Haarlem's Dagblad
Aanval op convooi in den Atlantischen Oceaan.
Groote branden te Leningrad
59e JAARGANG No. 17865
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem Drukkerij N.V. Bureaux: Grooto
Houtstraat 93. bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro-
dienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082, Hoofdred. 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directeur: P. W. PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM, Heemstede
ZATERDAG 13 SEPTEMBER 1941
Abonnementen per week 0.26, per maand 1.13,
per 3 maanden 3.42, franco per post 3.73, lossa
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels
2.—, elke regel meer 0.40. Reclames 0.65 per
regel. Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels 0.70, elke regel meel
0.17Vi- Groentjes zie rubriek.
Per 1000
Gemiddeld
inwoners.
steunbedrag.
f 3352
f 9.08
f 3457
f 8.81
f 3023
f 9.71
f 1678
f 8.80
f 2324
f 9.49
f 2102
f 7.45
f 585
f 8.59
De werkloosheid te Haarlem.
STERKE DALING.
Rectificatie.
Het bericht in ons blad van j.l. Zaterdag omtrent
de werkloosheid in Haarlem zal bij velen den in
druk hebben gewekt dat de belangrijke daling van
het werkloosheidscijfer door bemoeienisser. van
een steun-ii stantie in dit geval den Dienst van
Maatschappelijk Hulpbetoon tot stand is ge
komen.
Hoewel een ieder weet dat een steun-
instantie er alleen om bij werkloosheid
waar noodig financieele hulp te verleenen,
meenen wij er hierbij nog eens nadrukkelijk op te
moeten wijzen, dat een steun-instantie geen invloed
kar. uitoefenen op een eventueele daling of stijging
I van het werkloosheidscijfer.
De door ons omschreven daling van het aantal
werkloozen in Haarlem is mede het' gevolg van de
I activiteit van het Gewestelijk Arbeidsbureau, dat na
I de reorganisatie beter in staat is de belangen van
de afgeschrevenen te behartigen. Ook de zorg voor
de verplaatsing van arbeidskrachten naar het bui
tenland en plaatsing van arbeiders in de werkver
ruiming berust bij deze instantie.
Armenzorg te Haarlem.
Vergelijkingen met andere gemeenten.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft ge
gevens verzameld over de uitgaven van Armenzorg
in het 2de kwartaal van 1941.
In Haarlem werden in de maanden April, Mei en
Juni gesteund respectievelijk 2088, 2019 en 1908 ge
zinnen. Verder 685, 655 en 682 alleen wonenden. In
totaal werden nog 165 personen geholpen alleen door
een losse gift of levensmiddelen.
Er werd totaal uitgegeven, een bedrag van f 260.155.
Opgenomen is ook een vergelijking met de kosten
van andere gemeenten boven de 100.000 inwoners. Be
rekend is daarbij hoeveel de koèien aan Armenzorg
per 1000 inwoners hebben bedragen. Bovendien wordt
opgegeven het gemiddeld bedrag dat per gesteunde
per week is uitgegeven.
1
Amsterdam
Rotterdam
Den Haag
Utrecht
Haarlem
Groningen
Eindhoven
Daaruit blijkt dus dat de kosten voor Armenzorg
per 1000 inwoners omgeslagen het hoogst waren in
Rotterdam. Daarna volgden Amsterdam en- den Haag.
Haarlem komt op de vierde plaats, Groningen op de
vijfde. De uitgaven zijn voor Utrecht belangrijk lager
dan te Haarlem (f 1679 en f 2324). Eindhoven is het
laagst, daar zijn weinig armlastigen, want het bedrag
dat daar per gesteunde wordt uitgekeerd is niet veel
lager dan elders.
Haarlem had op den Haag ha het hoogste gemiddel
de steunbedrag. De berekening van dit bedrag wordt
evenwel sterk beïnvloed door de vraag of er in ver
houding veel alleenwonende personen onder de ge-
steunden Sijn.
Voor de omliggende gemeenten vonden wij in deze
statistiek nog de volgende cijfers:
Veisen: uitgaaf f 71.245. Kosten per 1000 inwoners
f 1455. Gemiddeld steunbedrag f 8.06.
I Haarlemmermeer: Uitgaaf f 33.370. Kosten per 1000
inwoners f 1037. Gemiddeld steunbedrag f 6.75.
Beverwijk: Uitgaaf f 29.097. Kosten per 1000 ïnwo-
'hers f 1316. Gemiddeld steunbedrag f 7 30.
Het* totaal bedrag van de ondersteuningsuitgaven
I In ons geheele land bedroeg in het 1ste kwartaal van
1941 f 12.071.734 en in het 2de kwartaal f 9.740.456; de
vermindering beliep dus f 2.331.278 of 19,3 pCt.
Voor de groep gemeenten met meer dan 100.000 ïn-
woners was deze vermindering f 1.797.657 of 15.9 pCt.
Voor de groep gemeenten met 50.000100.000 inwo
ners f 316.766 of 18.8 pCt.
Voor de groep gemeenten met 20.00050.000 inwo
ners f 216.855 of 19,9 pCt.
De vermindering, van de uitgaven voor ondersteu
ning werd dus vooral veroorzaakt door de gemeenten
van meer dan 100.000 inwoners.
De wijziging der Winkelsluitingswet.
Beknopte samenvatting van de regeling. -
•s-GRAVENHAGE, 12 September. (A.N.P.) Aan
gezien uit vele ontvangen vragen blijkt, dat er nog
eenig misverstand bestaat, volgt hieronder een be
knopt overzicht van de voornaamste bepalingen van
1 de nieuwe regeling inzake de winkelsluiting, welke,
zooals reeds eerder is medegedeeld, met ingang van
Maandag 15 September in werking treedt.
I 1. Het tijdstip van sluiting der winkels wordt:
In het tijdvak van 1 October-*l April: eerste vijf
werkdagen 18 uur, Zaterdag: 19 uur.
In het tijdvak van 1 April—1 October: eerste vijf
werkdagen: 19 uur, Zaterdag 20 uur.
2. Kappers- en barbierszaken mogen op alle werk
dagen tot 20 uur geopend zijn, doch na vorenge
noemde sluitingstijdstippen alleen voor het verrich
ten van kappers- en barbierswerkzaamheden.
3. Qp grond van bijzondere omstandigheden vast
gestelde plaatselijke afwijkende regelingen blijven
onverminderd gelden.
4. De gewone in de winkelsluitingswet vermelde uit
zonderingen gelden ook hier (o.a. cafés, apotheken
e.d.)
5. Verplichte openstelling zonder onderbreking op
alle werkdagen van de zeven reeds eerder bekend
gemaakte groepen van winkels van 1018 uur.
6. Uitzonderingen op deze laatste verplichting ge-
1 durende ten hoogste twaalf werkdagen per jaar (we-
j gens vacantie) en voorts voor bijzondere gevallen,
hetzij voor een geheele groep winkels door den bur
gemeester vast te stellen, hetzij voor een afzonder
lijken winkel door den burgemeester toe te staan.
EXAMENS
Academische opleiding.
Geslaagd aan de Gem. Universiteit van Amster
dam voor het tweede gedeelte van het cand.-ex.'
geneeskunde: mej. E. Elzas en de heeren W. H.
de Rooij en A. Zwaap.
I Geslaagd aan de Leidsche Universiteit voor het
f doet. ex. rechten: mej. A. H. Vermeulen en A. H.
I van Nierop te Overveen, voor het cand. ej:. rech
ten mevr. H. CosmanKoster en J. Ligtenstein
te Haarlem.
De Haarlemsche ziekenhuizen.
Veel patiënten.
Eenige maanden geleden hebben wij al de aandacht
gevestigd op het feit dat er den laatsten tijd veel pa-
tienten in de Haarlemsche ziekenhuizen verpleegd wor
den.
Nu de Statistische Gegevens der gemeente Haarlem
over het le en 2e kwartaal van 1941 zijn uitgekomen
blijkt het ook uit de cijfers.
Het aantal verpleegdagen van patiënten geheel of
gedeeltelijk voor rekening der'gemeente verpleegd was:
6 maanden 1941 heele jaar 1940
St. Elisabeth's Gasthuis 32185 52541
Diaconessenhuis 21089 34757
Mariastichting 27570 46503
St. Joh. de Deo 6641 10101
Joles ziekenhuis 404 910
Totaal 87.889 144.812
In het eerste half jaar van 1941 zijn er dus 87889
verpleegdagen geweest, hetgeen er niet minder dan
15.183 zijn boven de helft van het vorige jaar.
Indertijd hebben wij reeds medegedeeld, dat de di-
recteur van den Gem. Geneeskundigen Dienst te
Haarlem geen afdoende verklaring kon vinden voor
deze toeneming van het aantal patiënten. Wel heeft
hij den indruk dat de -nerveuze stemming van ver
schillende menschen, die een gevolg is van de oorlogs-
toestanden, invloed heeft op den ziektetoestand van
sommigen.
De "restauratie van het orgel
te Haarlem.
(Foto De Haas)
Toelagen personeel voormalige
Nederlandsclie Weermacht.
's-GRAVENHAGE, 12 September. Het Ver
ordeningenblad bevat een besluit van het hoofd
van het afwikkelingsburaeu van het departement
van defensie nopens maatregelen ten aanzien van
de bezoldiging en verzorging van militair- en
burgerlijk personeel der voormalige Nederland-
sche zee- en landmacht.
Bij dit besluit worden verschillende op grond
van het Kon. Besluit van 4 December 1933 toege
kende ambtstoelagen ingetrokken, doch daarnaast
wordt bepaald, dat de militairen, die tengevolge
daarvan in inkomsten achteruit zouden gaan. in
het genot worden gesteld van een persoonlijke toe-
iage, gelijk aan het bedrag der tot dusver genoten
ambtstoelage.
Deze persoonlijke toelage wordt verminderd met
ingang van den datunj» waarop de jaarwedde van
den belanghebbende wordt verhoogd of opnieuw
een ambtstoelage wordt toegekend en wel met het
bedrag dier jaarweddeverhooging of nieuwe
ambtstoelagge.
Dit besluit treedt heden in werking met terug
werkende kracht tot 1 April 1941.
Vervoer van oesters.
In de Ned. Staatscourant van Vrijdag is opgeno
men een besluit van den secretaris-generaal van
het departement van Landbouw en Visscherij.
waarbij het vervoeren en doen vervoeren van
oesters is verboden gedurende een door de Neder
landsclie Visschèrijcentralè te bepalen tijdvak en
beneden een te bepalen gewicht. Hec verbod is niet
van toepassing, Indien het vervoer plaats heeft op
de Zeeuwsche stroomen, met uitzondering van de
Westerschelde en van eon kuststrook van 500 meter,
te rekenen van de hoogwaterlijn af.
Uitkeeringsregeling voor herstel van
Rijn- en Binnenvaartvloot.
's GRAVENHAGE 12 September. In het Ver
ordeningenblad is opgenomen een besluit van den
secretaris-generaal van de departementen van
waterstaat,, van fjnanclën, van justitie en van
handel, nijverheid en scheepvaart tot regeling van de
hoofdsommen en vergoedingen ingevolge 'het be
sluit „Herstel Rijn- en Binnenvaartvloot I". Het
besluit treedt heden in werking.
Van bevoegde zijde wordt er de Volgende samen
vatting van gegeven:
Op grond van de verordening no. 60/1941 van
den Rijkscommissaris voor de bezette Nederland
sche gebieden betreffende het herstel van de Rijn- en
binnenvloot I hebben, de secretarissen-generaal van
de departementen van watersta.at. financiën, justitie
en handel, nijverheid en scheepvaart een besluit
uitgevaardigd, waarin de betaling van koopsom en
vergoeding voor inbeslag genomen vaartuigen
wordt geregeld. D.e koopsom en de vergoeding, de
schadeloosstellingen en de toelagen voor de in be
slag genomen vaartuigen worden in een tot dit
doel In opdracht van den secretaris-generaal Van
het departement van financiën en volgens zijn voor
schriften bij te houden „Grootboek voor de Rijn- en
binnenvloot" Ingeschreven. Dit inschrijven ge
schiedt ten gunste van de rechthebbenden en op de
ingeschreven bedragen wordt een jaarlijksche rente
uitgekeerd van 4 pet., waarbij de ieder half jaar
vervallende intrest ten laste van den staat komt.
Bij de inschrijving wordt aanteekening gehouden
van de hypotheken en andere op de schepen
drukkendfe zakelijke rechten. De secretaris-generaa^
van het departement van waterstaat stelt de richt
lijnen vast voor het toekennen v;
de rechthebbenden, welke door
wordt.
De instelling van het „Grootbo<
binnenvloot" heeft ten doel de
herstel van de Rijn- en blnm
fend ten uitvoer te leggen tem
op schadeloosstelling veilig te sl
gebruike bij den wederopbouw
binnenvloot.
REGEERINGSCOMMISSARIS VOOR DE
BODEMPRODUCTIE.
's-GRAVENHAGE, 12 September. De secre-
tarisrgeneraal van het departement van landbouw
en visscherij heeft:
Aan ir. A. L. H. Roebroek in Den Haag, met in
gang van 12 September eervol ontslag verleend
als regeeringscommissaris voor de bodemproduc
tie en heeft met ingang van denzelfden datum be
noemd tot regeeringscommissaris voor de bodem
productie: G. J. Ruiter, directeur-generaal van
den landbouw in Den Haag.
PROEFKEUREN VAN HORECAF IN BOTTERDAM.
ROTTERDAM 12 September. Niet lang geleden is
Horecaf er toe overgegaan een proefkeuken op te richten
in het gebouw van de Rotterdamsche Lloyd aan de Lloyd-
kade te Rotterdam. Het doel van deze keuken is ver
vangingsmiddelen welke momenteel worden gefabriceerd
of nog gemaakt zullen worden te keuren op hun bruik
baarheid voor hótels en restaurant en indien mogelijk,
ook eventueel ten gunste van de Nederlandsche huis
vrouwen.
Vandaag zijn een aantal autoriteiten op het gebied van
de voedselvoorziening alsmede een aantal journalisten bij
deze proefkeuken op bezoek geweest om de doelmatig
heid van deze keuken te kunnen zien en ook te proeven.
Bij den maaltijd, waaraan allen aanzaten en verschillen
de sausen, soepballetjes, koffie en slagroom, producten
die geheel of gedeeltelijk uit vervangingsmiddelen waren
bereid op den smaak konden keuren, heeft de heer
Moussalt een en ander uiteengezet over de bedoeling van
deze keuken. Een andere taak van deze keuken, die eenig
in ons land is, is het samenstellen van menu's utt de pro
ducten.'die thans voorradig zijn ën dat zoo smakelijk
mogelijk. Een derde taak is'ook nog het geven van ad
viezen bij verschillende instanties.
Ook andere sprekers hebben verschillende bijzonder
heden over deze keuken, die voor de restaurant- en hótel-
houders van groot nut zal blijken te zijn, medegedeeld.
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR EUROPA
Duitsch weermachtsbericht
Duitsche duikbooten brengen 22 schepen tot zinken.
Hoofdkwartier van den Führer, 12 September.
(D.N.B.) Het opperbevel der weermacht maakt
bekend:
„In het Oosten vorderen de aanvalsoperaties
ondanks den slechten weerstoestand en moeilijke
terreintoestanden go 3d.
Zooals reeds In een speciaal bericht is bekend
gemaakt, hebben duikbooten in het Noorden van
den Atlantischen Oceaan een groot, door corvetten
en torpedpbootjagers zwaar beveiligd vijandelijk
convooi aangevallen.. Het convooi bestond uit ruim
40 schepen; in taaien, vele dagen durenden
strijd hebben de duikbooten tot dusverre 22
schepen met tezamen 134000 b.r.t. tot zinken ge
bracht. Nog twee schepen met een inhoud van
11.000 b.r.t. werden getorpedeerd. Verwacht kan
worden dat ook zij verloren zijn. De aanvallen
op het vijandelijke convooi duren voort.
In den strijd tegen de Britsche ravitailleerlngs-
scheepvaart heeft het luchtwapen ln den afge-
ten Zuid-Oosten van Great Yarmouth
ln totaal 21.000 b.r.t. tot zinken gebracht. In
dezelfde wateren Is een lichte Britsche kruiser
en ten Noord-Oosten van Alnwick nog een koop
vaarder met bommen beschadigd. Andere gevechts
vliegtuigen plaatsten in scheervlucht treffers met
bommen van zwaar kaliber op een hoogoven bij
Middlesborough en in haveninstallaties aan do
Oostkust van het eiland. In convooidienst zijnde
patroutllebooten hebben in het Kanaal herhaalde
aanvallen van een formatie Britsche motor-tor
pedobooten op het haar toevertrouwde convooi
afgeslagen. Zij brachten drie der aanvallende
motortorpedobooten tot zinken.Kustbatterijen der
marine grepen in het gevecht in en verdreven de
overige booten. Alle vaartuigen van het convooi
bereikten hun plaats van bestemming.
Britsche vliegtuigen hebben in den afgeloopen
nacht met gering effect een aanval gedaan op het
Noord-Duitsche kustgebied. De burgerbevolking
leed eenige verliezen aan dooden en gewonden.
HAARLEMSCHE RECHTBANK.
Ï-KANTOOR.
Op de kermis te Wormerveer rijpte bij drie jongelui,
twee uit Zaandam en een uit Amsterdam, het plan om te
probeeren eens een ,slag te slaan". Een van hen wist een
gelegenheid, die een welkome bult" bood: het distributie
kantoor te Zaandam. Dies trok men naar laatstgenoemde
plaats doch het geluk rustte niet op deze onderneming
want nadat er een ruit was Ingeslagen stuitte het drietal
op een houten schot, dat achter de ruit was bevestigd
Twee van hen kropen daarna op 't dak en forceerden een
raam maar ook hierdoor konden ze niet naar binnen
klimmen.
Van de drie verdachten was de, Amsterdammer niet ver
schenen Een der Zaandammers, een schilder, ontkende
bij dezë poging tot diefstal* betrokken te zijn geweest. De
andere Zaandammer, die in deze zaak als getuige optrad
hield vol, dat hij. er wel bij was geweest. De Officier acht
te het bewijs geleverd en elschte een jaar gevangenisstraf.
Mr. J. Tonino pleitte op juridische gronden vrijspraak.
De Officier vroeg dë onmiddellijke inhechtenisneming
van den verdachte. Nadat de Rechtbank ln raadkamer
was geweest werd dit verzoek toegewezen.
Tegen den tweeden verdachte elschte de Officier 8
maanden gevangenisstraf. Uitspraak op 25 September.
Evenals in andere steden, die zij moesten prijsgeven, hebben de bolsjewisten óok in
Welikije-Luki op hun vlucht alles ver nield en verbrand. Een triest beeld in de
verlaten stad. (Orbis-Holland)
De „werkklok" op de Utrechtsche Najaars beurs brengt op typische wijze, het leven
van alledag in beeld. .(Pax-Hollaiid-De Haan
IL O. V.
Laatste zomerconcert.
Het laatste zomer-concert in dit seizoen dat op
Donderdag a.s. te 7.30 uur door de H.OrV. zal wor
den gegeven wordt wederom gedirigeerd door Hugo
de Groot.
Aan het concert verleent solistische medewerking
Jo Immiijk alt terwijl het Haarlem's Vrouwenkoor
onder leiding van Karei Mengelberg eveneens haar
medewerking verleent.
Het concert vangt aan met de uitvoering van
Onvoltooide Symphonic van Franz Schubert. Hierna
treedt het Haarlem's Vrouwenkoor onder leiding
van zijn dirigent met het orkest op met „De wraak
der Bloemen", van Hans Pfitzner, een ballade van
Fred. Freiligrath voor Vrouwenkoor en Orkest. De
alt-solo wordt gezongen door Jo Immink. Het werk
wordt voor het eerst in de Nederlandsche taal ge
zongen. De vertaling is van den Haarlemmer G. van
Ruller.
Na de pauze vervolgt het orkest, weer onder leiding
van Hugo de Groot, met Bacchanale uit „Samson et
Dalila" van C. SaintSaëns en L'après midi d'un
Faune, van Cl. Debussy.
De soliste zingt hierna met orkestbegeleiding La
Vague et a Cloche van Henri Duparc.
Het concert wordt besloten met de Ouverture. „Mig
non" van A. Thomas.
De bezetting van Iran.
STOCKHOLM. 1» September. (D.N.B.) Reuter
meldt uit Teheran dat de Iraansche petroleumvelden
zich thans geheel onder Britsch toezicht bevinden.
De Engelsche strijdkrachten hebben met de bolsje
wistische de strategisch belangrijke punten der
Iraansche verkeerswegen bezet. De Britsche en de
bolsjewistische regeering onderzoeken thans grondig
het vraagstuk der transporten van oorlogstuig door
Iran naar de Sovjet-Unie. Er loopt slechts een spoor
lijn door het land, dat driemaal zoo groot is als
Frankrijk. Er zullen groote moeilijkheden te overwin
nen zijn. Daar de spoorlijn van Teheran door het ge
bergte naar de Kaspische Zee loopt, zal deze lijn waar
schijnlijk zeer spoedig insneeuwen. Het materiaal, dat
per spoor van de Perzische Golf naar Teheran komt,
moet overgebracht worden naar de Kaspische Zee en
vandaar worden verscheept naar Bakoe. Reuter
merkt voorts op, dat ook een moeilijkheid is dat er
bij de Iraansche spoorwegen te kort aan rollend ma
teriaal bestaat, waarbij komt, dat er drie of vier
maanden sneeuw ligt op het traject door het gebergte.
Britsche luchtaanval op
Duitschland.
BERLIJN. 13 September (D.NB.) De Britsche
luchtmacht heeft in den afgeloopen nacht een aan
val op Zuidwest Duitschland ondernomen. Brisant-
en brandbommen beschadigden woonhuizen en dood
den en verwondden verscheidene burgers. Militaire
of oorlogseconomisehe schade is niet ontstaan. De af
weer heeft een vliegtuig omlaaggehaald, voor zoover
thans bekend is.
Engelsche vliegtuigverliezen.
Naar het D.N.B. meldt zijn in den nacht van
Donderdag op Vrijdag nehave de beide in het
weermachtsbericht genoemde bommenwerpers, nog
twee Engelsche bommenwerpers door marine-artil
lerie en luchtafweergeschut vernietigd.
Vrijdagmiddag zijn bij een poging het bezette
gebied te naderen vier Britsche jachtvliegtuigen van
het type Spitfire door Duitsche jagers neergeschoten.
EVACUATlFf VAN JAPANNERS UIT
NEDER LAXDSCH-IXDIë.
BATAVIA. 12 September (A.N.P.) Meer dan
duizend Japansche onderdanen zullen morgen met
de .Sikanïa Maru" uit Nederlandsch-Indlë ver
trekken, als gevolg van de toenemende spanning
ln het Verre Oosten. Vijfhonderd van de ver-
trekkenden hebben zich te Soerabaja ingescheept,
waarna de „Sikatna Maru" naar Tandjong-Priok is
'ertrokken voor het aan boord nemen der ove
rigen, Hiermede zijn in een maand tijds 3000 Japan
ners naar hun land teruggekeerd.
Drie schepen in de Engelsche
wateren tot zinken gebracht.
BERLIJN 12 September (D. N. B.) Duitsche gevechts
vliegtuigen hebben ln den nacht van 11 op 12 September,
naar het D. N. B. van militaire zijde verneemt, van een
Britsch convooi ten Zuidoosten van Great Yarmouth drie
schepen m den grond geboord, groot 9000. 8000 en 4000
t., tezamen dus 21.000 b. r. t. Voorts beschadigden
zij een lichten kruiser. Ter hoogte van Alswick aan de
Engelsche Oostkust werd een koopvaarder yan 2000
b. r. t, ln scheervlucht aangevallen.
Gevolg der Duitsche bombardementen.
Ook Odessa weer uit de lucht
bestookt.
Het D.N.B. meldt:
Van militaire zijde wordt vernomen, dat Duit
sche vliegtuigen in den nacht van Donderdag op
Vrijdag door bommen groote branden in mill- j
taire inrichtingen te Leningrad hebben veroor
zaakt.
I Ook werden te Odessa tengevolge der lucht
bombardementen groote branden gesticht. i
Naar aan het D.N.B voorts van militaire zijde
wordt medegedeeld heeft de Duitsche luchtmacht
Donderdag herhaaldelijk het gebied tusschen den
Beneden- en den Middenloop van den Dnjepr aange
vallen. Zij bombardeerden in golven de veldstellini-
gen en verbindingslijnen der Sovjets om den bolsjé-
wistischen tegenstand te breken en den aanvoer van
voorraden te verhinderen. Gemotoriseerde colonnes
met talrijke vrachtauto's, pantserwagens en stukken
geschut werden door de Duitsche vliegtuigen ver
nietigd.
In het gebied van Mesjintsjakof werden 29 treinen
vernield.
In aansluiting op het weermachtsbericht verneemt
het D.N.B. dat het nieuwe grobte sücces der Duitsche
duikbooten in het Noorden van den Atlantischen
Oceaan opnieuw bewijst dat ook sterk beschermde
convooien niet veilig zijn voorbeen geconcentreerden
aanval van duikbooten. Behalve deze successen bij
den aanval op een zeer groot convooi op weg van
Amerika naar Engeland, hebben ook duikbooten in
andere zeegebieden successen kunnen melden" zoodat
het totaal, der tonrjage van de schepen, waarvan
vandaag het tot zinken brengen wordt gemeld. 145.000
br.t. bedraagt
DE KRIJGSVERRICHTINGEN
DER HONGAREN.
Op eenige plaatsen aan het Hongaarsche front
slaagden de bolsjewisten er onder gunstige omstan
digheden in den Westelijken oever van den Dnjepr te
bereiken. Door een snellen Hongaarschen tegenaanval
werden zij echter teruggeworpen. De Hongaarsche
troepen maakten talrijke gevangenen en veroverden
oorlogsmateriaal. Hongaarsche jachtvliegers hebben
zich bij luchtgevechten herhaaldelijk de meerderen
der Sovjetvliegers gteoond.
Zwitsersch protest te
Londen.
Britsche vliegtuigen schonden de
Zwitsersche neutraliteit.
Het Zwitsersche ministerie van Buitenlandsche Za
ken deelt het volgende mede:
Op grond van het feit dat de vreemde vliegtuigen,
welke in den nacht van 10 op 11 September boven
het Westelijk deel van Fransch-Zwitserland hebben
gevlogen. Engelsche bommenwerpers waren, heeft de
Zwitsersche gezant te Londen opdracht gekregen zeer
ernstig de aandacht van de regeering van Groot-
Brittannië op den ernst van deze schending der Zwit
sersche neutraliteit te vestigen en er op aan te
dringen dat, strikte bevelen worden gegeven, opdat
dergelijke voorvallen voortaan achterwege blijven.
(D.N B.)
De Amerikaansche „verdedigings-
wateren".
WASHINGTON 12 September (D. N. B.) Over de
rede van Roosevelt meldt de Associated Press dat de
president de kwestie heeft open gelaten welke wateren
hij als belangrijk en beslissend beschouwt. Waarschijn
lijk behooren hiertoe op den Atlantischen Oceaan de
wateren tot IJsland en nog iets verder. Hoe ver zich deze
wateren tot achter IJsland uitstrekken, is onbeantwoord
gebleven. Eveneens zullen er wel toe behooren de toe
gangswegen naar de Bermuda's naar de Caratbische Zee
en naar het Panamakanaal.
Senator Nye heeft verklaard dat het duldei.'jk Is dat
Roosevelt, ongeacht zijn vroegere beloften, convooien
zal Invoeren. Dat beteekent dat de Ver. Staten door de
proclamatie van Roosevelt dichter zijn gekomen bij de
actieve deelneming aan den oorlog.
Duitsche pers over
Roosevelt's rede.
BERLIJN, 13 September. (D.N.B.) De Duitsche
pers geeft in krasse bewoordingen uiting aan haar
verontwaardiging over de huichelachtigheid van Roo
sevelt die onder het mom van zijn voorgewend stre
ven om Amerika buiten den oorlog te houden, zijn
land tegerf den wil der bevolking stap voor stap dich
ter bij deze ramp brengt. Zij geeselt de lange rij pro
vocaties, waaraan het Amerikaansche staatshoofd zich
in woord en daad heeft schuldig gemaakt.
De „Deutsche Diplomatisch-Politische Korrespon-
denz" schrijft dat Roosevelt's bevel tot schieten niets
nieuws is, want al weken fteeft de Amerikaansche
vloot dergelijke orders, maar men heeft ze niet offi
cieel durven publiceeren.
De president van Amerika doet door middel van
zijn nieuwste vervalschingen thans een poging om de
heerschappij over alle zeeën op te eisehen en een
ieder die hem daar niet bevalt te elimineeren Dit
alles samen noemt hij dan „vrijheid ter zee" en daar
op maakt hij ook met verkrachting van de logica aan
spraak voor de ongehinderde voorziening van een
oorlogvoerende mogendheid met Amerikaansch oor
logstuig.
De „Diplo" zegt tot besluit: In werkelijkheid kan
Roosevelt niemand wijsmaken dat hij iets anders doet
dan incidenten zoeken, waardoor hij met vervalsching
van de feiten het Amerikaansche volk in een toestand
van opwin^rtg hoopt te kunnen brengen om het daa
in „zijn avontuur" te kunnar storten. - j
