Hardnekkige hoest? Siroop Bonnema
Dwergen.
Zware lichamelijke prestaties worden gevraagd van de mannen, die de colonnes
door het met sneeuw en Ijs bedekte landschap van het Sovjet-gebied naar het
Oostfront moeten brengen, (Deutscher-Verlag-Recla-P. K, Knlttel)
Training voor den winter aan het IJszee-front. Achter een houten wand, die den
mijdenden wind moet opvangen, wordt met poolhonden geoefend.
(Orbls-Holland-P. K. Serr)
Hoog boven het stadsgewoel wordt de „vang" van den typischen molen „D«
Gooyer" aan den Oostrand van Amsterdam vastgezet. De molenaar heeft een
breeden kijk op de dingen van de hoofdstad. (Pax-Holland-De Haan-ci
Japan en Necl.-Tndië
's-GRAVENHAGE, 13 Januari 1942,
Als een zeer opmerkelijk feit werd heden van bj
voegde zijde gesignaleerd, dat de Japansche regeerkj
die nu Nederlandseh-Indië den oorlog heeft verklaar
daar verscheidene weken, gedurende welke zij ree
de oorlogsverklaring van Nederlandsoh-Indië in ha;
bezit had, mee heeft gewacht. Dit werd een bewj
geacht van het gemak, waarmee de Nederlandse
Indische regeering, als zij had gewild, buiten
oorlog had kunnen blijven, had zij toen de botst
tusschen Japan en de Anglo-Amerikaansche mogem
heden er was. zich tot een gereserveerde houding bi
perkt. Van de Anglo-Amerikaansche mogendhedi
toch, het was al vroeger gezegd, zou onder deze og
standigheden niets te vree/en geweest zijn. want, a
de zware verliezen hun onmiddellijk bij het begin vi
den oorlog toegebracht, hadden zij niet eens troepi
en materieel genoeg om hun eigen bezittingen te vei
dedigcn, laat staan om Nedcrlandsch-Indië in ly
nauw te drijven. Maar. het is eveneens eerder gs
ztgd, men scheen er in Nederlandsch-Indië welhaai
op gebrand te wezen in den oorlog te komen.
Het eerste gevolg van die haast is reeds binnen. D
een dag hebben de Japanners Turakan in bezit geno
men. ofschoon het sterk verdedigd geweest zal zijl
want iedereen, in Nederlandsch-Indië wist, dat he
bestemd was in een eventueelen oorlog een van d
gewichtigste punten van het heele oorlogstooneel ti
worden, waarom men dan ook zou hebben verwacht
dat Tarakan (met Balik Papan) de bijzondere aan
dacht van de militaire autoriteiten zou hebben g(
had.
Als kenmerkend werd in dit verband een artiki
uit het Soerabajaasch Handelsblad van 10 dezer gt
noemd. Hierin wordt meegedeeld, dat luitenant t(
zee Bussemaker zich met zijn inmiddels ondergegan
onderzeeboot reeds op 5 December voor de kust vaj
Thailand bevond. Dit als bewijs, dat men in Nedet
landsch-Indië wel op alle eventualiteiten was voot
bereid, in tegenstelling zooals het Soerabajaa*!
Handelsblad doet uitkomen met Engeland en i
Vereenigde Staten. Hierbij worde ln herinnering ge
bracht, dat de aanval der Japanners op Pearl Harbou
den 7den December is geschied. Het blad put uit bs
venvermeld feit de hoop. dat de Engelschen en Ann
rikanen meer dan voorheen naar de Nederlandsch
Indische autoriteiten zullen luisteren. Zulks in v©
band met het feit, dat Nederlandsch-Indië tot dusva
in het bondgenootschap zeer weinig in te brengti
heeft gehad.
Genoemde zegsman meende, dat ook deze hoop bt
drogen is uitgekomen. Wavell is op zijn nieuwe pos)
te Batavia aangekomen en de Indische bevelhebbel
Ter Poorten en Helfrlch hebben hcelemaal niets rate
in te brengen. Onderdehand zou men zich natuurlij
wel kunnen afvragen wat zoo'n Engelsche generat
voor de verdediging van den Archipel uitmaakt a
of met een flinke bezending oorlogsmaterieel nie
beter gediend zou zijn. Eigen troepen zou Wave!
hcelemaal niet meegebracht hebben, het zouden uit
sluitend Nederlandsch-Indische troepen zijn waarova
hij het bevel heeft gekregen.
Een klinkend antwoord
Klinkend en afdoend is het antwoord, dat de Wej
tersche beschaving geeft op de aanvallen, die op haa
gepleegd worden door de bolsjewisten en allen, dl
het voorzien hebben op den ondergang van ons cont:
nent.
Klinkend was het antwoord aan Engeland, dat weri
weggevaagd van het Europeesche vasteland, en zie!
nu wanhopig verdedigt op alle fronten, die het ze',
in 't leven geroepen heeft.
Zoo vergaat het hun die meenen. dat prestaties 6
papier en leugenberichten het kunnen winnen va:
legers, bestaande uit vastberaden mannen die strii
den voor hun ideaal. Zoo zal het een ieder vergasn
die denkt dat hij de waarheid kan tegenhouden en c
leugen doen zegevieren.
Een klinkend antwoord gaven ook onze Nederland
sche nationaal-socialisten, toen zij werden opgeroepen
den strijd aan te binden tegen de horden van Staün
Zij leverden hiermede het bewijsjfcdat ook zij pa! staal
voor de Westersche beschaving, godsdienst en cultuuf
dat zij zich weten in te zetten ter wille van de toe
komst van ons land en ons volk.
Inderdaad een klinkend en afdoend antwoord aai
allen, die meenen door een afwachtende houding, jl
zelfs door geniepige tegenwerking ons land te dienen
Maar het is niet alleen een klinkend antwoord, di
onze dappere vrijwilligers geven, hei; is ook een schil
terend voorbeeld, dat navolging verdient.
Landgenoot wat is uw antwoord? Volgt het voor
beeld dat u gegeven wordt. Meldt u aan bij het Vrij
willigerslegioen „Nederland", Koninginnegracht
's-Gravenhage.
HOOFDKWARTIER VRIJWILLIGERS»
LEGIOEN „NEDERLAND".
„EfiLN" RECHTVAARDIGE VREDE".
's-GRAVENHAGE. 15 Januari. Hedenavond vaj
19.4520 uur spreekt Max Blokzijl vla den zender
Hilversum II ln de serie ..Brandende kwesties" over
het onderwerp „Een rechtvaardige vrede" (A.N.P.J
io Jytoqtamma
VRIJDAG 16 JANUARI 1942.
HILVERSUM I, 415.5 M.
7.15 Gramofoonmuziek. 7.45 Ochtendgymnastiek. 7.55 Gra>
mofoonmuziek. 8.20 Ochtendgymnastiek. 8.30 B.N.O,
Nieuwsberichten. 8.46 Gramofoonmuziek. 9.15 Voor de huis
vrouw. 9 20 Gramofoonmuziek. 11.00 Voor de kleuters. 11.29
Sylveslie Trio. 12.00 Orkest Malando en solist. 12.40 Alma
nak. 12.45 B.N.O. Nieuws- en economische berichten. 13.04
Productieslag 13.15 Omroeporkest. 14.00 Hnarlemsche Or-
kestvereenlging, solisten en gramofoonmuziek. 16.00 Bijbel
lezing. 1G.20 Pianovoordracht. 16.45 Musette-orkest en
soliste. 17.15 B.N.O. Nieuws-, economische- en beursbe
richten. 17.30 Voor de jeugd. 17.45 Orgelconcert. 13.10 Sport-
wetenswaardigheden. 18.30 Uitzending voor de Neder-
landsche Arbeiders in Duitschland. 19.00 Actueel halfuur.
19.30 Gramofoonmuziek. 19.45 Klaas van Beeck en zijn
orkest. Vanaf 20.15 aleen voor de Radio-Centrales, die over
een lijnverbinding met de Studio beschikken. 20.15 Gramo
foonmuziek. 20.45 Voordracht. 21.00 Ensemble „De Kwint-
slag". 21.45 B.N.O. Nieuwsberichten. 22.00 B.N.O. Engel
sche uitzending: ..Economic News from Holland" of Gr»-
mofoonmulzek. 22.15—24.00 Gramofoonmuziek.
HILVERSUM II, 301.5 M.
7.158.45 Zie Hilversum I. 8.45 Gramofoonmuziek. 10.C4
Morgenwijding. 10.15 Arnhemsche OrkestvereeniglnJ
(opn 10 40 Boekbespreking. 11.00 Viool en piano. 11.31
Gramofoonmuziek. 12.00 Ensemble Joan Lancé. 12.45 B.N.O.
Nieuws- en economische berichten. 13.05 De Ramblers. 13.35
Gramofoonmuziek. 13.45 Amabilesextet. 14.30 Orgelconcert
en zang. 15.00 Voor de vrouw. 15.45 Gramofoonmuzielt.
16.30 Voor de jeugd. 17.00 Gramofoonmuziek. 17.15 B.N.O.
Nieuws-, economische- en beursberichten. 17.30 Salon
orkest. 18.30 Het begrip „Vrijheid". 18.45 Gramofoonmuziek.
19.00 Actueel halfuur. 19.30 Gramofoonmuziek. 19.45 Repo>
tage. 20.00 Strijkensemble en gramofoonmuziek. (Vanaf
20.15 alleen voor de Radio-Centrales, die over een lijnver
binding met de Studio beschikken). 21.00 Causerie over het
werk van Dr Jac. P. Thijsse 21.15 Gramofoonmuziek. 21.45
B.N.O. Nieuwsberichten. 22.00 Gramofoonmuziek. 22.10—
22.15 Avondwijding.
Italiaansch weermachtsbericht
Britsche colonne vernietigd
in Noord-Afrika.
Engelsche druk in den sector
Solloem.
ROME, 14 Januari. (Stefanl). Het 591e Italiaan-
sche weermachtbertcht luidt als volgt:
„Gisteren zijn onze stellingen in den sector van
Solloem en Halfaya voortdurend hevig door lucht-,
land- en zeestrijdkrachten gebombardeerd. Niets be
langrijks te melden ln Westelijk Cyrenaïca. De Duit-
sche luchtmacht heeft met geweldige strijdkrachten
de haveninstallaties en vliegvelden van Derna en To-
broek aangevallen: bommen van middelzwaar en zeer
zwaar kaliber troffen doel. waarbij in de installaties
en opslagplaatsen aanzienlijke schade werd aange
richt en groote branden uitbraken. Opeenhoopingen
van tanks en transportmiddelen werden eveneens met
zichtbare uitwerking getroffen. Twee vijandelijke
vliegtuigen werden neergehaald.
Italiaansche escadrilles hebben dank zij een stout-
moedigen aanval in scheervlucht een sterke vijande
lijke colonne bij verrassing vernietigd: meer dan 25
vrachtauto's beladen met munitie en brandstoffen
vlogen in de lucht, een gemotoriseerde batterij werd
vernietigd en troepenafdcelingen werden uiteenge
dreven. Italiaansche en Duitsche vliegtuigen hebben
verscheidene malen Malta gebombardeerd. Drie vijan
delijke vliegtuigen werden neergehaald".
Bont- en wolinzameling
in Duitschland hraclit ruim
67 millioen stuks op
Minister Goebbels dankt de gevers
in een radiorede
Het D. N. B. meldt: De wolinzameling van het Duit
sche volk heeft, naar gisteravond werd medegedeeld,
in totaal 67.232.696 stuks van verschillende soort opge
leverd. 4003 wagons met bont- en wolartikelen zijn
reeds aan de weermacht afgeleverd en voor het groot
ste deel reeds ann de troepen uitgereikt.
Minister Goebbels heeft gisteravond per radio het Duit
sche volk het resultaat der wolinzameling medegedeeld,
dat den voorlooplgen uitslag van J.l. Zondag met bijna 11
millioen stuks overtreft.
Goebbels dankte allen, die aan de inzameling hun krach
ten hebben gegeven, vooral de vrouwen, die de kleeding
onvermoeid hebben gemaakt en hersteld. Uit het resul
taat blijkt ditmaal nog meer dan bij andere gelegenheden
de goedgeoefendhcld van ons volk, aldus de minister.
Slechts onze vijanden hebben aan deze zaak een politiek
karakter trachten te geven. Als Engelsche kranten enkele
dagen geleden schreven dat deze inzameling door het ge-
heele Duitsche volk verontwaardigd werd afgewezen en
dat zij slechts uitvoerbaar was doordat de politie den
voorbijgangers met geweld bontmantels en Jassen van het
lijf rukte, als de Londensche radio wist te melden dat
Berlijnsche vrouwen het vertrek der goederentreinen met
de wol- en wlnterartlkelen naar het front probeerden te
beletten door op de rails te gaan liggen, dan bespaar ik
mij de moeite daarop te antwoorden. Dergelijke even
gemeene als domme en dwaze leugens veroordeelen zich
zelf.
Nog vanochtend kwam de Moskousche radio met het be
richt dat de inzameling maar een zeer schralen oogst heeft
opgeleverd: ln totaal zouden 22 bontmantels bijeengebracht
zijn. Ook hier ga ik er niet toe over het aantal van bijna
4 millioen opgehaalde bontmantels als overtuigend tegen
bewijs aan te voeren.
Het Duitsche volk beeft van de inzameling, waarvan
onze vijanden een politiek dispuut wilden maken, een po
litieke daad gemaakt. Zij ls thans derhalve meer dan een
aangelegenheid van gemeenschappelijke hulpverleening,
zij is een overtuigend bewijs voor de vastberadenheid,
waarmee het Duitsche volk bereid is dezen oorlog lot de
overwinning voort te zetten.
Candidaten voor het Britsche
ambassadeursschap in de
Sovjet Unie
Treedt Sir Stafford Cripps tot de
Engelsche regeering toe?
GENèVE 14 Januari. De politieke correspondent van
de „Evening Standard" neemt aan dat de volgende drie
diplomaten in aanmerking komen voor den ambassadeurs-
post te Moskou: Sir Ronald Campbell (Lissabon). Knatch-
bull Hugessen (Ankara) en Sir Archibald Clark Kerr
(Tsjoenklng), van wie laatstgenoemde de meeste kansen zou
maken.
Tusschen Sir Stafford Cripps en de Britsche regeering
hebben geen meeningsverschlllen bestaan, aldus de cor
respondent. Hij doet op eigen wensch afstand van zijn
post te Moskou.
De politieke correspondent der „Evening News" deelt
mee dat men ln politieke kringen te Londen vast rekent
op toetreding van Cripps tot de regeering. Dit blad meent
dat de Britsche ambassadeur te Kaïro wellicht ook voor
den post in Moskou ln aanmerking komt. (D. N. B.).
Britsche vliegtuigen hoven cle
Noord-Duitsche kust
Tenminste drie bommenwerpers
neergeschoten
BERLIJN, 15 Januari. (D.N.B.) In den afgeloopen
nacht hebben Britsche vliegtuigen in het kustgebied
van"Noord-Duitschland een aantal bommen laten val
len die schade aan particuliere huizen toebrachten.
De burgerbevolking leed eenige verliezen aan dooden
en gewonden. De Duitsche afweer bewees weer zeer
doelmatig te zijn en schoot volgens de tot dusver ont
vangen berichten ten minste drie bommenwerpers
neer.
Churchill per onderzeeboot
naar Engeland terug?
Het Italiaansche persbureau Stefani verneemt uit
Lissabon: Naar verluidt, zou Churchill zich aan boord
hebben begeven van een onderzeeboot om daarin naar
Engeland terug te keoren. In journalistieke kringen
alhier brengt men een lronischen commentaar op deze
reis die, indien zij werkelijk gemaakt wordt aan boord
van een duikboot, aanzienlijk langzamer zou ge
schieden dan aan boord van een pantserschip. Waar
om, zoo vraagt men zich af, geeft de verdediger der
belangen van Joden en plutocraten er de voorkeur aan
gebruik te maken van dit langzame maar veilige
middel, in plaats van te reizen met een snel pantser
schip, ondanks de dringende zaken welke hem wach-
Hoofdredacteur: C. J. v. Tilburg, Heemstede.
I'lv.-hoofdrcdactcur: G. N. Leenders, Heemstede.
(Nauwkeurige tellingen van dvergen
besfaan tiiet, maar men schat dat er
op de geheele wereld ongeveer twin
tigduizend zijn)
Twintigduizend dwergen zijn er
Op de wereld in totaal,
Twintigduizend menschen kleiner,
Heel wat kleiner, dan normaal.
Al die extra kleine menschen.
Over heel de aard verspreid.
Hebben zeer normale wenschen
En een eigen levensstrijd.
Eén dier wenschen is. zou 'k denken:
Als ik u eens tegenkom,
Wil mij dan geen aandacht schenken
Maar: doe wel en zie niet om.
Is een groot mensch soms iets beters,
Is gewicht zoo veel meer waard,
Gaat een aantal centimeters
Met een gvooter deugd gepaard?
Neen, we laten ook natuurlijk
D' allerkleinsten alle eer.
Daarom zien we niet, figuurlijk,
Op de kleinste dwergen neer.
Klem maar dapper is hun streven
In het dikwijls zwaar bestaan,
't Is niet maklijk gaan door 't leven,
Als je als een dwerg moet gaan.
Twintigduizend op heel d'aarde,
Inderdaad een dwergpartij,
Maar er zijn, naar diep re waarde.
Zeker reuze-menschen bij.
P. GASUS
ten te Londen, waar de oppositie verlangend is hem
onbescheiden vragen te stellen over de nederlagen in
Oost-Azië? Heel eenvoudig, omdat Churchill er de
voorkeur aan geeft de rol van den nieuwen Jonas te
spelen, sterk onder den indruk als hij is van de re
cente verliezen der Britsche marine, en tevens omdat
hij prefereert de oplossing der vitale kwesties voor
het Britsche rijk eenige dagen uit te stellen, maar
zijn eigen huid te redden.
TUCHTREGELINGSBESLUIT VOOR
GEKAZERNEERDE GEMEENTEPOLITIE.
's-GRAVENHAGE, 14 Januari, In de Ned Staats
courant van heden ls opgenomen een besluit van den
secretaris-generaal van het departement van Binnen-
landsche Zaken betreffende de tucht bij de gekazer
neerde gemeentepolitie. In dit besluit worden o.m de
tuchtstraffen opgesomd, welke bij deze politie wegens
vergrijpen tegen de tucht, voor zooveel daartegen niet
krachtens een andere wettelijke strafbepaling wordt
opgetreden, kunnen worden opgelegd. Daaronder zijn:
berisping, licht arrest, verzwaard arrest en voor agen
ten van politie ook strafdienst van tenminste één en
ten hoogste twee uur per dag gedurende ten hoogste
zeven dagen. Deze strafdienst bestaat uit het verrich
ten van werkzaamheden buiten de diensturen van den
gestrafte
De besluiten van de besturen der gemeenten, in
wier onderwerp bij dit besluit wordt voorzien, blij
ven van kracht voor zoover zij niet in strijd zijn met
de bepalingen van dit besluit. (A.N.P.)
WAARDELOOS VOEDINGSMIDDEL.
NIJMEGEN 14 Jan. Het A. N. P. meldt: Een keur
meester van den keuringsdienst voor waren ontdekte In
een zaak te Nijmegen pakjes „vanillesuiker", waarin het
hoofdbestanddeel suiker ontbrak. Zijn vermoeden, dat hij
te doen had met krijtpoeder, waaraan men een vanille-
geurtje had gegeven en iets van een kunstmatig zoet-
middel toegevoegd, werd bij onderzoek op het laboratorium
juist bevonden.
De pakjes, waarin dit poeder verpakt was, dat misschien
als tandpoeder dienst zou kunnen doen, maar als voe
dingsmiddel meer dan waardeloos is, waren bedrukt met
het opschrift: „extra fijne vanillesuiker".
Eenmaal op dit artikel opmerkzaam geworden, werd et-
bijzondere aandacht aan besteed en het bleek, dat andere
pakjes, waarop ter aanduiding van den inhoud gedrukt
was: „vervangt fijne vanillesuiker" taptemelkooeder be
vatten .eveneens zoetgemaakt en gearomatiseerd. Hier
was dus wel zorgvuldig vermeden om den kooper formeel
te misleiden of te bedriegen met betrekking ot den aard
van de koopwaar, terwijl hij toch op zoodanige wijze werd
Ingelicht, dat hij wel reden had om iets anders te ver
wachten dan hij kreeg.
Als u jarig bent, tracteert u
Als u jarig bent tracteert u. Dat is nu eenmaal zoo
gebruikelijk. U schenkt met milde hand aan vrienden
en kennissen die u komen gelukwenschen, al naar ge
lang uw beurs enuw bonnen het toelaten.
Honderden Nederlanders hebben thans een nieuw
verjaardagsgebruik ingesteld. Zij storten op den dag
van hun verjaardag even zooveel maal een dubbeltje,
een kwartje, of een gulden.... ook al weer naar
gelang hun beurs het toelaat op de girorekening van
de Nederlandsche ambulance.
En dan eten zij en hun vrienden dien dag een ge
bakje minderMaak dit nieuwe verjaardagsgebruik
tot het uwe. Misschien is u vandaag wel jarig. Welnu,
hier is het gironummer:
8-7-G-0-0.
Nederlandsche ambulance, Koninginnegracht 22,
's-Gravenhage.
VREUGDE EN ARBEID.
Het Decembernummer van het maandblad „Vreugde en
Arbeid" ((Freude und Arbeit) is verschenen. De tekst ls
Duitsch en Nederlandsch. Het blad is zeer goed verzorgd
en het bevat een groote hoeveelheid fraaie kleurenfoto's.
Van de vele artikelen worden hier de volgende vermeld:
het verzorgen van kinderen door bedrijven, welk artikel
behandelt hoe door het optreden van de werkende moe
der het probleem van de kinderverzorging is ontstaan en
dat verder laat zien hoe de oplossing van dit probleem is
gevonden en hoe de kinderen nu worden verzorgd. Een
prachtige fotoreportage gemaakt van het vervaardigen van
Speelgoed in het Ertsgebergte. Aan de vele volken in den
Sovjetstaat zijn een artikel en een aantal foto's gewijd.
Verder zijn o.m. nog een aantal pagina's gebruikt voor ar
tikelen over den rijstbouw in Hongarije, over de hulp van
chemici om den oorlog te winnen en over de sklsport. alle
rijk en fraai geïllustreerd.
ln het Januarinummer van liet tijdschrift wordt meege
deeld, dat het huis waarin de Antwerpensche schilder
Peter Paul Rubens heeft gewoond nu weer door de Duit
sche autoriteiten wordt hersteld in den vorm die het had
ten tijde van het leven van den schilder. Dr. Ley, de lei
der van het Duitsche Arbeidsfront heeft in dit nummer
een inleidend artikel geschreven. Verder worden verschil
lende sociale kwesties aangeroerd. O.m. is een interview
met Marcel Déat opgenomen. Aan het Fransche leven is
een vrij groote plaats ingeruimd, waarbij de Fransche
keuken, de Fransche wijn on de Parijsche mode niet zijn
vergeten. Voorts wordt uitvoerige aandacht besteed aan
den opbouw van de Duitsche cultuur in het Oosten. Ook
in dit nummer zijn veel mooie foto's opgenomen.
(Adv. Ingez. Med.)
De wijziging der auteurswet.
DEN HAAG. 14 Jan. In het Verordeningenblad
komt voor het besluit tot wijziging van de auteurs
wet 1912. Van deze wet wordt nu art. 30a als volgt
gelezen: Voor het als bedrijf verleenen van bemidde
ling inzake auteursrecht al of niet met het oogmerk
om winst te maken, is, voorzoover het werk van let
terkunde, wetenschap of kunst valt binnen het gebied
waarvoor de zorg is opgedragen aan het departement
van volksvoorlichting cn kunsten, de toestemming
vereischt van den secr. gen. van dat departement.
Onder het verleenen van bemiddeling inzake
auteursrecht wordt verstaan het, al of niet op eigen
naam, ten behoeve van de makers van werken van
letterkunde, wetenschap of kunst, of hun rechtver
krijgenden, sluiten of ten uitvoer leggen van over
eenkomsten betreffende dc overdracht van het
auteursrecht in zijn geheel of gedeeltelijk of de open
baarmaking van die werken of hun verveelvoudigin
gen of de verveelvoudiging van die werken, in hun
geheel of gedeeltelijk.
In de Ned. Staatscourant is het besluit van den
secr.-gen. van het departement van volksvoorlichting
en kunsten opgenomen, waarbij het „Buma" te Am
sterdam werd opgeheven en het Ned. auteursrechten
bureau te Amsterdam werd gesticht. Tevens is het
eerste uitvoeringsbesluit verschenen ter uitvoerleg
ging van art. 30a van de auteurswet 1912. Art. 2 van
dit besluit luidt: le. Ten aanzien van de bemiddeling
inzake het auteursrecht met betrekking tot andere
werken dan die, welke vallen onder het muziek-
auteursrecht, moeten degenen, die zich met deze be
middeling bezig houden, binnen veertien dagen
na afkondiging van dit besluit een verzoek om toe
stemming, als bedoeld in art. 30a der Auteurswet 1912,
indienen bij den secr.gen. van het departement van
volksvoorlichting en kunsten. 2e Zij, die tot op heden
in Nederland zich plachten bezig te houden met de
hierbedoelde bemiddeling en tevens binnen den in
het eerste lid bedoelden termijn een verzoek tot toe
stemming, als bedoeld in art. 30a der Auteurswet 1912,
hebben ingediend, kunnen zich met de bemiddeling
blijven belasten, totdat door den secr.gen. op het ver
zoek is beschikt.
Dit besluit treedt in werking op den dag zijner af
kondiging.
De belangrijke wijzigingen.
Van bevoegde zijde wordt in aansluiting op boven
staande medegedeeld:
Het besluit no. 6H942 van de secretarissen-generaal
van de departementen van volksvoorlichting en kun
sten en van justitie, waarbij art. 30a van de Auteurs
wet 1912 wordt gewijzigd, heeft de volgende betee-
kenis:
Tot nu toe was voor het verleenen van bemiddeling
in zake de muziekauteursrechten als bedrijf toestem
ming vereischt van het departement van justitie. De
verandering behelst nu dat toestemming niet alleen
vereischt is in het geval van bemiddeling inzake mu
ziekauteursrechten doch ook in het geval van bemid
deling inzake andere auteursrechten, voor zoover het
betreffende werk valt binnen het gebied waarvan de
zorg is opgedragen aan het departement van volks
voorlichting en kunsten. Toestemming tot bemiddeling
wordt thans gegeven door den secretaris-generaal van
laatstgenoemd departement.
Het betreft hier in de eerste plaats de bescherming
van den kunstenaar. Deze is immers geen zakenman
en is zelf dikwijls niet in staat na te gaan of het bu
reau, hetwelk zorg draagt voor de inning en de hand
having van zijn auteursrechten, dit op de juiste wijze
doet en evenmin of de administratiekosten van dit
bureau binnen redelijke grenzen worden gehouden.
Aan den anderen kant is er van staatswege evenzeer
controle noodig. dat alleen zij, die redelijkerwijs ver
plicht zijn auteursrechten tc betalen, deze betalen
en dat de bedragen dezer betalingen redelijk worden
gehouden.
Ter uitvoering van dit zoo belangrijke besluit is er
een stichting in het leven geroepen genaamd „Neder
landsch Auteursrechten Bureau". Dit bureau neemt
alle civielrechtelijke rechten en verplichtingen van
het thans ontbonden bureau voor muziekauteursrecht
„Buma" te Amsterdam over.
Hel nieuwe bureau* staat onder onmiddellijk toe
zicht van den secretaris-generaal van het d^artement
van volksvoorlichting en kunsten. Het omvat niet
alleen de bemiddeling van muziekauteursrechten maar
van alle auteursrechten op het gebied van het depar
tement van volksvoorlichting en kunsten. Dit nieuwe
bureau zal onmiddellijk de geheele taak van het Buma
ten aanzien van muziekauteursrechten overnemen. Zij,
die zich bezig hielden met de bemiddeling van an
dere auteursrechten dan muziekauteursrechten, moe
ten binnen veertien dagen na afkondiging van het
eerste uitvoeringsbesluit dus voor den 24sten Januari
1942 een verzoek om toestemming om het bedrijf voort
te zetten, indienen bij den secretaris-generaal van het
departement van volksvoorlichting en kunsten. Totdat
de definitieve beslissing omtrent dit verzoek is ge
vallen kunnen zij hun werkzaamheden voortzetten.
Het ligt echter in de bedoeling op den duur ook de
bemiddeling van andere dan muziekauteursrechten te
doen geschieden door het Nederlandsche Auteursrech
ten Bureau.
Het is bekend, dat een van de vele grieven, welke
bestonden tegen de werkwijze van het Buma deze
was, dat er eindelooze, zeer kostbare processen wer
den uitgestreden, waardoor de belangen van de kun
stenaars niet gediend waren. Allerlei moeilijkheden
kunnen thans op een veel eenvoudiger wijze geregeld
worden. In de organisatie der Nederlandsche Kultuur
kamer zijn alle scheppende en uitvoerende kunste
naars vereenigd benevens alle verspreiders van kunst
werken. Binnen het kader van deze organisatie kan
men trachten billijke regelingen te vinden, welke alle
belanghebbende partijen moeten bevredigen. Daar
zoowel het „Nederlandsch Auteursrechten Bureau"
als de Nederlandsche Kultuurkamer onder het toezicht
staan van het departement van volksvoorlichting en
kunsten kan hier een overbrugging gemakkelijk wor
den gevonden.
Het departement zal er voor waken dat de kosten,
welke drukken op de bemiddeling inzake auteurs
rechten zooveel mogelijk worden beperkt. Het moet
zoo zijn. dat de kunstenaars werkelijk krijger, wat
hun toekomt. Het nieuwe auteursrechtenbureau zal
onder directie staan van den heer A. D. Loman Jr.,
die zijn sporen op het gebied van auteursrechten in
Nederland heeft verdiend. Bovendien zal een bijzon
der gevolmachtigde van den secretaris-generaal zor
gen voor het dagelijksche contact tusschen het Ne
derlandsch Auteursrechten-Bureau en het departe
ment en ook tot de Nederlandsche Kultuurkamer en
de daartoe behoorende gilden en groepen. Ook ten
aanzien van de inning van auteursrechten kan door
een goede samenwerking tusschen het departement,
auteursrechtenbureau en kuituurkamer goedkoopere
en betere controle en goedkoopere en snellere inning
worden bevorderd.
ALS GIJ OP STRAAT
DIT TEEKEN ZUT
VERGIET UW EEREPJJCWT
DAN NIET
WINTER HULP-COUECTE
23 cn 24 JANUARI
Het kunstmatig drogen van gras
In 1941 23.000 ton gedroogd
's-GRAVENHAGE, 13 Januari. De productie der
installaties tot het kunstmatig drogen van gras is uit
den aard der zaak afhankelijk van de weersomstan
digheden. Koude in het voorjaar en droogte in de zo
mermaanden waren oorzaak, dat gedurende het afge
loopen seizoen vrij veel minder gras werd geprodu
ceerd dan aanvankelijk werd verwacht. Toch zal in
1941 niet minder dan 23.000 ton gras zijn gedroogd,
voor dit jaar wordt op 50.000 ton gerekend. Deze cij
fers krijgen te meer bcteekenis als men bedenkt, dat
de productie in 1938 begon met 895 ton, om in 1939 op
te loopen tot 1791 ton en in 1940 tot 6.863 ton
Van groote waarde is ook, dat de kwaliteit der ge
droogde partijen, blijkens onderzoekingen te Wage-
ningen, gunstig mag heelen. Wel was er in de dit jaar
onderzochte 6200 monsters eenige schommeling in de
geconstateerde hoeveelheden ruw eiwit in de droge
stof, maar een gemiddelde van 17.96 pet. mag tot te
vredenheid stemmen. De droge maanden bleken niet
de gunstigste te zijn voor het gehalte.
VEREN EN SCHIPBRUGGEN BIJ IJSGANG.
De Nederlandsche Automobiel Club bericht, dat zij ook
dit jaar weder een dienst ten behoeve van het verkeer op
den weg heeft ingesteld, welke inlichtingen verstrekt om
trent de bruikbaarheid van de in de hoofdroutes van het
verkeer gelegen veren en schipbruggen tijdens Ijsgang.
De gewenschte inlichtingen kunnen mondeling of tele
fonisch worden ingewonnen op het secretariaat van de
N. A. C., Koninginnegracht 37, Den Haag, tel. locaal
15674, interlocaal QQ.
„OP DEN STEIGER".
Maandelüksche causerie van prof. dr. T. Goedewaagen.
HILVERSUM, 14 Januari. De persdienst van den
Nederlandschen Omroep meldt: Op iederen laatsten
Zondag van de maand zal pi-of. dr. T. Goedewaagen,
secretaris-generaal van het departement van Volks
voorlichting en Kunsten, des middags gedurende de
pauze van het symphonie-concert een radio-causerie
houden onder den titel: „Op den steiger", te begin
nen 25 Januari a.s. Dez.e causerie wordt uitgezonden
over den zender Hilversum II te 16.00 uur.
Sneeuw in de groote stad. De contouren van
huizen, tranis cn voertuigen vervagen achter het
gordijn van witte vlokken.
(Pax-Holland-De Haan-m)
