Haarlem's Dagblad
De nieuwe bonnen
Doorbraak naar de Krim.
De doorbraak naar de Krim
59e JAARGANG No. 17905
Uitgave Lourens Cöster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem Drukkerij N.V. Bureaux: Groote
Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro-
dienst 38810. Drukkerij: Zulder Bulten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082, Hoofdrad. 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825 Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directeur; P. W. PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM, Heemstede
DONDERDAG 30 OCTOBER 1941
Abonnementen per week 0.26, per maand 1.15*
per 3 maanden 3.42, franco per post 3.73, loss»
nummers 6 cent per ex Advertentiën: 1-5 regelt
2.—, elke regel meer 0.40. Reclames 0.65 per
regel Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels 0.70, elke regel meel
0.17% Groentjes zie rubriek.
Alleen deze iveek mag reeds
op Vrijdag worden gekocht.
t 's-GRAVENHAGE, 30 October. Voor het tijdvak
van Zondag 2 tot Zaterdag 8 Nov. zijn van de daar
voor bestemde kaarten de bonnen 42 aangewezen voor
het koopen van de gebruikelijke rantsoenen brood
of gebak, vleesch of vleeschwaren, melk en aardappe
len.
Verder zijn gedurende de periode van Zondag 2 tot
Zaterdag 29 November verkrijgbaar op de hieronder
genoemde bonnen van de bonkaart algemeen:
Suiker op bon 136, koffie-surrqgaat op. bon 137, jam
op bon 138, bloem, brood of gebak op de bonnen
140, 141 en 142, havermout op bon 143, gort op bon
144. vermicelli of maïzena op bon 149 en kaas op de
bonnen 145, 146. 147 en 148, terwijl voor kleiqe kin
deren rijst beschikbaar wordt gesteld op de bonnen
D en E havermout van de papkaart.
Voorts is van Zondag 2 tot Donderdag 20 November
op elk der bonnen 51 en 52 van de nieuwe boterkaart,
125 gram boter beschikbaar gesteld en op de bonnen
51 en 52 van de vetkaart 125 gram boter met reductie.
Tenslotte zijn voor de maand November voor het
koopen van zeep aangewezen bon 135 van de bonkaart
algemeen en de bonnen D-zeep en D-toiletzeep.
In aansluiting aan het officieele bonaanwijzingsbe-
richt deelt de secretaris-geheraal van het departe
ment van landbouw en visscherij het volgende mede:
In verband met het feit, dat op Zaterdag 1 Novem
ber in verschillende deelen des lands de winkels ge
sloten zullen zijn. mogen de voor de op 2 November
1941 aanvangende distributieperiode aangewezen bon
nen voor levensmiddelen reeds op Vrijdag 31 October
voor het koopen van de daarop verkrijgbare goederen
Worden gebruikt. Een uitzondering geldt voor de bon
nen voor vleeschwaren, waarop eerst met ingang van
2 November in hotels, restaurants e.d en met ingang
van 5 November door den kleinhandel het beschik
baar gestelde rantsoen mag worden afgeleverd.
Met nadruk wordt er op gewezen, dat de bovenom
schreven faciliteit slechts voor de komende week
geldt, zoodat dan ook de* voor de week van 9 t/m 15
November aan te wijzen bonnen als gewoonlijk eerst
op den daaraan voorafgaanden Vrijdagavond 'zullen
worden bekendgemaakt.
Voorts wordt er de aandacht op gevestigd, dat, zoo-
sis uit de gepubliceerde bonnenlïjst blijkt, enkele
kleine wijzigingen in de distributie zijn aangebracht.
GEBAK.
In verband met een noodzakelijke wijziging in de
samenstelling omvat thans een rantsoen gebak 100
gram speculaas tegen voorheen 140 gram en 500 gram
taart of gebakjes tegen vroeger 600 gram.
RIJST.
Ditmaal is rijst enz. voor kinderen verkrijgbaar ge
steld op de met „D havermout" en ,,E havermout" ge
merkte bonnen van de papkaart. Hierop mag der
halve geen havermout enz. worden gekocht of afge
leverd.
VLEESCH.
Voorts bedraagt in den vervolge een rantsoen versch
paardenvleeseh in plaats van 100 gram, 150 gram,
been inbegrepen.
BOTER.
Gedurende het tijdvak van 2 tot en met 20 Novem-
„?r a s. geven de met 51 en 52 genummerde bonnen
van de nieuw uitgereikte boter- en veikaarten, recht
op het koopen van boter. De aandacht wordt er op
gevestigd, dat elke bon een hanlf rantsaen vertegen
woordigt, zoodat per bon 125 gram boter verkrijgbaar
Is. Aangezien de kleinste verpakking van boter 250
gram bedraagt, dient men steeds twee bonnen of een
veelvoud hiervan in te leveren bij den winkelier.
De nieuwe zeepbon
's-GRAVENHAGE, 30 October. De secretaris
generaal van het ^departement van Handel, Nijverheid
en Scheepvaart maakt- bekend, dat de onderstaande
bonnen' recht geven op het koopen van de daarachter
vermelde hoeveelheden zeep.
TOILET- EN HUISHOUDZEEP.
Gedurende het tijdvak van 1 November tot en met
50 November a.s. geeft de met „135" genummerde bon
van de „bonkaart Algemeen", alsmede de met „D
seep" gemerkte bon van de zeepkaarten P en Q, welke
respectievelijk aan kinderen beneden den leeftijd van
twee jaar en van een leeftijd tusschen twee en acht
jaar, zijn uitgereikt, recht op het koopen van: hetzij
150 gram toiletzeep (samenstelling van na 1 Septem
ber 1940) hetzij 90 gram huishoudzeep: hetzij 200 gram
zachte zeep (samenstelling van voor 1 Januari 1941);
hetzij 150 gram zachte zeep (samenstelling van na 1
Januari 1941); hetzij 100 gram zachte zeep (samenstel
ling van na 31 Augustus 1941); hetzij 300 gram zachte
zeeppasta; hetzij 250 grarn zeeppoeder; hetzij 450 gram
waschpoeder.
Stukken huishoudzeep van 120 gram, welke nog in
omloop zijn, mogen tegen inlevering van één bon
worden uitverkocht. Gedurende bovengenoemd tijd
vak geeft de met „de toiletzeep" gemerkte bon van
de zeepkaart P, welke aan kinderen beneden den leef
tijd van twee jaar is uitgereikt, recht op het koopen
van 75 gram toiletzeep van de oude samenstelling.
Volledigheidshalve wordt er op gewezen, dat wasch
poeder niet gekocht kan worden', door hét publiek,
doch uitsluitend wordt beschikbaar gesteld ten be
hoeve van wasscherijen.
ZEEP VOOR WASSCHERIJEN.
De bestaande regeling ten aanzien van de wassche
rijen blijft onverminderd van kracht.
De wasscherijen zijn derhalve verplicht voor elke
twintig kilogram droge vuile wasch een zeepbon van
het publiek in ontvangst te nemen. Zooals reeds voor
geschreven is, dienen de wasscherijen eerst een bon
van hun klanten in ontvangst te nemen en pas daar
na een hoeveelheid van twintig kilogram waschgoed
hetzij ineens, hetzij bij gedeelten in behandeling te
nemen.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat bovenstaand
Voorschrift ook geldt voor de zoogenaamde „wasch-
verzenders", die slechts als tusschenpersoon tusschen
het publiek en de wasscherijen optreden.
De wasch van kantoren, hotels, cafés, enz. voor zoo
ver het handdoeken, poets- en stofdoeken, servetten,
tafellakens e.d. betreft, kan ter behandeling worden
gegeven zonder dat daarbij bonnen behoeven worden
[afgegeven.
Distributie van gesmolten rundvet
's-GRAVENHAGE, 30 October. De secretaris
generaal van het departement van Landbouw en Vis
scherij maakt bekend, dat in het tijdvak van 21 No
vember tot, 9 December de houders van vetkaarten
In de gelegenheid zullen worden gesteld tot het koo
pen van 200 gram gesmolten rundvet. In verband
hiermede dienen de belanghebbenden in het. tijdvak
van 31 October t.m. 8 November a.s. de met 53 ge
nummerde bonnen van de nieuw uitgereikte vetkaart
- welke per bon recht geeft op een half -rantsoen
bij hun slager in te leveren, waarbij zij een ontvangst
bewijs kunnen eischen.
Degene die niet van deze mogelijkheid gebruik ma
ken kunnen in het tijdvak van 21 November t.m. 9
December op de met 53 genummerde bonnen van de
vetkaart per twee stuks 250 gram boter met de ge
bruikelijke reductie koopen. Uiteraard zal er voor
bovengenoemde periode nog een tweede stel bonnen
van de vetkaar); en tevens twee stellen bonnen
van-de boterkaart worden aangewezen voor het koo-
van boter.
De rijtijden van de N.Z.H.T.M.
Blijven in November ongewijzigd
Naar wij vernemen blijven voor zoover thans
bekend is gedurende de maand November de rij
tijden bij de N.Z.H.T.M. ongewijzigd.
Dit wil dus zeggen dat de laatste tram naar Heem-
ïtede van het Soendaplein om 8,58 vertrekt en uit
Heemstede naar het Soendaplein om 9.28.
VERDUISTEREN
Van 18.16 tot 8.S5
Maan SO Oct. op 16.42, SI Oct. onder 4.26
De Haarlemsche financiën
Ontwerp-begrooting voor 1942
valt niet tegen
Het voorbereiden van de ontwerp-begrooting van
Haarlem voor 1942 is thans zoo ver gevorderd dat een
indruk verkregen is over het verloop van de gemeen-
tefinanciën in oorlogstijd. Ook de gemeenterekening
over 1940 is bijna gereed.
Naar wij vernemen is het beeld dat men daardoor
van de Haarlemsche financiën gekregen heeft, niet
ongunstig te noemen. Gezien de omstandigheden val
len de cijfers zoo werd ons verzekerd niet tegen.
Men weet dat de begrooting voor 1941 een tekort
aanwees van f 2.125.000, waarvoot de gemeente hoopt
alsnog een extra uitkeering van het rijk te zullen ont
vangen, die in de plaats komt van de vroegere extra
uitkeeringen uit het Werklooshetdgsubsldiefonds. Bij
het opmaken van- de ontwerpbegrooting voor 1942
moeten de gemeenten dezelfde gedragslijn volgen, in
afwachting vart de aangekondigde nadere regeling van
de financieele verhouding tusschen rijk en gemeen
ten.
Als men bedenkt dat de gemeentefinanciën na
tuurlijk ook den druk ondervinden van de oorlogs
omstandigheden. dan behoeft het geen verwondering
te wekken, dat het tekort dat de Haarlemsche begroo
ting op dit oogenblik aanwijst hooger is dan het be
drag dat voor 1941 geraamd werd. De kosten van de
Politie en van de Luchtbescherming moeten thans
belangrijk hooger geraamd worden. De uitgaven voor
steun aan werkloozen zullen lager uitgetrokken kun
nen worden, maar daartegenover staat dat er meer
zal moeten worden geraamd voor het verschaffen van
werk aan werkloozen. De uitgaven vorr Armenzorg
zijn wat de afdeeling steun van invalide armlastigen
betreft niet gedaald.
De ontwerp-begrooting is intusschen nog niet ge
heel gereed. Altijd is het de gewoonte geweest als
het schema klaar was. te schaven om zoo mogelijk
nog tot een beter resultaat te komen. Dit zal natuur
lijk ook thans gedaan 'worden om als het eenigszins
mogelijk is het tekort-cijfer van 1941 te benaderen
Eerst als de ontwerp-begrooting eenmaal is vastge
steld kan dus van een definitief resultaat gesproken
worden. In vorige jaren was het géén zeldzaamheid
dat zelfs tusschen het tijdstip der publicatie' der ont
werp-begrooting en de verschijning van de memorie
van antwoord van B. en W. op het afdeelingsverslae
van den raad nog ingrijpende ve'randeringen in de
begrooting werden- aangebracht.
De begrooting van de gemeente Groningert is reeds
opgemaakt. Zij wijst voor 1942 een tekort aan van
meer dan 3- millioen gulden. Dit is opmerkelijk want
in de afgeloopen jaren was de financieele toestand
van Groningen gunstiger dan die van Haarlem. Daar
is dus in den oorlogstijd een vrij belangrijke verslech
tering van den financieelen toestand gekomen. Bo
vendien moet in aanmerking genomen worden dat het
aantal inwoners van Groningen belangrijk kleiner is
dan van Haarlem (Groningen 122.000 tegen Haarlem
145.000).
EXAMENS
ACADEMISCHE OPLEIDING.
Bevorderd aan de Gem. Universiteit van Amster
dam tot arts: mej. A. van Randeraat (Amsterdam) en
de heeren P. J. M. van Wayenburg (Haarlem) en A.
M. Hamers (Tilburg). Geslaagd voor het artsex.,
Ie ged.:'de heeren G. C. J. Sev'enants (Amsterdam),
A. W. F. Rutgers (Medan), J. A. W. C. Smit (Beusi-
chem),, S. Hiemstra (Haarlem) en H. M. v. d. Heide
s-Gravenhage). Bevorderd tot doctor in de wis- en
natuurkunde, op proefschrift, getiteld: „Physisch-che-
mische onderzoekingen over zwaveltrioxyde": de heer
R. Westrik, geb. te Amsterdam. Geslaagd voor het
doet. ex. pharmacie: de heer M. H. J. Dazarten voor
het cand. éx. wis- en- natuurkunde: de heeren W. A.
d. Broek, D. Visser en K. H. Voous.
Geslaagd aan de Technische Hoogeschool te Dèlft
vöor het ingenieursex. civiel ingenieur W. N. Blanke
voort, te Haarlem.
DE VERBODEN HANDEL.
In de laatste Weken heeft de Haarlemsche politie
niet minder dan 48 personen bekeurd, die zich schul
dig hadden gemaakt aan het koopen of verkoopen van
distributiebescheiden. Zij hadden betaald dan wel
ontvangen voor boterkaarten f 10f 20, voor vetkaar
ten van f 10f 25, voor textielkaarten van f 7f 15
en voor broodkaarten van f 8f 15.
Welke bonnen zijn thans geldig?
n 21 Oct.—1 Nnvcrnhei
41-4 Brood
41 Brood
41 Vleesch
41 VI.waren
41 Me*k
41 A Reserve
41B Reserve
tyt rants* Br°od of gebak
V» rants. 5Vleesch of
1 rants. vleesch waren-
1 3/4 L. Melk
13/4 K.G. Aardappelen
1/2 K.G. Aardappelen
i Oct. t.m. 1 Novemher:
121 Algemeen 1 K
122 250
123 500
1 24-127 Bloem 1 r
D en E Rijst 250
12S Havermout ,250
129 Algemeen 250
130 Algemeen 100
131 t.m. 134 Ivaa^ino
van 14 Oct. t.m 1 Novefnber;
Suiker
Koffiesurrogaat
Jam
Bloem brood of gebak
Rijst
Havermout
Gort
Vermicelli of maizena
Kaas
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR EUROPA
Duitsch weermachtsbericht
39-40 Boter 250 gr. Boter
39 Vet 250 gr. Boter met reductie of
200 gram vet
40 Vet 250 gr. Boter met reductie.
Voorts:
Petroleum: Bonkaart M en O Bon 14 (2 1.) tot 27 Dec.
Zeep Bon 120 en Bon C Zeep der èeepkaarten P en
Q tot 31 Oct.. Scheerzeep Bon J (Textielkaart) t.m
31 December.
Op hun vlucht uit Petroskoi staken de bolsjewis
ten het meerendeel van de houten huizen der
stad in brand. (Suomen-Holland)
De sterfte in Nederland in 1939
Sterke daling der zuigelingensterfte
De Nederlandsche bevolking bezit een uitstekende
gezondheid. Dit wordt weer eens geconstateerd in de
zoo juist bij de Rijksuitgeverij te 's-Gravenhage ver
schenen „Statistiek van de sterfte naar den leeftijd
en de oorzaken van den dood 1939", van het Centraal
Bureau voor de Statistiek, waarin tevens talrijke be
langwekkende details zijn te vinden Voor alle 5-jarige
leeftijdsgroepen beneden de 60 jaar zijn de sterftecij
fers de laagste, welke ooit in Nederland zijn waarge
nomen. De sterftecijfers van personen van 60 jaar en
ouder zijn iets hooger dan in 1938, voornamelijk als
gevolg van de stijging van de sterfte aan griep en
hartziekten. De sterftecijfers, welke voor Nederland
in 1939 hebben gegolden, zijn de gunstigste van Euro
pa en met. de sterftecijfers van Australië en Nieuw-
Zeeland de gunstigste van de geheele wereld. In het
laatste decennium is de sterfte belangrijk terugge-
loopen. Er zouden in 1939 17% meer personen gestor
ven zijn, indien in dat jaar noe de sterftecijfers naai
5-jarige leeftijdsgroepen van 1931 zouden hebben ge
golden.
In het bijzonder is de zuigelingensterfte sterk afge
nomen. In 1931 stierven per 1000 levendgeborenen 49,6
kinderen beneden het jaar. in 1939 33,7, een daling
mej 32%. Had in 1939 nog het cijfer der zuigelingen
sterfte van 1931 gegolden, dan zouden niet 6.098, maar
8.973 kinderen beneden het jaar zijn overleden. Uit
deze cijfers blijken onweerlegbaar de uitstekende re
sultaten van de zuigelingenverzorging in Nederland
De statistiek geeft verder zeer gedetailleerde cijfers
van de sterfte naar doodsoorzaken. Aandacht is o.m.
gewijd aan de Stijging met 80"/o van het sterftecijfer
aan kanker per 1000 inwoners sedert 1931.
Deze stijging blijkt echter geheel veroorzaakt
worden door het gestadig voortschrijdend ouder-wor-
den van de bevolking van Nederland. Hierdoor wordt
een sterkere bezetting van die leeftijdsklassen teweeg
gebracht, waarin in het bijzonder sterfte aan kanker
optreedt. In de hierbij afgebeelde beeldstatistiek komt
dit duidelijk tot uitdrukking.
De toeneming der kankersterfte per 100.000 inwo
ners blijkt vooral veroorzaakt te zijn door de groote
bezetting van de leeftijdsklasse 65/79 jaar. Tengevolge
van een betere diagnose is in de leeftijdsklasse 80 jaar
en ouder het aantal sterfgevallen aan kanker relatief
toegenomen.
De aanmelding voor de
ziekenfondsen
Men houde zich aan de aanwijzingen
De voorlichtingsdienst van het departement van
sociale zaken schrijft:
De verstrekking van- aanmeldingskaarten voor hen.
die uit hoofde van de voor de uitvoering van het
ziekenfondsenbesluit gestelde" regelen verplicht' zijn
zich vóór 16 November a.s. bij een erkend en toege
laten algemeen ziekenfonds aan te sluiten, is thans
in vollen gang. In totaal zijn thans, door bemiddeling
van de bestaande ziekenfondsen en van de postkanto
ren, rond drie millioen aanmeldingskaarten voor uit
reiking beschikbaar.
Dit is dus ongeveer het tweevoud van het vermoe
delijk aantal verzekerï,ngsplichtigen.
Zulk een ruime beschikbaar stelling is noodig. om
dat uiteraard niet precies valt'Tia te gaan hoe groot
overal de behoefte wel is. Teneinde stagnatie zooveel
mogelijk te voorkomen heeft men daarom een wat
ruime speling genomen. Mocht desondanks aan eenig
postkantoor de voorraad tijdelijk uitgeput zijn, door
dat de aanvragen daar buiten verwachting grooé zijn
geweest, dan behoeft dit dus geenszins aanleiding tot
ongerustheid te geven.
Een ieder zal in de gelegenheid worden gesteld tij
dig in het bezit van zijn aanmeldingskaart te komen.
Daarbij houde men in het oog dat. degenen, die reeds
lid zijn van een ziekenfonds, hun kaart van het zie
kenfonds moeten ontvangen, terwijl, degenen, met wie
dit niet het geval is, naar de postkantoren moeten
gaan. Indien men zich niet aan dezen stelregel houdt
en de ziekenfondsleden toch een kaart bij het post
kantoor aanvragen, dan kan zulks licht voor anderen
tot ongerief leiden, omdat de gezonden voorraad hier
op uiteraard niet is berekend. Ook wanneer werk
gevers voor hun personeel kaarten laten halen en
leden van het personeel doen dit op eigen houtje nog
eens. dan leidt dit evenzeer tot een onevenredig
groote vraag, waartegen de toch zeer ruim genomen
reserve op bepaalde oogenblikken niet bestand zou
kunnen blijken. Het is daarom in ieder belang, dat
men zich stipt aan de gegeven aanwijzingen houdt
en dat voor een en dezelfde persoon niet meer dan
één aanmeldingskaart wordt verlangd.
Grootste deel van Engelsch convooi vernietigd.
UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER,
29 October (D.N.B.) Het opperbevel van de weer
macht maakt bekend:
„Zooals in een extrabericht is bekend gemaakt
hebben divisies infanterie in samenwerking met
formaties van de luchtmacht in hardnekkige gevech
ten den toegang naar het schiereiland Krim gefor
ceerd. Bij de doorbraak door de zwaar versterkte
verdedigingsstellingen van den vijand werden in
den tijd van 18 tot 28 October in totaal 15.700 ge
vangenen gemaakt, alsmede dertien pantserwagens,
109 stukken geschut en een groote hoeveelheid an
der oorlogsmateriaal buitgemaakt of vernietigd. De
verslagen vijand wordt thans achtervolgd.
Roemeensche troepen hebben een voor de Noord
westkust van de Zee van Azof gelegen eilapd in
genomen en van den vijand gezuiverd.
In het Donetzbekken zetten de verbonden troepen
de achtervolging van den wijkenden vijand met suc
ces voort.
In den Noordelijken sector heeft de Spaansche
„Blauwe divisie" door een uitgebreiden aanval ver
scheidene plaatsen ingenomen en opnieuw een vrij
groot aantal krijgsgevangenen gemaakt.
Sterke formatieê gevechtsvliegtuigen bestookten
dag en nacht Moskou met brisant- en brandbom
men. Er werden groote bronden en ontploffingen
waargenomen. Andere luchtaanvallen waren gericht
op Leningrad.
In dagenlange achtervolging brachten duikboóten
van een van Gibraltar naar Engeland varend con
vooi, ondanks krachtige bescherming, veertien
zwaar geladen vijandelijke koopvaarders van teza
men 47.000 b.r.t. alsmede een Britschen torpedo
jager tot zinken. Het grootste deel van het con
vooi werd daarmede vernietigd. Slechts enkele
kleine schepen wasten te ontkomen
Aan de Zuidwestkust van Engeland hebben ge
vechtvliegtuigen in den nacht van 28 op 29 October
havenwerken cn ravitallleeringsbcdrijven gebom
bardeerd. Afzonderlijke Britsche bommenwerpers
ondernamen in den afgeloopen nacht zonder uitwer
king storingsaanvallen op West- en Midden-
Duitschland.
In den tijd van 22 tot 28 October verloor de Brit
sche luchtmacht 48 vliegtuigen. In denzelfden tijd
gingen in den strijd tegen Groot-Brittannië zeven
eigen vliegtuigen verloren."
Ook de schoenmakers zijn thans verplicht hun prijslijst op een voor het publiek
zichtbare plaats aan te brengen. De baas van het pothuis heeft zijn tarieven aan
de deur bevestigd. CPax-Holland-de Haan-m)
V Victorie Duitschland wint
voor Europa op alle fronten.
Extra bericht van het Duitsche opperbevel
Toegang naar de Krim
geforceerd.
UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER.
29 Oct. (D.N.B.) Het opperbevel van de weer
macht maakt bekend:
„In hardnekkige gevechtèn hebben divisies in
fanterie in samenwerking met formaties van de
luchtmacht den toegang naar het schiereiland de
Krim geforceerd. By de doorbraak door de zwaar
versterkte verdedigingsstellingen van den vyand
werden in den tyd van 18 tot 28 October in totaal
15.700 gevangenen gemaakt, alsmede dertien pant
serwagens, 109 stukken geschut eu een groote hoe
veelheid ander oorlogsmateriaal buitgemaakt of
vernietigd. De verslagen vyand wordt thans ach
tervolgd."
Belangrijk bolwerk dreigt voor
de bolsjewisten verloren te gaan.
In aanvulling op het weermachtbericht wordt
aan het D.N.B. medegedeeld dat door de door
braak naar de Krim de bolsjewisten een bol
werk dreigen te verliezen, van waaruit ze had
den gehoopt nog steeds het Duitsche leger in de
flank te kunnen aanvallen. Verder verliezen ze
daarmede ook voor het grootste deel de moge
lijkheid zich nog op de Zwarte zee te kunnen
bewegen.
Dinsdag hebben Duitsche gevechtsvliegtuigen weer
een aanval gedaan op de haveninstallaties van Kert'sj.
.gelegen op de Krim). Havengebouwen en overlaad-
installaties werden getroffen. Een benzinetank ging in
vlammen op, na door een bom getroffen te zijn. Ir
de wateren rondom Kertsj werden drie Sovjetvracht-
booten van 3000 tonkin totaal en zes schuiten tot zin
ken gebracht. Zeven andere schepen van 850 ton wer
den zwaar beschadigd.
VLIEGVELD BTJ MOSKOU
INGENOMEN.
Verder verneemt het D. N. B. dat na een door
braak door een bolsjewistische verdedigingsinstal
latie" ten westen van Moskou een afdeeling der
Duitsche voorhoede er Maandag in geslaagd is een
Sovjet vliegveld in te nemen en ondanks alle bols
jewistische tegenaanvallen tot de komst van
nieuwe Duitsche troepenonderdeelen in bezit te
houden.
FINSCHE SUCCESSEN AAN HET
NOORDELIJKE FRONT.
Aan het Finsche frontmebben naar het D.N.B.
meldt', Finsche troepen bolsjewistische strijd
krachten omsingeld die een tegen-aanval wilden
doen. Na voorbereidend artillerievuur trokken de
Finnen door dichte wouden op en omsingelden de
bolsjewieken. In felle gevechten werden de bolsje
wieken op een steeds nauwere ruimte samengedre
ven en in de pan gehakt. In den tijd van 15 tot 17
October verloren de bolsjewieken aan het Finsche
front in een sector aan de Swir 5984 manschappen
die door de Finnen werden begraven. Ook in de
andere sectoren werd ondanks het hevige vijande
lijke verzet nieuw terrein gewonnen. Dé Finnen
zetten him opmarsch voort in weerwil van het on
gunstige weer.
FINNEN DOORGEDRONGEN TOT DE
MOERMAN S KLI.TN
Naar van welingelichte zijde te Helsinki verluidt,
zijn na de vernietiging van de 114de divisie der
bolsjewisten ten Zuidwesten van het Onegameer de
SovjetSanvallen op de twee Finsche brugge hoofden,
die over de Swir genomen zijn, ineengestort. Dr
bolsjewisten zijn op den terugtocht en hebben reeds
een reeks plaatsen ontruimd. In- den frontsector tus
schen Onegameer en Rukajarvi hebben uiT't Noor
den en uit het Zuiden naar Paatene oprukkende Fin
sche formaties na de verovering van deze plaats ten
Noorden van hetJarvimeer contact gekregen. Er
vielen kanonnen in Finsche handen. Bij de verdere
operaties hebben de Finsche troepen epnige strate
gisch belangrijke punten bereikt en zijn op één
plaats doorgedrongen tot aan de Moermanskspoor-
lïjn. De aanval op een belangrijke verdedigingspo
sitie van de bolsjewisten in dit gebied is begonnen.
(D.N.B.)
Handel in kantoorniachines
aan banden
Voor eiken verkoop vergunning noodig
's-GRAVENHAGE, 29 October. Blijkens een be
kendmaking van den secretaris-generaal van het de
partement van Handel, Nijverheid en Scheepvaart,
opgenomen in de Nederlandsche Staatscourant van 29
October, is met ingang van dien datum elke ver
koop en elke aflevering dus ook bij het verhuren
/an zoowel nieuwe en herbouwde (z.g. rebuilt)
kantoormachines als van tweedehandsch kantoorma
chines verboden zonder vergunning van het rijksbu
reau voor verwerkende industrieeen, sectie meta en-
verwerkende industrie.
Onder kantoormachines worden verstaan schrijf
machines, adresseermachines (met de daarbij be-
hoorende ponsmachines), kasregisters, telmachines,
rekenmachines en boekhoudmachines.
Voor bijzonderheden betreffende de inschrijving van
den handel in kantoormachines wordt verwezen naar
een in de bladen opgenomen officieele publicatie.
(A.N.PJ
De Rijkscommissaris over den
toestand in Nederland
Een interview in de „Krakauer Zeitung*'
KRAKAU, 29 October. (A.N.P.J Naar aanleiding
van zijn bezoek aan Krakau heeft de Rijkscommis
saris voor het bezette Nederlandsche gebied, rijks
minister Seyss-Inquart. de „Krakauer Z e i t u n g"
een interview verleend over de ontwikkeling in Ne
derland sedert de instelling' van het rijkscommissa
riaat en over den huidigen toestand in dit land.
De Rijkscommissaris begon met te verklaren, dat
hij den indruk had gekregen, dat klaarblijkelijk het
openbare leven in het-gouv.ernement-generaal als re
sultaat van den Dultschen opbouwarbeid, die nu twee
jaren duurt, volledig is geconsolideerd. Vervolgens
sprak hij over de bestuursbeginselen, die in Neder
land thans gelden als grondslag voor de leiding van
dit land. Waar men in het gouvernement-generaal een
geheel nieuw en uitsluitend Duitsch bestuur heeft
moeten instellen kon de taak van het Duitsche be
stuur in Nederland beperkt worden tot de leiding en
contröle over de overigens slechts-door Nederlanders
uitgeoefende rechtstreeksche uitvoerende macht. On
danks den typisch liberalen, democratischen en ka-
pitalistischen karaktertrek heeft men een betrekkelijk
goed funetionneerend bestuursapparaat aangetroffen.
Hoewel de bevolking en ook de ambtenaren aanvan
kelijk ze^r gereserveerd waren geweest tegenover de
door de oorlogsnoodzakelijkheden bepaalde regelingen
en hoewel zekere onvermijdelijke gevallen waarin" in
het politieke leven moest worden Ingegrepen in het
eerst op scepsis gestuit waren, heeft de loop der
gebeurtenissen^ intusschen aan breede kringen der
bevolking een beter inzicht gegeven en ze zelfs ge
wonnen.
Rijksminister Seyss-Inquart ging vervolgens in op
de zuivering van het politieke leven in den loop waar
van niet minder dan 40 partijen, bestanddeelen van de
vroeger autonome, versplinterde democratie van Ne
derland, ontbonden zijn een stap, die zonder eenigen
merkbaren schok voor het openbare leven verloopen
is. In het politieke Jeven van Nederland kunnen
thans nog slechts twee radicale vleugels worden
waargenomen, waarvan de 'eene zich thans als bond
genoot van de bolsjewisten achter de vroegere Ko
ningin plaatst. Deze groep wordt door het gezond den
kende deel van de Nederlandsche bevolking „Oranje-
bolsjewieken" genoemd Het betreft voornamelijk
Vroegere sociaal-democraten en katholieke kringen,
die zich nog kortgeleden over een dusdanige houding
zeer zouden hebben geschaamd. Wat do invloed be
treft, omvat de Oranjevleugel in het algemeen die
bevolkingslagen, welke thans nog met hun bestaans-
basisi n het vroegere systeem geworteld zijn. De hou
ding der Duitsche leiding is hier uiteraard scherp af
wijzend. Wanneer, weliswaar de stemming des volks
in zekere mate beïnvloed wordt door deze dwarsdrij
vers, is dat geenszins ook rechtstreeks voor zijn hou
ding het geval. Afgezien van zuiver plaatselijke
straatrelletjes, die in Februari in Amsterdam zijn
voorgekomen en welker aard geprononceerd Joodsch-
bolsjewisliseh was, heeft zich nooit iets van ernstig
storenden aard in Nederland voorgedaan, ofschoon
Amsterdam als voornaamste centrum van het marxis
me en zetel van de centrale der communistische af-
gezanten van Moskou voor het Westen moest wor
den beschouwd.
Tegenover dezen negatieven' kant van het huidige
politieke leven plaatste de Rijkscommissaris vervol
gens de nationaal-socialistische beweging onder lei
ding van Mussert, die ondanks systematische onder
drukking met alle machtsmiddelen van den staat en
de m'aatschappij, zich van 30 Januari 1933 af met een
kern van 30.000 aanhangers heeft gehandhaafd.
Al is de N.S.B. ook niet tot staatspartij verklaard,
de Duitsche bezettingsmacht doet toch steeds gaarne
een beroep op haar aanhangers, wanneer het er om
gaat functionarissen té verwerven met open blik voof
de nieuwe ordening welke zich thans voltrekt.
Ongeveer 10.000 jonge Nederlanders staan op hot
oogenblik in den strijd tegen het bolsjewisme, van
wie 2000 bij de S.S.-Standarte Westland Het jneeren-
deel van hen is reeds op den eersten dag van den
veldtocht tegen de bolsjewisten opgenomen in de
S.S.-divisie Viking. Met bijzondere nadrukkelijkheid
wees Rijksminister Seys—Inquart op de soldateske
kwaliteiten van de Nederlandsche vrijwilligers, van
wie velen reeds het ijzeren kruis dragen. Een groot
aantal vrijwilligers heeft zijn optreden reeds met
zijn bloed bezegeld. Het Nederlandsche legioen, waar
van het 4e bataljon kortgeleden door Mussert de
eed op den Führer is afgenomen, omvat ongeveer
4000 man ent ond 5000 man zijn In de gelederen van
de N.S.K.K. in permanenten dienst aan het Oostelijk
front in den strijd gebracht.
Over het geheel, genomen is het Nederlandsche
volk rustig en bezadigd. Het verricht, overeenkom
stig zijn conservatieve houding, zijn dagelijksche
werk, dat overwegend ingeschakeld is in de nieuw»
continentale huishouding. Meer dan andere gebieden
is Nederland ingesteld op het Duitsche rijk, een ont
wikkeling die juist van Nederlandsche zijde actief be
vorderd is en die haar voltooiing heeft gevonden in
het wegvallen van de douane- en deviezengrenzeB
tusschen beide landen.
Wat de Nederlandsche arbeiders betreft verklaar-
de de Rijkscommissaris, dat de op Nederland gerichte
Engelsche agitatie zonder effect vervliegt. Op de
zelfde wijze kan men bij de overwegende meerder
heid der boeren een positief standpunt tegenover de
nieuwe orde aannemen, hetgeen bijvoorbeeld blijkt
uit het feit, dat de met aaïdappelen bebouwde opper
vlakte met ruim 25 pet. is uitgebreid. De landelijke
bevolking streeft er in het algemeen naar ln ieder
opzicht uit eigen initiatief zich naar den toestand te
richten. Het resultaat van deze inspanning is. dat het
land zich ondanks zijn 26(1 bewoners per vierkante
kilometer zelf vermag te voeden. De Rijkscommissa
ris maakte in dit verband melding van de aaneen
sluiting van het landvolk in den pas opgerichten Ne-
derlandschen Landstand.
De „Kraukauer Zeiting" trekt uit de uiteenzettin
gen van den Rijkscommissaris de conclusie, dat de
superieure en verstandige politiek der Duitsche leiding
in dit ressort van de Duitsche machtssouvereïniteit
en verder ook het begrip en het inzicht, dat men
thans in toenemende mate in breede kringen van
het Nederlandsche volk aantreft, Nederland zonder
twijfel de aansluiting zal verzekeren bij het komen
de nieuwe Europa en wel op een plaats, die in over
eenstemming is met de tradities en het verleden,
