Haarlem's Dagblad
De tuberculose.
Laatste Sovjet-steunpunten in de Zuidelijke
Oekraïne ^aan den Dnjepr- worden bedwongen
59e JAARGANG No. 17847
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem Drukkerij N.V. Bureaux: Groote
Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro-
dienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082, Hoofdred. 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie' 10724,
14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directeur: P. W. PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM, Heemstede
ZATERDAG 23 AUGUSTUS 1941
Abonnementen per week 0-26, per maand 1.1\
per 3 maanden 3.42, franco per post f 3L73. losse
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels
2.—, elke regel meer 0.40. Reclames 0.65 per
regel. Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels 0.70, elke regel meet
0.17%. Groentjes zie rubriek.
Wielrijders, houdt U aan de
verkeersregels.
Aantal overtredingen neemt zeer
sterk toe.
Dat vele weggebruikers en onder hen verstaan
tee natuurlijk op het oogenblik in de eerste plaats
ie wielrijders, het met de verkeersregels niet zoo
lauw nemen nu de auto's bijna van de straten zijn
erdwenen, was reeds lang bekend. Dat het echter
n Haarlem zeo erg zou zijn als de „Verkeersweek",
lie van 7 tot 13 Augustus werd gehouden, heelt
jitgewezen, is toeh wel een zeer onaangename ver
assing. In de zitting van hedenmorgen van het
laarlemsche Kantongerecht waar de eerste over-
rödingetyvan de „Verkeersweek" berecht werden,
i ileek duidelijk, dat men ovër het algemeen aan
echts houden en richting aangeven een broertje
lood heeft. Het is werkelijk verbijsterend hoe wei-
lig fietsers beseffen, dat de verkeersregels er nu
enmaal zijn om in acht te worden genomen en
liet om ze eenvoudig te negeeren. Er werden dan
ek voor dergelijke overtredingen vrij zware boe-
en geëischt.
De Ambtenaar van het O. M. Mr. G. W. F. v. d.
(alk Bouman zeide in zijn requisitoir, dat hij bij
je eerste zaak hield, dat het niet gebruikelijk is,
int het'O.M. bij de behandeling van eenvoudige
verkeersovertredingen een uitvoerig requisitoir
loudt. Toch acht ik het wenschelijk, aldus de Amb-
enaar, vandaag iets dieper op deze zaken in te
jaan, nu op deze terechtzitting de eerste overtre-
lingen worden behandeld, welke geconstateerd zijn
n de periode van 713 Augustus jl., gedurende
vclk tijdvak een verscherpt politietoezicht op het
erkeer werd uitgeoefend.
De actie van de politie was dadelijk merkbaar
lan de sterke toeneming van het aantal-processen-
i-erbaal dat per dag binnenkwam en dat op som
mige dagen 3 a 4 maal zoo groot was als het nor-
nale.
Opmerkelijk daarbij was, dat die toeneming bij
Ben bepaalde groep van verkeersdelicten, die ik
tou willen aanduiden als „slordigheidsdelicten"
e weten het niet tijdig en duidelijk aangeven van
ten voorgenomen richtingsverandering, alsmede
"tiet onvoldoende rechts houden en de daarmede
:amenhangende overtredingen, zooals het met z'n
irieën fietsen, links door een bocht of links langs
.een verkeersheuvel rijden, onevenredig veel
Igrooter was dan bij de andere overtredingen van
'Tiet Motor- en Rijwielreglement. Het is speciaal
iver die „slordigheidsovertredingen", dat ik thans
Iets wil opmerken.
De verklaring voör de merkwaardige toeneming
•ran het aantal processen-verbaal betreffende die
overtredingen zoek ik in de omstandigheid dat zij
"vooral bij het publiek, doch zelfs ook bij de po-
jtie als minder ernstig, minder strafwaardig, zoo
liet onbenullig worden gevoeld, zoodat men ten
P aanzien daarvan minder nauwgezet is en eerder
t met een waarschuwing volstaat. Eerst bij een streng
I doorgevoerde verkeerscontrole komt dan aan het
t licht, welk een omvang de „slordigheid" heeft ge-
jomen.
Ik moet er echter op wijzen, dat het van het
II grootste belang is, dat ook aan de bepalingen be
treffende het rechts houden en het geven aan
een duidelijk teeken van richtingverandering
streng de hand wordt gehouden. Doordat op het
e oogenblik de intensiteit van het z.g. snelverkeer
"sterk is ingekrompen, is de wielrijder zoo gauw
janéigd om te denken dat hij weer heer en meester
van den weg is het risico om met een „sterkeren"
weggebruiker in onzachte aanraking te komen is
minder groot dan vroeger en hij kan geen weer
stand meer bieden aan zijn lust om zigzag over
de geheele wegbreedte te laveeren. Men dient ech
ter rekening te houden met het beperkte aantal
motorrijtuigen dat er nog rijdt, doch vooral ook moet
de verkeersdicipline bewaard blijven met het oog
het toekomstig herstel van het snelverkeet.
Ieder die er eens op wil letten, kan zelf dagelijks
tallooze gevallen waarnemen, dat men verzuimt een
teeken te geven, dit op totaal onvoldoende wijze
doet (slap hangende arm met uitgestoken wijs
vinger!), buiten noodzaak op het midden- of lin
kergedeelte van den weg rijdt of met drie of meer
personen naast elkaar fietst onder het voeren van
ecri drukke conversatie.
Uit dit alles leid ik af, dat de actie van de po
litie zeer zeker reden van bestaan had.
Noodzakelijk acht ik, dat dezerzijds die actie
londersteund wordt door het vorderen van zwaar
dere straffen, dan tot nog toe hier voor de be
treffende overtredingen plachten te worden opge
legd. Men mag mij niet verwijten dat deze zwaar
dere eischen geheel onverwacht komen, immers in
diverse dagbladen van 5—13 Augustus jl. is het
publiek doorloopend gewaarschuwd en zelfs aan de
hand van afbeeldingen voorgelicht in verband met
het in acht nemen van de verkeersregels waar het
hier om gaat. Zijn de straffen te laag, dan za-1 op
den duur ook hier blijken, dat te» zachte heel-
|meesters stinkende wonden maken.
We dienen er ons van bewust te zijn, dat de
straf middel is en geen doel. Het publiek moet
gaan beseffen dat men zich aan de verkeersregels
moet houden ter wille van de verkeersveiligheid
en de -discipline en niet uitsluitend „omdat ïVien
anders op de bon gaat". Zoolang we echter nog
niet zoo ver zijn is de eenige remedie: een sti*af
die den overtreder er van weerhoudt om in her
haling te vervallen en tevens een waarschuwing is
voor andere weggebruikers.
Natuurlijk: geldt wat ik hier gezegd heb in het
algemeen. Het blijft de taak van den Rechter om
demerites van iedere zaak op zichzelf te onder
zoeken en met alle omstandigheden rekening hou
dend zijn vonnis uit te spreken.
Tegen den eersten verdachte, die geen richting
had aarfgegeven eischte de Ambtenaar tenslotte
f 5 boete of 3 dagen. Door den plaatsvervangend
Kantonrechter Mr. Julius Hoog werd hij tot f 4
veroordeeld. Ook het euvel van het 's avonds rij
den zonder licht kwam veelvuldig voor. Boeten
van f 4 en f 2 al naar gelang de omstandigheden
waren het gevolg. Voor het niet goed rechts hou
den eischte de Ambtenaar f 5 of 3 dagen. De Kan
tonrechter veroordeelde den verdachte tot f 4 of 2
dagen.
Waakzaamheid is dringend noodig.
Dr. S. J. van Slooten, directeur van het
Consultatiebureau te Haarlem,
aan het woord.
Wij moeten zoo zei dr. S. J. van Slooten,
directeur van het Consultatiebureau, voor tuber
culose te Haarlem, ons in een onderhoud wat
de tuberculose betreft meer dan ooit waakzaam
zijn In het jaarverslag van de Haarlemsche ver-
eeniging tot bestrijding der tuberculose werd mede
gedeeld, dat het sterftecijfer aan t.b.c. over 1940
te Haarlem wel laag was, maar er werd bij gezegd,
dat voor de toekomst sombere verwachtingen wer
den gekoesterd. Aan 't Consultatiebureau werden in
toenemende mate de gevolgen geconstateerd van de
distributie van levensmiddelen door den achteruit
gang van den gezondheidstoestand en de afneming
van 't gewicht der t.b.c.-patiënten. Bovendien werd
gewezen op de vermindering der woningreserve,
waardoor samenwoning bevorderd wordt die gepaard
gaat met een hoogere kans op besmetting in het
gezin.
Reeds nu is zoo constateerde dr. van Slooten
helaas al de tijd gekomen, dat de sombere
voorspellingen uit dit jaarverslag bewaarheid
schijnen te worden.
In de nu verstreken 7 maanden van het jaar
1941 is de toeloop naar het Consultatiebureau te
Haarlem sterk toegenomen. Er meldden zich» nu 788
personen aan tegen slechts 497 in dezelfde maan
den van 1940. Een toeneming dus van 58 pet. Ook
het aantal positieve gevallen dat bij het onder
zoek geconstateerd is ging met meer dan 50 pet.
omhoog. Er gaat geen week voorbij, waarin wij
niet gevallen van dikwijls zeer ernstige tuber
culose op het spoor komen, en die betreffen niet
alleen nieuwe, ons voorheen onbekende patiënten,
doch ook personen die voorheen slechts als „con
tacts d.w.z. als gezinslid of familielid van pa-
tiënren onder toezicht stonden, zonder dat ooit
bij hen een aandoening werd vastgesteld en die
thans bij controle een uitgebreide tuberculose
blijken te hebben, dikwijls zelfs zonder dat zij
er zich zelf van bewust waren! Dit is nu eenmaal
het verraderlijke en daarmede zoo gevaarlijke
karakter van de tuberculose.
Er moet dus zoo vervolgde dr. van Slooten
in dezen tijd veel gedaan worden voor de be
strijding der tuberculose. Gelukkig hebben .wij
daarbij de volledige medewerking van de autori
teiten, in het bijzonder van den Gem. Genees
kundigen dienst. Er moeten maatregelen getroffen
worden voor isolatie der lijders, indien het moge
lijk is in eigen woning en anders in een zieken
huis of in geëigende gevallen in een sanatorium
Maar daarmede is de zaak uit een oogpunt van
tuberculosebestrijding niet uit, integendeel, daar
mede is ons eigenlijk werk eerst begonnen, want
nu moet opgespoord worden of deze besmettelijke
patiënten in hun omgeving reeds kwaad hebben
aangericht en moet dit kwaad, als het nog kan, in
de kiem worden gesmoord.
Dit voorkomen van tuberculose is een zeer be
langrijke kant van het werk der tuberculose
bestrijding.
Ik ben er mee ingenomen zoo zei dr. van
-Slooten dat door de autoriteiten alsnog is toe
gestaan een landelijke collecte te houden voor de
tuberculosebestrijding. Men weet dat die a.s.
Zaterdag te Haarlem zal plaats hebben. Vroeger
werden er verschillende collecten gehouden, maar
nu is er slechts één in het jaar. Uit de opbrengst
krijgen alle organisaties die zich aan de tuber
culosebestrijding wijden hun deel. Die collecte zal
naar aangenomen mag worden, een belangrijk be
drag opbrengen, want ieder zal overtuigd zijn, dat
het nu meer dan ooit noodig is de vereenigingen
financieel in staat te stellen te doen wat slechts
mogelijk is om den zieken een kans op herstel te
geven en de gezonden zooveel mogelijk te bescher
men tegen het besmettingsgevaar. Dat dit geld er
komt is goed, maar ik hecht ook zoo besloot
dr. van Slooten veel beteekenis aan het behoud
van den collectedag, omdat mij uit ervaring ge
bleken is, dat er een groote propagandistische
strekking van uitgaat. Bij vernieuwing worden de
menschen daardoor herinnerd aan de noodzakelijk
heid elk streven tot bestrijding der tuberculose te
steunen. Bovendien blijkt dat kort na zoo'n col
lectedag het aantal personen, die zich tot de con
sultatiebureaus wendl om zich te laten onderzoe
ken, sterk toeneemt. Een tijdig onderzoek is het fun
dament van elke goede bestrijding.
Rant3oeneerin«r van gas en
electriciteit.
Ook te Haarlem zijn al verschillende verbruikers
afgesneden.
Er wordt, streng op gelet dat de voorgeschreven
rantsoeneering van gas en electriciteit nagekomen
wordt. Er mag niet meer verbruikt worden dan
75 pet. van de overeenkomstige periode van het
vorige jaar.
Er hebben tusschentijdsche meteropnemingen
plaats voor controle. Bij ernstige overschrijding
van het rantsoen wordt de toevoer onmiddellijk
afgesneden. Bij verschillende verbruikers te Haar
lem is daartoe reeds overgegaan.
EXAMENS
EXAMENS HOOFDACTE.
HAARLEM, 22 Augustus. Geslaagd voor
de Wit. J. Peeters te Amsterdam: P. J. Wijte te Wog-
meer; C. F. van Raij te Hoorn: J. C. Willemse. Haar
lem: mej. E. Oliemans. Haarlem. M. Sluyter, Am
sterdam. mej. Slot, Amsterdam.
Geslaagd voor geheele acte: C. J ten .Wolde, Am-
tferdam, mej. M. E. C. de Wit, Wieringen.
Engelsclie vliegtuigen boven
Duitschland.
BERLIJN, 23 Augustus (D.N.B.) In den nacht
van Vrijdag op Zaterdag hebben Britsche bommen
werpers brisant- en brandbommen in West- en Zuid
west Duitschland geworpen. Er ontstond geen schade
aan militaire inrichtingen. De bevolking leed gerin
ge verliezen. Volgens tot dusverre ontvangen be
richten werd een Britsch vliegtuig neergeschoten.
De Haarlemsche begrooting
voor 1942.
Hoc die behandeld zal worden.
De wijzigingen die in het bestuur der gemeente
gekomen zijn, maken dat de behandeling der be
grooting heel anders zal verloopen dan in vorige
jaren.
De ontwerp-begrooting voor het volgende jaar
werd in den regel pas in December, nadat zij door
het college van B. en W. behandeld was, naar den
drukker gezonden, die dan met bekwamen spoed
zorgde, dat de raadsleden zoo spoedig mogelijk het
boekwerk thuis kregen. Was het vroeg dan werd
het een St. Nicolaas-surprise, was het laat dan
konden de dames en heeren de Kerstdagen voor
bestudeering bestemmen. Lang kregen zij daarvoor
niet den tijd, want meestal werden de afdeelings-
vergaderingen van den raad, die speciaal gewijd
waren aan de bespreking van de begrooting, 1%
week na de verschijning gèhouden.
Maar voor het tot een behandeling der begroo-
ting in openbare zitting van den raad kwam ver
liep er dan nog een maand, die besteed werd voor
het samenstellen van het afdeelingsverslag en de
memorie van antwoord daarop van B. en W. Eerst
daarna volgde, meestal in Januari, maar soms werd
het wel eens Februari, de behandeling in den com
pleten rqad, waarmee meestal zes dagen (waarvan
er dan 4 waren waarop niet alleen een middag-,
maar ook nog een avondzitting werd gehouden)
gemoeid waren.
Nu zal het anders gaan.
Allereerst is bepaald, dat de begrooting ten min
ste 3 maanden voor den aanvang van het jaar klaar
moet zijn. Dat wil dus zeggen voor 1 October. Het
zal ongetwijfeld in veel gemeenten voor de betrok
ken wethouders en hun ambtenaren niet meevallen
dit jaar nog met dien termijn rekening te houden.
De bewoordingen van de Verordening laten even
wel geen speling toe. De behandeling in de afdee-
ling vervalt. Die was indertijd ingesteld toen de
gemeenteraden veel leden telden. De Haarlemsche
raad telde 39 ledén, zoodat in elk der drie afdee-
Iingen 13 leden waren ondergebracht. Nu zou het
college van raadslieden dal tot taak, heeft den bur
gemeester te adviseeren, samengesteld zijn uit 18
personen, dus maarkets meer dan een vroegere af-
deeling.
De raadslieden moeten voor 1 September be
noemd zijn, zoodat die al spoedig na de benoeming
moeten beginnen met de behandeling der begroo
ting. Doordat nu ook het afdeelingsverslag en i de
memorie van antwoord vervallen kan de begrooting
vrij spoedig na haar verschijning in behandeling
komen. In de Verordening is alleen bepaald, dat de
begrooting, voor zij in openbare zitting behandeld
kan worden, tenminste 14 dagen voor ieder ter in
zage moet hebber^ gelegen op de secretarie.
In het algemeen kan dus wel aangenomen wor
den dat de nieuwe bepalingen ten gevolge zullen
hebben, dat de begrooting reeds aan het einde
van October in behandeling zal worden geno
men. De behandeling zal ook wel veel vlugger
verloopen dan in den ouden tijd. al was het alleen
sleckis doordat het college veel kleiner is. Boven
dien blijft elke politieke discussie achterwege.
Vrederechters en Vredesgerechtshof
Bij verordening van den Rijkscommissaris is aan
de Rechtspraak in de bezette Neaerlandsche gebie
den een instantie toegevoegd, die een bepaalde
soort strafzaken te berechten zal krijgen.
Zij bestaat uit een aantal enkelvoudige kamers,
d.w.z. uit cén rechter (met natuurlijk een open
bare aanklager en een griffier), welke kamers ge
vestigd worden daar. waar men in ons land ook
een Gerechtshof vindt: Amsterdam, Den Haag, Arn
hem, Den Bosch en Leeuwarden. Vijf rechters der
halve, die door den secretaris-generaal van het
departement van Justitie worden benoemd en den
naam van ,)vrederechter" dragen. Hun taak is
begrensd: Zij hebben enkel strafzaken te berech
ten, doch uitsluitend die misdrijven en overtredin
gen, „welke den politieken vrede" binnen de volks
gemeenschap in gevaar brengen of de hoogste poli
tieke belangerk van de volksgemeenschap raken of
uit politieke beweegredenen zijn begaan, terwijl zij
voorts bevoegd zijn, kennis te nemen van de straf
bare feiten, welke met zoodanige /misdrijven of
overtredingen door deelneming of samenloop ver
band houden."
Bij zijn arbeid hanteert de vrederechter evenals
de rechter in de gewone rechtbank het Wetboek
van Strafverordening. Hij is bevoegd, een ver
dachte in verzekering te stellen gedurende 'ten
hoogste vier dagen en kan deze eenmaal voor ten
hoogste een gelijken termijn verlengen. Ook kan
hij voorloopige hechtenis bevelen, indien tegen den
verdachte ernstige bezwaren zijn gerezen.
Hooger beroep kan door den verdachte worden
ingesteld in de gevallen', waarin vrijheidsstraf of
geldboete van meer dan 200 is opgelegd. Het
Openbaar Ministerie kan nooger beroep instellen
in de gevallen, waarin een dezer straffen is ge
vorderd. Andere rechtsmiddelen bestaan er tegen
vonnissen van den Vrederechter niet.
Dit hooger beroep wordt behandeld door een
college, dat onze Rechtspraak tot dusver evenmin
kende en wel het „Vredegerechtshof" dat in Den
Haag zetelt en bestaat uit een drietal leden. De
procureur-generaal bij het Gerechtshof te 's-Gra-
venhage is ambtshalve ook procureur bij het
Vredegerechtshof.
De werkzaamheden van het Vrede-Gerechtshof
zijn tweeëerlei. Vooreerst behandelt dit college
ieder hooger beroep, dat tegen een vonnis van een
Vrede-rechter is ingesteld. In de tweede plaats kan
het Vrede-gerechtshof kennis nemen van alle tot de
•bevoegdheid'van de Vrederechters behoorende mis
drijven, ten aanzien waarvan de procureur-generaal
van oordeel is, dat zij onmiddellijk door het Vrede
gerechtshof dienen te worden behandeld. Ook het
Vrede-gerechtshof kan voorloopige hechtenis ge
lasten. Ofschoon de zetel van het gerechtshof te
's-Gravenhage is kan het ook elders in het land
zittingen 'houden.
Het Vredegerechtshof beslist steeds in hoogste
ressort: Tegen zijn beslissingen bestaan geen rechts
middelen.
Uit de overgangsbepalingen blijkt, dat bij de in
werking treding dei? verordening (15 Augustus j.l
alle b.ij eenig gericht aanhangige strafzaken, die
voortaan tot de kennisneming van den vrederechter
behooren, in den stand, waarop zij zich op dat tijd
stip bevinden naar den vrederechter zijn overgegaan
met uitzondering van die zaken waarbij de behande
ling ter terechtzitting reeds 'n aanvang had genomen.
Hooger beroep tegen een door een kantonrechter
gewezen vonnis wordt behandeld door den Vrede
rechter, doch hooger beroep van vonnissen, die
door een arrondissements-rechtbank gewezen zijn
wordt naar het Vredesgerechtshof verwezen.
Aandacht verdient het bepaalde in art. 17 der
verordening, waarin wordt bepaald, dat het Vrede
gerechtshof op vordering van den procureur-generaal
een zaak. die te voren behandeld werd en waarvan
het vonnis reeds in kracht van gewijsde is ge
gaan (d.w.z. dat geen der partijen in hooger be
roep is gegaan zoodat de uitsuraak onherroepelijk
is geworden), opnieuw in behandeling kan nemen.
De nieuwe behandeling geldt met betrekking tot de
uitspraak, in kracht van gewijsde gegaan, als hooger
beroep.
Ten slotte is het Vredegerechtshof bevoegd, ir
eerste en hoogste,ressort kennis te nemer, van mis
drijven, die van militairen aard zijn als bedoeld
in afd. 2 van het besluit betreffende de opheffing
van de militaire gerechten. Het Hof is bij de be-
r'echting van dergelijke zaken samengesteld uit
twee raadsheeren en een militair lid. Ook de mili
taire leden worden door den Secretaris-generaal
van het departement van Justitie benoemd.
DE BEVELHEBBER DER WEERMACHT IN HET
ZUID-OOSTEN DES LANDS.
's GRAVENHAGE, 22 Augustus (A.N.P.) De
bevelhebber der Weermacht in Nederland, generaal
der vliegers S. R. Christiansen, heeft vandaag niet
een gevolg uit zijn staf troepenonderdeelen van leger
en luchtmacht, S.S. en politie, benevens andere in
stanties der weermacht in het Zuid-Oosten des
lands bezocht. Te Tilburg werd hij ontvangen door
den bevelhebber der Ordnungspolizei, generaal
Schumann. De bevelhebber der Weermacht kon
herhaaldelijk uiting geven aan zijn voldoening
over hetgeen hij bij troepen en dienstinstanties
zag.
DUITSCHLAND STRIJDT VC^OR EUROPA
Duiisch weermachtsbericht
Ten Noordwesten van Kiev, terugtrekken der Sovjets
achter den Dnjepr.
Verder oprukken der Duitsche
troepen in de Noordelijke sectoren
HOOFDKWARTIER VAN DEN FüHRER, 22
Augustus (DNB) Het opperbevel van de weer
macht deelt mede:
„Na een veldtocht! van twee maanden in het
Oosten staat de Duitsche weermacht met haar
bondgenooten onverzwakt diep in het. vijandelijk
land. Aan het geheele front zijn de operaties
in vollen gang. In de Zuidelijke Oekraïne worden
de laatste steunpunten van den vijand aan den
Dnjepr stelselmatig en met zware verliezen voor
den vijand bedwongen. Ten Noordwesten van
Kiev trekt de vijand zich achter den Dnjepr te
rug. In herigebied ten Oosten van Gomel wordt
de achtervolging van den verslagen vijand voort
gezet. Aan het front voor St. Petersburg en in
Estland rukken onze troepen al strijdende steeds
op. Ook bij de aanvallen aan het Finsche front,
aan weerszijden van het Ladogameer, wordt da
gelijks terrein gewonnen.
In een gröotschen vernietigingsslag heeft de
Sovjetweermacht verliezen geleden als. men zich
nauwelijks kan voorsteUen. Sedert het begin van
den veldtocht zijn meer dan 1.250.000 gevange
nen gemaakt. Circa 14.000 pantserwagens en
15.000 stukken geschut zijn buitgemaakt of
vernietigd. De Sovjet luchtmacht heeft in totaal
11.250 vliegtuigen verloren, 5633 daarvan werden
op den grond vernield, de rest werd in luchtge
vechten en door luchtafweergeschut neerge
schoten. Bovendien is reeds thans de grootste
schade aan de vijandelijke oorlogvoering toege
bracht door het wegvallen van belangrijke grond
stof- en industriegebieden.
Aan de Britsche Oostkust heeft de luchtmacht
in den afgeloopen nacht twee vijandelijke
vrachtschepen door bomtreffers beschadigd. Aan
de Kanaalkust mislukten ook gisteren aanvals-
pogingen der Britsche luchtmacht. Door jagers
en afweergeschut werden 26, doormarineartil
lerie 3 vijandelijke vliegtuigen neergeschoten.
Een blokkadebreker der marine heeft voor de
Atlantische kust een Britsch gevechtsvliegtuig
neergeschoten.
In Noord-Afrika hebben Duitsche gevechts
vliegtuigen treffers geplaatst op twee lichte
Britsche kruisers bij Sidi el Barani.
Te Tobroek zijn plaatsen, waai* troepen en
materiaal werden ontscheept, met bommen van
elk kaliber bestookt. Drie Britsche jachtvlieg
tuigen werden in luchtgevechten neergeschoten.
Overdag noch des nachts verschenen vijande
lijke vliegtuigen boven Duitsch gebied".
Stauning over IJsland.
Nieuwe staat van zaken geeft aanleiding
tot bezorgdheid.
Het D.N.B. verneemt uit Kopenhagen: Minister
Stauning heeft Vrijdag in het Folketing een ver
klaring over IJsland afgelegd. Na een overzicht
over den gang van zaken van het tijdstip der be
zetting door Engelsche troepen af tot de bezetting
door de Amerikanen herinnerde Stauning aan de
officieele verklaring der IJslandsche regeering van
11 April 1940 dat IJsland niet wilde deelnemen
aan een alliantie met eenigerlei partner en zou
protesteeren tegen iederen maatregel, die onver-
eenigbaar zou zijn met de verklaarde neutraliteit
van IJsland.
„Wij hebben",- aldus de woorden van Stauning,
„hier in Denemarken over den achtergrond der ge
troffen reorganisatie om verklaarbare redenen
slechts zeer spaarzame gegevens kunnen verkrij
gen. Voor«|Jsland moeten er zonder twijfel zeer
belangrijke redenen zijn geweest die wij hier
slechts moeilijk kunnan nagaan, maar het ver
moeden is niet ongegrond dat IJsland in werkelijk
heid in een dwangpositie is gebracht, zoodat de
IJslandsche regeering practisch gesproken in het
geheel geen keus heeft gehad. Naar het mij toe
schijnt, moet de nieuwe staat van zaken in ons
broederland aanleiding tot allerlei bezorgdheid
geven, want de berichten over de bezetting van
het land door Amerikaansche troepen schijnen
ruime verschieten te openen en helaas ook kans
te bieden dat IJsland in grooteren omvang en
rechtstreekscher dan tot dusver betrokken zal
raken bij oorlogsverwikkelingen en een figuuur
wordt in het groote politieke spel, waarbij geen
waarborg bestaat, dat de overweging van IJsland's
eigen wenschen en belangen den doorslag zal geven
De beschikbare berichten maken den indruk dat
groote Amerikaansche troepen-afdeelingen naar
IJsland worden overgebracht en dat op verschil
lende plaatsen in het land marine- en luchtbases
op groote schaal worden aangelegd Het doel daar
van is o.a. gelegenheid te scheppen om IJsland te
gebruiken als overslagplaats voor Amerikaansche
transporten van oorlogstuig. De Amerikaansche
bezetting, die de route van de Vereenigde Staten
naar Groot-Brittannië voor de voorziening van
laastgenoemd land met oorlogstuig moet beveiligen,
zal vermoedelijk de aanwezigheid van aanzien
lijke eenheden der marine vereischen in een gebied
dat van Duitsche zijde tot oorlogszone is verklaard.
Derhalve' zijn oorlogshandelingen in de wateren
rondom IJsland, die tot de oorlogszone behooren of
op IJsland zelf niet onwaarschijnlijk. De over
neming van de militaire bezetting van IJsland
door de Ver Staten moet derhalve, een Deenscl.
en Europeesch standpunt in hooge mate worden
betreurd.
Met de grootste sympathie voor ons broedervolk
en met aandachtige opmerkzaamheid volgen wij
hier in Denemarken de gebeiu'tenissen, die de be
langensfeer van dit Noordsche land raken' en wij
"koesteren het vaste vertrouwen dat IJsland in de
huidige moeilijke situatie de verhouding tot het
De landbouwers in de Haarlemmermeer verlangen vaak naar regen, maar nu is er
dringend behoefte aan eenige droge dagen, omdat het koren, dat reeds gemaaid is,
gedorscht moet «orden. Vóór het dorschen moet het koren echter goed droog zijn.
(Foto J. A. Stevens)
De Finsche snclbooten hebben tot taak. de wateren
rondom hun gebied van vijanden gezuiverd te
houden. Waar zij deze ontmoeten gaan ze succesvol
tot den aanval over. (Suomen. Holland)
Deensche en de andere Noordsche volken en daar
mee met Europa, welke Noorsche volken- en daar
op gemeenschappelijke geschiedenis, niet uit het
oog zal verliezen.
4ustralische minister-president biedt
zijn ontslag aan.
Toch naar Londen.
NEW-YORK, 22 Augustus. Teneinde een par
lementaire crisis te voorkomen heeft Menzies, de
Australische minister-president, naar United Press
uit Canberra meldt, zijn ontslag aangeboden. Men
neemt aan, zoo deelt het persagentschap verder
mede, dat Menzies zich door dezen stap den weg
open wil houden om in een andere hoedanigheid
naar Londen te gaan, nu de arbeiderspartij gewei
gerd had de reis van Menzies in zijn hoedanigheid
van minister-president goed te keuren.
De positie van Iran.
NEW-YORK, 22 Augustus. In verband met den
door Engeland en de Sovjet Unie gestelden eïsch
dat de regeering van Iran de Duitsche burgers het
land zal uitzetten, meldt de Londensche correspon
dent van de „New-York Times" het volgende: In
de Britsche hoofdstad is men van meening dat
Iran dezen eisch van de hand zal wijzen en dat
derhalve een opmarsch zal volgen in werkelijk
heid, zoo meldt de Amerikaansche journalist,
wenschen de Britten en Sovjets deze weigering van
Iran in den grond van hun hart, teneinde het land
van den sjah onder hun controle te brengen.
(DNB)
Concerten in het Frans Halsmuseum
Op Maandag 25. Woensdag 27 en Vrijdag 29
Augustus, des middags van half drie tot half vijf,
zullen in het Frans Halsmuseum te Haarlem op
treden de dames Akke de Vries, zang, Ans Bouter,
piano en de heer Fred. Hesmerg, viool.