,Half om"
.Franken"
PUDDING
AGENDA
Rijwielbanden.
'AKKERTJE
Jan Musch in Nargss.
TOBIAS
Eigenaardigheden
Jioti Tlieuws
HAARL. DAGBLAD, DINSDAG 25 SEPT. 1941
Het levende lied van Nederland.
Voordracht van Mr. J. Kunst voor de
Vereeniging van Huisvrouwen.
Voor de leden van de afeellng Haarlem en Om
streken van de Nederlandsche Vereeniging van Huls
vrouwen'"heeft mr. Jaap Kunst Maandagmiddag een
voordracht gehouden over het onderwerp: „Het le
vende lied van Nederland.'"
Mr. Kunst zette uiteen dat hij wilde spreken over'
het lied, zooals dat onder het volk leeft en dat lang-'
zamerhand gemeenschappelijk bezit van het volk j
geworden ls. Die liederen ontstonden in het grijze
verleden, maar zij hebben zich door de eeuwen we
ten te handhaven. De maker is doorgaans onbekend.
Hen merkwaardigheid van het lied is dat de melodie
dikwijls de kerktoon als ondergrond heeft. Soms is
het dan o.ok inderdaad ojider invloed van oen kerk
zang ontslaan, maar lang niet altijd. Het is een ver
schijnsel dat bij Tie liederen van alle volken met een
zekere trap van beschaying op te merken valt. Een
ander typisch, kenmerk van het volkslied is de groo-
te verscheidenheid van maat in de melodie. In het
algemeen is het volkslied eenstemmig -en slechts in
enkele gevallen valt een uitzondering op dezen 're
gel te constateeren. Zoo komen op IJsland en in Ti-
rol meerstemmiger volksliederen voor. Dat het volks
lied grooten invloed uitoefent op de cultuur blijkt wel
uit het feit dat beroemde toondichters erdoor ge
ïnspireerd werden. In hun composities vindt men
menigmaal oude volksmelodieën terug.
.De spreker behandelde vèrvolgens verschillende
soorten volksliederen. Het epos of heldendicht is
een dier liederen van' zeer hoogen ouderdom. Het
Rolandslled, de Beowulf en de Finsche ..Kalavala"
zijn hiervan eenlge roemrychte voorbeelden. Dan -is
er de groep der epische getinte lyriek, waartoe het
Lied van Hoer Halewijn behoort.Zulke oude ridderbal
laden vindt inen thans nog in kinderliedjes terug. De
melodie handhaafde zich, maar de tekst onderging
in don loop der eeuwen oen grondige wijziging, zoo
dat van de oorspronkelijke beteekenis weinig meer
te ontdekken valt. Voorts kent men het minnelied,
het geestelijk lied dat dikwijls verwereldlijkt is
het danslied, het spotlied, het soldatenlied, het bedel
lied. het kinderlied en niet. te vergeten het arbeids
lied, gelijk dat bijvoorbeeld op het platteland bij het
spinnen en het dorschen gezongen wordt.
Doen middel van lichtbeelden kregen de aanwezi
gen een Inflrflk van hetgeen op Terschelling leeft
aan folklore, in het bijzonder met betrekking tot het
volkslied en den volksdans.
Na de pauze'gaf mr. Kunst een demonstratie van
het volkslied in zijn rijke verscheidenheid.
CREMATIE J. H. H. BARTEN.
Onder groofce belangstelling heeft Maandagmid
dag op Westerveld de crematie plaats gehad van het
stoffelijk overschot van den heer J. H. H. Barten,
adj. commies bij de P.T.T. alhier, op 49-jarigen
leeftijd overleden.
Aanwezig waren de heeren J. C. Smid. directeur
van het post- en telegraafkantoor alhier, C. J. van
Teylingen, C. J. Uiiot, J. van Essen, allen commies
bij de P.T.T.S. I. Langendijk, oud-onderdirecteur
van het post- en telegraafkantoor alhier, vele amb
tenaren en beambten der P.T.T., verder vele vrien
den en bekenden.
De heer J. C. Smid, directeur der P.T.T. alhier,
zeide de heer Barten enkele dagen geleden nog
midden in zijn werk was, vol levensblijheid, temid
den van zijn gelukkig gezin. Zijn plotseling heen
gaan vervult ons allen met droefheid, hij was een
man met. gaven van geest en hart. Veel kon nog
van hem worden verwacht. Hij was een man met
eén open en eerlijk karakter en zijn welwillendheid
deed hem veel vrienden verwerven. Namens het
staatsbedrijf der P.T.T. bracht spr. hem hartelijk
dank voor alles, wat hij daarvoor was geweest.
Namens de ambtenaren en het personeel sprak
de heer Korsman. die zei dat de overledene een
man was, die altijd de helpende hand reikte en dat
het gemis van deze prettige figuur velen leed zal
doen.
De organist speelde den treurmarsch uit de
Erofca en het Adagio uit de Sonate Pathétique,
beide van Beethoven, en bij het dalen van de kist
den treurmarsoh van Ohopin.
Een familielid dankte voor de belangstelling.
Bij de bloemstukken was een krans van het
personeel der PiT.T. in het ressort Haarlem.
NEDERLANDSCHE MONTESSORIVEREENIGING.
De Nederlandscbe Montessorivereeniging komt op
27 en 28 September te Haarlem bijeen ter behande
ling van het onderwerp: De moedertaal in haar ont
wikkeling volgens de Montessori-methode. Zater
dag 24 September te 1.30 is er allereerst een huis-"'
houdelijke bijeenkomst in de aula van het Ken-
nemer Lyceum. Deze is alleen toegankelijk voor
leden. Te half vier houdt Garmt Stuiveling 'een
voordracht over: Ken uw moedertaal en heb haar
lief. Na een gemeenschappelij ken warmen maaltijd
in de Kerkuil aan de Nieuwe Gracht wordt daar te
half acht een voordracht gehouden door A. M.
Joosten over: „Psycho-grammatica". Zondagmorgen
28 September te half elf spreekt Paul Huf even
eens in de Kerkuil over het belang van een goede
voordracht voor leiders(sters). Na de gemeen
schappelijke lunch volgt dan een rondgang ter be
zichtiging van Oud-Haarlem onder leiding van Drs.
E. D. Baart de la Faille, rijksarchivaris van Noord-
Holland.
PERSONALIA.
Ds.E. Th. v. d. Born, Gereformeerd predikant
te Heemstede staat (met ds. A. G. M. Vogelaar te
Lemele) op een tweetal voor Amersfoort.-
Tot agent van politie te Heemstede is be
noemd S. Salomons, die reeds 9 jaar bij de Rijks-
velchvacht was, waarvan de laatste 5 jaren te Ben-
nebroek.
HOLLANDS GLORIE BESPROKEN DOOR
JAN DE HARTOG.
De Literaire Club Haerlem begon haar seizoen 1941
1942 met een lezing door Jan de Hartog. De meer dan
500 aanwezigen hebben een avond beleefd dien zij
niet gauw zullen vergeten.
De voorzitter J. C. Hulsman opende de bijeenkomst
met o.a. de aankondiging van het a.s. winterprogram-
ma van de Literaire Club.
Voor de pauze boeide Jan de Hartog de aanwezigen
met smakelijk opgedischte anecdotes uit het zeeslee-
persleven, en na de pauze las hij een gedeelte voor
uit Hollands Glorie. Tijdens de pauze kregen zij die in
het bezit waren van het boek Hollands Glorie een
handteekening van den auteur.
Al met al was het een -zeer geslaagde avond, en het
was den voorzitter dan ook een groot genoegen, toen
hij na afloop kon aankondigen dat 4 October a.s. de
heer De Hartog weer een lezing zal komen houden.
DE BESTE
VOEDZAAM, ZUIVER EN OVERHEERLIJK VAN SMAAK
(.Adv. Ingez. Med.)
Heden:
DINSDAG 2 3, SEPTEMBER.
Groote Kerk: Orgelbespeling va.n 78 uur.
Frans Hals Theater: „Verleiding", 2.30, 6.30
1.45 uur.
Palace: „Hartstocht", 2, 6.30 en 8.45 uur.
Luxor Theater: Hans Albers als „Sensatie-journa
list", 2.30, 6.30 en 8.45 uur.
Rembrandt Theater: „De roman van een mannequin",
8.30, 6.30 en 8.45 uur.
Frans Hals Museum: Tentoonstelling Oude Kunst,
124 uur.
WOENSDAG 24 SEPTEMBER
Bioscooptheaters: Voorstellingen des middags en cles
avonds.
Frans Hals Museum: Tentoonstelling Oude Kunst,
124 uur.
Nachtdienst Apotheken.
De volgende apotheken te Haarlem zijn van des
avonds acht tot des morgens acht uur (ook op Zon
dag) geopend:
Apotheek Van Rijn N.V., Kleine Houtweg 15,
Tel. 10539.
Firma C. G. Loomeyer en Zoon, Zijlweg 34, Tel.
12495.
Schoterbosch Apotheek. Rijksstraatweg 19, Tel.
12711.
Te Heemstede ls geopend:
Heemsteedsche Apotheek, Binnenweg 98, Tel.
28197.
(Op de rijwielbandenprijsvraag
van het Centraal Instituut .voor
Industrialisatie te Den Haag zijn
totnutoe bijna duizend ontwer
pen binnengekomen.)
Wat een leger vindingrijken
Is er in ons vaderland.
Die van hun talent doen blijken
Voor een nieuwen rijwielband.
Er 's ren mooie prijs te winnen
In dit zeer speciaal geval
En d'ontwevpen stroomden birmen,
Nu al haast een duizendtal.
Zij die moeten, na gaan speuren
Wat er inzit, stuk voor stuk,
Hebben het met al dat keuren
Zachtgezegd een poosje druk.
Schuilen, er ook groote geesten
In die groote vindersschaar
,Men mag 't hopen: met de meesten
Is men'echter spoedig'klaar.
Als men dan is aangekomen
Bij ebn heel klein keurrestant
Wordt er proef na proef genomen
Op den nieuwen rijwielband.
Als men er dan een kan vinden
Waarvoor 't. oordeel geldt: dat kan.
Dan is dat een schepping, vrinden,
Van een zeer vernuftig man.
Want een fietswiel te bekleeden
Naar een gummiloos systeem
Hoort niet tol de kleinigheden.
Dat 's een machtig groot probleem.
Kwantiteit? die is in orde.
Duizend vindingen, nietwaar.
Wat de kwalitei{ zal worden
Nou, we hopen 't beste maar.
Neem'n
(Adv. Ingez. Med.)
GEVONDEN VOORWERPEN EN DIEREN
Broche, Illingers, van Nesstraat 41; ceintuur, de
Vries, van Nesstraat 16, crucifix, Gulik, Schouwtjes
plein 13; das, Krui ver, Da Costastraat 15; dop van een
wagen, Stollc, Geweerstraat 38; handschoen, Arnie,
Marsstraat 13; handschoen, Rutte, Kleverlaan 70; hals
band, Westerveld. Gr. Houtstraat 92; handschoenen,
Bureau van Politie, Sm'edestraat; hond, Fibbe, Gr.
Houtstraat 149; jumper, Lelyveld, De Ruyterweg 28
rood; jasje, Seholten, Lange Heerenstraat 25 rood;
portemonnaie met Inhoud, Kunnen, Rollandstraat 79;
rozenkrans, Veenstra, Bleekenbergstraat 11; tasch met
inhoud, Dijkstra, van 't Hoffstraat 50; taschje met in
houd, Godijk, Dahliastraat 6; vest, D. Schoen, Beu
kenstraat 53.
MARKT ROTTERDAM.
ROTTERDAM, 22 September. Aardappelen: Klel-
aardappelen f 6.12, uitgezonderd Bintjes, Alphas er
Industrie f 5.62, Zandaardappelen f 5.12.
Aanvoer heel goed en handel aan vastgestelde pry-
Vlasbeurs: Zeeuwsch wit 65 K.G. f 1.f 1.45.
Holl. geel 300 K.G. f 1—f 1.45,
Dauwrood 1200 K.G. f 0.85—f 1.15.
Evenals verleden week was aanvoer alsmede han
del ter beurze onbeduidend. Het geproduceerde vlas
werd bijna geheel op het land verhandeld.
Een eenvoudige oplossing van het banden-
vraagstuk. De ouderwetsche velo doet het nog
best en rijdt op hout.
(Foto Het Zuiden-v. Kessel)
Bij zwaren arbeid
11*
17 ct. per 800 gr.
'Vooi-al dun snijden
(Adv. Ingez. Med.)
FRANS HALSMUSEUM
Achtste Concertweek.
Lietje van Vliet (sopraan), Maria de Jong (pia.n) en
Henk van Kempen (fluit) concerteeren deze week in
het Frans Hals-Museum. Het programma bestaat uit
een hbofdzakelijk Germaansc'n gedeelte vóór en een
Romaansch gedeelte nè de pauze. In het eerste zijn
zes door den Hongaarschen componist Bela Bartok
bewerkte Roemeensche Volksdansen als afsluiting
van gemengde samenstelling opgenomen.
Chronologisch maakt dat eerste gedeelte reuzen
schreden: we beginnen met J. S. Bach en gaan dan
over Friedr. Bach, Schubert en R. Strauss naar Bar
tok, die midden in onzen tijd staat.
De „Osteroratorium" geheeten groote Cantate van
Bach is, voor zoover ik weet. hier nimmer in haar
geheel uitgevoerd. Maandagmiddag hoorden we daar
uit de sopraan-aria „Seele deine Spezereicn", waarin
een omvangrijke obligate fluitpartij voorkomt, Henk
van Kempen speelde deze zeer vaardig. De zang van
Lietje van Vliet was zuiver, doch niet rijk aan uit
drukking, de piano vaak wat te sterk.
Ook in de Sonate voor fluit cn piano van Friedrich
Bach domineerde het klavier. Met dezen Friedrich
is wel J. S. Bach's in 1732 geboren vierde zoon
Johann'Christoph Friedrich (de z.g. Bückeburger
Bach) bedoeld. De stijl zijner Fluitsonate schijnt nauw
verwant met dien van Haydn; de klavierpartij is zeer
druk, haast concertant. De fluitist had bij wijlen met
de embouchure, de pianiste met de noten te kampen.
Met de liederen van Schuiert en R. Strauss bleek
de zangeres ietwat boven haar macht gegrepen te heb
ben. Haar krachtig en helder sopraangeluid konden
we evenals bij enkele vroegere gelegenheden zeer
waardeeren, maar tot vrijheid van expressie kwam
het niet. Het tempo van Schubert's ..Ellen" en dat
van Strauss' „Zueighung" waren te traag; van „Cé-
cilic" kwam het hartstochtelijk karakter niet geheel
tot uiting, „All' mein Ge'danken" echter zong Lietje
van Vliet zeer geestig en goed.
Beter dan in haar begeleidingen toonde Maria de
Jong haar muzikale en pianistische eigenschappen in
haar solo's. De Zes Roemeensche Dansen'van Bartok
speelde zij met verve en met rijke dynamische c
trasten, al naar den zeer verschillenden aard dezer
geestige korte stukken. Later droeg zij „Reflets dans
l'eau" en „Feu- d'artifice" van Debussy voor: met
name dit laatste zeer brillant.
De zangeres voldeed ln de-liederen van Chausson,
Franck en Debussy over 't geheel meer dan vóór de
pauze. Vooral in Franck's „Nocturne" en in de Aria
uit Debussy's „L'Enfant prodigue" had zij uitstekende
momenten. „Oraison" van Chausson had nog wat meer
doorvoeld kunnen klinken.
De „Barcarolle et Scherzo" voor fluit en piano van
Alfredo Casella zijn zeer aannemelijke' stukken uit
's componisten jongen tijd. De begeleidingsfiguur der
Barcarolle herinnert sterk aan die van Chopin's ge
lijknamig pianostuk; het'Scherzo is zeer notenrijk en
werd met virtuoziteit door Henk van Kempen en Ma
ria de Jong vertolkt.
De concertserie van deze week is de laatste die dit
jaar in het Frans Hals-Museum gegeven wordt.
K. DE JONG.
Alleen de ouderen onder mijn lezers zullen zich
Louis Bouwmeester nog herinneren in Narciss. Het
was een van zijn glansrollen en ik zie hem nog zijn
entree maken, neuriënd én met een bloem in zijn
mond En dan in de bekende scène met het pagode
beeldje! Jaren is het geleden, maar de herinnering zal
altijd blijven.
Ook Bpssart speelde Narciss op een tournee door
ons land. Bouwmeester en Possart, deze twee namen
bewijzen reeds, dat Narciss Rameau een rol voor een
groot speler is. Thans heeft Jan Musch het in zijn
speelrollen opgenomen en het is ook van hem een
magistrale creatie geworden.
Narciss stamt uit de romantische school, maar het
is een stuk, dat al zijn wij de romantiek ook ont
wend in een sterke bezetting der hoofdrollen het
publiek van tegenwoordig toch nog zeer blijkt te
boeien. De Duitsche schrijver Brachvogel zelf too-
neelspeler kende zijn vak en heeft van dezen fan-
tastischen en muzikalen bedelaar, die in het leven
van de Markiezin de Pompadour in dit stuk een zoo
groote rol speelt in de werkelijkheid was dit in
het geheel niet het geval een figuur geschapen, die
een acteur vah formaat prachtige speelkansen biedt.
Jan Musch toont zich als Narciss weer eens een
zeer groot speler. In jaren zagen wij dezen acteur
niet zoo in'zijn volle kracht. Hij speelt de vele facetten
van deze rol volkomen uit en treft vooral in de ly
rische gedeelten door innigheid van tpon. Maar ook
in zijn philosophische beschouwingen, zijn sarcasme,
zijn verdriet, zijn wanhoop, geeft Musch gröotsche
tooneelspeelkunst, waarbij hij steun vindt in zijn so
noor, prachtig stemgeluid. Hij schiep van dezen phan-
tast een waarlijk phantastische figuur, waarmee hij
op het publiek een machtigen indruk maakte.
In de vier hoofdrollen is ook verder dit stuk sterk
bezet. Annie Verhulst is een zeer goede Madan\e de
Pompadour. Zij toont zich in deze romantische school
volkomen thuis, speelt de rol met innerlijke kracht
en weet waardigheid en zelfs grandezza aan dezè
favoriete van Lodewijk XV te geven. Mary Smithuy-
zen treft door haar charme én gratie in de rol van
de actrice Quinault en met vreugde zagen wij Paul
Huf weer op de planken, waar hij al te lang gemist
werd. Hij maakte van den intrigant, den Hertog de
Choiseul, een markante persoonlijkheid. Zijn dictie
is als altijd voortreffelijk.
Dat in een zoo groote spelerslijst niet alle rollen er
even goed afkomen, is niet te verwonderen, maa* wij
moeten reeds dankbaar zijn. dat de vier hoofdrollen
zoo goed vervuld worden. Het succes van de opvoe
ring bij het publiek was dan ook zeer groot.
Ik vernam, dat Musch in het eind van October met
Narciss te Haarlem zal komen.
J. B. StftlUIL.
KINDERVOEDING TE HAARLEM.
Door „Kindervoeding" werden in de week van 15 Sept.
tot en met 20 September 1941 2523 porties warm etën
verstrekt, nl. in lokaal Lekstraat 671, Ceramstraat 580.
Zoetestraat 616. lyamperstraat 202, Bern. Zweérsstraat
346, voorm. Spaarndam 108.
TOONEELVOORSTELLING „VREUGDE EN
ARBEID".
De Werkgemeenschap van het N.V.V. „Vreugde en
Arbeid" geeft op Maandag 29 September in den
Stadsschouwburg te Haarlem een tooneelvoorstelling.
Het gezelschap van Willem van der Veer voert het
blijspel in 3 bedrijven van H Schmitt „Je zult wat
beleven.." op. Verdere medewerkenden zijn: Mien
Erfmann-Sasbach, Cilly Bach en Jacques Reule.
NIEUWE UITGAVEN.
'e vlssclien van Nederland, door Dr. H. C. Rcde-
uitg. A. D.' Sijthoff's Uitgeversmij., Leiden. Een
rijk geillustreerod werk waarin iedere visch in de
Nederlanclsche watoren nauwkeurig beschreven staat,
onder Nederlanclsche wateren ook te verstaan die
ons kustgebied, waarin nog heel wat meer blijkt
te huizen dan men zou meenen. ZeeduivA en moan-
isch behooren ertoe zoo goed als de bizarre pltvisch
en het sierlijke zeepaardje. Dat de meerval in de vo
rige eeuw nog in het Uddelermeer voorkwam zal
menigeen voor het eerst vernemen en dat niet min
der dan een dozijn soorten haaien onze kusten de eer
an een bezoek aandoen, eveneens.
Het boek stelt tot op gemakkelijke wijze determlnee
ren van deze visch in staat, zoodat ook de beginne
ling op het gebied der ichthyologie een schat van
waardevol materiaal verzameld vindt.
487e STAATSLOTERIJ
VIJFDE KLASSE TWEEDE LUBT
Trekking van 23 September.
ƒ1.000 No. 18473. -
400 No. 6608, 14544, 16288, 20818.
200 No. 13085, 16303, 16788, 20259,
20728.
f 100 No. 2673, 5726, 6654, 7413, 11618
12436, 13415, 14012, 14489, 15753
19328.
PRIJZEN VAN ƒ70
3391
3767
4509
5673
6289
7258
8018
9265
9773
10358
11079
11969
12999
14004
14591
15077
15931
16567
17563
18477
19136
20016
20956
21488
21967
1282
2258
2990
3414
3781
4881
5815
6472
7261
8267
9328
9883
10365
11124
12125
13403
14052
14675
15146
15932
16689
17671
18558
19248
20187
20979
21552
1301
2319
3165
3415
3842
4986
5934
6473
7461
8327
9345
9898
10410
11178
12208
13411
14144
14778
15236
15952
16779
17739
18696
19274
20191
21075
21559
1375
2362
3218
3541
3853
5151
5971
6524
7563
8404
1462 1608
2453 2719
3257 3344
3566 '3705
3998 4004
5201 5206
6025 6170
6623 6872
7722 7997
8430 8708
9390 9514
9922 10128 10321
10432 10440 10607
11377 11715 11932
12427 12447 12583
13468 13852 13991
14158 14167 14246
14785 14852 14972
15361 15482 15573
15994 16017 16385
16851 16907 17054
18031 18090 18251
18765 18789 18851
19356 19687 19744
20239 20312 20697
21115 21124 21346
21782 21805 21851
1901
2763
3357
3733
9199
9518
10329
10807
11966
12890
13993
14354
14999
15626
16417
17260
18376
19045
19957
20850
21371
21853
1001
1403
1601-
2221
2418
2706
2936
3221
3505
4786
4863
5160
5462
5821
1133 1206
1421 1448
1639 1654
1825 1851
2009 2132
2235 2284
2499 2507
2749 2829
2966 3027
3328 3334
3601 3610
3732 3752
4299 4300
4400 4406
4498 4512
4801 4814
4875 4933
5162 5220
7415 7492 7543
8146
8371
8596
10003
10205
10747
11082
11320
11676
12186
12602
12897
13026
13244
13672
13932
14121
14408
14837
15194
15426
15587
15734
15937
16050
16294
16700
16975
17201
17445
17748
8204 8218
8375 8392
8650 8671
1313
1459
1701
1858
2155.
2301
2515
2850
3067
3425
3622
3859
4313
4425
4699
4824
4964
5292
5G09
5948
6207
6447
6731
7159
7640
'7903
8260
1323 1388
1505 1559
1722 1729
1873 1915
2159 2192
2386 2407
2604 2649
2885 289S
3134 3180
3468 3519
3629 3639
3956 3977
4322 4359
4428 4455
4704 4711
4843 4846
5009 5052
5374 5397
5642 5752
5970 5978
6224 6304
6530 6537
6887 6948
,7162 7235
7793 7801
7959 8045
8293 8324
8424 8454
8823 8829
19612
19837
20241
20478
20647
20985
21247
21731
10051
10218
10761
11180
11429
11737
12212
12674
12921
13110
13278
13675
13972
14193
14480
14883
15201
15447
15592
15739
15953
16160
16324
16777
17009
17294
17450
17785
18122
18582
18665
19155
19625
20671
20987
21476
21739
10062 10083
10219 10220
10773 10838
11194 11198
11488 11512
11780 11963
12273 12311
12695' 12706
12984 12996
13145 13164
13363 13477
13687 13688
14001 14008
14206 14226
14504 14601
15022 15059
15222 15256
15461 15491
15597 15604
15749 15758
15981 15995
16179 16199
16337 16338
16778 16836
17050 17089
17297 17337
17492 17501
17851 17884
18189 18306
18590 18609
18741 18758
19376 19394
19670 19689
19954 20005
20284 20294
20503 20572
20795 20823
21017 21024
21584 21623
21759 21845
10183 10194
10260 10558
10887 10971
11229 11235
11543 11573
12023 12044
12451 12512
12708 12746
13180 13223
13562 13608
13762 13773
14030 14035
14259 14275
14669 14672
15122 15152
15276 15307
15512 15519
15654 15663
15761 15806
16215 16222
16468 16617
16928 IKMl
'7137 171.74
17354 17410
1756G 17636
17887 17991
-8354 18370
18618 18625
18779 18924
19473 19598
19691 19719
20022 20060
20319 20353
20618 20622
20824 20947
21085 21152
21687 21691
21937 21976
1392
1598
1741»
1929
2205
2655
2895
3207
3561
3650
4484
4782
4852
5055
5456
5791
6032
6353
6538
8552
8850
9123
9499
9954
10197
105R2
11044
11261
11654
12112
12592
12810
13229
13629
13834
14113
14316
14757
15165
15400
15541
15674
15850
16281
16636
16950
17186
17436
17731
18033
18426
18634
18933
19602
19826
20234
20456
20639
20970
21241
21710
In de vorige lijst stond: 7604 70 m.
Z. 7634 f 7014500 70 m. z. 14560 70
4739 70 vervalt.
Schadelijke transactie....
li-
/lisde verkoudheid chronisch
umrdt.helpen
(Adv. Ingez. Med.)
in Haarlem en omgeving
HET SCHEEPJE
In .den gevel van een groot ouderwetsch hee
renhuis aan de Houtmarkt is een gevelsteen te vin
den. óp dezen steen staat een schip en daaronder
„God bewaert het scheepje". H:ermee worden we
herinnerd aan de brouwerij „Het Scheepje", die hier
gestaan heeft en waarvan genoemd huis het woon
huis was.
De eigenlijke brouwerij stond er naast, waar nu
dc kaaspakhuizen van de Gebr. Stuyt zijn. De op
richting dateert al van 1335.
Voorgevel van de voormalige bierbrouwerij.
,,'t Scheepje" aan de Houtmarkt.
(Foto De Haas)
Het Haarlemsche bier was in de 16de en 17de
eeuw zeer bekend en het aantal brouwerijen was
dan ook legio. Maar Het Scheepje was wel een
van de grootste en oudste en heeft ook het langst
bestaan. Door het Spaarne werd het koren aan
gevoerd. Dan werd het verwerkt in een molen, die
ook bij het Scheepje behoorde en verder in bier
omgezet. Dit werd dan opgeslagen in de bierkel
ders. Aan de achterzijde van het gebouw, da,t is
aan de Oostvest kan men nog een zeer ouden muur
zien, n.l. den achtermuur van de bierkelders. Het
bovengenoemde woonhuis is er echter in de 17de
eeuw bijgebouwd, toen de Haarlemsche brouwerijen
hun hoogtepunt bereikt hadden. Het besloeg toen
een zeer aanzienlijke oppervlakte.
De brouwers» zelf waren toen ook niet de eersten
de besten. Zoo is Johan Claesz. van Loo, die in do
17de eouw eigenaar van het Scheepje was, langen
tijd burgemeester van Haarlem geweest; Maar al
lengs werd het bier door buitenlandsch verdrongen
en de brouwerijen verdwenen. Deze heeft echter
nog tot 1915 bestaan. Toen kwam ook aan het
Scheepje een eind. Het werd afgebroken en er
kwamen kaaspakhuizen voor in dc plaats. Het
woonhuis is, zooals we al zagen, gelukkig gespaard
gebleven.
„Kunst der Front''
AMSTERDAM, 22 September. In het Rijksmu
seum te Amsterdam is Maandag de tentoonstelling
„Kunst der Front" geopend, welke schilderijen, tee-*
keningen, etsen, beeldhouwwerken en photo's bevat,
gemaakt door Duitsche frontsoldaten.
Ter gelegenheid van de opening speelde een militair
orkest muziek van Schubert en Haydn. De bevelheb
ber van de Luftgau Holland, generaal Sieburg, hiela
een toespraak.
Vertegenwoordigers van de drie weermachtsonder-
deelen en de partij woonden de openingsplechtig
heid bij.
De tentoongestelde werken zijn in acht zalen on
dergebracht. In zes zalen vindt men werk, dat reeds
in Duitschland is geëxposeerd, doch dat thans voor
het eerst over de grenzen is gebracht.
Later zal men deze stukken ln Brussel en daarna
in Parijs tentoonstellen.
Twee andere zalen zijn geheel aan Holland gewijd.
Hier vindt men werk, dat is gemaaktydoor soldaten,
die in Holland zijn gelegerd. Het zijn vaak zeer goede
schilderijen, aquarellen, teekeningen en beeldjes, die
van het vakmanschap der kunstenaars getuigen. Doch
ook opmerkelijk is de artisticiteit, welke soms spreekt
uit het werk der amateurs. Tot de beste inzenders
behooren hier Gefreiter Vuhg, Gefreiter Süssenbek,
Unteroffizir Sabban, Obergefreiter KSnig, Gefreiter
Freitag, Gefreiter Hörting, Feldwebel Madler, Gefreiter
Hofmann en Kanonnier Otto.
In de andere zalen wordt men verrast door uit
stekende werkstukken waarvan vooral die uit Frank
rijk genoemd moeten worden.
Een aparte afdeeling bevat „Kunst der Front" van
19141918. een verzameling van Hauptmann Heeren,
welke doet zien. dat ook in den vorigen wereldoorlog
de Duitsche soldaten met succes de beeldende kunst
bleven beoefenen. Interessant zijn in deze zalen ook
de reproductis van een aantal kleine schilderijen,
welke de Führer in die jaren aan het Westelijk front
maakte. (A.N.P.)
„IK HOU VAN VIER VROUWEN".
Het Nederlandsch Tooneel (directeur en artistiek
leider Cor van der Lugt Melsert) geeft op Zaterdag
avond 27 September in den^tadsschouwburg te Haar
lem „Ik hou van vier vrouwen", blijspel in drie be
drijven van den Hongaarschen schrijver Johann von
Bokay, in de Nederlandsche bewerking van Jan van
Ees. Mevrouw Annie van der Lugt Melsert-van Ees
speelt in dit stuk vier verschillende vrouwen, wat
haar gelegenheid biedt tot geestige en rake karakter
uitbeelding. Verdere medewerkenden zijn: de heeren
Cor Hermus, Jan van Ees, Guus Hermus, Chris van
der Haak en de dames Jenny van Maeriant en Ellen
de Thouars. De regie is gevoerd door COr Hermus.
Het décor is van Karei Bruckman.
„Ik hou van vier vrouwen" is in andere steden een
doorslaand succes gebleken. Op Zaterdagavond a.s.
vindt de eerste opvoering te Haarlem plaats.
Maandagmorgen werd aan den Stadionweg te
Rotterdam de circa 60-jarige werkman P. Venix ge
troffen door een vallenden betonpaal, De man werd
doodelijk gewond. Na aankomst in het Zuiderzieken
huis overleed hij aan zijn kwetsuren.
Het gerechtshof te 's-Hertogenbosch heeft von
nis geveld in de zaak tegen rrsej. J. C. F. uit Eindho
ven, die in Februari jl door het doen bakken van
een taart, waarvoor zij met rodent vergiftigde Jam
beschikbaar stelde, gepoogd heeft haar zuster te ver
giftigen. Zij werd tot anderhalf jaar gevangenisstraf
veroordeeld met aftrek van voorarrest.