Krasse staaltjes.
De Cele Nachtegaal
TOBIAS
Flitsen.
'AKKER'TJES
AGENDA
Naast de aloude Sabelpoort te Arnhem, die onlangs ontmanteld werd, rijst nu een
modern kantoorgebouw uit den grond, dat een merkwaardige tegenstelling vormt
met de typische kanteelen van het historische bouwwerk.
(Patf-Holland-De Haan-m)
HAARL. DAGBLAD, Donderdag 6 Nov. 1941
Van de boeren.
Het doel van dit stukje is wat te vertellen van
de boeren. Van de boeren hier uit de buurt en van
elders. Van hun gewoonten en levenswijze, van hun
idealen en teleurstellingen. Van hun ptoeteren in
den zomer en hun sleurleven in den winter. De
belangstelling voor het leven op het land is weer
aan het ontwaken. Weer begint men te begrijpen,
dat een welvarende, respectabele boerenstand
Landstand heet het tegenwoordig voorwaarde
is voor volkswelvaart. Dit vereischt begrip van
het Landleven en strijd tegen het doiwme en
bekrompen en verwaten oordeel, dat de stad beter
zou zijn dan het land en dat het gesteven boordje
het zou winnen van het blauwe buis. Stad en plat
teland zijn van elkander vervreemd en dat is zonde
en jammer, want ze hebben elkander noodig.
We willen hier niet overdrijven. Een boer is niet
beter dan een stedeling en niet slechter dan een
stedeling: hij is anders dan een stadsmensch. Zyn
omgeving, zijn arbeid brengen hem tot andere ge
woonten dan in de stad gebruikelijk zijn, andere,
maar daarom niet slechtere en het is een tekort
koming van de stad, dit niet begrepen te hebben,
nog minder iets te hebben gevoeld van de traditie,
die op het land zooveel sterker is dan in de stad.
Daarom kan het zijn nut hebben, af en toe iets
te vertellen van het boerenleven. Het kan de be
langstelling verlevendigen van wat daar tusschen
midwinter en St. Jan op het land en in de boerderij
plaats grijpt en de waardeering vergrooten voor den
strijd, die ieder jaar weer op den akker wordt ge
streden.
Erger u niet aan de beeldspraak: boerenleven is
strijd, zeker, een andere dan die 'van het wapen
geweld, maar daarom niet minder verbeten en voor
al niet minder belangrijk in zijn gevolgen. Van den
veldslag der boeren kan een volksbestaan afhangen.
Dat zien we immers in onze dagen? Boerenleven is
Strijd. Strijd tegen den grond, die er altijd op uit
is, zijft cultuur te overwoekeren met het onkruid,
strijd tegen de elementen, die met vrieskou knabbe
len'aan de eerste spruitjes en met verzengende hitte
het dorstig gewas verdorren, strijd tegen al wat m
den strijd tusscheh natuur en cultuur tegen den
mensch wordt aangewend. De natuur rust nooit, ook
piet. in haar pogen, zich te handhaven tegenover den
mensch.
Maar zoo de boer een strijder is, hy is ook een-
man van den vrede, een wijsgeer, die de grenzen
kent welke de menschelijke vermogens stellen. Hy
moge strijd voeren tegen de natuur, diezelfde natuur
bepaalt de bestemming, die hij aan zijn dagen, we
ken en maanden geeft. De lange dagen in het jaar
zijn de lange dagen ook in zijn bedrijf en als de
natuur uiterlijk rust, keert ook de boerderij tot zich-
zelve in en schijnt werkeloos. Maar onder den
grond wordt een nieuwe groei gewekt en daar
.binnen, in de boerderij, wordt het werk in het voor
jaar voorbereid. Met de regelmaat der getijden keert
het boerenwerk terug. De boer loopt, zooals Rodin
het .zegt, „in den tred der eeuwen".
Daarom is een boer conservatief in den goeden
zin van het woord. Ik weet wel, dat ook, onder de
boeren soms een conservatisme voorkomt, dat wei
nig verschilt van kortzichtigheid, maar onverstand
vindt men overal. Het conservatisme, dat een boer
nooit zal kunnen ontberen is de levensbeschouwing,
die hem leert dat alles wat door de natuur voort
gebracht moet worden, tijd van wasdom en rijpen
behoeft en dat het niet geraden is, in dat proces in
te grijpen. Het is het .conservatisme, dat hem tot de
overtuiging voert, dat de mensch tot op zekere
hoogte het hoe en het waarom in de natuur kan be
redeneeren, maar toch altijd onderworpen blijft aan
het leefvermogen, dat hem straks den oogst in zijn
schuren en stallen zal bezorgen.
Daarom is ook een boer geen geleerde in de be-
teekenis, die wij in de stad gaarne aan dat woord
hechten. Ik was eens op een boelhuis, waar de have
werd geveild van een jongen boer, die het in zijn
bedrijf niet had kunnen bolwerken en besprak het
geval met een ouderen buurman.
..Ja", zeide deze bejaarde baas, „het heele ge
heim is, dat hij te geleerd was!"
„Kom!" zeide ik.
„Ja", zeide hij, ernstig. „Hij was te geleerd. Twee
keer op een dag las hij de krant. Hij ging nogal eens
naar de bioscope. Alle mogelijke vergaderingen liep
hij af, zoodat hij zelden voor twaalven te bed ging,
Jadan sta je niet om vier uur op en dan moe
ten anderen het werk voor je doen. Hij volgde een
paar jaar geleden een Franschen cursus, maar als
een boer Fransch leert heeft hij geen tijd om zijn
koeien na te loopenen als de baas treuzelt dan
luieren de knechts en dan-gaat de zaak verkeerd
enkijk. de tilbury, waar ziïn vader honderd
daalders voor gegeven heeft ging daar juist weg voor
vijf gulden! Een boer moet niet geleerd willen zyn.
Een domme boer die op zijn zaken past brengt het.
verder dan een geleerde boer die geen tijd over
houdt voor zijn bedrijf!"
Zoo sprak de oude en ik begreep dat er veel waar
heid moest zijn in wat hij betoogde. Van boeren-
standpunt. Ook in dit opzicht is er veel stadsch miss
verstand. Wie zou het een stedeling euvel duiden,
dat hij de courantenlectuur bijhoudt, vei'gaderingen
bezoekt en een Franschen cursus volgt? En toch was
dit alles de ondergang geworden van dien jongen
kerel op 't platteland, waar de zorg voor het bedrijf
Voor alles en nog eens voor alles gaat.
Anders gezegd: de boer zal altijd verwijderd blij
ven van het steedsche beschavingscentrum. Zijn be
schaving wordt gedragen door een andere cultuur,
de cultuur van het platteland en nu is het de jaren
lange misvatting van de stad geweest, geen of wei
nig oog te hebben voor deze andere cultuur, die op
haar wijze toch evenzeer vorm en .kleur en zinrijken
inhoud heeft gegeven aan het bestaan op den bui
ten als de stadscultuur het leven van den ste
deling beïnvloedde. Cultuur is werk van menschen-
handen, geleid door menschelijk vernuft. Zie de
Hollandsche boerderij, het polderlandschap, den
veestapel, het eigenaardig fatsoen der pronkkleedij
en zooveel meer, dat den boerenstand zoozeer ka
rakteriseert en ge zult met mij eens zijn. dat de tijd
rijp is voor een weinig meer belangstelling voor
leven en bedrijf van den stand, van welks toewij
ding in onze dagen zoo ontzaglijk veel afhangt.
VEREENIGING VAN REÜNISTEN DER
HANDELSAVONDSCHOOL.
De vereenigïng van Reünisten der Handelsavond
school houdt 30 November in „De Leeuwerik" te
Haarlem een feestavond, waarop een Cabaret-revue
„Zonder bon" wordt opgevoerd.
Het wintevprogramma dezer vereeniging vermeldt
Voorts: 9 November Cross-wandeling, kris-kras
door Aerdenhout, 15 Nov., Bezichtiging van eenige
bezienswaard gheden te Amsterdam, 23 Nov.
Bridge-drive.- 3 Dec. Lezing door den heer Piel
Bakkot- óver: Humor in literatuur, en tot slot een
avond met een nog nader vast te stellen programma.
Waarom zou ik het verborgen houden? Ik kom
er graag rond voor uit:
Ik bewonder den man die indertijd den afstand
AmsterdamMarseille kopje-buitelend aflegde.
Ik heb diep respec^ voor den acrobaat, die zich
zwaar geboeid in de Seine liet werpen en even la-
tér monter en bevrijd van al zyn windselen aan
het wateroppervlak verscheen.
Ik voel mij een onbeholpen wezen, vergeleken bij
den Amerikaan die een record op zijn naam
bracht door een week lang in het topje van een
vlaggestok te vertoeven.
Ik heb perplex gestaan bij het vernemen van
het bericht over den misdadiger die, ten einde
buiten de hatelijke gevangenismuren te geraken,
zijn complete eetgerei verorberde.
Ik koester diepe bewondering voor het danspaar
dat het bestond gedurende eenige etmalen de voe
ten van de vloer te houden en zich aldus van het kam
pioenschap lange-afstand-dansen verzekerde.
Ik ben mij ook wel bewust van de grootsche
prestatie die de beroemde rooker leverde, toen hij
zijn sigaret tot de laatste vezel tabak brandende
tusschen de lippen wist te houden.
Ik heb niet minder ontzag voor den man uit het
circus, die een sabel door zijn keelgat liet glijden
met het gemak en het* gebaar, waarmede een ander
een haring aan een zuurstalletje consumeert.
Ik
Maar waarom zou ik al deze voorbeelden aan
halen, als u het sterkste staaltje in uw eigen ge
meente met eigen oogen hebt kunnen aanschou
wen?
Want ik wil u wel bekennen dat het mij nog
steeds een raadsel is waar de schooljeugd den moed
vandaan' haalt om met zooveel ambitie in ijs
koude dagen de tanden in een ijskoude ijswafel te
zetten, H. V.
Groot respect had Hermann Bahr blijkbaar niet
voor het theater. In zijn blijspel „De Gele Nachte
gaal", dat Het Residentie Tooneel gisteren op hei
Leidscheplein opvoerde, drijft hij er danig den
spot mee, vooral met de reclame en de humbug, die
sommige tooneeldirecteuren voor hun successen
noodig meenen te hebben. „Oplichterij!" noemt een
adviseur van den schouwburgdirecteur het en Al-
bert Korz, de tooneelspeler, antwoordt hem: „Het
theater is een afspiegeling van het gewone leven.
Maar wij schminken ons eiken avond na afloop ten
minste weer af!"
Dat Hermann Bahr in zijn blijspel een afspiege
ling van het gewone theaterbedrijf heeft gegeven,
zou ik niet willen beweren. Zijn schouwburg-direc
teur Narod heeft meer ,van een circusbaas dan
van den exploitant van een theater en het geheel
heeft de schrijver wel zwaar in de verf gezet. Maar
in de teekening van den verafgoden tooneelspeler
Albert Korz en Fanny Hoblicher, die carrière
maakt, doordat Korz haar bij den directeur intro
duceert als de beroemde Japansche „gele Nachte
gaal", terwijl zij nooit zelfs eén voet in Japan heeft
gezet, herkennen wij den man, die het theater door
en door kende.
„Wij verachten het publiek en toch kunnen wij
er niet zonder!" laat de schrijver Albert Korz zeg
gen. Bij alle humbug is er toch bij dezen tooneel
speler de liefde voor zijn kunst, die diep in hem
leeft, het verlangen om desnoods voor éen begrij
pend en kunstgevoelig mensch te spelen.
Het heeft wel.heel lang geduurd, voordat De Gele
Nachtegaal in ons land op de_planken kwam. Eigen
lijk vreemd, want al is dit blijspel lang niet zoo gaaf
en zoo haute comédie als „Het Concert", het is toch
vermakelijk in zijn spot en levendig in zijn teeke
ning. Het'eerste bedrijf belooft zelfs zeer veel, maar
met den schouwburg-directeur naderen wij nu en
dan de klucht en komen wij zooals ik reeds
schreef meer in de sfeer van het circus dan van
het theater.
Maar een dankbaar speelstuk is het zeker. Dal
heeft de opvoering van Het Residentie-Tooneel, die
zeer veel succes had bij het publiek, volkomen be
wezen. Nu werden de drie hoofdrollen van Fanny
Hoblicher, Albert Korz en Narod ook voortref
felijk gespeeld, van Fanny de tooneelspeelster
vooral. Caro van Eyck, die zich in den laatsten tijd
tot een actrice van het eerste plan heeft ontwikkeld,
speelde Fanny zeer levendig, vitaal en pétilltmt. Het
was heel fiin en geestig, vooral van gelaatsexpres
sie, en haar metamorphose tot Japansche was ver
rassend van typeering, schalksch spel en gebaren.
Het was niet minder dan een creatie.
Paul Steenbergen gaf alle kleur en leven aan den
tooneelspeler en Theo Frenkel maakte van Narod,
den theater-exploitant eigenlijk meer een ope
rette- dan blijspeltype een voluit komische figuur,
die het tooneel aldoor vulde en vooral in het derde
bedrijf alle kluchtige speelkansen, welke de
schrijver hem daar bood, volkomen uitspeelde.
Ook in de verdere vrij groote bezetting za
gen wij Het Residentie-Tooneel op zijn best. Johan
de Meester had het geheel met vaste hand geregis
seerd en er was op het tooneel aldoor de wat luid
ruchtige levendigheid en fleurigheid, die dit theater
stuk verlangt. Wij kunnen den heer Deinum „De
Gele Nachtegaal" in deze voortreffelijke opvoering
van harte aanbevelen. J. B. SCHUIL
Het Ziekenfondsenbesluit
Uiteenzetting van Dl'. W. B. Smit
In ons nummer van Maandag is reeds een en ander
medegedeeld over de vijf Haarlemsche Ziekenfondsen,
die voorloopig alle in het raam van de nieuwe ziekte
verzekering zijn erkend en over de gemeentelijke zie
kenhuisverzekering.
Omdat velen nog niet „precies weten hoe het Zie-
kenfondsenbesluit werkt en omdat er honderden vragen
rijzen, hierop betrekking hebbende, heeft Dr. W. B.
Smit, de directeur van den Gemeentelijken Genees
kundigen- en Gezondheidsdienst te Haarlem heden
morgen aan vertegenwoordigers van de pers eenige
mededeelingen verstrekt, die voor het publiek van
zeer veel belang zijn. „De Inwerkingtreding van het
Ziekenfondsenbesluit op 1 November j.l. doet de %rraag
opkomen", zei Dr. Smit, van welken invloed de bepa
lingen van dit Besluit zijn op de te Haarlem sinds
1927 bestaande regelingen op het gebied van zieken
fondswezen en ziekenhuisverpleging.
Zooals bekend is. onderscheidt het „Ziekenfondsen-
besluit" twee soorten van verzekerden, nl. de recht
streeks-verzekerden en de leden van hun gezin (In-
direct-verzekerden), wier kostwinner zij zijn en ,de
niet-rechtstreeks verzekerden. Tot de eerste catego
rie (rechtstreeks verzekerden) behooren zij, die naar
de voorschriften der Ziektewet verzekerincsplichtig
zijn. Deze groep is verplicht zich vóór 16 November
a.s. bij een ziekenfonds aan te sluiten, dat als zoo
danig door den met het toezicht belasten Commis
saris is erkend en toegelaten.
De vijf in Haarlem werkende ziekenfondsen zijn
voorloopig erkend en toegelaten. Deze rechtstreeks
verzekerden of verplicht-verzekerden moeten daar
voor als premie gaan betalen, althans voor 1941, 4
procent van hun loon, waarvan de werkgever ver
plicht is 2 procent voor zijn rekening te nemen. Hier
voor hebben zij en hun gezinsleden recht op de in
het „Ziekenfondsenbesluit" genoemd verstrekkingen.
Onder deze verstrekkingen zijn o.m. begrepen: vol
ledige verpleging en behandeling in een ziekenhuis
voor den tiid van ten hoogste 42 verpleegdagen per
geval en tegemoetkoming In de kosten van verple
ging in een sanatorium voor tuberculoselijders voor
den tijd van ten hoogste één jaar en tot een door
den Commissaris nog nader te bepalen bedrag. Dit
bedrag kon nu nog niet genoemd worden.
Zij, dié verplicht zijn zich te verzekeren en voor 1
November jl. reeds lid van een ziekenfonds waren,
kunnen natuurlijk lid van dat ziekenfonds blijven; zij
zullen van deze fondsen inmiddels wel een aanmel
dingsformulier hebben ontvangen, want ook zij zijn
verplicht zich aan te melden.
Wat moeten nu de' niet-rechtstreeks verzekerden
doen, dus zij, die niet onder de bepalingen van de
Ziektewet vallen en dus niet verplicht zijn zich te
verzekeren?
Indien zij op 1 November jl. lid waren van één der
In Haarlem werkende ziekenfondsen, rustig lid blij
ven en afwachten wat er ten opzichte van hen wet
telijk zal worden bepaald en wat de gemeente Haar
lem voor hen denkt te doen.
Aan de verplicht-verzekerden zal o.m. worden ver
strekt ten hoogste 42 dagen ziekenhuisverpleging,
echter alleen op( medische indicatie, en tegemoetko
ming in de kosten van verpleging in een sanatorium
voor tuberculoselijders voor den t.iid van ten hoogste
eén jaar. Het is bekend, dat zij, die lid waren van
eén der in Haarlem werkende ziekenfondsen en
bovendien verzekerd waren tegen verhaalkosten van
ziekenhuisverpleging door de gemeente Haarlem naast
de voordeel en welke het ziekenfonds zelf bood recht
hadden oo verpleging in:
a. ziekenhuizen, waarmede de gemeente een over
eenkomst betreffende de verpleegkosten heeft aan
gegaan (ongelimiteerd).
b. hef Parkherstellingsoord, of daarmede naar het
oordeelder Gemeente gelijk te stellen Inrichtingen,
sanatoria voor tuberculose voor zoover de plaatsing
In die inrichtingen geschiedt door den directeur van
den Gemeentelijken Geneeskundigen- en Gezond
heidsdienst:
c. de inrichting „Brederodeduin" of kinderherstel-
lings- en vaeantiekolonies, voor zoover de plaatsing
geschiedt door en voor rekening van bijzondere ver-
eenigingen onder goedkeuring van d%n directeur van
den Geneeskundigen Dienst;
d. inrichting voor ongeneeslijken, gedurende den
tijd door den directeur te bepalen (in verband met.
het inkomen, den leeftijd van den verpleegde en den
vermoedelijken duur der verpleging) voor zoover de
plaatsing in die inrichting is geschied door den di
recteur van den Geneeskundigen Dienst.
De kosten van vervoer naar en van de in sub a
bedoelde ziekenhuizen worden geacht onder de ver
pleegkosten te zijn begrepen, mits de regeling van
het vervoer is geschied Ingevolge opdracht van den
directeur van den Geneeskundigen Dienst.
Hieruit volgt, dat de nieuwe regeling krachtens
bet „Ziekenfondsenbesluit" voor hen beperkter ls,
dan die welke hier in Haarlem voor hen bestond.
De Burgemeester van Haarlem heeft daarom tot den
Commissaris, belast met het toezicht op de zieken
fondsen, het verzoek gericht het ziekenhuisverple-
gingsfonds van de gemeente Haarlem (in den vorm
van een overeenkomst der Gemeenfè met de te
Haarlem werkende algemeene ziekenfondsen) te wil
len erkennen en toe te laten.
Voorts heeft de Burgemeester aan de 5 ziekenfond
sen medegedeeld, dat de gemeente Haarlem bereid is,
in afwachting van de definitieve regeling en voor
loopig tot 1 Januari 1942, over te nemen het risico
voor de verpleging in een ziekenhuis van de ver
plicht-verzekerden ingevolge het Ziekenfondsenbe
sluit en de vrijwillig-verzekerden ingevolge de met de
ziekenfondsen gesloten overeenkomst, Daarbij is ook
medegedeeld, dat de gemeente Haarlem zal bevor
deren, dat met ingang van 1 Januari a.s. een aan
vullingsverzekering tot stand komt. waarbij de kos
ten van vervoer, langere verpleging dan 42 dagen in
een ziekenhuis, sanatorium-verpieging, verpleging in
rusthuizen, enz. zullen worden verzekerd en daar
nevens de verzekering van de bij de fondsen vrijwil
lig-verzekerden nader wordt geregeld
Dit beteekent du* voor de verplicht-verzekerden,
dat de gemeente Haarlem tot 1 Januari 1942' betaalt
de kosten van ziekenhuisverpleging voor hen en hun
indirect-verzekerden en dat zij event,ueel met ingang
van genoemden datum naast hun verplichte verzeke
ring een aanvullende verzekering voor zichzelf en
voor hun gezin sluiten kunnen tegen een nader vast
te stellen premie voor ziekenhuisverpleging langer
dan 42 dagen, vervoer, verpleging in sanatoria en rust
huizen enz. Ten aanzien van de vrijwillig verzeker
den blijven de regelingen tot 1 Januari a.s. gelijk aan
die, welke thans gelden. Met ingang van dien datum
zal echter de thans voor hen geldende premie voor
verhaalsverzekering moeten worden herzien en ver
hoogd. ten einde deze in overeenstemming te brengen
met die. welke de verplicht-verzekerden zullen moe
ten betalen."
Dr. Smit deelde nog mede, dat ernstig gepoogd
wordt, den nieuw geschapen toestand voor het Haar-
lemsche publiek zoo günstig mogelijk te maken. De.
Haarlemsche Ziekenfondsen hebben alle medewerking
toegezegd.
Zij. die niet precies weten, of zij onder de verplicht
verzekerden gerekend moeten worden, doen verstan-
Het hoogtepunt van Uw verjaardag moet zijn;
een artistiek portret van gröot tot klein.
„RICHE FOTO ART"
169 GROOTE HOUTSTRAAT - TELEF. 13472
(Adv. Ingez. Med.)
dig aan hun werkgever te vragen, of deze premie voor
hen betaalt voor uitkeering bij ziekte ingevolge de
Ziektewet
Wat gezinsleden betreft, is bijvoorbeeld alleen een
moeder, die bij haar zoon (kostwinner) Inwoont, in
direct verzekerd.
De kaarten, die door de belanghebbenden moetep
worden ingevuld, moeten bij de Ziekenfondsen wor
den ingeleverd; zij mogen niet,in de brievenbus van
den Geneeskundigen Dienst worden geworpen. Dit
geeft noodeloos oponthoud. Het zai toch trouwens wel
gauw genoeg blijken, dat velen uit onkunde zich als
echtstreeks-verzekerden hebben aangegeven. Maar
dit komt later wel terecht.
£aatste ^Betichten
WASHINGTON EN HET VERRE OOSTEN.
TOKIO, 5 November. (D.N.B.) Een hooge ambte
naar van de Amerikaansche regeering heeft, naar het
blad Tokio Nltsji Nitsji uit Washington meldt, ver
klaard, dat de V.S. niet het voornemen hebben hun
reeds vastgelegde politiek in'het Verre Oosten op te
geven. Deze ambtenaar was van meening, dat. de V,S.
nooit vier belangrijke punten zullen laten varen, nl.r
1) De handhaving der onafhankelijkheid van het
bewind van Tsjoengking en van de verplichtingen,
welke voorspruiten uit het negenmogendheden-pact
2) Het waarborgen van den aanvoer van rubber en
tin voor de V.S. uit. Qost-Azië.
3) De vrije handelsmogelijkheden voor de mogend
heden van het Verre Oosten.
4) De verdediging van het Amerikaansche bezit op
de Phillppijnen, Guam en andere eilanden.
Ten aanzien van deze verklaringen merkt het Ja
pansche blad op, dat zij staan In het teeken van het
omsingelingsfront der ABC D-staten. Japan is
evenwel vastbesloten het omsingellngsfront te ver
breken.
HAARLEMSCHE RECHTBANK
WEER RIJWIELEN GESTOLEN.
Er gaat geen zitting van de Rechtbank voorbij of op de
rol staan eenige Rijwieldiefstallen. Ook hedenmorgen
stonden weer eenige rijwieldieven terecht. Een koopman
uit Leiden had op 11 September van dit jaar twee rijwie
len gestolen uit de Haarlemmermeer. Hij verklaarde daar
toe gekomen te zijn omdat hij reisgeld noodig had om naar
Frankrijk te gaan. De Officier merkte op, dat het niet
voor het eerst is dat de verdachte terecht staat. Eisch
een jaar gevangenisstraf.
Mr. F. J. Prinsen Geerligs pleitte op grond van verschil
lende omstandigheden clementie.
Een arbeider uit de gemeente Emmen had op 18 Sep
tember '41 een fiets gestolen op de markt te Zaandijk.
Deze verdachte verklaarde, dat hij zelf fietsbanden noo
dig had. Acht maanden gevangenisstraf eischte de Officier
Mr. O. H. van Wijk wees erop dat de verdachte in zeer
moeilijke omstandigheden verkeerde en daardoor tot deze
daad is gekomen.
Een Amsterdamsche bakkersleerling die ontslagen was
had In Aalsmeer nu eens geen fiets maar een boot ge
stolen. Zes maanden luidde de eisch van den Officier. Mr.
J. W. J. Simons pleitte clementie.
'Tenslotte had zich ook nog een Amsterdamsche ijs
venter te verantwoorden, die ervan verdacht werd een
fiets te hebben gestolen voor een café in Bennebroek.
Deze zaak was op een zeer toevallige manier aan het
rollen gebracht, want de ijscoventer had de fiets, die in
Bertnebroek gestolen was, in Amsterdam neergezet voor
een kosthuis waar toevallig de zoon van den eigenaar van
de fiets logeerde. Deze had het rijwiel aanstonds als dat
van zijn vader herkend en zijn vader gewaarschuwd. De
ijsventer verklaarde echter, dat hij de fiets niet in Ben
nebroek gestolen had doch had geruild voor zijn eigen
fiets bij een koopman op het Waterlooplein in de hoofd
stad. Bij navraag bij den koopman zei deze echter dat hij
van niets wist.
De ijsventer hield echter vol den avond dat de fiets
gestolen was niet in Bennebroek te zijn geweest. De offi
cier vertelde, dat het alibi van den verdachte niet klopte
met de verklaringen van de personen, die daarover ge
hoord waren. Hij meende dan ook. dat de verdachte de
fiets had gestolen en eischte een Jaar gevangenisstraf.
Mr. W. Broers, de verdediger, wees er echter op, dat
niet de verdachte moet bewijzen waar hij dien bewusten
avond is geweest, doch dat het O. M. moet bewijzen dat
de verdachte In Bennebroek is geweest. Dit nu ls niet ge
beurd. Niemand heeft de ijsventer zelfs maar in de om
geving van Bennebroek gezien. Op grond van het feit
dat het bewijs niet geleverd was vroeg de verdediger
vrijspraak met onmiddellijke invrijheidstelling van den
verdachte. Na In raadtamer te zijn geweest willigde de
Rechtbank dit verzoek in en stelde den verdachte onmid
dellijk in vrijheid.
Ultspraak>4n al deze zaken op 20 November.
OSucqtdiikeSiatid
HAARLEM, 6 Nov.
Ondertrouwd: 5 Nov.: M. Geutskens en M. W. de
Jonge.
Gehuwd: 6 Nov.: K. Maij en C. J. A. Fortgens. A. J.
Vis en C. M. van der Werff.
Bevallen: 4 Nov.: G. SprokholtStrijker, z„ J. A.
Bronkhorstvan der Vecht, z. 5 Nov.: A. D. van der
PeijlKruitbos, d., M. D. CobelensBergman, d., J.
IJkelKuiper. z„ M. M. T. Parsonten Dam, z.
Overleden: 4 Nov.: A W. Zwart, 73 j„ Camphuis-
straat. G. S. H. MullerPhilippo. 75 j., Boeresteeg.
5 Nov.: H. HendriksKok. 80 j., Orion weg. J. H Ja
cobs, 34 j., Saenredamstraat. B. J. Scheelings, 80 j.
Nauwe Geldeloozepad. H. Vergers 42 j., Laurierstraat.
FAMILIEBERICHTEN UIT ANDERE BLADEN.
Verloofd: M. Kreiken en W. Bos, Rotterdam; T.
G. Siccama en J. D. Blokland, Driebergen.
Ondertrouwd: F. Reinders en S. Weidema, Hilver
sum: R, T. Henkemans Jr. en A. Verhoeven, Rot
terdam-Voorburg; T. Govers en T. Winkelmeyer,
Hilversum-Amsterdam; A. H. H. Lenstra en W.
Knopper, Utrecht; J. Engels en C. J. v. d. Gaag, Gro
ningen.
Getrouwd: J. J. C. Maters en S. J. E. M. H. Geu-
debien, Brussel; S. J. Fockema Andreae en A. dt
Monchy, Groningen-Zwolle; H. C. Roelofs en F. J.
Hoogesteger, Hilversum; H. Greeven Jr. en J. C.
Huizink, Amsterdam; W. F. W. Muda en H. Nlemeyer,
Groningen.
Bevallen: Smit-Nollen, d.. Den Haag; Huizinga-
Sehölvinck, d., Leiden; H. v. Rossum-Cornelisse, d„
De Bilt; J. H. v. Hoboken-v. Swaay, d„ Soerabaja;
Thate-Hirschig, d., Delft; Sickinghe-Waller, d., Den
Haag; Sturms-Kamminga, z„ Amsterdam; G. D.
Gunters-Voorn, z„ Naarden; De Lange-Wynholds, z.,
Bilthoven; Tr. Wind-v. d. Meulen, d., Tijnje; J. J. A.
v. d. Gang-Bouma, z., Dokkum; Hartong-de Vries, z„
Amersfoort; A. v. d. Heide-de Hoon, z., Schevenin-
gen; W. L. Veltman-Doets, d. Naarden.
Overleden: M. M. L, Sprock-Kemper, v. 81 j„ Rijs-
wfjk (Z.-H.); M. G. van^traelen-Blom, v,. 53 j.. Bus-
sum; J. Reyne Hzn., m.,-58 j., Krommenie; J G. Plaat,
m„ 46 j„ Zeist; M. G. E. Brugman, v., 70 j„ Am
sterdam; H. G. Krijgsman, m,, 60 j., Zeist; E. v d.
Kolk-Nagel, v., 79 j., Bunschoten: C. de Jong-.Toosten,
Volendam: M. G. de Mah-Zeylmans v. Emmichoven,
v„ 83 j„ Hardinxveld; M. Abrahams, m., 79 j., Rot
terdam; S. de Vries Szn., m„ 69 j„ Den Haag; W. F.
Femer-In 't Veld, v., 62"j„ Zeist.
Poppenkast..
Idylle
Een forsche jonge man In een gele regenjas gaat
ccn sigarenwinkel binnen. Het is tegen sluitingstijd,
waarmee natuurlijk bedoeld wordt: sluitingstijd op
dezen dag. Op vele andere dagen is er niets dan
sluiting.
De winkeldeur is nog niet heelemaal dicht achter
den bezoeker als een meisje haar openduwt en ook
binnentreedt Zij is slank, pittig en lieftallig. Haar
donkere krullen dansen. Een schat van een kind. Zij
is een beetje haastig en gepreoccupeerd, gaat bin
nen naar een reclameplaat van een sigarettenmerk
uit het verre verleden staren en is kennelijk met
heur lieve gedachten ver van hier.
Intusschen koopt de jonge man sigaretten bij den
winkelier. Hij staat met zijn rug naar het meisje
toe en heeft haar komst volstrekt niet opgemerkt.
Hij maakt bezwaar tegen den prijs van vijfenzeventig
cent voor een geheimzinnig nieuw merk maar berust
tenslotte in het onvermijdelijke en betaalt zijn drie
kwartjes. Als het zoover is vraagt het meisje: „Hebt
u voor mij nog Burleighs?"
Des winkeliers blik flitst, evenals deze kort waar
nemende journalistiek, en taxeert. Een sigarenwinke
lier moet in dezen tijd een scherp en snel waarne
mer zijh. Dus zegt hij, bekoord, maar zaken zijn za
ken en gaan inderdaad vaak voor meisjes: „Neen
dame, het spijt mij, maar u hoort bij dien meneer.
Ik kan meneer nu geeri veertig sigaretten leveren.
Ik heb er te weinig".
De jonge man opent den mond om te protestee
ren, kijkt om, hapt naar adèm, klemt zijn kaken
opeen en zwijgt. Het jonge meisje kijkt hem met groote
oogen aan en zegt: „Ik heb hem nog nooit gezien.
Maargoed hoor: dan ga ik naar een ander". Waar
op zij de winkeldeur opent en haastig verdwijnt
Buiten moet de forsche jonge man in de regenjas
een waren spurt inzetten om haar in te halen. Zij
holt. Eindelijk is hij viak bij en roept smeekend:
„Wiesje!" Geen antwoord. Versneld tempo van het
meisje. „Wies! Luister nu eens!" Zij wendt zich even
om en zegt met gesmoorde stem. „Ga weg. Loop mij
toch niet achterna. Alle menschen kijken' naar ons".
„Als je langzamer loopt doen ze het niet meer",
mompelt de onverbiddelijke logica des mans. „En dan
wandel ik mee".
„Nee. Dat wil ik juist niet. Ik wil- je niet meer
spreken".
„Maar ik j'ou wel".
Dit heeft eenige uitwerking. De jonge man schaart
zich aan haar zijde en begint een overredend be
toog. Het hollen, eerst tot een marschtempo afgezakt,
begint geleidelijk tot een wandeltempo te ^lalen. Ook
komen zij nu in een stille straat. Een heel stillp
straat, die naar buiten leidt. En niemand hoort meer
wat zij zeggen. Alleen een eenzame voorbijganger
meent nog de woorden- „Dit is een teeken van het
Lot, Wiesje.... wij hooren bij elkaar", gevolgd door
het verontwaardigd antwoord: „Nee, van den siga
renman" te hebben opgevangen. Daar is natuurlijk
op te zeggen, dat de liefde haar teekenen door ieder
kan doen geven, dat zij grillig is en dat het dus juist
iets voor haar geacht moet worden om den sigaren
man te kiezen instede van den begenadigden dichter
of den minnezanger met de fluweelen oogen, het
fluweelen jasje en de fluweelen stem
Die eenzame voorbijganger keerde in den laten
avond huiswaarts. In het donker ontmoette hij nog
iemand. Hij wist niet zeker of het een of twee men
schen waren. Er was maar éen silhouet, maar hij
meende gefluister te hooren. Het moeten er dus twee
geweest zijn.
Op dit zelfde oogenblik vertelde de sigarenhan
delaar, in zijn huiskamer achter den winkel, zijn
ervaring aan zijn vrouw. „Mij nemen ze er niet tus
schen", zei hij grimmig. En hij had niet het flauwste
vermoeden, bij deze harde woorden, dat hij niet door
kille zakenoverwegingen maar door de Liefde zelf
geïnspireerd werdEn dat hij een groote daad had
volbracht in twee menschenlevens.
„Herkende je hem heusch niet toen je in den win
kel kwam?" vroeg de absoluut-vertrouwde vriendin,
die nooit iets aan een ander zou vertellen, den vol
genden middag.
Maar er zijn geheimen die geheim blijven. Het
meisje met de dansende krullen glimlachte alleen,
peinzend en raadselachtig.
Een éénpansmaaltijd
Ten bate van „Winterhulp"
Reeds is medegedeeld dat Zaterdag 15 No
vember aanstaande te 18 uur een éénpansmaal
tijd gehouden zal worden in het Gemeentelijk
Concertgebouw, Lange Begijnestraat te Haarlem, uit
gaande van de Nederlandsche en Duitsche Winter-
hulporganhaties gezamenlijk.
De kosten van dezen maaltijd zijn gesteld op f 0.50
per persoon. (Kinderen beneden 14 jaar f 0.25). Dis
tributiebons behoeven niet te worden afgestaan.
Belangstellenden, die aan dezen maaltijd wenschen
deel te nemen, kunnen' dit vóór 8 November a.s. be
richten aan onderstaand adres: Plaatselijk Bureau
van „Winterhulp Nederlanjl". Ged. Oude Gracht 47,
Haarlem. De toegangskaarten zullen dan tijdig worden
toegezonden.
LOONEN IN DE PAPIER-INDUSTRIE.
's-GRAVENHAGE, 5 November. Het A.N.P.
meldt: Aangezien in een deel van de papier-in
dustrie in Nederland loonen betaald worden, welke,
vooral met het oog op de komende wintermaanden,
te laag moeten worden geacht, heeft het college
van rïjksbemiddelaars voor een tiental onderne
mingen in dezen bedrijfstak een regeling bindend
vastgesteld, waarbij wordt bepaald, dat aan manne
lijke arbeiders van 23 jaar en ouder een loon van
minstens f 20 per week moet betaald worden.
ORDENING VAN HET DILETTANTEN TOONEEL.
HILVERSUM, 6 November. Hedenavond wordt
in den „Spiegel «van den dag" een vraaggesprek uit
gezonden met den heer F. Primo, hoofd der afdeeling
theater en dans van het departement van Volks
voorlichting en Kunsten, over de ordening van het
dilettantentooneel. Deze uitzending is van groot be
lang voor allen, die: in het dilettantentooneel werk
zaam zijn.,
'(A.N.P.)
Waarschijnlijk kou gevat. Neem
een "AKKERTJE" het uitmun
tende middel bij verkoudheid,
griep, influenza, kou in 'l hoofd. i
helpen direct l
(Adv. Ingez. Med.)
DONDERDAG G NOVEMBER.
Gemeentelijk Concertgebouw: „liet biechtgeheim"
door Willem Goossens' Volkstooneel, 7.30 uur.
Stadsschouwburg, Wllsonspleln: Variété-voorstel
ling Ned.-Duitsche Kuituurgemeenschap, 7.15 uur.
Rembrandt Theater: „Hoera.... er Is een stam
houder", 2,30 6,30 en 8,45 uur.
Palace: „De Jantjes", 2, C.30 en 8.45 uur.
Luxor Theater: „De Postmeester". 2.30, 6.30 en
8 45 uur.
Frans Hals Theater: „Een land zonder vrouwen",
2.3*0. 6.30 en 8.45 uur.
Moviac: Gevarieerd programma van 12 uur af.
VRIJDAG 7 NOVEMBER.
Stadsschouwburg: Het Masker: „Het Avontuur",
7.30 uur.
Gem. Concertzaal: H.O.V. Concert. 7.30 uur.
Rembrajjdt Theater: „Pantserkruiser Sebastopol",
2.80, 6.30 en 8.45 uur.
Bioscooptheaters: Voorstellingen des middags en
des avonds. Nieuw programma.
Nachtdienst- Apotheken
De volgende apotheken te Haarlem zijn van des
avonds acht tot des morgens acht uur (ook op
Zondag) geopend:
Bosch en Vaart-apotheek, Bosch cn Vaartstraat
26, Tel. 13290.
TT. Remmers en Zoon, Kruisstraat 6, Tel. 10351.
Noorder-Apotheek, Jan Gljzcnkade 1ST, Tol.
23821.
Te Heemstede ie geopend:
Heemsteedsche Apotheek, Binnenweg 98, TeL
28197.