Haarlem's Dagblad
LUCHTAANVAL OP ROTTERDAM
59e JAARGANG No. 17884
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V. Bureaux: Groot»
Houtstraat 93, bijkantoor Soendapleln 37. Postgiro-
dienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082, Hoofdred. 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825. Soendapleln 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directeur: P. W. PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM, Heemstede
MAANDAG 6 OCTOBER 1941
Abonnementen per week 0.26, per maand 1.15,
per 3 maanden 3.42, franco per post 3.73, losse
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels
2.—, elke regel meer 0.40. Reclames 0.65 per
regel. Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels 0.70, elke regel meet
0.17%. Groentjes zie rubriek.
Voertuigen en de verduistering.
Lichten aan bij zonsondergang.
Door velen werd aangenomen, dat de verordening
van den Rijkscommissaris betreffende de verduis-
I tering, geen verandering gebracht zou hebben in
zake den tijd, dat de voertuigverlichting zou moe-
ten branden, dus van een half uur na zonsondergang
tot een half uur vóór zonsopkomst.
In deze meening werd de weggebruiker nog ver-
1 sterkt door een circulaire van den waarn. Secretaris-
Generaal 'van het Departement van Justitie d.d. 22
Maart 1.1. waarin nog eens uitdrukkelijk aan politie-
Instanties werd medegedeeld, dat het geoorloofd
was tot een half uur na zonsondergang zonder licht
I met het voertuig te rijden (resp. deze verlichting
reeds een half uur vóór zonsopkomst te dooven.)
Door een arrest van ons hoogste rechtscollege, den
Hoogen Raad der Nederlanden moet echter zoo
schrijft de Neaerlandsche Automobiel Club ons
het bovenstaande standpunt worden prijsgegeven. De
j Hooge Raad stelt zich nl. op het standpunt, dat
door de verordening van den Rijkscommissaris de
bepalingen van de Motor- en Rijwielwet inzake de
I tijdstippen van ontsteking en dooven der voertuig
verlichting zijn vervallem
Dit beteekent dus dat men voortaan strafbaar
ls, indien men met een voertuig (ook een rijwiel)
zonder licht rijdt tusschen zonsondergang en
zonsopkomst.
De eerste bekeuringen zijn reeds gevallen.
I Zoolang de verordening van den Rijkscommis-
I ea,ris betreffende het verduisteren niet wordt ge
wijzigd en hiertoe worden pogingen ln het werk
gesteld adviseert dfe Automobiel Club derhalve
alle weggebruikers de voertuigverliehting te ont
steken bij zonsondergang en niet "te dooven vóór
zonsopkomst".
Petroleum voor kooktloeleinden.
's GRAVENHAGE. 4 October. De Secretaris-ge-
neraal van het departement van handel, nijverheid
1 en scheepvaart maakt bekend, dat het noodzakelijk
is gebleken de periode waarin de nieuw aan te wij
zen bon voor petroleum voor kookdoelelnden geldig
zal zijn, van acht op twaalf weken' te brengen.
Derhalve geeft gedurende het tijdvak van 6 Oc-
tober tot en met 27 December a.s. elke der met .,14"
I genummerde bonnen van de bonkaarten „M" en „O"
recht op het koopen van twee liter petroleum voor
kookdoeleinden.
Distributie van brood en gebak.
's GRAVENHAGE, 4 Octber. Om misverstand
te voorkomen wordt er de aandacht op gevestigd,
dat, zooals ook uit de lijst van geldige bonnen voor
voedingsmiddelen van Zaterdag 4 October 19 41
blijkt., de kleine bonnen van de broodkaart uitslui
tend recht geven'op het koopen van een half rant
soen brood of gebak, zoodat op deze bonnen geen
bloem kan worden gekocht. (ANP)
Distributie van vaste brandstoffen
aan schippers.
's-GRAVENHAGE, 4 October. In een officieele
publicatie elders in dit blad opgenomen, wordt een
regeling bekend gemaakt, volgens welke schippers
zich ter verkrijging van brandstoffenkaarten en
losse bonnen voor vaste brandstoffen dienen te
wenden tot de bevrachtingscommissarissen of hun
agenten.
Bij huwelijk over te leggen stukken.
's GRAVENHAGE. 4 October. TTet nieuwe Ver
ordeningenblad behelst een verordening van den se
cretaris-generaal van het departement van justitie
die de moeilijkheden uit den weg ruimt'voor het
verschaffen van stukken, die voor de voltrekking
van het huwelijk moeten worden overgelegd en wel
in jiie gevallen, waar als gevolg van de bijzondere
omstandigheden, die zich sedert 10 Mei 1940 hebben
voorgedaan, niet- de beschikking over deze stukken
kan worden verkregen. In zulke gevallen kunnen
volgens de nieuwe verordening andere stukken of
verklaringen bij rechterlijke beschikking tot vol
doende vervanging der niet te verkrijgen documen
ten verklaard worden.
De beschikking kan door een desbetreffend met
rédenen omkleed verzoekschrift gevraagd worden
aan de arrondissementsrechtbank binnen welker
district het huwelijk voltrokken zou moeten worden.
Tegen de rechterlijke beschikking is geen hooger
beroep mogelijk en in dd*liuwelijksacte moet van de
beschikking melding gemaakt worden.
Door deze verordening worden talrijke huwelijks-
candidaten, die tot dusver wegens de afwezigheid
van de noodzakelijke stukken niet konden huwen,
ln staat gesteld thans een geldig huwelijk te sluiten.
(ANP)
Verbeurdverklaring van
voorwerpen.
's GRAVENHAGE. 4 October. De secretaris
generaal van het departement van justitie heeft be
paald. dat in gevallen, waarin bij veroordeeling we
gens een strafbaar feit de vernietiging of onbruik-
baa.rmaking van bepaalde voorwerpen ingevolge
eenige wettelijk voorschrift zou worden bevolen, deze
ln stede daarvan worden verbeurd verklaard, in
dien zij voor de volkshuishouding van belang zijn.
Bezoldiging personeel voormalige
zee- en landmacht.
•s GRAVENHAGE. 4 October. Het hoofd van
defensie heeft bepaald, dat te rekenen van 1 Decem-
het afwikkelingsbureau van het departement van
ber 1940 de bij besluit van 23 September 19 33
(Staatsblad no. 48 6) vastgestelde normen tijdelijk
met 6 procent worden verhoogd.
Mr. W. M. van Lanschot overleden
In huize „Jagersbosch" te Vught is Zaterdag in
den ouderdom van 72 jaren overleden, mr. Willem
Maria van Lanschot, oud-lid van de Eerste Kamer
der Staten-Generaal.
De thans ontslapene, die een figuur van interna
tionale beteekenis was, werd op 13 April 1869 te
's-Hertogenbosch geboren, studeerde te Leiden 'n de
rechten en keerde daarna naar zijn geboortestad te
rug. waar hij achtereenvolgens ambtenaar van het
O.M. bij het kantongerecht was, van 19021910 grif
fier van de Provinciale Staten van Noord-Brabant
en agent van de Nederlandsche Bank. welke laatste
functie hij neerlegde toen hij in 1911 zijn intrede deed
ln de Eerste Kamer, in welk college hij jarenlang
voorzitter van de R.K.-fractie is gewees,t, Ook was
hij gedurende enkele jaren lid van den gemeenteraad
van 's-Hertogenbosch. Als eerste-niet-militair werd
hem het presidium van den krijgsraad aldaar opgedra
gen. welke functie hij meer dan een kwart eeuw ver
vulde.
Hij nam vele malen deel aan den arbeid te Genève.
sis économisch expert der Nederlandsche delegatie bij
den Volkenbond. Ook trad hij op als vice-voorzitter
van de ontwapeningscommissie en als super-arbiter
ln een scheidsrechterlijk college, dat de beslissing
moest nemen in een tusschen Frankrijk en Egypte ge
rezen geschil over de toepassing van de conventie
van Madrid van 1932 ipzake het radioverkeer.
Zijn veelvuldige verdiensten werden erkend door
zijn benoeming tot ridder in de orde van den Neder-
landschen Leeuw en tot commandeur in de orde van
Oranje-Nassau.
D. uitvaartdienst zal worden gehouden op Woensdag
8 October^a.s. des morgens te half elf in de kerk van
het H. Hart te Vught, waarna de teraardebestelling
plaats heeft op het R.K. kerkhof langs den Esscheweg
aldaar
VERDUISTEREN
van 19.08 tot 7.SO
Maan 4 Oct. op 19.47, 7 Oct. onder 9.49
De suikercampagne staat weer voor de deur. Met
het rooien van de bieten is een aanvang
gemaakt. Pax Holland-de Haan-m.
De verhooging van de
invaliditeitsrente.
Met de uitkeering van het totale bedrag is
meestal eenige tijd gemoeid.
De verhooging van de invaliditeitsrente. die bij
een verordening van den Rijkscommissaris is vast
gesteld geeft nogal eens aanleiding tot vragen Van
rentetrekkers die reeds verhooging gehad hebben
doch recht meenden te hebben op een grooter, ver
hooging. In het algemeen, zoo werd ons bij den
Raad van Arbeid te Haarlem verzekerd, is men
meteen over gegaan tot een verhoogin» van 25%.
Heeft de rentetrekker recht op een vernooging van
dit percentage dan wordt hem dit bij de volgende
uitkeeringen van de Rijksverzekeringsbank toege
kend. Met het onderzoek van deze zaken is echter
natuurlijk nogal eenige tijd -gemoeid daar ver
schillende gemeentelijke instanties zooais het Be-
volksregister en de Burgerlijke Stand daarbij
medewerking moeten verleenen. Men kan er echter
verzekerd van zijn zoo werd ons medegedeeld, dat
iedereen zijn rechtmatige verhooging zal ontvan
gen.
Voor 5000.— opgelicht.
Slachtoffer van goed vertrouwen.
Bij de politie van ifeemetede is aangifte ge
daan van oplichting van een bedrag van f 5000
bestaande uit 4 bankbiljetten van f 1000 en 10
van f 100 in een café door een onbekend per
soon die voorgaf even een handeltje te kunnen
doen waaraan wat te verdienen was, maar waar.voor
hem de noodige contanten ontbraken. Iemand uit
Roozendaal was zoo welwillend hem dit bedrag
even te leenen want de handelsman zou o.ver een
half uur terug zijn. Tot heden toe ls bij echter
nog niet verschenen.
Het signalement van den vermoedelijken oplich
ter is als volgt:
Manspersoon. 40 a. 45 jaar oud, middelmatige
grootte, donker uiterlijk, grijzend om de slapen,
type heer, had lidteeken op zijn wang en was ge
kleed in donker costuum met roode das.
De politie zal trachten hem op te sporen.
DE 100.000 en de 50.000.
Bij de heden gehouden trekking van de Staatloterij
is zoowel de honderdduizend als de vijftigduizend er
uit gekomen. De f 100.000 viel op no. 15831 en de
f 50.000 op no. 8864.
DIERENDAG.
De anti-Vivisectiestichting heeft ons er Zaterdag
aan herinnerd, dat het Zondag Dierendag zou zijn en
dat nu dit jaar de bekende kraampjes ontbreken
moesten, het doel van dezen dag minder dan anders
naar buiten zou blijken Zoo is het geweest. Propa
gandistische waarde heeft deze dag weinig gehad en
zij, die gaarne op den sterfdag van den dierenvriend
bij uitnemendheid, Franciscus van Assisië de zorg en
de liefde voor het dier in het licht stellen, zullen
ditmaal moeten vertrouwen op het uitdragend ver
mogen van hun beginselen overal waar op den
mensch de zorg rust voor het redelooze dier.
Is het zoo geweest? Er zijn gelukkig tallooze die
renvrienden. Dierenmishandeling wordt door ieder
redelijk mensch verafsphuwd en gelukkig waakt de
wet ook in dit opzicht. Maar, het is ook Zaterdag
door de radio gezegd, alle dierenvrienden zijn nog
geen dierenkenners en wie een dier de behandeling
wil geven, waarop het recht heeft, dient dierenkenner
te zijn.
Daartoe heeft de dag van gisteren opgewekt: Ken
het dier, dat op uw zorg en hoede is aangewezen, op
dat zijn nooden en behoeften op de juiste wijze ge
lenigd mogen worden. Werkelijk, dat vereischt geen
breedvoerige studie Er is gemakkelijk genoeg voor
lichting te krijgen. Ten aanzien van de verzorging,
de voeding, de reiniging en zooveel meer. Wie een
dier als huisdier houdt heeft nu eenmaal de plicht,
ook dit leven te ontzien en het niet noodeloos te kort
te doen.
En daarnaast rust op ons allen de zorg voor het
dier, dat geen bescherming geniet of welks bescher
ming te kort- schiet: de vogels in onzen tuin, de hon
gerlijders in de grachten, de herten in den Hout, die
het immers, naar we onlangs hebben medegedeeld,
ook al niet te breed hebben, 't Is waar, er valt tegen
woordig wat minder van de etenstafel af dan te voren,
maar wat wij als afval beschouwen is immers dikwijls
lekkernij voor het dier!
De Snieroe-uitbarsting
yrees voor slijkstroomen.
BATAVIA, 5 October (U. P.) Nadat de vul
kaan Smeroe in den afgeloopen nacht 7 nieuwe
kraters gevormd heeft, bestaat volgens de mee
ning van de Nederlandsch-Indlsche geologen
voor de omliggende gebieden groot gevaar. De lava
stroom, die een lengte van S00 meter bereikt heeft,
loopt in een stroom van 1,5 K.M. langs de helling van
den berg naar beneden.
De autoriteiten maken zich vooral bezorgd over
het feit, dat de lavastroom een aantal dammen op
geworpen heeft, waardoor bij" groote regenval om
vangrijke slijkstroomen gevormd zouden kunnep
worden.
Welke bonnen zijn thans geldig?
38-4 Brood
38 Brood
38 Vleesch
38 VI.waren
38 Melk
38A Reserve
van 5 Oct. t.m
4 rants.
llz rants.
Vï rants.
1 rants.
1 3/4 L.
1 3/4 K.G.
121 Algemeen
122
123
124-127 Bloem
D en E' Rijst
128 Havermout
129 Algemeen
130
131 t.m. 134 Kaas 100 gr.
van 2 5 Sept. t.m. 13 Oct.:
1 K.G.
250 gr.
500 gr.
1 rants.
250 gr.
250 gr.
250 gr.
100 i
(Brood of gebak
(Vleesch of
S vleeschwaren
Melk
Aardappelen
Suiker
Kofflesurrogaat
Jam
Bloem, brood of gebak
Rijst
Havermout
Gort q
Vermicelli of maïzena
Kaas
36-37 Boter 250 g
36-37 Vet 250 g
Voorts:
Petroleum: Bonkaart MenO Bon 14 (2 1.) tot 27Dec
Zeep Bon 120 en Bon C Zeep der Zeepkaarten P en
Q tot 31 Oct., Scheerzeep Bon J (Textielkaart) t.m.
31 December.
VAN HET OOSTELIJK FRONT.
DE STRIJD DER FINNEN.
HELSINKI. 5 October (DNB) Omtrent de
activiteit in de lucht aan het Finsche front wordt
officieel bekend gemaakt:
Gisteren naderde een vijandelijke bommenwer
per in glijvlucht de stad Kotka, maar door de
Finsche luchtdoelartillerie werd hij gedwongen te
rug te keeren.
Aan de spoorlijn van Moermansk zijn een spoor
wegstation, twee transporttreinen en kolonnes
vrachtauto's gebombardeerd.
In de omgeving van Kontupohja zijn twee vijan
delijke jagers in een luchtgevecht neergeschoten.
Voorts schoot de Finsche luchtafweer aan de Zwir
een vijandelijke jager en een bommenwerper neer
en dwong een vijandelijke jager bij HangÖ op
Finsch gebied te landen.
GROOT OFFENSIEF AANSTAANDE?
BERLIJN, 5 October (DNB) Binnen het be
stek van het beginnende groote offensief in het
Oosten waren de acties van het Duitsche luchtwa-
pen vooral gericht op de ravittailleering en het
achterwaartsche spoorwegnet der Sovjets. Twintig
treinen werden geheel of gedeeltelijk vernield, o.m.
een munitietrein, die ontplofte. Daarbij werden
twintig vijandelijke vliegtuigen bij luchtgevechten
neergeschoten. Nog zes toestellen werden op den
grond vernield. Vele trajecten zijn door voltreffers
op de rails volkomen onbruikbaar.
In den sector van een Duitsch legercorps hebben
zich felle gevechten ontwikkeld. De bolsjewisten
brachten talrijke tanks, o.m. eenige van het zwaar
ste type, en een pantsertrein, in den strijd tegen de
Duitsche troepen. Alle aanvallen werden door de
Duitsche troepen met succes afgeslagen. De Sovjets
leden merkbare verliezen aan menschen en mate
riaal. De Duitsche troepen maakten ruim 500 ge
vangenen en vernielden 13 Sovjets tanks o.m. een
van 52 ton. De Sovjetpantsertrein werd zoodanig
getroffen, dat hij niet meer kon rijden. Een Sovjet
vliegtuig, dat trachtte in te grijpen in den strijd op
den grond, werd door Duitsch afweergeschut neer
gehaald. In den loop van de gevechten ontstond op
een plaats een vuurgevecht tusschen Duitsche en
Sovjet artillerie. De Sovjet kanonnen werden in
Korten tijd door het vuur der Duitsche artillerie tot
zwijgen gebracht.
UIT DEN SECTOR VAN LENINGRAD.
BERLIJN, 5 Octtober .(QNB) Aan het front
van Leningrad hebben, naar het DNB van bevoegde
zijde verneemt, de Duitsche troepen op 4 October
in felle gevechten een door de bolsjewisten hard
nekkig verdedigde plaats genomen. Bij deze ge
vechten maakten de Duitsche troepen dertig Sov
jet machinegeweren buit en 30 granaatwerpers.
Denzelfden dag ondernamen de bolsjewisten wëder-
om vergeefsche pogingen om door den Duitschen
ring heen te breken. De bolsjewistische aanvallen,
die met steun van tanks werden ondernomen, wer
den door de Duitsche troepen met succes afge
slagen. De Sovjets verloren daarbij verscheidene
tanks. Voorts heeft de in dit gebidd opgestelde zware
Duitsche artillerie in den loop van 3 October op
nieuw belangrijke industrieele doelen in Leningrad
onder doeltreffend vuur genomen. Een speciaal doel
van de Duitsche artillerie vormden wederom de
Kiroffabrieken, waar de Duitsche granaten weder
om omvangrijke schade deden ontstaan. Een be
langrijke fabrieksinstallatie in Leningrad is door
het Duitsche geschutvuur in brand geschoten. An
dere Duitsche batterijen beschoten met goed ge
volg werven en haveninstallaties, van Leningrad.
IN DE OEKRAÏNE.
BOEKAREST, 5 October (DNB) Officieel
wordt medegedeeld:
De bergjagers en het corps cavalerie hebben in
de Oekraïne ten oosten van den Dnjepr in het ge
bied van -de Zee van Azow zijde aan zijde met de
Duitsche weermacht na bloedige gevechten de aan
vallen vah den vijand afgeslagen. De vijand was
door sterkte der formaties, pantsers en zware ar
tillerie verre superieur, In dezen sector bevindt de
vijand zich in vollen terugtocht naar het Oosten.
SPAANSCHE VLIEGTUIGFORMATIES
AAN OOSTELIJK FRONT.
BERLIJN, 5 October (DNB) Ook formaties
van de Spaansche luchtmacht zijn sinds eenigen tijd
bij de groote gevechten aan het Oostelijke front in
actie getreden, waar zij de eerste successen
hebben behaald. Bij den strijd tegen kolonnes en
troepen der Sovjets op de wegen naar het front
heeft een betrekkelijk kleine formatie Spaansche
gevechtsvliegtuigen Vrijdag een vrij groot aantal
auto's vernield en den vijand groote, bloedige ver
liezen toegebracht.
VLIEGTUIGVERLIEZEN DER SOVJETS.
BERLIJN, 5 October (DNB) Volgens tot dus-
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR EUROPA
Duitsch weermachtsbericht van Zondag.
Vorderingen in Zuid Oekraïne. Hei eiland
Abruka van Oesel uit bezet. Luchtaan
vallen op Sovjet-wapenindustrie.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FüHRER, 5
Ocober (DNB) Het opperbevel der weermacht
maakt bekend:
De aanvalsoperaties in het Oosten vorderen
gunstig. In het Zuiden van de Oekraïne hebben
infanteriedivisies bij gevechten om sterk opge
bouwde en taai verdedigde Sovjetstellingen in
het gebied van Perekop en bij de zuivering van
het schiereiland bezuiden de Dnjeprmonding en
van eenige kleine eilanden in de Zwarte Zee in
den tijd van 24 tot 29 September ruim 12.000
gevangenen binnen gebracht en 34 tanks, 179
kanonnen en 472 machinegeweren buitgemaakt.
Vanuit Oesel hebben pioniers met stormbooten
in stoutmoedigen aanval het eiland Abruka be
zet en de bezetting gevangen genomen. In Oost-
Karelië hebben de Finsche troepen hun operaties
met succes voortgezet.
Luchtaanvallen zijn in den afgeloopen nacht
fericht op een belangrijke wapenfabriek ten
uidoosten van Charkof en op militaire instal
laties in Moskou en Leningrad.
Aan de Oost- en Zuidoostkust van Engeland
hebben gevechtsvliegtuigen in den afgeloopen
nacht voor den oorlog belangrijke installaties
gebombardeerd.
In Noord-Afrika hebben Duitsche duikbom
menwerpers losplaatsten en materiaalopslag-
Slaatsen in de naven van Tobroek en Mersa
[atroeh met succes aangevallen. Tijdens lucht
gevechten zijn twee Britsche jagers neergescho
ten.
Er zijn geen vijandelijke toestellen naar het
rijksgebied gevlogen.
118 burgers gedood, 8 vermisten.
's-GRAVENHAGE, 4 October. Op den avond van
3 October is de stad Rotterdam het doelwit geweest
van een bomaanval door de Engelsche luchtmacht,
welke een groot aantal slachtoffers onder de burger
bevolking heeft gemaakt. Bij helder zicht vlogen de
Engelsche machines stelselmatig steeds weer op mi
litair onbelangrijke woonwijken af, die met brisant-
en brandbommen bestookt werden. Ziekenhuizen,
kerken en musea oefenden daarbij hun gebruikelijke
bijzondere aantrekkingskracht op de Britsche piloten
uit. De kerk van de Noorsche gemeente werd door
brandbommen getroffen en verwoest. De pastorie van
de St. Ignatiuskerk werd door een voltreffer in puin
gelegd. Op de St. Willibrorduskerk werden bommen
geworpen, welke in de omgeving van het godshuis
groote verwoestingen aanrichtten en dooden en ge
wonden maakten onder de burgerbevolking. Zeer
zwaar werd de St. Elisabethskerk geteisterd. Het
middenschip van deze kerk ligt volkomeh in 'puin.
Was de zinnelooze zucht tot vernietiging van de En-
ver ontvangen berichten hebben de Sovjets gisteren
in totaal 83 vliegtuigen verloren. Daarvan werden
62 in luchtgevechten en 12 door afweergeschut ver
nield. Negen werden op den grond verwoest.
KIROF-FABRIEKEN BESCHADIGD.
BERLIJN. 5 October (DNB) De zware Duit
sche artillerie heeft de Kirof-fabrieken te Lenin
grad door haar granaten ernstig beschadigd, naar
de Duitsche waarneming heeft geconstateerd. In
vakkringen worden de Kirof-fabrieken volgens haar
beteekenis en omvang de „Russische Krupp-fabrie-
ken" genoemd. Bij het begin van den veldtocht in
het Oosten bedroeg het aantal arbeiders ongeveer
50.000 man. Deze fabrieken behooren tot de groot
ste Sovjet-bewapeningsbedrijven, waar behalve
staal, geplet ijzer en blik vooral geschut, tanks en
onderdeelen voor andere wapens worden gepro
duceerd.
Op de Zjdanof-werf, die bij de fabriek behoort,
is o.a. de zware Sovjet-kruiser Kirof van stapel
geloopen, die bij gevechten voor Reval voor.hel
eerst zwaar werd beschadigd.
Gaspedaal van trailer weigerde.
Wielrijder dientengevolge ernstig gewond.
In de bocht bij het Nieuwerhoelcpleln te Soest
wilde de bestuurder van een trailer, komende uit
de richting Amsterdam, vaart minderen, waarbij
het gaspedaal echter weigerde, zoodat de bocht met
volle vaart genomen moest worden. Hierbij kwam
wagen in botsing met den wielrijder T., die
zelf goed afkwam, maar wiens fiets totaal werd
vernield. De wielrijder R. K., die daaria werd
raakt kwam er minder goed af. Hij kwam zoodanig
terecht, dat zijn scheenbeen werd verbrijzeld en
slagader werd geraakt. Hij is naar het ziekenhuis
te Amersfoort overgebracht.
Oud-K^atholieke Kerk.
Pastoor E. Lagerwey benoemd
tot bisschop van Deventer.
In de Oud-Kathlieke kerken is Zondag afgekon
digd dat de aartsbisschop van Utrecht, prof. dr. A.
Rinkel, als opvolger van den kop 24 Juli te 's-Gra-
enhage overleden bisschop van Deventer-, mgr. J.
H. Berends, benoemd heeft de heer Engelbertus La
gerwey, pastoor van de Utrechtsche gemeente St.-
Gertrudis, aartspriester van het aartsbisdom Utrecht
en kanunnik van het metropolitaan kapittel van
Utrecht.
De nieuwe bisschop werd 26 September 1
te Amsterdam geboren. Hij bezocht het Gymna
sium te Amersfoort om zijn studie- later in het
O. K. Seminarie aldaar voort te zetten.
October 1904 ontving hij de priesterwijding,
waarna hij achtereenvolgens pastoor te Zaandam en
Dordrecht was. Sedert 1924 ls hij pastoor aan de
Kathedrale kerk te Utrecht.
De strijd aan het Oostfront. Overal teekenen brandende boerderijen en dorpen
den weg, dien de Sovjettroepen op hun terugtocht volgen. Atlantic-Holland
gelsche vliegers op deze wijze gericht op doelen, be
stemd voor het uitoefenen van den godsdienst, ver
afgelegen van alle militaire doelen, ook ditmaal
schrokken zij er niet voor terug om met voorbedach
ten rade inrichtingen van het Roode Kruis te bom
bardeeren, die als zoodanig duidelijk gekenmerkt
waren, zoo b.v. eeti ziekenhuis aan den Bergweg en
een voor anker figgend hospitaalschip. Een tehuis
voor ouden van dagen werd door voltreffers in puin
gelegd. Alle bewoners vonden daarbij den dood. Het
wereldberoemde museum Boymans werd door brand
en brisantbommen getroffen. Een vleugel van het
museum geraakte in brand. Door het dappere optre
den van het bewapend personeel gelukte het het vuur
te blusschen en zoo schade van grooteren omvang ta
voorkomen.
Het aantal dooden, dat door dezen brutalen aan
slag op leven en eigendom.der bevolking van een land,
dat door Engeland tot den oorlog ls opgehitst en ver
raden, bedraagt volgens de voorloopige ramingen on
geveer 67, waarbij nog komen ongeveer honderd
zwaar- en ongeveer 200 licht gewonden.
Ook hier is weer duidelijk het bewijs geleverd, dat
het de Engelsche legerleiding niet zoo zeer er om te
doen is den vijand militair te treffen, doch dat zij niet
er niet voor terugschrikt om door uitgesproken ter-
reurpogingen van dezen aard onrust te zaaien onder
de bevolking van de bezette gebieden In de ijdele
hoop hierdoor aan de bezettende macht moeilijkheden
te kunnen bereiden.
De gevolmachtige van den Rijkscommissaris voor de
stad Rotterdam, president dr. Volkers, bezichtigde
reeds hedenmorgen de aangerichte vernielingen en
betuigde namens den Rijkscommissaris aan <fle getrof
fen gezinnen en aan het bestuur van het verwoeste
tehuis voor ouden van dagen zijn deelneming. Tevens
werden alle maatregelen genomen om door onmid
dellijke beschikbaarstelling van geldmiddelen den
eersten nood te lenigen er. hulp te verleenen
De opruimingswerkzaamheden zijn reeds in vollen
gang.
ROTTERDAM. OEFENTERREIN
VOOR JONGE BRITSCHE PILOTEN?
Nader meldt het A.N.P. nog:
ROTTERDAM. 5 October. Zooals reeds gemeld ia
Rotterdam Vrijdagavond jl. wederom het doel ge
weest van een aanval van Britsche vliegtuigen. Van
groote hoogte werd een vijftal zware explosieve bom
men en werden meer dan vijfhonderd brandbommen
lukraak omlaag geworpen( dood en verderf bren
gend aan deze toch reeds zoo zwaar getroffen stad.
Onder leiding van den waarnemend hoofdcommis
saris van politie, den heer Roszbach, heeft een aan
tal journalisten met den Pressedezernent bij het rijks- -
commissariaat, den heer W. Janke, een bezoek ge
bracht aan -een reeks plaatsen, welke door bommen
zijn getroffen. Zij hebben kunnen constatéeren. dat
wederom de burgerbevolking werd getroffen, zonder
dat ook maar in het minst een geldige reden hier
voor gevonden kan worden, met den besten wil van
de wereld niet. In het totaal heeft deze laffe aanval
tot nu toe 118 dooden geëischt met 190 zwaar gewon
den. waarvan een groot aantal zoo zwaar, flat zij er
niet meer boven op zullen komen en nog een drie
honderd lichtgewonden, die na te zijn verbonden naar
hun huis, voor zoover nog aanwezig en bewoonbaar,
konden terugkeeren. Bovendien worden acht perso
nen vermist, vermoedelijk liggen zij nog onder het
puin.
Een mededeeling ln het eerste bericht dient even
wel gerectificeerd: gelukkig is het gemeentelijk te
huis voor ouden van dagen niet geheel vernield, zoo
als werd gemeld. In het nachtelijk duister was het
niet gemakkelijk de eerste, alarmeerende berichten
op hun juistheid te toetsen. In waarheid zijn twee
explosieve bommen aan weerzijden van den rechter
vleugel, waar de mannelijke verpleegden zijn onder
gebracht. neergekomen. Hierdoor werden 6 van de
bejaarde bewoners op slag gedood en 2 zoo ernstig,
dat zij later in het ziekenhuis zijn overleden. Ook zijn
hier velen door rondvliegende scherven en gebroken
ruiten licht gewond. Indien de bommen evenwel een
meter meer naar links of rechts terecht gekomen wa
ren, dan was er werkelijk van het gesticht niet veel
over gebleven en zouden werkelijk alle 536 bewoners
zijn omgekomen. Het hoofd van het tehuis, de heer
J. A. van Ojen, heeft ons rondgeleid en duidelijk
bleek bij onzen rondgang, dat men hier bij wijze van
spreken door het oog van een naald gekropen is.
Door den luchtdruk zijn vrijwel alle ruiten vernield,
vele deuren zijn uit de hengsels gelicht. Groote ver
nieling is ook aangericht in het kcrkzaaltje. De grond
is bezaaid met glasscherven en de banken staan
schots en scheef over elkaar. Opmerkelijk is. dat het
altaar temidden van deze vernieling geheel onge
schonden bleef.
Behalve dit tehuis voor ouden van dagen zijn nog
enkele kerken getroffen, zooals roeds gemeld en wel
het aardige houten Noorsche kerkje, dat indertijd uit
Noorwegen hierheen is gebracht en waar de Noorsche
zeelieden ter kerke gingen. Het vriendelijke, geheel in
Noorschen stijl opgerichte gebouwtje is niet meer te
herstellen. Ook de St. EUsabethkerk aan de Mathe-
nesserlaan moet als verloren beschouwd worden. Een
zware explosieve bom heeft het middenschip geheel
vernield en muren en fundamenten zijn zoo ontzet, dat
waarschijnlijk het geheele gebouw afgebroken 7*1
moeten worden. Het patronaat van de St. Ignatiuskerk
in de van Vollenhovenstraat ls eveneens geheel ver
nield door een voltreffer.
Onze rondgang bracht ons ook naar het museum
Boymans. Op het terrein van het museum werden 71
brandbommen geworpen, waarvan velen een begin
van brand deden ontstaan. Een woord van grooten
en hulde moet hier worden gebracht aan de beide
nachtwakers van het museum, C. W. Paak, en T.
Wouters, alsmede aan den agent van politie P J.
Noordzij, die terwijl het bombardement nog duurde,
onmiddellijk tegen de brandhaarden optraden en het
begin van brand bluschten met het in emmers gereed
staande zand. Door hun energiek optreden hebben
deze mannen voorkomen, dat een van onze fraaist®
musea met groote kunstschatten verloren ging, Ds
schade aan het tentoongestelde is betrekkelijk gering.
O.a. is het ontwerp van het vredespaleis van Kromt
hout beschadigd, dat hing op de tentoonstelling „Ne
derland bouwt in baksteen". De schade, welke het
gebouw heeft geleden wordt door dén directeur, den
heer Hannema, geraamd op f 40.000.
(Vervolg óp de volgende pag.)
