„O tattle Tlassau"
BOUI-FIX
BOUI-FIX^!!»™!!
tteraire Kantteekenin^eti.
De prijsvraag voor een nieuwen rijwielband.
Vacantieherinnerïngen.
Instituut
AGENDA
TOBIAS
GILISAUS^
IïP2E3ËÉ
Eigenaardigheden
„Ik heb een dochU-r" doo» TI, A.
Lunshof, Amsterdam, Mij.
Elsevier.
)it is inderdaad een alleraariigs'. boe»i» gewor-
i nu de schrijver een aantal jJbeLrj** tot een
idel bond, schetsjes, die in de op elk»ar vol-
ide fasen van zijn jeugdige vaderschap uit zijn
gevloeid moeten zijn. Wie als Jeugdig vader
eerste levensjaar van zijn eerstgeborene ook
ar met eenige aandacht volgde, zal in deze
etsjes de weerspiegeling van eigen ervaringen
en er den humor van waardeeren. Want
ishof wist zonder overdrijving die ervaringen
ioek te stellen; van de soms overbodige angsten
van de vaak even ongemotiveerde vreugden der
ge ouders een uitbeelding te geven, die wel een
nlach bij den lezer te voorschijn roept, maar
gens op het komische alleen van iedere situatie
ifgestemd. Men voelt onder alles door de groote
igheid waarmee de schrijver het proces van
indering in het bestaan van het jonge huis-
iden volgde, zonder daarbij zijn gevoeligheid
het komische te verliezen, dat, „als het kindje
nenkomt", met dat binnenkomen voor den
interen buitenstaander gepaard moet gaan. Dat
die gevoeligheid behoudt nu hij als gelukkig
Ier bij het geval geïnteresseerd is, doet den
:en humor ontstaan waarmee deze schetsjes
irdrenkt zijn. En dat de gebundelde schetsjes,
elkaar gelezen, niet „afzakken" doch op een-
[de hoogte van waarneming en beschrijving
ven pleit voor de knappe schrijftechniek van
ishof, die van een der minst uitzonderlijke
=n in ons menschenleven toch zulk een aller-
digst en hartelijk relaas wist samen te stellen,
fine kunst van groote en biet geforceerde ge-
'ligheid.
Blauwe konijnen. "Roman. Door
Annie Slot. Anmsterdam. Wereld
bibliotheek.
yenals in het de vorige week besproken
'arte Jan" door Sjoerd Leiker, kruisen we in
nie Slot's „Blauwe konijnen" het pad van een
getje, dat door de omstandigheden van zijn
«Ier verwijderd wordt en in een hem aanvan-
jjk met tegenzin ontvangenden kring familie-
en wordt opgenomen. Overigens is die toevallige
reenkomst van zeer oppervlakkigen aard. Het
lief der scheiding van moeder en kind is ver
diend en de kring waarin het kind terecht
nt evenzeer. Terwijl ook de schrijfkunst van
de auteurs nog al afzonderlijk te waardeeren
liteiten bezit.
\nnie Slot's Hermannetje is het zevenjarig
inzoontje van Opoe; die haar dochter het huis
ft zien verlaten om in de stad een wuft leven
gaan beginnen, waarvan het ventje gevolg en
rijs is. Opoe heeft in die jaren van haar doeh-
geen bericht .ontvangen, behalve dan wat bij
lichte tot haar doordrong en Neel, de dochter,
"t haar kind in dien tijd kunnen uitbesteden,
eens hier en dan weer daar. Dan krijgt Opoe
brief of zij den kleinen Herman bij zich wil
nen en verzorgen en als het verhaal begint wo-
we een familieraad bij, waarin Opoe van haar
iere kinderen en schoondochters de instemming
et los te werken tot dat, waartoe zij met zich
al dadelijk in het reine geweest was: het
itje tot zich te nemen en het groot te brengen
een wijze, die het fater het leed, nooit een va-
gekend te hebben, zou verzachten.
loo zal het ook-in dit boek gebeuren al zal het
den aanvang moeilijk blijken het stille en in
h zelf gekeerde kind, dat nergens nog thuis is
iveest, te doen ontdooien. Maar Opoe's liefde
et dat te bewerken en'haar eerste succes wordt
'kregen door het geschenk dat zij den jongen
zijn aankomst geeft; een paar levende blauwe
lijnen, die hij zelf mag verzorgen. Konijnen
lien in Herman's leven een belangrijke plaats
innemen, zelfs veel later nog zullen ze hem
dienst zijn bij zijn eerste toenaderingen tot zijn
htje Tineke op wie hij verliefd raakt, zonder
jegens haar te durven uiten.
Jijn aldus de konijnen in dit verhaal van niet
inge beteekenis, van meer waarde is, litterair
jordeeld, de figuur van Opoe, aan wie de sehrijf-
wel het grootste deel van haar genegenheid
wat voor ons meer beduidt, van haar beelden
kracht heeft gespendeerd.
Opoe is de stille, vrome oude vrouw met de
mme oogjes en het helder verstand, die, kerksch-
asdienstig, tegelijkertijd haar geloof en vertrou-
m ook in de praktijk van het leven weet op te
men en de liefde voor haar omgeving niet
saarbeladen wagens zijn het resultaat van het
zomerwerk op het land.
(Foto Pax-HollandDe Haan 1 m)
door P. v. d. HEM.
Onze teekenaar verbeeldt zich,,dat hij reeds op 19
April j.l. beslag heeft gelegd ep den eersten prijs.
slechts met den mond belijdt. Zij is in dit boek de
zuiverst geteekende, sympathieke figuur en doet
vermoeden dat de schrijfster tot de auteurs van
Christelijken huize behoort, die zich in de laat
ste jaren een eigen, niet onbelangrijke plaats in
onze litteratuur hebben veroverd. Wellicht zijn
uit die sfeer van oorsprong ook wel eenige vreemd
aandoende situaties te verklaren, die men in Blau
we konijnen kan aantreffen. Het is wel wat heel
erg casueel dat, als Herman later met zijn veel
ouderen neef Manus eens in de stad de blommetjes
gaat buiten zetten, hij met hem in een dancing
terecht komt, waar juist Herman's moeder tot de
danseuses a prendre behoort, de halfdronken Ma
nus dus met zijn tante gaat dansen en Herman,
die door zijn moeder herkend wordt, met deze
daarna in "een box terzijde gaat zitten keuvelen;
over deze tragische ontmoeting, die met een „ver
geef me" van de danseres haar eind vindt.
In haar benauwenis om „pakkende" momenten
te scheppen schiet de schrijfster haar doel voorbij
en wordt drakerig. De wereld van de ordinaire
dancing is, gelukkig voor haar misschien, voor
haar minder toegankelijk dan de psych# van Opoe,
die ze, op haar wijze, schitterend vorm kon geven
en de geforceerde ontmoeting van moeder en zoon
in een nachtkroeg, üiist als Herman voor het eerst
'•an zijn leven zulk een instituut bezoekt, treedt
buiten' de grens van het waarschijnlijke.
Zuiverder en echter is haar visie op Herman's
ooms en tantes op Opoe's dorp: daar vindt ze
mensehen. en gedragingen die zij doorzien en uit
beelden kan en zonder sentimentaliteit hen in
hun beste momenten vertoonen. Maar de frivoli
teit van het lichte leven in het donker ligt den
meesten Christelijken auteurs niet en het blijft
mij een raadsel waarom zoo velen van hen er tel
kens aan tippen in hun werk. Ook in Annie Slot's
boek liggen de vele verdiensten elders.
J. H. DE BOIS.
J. VAN SCHOONHOVEN
ACCOUNTANT en BELASTINGADVISEUR
RECHTHUISSTRAAT 17.
TELEF. 22792 HAARLEM
(Adv. Ingez. Med.)
3. Van Vader.
Jaarlijks als ik moet besluiten
Pakt me weer de twijfel aan,
Zal het straks ïiiet mij daar buiten
In de zaak behoorlijk gaan?
Tijdens mijn vacantiedagen
Maak ik me daar niet van vrij,
Dit dom denkbeeld blijft me plagen,
Tot ik weer naar huis toe rij.
Dan ontdek ik telken jare,
Dat de zaak heeft gemarcheerd,
'k Had die zorg me kunnen sparen,
Heb ik dan mijn les geleerd?
Nee, ik kan daar nooit aan wennen,
Maar wanneer ik eerlijk ben,
Moet ik dat als angst bekennen,
Dat 'k niet onontbeerlijk ben.
Ovrigens, laat mij maar schieten,'
Heerlijk lui zijn in een stoel
Met het doel om te genieten
Of volkomen zonder doel.
Geen geworstel met problemen,
Zakelijk dan wel privé.
Enkel uit om rust te nemen,
Nou. daar doe ik graag aan mee.
Door de vrijheid van je zorgen
Loopt slechts dwars één pijnlijk ding,
Onder in den zak verborgen
Voel je steeds de rekening.
P. GASUS.
Instelling luclitbeschermings-
ongevallenf onds.
's GRAVENHAGE 30 Augustus. In het verordeningen
blad Is opgenomen een besluit van de Secretarisseh-
generaal van sociale zaken en binnenlandsche zaken be
treffende de instelling van een luchtbeschermingsongeval-
lenfonds. Het besluit treedt heden in werking.
ZATERDAG 30 AUGUSTUS.
Palace: „Kleeren maken den man", 2, 6.30 en
145 -uur.
Rembrandt Theater: „Jud Süss", 2.30, 6.30 en
145 uur.
Frans Hals Theater: „Geschichten aus dem Wie-
erwald", 2.30, 6.30 en 8.45 uur.
Luxor Theater: „Balnacht in Palamo", 2.30, 6.30
a 8.45 uur.
Frans Hals Museum: Tentoonstelling Oude Kunst,
24 uur.
ZONDAG 31 AUGUSTUS
Palace: „Kleeren maken den man", 1.30, 3.45, 6.30
n 8.45 uur.
Rembrandt Theater: „Jud Süss", 1.30, 3.45, 6.30
n 8.45 uur.
Frans Hals Theater: „Geschichten aus dem Wie-
erwald", 1.30, 3.45, 6.30 en 8.45 uur.
Luxor Theater: „Balnacht in Palamn", 1.30, 3.45,
130 en 8.45 uur.
Frans Hals Museum: Tentoonstelling Oude Kunst,
2—4 uur,
MAANDAG 1 SEPTEMBER.
Groote' Kerk: Kerkconcert, 7.15 uur.
Bioscooptheaters. Voorstellingen des middags en
les avonds.
Frans Hals Museum: Tentoonsteling Oude Kunst,
12—-4 uur.
Nachtdienst Apolheken.
De volgende apothekei^te Haarlem zijn van des
vonds acht tot des morgens acht uur ook op
hndag) geopend:
Fa. Duym en Keur. Keizerstraat 6. Tel. 10378.
Firma Begeman en Sneltjes, Kruisweg 30, Tel.
10O43.
Marnix Apotheek, Marnixstraat 65, Tel. 23525.
Te Heemstede is geopend:
Apotheek Schotsman, Binnenweg 206, Tel. 28320,
CHR. OPLEIDINGSSCHOOL - KROCHT 1
HAARLEM
TELEF. 12172
De kleeren maken den man.
Met fraaie kleeren kan men in deze wereld
soms wonderbaarlijke resultaten bereiken. Heinz
Rühmann geeft daarvan in de film «De kleeren
maken den man" een treffende demonstratie. Hij,
het eenvoudige kleermakersknechtje Wenzel, uit
Seldwijla maakt alleen door het feil dat hij met
een burgemeestersrok aan de werkplaats verlaat,
een enorme stijging op den maatschappelijken lad
der. Want Wenzel komt, voordat hij het weet, in
een deftige reiskoets terecht en die tocht is het be
gin van een reeks fantastische avonturen.
en Wenzel
-wordt allerwege be
groet en ingehaald als
een graaf die incog
nito op reis is. Alle
Cinema
pogingen zijnerzijds
het tegendeel aan te toonen, zijn tot mislukken
gedoemd. Om de zaak nog wat gecompliceerder
te maken verschijnt in Goldach. het Zwitsersche
dorp waar het kleermakersknechtje belandt, een
„heusche" Russische graaf ten tooneele, die zich
voor den kamerheer van den pseudo-edelman uit
geeft. En daarmede zijn de moeilijkheden nog
niet teneinde. Wenzel wordt smoorlijk verliefd op
de dochter van een dorpsnotabel, maar helaas is
er nog een derde in het spel én deze laatste, die
zijn kansen teloor ziet gaan, zet er alles op om
Wenzel ten val te brengen. De spanning groeit
van oogenblik tot oogenblik, doch het wonder
geschiedt dat het snijdertje tenslotte aan het
langste eind trekt, maar niet nadat de nieuwe
rienden van Wenzel met die van den medemin
naar handgemeen zijn geworden, een formeele
veldslag tussehen de dorpsbewoners van Seldwijla
en Goldach.
•Kleeren maken den man", is een film,
waarin we Heinz Rühmann op volle kracht zien.
Zijn komische gaven komen ten volle tot uiting.
Het stuk is amusant en onderhoudend tot het
einde toe. Veel zorg is besteed aan de entourage
van den eigenlijken roman, hetgeen duidelijk tot
uiting komt in de maskeradescène die door Wen-
zel's rivaal op touw gezet wordt om het grafelijk
uiterlijk van het snijdertje bespottelijk te maken.
In een grillig carnavalstafereel ziet men hier de
geschiedenis opgevoerd van den man die zoo graag
mooie kleeren draagt en zich voor eer\ hooger
personage uitgeeft dan hij in werkelijkheid is.
J. H. Voskuil.
Geschichten aus dem Wienerwald.
In Frans Hals kan men deze week het vroolijke leven
In het schoone Wierter Wald weer eens bekijken.
Van de artisten staat H.
A. Retty In deze „Ge
schichten" al op dezelfde
hoogte waarop we hem in
latere films hebben gezien.
George Alexander ïykt
hier iets meer dan een dilettant, terwijl we hem toch ken
nen als een fijn. zeer knap acteur. Leo Slezak blijft zich
zelf steeds gelijk. Aan Magda Schneider cn Truus
Aalten kunnen we zien hoe sterk de film de laatste j«
vooruit gegaan. Magda Schneider was indertijd een
graag geziene actrice.
Het gaat er anders wel vroolijk toe en vooral in Grin-
zinger is het een allergezelligste dolle boel. Het is daar
een heerlijke onbezorgde vroolijkheid als Je bijna niet
bestaanbaar denkt. Het Haarlemsche publiek ging
heelemaal in de joligheid op en genoot zoo mee en had
telkens zoo'n pleizier in de grappen, dat er herhaaldelijk
geschaterd werd.
M. MeijerinkLeeman.
Frans Hals
Jud Süss.
De geschiedenis van den Jood Süss speelt in het
Wurtemberg van het begin der 18e eeuw. De her
tog, Karei Alexander, die zich in den slag van
Peterwandeim als een kloek soldaat heeft gedra
gen, heeft de regeering van het hertogdom aan
vaard en geeft blijk, dat een dapper veldheer een
slecht souverein kan zijn, want onbezorgd geeft
hij toe aan zijn praalzucht en lust tot vermaak, ter
wijl de staatskas hem maar weinig kan toeleggen.
Hij neemt daarom zijn toevlucht tot den Jood-
schen geldschieter en ontmoet in den Frankforter
ghettobewoner Josef Oppenheimer een bereidwillig
financier, die evenwel voor zijn hulp de noodige
waarborgen vraagt. En daarvan is de bevolking
binnenkorten tijd het slachtoffer. Het begint er
mede, dat de hertog Mem diverse heerlijke
rechten afstaat, het vervolgt met Oppenheimers
verheffing tot minister van Financiën en als op
diens eisch Wurtemberg, tot dusver verboden ter
rein voor de Joden, hen weer toelaat is het land al
spoedig aan den rand van den burgeroorlog. Op-
penheimer's listen en lagen vervreemden vorst en
volk van elkander en Karei Alexander wordt
slechts voor de beproe-
Rembrandt
SPECIALE VOORBEREIDING voor U.L.O.-, Middelb. en Gymnasiaal
Onderwijs. Leerlingen kunnen nog worden ingeschreven bij de
aanvang van de nieuwe cursus op 2 SEPTEMBER om 8H uur bij het
'Hoofd der School.
(Adv. Ingez. Med.)
ving van een openlijken
opstand van zijn volk
gespaard door zijn plot
seling verscheiden.
Doch dan laat de opge
zweepte woede van het volk zich niet meer be
dwingen.-„Jud Süss" wordt onder beschuldiging
van diverse misdaden voor het gerecht gebracht
en opgehangen. Het is een historisch stuk.
De praalzieke Karei Alexander heeft zijn
land door zijn zwakheid in een- berooiden
staat gebracht en zijn beschermeling is den
4en Februari 1738 geëxecuteerd. En dit gegeven
hee*t den regisseur Veit Harlan geïnspireerd tot
de voortreffelijke film „Jud Süss", waarin Ferdi
nand Marian de titelrol speelt Heinrich Georg
den Hertog en Werner Kraus de dienaar van Süss.
De film geeft de bonte verscheidenheid te zien van
't hofleven en het leven der burgerij van Wurtem
berg, de Frankforter ghettowijk en het Joodsche
ritueel in de synagoge, de vergaderingen der trou
we Wurtemberger regenten en het gekuip in het
paleis. Kristina Söderbaüm vervult de ^ragische
rol van de dochter van den Raadsheer en Eugen
Klöpfer die van diens secretaris, beide de slacht
offers van Süss. Het meesterlijke spel van de hier
genoemde zoo goed als dat der ongenoemde
medespelenden is ontroerend schoon en Veit Har
lan heeft met deze film een prestatie geleverd, die
men moeilijk zal kunnen vergeten. Vooral Ferdi
nand Marian toont zich een meester in karakter-
spel, en is ten vólle de gewetenlooze minister, die
mq| den willoozen hertog alles bereikt wat hij
wenscht.
Fotografisch geeft de film almede zeer veel
moois te zien. Het tafereel in de sjoel, het binnen
trekken der Joden in Wurtemberg en de opstand
der Wurtembergers, het verraadt alles de meester
hand in de regie. „Jud Süss" is zonder twijfel een
der beste voortbrengselen van de Duitsche film de
zer dagen Derks.
Hypnose....
Vl LITER (lO
SauS, GU&S
WUMUUft.
Het ve&JL
ÓPHÜJZÓ vesiSchciêmdz
<>oefi&*is
irMLii
ChtM
Amandel
l
fiROSSItRSADRESSEN UP AANVRAAG.
BOUI-FIX DEPOT,
Lange Heerenstraat 5, Telef. 19065
(Adv. Ingez. Med.)
Luxor
Balnacht in Palamo.
Dit is weer een film vol uitgelezen dwaasheid:
een hertog die zijn hertogdam in den steek laat om
operazanger te worden, terugkeert, en het aan den
stok krijgt met het hér-
toginnetje dat inzijn
plaats regeert en geejj
lust heeft het veld t«
ruimen voor haar terug
gekeerden verwant
het begin van een serie complicaties die culminee-
ren in een scène in den kelder van het paleis, waar
naar den aard wijn gedronken en zoete liedjes ge
zongen worden.
Door al deze dwaasheid dartelt Heinz Rühmann
en begaat de gebruikelijke vergissingen, die ten
slotte toch' nog blij eindigen in een dubbele verlo
ving. Heinz Rühmann is in deze film kostelijk al#
altijd en bezorgt de zaal oudergewoonte een onbe
paald aantal lachbuien.
Derks.
in Haarlem en omgeving
Het klokhuis
Wanneer men van de Riviervischmarkt naar he*
Klokhuisplein gaat, ziet men boven de poort van d®
firma Joh. Enschedé en Zonen een vierkanten toren
uitsteken. Deze heeft genoemde firma enkele tien
tallen jaren geleden gebouwd ter herinnering aan
het „Klokhuis", dat hier vroeger stond.
Het oude Klokhuis is in 1478—'79 door Gerrit van
Vij gebouwd op het kerkhof, dat vroeger om de Groo
te Kerk lag. Het bestond uit een vierkanten toren
van 23 Meter hoog met een spits dak van 5 Meter.
Het onderstuk was van steen terwijl het overige met
hout beslagen was. Achter de galmgaten bevonden
zich vier klokken, terwijl er in de spits nog één hing.
Dit Klokhuis werd gebouwd ter vervanging van e«n
kleiner, dat er voor dien tijd al stond.
Het herbouwde Klokhuis op het Klokhuisplela
te Haarlem.
(foto de Haas.)
De klokken waren de groote en kleine doodsklok
die geluid werden bij deftige begrafenissen a f 12 p®r
uur; de groote en kleine kerkklok, die, bij kerk
diensten luidden en de poortklok, die het openen en
sluiten van de stadspoort aankondigde. Deze klokken
hebben 300 jaar dienst gedaan, maar daarna raakte
het luiden buiten gebruik. Omdat het Klokhuis nu
geen geld meer opbracht, werd het door de Kerk
meesters afgebroken en met de klokken verkocht
voor f 13.000.
Van toen af aan deed een klok in den Bakenesser-
toren dienst als poortklok. Het terrein werd van den
weg af gescheiden door een muur. In 1867 kocht de
ffrma Joh. Enschedé den grond, om er een drukkerij
op te bouwen. Toen men hief ging graven vond men
nog een groote hoeveelheid doodsbeenderen. Deze
weröeji op twee boerenkarren naar de begraafplaats
aan den Schoterweg gebracht.
Ter herinnering aan dit Klokhuis nu heeft de firm®
Enschedé den toren weer in zijn ouden vorm laten op
trekken, zij het ook, dat -alleen bet bovengede«ltt
zichtbaar is.
