Haarlem's Dagblad
Duitsche troepen bereiken de Zee van Azow.
59e JAARGANG No. 17872
Uitgave lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem Drukkerij N.V. Bureaux: Groote
Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro-
dienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082, Hoofdred. 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directeur: P. W. PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM, Heemstede
MAANDAG "22 SEPTEMBER 1941"
Abonnementen per week 0.26, per maand 1.18b
per 3 maanden 3.42, franco per post 3.73, loss»
nummers 6 cent per ex. Advertentlën: 1-5 regelt
2.elke regel meer 0.40. Reclames 0.65 per
regel. Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels 0.70, elke regel meel
0.17Groentjes zie rubriek.
Maatregelen inzake lucht
bescherming.
's-GRAVENHAGE, 20 September. Verordening
nr. 182/1941 van den Rijkscommissaris voor het bezette
Nederlandsche gebied eveneens heden gepubliceerd,
behelst een wijziging in de verordeningen no. 113'1940
over bijzondere maatregelen inzake de luchtbescher
ming en van no. 138/140 over de handhaving van de
'openbare orde. Dienovereenkomstig is de bevoegde
politieautoriteit, aan wie verzoeken betreffende het
verkeer met motorrijtuigen gericht moeten worden,
in alle gemeenten de burgemeester en de hoofdcom
missaris van politie slechts in die gemeenten, waar
een zoodanige ambtenaar zetelt,
Deze verordening treedt heden in werking.
Verloren gegaan bewijsmateriaal.
's-GRAVENHAGE. 20 September. Als gevolg van
de door het oorlogsgeweld teweeggebrachte leemten
In het schriftelijke bewijsmateriaal omtrent rechtens
gesloten contracten, heeft de secretaris-generaal yan
het departement van juistitie een besluit uitgevaar
digd, welke de voor de betrokkenen eventueel ont
stane of nog te ontstane nadeelen wegneemt. Volgens
dit besluit, dat heden in het Verordeningenblad is
verschenen, heeft een contracteerende partij, welker
bewijsmateriaal door oorlogsgeweld vernietigd of
verloren gegaan is. het recht van de tegenpartij inzage
te vereischen in de dienovereenkomstige papieren of
wel copieën van dergelijke stukken te eischen. De
tegenpartij is verplicht alle noodige en mogelijke stap
pen toe te staan en te bevorderen, welke er toe kun
nen leiden dat het bij het contract behoorende bewijs
materiaal weer compleet wordt gemaakt.
Overtredingen met voorbedachten rade tegen deze
verplichting worden gestraft met gevangenisstraf tot
een maximum van zes maanden of met een boete tot
een maximum van f 10.0D0. Dit besluit treedt heden
in werking. (A.N.P.)
Burgemeesters van hun ambt
ontheven.
Het Rijkscommissariaat maakt bekend: de Rijks
commissaris voor het bezette Nederlandsche gebied
heeft op grond van art. 1 van zijn verordening nr.
108/1940 den burgemeester van de gemeente Maas
tricht jhr. mr. W. Miohiels van Kessenich op zijn
verzoek van zijn anubt ontheven.
Verder heeft de Rijkscommissaris voor het be
zette Nederlandsche gebied op grond van art. 3 van
dezelfde verordening de volgende burgemeesters op
hun verzoek van hun ambt ontheven:
Mr. B. M. Berger, Venlo, den heer M. W. J. Coen-
ders. Sittard. den heer M. R. Haan, Nieuwstad, den
heer M. E. Ch. A. D. Smets, Roosteren, den heer G.
H. A. Habets. Kerkrade. den heer Ad. Meeuwissen.
F.oht. mr. dr. R. M. A. A. Geuljans. Ub&ch over
Worms, den heer M. J. A. B. M. Koten. Grevenbicht,
Obbicht en Papenhoven, rar.iA. P. J. M. Dempers,
Schaesberg, den hegr P. J. H. Minkenberg, Stevens-
weert, Oh£ en Daak, den heer M. P. J. M. Corbey,
Broeksittard en den heer Oh. "W. E. G. Janssens,
Maasbree.
VERDUISTERING.
Wie wel eens in de gelegenheid is van een
een hoog punt op de duistere stad omlaag te
zien, weet uit eigen aanschouwen dat er „nog
veel te veel licht naar boven schijnt. Er zijn
nog tal van klein dakraampjes, glazen lan
taarns in platte daken, bovenlichten van bad
kamers e.g. welke onvoldoende verduisterd
zijn. Vooral de dakramen geven reden tot
ernstige klacht.
Deze zijn immers het best zichtbaar.
Bij controle van de straat af, ziet men deze
tekortkomingen niet. Hier moet iede die zulke
ramen heeft zelf oppassen en maatregelen
treffen.
Anderzijds leenen zich juist de kleine dak
vensters zoo goed voor een met eenvoudige
middelen aan te brengen verduistering.
Controleert de lichtdichtheid dezer afslui
ting bij dag. wanneer de zon schijnt. Als er
dan geen licht van buiten naar binnen valt,
is dit des avords in omgekeerde richting ook
niet het geval.
De schoolmeik.
In Haarlem en Heemstede.
Zooals wij eenige weken geleden hebben medege
deeld is er kans. dat ook dit jaar weder schoolmelk
op de Haarlemsche scholen zal worden verstrekt.
Naar wij vernemen is zake nog geen beslissing
genomen kunnen worden, doch verwacht mag wor
den. dat binnenkort een besluit zal worden geno
men.
Te Heemstede.
Te Heemstede zal binnenkort weer begonnen wor
den met de verstrekking van melk op de scholen.
Bij een inkomen vafi minder dan f 1000 behoeven
Ae ouders niets daarvoor te betalen, f 1000f 15 00,
f 0.10 per kind in de twee weken en boven f 1500
f 0.32 cents per twee weken.
De hoeveelheid melk, die verstrekt wordt bedraagt
1$4 L. per veertien dagen, hetgeen hierop neer
komt, dat zeven dagen por twee weken riielk kan
worden verstrekt.
Het Prov. Waterleidingbedrijf in
Noord-Holland.
Reeds 110.000 aangeslotenen.
AMSTERDAM. 20 Sept. Nadat op 2 September
1936 de 100.000 ste 'aansluiting op het provinciale
waterleidingnet van Noord-Holland was tot stand
gekomen, is dezer dagen het 110.000ste perceel aan
gesloten.
In vijf jaren tijds is derhalve het aantal aangeslo-
teuen bij het Noord-Hollandsche overheidsbedrijf,
dat thans bijna 22 jaren bestaat, met 10.000 of 10
procent toegenomen. Het spreekt wal vanzelf, dat
ideze gebeurtenis bij het P. W. N. als een belang
rijk feit wordt beschouwd.
Aan den heer Jb. Daan te Heerhugowaard, die
als 110.000ste afnemer in de annalen van het P. W.
N. werd geboekt, werd een bloemstuk ter herinne-
(rlng aan dit feit aangeboden. Voorts kreeg hij een
gratis abonnement gedurende het eerste taar van
jaansluiting.
Inschrijving van vrachtauto's.
Het A.N.P. meldt:
Het is gebleken, dat vele personen, die op 15 Mei
1941 houder waren van vrachtauto's, als bedoeld in
de inschrijvingsbeschikking 1 1941 verzuimd
hebban deze voertuigen tiidig te doen inschrijven
in de vanwege den secretaris-generaal van het
departement van Waterstaat te houden registers.
Tot 1 October 1941 bestaat voor de hier bedoelde
personen de gelegenheid hun verzuim te herstellen.
Zij zullen daartoe bij den rijks(hoofd)inspecteur
van het verkeer voor ieder voertuig een (rose) for
mulier (inschrijvingsformulier 1 1941 voor vracht
auto's) moeten aanvragen en dit behoorlijk inge
vuld voor 1 October 1941 bij dien rijks (hoofd in
specteur moeten inzenden of inleveren.
Voorzoover de aangever thans niet meer houder
van het voertuig is, behoort de inschrijving toch
door hem te geschieden, doch dient daarbij te
worden vermeld, wat met dit voertuig is geschied.
Tegen allen, die op 1 October 1941 niet aan hun
verplichting hebben voldaan, zal een strafvervol
ging worden ingesteld. Niet nakoming van deze ver
plichting kan worden "gestraft met hechtenis van
ten hoogste een jaar of geldboete van ten hoogste
tienduizend gulden, alsmede verbeurdverklaring
van het motorrijtuig.
Hieronder te verstaan motorrijtuigen, opleg
gers en aanhangwagens, geheel of gedeeltelijk in
gericht tot vracht- of veevervoer, alsmede motor
rijtuigen, uitsluitend bestemd tot het voortbewegen
van opleggers of aanhangwagens (met uitzondering
van landbouwtractoren).
Het zilveren jubileum van
Mgr. Van Vlijmen.
Ter gelegenheid van het. zilveren bisschopsjubileum
van den Bisschop van Haarlem der Oud-Katholieke
Kerk, Mgr. H. T. J. van Vlijmen, werd hedenmor
gen in de kerk aan den Kinderhuissingel te Haar
lem, een plechtige herdenkingsdienst gehouden.
De Mis werd gecelebreerd door den jubilaris. Prof.
C. Wijker. was priester-assistent, pastoor J. v. d.
Oord, diaken, pastoor H. J. Verhey subdiaken, pas
toor Th. Moleman, ceremoniarius en pastoor A. R.
Heylïgers, wierook er.
Mgr. prof. dr. A. Rinkel. Aartsbisschop van
Utrecht was eveneens bij de plechtigheid tegenwoor
dig.
Voor den dienst werd gezongen de lofzang ..Kom.
geest des Devens" terwijl onder de Mis de gezangen
van de 21ste Mis van A. B. H. Verhey ten gehoore
werden gebracht. Pastoor J. v. d. Oord te Amster
dam hield-de feestpredikatie waarbij hij als tekst
had gekozen. Ducas 2: 29-31.
Op dezen dag, aldus spreker.' brengt onze blsschoh
lof aan God als dank voor 't feit, dat hij thans 25 jaar
den bisschopszetel van Haarlem bekleedt. De vreugde
die zijn hart vervult is de vreugde van de lof en dank
jegens God. Een van hart en één van zin zullen wij
met den Bisschop het offer en de jubel van dezen
dienst opzenden naar den hemel.
Wat is het diepste verlangen van ons hart, waar
aan onbreekt het ons het meest?
Dat is het verlangen naar vrede. De vrede waar
door wij getroost alle hax-dheden en alle bitterheid
van dit leven kunnen doorstaan. Nu laat Gij Heer,
Uw dienaar in vrede gaan. Is niet deze innerlijke
vrede de grootste schat die de jubilaris zich in al die
jaren' verworven heeft?
Doch niet alleen vrede doch ook Dicht is zijn deel
geworden. De Apostel Johannes heeft gezegd: God Is
Dicht en da't is een dor diepzinnigste woorden die
ooit over God gezegd zijn. Daarom hebben de
schilders van alle eeuwen de gestalte van Jezus ge
schilderd in een zee van licht waarin zich alle ver
gankelijkheden des levens oplossen. In dat Dicht
heeft de jubilaris 47 jaar als priester,, waarvan 2 5
jaar als bisschop gewerkt. 1-Iij heeft het altijd als
zijn taak gezien, dat Goddelijke Dicht verder te
vërspreiden en te verbreiden.
Met het „Glorie- zij den Vader" van den jubila
ris zullen wij dan ook allen in kunnen stemmen,
want God heeft bepaald dat velen zullen danken
voor de Genade, die Hij zoo overvloedig aan u heeft
geschonken ten bate van alle anderen.
Organiste in dezen dienst was mevr. Vrugt-Hol:
het koor stond onder leiding van pastoor v. d. Steen
Na den dienst werd de jubileerende bisschop toe
gesproken door den Aartsbisschop van Utrecht der
Oud-Katholieke Kerk. Mgr. Prof. dr. A. Rinkel.
Indien iemand afkeerig is van het vieren van ge
denkdagen, dan zijl gij het. Uw zilveren Jubileum is
echter niet van uw persoon alleen doch van heel de
kerk in ons land. ja zelfs van buiten de landsgren
zen. Het algemeen belang, het heil der geheele kerk
gaat boven dat .an een onderdeel.
Gij zijt dan ook een representant van deze gedach
te van den H. Cinrianus van Carthago. Op de buiten-
landsche bisschopsconferenties werd jjw persoon al
tijd ten zeerste gewaardeerd. Doch ook bij de con
ferenties in ons eigen land was uw werk onbaat
zuchtig. toegewijd, zakelijk en klaar als het steeds,
was. een voorbeeld voor velen. De geestelijkheid eert
U als vaderlijk vriend. Uw bisschoppelijke figuu:
met al zijn 'deugden van blijdschap, eenvoud, open
heid en waardeering voor anderen is op het geheele
terrein der Oud-Katholieke Kerk bekend. Overal
waar gij kwam, was gij de vertrouwde gast en do
geliefde herder.
De Kerk dankt haar Heer en God dat iedere gave,
die U geschonken werd. dooi; U is doorgegeven tot
bloei der Kerk en tot heil van zeer velen.
Als voorzitter van het huldigingscomité sprak
pastoor C. F. Nieuvvenhuyzen te Haarlem een kort
woord.
Wat ik te zeggen heb, aldus spr. dat is niets an
ders dan U nogmaals de overtuiging te geven van de
vreugde en dankbaarheid waarin de geheele kerk en
in het bijzonder uw bisdom zich thans met U ver-
eenigd voelt. Een zuiv ere blijheid en een zuiver 'af
gestemde dankbaarheid.
Als tiiting van die gevoelens van blijheid en dank
baarheid bood spreker een offer aan van de geloo-
vigen waardoor do uitvoering van verschillende de
siderata ten bate der Kerk mogelijk zullen worden.
De 71-jarige jubileerende bisschop sprak vervol
gens een woord v an dankbaarheid. Ik sta versteld en
ik had nooit gedacht dat ik zooveel, laat ik zeggen
onbewust, gebracht 'neb aan de Kerk in wier dienst
ik sta, zoo zeide de bisschop.
Niemand was meer verwcfnderd dan ik. aldus spr.
toen ik nu 2 3 jaar geleden tot bisschop werd be
noemd. Als ik echter al de teekenen van liefde en
genegenheid, die ik dezer dagen heb mogen ontvan
gen. naga en als ik daaruit mag concludeeren, dat ik
de Kerk wier dienaar ik ben eenigszins vooruit heb
geholpen, dan weet Ik, dat ik niet vergeefs geleefd
heb. Als ik in die 2 5 jaar gedachtig aan het woord
van den Apostel Paulus trouw heb mogen zijn dan
ben ik niet onnut geweest. Het meest vervuld me
dezen dag.de dankbaarheid. Als ik op al die gevoe
lens van genegenheid een ding mag antwoorden dan
is het dit: toont deze genegenheid en deze dankbaar
heid door u steeds ijverig te betoonen in den dienst
uwer Kerk.
Aanrijding met doodelijken afloop.
Wielrijdster overleden.
De Commissaris van Politie te Haarlem, verzoekt de
personen, die getuige geweest zijn van een aanrijding
tusschen een personenauto en een wielrijdster op 19
September 1.1. des voormiddags te 7.]/2 uur in de Ken-
nemerstraat nabij de Frans Halsstraat, tengevolge
waarvan deze wielrijdster is overleden, zich ten spoe
digste aan zijn bureau, Smedestraat 9, te willen ver
voegen.
Naar aanleiding van het bovenstaande vernemen wij,
dat Vrijdagmorgen te aangeduider plaatse een om
streeks 35-jarige wielrijdster uit Haarlem-Noord werd
aangereden door een personenauto. Oogenschijnlijk
was het ongeval van weinig ernstigen aard; de wiel
rijdster had eenige naar het scheen weinig beteeke-
nende kwetsuren opgeloopen. Niettemin achtte men
het noodzakelijk, haar ter observatie in een der zie
kenhuizen te Haarlem op te nemen, waar zij thans is
overleden.
Welke bonnen zijn thans geldig?
ran 21 t.m. 27 September:
36- Brood
36 Brood
36 Vleesoh
36 VI.waren
36 Melk I
37 Reserve
van 7 Sept. t.
W&nte. IBro0(1 e6bak
V? rants. Vleesch of
1 rants. vleesohwarei
1 3/4 D. Melk
3Vs K-G- Aardappelen
4 Oer -
1 K-G.
250 gr.
500 gr.
Bloem1/- rants. Bloem, brood of gebak
Suiker
Koffiesurrogaat
Jam
114 Algemeen
115
116
34-35
36-37
O Rijst 2 50 gr. Rijst
C Havermout 250 gr. Havermout
117 Algemeen 250 gr. Havermout
118 250 gr. Gort
119 100 gr. Vermicelli of maizena
36-37 Kaas 100 gr" Kaaa
ran
1 Sept. t m. 24 Sept.:
34-35 Boter 250 g
34-35 Vet 250 g
Voorts:
Petroleum: Bonkaart M en O (2 D.) tot 5 October,
Zeep Bon 113 en Bon B Zeep der Zeepkaarten P en
Q tot 30 Sept., Scheerzeep Bon J (Texticlkaart) t.m.
31 December.
Niet meer geldig zijn de bonnen: 35 Brood. 35
Vleesch en Vleeschwaren, 35 Melk 1 en 36 Reserve
(aardappelen).
Sociale wedkamp van Duitsche
bedrijven in Nederland.
's-GRAVENHAGE, 20 Sept. Op plechtige wijze en
in tegenwoordigheid van den Rijkscommissaris heeft
hedennamiddag in het gebouw van het Rijkscommis
sariaat aan den Kneuterdijk de opening plaats gehad
van een „Deistungskampf der Deutschen Betriebe" in
Nederland, waarvan de bedoeling is op sociaal gebied
het hoogst mogelijke te presteeren, volgens nationaal-
socialistisch principe, hetgeen weder ten goede komt
aan den algemeene bloei van het bedrijf. De plechtig
heid, waarbij vele Duitsche „Betriebsführer" tegen
woordig waren, werd mede o.m. bijgewoond door
Oberdienstleiter Schmidt (General-Kommissar z.b.v.),
minister dr. Fischböck, Oberdienstleiter dr. Hupfauer,
Beauftragte für die Gesamtdurchführung des Deis-
tungskampfes, Oberbereichsleiter Eftger. Ministerial-
rat dr. Linnemeyer. leider van de Duitsche dienstpost,
dr. Schnebel, Beauftragte voor Zuid-Holland, bene
vens de heer Woudenberg, commissaris van het N.V.V.
De bijeenkomst, opgeluisterd door muziek van het
Zepparonikwartet werd geopend door Hauptstellen-
leiter Casselmann, die naar voren bracht, dat het
in dezen bewogen-tijd voor iederen Duitscher plicht
is den strijd „der kameraden aan het front te verlich
ten. Dit kan gebeuren indien ook de Duitsche bedrij
ven in Nederland een topprestatie leveren, hetgeen
mede het doel is van dezen „Deistungskampf".
Dr. Hupfauer gaf hierna een uitvoerige uiteen
zetting van de sociale politiek, welke de bedrijven vol
gens nationaal-socialistische principes dienen te vol
gen. Deze politiek brengt mede, dat de arbeider zich
geheel instelt op het bedrijf en er belang bij heeft
het te doen bloeien. De sociale politiek is dus met de
bedrijfspolitiek nauw verbonden. In dit verband
schetste spr. ook de taak van den ondernemer, die de
verantwoordelijke man is tegenover het Duitsche Ar
beidsfront en dus tegenover de partij die het volk ver
tegenwoordigt. De ondernemer vertegenwoordigt dus
de N.S.D.A.P. in het bedrijf. De strijd welke nu ge
voerd wordt is beslissend voor eeuwen. Dus is het
plicht voor ieder Duitsch bedrijf zich te richten op de
overwinning van het Rijkr De bedrijven te activeeren
-tot zulk een prestatie en wel na dc sociale bedrijfs-*
politiek, is het doel van dezen Deistungskampf. die een
wedloop tusschen de bedrijven wil om dit te bereiken.
In het bezette gebied is het mede de taak der Duit
sche ondernemers, het vertrouwen van het Nederland
sche volk te winnen en haar te doen zien wat natio-
naal-socialisme is. De bedrijven kunnen zoodoende
een belangrijke bijdrage leveren aan de redding der
beschaving.
Hierna voerde de Rijkscommissaris, Rijksminister
Sevss Inquart het woord. Hij noemde deze bij
eenkomst het begin van den Leistungskampf en uitte
zijn vreugde erover, dat dr. Hupfauer zelf naar hier
heeft willen komen na een zwaren arbeid aan de
fronten. Spr. bracht naar voren, dat Nederland ligt in
de Germaansche levensruimte en het Nederlandsche
volk nog verstrikt is in een verouderde"*gedachten-
sfeer. waarin het een beetje ingeslapen is. Het heeft
weinig nut alleen maar propaganda te voeren door
woorden. De feiten moeten spreken en zullen spreken
door den socialen opbouw. Materieel kan het volk
thans weinig geboden worden en er zijn tal van moei
lijkheden. Men bedenke echter, dat naarmate meer
Engelsche schepen zinken, de ruimte van Europa
grooter wordt. Het gaat nu echter niet om materieel
gewin, maar om hef begrijpen der lotsgemeenschap.
Een Europeesche gemeenschap wordt opgebouwd,
waarin de arbeid geen koopwaar is. Behalve tegen
het kapitalisme gaat de strijd echter ook tegen het
bolsjewisme, dat de persoonlijkheid geheel uitscha
kelt. Van de 230.000 bedrijven in Nederland zijn eenige
honderden Duitsch. Uit deze laatste moet het arbei
dende volk zien, wat nationaal-socialisme is en de
ondernemers dienen te beseffen, dat zij in dezen
„Deistungskampf" mede arbeiden in den strijd van
den Führer, die het kostbaarste in de schaal gewor
pen heeft, namelijk Groot-Duitschland.
Tenslotte heeft Oberdienstleiter Schmidt, leider
van het Arbeitsbereich der N.S.D.A.P. in Nederland
dezen wedkamp geopend, zijn dank uitsprekend voor
deze opdracht, welke men om strijd zal pogen te ver
vullen. Spr. dankte den Führer, die den weg aange
wezen heeft om voor den arbeider het hoogste te be
reiken.
De plechtigheid was geëindigd nadat de aanwezigen
de nationale liederen gezongen hadden. (A.N.P)
VERDUISTEREN
van 19.41 tot 7.26
Maan 22 Sept. onder 20.25, 25 Sept op 10.12
Duitsche artillerie in actie tijdens de verbitterde gevechten in de stad Szolta-
nowka, waar ingesloten bolsjewistische troepen tevergeefs een doorbraak trachten
te forceeren.
(Foto Orbis-Holland),
DUJTSCHLAND STRIJDT VOOR EUROPA
Duitsch weermachtsbericht van Zondag.
Havens van Southampton gebombardeerd.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 21
September (D.N.B.) Het opperbevel van de
weermacht maakt bekend:
„Aan den Zuidelijken vleugel van het Duit
sche aanvalsfront ls de zee van Azow bereikt.
De grondslag hiervoor werd gelegd door het
heroieke optreden van een infanteriedivisie
die den overtocht over den brecden benedenloop
van den Dnjepr bij Berlslaw. op 60 Iv.M. ten
Noordoosten van Cherson. onder de moeilijkste
omstandigheden voltrokken en ondanks alle tegen
aanvallen gehandhaafd had.
De vernietiging van den in het gebied ten Oos
ten en Zuidoosten van Kiew ingesloten tegen
stander gaat voort. De Duitsche formaties, die
uit het Westen Kiew waren binnengedrongen, zijn
via de Dnjepr naar het Oosten opgerukt en heb
ben zich vereenigd met de strijdkrachten die
over de Desna uit het Noorden ten aanval getrok
ken waren. Felle doorbraakpogingen van den
vijand mislukten. De aantallen van gevangenen
en buit nemen ieder uur toe.
Eenheden der marine zijn diep doorgedrongen
in de FInsche Golf: zij versterkten den gordel
van mijnen en beveiligden de tpgen de Baltische
eilanden ingezette operaties.
Het luchtwapen hoeft ten Noordwesten van de
Krim een patrouilleboot tot zinken gebracht,
voorts een kanonneerboot en drie koopvaarders
met in totaal 10.000 b.r.t. Inhoud, terwijl bom-
treffers werden geplaatst op een Sovjettorpedo-
boot.
In den strijd tegen Groot Brittannië hebben
sterke afdeelingen gevechtsvliegers in den afge-
loopen nacht haveninstallaties en ravitailleerings-
bedrijven van Southampton bestookt met bom
men van zwaar en van het zwaarste kaliber.
Treffers op opslagplaatsen, docks en militaire
installaties der stad hebben aanzienlijke vernie
lingen aangericht. Een reeks groote branden
word waargenomen. Andere gevechtsvliegtuigen
deden aanvallen op verscheidene vliegvelden en
haveninstallaties in Zuid- en Oost-Engeland en
brachten ten Noordoosten van The Wash een
vrachtschip van 4000 b.r.t. tot zinken. Een
tweede groote koopvaarder werd beschadigd.
In het gebied van het Kanaal heeft het Britsche
luchtwapen gisteren bij een aanvalspoging die
geen effect had 39 vliegtuigen verloren. Daar
van werden 35 door Jagers en 4 door marlnege-
schut neergeschoten. Twee eigen vliegtuigen wor
den vermist. In Noord-Afrlka hebben Duitsche
gevechtsvliegtuigen een Britsch tentenkamp bij
Tobroek vernield.
In don afgeloopen nacht is de vijand naar
Nóord- en Zuidwest Duitschland gevlogen en met
enkele vliegtuigen doorgedrongen tot aan de rijks
hoofdstad. Door neergeworpen bommen ontstond
schade van gering belang in woonwijken. Nacht-
jagers en luchtafweergeschut hebben drie En
gelsche bommenwerpers neergeschoten."
Ook Zondag ernstige verliezen der
Engelsche luchtmacht.
Naar het D.N.B. van militaire zijde verneemt zijn
Zondag bij luchtgevechten boven het Kanaalgebied
dertig Britsche jachtvliegtuigen neergeschoten.
De Engelsch-Amerikaansche
hulp aan de Sovjet-Unie.
Lord Beaverbrook brengt een
uitgewerkt plan naar 3Ioskou.
Het D.N.B. deelt mede: Naar de Britsche Berich
tendienst meldt heeft Lord Beaverbrook een gede
tailleerd plan voor de Engelsch-Amerikaansche hulp
aan de Sovjet-Unie naar Moskou meiegenomen.
Dit plan is door het Britsche kabinet goedge
keurd.
Reuter meldt dat c(e Sovjet-ambassadeur te Lon
den Maisky in een oproep tot Groot-Brittannië o.a.
gezegd heeft:
„Wij hebben pantserwagen en nog eens pantserwa
gens noodig, want onze verliezen aan pantserwagens
zijn aan het 2000 mijl lange front gro,ot. Wij heb
ben uw hulp dringend noodig. Wij hebben een ge
meenschappelijk front mot u. Zendt uw pantserwa
genversterking onverwijld naar het front dat thans
den grootsten vijandelijken druk te doorstaan heeft.
Wie te juister tijd en op de juiste plaats geeft, geeft
dubbel."
Blijkens een D.N.B.-bericht uit New-York staat de
New-Yorksche bladen nog geheel onder den indruk
van de Duitsche overwinningsberichten van het
Oostelijke front. De interventionistische New-York
Post" geeft de alarmeerende stemming in Londen en
Washington weer en verlangt dat de beste Ameri-
kaansche oorlogsvliegtuigen zoo snel mogelijk naai
de Sovjet-Unio zullen worden gezonden. Uit
Washington meldt de correspondent van de „New-
York Post" o.m. dat de Ver. Staten met goedkeu
ring van Engeland het voornemen hebben het
beste van hun beschikbare oorlogsmateriaal zonder
verwijl naar de Sovjets te zenden. Men hoopt jacht
vliegtuigen en lichte tanks naar Archangel te kun
nen transporteeren. Deze haven Is met behulp van
IJsbrekers nog tot Januari toegankelijk. Op dien
datum hoopt men de Zuidelijke route via Iran te
hebben uitgebreid. De correspondent van het Scripps
Howard concern weet melding te maken van groote
bezorgdheid £n Washington: De Engelsch-Ameri
kaansche missie ziet zich in Moskou geplaatst te
genover een zware taak. Zij moet wegen en midde
len vinden om den bolsjewisten zonder verder uit
stel oorlogsmateriaal t* doen toekomen.
De „New-York Sun" schrijft dat het gevaar voor
de Sovjets niet bestaat in verlies van meer ge-
biedsdeelen, maar in het verlies van de groote In
dustriecentra.
Onderhandelingen tusschen
Washington en Tokio op het
doode punt?
NEW YORK, 22 September (D.N.B.) In een be
richt uit Hydepark beweert de „New York Times" dat
de onderhandelingen tusschen de Ver. Staten en
Japan op het doode punt geraakt zijn. De stilstand in
de onderhandelingen zou ten deele te wijten zijn aan
den tegenzin van den minister van buitenlandsche
zaken Huil om Japan een bijzondere plaats in het
Verre Oosten te verschaffen. Volgens inlichtingen uit
de beste bron. aldus de „New York Times", bestaat er
geen mogelijkheid op een oplossing, zoolang de Japan-
sche houding niet toegeeflijker wordt, daar de Ver.
Staten weigeren een oplossing te verkrijgen ten koste
van China.
NEW YORK. 22 September (D.N B.) President
Roosevelt heeft een boodschap gericht, tot de Joden der
Vereenigde Staten ter gelegenheid van het Israëliti
sche Nieuwjaar, waarin hij o.a. zegt dat het land zich
opnieuw moet wijden aan de vraagstukken welke op
een oplossing wachten. Deze boodschap is door den
rabbijn Wise voor de radio voorgelezen.
Besprekingen van Roosevelt
met Huil en admiraal Stark.
Nieuwe acties van de Ameri-
kaansche vloot tegen schepen
der As?
Het D.N.B. verneemt uit New York: President Roo
sevelt heeft Zaterdagmiddag besprekingen gevoerd met
staatssecretaris Hull en met den chef van de marine-
operatieafdeeling admiraal Stark, aldus meldt de
New York Herald Tribune" uit Washington. Volgens
het blad zijn toonaangevende waarnemers van mee
ning dat deze besprekingen voorloopers zijn van een
bekendmaking betreffende*n!euwc acties van de Ame-
rikaansche vloot tegen schepen der Spil op den At-
lantischen Oceaan.
Senator Wheeler heef! in een interview verklaard
dat het bevel tot vuren van Roosevelt aan de Ame-
rikaansche vloot te kennen geeft dat de president
alles doet wat maar mogelijk is om de Ver. Staten in
den Europeeschen oorlog te betrekken. Dit bevel
draagt er toe bij het gerucht te bevestigen dat Chur
chill Roosevelt bij de recente conferentie er op ge
wezen heeft dat Engeland gedwongen zal zijn vrede
te sluiten, wanneer de Amcrikaansche vloot niet bin-
en 60 dagen aan den oorlog zou deelnemen.
De republikeinsche afgevaardigde Fish heeft in een
rede te St. Louis verklaard „de president moést het
Congres de oorlogsverklaring'voorleggen, dan zou hij
een nederlaag lijden in een verhouding van twee
tegen één".
V Victorie Duitschland wint
uoor Europa op alle fronten.
De eilanden Oesel en Moon
(Oostzee) in Duitsche handen
Ten Oosten van Kiew 150.000
gevangenen gemaakt.
Extra berichten van het Duitsche opperbevel.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 21
September (D.N.B.) Het opperbevel der weer
macht deelt mede:
„In voorbeeldige samenwerking hebben afdee
lingen van leger, luchtmacht en marine een
nieuw belangrijk succes behaald. Arendsburg,
de hoofdstad van Oesel, is in een vastberaden
aanval genomen. Moon en Oesel zijn daardoor
hecht in onze handen. Op het Westelijk deel van
Oesel bevinden zich nog slechts verstrooide deelen
van het gar»izoen van Oesel. Hun vej-nietlglng kan
elk oogenblik verwacht worden."
Een tweede extrabericht van het Duitsche opper
bevel luidt:'
„In het verloop van den ten Oosten van Kiew
aan den gang zijnden omslngellngsslag hebben
het leger van generaal-veldmaarschalk Von
Relchenau en de pantserlegers van de kolonels-
generaal Von Kleist en Guderlan sterke deelen
van den omsingelden vijand vernietigd en reeds
thans ruim 150.000 gevangenen binnengebracht,
benevens 151 tanks, 602 kanonnen en een onover
zienbare hoeveelheid ander oorlogsmateriaal buit
gemaakt. Het uiteenslaan van de overige i deelen
van-den ingesloten vijand Is in vollen gang. Ver
dere. groote aantallen gevangenen en bult kun
nen verwacht worden."
Dertien koopvaardijschepen
tot zinken gebracht.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FuHRER, 22
September (D.N.B.) Het opperbevel van de
weermacht maakt bekend:
„Duikbooten hebben op den Atlantischen Oceaan
twee vijandelijke convooien en een alleen va
rend koopvaardijschip aangevallen. In harden
strijd werden dertien zwaar geladen schepen,
waaronder vier tankschepen, in totaal metende
82.500 br.t. tot zinken gebracht. Een ander schip
werd door een treffer van een torpedo bescha
digd. Drie bewakingsvaartuigen onttrokken zich
aen den aanval en lieten het convooii in den
steek.
Engelsche vliegtuigverliezen
aan het Kanaal
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER.
20 September (DNB) Het opperbevel von de
weermaoht maakt bekend:
..Hedenmiddag ondernomen aanvalspogln-
gen van de Britsche luchtmacht zijn aan het
KanaaJ met zware verliezen voor den vijand
ineengestort. Duitsche jagers schoten in hevige
luchtgevechten, volgens de tot dusver ontvan
gen berichtej. 35 Britsche Jachtvliegtuigen
neer. Twee eigen vliegtuigen worden vermist.
De marineartillerle schoot bovendien vier
Britsche bommenwerpers neer. zoodat het to
tale verlies van dea vijand 39 vliegtuigen be
draagt
Goederen te Hillegom in beslag
genomen.
Eenige arrestaties.
Naar wij vernemen is te Hillegom beslag gelegd
op een grooten voorraad levensmiddelen en andere
goederen. Naar schatting bedraagt de waarde van
een en ander bijna een halve ton. In beslag werden
genomen ongeveer 1000 k.g. thee, eenige duizenden
kisten sigaren, vleesch, spek, kleedingstukken enz.
In verband met deze zaak zijn eenige personen
aangehouden.
Montessori-onderwijs te Haarlem.
Een zilveren feest.
5 October 1916 werd te Haarlem de eerste Haarlem
sche Montessorischool opgericht De school was des
tijds alleen bestemd voor leerlingen van 3—6 jaar. Er
werd dus alleen voorbereidend onderwijs gegeven. Zij
was gevestigd in de Emmastraat No. 9.
Naar wij vernemen zal de herdenking van een kwart
eeuw Montcssori-onderwijs te Haarlem worden ge
vierd met eenige feestelijkheden voor de kinderen der
Haarlemsche Montessorischolen.