Haarlem's Dagblad
De strijd in het Oosten:
Luchtslag aan het Kanaal
Achtervolging der Sovjettroepen
in de Oekraine.
59e JAXRGANG No. 17821
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem Drukkerij N.V. Bureaux: Groots
Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro-
dienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082, Hoofdred. 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directeur: P. W. PEE RE BOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM, Heemstede
DONDERDAG 24 JULI 1941
Abonnementen per week 0.26, per maand 1.15,
per 3 maanden 3.42, franco per post 3.73, losse
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels
2.elke regel meer 0.40. Reclames 0.65 per
regel. Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels 0.70, elke regel meei
0.17V2- Groentjes rie rubriek.
De tweede luchtaanval op Moskou.
Croote verwoestingen aangericht. De
havenstad Odessa gebombardeerd.
Sovjet-divisie omsingeld.
Het D.N.B. meldt: Twintig nieuwe groote bran
den zijn door de bemanning van Duitsche bom
menwerpers bij den aanval van den nacht van
Dinsdag op Woensdag op Moskou opgemerkt, naar
thans bekend wordt. De grootste verwoestingen
werden om het Kremlin en ten Zuiden van de
bocht der Moskwa aangericht. De Duitsche vlieg
tuigen zijn op een na op hun basis teruggekeerd.
Het wolkelooze, doch iets dampige weer bleek
voor de Duitsche vliegers zeer gunstig, daar zij
niet zichtbaar waren en toch de doelen konden
Hoe den electriciteitsmefer
te controleeren?
Men meldt van officieele zijde: Vanwege
de verscherpte rantsoeneering 'van electrici-
teit, is het voor de verbruikers van veel
belang, dat zij regelmatig door het aflezen
van den stand van den' electriciteitsmeter hun
verbruik controleeren. Zij kunnen dan zelf
vaststellen, of zij inderdaad voldoende op
him electriciteitsverbruik bezuinigen en hun
plicht in dit opzicht dus vervullen. Aldus
kunnen zij zich met zekerheid vrijwaren te
gen de sancties, die bij het overschrijden
van het toegestane electriciteitsverbruik wor
den toegepast.
Hoe wordt nu de stand van een electrici
teitsmeter afgelezen en daaruit het verbruik
bepaald?
Het eenvoudigste model electriciteitsmeter
heeft één cijfertelwerk, dat het verbruik in
kilowatturen, en wel meestal tot in tienden
kilowatturen nauwkeurig, aangeeft. De schei
ding tysschen de cijfers, die de heele kilo
watturen registreeren, wordt veelal gemar
keerd door een komma en bovendien door
een afwijkende kleur van het vakje, waarin
het laatste cijfer staat. (Zie fig. 1)
riG.i
Het telwerk van fig. 1 geeft een verbruik
van 361,3 kilowatturen aan. Wees het telwerk
bij de vorige aflezing b.v. 320,1 kilowatturen
aan, dan is het verbruik over de periode tus-
schen beide aflezingen dus 361.3320,1
41,2 kilowatturen geweest.
Bij een deel der verbruikers zijn in ver
band met het tarief, waartegen de stroomle-
vering plaats vindt, electriciteitsmeters op
gesteld, die twee cijfertelwerken bezitten,
omdat de stroom tegen twee prijzen wordt
geleverd, b.v. tegen een lagen prijs in de
nachturen en een hoogeren prijs gedurende
de overige uren van het etmaal. Elk der
beide cijfertelwerken is dan op dezelfde ma
nier ingericht ais het zoojuist beschreven
cijfertelwerk van een eenvoudigen electrici
teitsmeter. Voorbeelden van dergelijke tel
werken zijn in de figuren 2 en 3 aangegeven,
en wel in fig. 2 voor telwerken, die boven
elkaar zijn geplaatst en in fig. 3 voor tel
werken, die naast elkaar zijn geplaatst.
LAAG TARIEf HOOG TARIEf
0 ui m ®11 0 in ml
IHjgjp
FIG. 3
Indien de telwerken zijn aangeduid met
„Laag Tarief (LT)" en „Hoog Tarief (HT)",
dan wordt op het eene telwerk het verbruik
volgens het lage tarief en op het andere dat
volgens het hooge tarief geregistreerd. Men
moet beide telwerken aflezen en op den stand
van elk der beide telwerken den stand bij
de vorige aflezing in mindering brengen.
Zoo vindt men dan het verbruik volgens het
lage tarief en het verbruik volgens het hoo
ge tarief: de som van' beide verbruiken is
het totale verbruik, waarop het aan komt.
Er zijn ook gevaillen, waarin stroom vol
gens twee tarieven wordt geleverd en waar
bij het eene cijfertelwerk het totale verbruik
registreert en het andere b.v. het verbruik
tegen het lage (nacht)tarief. De telwerken
van zoo'n meter zijn b.v. ingericht als in fig.
4 is aangegeven. Het is duidelijk, dat men
dan voor het controleeren van zijn verbruik
slechts den stand van het telwerk voor het
totale verbruik behoeft af te lezen en dat
men dus den stand van het andere telwerk
buiten beschouwing kan laten.
TOTAAL
NACHT
ElUjü
FI0.4
Men vergewisse er zich dus zeer goed van,
of men een electriciteitsmeter heeft, waarbij
het verbruik volgens elk der beide tarieven
afzonderlijk wordt geregistreerd, dan wel
een electriciteitsmeter, waarvan een der
beide telwerken het totale verbruik regis
treert.
In bijzondere gevallen worden ook wel eens
electriciteitsmeters met drie telwerken toe
gepast, omdat de electriciteit tegen drie
stroomprijzen wordt geleverd. Het is duide
lijk. dat dan voor de drie telwerken dezelfde
gedragslijn moet worden gevolgd als hier
boven voor twee telwerken is omschreven.
onderscheiden. Onder de uitgeworpen bommen be
vond zich een groot aantal zware met aanzienlijke
brisantwerking, waarbij nog 10.000 brandbommen
kwamen.
Voorts verneemt het D.N.B. nog de volgende bij
zonderheden:
De reusachtige branden van den eersten aanval wa
ren nog niet gebluscht, toen de bolsjewistische brand
weer haar werk moest staken, verdreven door de
uitwerking van opnieuw uitgeworpen bommen. Ook
bij dezen aanval braken weer reusachtige branden in
voor den oorlog belangrijke doelen van de Sovjet
hoofdstad uit. Het bombardement op het Moskousche
kopstation belemmert de Sovjetverbinding met het
front en de industriegebieden van het achterland ten
zeerste. Ook de bedrijven voor de burgerlijke voor
ziening, die men in de maanden voor het uitbreken
van den oorlog nog zeer aanzienlijk heeft uitgebreid,
zjjn ten deele het doel van de Duitsche aanvallen ge
worden.
Moskou's aandeel in de totale industrieele productie
der Sovjet-Unie bedraagt voor vele artikelen zelfs
75%. Bij de herhaalde aanvallen van het Duitsche
luchtwapen op Moskou zijn derhalve belangrijke fa
brieken van oorlogs- en zware industrie getroffen.
Op 22 Juli hebben Duitsche gevechtsvliegtuigen de
havenstad Odessa aangevallen. In de belangrijke mili
taire inrichtingen in het Westelijk deel der stad ont
stonden door bomtreffers hevige ontploffingen er.
branden. De tanks in de oliehaven werden eveneens
doeltreffend met bommen bestookt. Verscheidene ont
ploffingen met daarop volgende branden werden
waargenomen.
De scheepswerven kregen meer dan vijftig treffers.
Een koopvaarder van 6000 ton kreeg verscheiden
voltreffers en stond kort na de bomexplosie in volle
vlam. Een tweede koopvaarder van omstreeks 3000
ton werd "beschadigd.
SOVJETDIVISIE OMSINGELD.
BERLIJN, 23 Juli (D.N.B.) Bij de gevechten in
het gebied van Smolensk is op 20 Juli een geheele
Sovjetdivisie door Duitsche troepen omsingeld. In
bloedige gevechten van man tegen man verijdelden de
Duitsche infanteristen en pantserwagens de uitbraak-
pogingen van de bolsjewisten. Hoewel de Sovjet
divisie van haar in een bosch gelegen munitiedepot
reeds was afgesneden, werden steeds nieuwe golven
bolsjewistische soldaten naar de Duitsche stellingen
gedreven. De Sovjets kwamen in dichte gelederen en
werden door de Duitsche machinegeweren neerge-
maaid voordat zij de Duitsche stellingen dicht konden
naderen. In gevechten welke twee dagen duurden
werd zoo de geheele divisie vernietigd.
Voorts zijn in het gebied ten Noordoosten van Sji-
tomir op 21 Juli de ingesloten resten van verschei
dene bolsjewistische divisies weggevaagd. De bloedige
verliezen der Soviets bedroegen in dezen sector ruim
4.000 dooden. Talrijke bolsjewisten geraakten gewond
en ongewond in Duitsche gevangenschap. Elders werd
bij een züiverincsaetie een groot aantal gevangenen
van 18 verschillende Sovjet-divisies binnengebracht
en werden twintie pantserwagensen do*rtig stukken
geschut vernietigd. rc=n buitgemaakt
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben, naar het
D.N.B. van bevoogde ziide wordt medegedeeld, in
scheervlucht op 22 Juli ten Westen van Moskou een
in volle vaart zijnden goederentrein aangevallen.
Veertien voltreffers verwoestten den trein en de
spoorlijn. In denzelfden sector werd een munitistrein
door Duitsche vliegtuigen getroffen De wagons van
dezen trein vlogen na elkaar in de lucht, waardoor
tevens de spoorlijn en de rails over een vrij grooten
afstand onbruikbaar werden
Verscheidene aanvallen van formaties Duitsche ge
vechtsvliegers hebben op 22 Juli SovjettroeDen. die op
den Noordwestelijken oever van het Peipusmeer
varen ingesloten, vernietigd. Bovendien werden
kleine voertuigen aan den oever van dit meer ver
nield.
Tijdens groote vluchten hebben Duitsche gevechts
vliegers op 22 Juli ver in het achterland der Sovjets
verkeerswegen, stations en bruggen gebombardeerd.
Duitsche gevechtsvliegers hebben op 22 Juli ten Zui
den van het visscherschiereiland een Sovieikooovaar-
dijschip waargenomen. In duikvlucht werd dit schip
met bommen bestookt en zwaar beechaHiod.
Boven den sector ten Oosten van Smolensk hebben
Duitsche luchtdoelartilleristen op 22 Juli drie Sovjet-
verkenningsvliegtuigen neergeschoten, die prpbeerden
op groote hoogte over het Duitsche front te vliegen.
Terwijl twee der zwaar getroffen vlieeiuiwen ot> den
grond te pletter sloegen, kon uit het derde brandende
toestel nog een zwaar "ownra'nn SovietvMeeer ge
borgen worden en wel de onderofficier Pjetr Koe-
smitsj Sjurow.
Op de vraag, waarom de bemanning niet uit het
brandende toestel was gesprongen verklaarde de on
derofficier, dat de politieke commissarissen van de
Sovjetluchtmacht bevel hadden gegeven dat den Sov
jetvliegers in geen geval een parachute mocht worden
medegegeven. Op deze manier moesten de bemannin
gen gedwongen worden tot den laatsten ademtocht te
strijden.
DE STRIJD AAN HET LADOGA-MEER.
BERLIJN. 23 Juli (D.NB.) Op 21 en 22 Juli heb
ben Duitsche en Finsche troepen den bolsjewistischen
tegenstand ten Oosten van het Ladoga-meer gebroken
en zijn diep in het gebied der Sovjets doorgedrongen.
De politieke commissarissen van de bolsjewisten
dwongen bemanningen van pantserwagens die dienst
weigerden door beschieting met eigen artillerie ver
deren nutteloozen tegenstand te bieden. De Duitsche
en Finsche eenheden brachten den Sovjets zware
bloedige verliezen toe.
Op 22 Juli werden de omsingelingen om de sterke
Sovjet-formaties, die in den centralen sector van het
front waren opgesloten, steeds nauwer toegehaald.
De tegenstand welke door de politieke commissarissen
met dwangmiddelen verkregen werd. werd verder ge
broken. Daarbij leden de bolsjewisten buitengewoon
zware verliezen.
Britten verloren
43 vliegtuigen
BERLIJN, 24 Juli (D.N.B.) Een luchtslag op
23 Juli aan het Kanaal en aan de Nederlandsche
kust heeft geleid tot een der zwaarste nederlagen
voor het Britsche luchtwapen.' In den middag had
de vijand dertig vliegtuigen o.m. zeven gevechts
vliegtuigen, doro het optreden der Duitsche jagers
en luchtafweer verloren. Bij een laatste aanvals-
poging in den loop van den avond schoten Duitsche
jagers volgens tot dusver ontvangen berichten nog
13 jagers van het type Spitfire neer. Verwacht
moet worden dat het aantal Duitsche luchtover
winningen nog grooter zal zijn. Op het oogenblik
is dus het volgende resultaat verkregen:
Het Britsche luchtwapen verloor in den middag
en avond van 23 Juli in het gevechtsgebied van
het Kanaal 43 vliegtuigen. Lt. kol. Galland be
haalde bij deze gevechten zijn 71ste en 72ste over
winning. Drie eigen toestellen worden vermist.
De bloembollenexport naar
Duitschland.
Thans gestegen tot 14 mill. R.M.
De uitvoer van bloembollen naar Duitschland,
die vorig jaar reeds 7 a 8 millioen R.M. bedroeg,
zal dit jaar stijgen tot 10 millioen R.M. Verder zal
er nog voor 4 millioen R.M. voor tuinen en plant
soenen kunnen worden geleverd zoodat naar
Duitschland in totaal voor 14 millioen R.M. bloem
bollen zullen worden geëxporteerd.
Over het algemeen worden de prijzen bevredi
gend geacht. Of er ook uitvoer naar andere landen
zal zijn is nog geheel onzeker. Men hoopt, dat ook
naar Zweden nog voor ongeveer f 2 millioen kan
worden verscheept.
Zooals reeds is medegedeeld stelt de regeering
zich garant voor de betaling van de bollen, die
uitgevoerd worden.
Het surplusfonds zal waarschijnlijk worden ge
handhaafd. Aan de kweekers zal misschien wel een
kleine heffing worden opgelegd doch in geen geval
meer dan de 24 pet, die ook sinds 1933 gestort
werd. Het surplusfonds diende om bijdragen te
verstrekken aan kweekers, die met onverkochte
bollen bleven zitten.
SLACHTOFFER VAN DE DUISTERNIS.
's GRAVENHAGE, 24 Juli. In de Hofziehtlaan
(Park Marlot) is gisteravond, even voor midder
nacht, de 30 jarige jhr. P. R. F., toen hij per rijwiel
op weg was naar zijn in deze laan gelegen woning,
door de duisternis misleid tegen een lantaarnpaal
opgereden. Een voorbijganger trof het slachtoffer
in bewusteloozen toestand en met vermoedelijk in
wendige kneuzingen aan. Uit identiteitspapieren
bleek, wie het slachtoffer was. De familie werd ge
waarschuwd. waarna jhr. F. naar zijn woning,
slechts enkele meters van de plaats van het onge
val, werd overgebracht. Medische hulp mocht niet
meer baten, in den afgeloopen nacht is jhr. F. aan
de gevolgen van de bekomen inwendige kneuzin
gen overleden.
De Kraloërplassen blijven bewaard.
Onder de „Plassenverordening van Drente"
gebracht.
ASSEN, 24 Juli. In de Dinsdag gehouden
tweede zomerzitting van de Staten van Drente,
"welke onder leiding van den Commissaris der
provincie mr. dr. R. H. baron de Vos van Steen-
wijk stond, werd o.m. besloten de uit een oogpunt
van natuurschoon zoo fraaie Kra loer plassen, ge
legen in de gemeente Ruinen, te brengen onder de
werking van de „Plassenverordening voor Drente",
waardoor dit stukje natuurschoon voor ontginning
bewaard blijft.
Van de zijde van Ged. 'Staten werd mede-
deeling gedaan, dat gewerkt wordt aan de inven
tarisatie van alle plassen in Drente. Er is thans al
een lijst met 79 plassen gereed en in de najaars
vergadering kan een vorstel tegemoet worden ge
zien omtrent de bescherming van deze plassen.
De Staten besloten met ingang van. een nader
door Ged. Staten te bepalen tijdstip, gedurende
een tijdvak van 40 jaren, aan het rijk een jaar-
lijksche bijdrage van f 3000 te verleenen ten be
hoeve v' an de stichting van een drinkwater
leiding in de gemeenten Beilen, Smilde en Wester-
bork.
Een jaar geleden werd in Assen opgericht de
Provinciale Rijwielpad Vereeniging, die zich ten
doel stelt het aanlegggen van- rijwielpaden in
Drente. Als eerste project is uitgewerkt de aan
leg van een rijwielpad vgn Diever naar Borger,
dus dwars door Drente van West naar Oost. De
vereeniging heeft subsidie gevraagd aan de Staten
en het college van Ged. Staten stelde voor in de
aar.legkosten, die pl.m. f 4000 bedragen, f 2500
bij te dragen, mits de betrokken gemeenten zich
verbinden het pad te onderhouden. Dit voorstel
werd z.h.s. aangenomen.
Duitsche luchtactie boven Engeland.
BERLIJN, 24 Juli (D.N.B.) Het in den Engel-
schen nieuwsdienst bekend gemaakte communiqué
over de vijandelijke luchtactie in den nacht van
Woensdag op Donderdag boven Groot-Brittannië
meldt, dat deze actie zich over een groot gebied uit
strekte. Er is eenige schade aangericht en de aanval
len hebben eenige dooden geëischt, zooals het com
muniqué het uitdrukt. De aanvallen waren gericht op
„eenige plaatsen in Noordwest-Engeland en Schot
land".
Generaal Wavell naar Moskou.
SJANGHAI, 24 Juli (D.N.B.) Het blad „Sin-
wanpo" verneemt uit Engelsche kringen, dat generaal
Wavell binnenkort naar Moskou zal reizen. Naar
aanleiding van den Duitschen opmarsch in de Sovjet-
Unie zou Wavell onderhandelingen willen voeren
met de militaire leiders der Sovjets over een mili
taire samenwerking tusschen Britsch-Indië en de
Sovjet-Unie ten behoeve van de oprichting van een
gemeenschappelijk afweerfront.
HEDEN: 8 PAGINA'S.
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR EUROPA
Duitsch weermachtsbericht
Ernstige verwoestingen aangericht bij
bombardement op Moskou.
UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER. 23 Juli (D. N. B.). Het
opperbevel van de weermacht maakt bekend
„In de Oekraïne dringen Duitsche, Roemeensche, Hongaarsche en Slowaaksche
troepen in onvermoeide achtervolging verder op. In de overige sectoren van het
Oostelijk front wordt de omsingeling en vernietiging van kleine en groote
afdeelingen der Sovjets voortgezet. Bij sijn overal mislukte uitbraakpogingen
en ontlastingsaanvallen leed de vijand ongewoon bloedige verliezen. Aan het
Finsche front verloopen de operaties volgens de plannen en is opnieuw terrein
gewonnen. Het luchtwapen heeft ook in den afgeloopen nacht met sterke
strijdkrachten militaire inrichtingen van Moskou gebombardeerd. Door bom
treffers van zwaar en het zwaarste kaliber alsmede door groote hoeveelheden
brandbommen werden nieuwe ernstige verwoestingen aangericht. Branden uit
de aanvallen van dén vorigen nacht waren nog niet gebluscht.
In het zeegebied om Engeland brachten gevechtsvliegtuigen een vrachtschip
van 5000 b.r.t. tot zinken. Andere luchtaanvallen waren vannacht gericht op
havenwerken aan de Humber en in Zuidoost-Engeland, alsmede op verschil
lende vliegvelden. Overdag schoten aan de kust van het Kanaal jagers en
luchtdoelartillerie elf, marine-artillerie en patrouillebooten vier Britsche
vliegtuigen omlaag.
Britsche gevechtsvliegtuigen wierpen vannacht op verschillende pjaatsen van
Zuidwest-Duitschland zonder uitwerking een gering aantal brisant- en brand
bommen neer."
Een der oudste deelen van de hoofdstad, het
Kattegat, wordt verbreed ten behoeve van het
verkeer, waartoe het oude schoolgebouw ter
rechterzijde wordt gesloopt. Daardoor zullen de
fraaie Ronde Luthersche Kerk en de twee
antieke huisjes ter plaatse beter tot hun recht
komen.
(Foto Pax-Holland m)
Ernstig ongeluk op schoolreisje in
Zwitserland.
Twee dooden, zeven gewonden.
BERN, 24 Juli. (DNB) Tijdens een schoolreisje
over de Grimsel is de uit 47 scholieren en drie
leeraren bestaande „Ecole Mécanique et d'Electri-
cité de Neuchatel" te Gletsch door een ernstig on
geluk getroffen. Des middags ongeveer half drie,
toen het gezelschap ^ich vlak bij den Rhone-glet-
scher bevond, brak er een geweldige ijstoren van
den gletscher af, die de scholieren bedolf. De in
Gletsch aanwezige troepen begonnen terstond met
de reddingsactie.
Te 4 uur waren twee dooden en zeven
gewonden te. voorschijn gehaald. Wegens het aan
houdende gevaar voor ij safbrokkeling moest de
reddingsactie voorloopig gestaakt worden. Volgens
de jongste berichten worden nog drie scholieren
vermist.
FRANSCH-JAPANSCHE BESPREKING
TOKIO, 24 Juli. (DNB) Domei meldt, dat he
denochtend een „zeer belangrijke bespreking" is
gevoerd tusschen den Franschen ambassaderaad
Guy Fain en den Japanschen vice-minister van
Buitenlandsche Zaken Jamamoto.
In de Sovjet Unie.
iMishandeling van krijgsgevangenen.
Het D.N.B. meldt:
De bewijzen voor stelselmatige marteling van Duit
sche krijgsgevangenen door Sovjet-militairen hoo-
pen zich steeds meer op. Zoo is onlangs bij den op
marsch der Duitsche soldaten een divisiebevel aan
den commandant van een regiment Sovjet-infanterie
gevonden. Daarin wordt aanmerking gemaakt op het
feit, dat Duitsche gevangenen zonder eenig verhoor
en zonder gedwongen te zijn belangrijke militaire
gegevens te verstrekken, zijn doodgeschoten.
In genoemd bevel komt o.a. de volgende passage
voor: Gevangenen moeten zonder uitzondering voor
verdere bewerking naar den divisiestaf worden over
gebracht, ook als zij zwaar gewond zijn. Over het
doodschieten van Duitsche gevangenen door de Sov
jet-troepen hebben twee Duitsche soldaten iets mede
gedeeld, die er ondanks hun verwonding in zijn ge
slaagd zich bij de Duitsche troepen in veiligheid
te brengen. Nadat zij gevangen genomen waren,
werden zij met andere kameraden door de Sovjets
gedwongen Op korten afstand voor hen uit te loopen.
Nauwelijks hadden zij eenige stappen gedaan, toen
zij van geringen afstand van achteren aangeschoten
werden. De zwaar gewonde Duitsche soldaten werden
op bajonetsteken onthaald en in hun hulpeloozen toe
stand achtergelaten.
Ook uit den mond van een hoogen Sovjetofficier, dia
in Duitsche gevangenschap is gefaakt. is een be
vestiging van deze practijken-der Sovjettroepen ver
nomen. De bolsjewistische kolonel Antonof Georg,
die in de nabijheid van Slbnim was overgeloopen en
verbindingsofficier bij het tiende leger te Bialystok
was, heeft het voigende verklaard: 22 Juni j.l. werd
boven Bialystok een Duitsche vlieger omlaag ge
schoten, die zich met zijn parachute in veiligheid kon
brengen. Hij werd gevangen genomen en bij den
tweeden afdeelingsstaf van het tiende leger ver
hoord. Na dit verhoor werd hij zonder eenig motief
doodgeschoten.
DE STRIJD OM RIGA. Dc Sovjet-pantserwagens konden in de voorsteden
den zegevierenden opmarsch van de Duitsche troepen niet tegenhouden.
(Foto Orbis-Holland).
Diplo over de verklaringen van
Sumner Welles.
De „na-oorlogsche Volkenbond".
BERLIJN, 24 Juli (D.N.B.) Ten aanzien van
de verklaringen van den plaatsvervangenden mi
nister van buitenlandsche zaken, Sumner Welles,
over de gedachte van een „naoorlogschen Volken-
bond't met den eiscli, dat in de toekomst een
werkelijke vermindering van de bewapeningen en
toegang van alle volleen tot de grondstoffen-
bronnen ter wereld mogelijk moet zijn, schrijft de
Deutsche Diplomatisch Politische Korrespondenz
o.m.:
De politiek der Ver. Staten zou waarlijk reeds
vroeger niet alleen de gelegenheid, maar ook de
macht hebben gehad om de menschheid nader te
brengen tot zulke doelstellingen. Zij heeft dit niet
alleen nagelaten, maar integendeel juist de krach
ten bevorderd, die het tegendeel van alles wilden
uitvoeren, wat Sumner Welles thans als zijn
ideaal naar voren brengt. Bovendien heeft de
Amerikaansche staatsleiding, toen achter elkaar een."
reeks landen, walgend en bedreigd door de in
Genève gevoerde politiek van egoisme, uit den
Volkenbond trad, haar verontwaardiging over een
dergelijken stap niet verheeld, ofschoon de Ver.
Staten die geen lid van de Geneefsche liga waren,
iedere actieve legitimatie daartoe misten.
In dit verband zet de Korrespondenz uitvoerig
uiteen dat Welles thans eindelijk schijnt te heb
ben ingezien, dat de wereldorde voor dezen oorlog
op geenerlei wijze in overeenstemmming was met
de behoeften der menschheid. en dat de Geneef
sche liga jammerlijk gefaald heeft. De Amerikaan
sche politiek heeft zich in het verleden, naar de
diplo verder uiteenzet, van de kuiperijen van den
Volkenbond, zooals Sumner Welles die zoojuist heeft
veroordeeld op geen enkele wijze onderscheiden. In
tegendeel, parallel met het streven van de Ge
neefsche leidende mogendheden Engeland, Frankrijk
en hun satellieten, hebben de Ver. Staten niets na
gelaten om gedeeltelijk met gebruik van de Ge-
neafsche instelingen hun eigen en economische
doelstellingen verder te brengen. De politiek der
Ver. Staten streefde er uitgesproken naar tezamen
met andere „gelijkgezinden" de rijkdommen van
deze wereld te monopoliseeren. De „vrijheid der
zeeën", eens een van de idealen der Ver. Staten,
werd aan de eerzuchtige aanspraken opgeofferd
tezamen met Engeland de heerschappij over de
zeeën en alle belangrijke zeesteunpunten te ver
werven. De veroordeeling, die Sumner Welles
heeft uitgesproken ten aanzien van de Geneefsche
politiek van den status quo, doet juist uit zijn
mond buitengewoon merkwaardig aan. want juist
de Ver. Staten streefden er naar, zoodra het ging
om het nationaal socialistische Duitschland, alle
rechtvaardige eischen tot wijziging van den status
quo te saboteeren. Washington heeft door zijn of
ficieele organen getracht iedere oplossing van de
typische onrechtvaardigheden van Versailles (bijv.
het zelfbeschikkingsrecht der Duitschers in Bohemen
en de Dantzigsche kwestie) te saboteeren. Ook op
dit gebied heeft derhalve een woordvoerder van
de politiek van Roosevelt niet het recht de wereld
voorstellen tot verbetering te doen.
