Haarlem's Dagblad
Verder oprukken in het industriegebied
van het Donetzbekken.
59e JAARGANG No. 17897
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem Drukkerij N.V. Bureaux: Groote
Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro-
dienst 38810. Drukkerij: Zulder Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082, Hoofdrad. 15054, Redactie
I 10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825. Soendaplein 12230.
Directeur: P. W. PEEREBOOM
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM, Heemstede
DINSDAG 21 OCTOBER 1941
Abonnementen per week 0.26, per maand 1.15,
per 3 maanden 3.42, franco per post f 3.73, losse
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels
2.elke regel meer 0.40. Reclames 0.65 per
regel. Regelabonnementsterieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels 0.70, elke regel meei
0.17y2. Groentjes zie rubriek.
i Wat 75 jaar geleden gesloopt werd
Verdere afbraak van de
Haarlemsche vesting
Het is bekend dat in het midden der 19e eeuw
begonnen werd met het sloopen van poorten en
I ting muren te Haarlem.
Vooral het jaar 1866 was in dit opzicht belang
rijk. Nu dit juist 75 "jaar is geleden, is er aanlei-
\ding daaraan te herinneren.
In dat jaar werden gesloopt:
De Eendjes- o£ Leidsche Waterpoort .(Die stond
nabij het Zuider Buiten Spaarne en den Kamper
singel, de naam Eendjespoortstraat herinnert er nog
aan.)
De Schalkwijkerpoort (nabij den Schalkwijker-
weg den Burgwal).
Het Zijlhek (nabij den Zijlsingel en de Zijlstraat)
Deze drie poorten brachten met al de daarbij
I behoorende gebouwen slecjhts f 2360 op!
Tenslotte werden in dat jaar nog de beide Raaks-
torens (bij den Zijlsingel en de Raaks) afgebro-
I ken. Hiermede ging gepaard het dempen van de
Raaks en de Beek.
VERBETERING.
In ons bericht van Zaterdag is de naam van het
slachtoffer van den Engelschen bomaanslag, dat
Vrijdag ter aarde besteld is, onvolledig genoemd.
Het betrof nl. mevr. R. HardesmeetsGoudfrool.
I Kijkdag van gestolen fietsen
Slechts een bezoeker vond zijn
rijwiel terug
De Bloemendaalsche politie heeft de origineele
idee gehad een kijkdag te houden van gestolen fiet
sen teneinde de rechtmatige eigenaars in de ge
legenheid te' stellen hun trouwe of liever ontrouwe
stalen rossen weer in ontvangst te nemen. Natuur
lijk was het bezoek Maandag groot. Niet minder
WIE IS EEN RIJWIEL KWIJTGERAAKT? - De
politie van Bloemendaal heeft een kijkdag gehou
den van „gevonden" rijwielen die in de omgeving
van Bloemendaal, Overveen en Aerdenhout, on
beheerd aangetroffen zijn. Fotoeen gedeelte van
de ruim 70 dames- en heeren-rijwielen, waarin de
gedupeerden hun eigendom kunnen zoeken.
(Foto Stevens)
dan 150 fietsers, die hun rijwiel waren kwijtge
raakt, hebben een bezoek aan het politiebureau
gebracht in de hoop hun karretje weer terug te
zien. Helaas voor de meesten bleek deze hoop ijdel.
Slecht! een bezoeker kon verheugd per fiets huis
waarts keeren. De andere 149 bezoekers keerden
weer terug, zooals ze gekomen waren; wandelend of
met de tram. Naar men ons mededeelde ligt het
niet in de bedoeling dat er nog eens een kijkdag
wordt gehouden.
Notarisbenoeming te Hoofddorp
De heer J. Scholten uit Haarlem benoemd
Tot notaris ter standplaats gemeente Haarlemmer
meer is door den secretaris-generaal van het depar-
tement van Justitie in de vacature, ontstaan door het
overlijden van notaris C. F. J. Heinsius te Hoofddorp,
benoemd de heer J. Scholten, wonende te Overveen.
De heer Scholten volgde in Hoorn het middelbaar
onderwijs, was eenigen tijd in zaken werkzaam en
volgde daarna bij Mr. Borret, privaat-docent aan de
Universiteit te Leiden de opleiding voor het notariaat,
verwierf in 1919 zijn bevoegdheid en was op notaris
kantoren te Ede en te Arnhem werkzaam, om ver
volgens als adjunct-inspecteur bij de Registratie en
Domeioen op te treden. Intusschen leidden de om
standigheden er toe, dat hij zich weder een werk
kring bij het notariaat zocht. .Hij vond dien ten kan
tore van de notarissen Bertling en Wolzak en bleef,
na ontbinding van dit kantoor als candidaat-notaris
ten kantore van Notaris Wolzak werkzaam
Het Streekplan voor
Zuid-Kennemerland
Taak der commissie eenigszins gewijzigd
Verleden jaar is zooals men weet een Commissie
van deskundigen uit Haarlem en omliggende gemeen
ten. benoemd voor het maken van een Streekplan van
Kennemerland-Zuid.
Door de instelling van een Riiksdienst voor het
Nationale Plan zijn de op streekplannen betrekking
hebbende artikelen van de Woningwet evenwel bui
ten werking gesteld.
De Commissie heeft daarom haar werk voorlooplg
laten rusten in afwachting van een nieuwe wettelijke
regeling.
Tot zoover een mededeeling in het verslag van de
Gewestelijke Commissie voor de uitbreidings- en
streekplannen in Noord-Holland. Wij kunnen daaraan
toevoegen dat het in de bedoeling ligt in het werk
van het Nationale Plan ook de commissies voor de
Streekplannen in te schakelen. Er zal evenwel in de
toekomst een nauwer contact gestaan tusschen de
commissies' voor Streekplannen en de centrale leiding
!n den Haag.
Het Rozenprieel te Haarlem
Een saneeringsplan
Door Openbare Werken te Haarlem wordt overleg
gepleegd met de Vaste Commissie voor Uitbreidings
plannen in Noord-Holland over een ontwerp voor een
saneeringsplan voor het Rozenprieel. Onder die be-
I naming wordt verstaan het. stadskwartier begrensd
door Kampersingel, Kleine Houtweg, Rustenburger
laan en Zuider Buiten Spaarne.
VERDUISTEREN
Van 18.33 tot 8.17
Maan 22 Oct, op 9.05, onder 20.05
Rechterlijke benoeming
's-GRAVENHAGE, 21 October. Het Rijkscommis
sariaat maakt bekend:
De Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche
gebied heeft op grond van art. I van zijn verordening
no. 108/40 (vierde verordening over bijzondere be
stuursrechtelijke maatregelen) aan den» procureur-
generaal te Amsterdam, mr. J. A. van Thiel, pensioen
verleend. In zijn plaats heeft de Rijkscommissaris
voor het bezette Nederlandsche gebied op grond van
dezelfde bepaling mr. J. Feitma, rechter in de ar
rondissementsrechtbank te Groningen tot procureur-
generaal te Amsterdam benoemd.
Het uitbreidingsplan voor Zandvoort
Grootendeels gereed
Daar, wat het uitbreidingsplan van Zandvoort
betreft, de termijn van een jaar sinds de onthouding
van goedkeuring aan het vorige door den Raad
vastgestelde plan is verstreken, terwijl in verband
met de bijzondere tijdsomstandigheden het nieuwe
plan wel grootendeels, doch niet geheel gereed
kwam, zal zoo wordt in het verslag der vaste
commissie voor Uitbreidingsplannen en Streek
plannen medegedeeld dit plan thans niet door
den Raad van Zandvoort, maar door den Commis
saris der Provincie moeten worden vastgesteld.
Zooals wij'indertijd reeds mededeelde maakten de
aanleg van een groot boschplan in de duinen in het
Noorden van Zandvoort een onderdeel van dit plan
uit.
Rentmeester beboet
Fooi van 12.000 van pachter geëischt
's-GRAVENHAÖE, 21 October. Het A.N.P.
meldt: Een graanhandelaar te Groede in Zeeuwsch
Vlaanderen, trad op als rentmeester voor enkele
buitenlandsche eigenaren van landerijen, met wie
het directe contact op het oogenblik niet mogelijk
is. Nu de boeren voor hun broodwinning gebon
den zijn aan de door hen gepachte boerderijen,
omdat er in dezen tijd geen andere hofsteden vrij
komen, maakte hij van hun dwangpositie mis
bruik.
Toen hem gebleken was, dat een van de pachters
een boer te Zaamslag, wiens contract afliep, gaar
ne opnieuw wilde inhuren, kwam hij met zijn
eischen op tafel. Deze waren lang niet malsch. Hij
vroeg buiten de gewone pachtsom een „hand
schoen" van f 12000. De pachter, of hij wilde of
niet, moest na eenig marchandeeren, waarbij het
bedrag tot f 11500 verlaagd werd, hiermede wel
accoord gaan. Zesduizend gulden kwamen bij het
teekenen der overeenkomst op tafel, de rest van
den „handschoen" de ter plaatse gebruikelijke
benaming van wat bij huizen sleutelgeld genoemd
wordt zou later volgen.
De rentmeester liet, om zich zeker te stellen,
den pachter een schuldbekentenis van f 2500 tee
kenen, zoogenaamd wegens geleend geld en boven
dien werd een koopcontract opgemaakt voor een
partij te velde staande tarwe, waarvoor de rent
meester reeds f 3000 betaald zou hebben. I}eze
schijnacten, waarvan de rentmeester toegaf, 'dat
zij slechts als camouflage gediend hadden, bewij
zen wel heel duidelijk, dat hij zich er van bewust
was ongeoorloofde dingen te doen. Bovendien
mëakte hij de zaak nog onverkwikkelijker door
voor te wenden, dat het geld voor de eigenaren
der landerijen bestemd was.
Op veel kleinere schaal deed de man hetzelfde
bij twee andere pachters, een boer en diens aan
staanden schoonzoon. Hij kwam na negen jaren
bij dezen boer om ruim '400 gulden wegens provi-
sie"voor een in 1932 verleende bemiddeling bij
verkoop van een perceel grond. De man, die, nu
hij een boerderij verliet, gaarne zijn schoonzoon
als nieuwen pachter geïnstalleerd wilde zien,
voelde zich gedwongen hierop in te gaan, De
schoonzoon echter moest bij het afsluiten v,an de
pachtovereenkomst ook nog eens 500 gulden neer
tellen, alleen maar om te mogen huren.
De controle,urs van de prijsbeheersching, die
deze zaak op het spoor kwamen, hebben krachtig
ingegrepen. De rentmeester moest zich voor den
inspecteur voor de prijsbeheersching te 's-Graven-
hage verantwoorden. Hij werd veroordeeld tot
betaling van f 2500 boete, terwijl publicatie van
het vonnis in een gewestelijk blad voor zijn reke
ning zal plaats vinden. Tevens werd de rentmeester
verplicht tot teruggave van alle onrechtmatig ver
kregen gelden.
Amsterdamsche tram had een
Welke bonnen zijn thans geldig?
van 1925 Oct.:
40-4 Brood 4 rants.
40 Brood Vi rants. Brood of gebak
40 Vleesch rants. ivieescb of
40 VI.'waren 1 rants. vleeschwaran
40 Melk 1 3/4 L. Melk
4OA Reserve 1 3/4 K.G. Aardappelen
40B Reserve Ve IC.G. Aardappelen.
van 5 Oct. t.m. 1 Nov.:
Suiker
Koffiesurrogaat
Jam
Bloem, brood of gebak
Rijst
Havermout
Gort
Vermicelli of maïzena
121 Algemeen
122
123
124-127 Bloem
D en E Rijst
12S Havermout
129 Algemeen
130
131 t.m. 134 Kaas 100 gr.
van 14 Oct. t.m. 1 Nov.:
1 K.G.
250 gr.
500 gr.
1 rants.
25 0 gr.
250 gr.
250 gr.
100 gr.
pechdag
Vier aanrijdingen op één dag
AMSTERDAM 20 October. De gemeentetram heeft
vandaag een weinig fortuinlijken dag gehad. Niet minder
dan vier botsingen veroorzaakten tamelijk groote mate-
rieele schade, doch voor zoover er persoonlijke slacht
offers waren, liepen deze slechts lichte kwetsuren op.
Het begon al Maandagmorgen om kwart voor negen, op
welk tijdstip een auto uit de Kerkstraat de Utrechtsche-
straat wilde inrijden. De chauffeur lette wel op het uit
de binnenstad komende verkeer, doch sloeg te weinig
acht op een tramwagen van lijn vijf, die van het Frede-
riksplein naderde. De tramwagen kreeg aanzienlijke
schade aan het voorbalcon, zoodat hij naar de remise
moest worden gereden. Voor het echter zoover was, was
bijna een uur verstreken, gedurende welken tijd het
tramverkeer van de lijnen 5 en 11 door de Utrechtsche-
straat geblokkeerd was en deze lijnen dus omgelegd
moesten worden.
Om half vier had op den Middenweg bij den Nieuwe-
weg een aanrijding plaats tusschen een paard en wagen
en een motorwagen van lijn negen. De trambestuurder,
die den vrachtwagen Inhaalde, had herhaalde malen gebeld
en meende, dat de vrachtwagen wel tijdig uit den weg kon
gaan met zijn wagen. Deze werd echter tn zijn bewegin
gen belemmerd door een bakfiets en het gevolg was, dat
de tram den vrachtwagen greep en eenige tientallen
meters meesleepte. Daarbij werd de koetsier van den bok
geslagen 'waardoor hij een hoofdwonde opliep, die echter
niet van ernstigen aard bleek te zijn. Twee bakfietsen en
een fiets, die ook in de knel kwamen, werden geheel ver
nield, terwijl de motorwagen zware schade bekwam.
Kort na vijf uur had een aanrijding plaats op den
Overtoom'nabij de Staringstraat, waar een wagen van lijn
een vrachtauto met aanhangwagen aanreed. Het voor
balcon van den tramwagen werd gedeeltelijk ingedrukt,
zoodat ook hij naar de centrale werkplaats moest worden
gesleept. Van den auto was de laadbak ontzet. Het tram
verkeer ter plaatse ondervond pl.m. 20 minuten vertraging.
Vrijwel op hetzelfde oogenblik ontstond een botsing
tusschen twee wagens van lijn 16 in de Gabriël Metsustraat
bij de Van Baerlestraat, waar de eerste wagen, die bij de
halte stilstond, door den volgenden wagen werd geramd,
wijl de bestuurder waarschijnlijk tengevolge van de glad
heid der rails, zijn wagen niet tijdig tot stilstand kon
brengen. Zoowel de beide motor- als de beide bijwagens
werden zwaar beschadigd. Drie passagiers werden door
glasscherven gewond.
ALG. MIDDENSTANDS JONGEREN ORGANISATIE.
Zaterdag 25 October zal de heer W. Koutstaal uit
Haarlem voor de leden van de Algemeene Midden
stands Jongeren Organisatie in het Middenstandshuis
aan de Wilhelminastraat te Haarlem een praatavond
leiden. Verder wordt Zaterdag 8 November in hetzelfde
huis weer een sociëteitsavond georganiseerd.
PRIJSVRAGEN VAN DE VEREENIGING
HANDELSRECHT.
WAGENINGEN. 21 October. Het vorige jaar
werd door de vereeniging Handelsrecht een tweetal
prijsvragen uitgeschreven.
De eene betrof een herleidingsstelsel voor geld-
verbintenissen. De jury, bestaande uit prof." mr.
Star Busmann, mr. K. van Hinloopen Labberton en
mr. Westerman, heeft thans den prijs over twee
inzenders verdeeld en f 300 toegekend aan mr
J. W. L. de Booy te 's-Gravenhage en f 200 aan dr
J. A. M. van Staay te 's-Gravenhage. Beide inzen
dingen zullen worden' gepubliceerd.
De andere prijsvraag had betrekking op de
oorlogsmolestrisico-verzekering. De jury, bestaande
uit prof. mr. Kamphuisen, mr. Slotemaker en
prof mr. Mees, heeft thans den prijs van f 500 toe
gekend aan mr. W. C. L. van de Grinten te Rot
terdam. Overeenkomstig het advies van de jury
zal echter niet alleen diens inzending worden ge
publiceerd, doch tevens de inzendingen van mr. J.
den Duik te Heemstede en van mr. H. Kahrel
aldaar. Aan laatstgenoemde inzending verleende
zijn medewerking mr. J. H. G. Zeelenberg, even
eens te Heemstede.
40 Boter 250 gr. Boter
Vet 250 gr. Boter met reductie of
200 gram vet.
40 Vet 250 gr. Boter met reductie
Voorts:
Petroleum: Bonkaart MenO Bon 14 (2 1.) tot 27Dec.
Zeep Bon 120 en Bon C Zeep der Zeep kaarten P en
Q tot 31 Oct., Scheerzeep Bon J (Textielkaart) t.m.
31 December.
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR EUROPA
Duitsch weermachtsbericht
Haven en militaire inrichtingen in Engeland
gebombardeerd.
Rechterlijke benoemingen
Bij besluit van den secretaris-generaal van het de
partement van Justitie van 17 October 1941 is be
noemd tot advocaat-generaal bij het gerechtshof te
's-Hertogenbosch, mr. J. P. G. van Velzen, advocaat
en procureur te 's-Gravenhage.
Bij besluit van den secretaris-generaal van het de
partement van Justitie van 17 October 1941 is benoemd
tot kantonrechter te Helmond, mr. J. N. M. Hendrichs,
thans griffier bij het kantongerecht te Tilburg.
Bij besluit van den secretaris-generaal van het. de
partement van Justitie van 17 October 1941 is benoemd
tot rechter in de arrondissements-rechtbank te Bre^a,
mr. A. J. Ph. M. Rubbens, thans substituut-griffier
bij de arrondissements-rechtbank te 's-Hertogenbosch.
Bij besluit van den secretaris-generaal van het de
partement van Justitie van 17 October 1941, is be
noemd tot substituut-officier van Justitie bij de ar
rondissements-rechtbank te Rotterdam, mr. C. W.
baron van Dedem, thans ambtenaar van het openbaar
ministerie bij de kantongerechten in het arrondisse
ment Rotterdam.
GEMEENTEDAG REMONSTRANTSCHE
GEMEENTE.
Voor leden begunstigers en vrienden der ge
meente zal op Zondag 16 November een Gemeen
tedag in de Remonstrantsche kerk. Wilhelmina
straat alhier worden gehouden. Des morgens
heeft een kerkdienst plaats onder leiding van Dr.
Noordhoff over het onderwerp: Brieven van
Christus, II Corinthen 3 3. Tusschen half een en
half twee is er koffiemaaltijd in het Remonstran
tenhuis. Kwart voor 2 zal het orgel weer spelen,
waarna om 2 uur rrtevrouw Boldingh Goemans van
Den Haag zal spreken over: „Boeken en wat zij
voor ons geloof kunnen beteekenen." Zij zal in
haar lezing de voordracht van enkele stukken
proza en poëzie opnemen.
Om half 3 volgt dan een pauze, zoo mogelijk
met thee. Om 4 uur sluitingsbijeenkomst met
voordrachten van mej.1 C. M. Burger, mevr. dra.
M. Boldingh en mr. J. H. P. E. Mijnssen, zang
door het kerkkoor, orgel- en andere insrumentale
muziek.
OPBRENGST WINTERHÜLPCOLLECTE.
De collecte voor „Winterhulp Nederland" in
Haarlem heeft volgens de voorloopige telling, naar
men ons mededeelt, f 1032 opgebracht.
Uit de Staatscourant
Bij besluit, van den secretaris-generaal van het
departement van Justitie van den 17den October
1941 Is P. W. J. M. Sweens, candidaat- notaris te
's-Hertogenbosch, benoemd tot notaris ter stand
plaats de gemeente 's-Hertogenbosch.
Bij besluit van den secretaris-generaal van het
departement van Justitie van den 17den October
1941 is J. Schol ten, candidaat-notaris te Overveen
benoemd tot notaris, ter standplaats de gemeente
Haarlemmermeer.
Bij besluit van den secretaris-generaal van het
departement van Justitie van 16 October 1941 is
J. H. van de Wijngaart, commissaris van politie
te Vlaardingen, benoemd tot commissaris van rijks
politie.
Bij besluit van den secretaris-generaal van het
departement van Binnenlandsche Zaken van 18
October 1941, is A. W. Nieuwenhuize met ingang
van 15 November 1941, opnieuw tot burgemeester
van de gemeente Oudelande benoemd.
Bij besluit van den secretaris-generaal van het
departement van Binnenlandsche Zaken van 18
October 1941 is C. L. Schreuders, te rekenen van
1 October 1941, opnieuw tot burgemeester van de
gemeenten Benschop, Polsbroek en Hoenkoop be
noemd.
Verzoek betreffende Groentjes
\Vü veroorloven ons, hun die een „Groentje",
(kleine advertentie van Vraag en Aanbod) in Haar
lem's Dagblad wenscben te plaatsen, vriendelijk te
verzoeken, zoo eenigszins mogelijk ons steeds een
dag tevoren den tekst te geven. Hierdoor krijgen
wij gelegenheid de steeds in aantal toenemende op
drachten tijdig te verzorgen en wordt het ook ons
onaangename uitstellen tot een later nummer, dan
waarin plaatsing gewenscht wordt, zooveel moge
lijk vermeden.
UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER, 20 October (D.N.B.) Het opperbe
vel van de weermacht raaakt bekend:
„In het Zuidelijke deel van het Oostelijk front
rukken de Duitsche, Italiaansche, Hongaarsche
en Slowaaksche divisies steeds verder in hel
Industriegebied van het Donetzbekken op.
Ook in de overige frontsectoren verloopen de
operaties met succes. Het luchtwapen onaernam
aan het geheele oostelijke front doeltreffende
aanvallen op belangrijke spoorlijnen en verkeers
verbindingen.
In het Zuid-oosten, Zuiden en Zuid-westen
van het Brltsche eiland werden havens en belang
rijke militaire inrichtingen gebombardeerd. In
de wateren van het Kanaal van St.-George wier
pen gevechtsvliegtuigen een groot koopvaardij
schip in brand.
In Noord-Afrika vielen Duitsche gevechtsvlieg
tuigen op 19 October en in den nacht van 19 op
20 October niet succes de havenwerken van To-
broek aan. De vijand vloog niet naar het gebied
van het Duitsche rijk.1*
De uitkeering bij bevalling
Treedt 1 November in werking
's-GRAVENHAQE, 20 October. (A.N.P.) Met in
gang van 1 November a.s. treedt een nieuwe voorzie
ning op sociaal gebied in werking, namelijk de be
paling, dat aan de echtgenoote van den man, die
krachtens de Ziektewet verzekerd is, bij gezinsver
meerdering een bijdrage in de kosten van de beval
ling van f 55.wordt toegekend. Dit geldt ook voor
bevallingen van dochters, stief- en pleegdochters, die
in het gezin van den verzekerde leven. De uitkeering
geschiedt door den Raad van Arbeid of door de be-
drijfsvereeniging, waarbij de werkgever van den ver
zekerde voor de uitvoering van de Ziektewet is aan
gesloten.
Evenals de aangifte van ziektegevallen moet ook de
kennisgeving van een plaats gehad hebbende be
valling door den werknemer geschieden. De op grond
van artikel 17 der Ziektewet in ieder bedrijf aan
wezige kaart wijst hem den weg tot welken Raad van
Arbeid of bedrijfsvereeniging hij zich hiervoor heeft
te wenden.
DUIZENDEN PAREN SCHOENEN IN BESLAG
GENOMEN.
's-GRAVENHAGE, 20 October. Het A.N.P. meldt:
Reeds geruimen tijd werd er in Leeuwarden fluiste
rend verteld, dat in een- bepaalde groote schoenenzaak
zonder veel moeite schoenen zonder bon te krijgen
waren. Aan de politie, die zich in verband met de
controle op de distributievoorschriften uiteraard voor
die geruchten interesseerde, was het niet gelukt af
doende bewijzen van deze overtredingen in handen
te krijgèn. Daar echter bij voorkoop zonder bon de
prijzen in het algemeen ook abnormaal hoog opge-
schoefd zijn, interesseerden de prijsbeheerschingsauto-
riteïten zich eveneens voör het geval en besloten in
te grijpen.
Bij een dezer dagen door hen ondernomen con
trole verklaarde de winkelier eerst, dat hij zijn
schoenen steeds met een normale winstmarge ver
handelde. Het verhoor van getuigen en genomen steek
proeven wezen het echter anders uit: hij bleek dik
wijls 100 tot 250 pet. winst te maken, Soms werden
zelfs fantastische prijzen gevraagd en verkregen. Een
in 1938 voor f 2.75 ingekocht paar schoenen bracht
f 14.50 op, een winst van ruim 400 pet. dus.
De man had alle verkoopen zonder bon en tegen te
hooge prijzen buiten zijn boekhouding gehouden. Na
speuren konden de onmiddellijk aan het werk gezette
accountants van dè inspectie voor de prijsbeheer
sching de gepleegde overtredingen echter aantoonen.
Al spoedig was er voor den winkelier geen ontkennen
meer aan.
De mao bleek zich niet alleen met deze ontoelaat
bare praktijken op te houden. In den winkel kwamen
ook nieuwe fietsen, haarden, regenjassen en een par
tij zeep voor den dag. In de privéwoning ontdekten
de controleur verder nog een partij schoenen, enkele
fietsen en haarden, die eveneens kennelijk voor den
zwarten handel bestemd waren. Bovendien trad de
winkelier nog op als geldschieter voor den kleinen
man, waarbij hij woekerrente nam.
De geheele abnormaal groote schoenenvoorraad van
ongeveer 10.000 paren, de fietsen, haarden, jassen en
de partij zeep werden in beslag genomen.
TWEE GEVALLEN VAN DOOD DOOR SCHULD
BERECHT.
's GRAVENHAGE. 20 October. (ANP) De 44-ja-
rige schilder H. J. F. was door de rechtbank te Mid
delburg veroordeeld tot 5 maanden gevangenisstraf
wegens het veroorzaken van dood door schuld. Op
14 Juli 1940 reed hij met een vrachtauto onder
Haamstede: hij nam met groote snelheid een bocht
in den Kloo^terweg zóö roekeloos, dat de wagen,
waarin eenige personen zaten, omsloeg. Een van hen,
G. C. van Wanrooy, is aan de gevolgen overleden.
Het Gerechtshof te 's Gravenhage heeft de straf
verzwaard tot S maanden gevangenisstraf.
Onder Hillegersberg was P. K. met zijn groen-
tenkar, komende uit de richting Terbregge, linksaf
geslagen den Bergsingel op. Een motorrijder, d'.e
achter hem reed. botste daardoor tegen den wagen
aan en was er zód ernstig aan toe, dat bij aan de ge
volgen overleed. De advocaat-generaal bi.1 het Haag-
sche Gerechtshof vorderde heden bevestiging van het
vonnis der rechtbank te Rotterdam, die K. wegens
dood door schuld heeft veroordeeld tot 3 weken
hechtenis.
ONGERUSTHEID OVER UITBLIJVEN VAN ENGELSCHE
COMMISSIE.
STOCKHOLM 20 October (A. N. P.) De Engelsche
commissie voor de Britsch-Amerikaancshe bulpverleening
aan de Sovjet-Unie, die in Moskou gestationneerd was.
is, zooals in Londen verluidde, „onderweg". In Engelsche
kringen is men zeer bezorgji over het uitblijven van be
richten omtrent deze commissie" die de Sovjet-hoofdstad
verlaten heeft en thans op weg is naar een andere plaats,
waar zij haar arbeid zou kunnen verrichten.
Heeft Stalin Moskou verlaten?
Nieuwe zetel der Sovjetregeering
te Koeybischef (Samara)
Het D.N.B. vernee,fht uit Stockholm:
Volgens een bericht van „Aftonbladet" uit Istan-
boel zou Stalin Moskou met onbekende bestem
ming hebben verlaten.'Men vermoedt in welinge
lichte kringen, dat hij zijn hoofdkwartier zal ves
tigen in een pantsertrein en dus geen vaste ver
blijfplaats meer zal hebben.
Volgens den Engelschen Berichtendienst zou de
zetel van de regeering der Sovjet-Unie verplaatst
zijn naar Koeybischef (Samara) aan de Wolga,
ongeveer 880 kilometer ten Zuidoosten van Mos
kou.
De Amerikaahsche dagbladcorrespondenten,
die zooals bekend met de Amerikaansche ambas
sade Moskou hadden verlaten, zijn reeds naar
deze stad vertrokken.
Hardnekkige gevechten gingen aan
de verovering van Odessa vooraf
Ernstige verwoesting in de*stad
BOEKAREST, 21 October (D.N.B.) Uit een door
het telegraafagentschap Rador van militaire zijde ont
vangen bericht blijkt het hardnekkige karakter van
de gevechten, welke het Roemeensche leger voor de
verovering van Odessa moest leveren, alsmede de
noodlottige wending die de vlucht van de bolsjewis
tische troepen uit de belegerde stad nam. De toegangs
wegen van Odessa, zoo wordt in het 'bericht gezegd,
waren van rijen kazematten voorzien, welke in diepe
linies lagen en over veel oorlogsmateriaal beschik
ten. In de straten der stad had de geheele bevolking
wekenlang gewerkt aan het opwerpen van barrica
den en verbindingsloopgraven. Terwijl Roenieensche
stoottroepen de vijandelijke weerstandskracht door
dagelijksche aanvallen braken en hierbij langzamer
hand alle belangrijke stellingen bezetten, hielden de
artillerie en de luchtmacht de stad onder vuur met
een hagel van bommen en kogels.
De ontruiming van Odessa door de bolsjewistische
troepen was een wanhopige poging om te ontsnappen,
toen verdere tegenstand onmogelijk was. Overal in
de straten ziet men granaattrechters, ingestprte hui
zen en fabrieken, honderdduizenden wapens, door
het vuur vernielde pantserwagens van ieder grootte,
machinerieën en voertuigen van allerlei aard. zooals
zij bij, het hals over kop vluchten onder den hagel
van bommen waren achtergelaten. De vernietigde
laad- en losplaats is slechts nog een geweldige hoop
ijzer en baksteen. In het havenbekken ziet men twee
groote beschadigde schepen, alsmede een aantal an
dere kleine vaartuigen liggen. Het station aan de
haven is vernield. Volgens de verklaringen van ge
vangenen werd de terugtocht der bolsjewistische troe
pen tengevolge van het voortdurend bombardement
en het gebrek aan transportschepen onder ongewoon
moeilijke voorwaarden uitgevoerd. De bolsjewisten
wierpen groote hoeveelheden voor de bevolking nood
zakelijke levensmiddelen in zee. Nadat de waterlei
ding vernield was. was er ook geen electrische stroom
meer. Tijdens de laatste week was het dagelijksche
broodrantsoen vastgesteld op 200 gram per hoofd. Tot-
dusver werden meer dan 20.000 gevangenen- geteld,
waaronder talrijke jongelieden van 15 a 16 jaar, die
allen met geweren en handgranaten waren bewapend.
Op 18 October werden de laatste in de huizen geor
ganiseerde haarden van verzet opgeruimd.
De bewoners van Odessa, zoo besluit dit bericht, op
wier gezicht de honger en de communistische terreur
hun stempel hadden gedrukt, begroetten de Roemeen
sche soldaten als bevrijders. Blijkens hun verhalen,
hebben de bolsjewistische troepen geweldige verliezen
geleden, in het bijzonder bij de dóór hen ondernomen
tegenaanvallen.
De politiek van het nieuwe
Japansche kabinet
Een radiorede van minister Toyo
Naar Domei meldt heeft Sjigenori Toyo. de nieu
we Japansche minister van buitenlandsche zaken,
een radiorede uitgesproken tot het Japansche volk,
waarin hij uiting gaf aan zijn vastberadenheid om
zich van zjjn taak te kwyten. Aangezien het diplo
matieke doel van Japan gelegen is in het behoud
en de bevordering van den wereldvrede, aldus To
yo, staan het bestaan en het prestige van Japan
op het spel. Japan moet zijn bestaan en prestige
hardnekkig verdedigen en zijn historische taak
vervullen. Met versteviging van het systeem van
samenhang tusschen diplomatie en leger en met
inachtneming van de werkelijkheid en met ver
trouwen in zichzelf, zal de Japansche diplomatie
zoowel bijdragen tot de welvaart als tot den
vrede van de wereld. Tndien Japan in die houding
volhardt en de rechtvaardigheid blijft betrachten,
is het duidelijk dat Japan de moeilijkheden en aan
vallen te bover, zal komen en de welvaart zal be
vorderen.
Duitschers moeten uit Afghanistan
verdwijnen
Het volkenrecht met voeten getreden,
constateert men te Berlijn
De A.N.P.-correspondent
De strijd in het Oosten. Een zware Finsche tank trekt oyer een rivier in Oost-
Karelië. (Suomen-Holland),
BERLIJN, 20 October,
meldt:
Volgens Reuter zijn de Engelsche en Afghaansche
regeeringen „overeengekomen", dat alle in Afgha
nistan vertoevende Duitschers uit dat land gezet zul
len worden. Zij zouden via Iran en Turkije naar hun
vaderland geleld worden. In Berlijn beschikte men
heden nog niet over ambtelijke berichten terzake
Tndien het Reuterbericht met de waarheid strookt,
zal men ditmaal dus niet zoo onmenschelijk te werk
gaan als in Iran, waar alle mannelijke Duitschers aan
de bolsjewieken uitgeleverd werden en de vrouwen en
kinderen door de Sovjets werden uitgeplunderd en
mishandeld. Men zal moeten afwachten of het trans
port der Duitschers uit Afghanistan niet eveneens door
de bolsjewisten in Iran wordt gemolesteerd. Doch
ook al zou alles correct geschieden, dan is het toch
een ongehoord feit dat een neutrale staat door een
belligerent gedwongen wordt de staatsburgers van
den tegenstander eenvoudig uit het land te zetten.
Gesteld dat Duitsehland bijv. eens van Zwitserland
of een anderen neutralen staat vorderde dat het alle
daar vertoevende Engelschen uitwees? Aan de neu
traliteit van Afghanistan wordt toch door niemand
ook niet. door Engeland, getwijfeld. Bovenstaand be
richt uit Kaboel werpt aldus een scherp licht op da
verwording tn het verkeer der volken, waarbij het
volkenrecht met voeten wordt getreden. I
