Haarlem's Dagblad
De distributie.
Operatie vón den grootsten omvang ontwikkelt zich
in het Oosten.
J9e JAARGANG No. 17869
Uitgave louiens Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem Drukkerij N.V. Bureaux: Groot#
Houtstraat 95, bijkantoor Soendapleln 37. Postgiro-
dienst 38810. Drukkerij: Zulder Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082, Hoofdred. 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825 Soendapleln 12230.
Directeur: P. W. PEEREBOOM
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM, Heemstede
DONDERÓAG 18 SEPTEMBER 1941
Abonnementen per week f 0 26 per maand 1.15,
per 3 maanden l.f?. franco pe post f 3.73, losse
nummers 6 cent per ex Adverteruiën 1-5 regels
2.elke regel meer 0.40 Reclames 0.65 per
regel. Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels 0.70, elke regel meet
0.17%. Groentjes zie rubriek.
Het Lag^r Onderwijs te Haarlem.
Gegevens over het aantal leerlingen.
Tot nu toe nam het. aantal leerlingen van de
scholen voor .lager onderwijs (ge-
toon-, uitgebreid- en buitengewoon lager onderr
rijs tezamen) geregeld toe. Alleen is er een uitzon
voor de jaren 1933 en 1934, maar daarop
wij straks terug, want toen golden er bij-
ondere omstandigheden. q
De Haarlemsche openbare en bijzondere scholen
op Juli 1930 bezocht door 15720 kinderèn.
1 Juli van 1940 was dit aantal gestegen tot
7528. Een toeneming van 1808 of ongeveer 11 '/2
Daartegenover staat evenwel dat de bevolking
Haarlem in die 10 jaren steeg van 118.492 tot
wat neerkomt op 20 pet. toeneming.
Dat het percentage van de toeneming van het
tantal schoolkinderen lager is dan dat van de be-
olking, wordt gedeeltelijk toegeschreven aan de
aling van het geboortecijfer. Er moet evenwel ook
i aanmerking genomen "worden dat er in verhou-
ing nu meer kinderen naar het Middelbaar-, Nij-
erheids- en Huisho.udonderwijs overgaan. In den
egel geschiedt dat op een leeftijd dat de kinderen
Is zij geen voortgezet onderwijs genoten vroeger
og een jaartje op de lagere School bleven.
De jaren 1933 en 1934 gaven geen vermeerde-
ng van het aantal kinderen op de lagere scholen
mdat toen de toegangsleeftijd met een jaar ver-
oogd werd. In die jaren zat men dan ook met een
echt bevolkte eerste klasse.
Nu doet zich weer het verschijnsel voor, dat het
an tal leerlingen van het lager onderwijs te Haar-
m achteruitgegaan is. 1 Juli 1940 waren er na-
lelijk 17528 kinderen en 1 Juli 1941 17437. Een
aling dus van 91, hoewel in dat jaar het inwoner-
antal van Haarlem toch van 141.968 tot 143.138
Thans is voor den achteruitgang niet zoó'n di-
'de verklaring te geven als in 1933 en 1934. Toch
het niet uitgesloten dat ook nog de gevolgen
rorden ondervonden van het feit dat men in die
aren slecht gevulde eerste klassen had. Die kin
eren dié toen in het eerste leerjaar kwamen, heb-
en nu namelijk den leeftijd bereikt dat zij over-
aan naar het ü.l.o. of naar de centrale scholen (7e
n 8e leerjaar). Dit verklaart het feit dat er thans
fat minder leerlingen op de centrale scholen zijn
n dat ook de toeloop van nieuwe leerlingen bij de
l.o. scholen iets verminderd is.
Voorts vernarpen wij dat verleden jaar op de
[aarlemsche scholen nog al wat kinderen uit an-
ere gemeenten geplaatst waren omdat zij hier
jdelijK vertoefden in verband met de oorlogsom-
andigheden. Voor het grootste gedeelte zijn die
inderen nu weer vertrokken, zoodat dit ook heeft
ïjgedragen tot een verminde'ring van het aantal
«rlingen op de Haarlemsche scholen.
Doodelijk ongeluk in Haarlem-
Noord.
Vierjarig jongetje onder een auto geraakt.
Woensdagmiddag half drie heeft op den hoek
lennenstraatCederstraat in Haarlem-Noord een
rnstig ongeluk plaats gehad. Het vierjarig jonge-
e Lucas Alders, wonende in de Hoogewoerd-
raat, kwarp plotseling op een draf de Dennen
raat uitloopen. juist op het oogenblik dat een auto
eh in beweging' zette. Het kind struikelde on viel
chterover vlakWoor de auto, waarvan het rechter
chterwiel over het hoofdje reed. Het jongetje
>erd door omstanders binnengedragen in perceel
lederstraat 18, waar een dokter den dood consta-
>erde. Het lijkje werd naar het Ziekenhuis St.
ohannes de Deo vervoerd. De bestuurder van de
uto heeft geen schuld aan het ongeluk.
Stedenschoontocht door Haarlem.
Nadere bijzonderheden.
Zaterdag 27 September a.s.- organiseert de A.N.W.B.
joals reeds gemeld, voor de eerste maal een steden-
ihoontocht met onbekende bestemming. De vele in
en afgeloopen zomer gehouden tochten „m. o. b."
estigden de aandacht der deelnemers op.het natuur
toon. Bij den stedeschoontocht wordt belangstelling
oor het stedeschoon gevraagd.
Het valt niet te verwonderen, dat de keuze voor deze
erste stadswandeling 'is gevallen op een der mooiste
leden en op een der oudste steden van ons land,
aarlem. Men denke niet tijdens een wandeling van
l.m. drie uur alles, van deze stad te kunnen zien.
fel zullen de toeristen een indruk van de schoonheid
Haarlem krijgen en kennis maken met diverse
lekjes en instellingen, welke zij bij volgende be-
oeken zeker niet zullen overslaan, terwijl er dan
leer tijd aan zal kunnen worden besteed.
Wandelen door een stad is vermoeiend en daarom
oen de vele deelnemers er goed aan om eenige malen
ink uit te rusten en zeker vier a vijf uur voor deze
randeling te nemen. Het parcours volgt men aan de
and van een routebeschrijving, waar tevens de aan-
acht in wordt gevestigd op de bezienswaardigheden.
Inlichtingen worden op het bureau van de V.V.V.
Haarlem's Bloei" te Haarlem en op de kantoren van
en A.N.W.B. gaarne verstrekt.
Normaliseering van de Hontvaart.
Een schilderachtig plekje gaat verdwijnen.
In verband met de normalisatie van de Houtvaart
pin Zuiden van de Jan Evertsenstraat Is het van he
ling, dat de aldaar bestaande kwakels en rolplanken
Ie toegang geven tot de terreinen, gelegen aan de
Westzijde van deze vaart, zooveel mogelijk verdwij-
en en dat in de toekomst naar bedoelde terreinen
ooveel mogelijk toegang worde verschaft door mid-
el van een enkele vaste t}rug met gebruikmaking
an een aan te leggen pad langs de Westzijde van
ïeergenoemde vaart.
Hiertoe is het noodig, dat de gemeente o.m. In
igendom verkrijgt een strook grond van ongeveer
8 M2. toebehoorende aan den heer P. Neelissen al
ler. De heer Neelissen heeft zich bereid verklaard,
ezen grond om niet aan de gemeente af te staan
nder de gebruikelijke voorwaarden. O.m. zal de
emeente aan de Oostzijde van de Houtvaart een los-
laats moeten maken ten behoeve van het kweekers-
edrijf van den heer N.
Ter uitvoering van een en ander heeft de Burge-
neester van Haarlem een bedrag van f 170 beschik-
«ar gesteld.
Tot zoover het officleele bericht. Het moderne ver
eer stelt zijn eischen en dat de normalisatie van
e Houtvaart ook dit gedeelt» omvat ligt voor de
land, nu Zuidelijk en NocraeJ?#* ervan deze norma-
satle reeds eenige jaren haar beslag gekregen heeftV
ntusschen wordt met dit besluit het verdwijnen in-1
eluid van een der aantrekkelijkste plekjes aan den
and van Haarlem. Het smalle wegje langs de oude
loiitvaart i? altijd een geliefkoosde wandeling ge
feest. De brugjes over het water, de boerderijtjes
r I^ngs, het statige geboomte van Elswout in het
erséhiet vormden een bijzondere bekoring. In het
oorjaar geuren hier de hyacinten, in zomer en na
am- kan men hier volop genieten van de prachtigste
lnten en des winters levert de Houtvaart met zijn
ele dwarsslooten menigmaal een ijstafereel van den
uden stempel.
Aldus bezit de Houtvaart een reputatie als een
>r mooiste wandelingen in Hanrlem-Zuid-West.
fenigeen versmaadde de officleele verbindingswegen
net Bloemendaal, voor een kuiertje langs de Hout-
aart, waar men zich voor een paar centen kon laten
verzetten naar het pad langs de Marcelisvaart,
door het oude laantje van de Twaalf Apostelen
ot het onvolprezen Elfewoud te geraken.
Veel van dit alles gaat nu verdwijnen. Oe rolbrug-
:en en de kwakeltjes zullen straks vervangen worden
!oor een moderne brug en de plattelandspaadjes
uilen worden'verbreed en geëgaliseerd. Ongetwijfeld
de toestand uit verkeersoogpunt verbeteren want
gemeente verstaat haar zaakjes en elders ligt de
iloutvaart er reeds keurig bij. En'in plaats van de
merderijtjes zullen we ons over 'n paar jaar kunnen
'rgapen aan den nieuwbouw langs het water. Maar
net dat al zal er een mooie herinnering blijven aan
let smalle wegje langs de oude vaart.
Wat minder brood en boter,
maar meer aardappelen.
Het A'.N.P. meldt:
Van deskundige zijde verneemt het A.N.P. dat
de ongunstige weersomstandigheden, die de oogst
opbrengst gedrukt hebben, de voedselvoorziening
voor den komenden winter in ons land niet gemak
kelijker maken.
Reeds in normale tijden zijn wij van invoer van
elders afhankelijk. Ons land is op een na het dichtst
bevolkte land van Europa: België heeft 4.6 inwo
ner per H.A. cultuurgrond. Nederland 3.7 en het is
onmogelijk een volk van 9 millioen zielen te voe
den van de opbrengst van den hier beschikbaren
cultuurgrond. Steeds moest een aanzienlijk deel van
het benoodigde worden ingevoerd. En is de oogst
opbrengst, gelijk thans het geval is. niet al te gun
stig, dan stijgt dé noodzakelijkheid van invoer in
dezelfde mate. Nu is het bekend, dat Engeland zich
van het wel of wee der burgerbevolking van zijn
voormalige bondgenooten zeer weinig aantrekt Het
heeft den voedseltoevoer naar alle door de as-mo-
gendheden bezette landen zonder meer stopgezet.
Zoodoende slaat de ongunst van het weer en de
vermindering van dq oogstopbrengst op de distribu
tiemogelijkheden terug en dwingt tot eenige beper
kingen. Het broodrantsoen zal, daar de graanoogst
vrijwel overal lager geweest is dan noïmaal, eenige
vermindering ondergaan. Ook de vetpositie van ons
land wordt er, gezien het feit, dat de hoeveelheid
krachtvoer/mor het vee inkrimpt, niet beter op en
een kleine vermindering der rantêoenen behoort
niet de onmogelijkheden. Inmiddels wordt al hel
mogelijke gedaan. Wij verklappen geen geheim,
wanneer wij zeggen, dat de Duitsche autoriteiten
hier te lande zich zeer veel inspanning getroosten,
ook bij de autoriteiten te Berlijn, om de voedsel
positie van Nederland zoo gunstig mogelijk te ma-
:en en aan de Nederlandsche distributie-autori
teiten allen mogelijken steun bieden.
De Nederlandsche distributie-autoriteiten gevoe
len diep leed over elke beperking, die zij aan de
bevolking moeten opleggen en zouden liever'blijde
klanken doen hooren. Doch voorzichtig en vooruit
ziend beleid is nu eenmaal eisch en dit beleid zal te
meer succes hebben naarmate de bevolking de auto
riteiten sterker steunt en alleszins helpt om het
saboteeren der distributie door den sluikhandel te
gen te gaan.
Inmiddels behoeft ook dit stukje niet enkel som
berheid te ademen: het aardappelrautsoen wordt
verhoogd. Wat wij in granen tekort komen, hebben
wij des te ruimer in aardappelen, mogen oogesten.
Het zijn voorloopig in hoofdzaak veenaardappelen
die een maximale opbrengst gaven en het eerst op
moeten. En dit zijn-«iet de mooiste aardappelen,
maar daarna komen de mooiere aardappelen.
Dit koude seizoen maakt de vergelijking met de
overwintering op Nova Zembla actueel. Tollens gaf
de volgende versregelen daarover ten beste:
Zij zien den leeftocht na,
Herzien hem.keer op keer,
Bepeinzen vqor hoe lang.
Berekenen voor hoe velen,
En stellen vast rantsoen'.
Om dagelijks uit te deeien.
Wij leefden reeds óp de schoolbanken de Hollan
ders die op Nova Zembla overwinterden te bewon*-
deren.
Al zullen van ons in het komende winterseizoen
niet direct heldendaden worden gevraagd, als van
Willem Barentsz en de zijnen, het Hollandsche hart
kan zich toch ook heden aan hen sterken.
De winter moge koud zijn* en de distributie af en
toe wat aan den krappen kant, de volhardende
kracht van het Nederlandsche volk blijft den ouden
volksroem gestand doen.
20 tot 30% been bij liet vleesch.
's-GRAVENHAGE, 17 September. De Secreta
ris-generaal van het departement van Landbouw
en Visscherij maakt het volgende bekend met be
trekking tot heft percentage been, dat bij de distri
butie van vleesch nfag worden gerekend:
In eenige gemeenten zijn in de plaatselijke bla
den of in slagerijen vaste beenpercentages gepu
bliceerd, waardoor het pubhek den indruk zou
kunnen krijgen, dat het vleeschrantsoen gewij
zigd is.
Deze publicaties dragen echter geen enkel offi
cieel karakter. Het beenpercentage is afhankelijk
van de kwaliteit van het vleesch en kan derhalve
niet vooraf vastgesteld worden. Wel kan in het al
gemeen worden gezegd, dat ongeveer 20 tot 30 pet.
van de hoeveelheid vleesch, waarop de distributie
bonnen recht geven, mag worden berekend voor
been.
~Een rantsoen vleesch, dat, zooals bekend is. 100
gram bedraagt, zal dus thans ongeveer 7080
gram vleesch en 2030 gram been mogen bevatten.
Indien de klant zulks verlangt, moet het been
worden bijgeleverd.
Burgemeester Den Tex gaat heen.
De Staatscourant van Woensdag 17 dezer bevat
het bericht, dat bij besluit van den Rijkscommissaris
voor het bezette Nederlandsche gebied aan Jhr. Mr.
C. J. A. den Tex ontslag is verleend als burge
meester der gemeente Bloemendaal.
Jhr. Qen Tex, die 4 Juni 1889 te Amsterdam ge
boren werd, promoveerde in 1919 tot doctor in de
rechten na een studie, die eenigen tijd onderbro
ken was door dat hij voor den actieven militairen
dienst was opgeroepen en als reserve-officier te De
venter gédetacheerd werd. Na zijn promotie kwam
hij in dienst van den Kon. Holl. Lloyd, aan welke
maatschappij hij tot 1922 verbonden bleef. Hij was
voor den Lloyd werkzaam in Brazilië en West-
Afrika.
Daarna wijdde hij zich aan de gemeente-admi
nistratie en was werkzaam op de gemeente-secre
tarieën te Westzaan, Holten en Olst. In 1925 werd
hij benoemd tot burgemeester van Diepenheim,
waarna in 1931 zijn benoeming tot burgemeester
van Bloemendaal volgde. Met ingang van 1 Augus
tus aanvaardde hij deze functie.
Welke bonnen zijn thans geldig?
an 14 t m. 20 Septemher:
35-4 Brood
35 Brood
35 Vleesch
35 VI. war er
35 Melk I
36 Reserve
a.;i 7 Sept. t.m. 4 Oct.:
4 rants.
1 rants.
rants.
1 ra.nts.
1*3/4 L.
3 K.G.
114 Algemeen
115
116
II:" Blow
C Rijrt
C Havermout
117 Algemeen
US Algemeen
119 Algemeeft
34-35
37
Sept.
1 K.G.
250 gr.
500 gr.
Vz rants.
250 gr.
250 gr.
250 gr.
250 gr.
100 gr.
100 gr.
24 Sept.;
Brood of gebak
I Vleesch of
vleesoh waren
Melk
Aardappelen
Suiker
Kloffiesurrogaat
Jam
Bloem, brood of gebak
Rijst
Havermout
Havermout
Gort
Vermicelli of maïzena
Kaas
34-35 Boter 250 gr.
34-35 V'et 250 gr.
Bonnen vbor eieren No. 33 blijven geldig t.m. 20
September.
Xief meer geldig zijn de bonnen: 34 Brood. 34
Vleesch en Vleeschwaren. 34 Melk I en 35 Reserve
(aardappelen).
Rectificatie bericht uitreiking
aardappelkaart.
's-GRAVE&HA'GE, 18 September. De Secreta-
ris-generaal van het departement van Landbouw
en Visscherij maakt bekend, dat er in het pers
bericht omtrent de uitreiking van nieuwe aard-
appelkaarten een onjuistheid is geslopen.
In het schema, waar de diverse categorieën van
personen staan genoemd, met de hoeveelheid kaar
ten. waarop zij recht hebben, staat onder a. in de
tweede kolom vermeld:
Geboren na 1 October 1938. Dit moet zijn: gebo
ren na 1 Januari 1938. Dus personen, die geboren
zijn na 1 Januari 1938, ontvangen een U-kaart en
een V-kaart.
RUILING MELKKAARTEN.
•s GRAVENIIAGE, 17 September. De secretaris
generaal van het departement van landbouw en
visscherij maakt bekend dat nog tot Woensdag 1
October a.s. de gelegenheid wordt gegeven groene
inelkkaarten bij de distributiediensten te ruiten tegen
R-melkkaarten. Zooals reeds eerder is gepubliceerd,
komen uitsluitend de groene melkkaarten van kin
deren, die op 1 Februari j.l. nog geen 14 jaar oud
waren, in aanmerking voor dit inruilen. Bij het
ruilen moet de öjstrlbutiestamkaart vafi het betrok
ken kind getoond worden.
Na 1 October a.s. zal geen gelegenheid tot ruilen
meer geboden worden
INLEVERING VAN RIJST.
's GRAVENHAGE 17 September. De Nc-d. Staats
courant bevat een besluit van den secretaris
generaal van het departement van landbouw en vis
scherij, waarbij wordt'bepaald dat hij die rijst voor
handen of in voorraad heeft verplicht is deze bij de
stichting Nederlandsche Meelcentrale te 's Graven-
hage in te leveren, tot een hoeveelheid op het tijd
stip en op de wijze als de directeur van voornoemde
stichting zal bepalen.
Voor de rijst wordt een vergoeding toegekend,
welke zal worden vastgesteld,, door den directeur
van voornoemde stichting in overleg met den direc
teur-generaal van de voedselvoorziening.
Amerikaansche vloot gaat
zendingen oorlogsmateriaal
convoyeeren.
Verklaring van minister Knox.
WASHINGTON, 18 September (D.N.B.) De mi
nister van marine Knox heeft gisteren in de pers
conferentie verklaard dat de Amerikaansche vloot
alle methoden", zal gebruiken om een veilige aan
komst van het materiaal voor de hulpverleening aan
Engeland te garandeeren. Het convoyeeren door slag
schepen is slechts een der vele gebruikte methoden.
Voor het eerst gaf de minister te verstaan dat schepen
en vliegtuigen der Vereenigde Staten op het Noorde
lijke deel van den Atlantischen Oceaan zullen worden
gebruikt. Op een vraag of de Amerikaansche bescher
ming slechts gegeven zal worden tot een bepaald punt
voor IJsland en of de schepen dat aan de Britsche be
scherming zullen worden overgegeven, antwoordde
Knox dat het onverstandig en indiscreet zou zijn na
dere bijzonderheden mede te deelen. Op de vraag of
de Britsche en geallieerde schepen^ welke de haven
van New-York zijn binnengeloopen, tot een convooi
zullen worden samengesteld, gaf de minister slechts
vage antwoorden. Voorts maakte Knox bekend dat
voorbereidingen getroffen worden voor nelversper-
rihgen aan de ingangen van de groote Amerikaansche
havens, alsmede voor mijnversperringen ter be
scherming van de inrichtingen te land der
Amerikaansche marine. Zoowel aan de NWest- als aan
de Oostkust zijn reeds opslagplaatsen voor netversper-
ringen ingericht en bijna het geheele hiervoor be
noodigde materiaal is reeds aan de marine geleverd.
In San Francisco en New Port (Rhode Island) worden
de officieren en manschappen voor de nettenleggers en
begeleidende vaartuigen opgeleid.
Nader meldt het D.N.B.De New-Yorksche bladen
behandelen uitvoerig de verklaring van Knox over het
instellen van convooien naar IJsland. De koppen van
de bladen luiden: „Knox deelt mede dat convooien
gevormd zullen wórden", „Amerikaansche. convooien
helpen de Engelschen" of „Knox geeft de vorming van
convooien toe".
Associated Press schrijft in een commentaar hierover
dat de Amerikaansche regeering aan de reeds lang
sleepende debatten in het Congres -voor of tegen het
convooistelsel een einde heeft gemaakt, door eenvou
dig convooien te vormen.
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR EUROPA
Duitsch weermachtsbericht
Duitsche duikbooten brengen zes koopvaarders
tot zinken.
Havenwerken en vliegvelden in
Engeland uit de lucht bestookt.
HOOFDKWARTIER VAU DEN FÜHRER, 17
September. (D.N.B.) Het opperbevel van de
weermacht maakt bekend:
„In he't Oosten ontwikkelen zich de aanvals-
handelingen tot een operatie van den grootsten
omvang.
Duikbooten hebben in het Noordelijk deel van
den Atlantischen Oceaaji zes Vijandelijke koop
vaarders met een totalen inhoud van 27.000 br.t.
tot zinken gebracht. In liet zeegebied om Enge
land hebben gevechtsvliegtuigen in den afgeloo
pen nacht in scheer vluchten twee groote vracht
schepen zwaar beschadigd. Andere luchtaanval
len waren gericht op havenwerken aan de Zuid
oostkust van het eiland, alsmede op verschei
dene vliegvelden.
In Noord-Afrika vielen Duitsche gevechts
vliegtuigen op 15 September concentraties van
Britsche automobielen aan de Libisch-Egypti-
sche grens aan en verstrooiden deze door het vu
ren met de boordwapens. Bij e,en aanval van
Duitsche gevechtsvliegtuigen op' het vliegveld
Heliopolïs bij Kaïro in den nacht van 15 op 16
September ontstónden groote branden en ontplof
fingen in vliegtuighangars en munitieopslag
plaatsen*
De vijand wierp in den afgeloopen nacht met
zwakke strijdkrachten een gering aantal brïsant-
en brandbommen op enkele plaatsen in Zuid-
west-Duitschland. In woonwijken werd schade
aan gebouwen aangericht. Marine-artillerie
schoot twee, de luchtdoelartillerie een Britschen
bommenwerper neer".
WAT WEET U VAN DE SPOORWEGEN? Op de Najaarsbeurs te Utrecht trok
de enquête, die door de Ned. Spoorwegen onder bovenstonden titel werd
ingesteld, veel belangstelling. De enquêtograaf liet onmiddellijk zien, welke
vragen goed en welke fout beantwoord waren.
(Foto Pax-Holland—De liaan o)
De strijd in het Dnjepr-gebied in
nieuw stadium.
Overtocht der Duitschers over de rivier
slaagde ondanks de moeilijke
omstandigheden.
i aansluiting op het weermachtsbericht van
Woensdag verneemt het D. N. B. het volgende-
Een nieuwe faze in de succesvolle gevechten tegen
de Sovjets is ingetreden, nu de Duitsche Zuidelijke
vleugel weder den strijd heeft opgenomen en een
energieker, aanval tot over den Dnjepr heeft ingezet.
Achter dezen belangrijken riviersector waande de
Sovjetverdediging zich voorloopig volkomen veilig,
vooral waar het aanhoudend slechte weer der laatste
weken de bewegingsmogelijkheid der Duitsche een
heden buitengewoon bemoeilijkte. Hoewel de
Dnjepr in zijn benedenloop 1 a 2 KM breed is, zijn
de Duitsche troepen er toch in geslaagd hen? op die
plaatsen te bedwingen die voor een verdere voortzet
ting der operaties van belang zijn. Evenals tijdens
den veldtocht in het Westen de Maas bij Sedan en
de Bovenrijn 'bij Colmar ondanks hardnekkige verde
diging van den tegenstander'bedwongen werden, ge
lukte thans ook de overtocht over den Dnjepr, hoe
wel de Sovjets zeer waakzaam waren en herhaaldelijk
hevige tegenaanvallen ondernamen op de'snel ge
vormde bruggenhoofden. Een doorslaand succes van
den nieuwen Duitschen aanval ten Oosten van de
bruggehoofden kan het geheele Dnjeprfront der Sovjets
in gevaar brengen. Ten Oosten van den Dnjepr liggen
de belangrijke industriegebieden van Charkow en in
het Donetzbekken, beide op ongeveer tweehonderd
kilometer afstand van de Dnjeprbocht.' De volgende
groote natuurlijke verdedigingslinie ligt echter achter
de Dpnetz, dus ten Oosten van de genoemde industrie
gebieden.
Van militaire zijde wordt nog aan het D.N B. ge
meld:
Bij de gevechten om den overtocht over den Dnjepr
is het Duitschen pantserwagens gelukt tezamen met
luchtenae bolsjewisten over een 1200 meter lange
noodbrug over den Dnjepr op te rukken en op die
wijze het eerste bruggehoofd aan den Oostelijken oever
van den Dnjepr te vormen Ondanks de'hardnekkige
tegenaanvallen der Sovjets, die eenige dagen aanhiel
den. konden de Duitsche troepen onder zware verlie
zen der Sovjets het bruggehqofd behouden en verder
uitbouwen.
Bij de gevechten in dezen sector werden op een -dag
zeven Sovjetbafterijen tot zwijgen gebracht, talrijke
pantserwagens en vijf kanonneerbooten vernield en
1500 gevangenen gemaakt. Op andere plaatsen aan
dgn Dnjepr drongen eveneens Duitsche troepen tot
den Oostenlijken oever van denDnjepr door en leden de
volledig verraste bolsjewisten ook in deze gevechten
zware bloedige verliezen. De telkens weer tegen de
bruggehoofden ondernomen bolsjewistische aanvallen
mislukten door de standvastigheid der Duitsche sol
daten. Van honderd Sovjetpantserwagens, die in deq
sector van een Duitsch legercorps aanvielen, werden
er in korten tijd 68 vernield, terwijl bij een den vol
genden dag ondernomen Sovjetaanval 29 Sovjet
pantserwagens' in den ^strijd bleven. Door een ander
legercorps werden binnen twee dagen 97 Sovjet
pantserwagens vernietigd. In gevechten, die ver
scheidene dagen duurden, verloren de Sovjets bij
pantseraanvallen op een lichte Duitsche divisie 127
pantserwagens. Een Duitsche divisie infanterie
maakte bij een aanval uit een bruggehoofd onderno
men, in anderhalven dag 3700 gevangenen; tijdens
zware gevechten om een ander bruggehoofd werden
13.000 gevangenen gemaakt.
PARK VOOR LENINGRAD BINNEN
GEDRONGEN.
Yerder verneemt het D.N.B.:
Op 16 September hebben de bolsjewisten aan den
benedenloop van den Dnjepr geprobeerd de Hongaar-
sche stellingen aan te vallen. Hun voornemen werd
echter .tijdig door de Hongaren bemerkt. Met zware
verliezen voor de Sovjets werd hun aanvalspoging
verijdeld. Een Duitsche pantserdivisie is voor Le
ningrad in een door de Sovjets versterkt park binnen
gedrongen met steun van het Duitsche luchtwapen.
Alle Bolsjewistische tegenaanvallen werden onder
hevige bloedige verliezen voor de Sovjets afgeslagen.
De bolsjewisten verloren talrijke pantserwagens van
de zwaarste soort.
Aan het Sovjetfront zijn de laatste vier dagen 268
bolsjewistische vliegtuigen vernield terwijl slechts 22
Duitsche machines verloren gingen, een verhouding
der verliezen van 12 tegen 1.
Drie Zweedsche torpedojagers
gezonken
Gevolg van een ontploffing.
Vlammenwerpers rooken een zwaren ïjovjet-
bunker uit tijdens een Duitschen aanval op de
bolsjewistische stellingen.
(Foto Atlantic-Holland)
De Najaarsbeurs 1941 een groot
Naar het Zweedesche Telegraafagentschap
meldt, heeft zich Woensdagochtend op een Zweed
sche formatie torpedojagers in het scherengebied
van Stockholm een hevige ontploffing voorgedaan,
waardoor drie torpedojagers zijn gezonken. I
Volgens de tot dusver bekende gegevens zijn
31 man gedood en ll' gewond. De Zweedsche
omroep meldt dat de drie gezonken torpedoboot-
jagers de „Klas Uggla", de „Klas Horn" en de
„Göteborg" zijn. Men neemt aan, dat een munitie
ontploffing de oorzaak is van het ongeluk.
's GRAVENHAGE 17 September. De rijksdienst voor
Ie werkverruiming heeft, ter beantwoording van een van
•erschillende zijden gestelde vraag, na gepleegd overleg
met het college van rijksbemiddelaars, aan de burgemees
ters een circulaire gerichl, waarin wordt medegedeeld,
dat van het loon der in de werkverruiming te werk ge
stelde arbeiders geen korting ten behoeve van de zooge
naamde „vereveiüngshefing" mag plaats hebben.
succes.
Onderhoud met den directeur Mr. J. Milius.
Utrecht, 18 September. De Najaarsbeurs 1941
is nog wel niet geheel en al ten einde én de juiste
cijfers over het bezoek kan ik u dus nog niet ge
ven, maar dat de belangstelling uit de Nederland
sche zakenwereld voor deze beurs buitengewoon
groot is geweest, staat vast, aldus mr. J. Milius,
zakelijk directeur van de Jaarbeurs, tot een redac
teur van het A.N.P., die hem vroeg naar het ver
loop van de Beurs, welke vandaag haar poorten
weer sluit. „En, zoo vervolgde mr. Milius, wat wij
niet verwacht hadden en wat tenslotte toch is ge-
beui'd, deze Beurs heeft de Beurs van 1940 verre
overtroffen en staat gelijk aan de Voorjaarsbeurs
van 1941, een Beurs, die zoo druk werd bezocht,
als wij nog nooit haddén meegemaakt".
Er zijn naar deze Beurs 247 boerenexeürsies ge
weest, nog ongeacht de uitstapjes van boerenver-
eenigingen, die aan hun bezoek geen officieel ka
rakter wilden geven en dus voor ons onbékend zijn
gebleven.
Vroeger bezocht de boer alleen zijn landbouw
tentoonstelling in de buurt, doch ook de Nederland
sche boer is langzamerhand de waarde van een
agrarische beurs als deze gaan beseffen en ziet er
niet meer tegen op. eens per jaar naar Utrecht te
komen om aldaar ingelicht te worden over den
stand van de landbouwwerktuigen en over alles
wat voor zijn bedrijf van belang kan zijn.
En hoe is het gegaan met den handel op deze
Beurs?
Ja, dat is moeilijk precies in cijfers aan te ge
ven. Deze Beurs immers droeg sterk het karakter
van een oorlogsbeurs. De afnemer is allereerst naar
Utrecht gekomen om te zien wat er nog te krijgen
is en dat viel in veel gevallen bijzonder mee. Wij
hebben dan ook het merkwaardige verschijnsel ge
zien, dat in tegenstelling tot vroegere beurzen
thans juist de eerste dagen het drukst waren. Het
„wie het eerst komt. het eerst maalt", is daaraan
natuurlijk niet vreemd.
Kunt u met name noemen welke branches de
grootste belangstelling trokken?
Dat kan ik zeker, want vooral de afdeelingen
verwarmingsindustrie, het handwerk en niet te
vergeten de surrogaten hebben het overstelpend
dryk gehad. Dat ligt ook voor de hand. Dat zijn
de takken van bedrijf, die het nauwst met het
werkelijke leven in aanraking komen en waarbij
welhaast een ieder geïnteresseerd is.
Verder zou ik er op willen wijzen, dat de de
monstraties, welke van overheidswege zijn gegeven
op deze Beurs, zich mochten verheugen in een
uiterst druk bezoek. De voorlichtingsdiensten van
de verschillende departementen hebben alle zonder
uitzondering uitstekend werk verricht. Dit jaar
voor het eerst was er een collectieve inzending van
wege den N?d. Uitgeversbond. Men mag aannemen,
dat het niet bij den eenen keer zal blijven, de
stand is een groot succes geworden.
Was er voor deze Beurs voldoende nuimte voor
alle deelnemers?
Dat was er eerlijk gezegd niet, maar wij heb
ben ons dit jaar kunnen behelpen; de 4100 M2..
waarover wij konden beschikken, hebben wij hard
en hard noodig en daarom heeft de raad van be
heer besloten van de noodhal tusschen het groote
gebouw en de andere hal een vaste verbinding te
maken. Wij hopen, dat reeds bij de volgende Beurs
deze verbinding tot stand zal znn gekomen. En als
dan de tijden weer normaal zijn, zullen er zeker
meer gebouwen gezet worden op het Vreeburg,
maar dat zijn vooralsnog toekomstdroomen, die wij
helaas in dezen tijd niet zullen kunnen verwezen
lijken.
Maar voorloopig mag het Nederlandsche publiek
tevreden, meer dan tevreden zijn, met zulk een ge
slaagde Najaarsbeurs. als wij thans hebben gehad.
Het was al veel en veel meer dan wij als directie
hadden durven hopen.