R
r*
Litteraire Kantteekeningen
Oud De&fistU
„DE TORENVALK"
ABDIJSIROOP
iwams&sx&mmM
Bm&amsi
TOBIAS
HAARL. DAGBLAD, Zaterdag 31 Ian. 1942
Uit het werk van Aart van
Dobbenburgh. Met tekst van Jos.
de Gruyter en Dr. W, Banning.
Uitgeverij „De Driehoek", 's Gra-
veland.
Henri H. van Calker. In het
atelier van den schilder. Amster
dam. A. J. G. Strengholt's Uitg.
Maatschappij.
Twee boeken over beeldende kunst hebben reeds
eenigen tijd op aankondiging moeten wachten. Het
aan den Bentveldschen lithograaf gewijd album,
met 32 uitstekende reproducties naar zijn laatste
werken, wordt ingeleid door twee zeer waardeeren-
de teksten: kunstkritisch de een, door De Gruyter,
ethisch en maatschappelijk beschouwend, door Dr.
Banning, de ander.
Niet velen beeldenden kunstenaars valt de eer
tebeurt op dusdanige wijze van twee kanten be
keken en gewaardeerd te worden. Doch Aart van
Dobbenburgh is inderdaad die dubbele belangstel
ling waard doordat hij, van beide zijden benaderd,
een eigen-aardig type is, die, in zich zelf com
pleet, zijn kunstenaarschap op zoo ge wilt eigen
gereide wijs met zijn religieus levensbegrip in
samenklank bracht. Als kunstenaar heeft hij in zijn
leven den nobelen moed bezeten zich te beperken en
te concentreeren op wat hij gevoelde dat aan zijn
aard genegen was: de lithographie als zelfstandige
schoonheidsuitdrukking en aan haar techniek alle
mogelijkheden te ontfutselen, in nooit verzwakten
arbeid en met immer stijgende voldoening. Als
maatschappelijke verschijning heeft hij daaraan een
ongebonden, in ieder geval onafhankelijk begrip
voor zedelijke waarden weten te verbinden, die.
voor zoover dat dan bij ieder menschelijk streven
mogelijk is, gefilterd door het wezen en werk van
Van Dobbenburgh gaan. Zoowel Dr. Banning als
De Gruyter hebben aan die tweezijdige belangrijk
heid van het werk, door hun opstellen recht gedaan
en het moet voor den kunstenaar geruststellend
geweest zijn, zich juist door hen gewaardeerd te
weten.
Het is een fraai bibliotheek werk geworden, dit
album met de zoo geslaagde reproducties naar
Van D,'s kunst der laatste jaren. In technisch
opzicht is het steeds verfijnder, bij het geraffineerde
af, geworden. Aan inhoud won het evenzeer, waar
mee ik nog niet eens de spoedig aansprekende on
derwerpen als die der ongelukkigen en misdeelden,
of de breed opgezette serie der handenstudies be
doel. In een eenvoudig veldboeket of het portret
van zijn zoontje vind ik al evenzeer die dubbele
attractie van zijn werk waarop gewezen werd, en
die hem langzamerhand en steeds groeiend, tot een
belangwekkende figuur in onze kunst gemaakt
hebben.
In zijn wijze van uitdrukking heeft hij soms in
vloeden ondergaan van anderen, van vroegere
meesters in hoofdzaak. Die dus genaamde origina
liteit in kunstwerk bestaat mijns inziens niet, oil
slechts tot zoolang men de bron heeft ontdekt,
waaraan, bewust of onbewust, geput werd. Doch
zelfs waar ons een verwantschap of gelijkgestemd
heid opvalt, behoudt een litho van Van Dobben
burgh haar eigen karakter, vertoont het typisch-
hem-eigene, misschien door zijn eigen-aardige
tweezijdigheid in het leven geroepen. Eén, die zich
metterdaad in zijn beperking een meester getoond
heeft.
Het boek van den heer Van Calcer bevat een
vijftigtal causerieën over schilders die hij in hun
atelier bezocht en over wie en over wier werk
hij vriendelijke en uitvoerige informaties geeft.
Hij koos daartoe de schilders van na de Haagsche
en Amsterdamsche scholen, thans levende leden van
Arti, Pulchri, Lucas etc., die voor het meerendeel
nog niet zoo uitvoerig en consciëntieus, wat leven
en werk betreft, in de hedendaagsche kunsthistorie
zijn binnengeleid. Hun portretten en afbeeldingen
naar hun werk vergèzellen deze teksten, die zonder
uitzondering waardeerend zijn. eenigszins mono
toon op het informatieve ingesteld; ze doen in
stijd en neiging denken aan die gezellige, ouder-
wetsche Van Eynden en Van der Willigen, die in
het begin van de vorige eeuw hun tijdgenooten
schilders „beschreven" en evenmin als Van Calcer
nalieten al hun bekroningen, lidmaatschappen en
dergelijke interessante zaken te vermelden. Zoo de
heer Van Calcer eenigerlei hartstochtelijke ge
negenheid voor eenige schilderlijke uitingswijze
mocht bezitten, heeft hij met succes deze in zijn
publicaties weten te bedwingen, en vaker als
spreekbuis van den besproken artist gediend dan
diepgaande beschouwing over kunst gegeven. De
waarde van dit boek ligt dan ook uitsluitend in het
informatieve der talrijke gegevens over de be
sproken persoonlijkheden; het zal als zoodanig ge
waardeerd moeten worden en velen vaak van dienst
zijn.
Het dagboek, door Albrecht E)ürer van zijn reis
door de Nederlanden bijgehouden, is in een Ne-
derlandsche bewerking van P. T. A. Swillens, ver
schenen in de Erasmus-Librije, door de Maastricht-
sche uitgevers LeiterNijpels in het licht gezonden.
Daar de indertijd door Jan Veth en Prof. Muller
verzorgde groote en luxueuse uitgave voor te velen
onbex-eikbaar zal zijn, is met dit driehonderd pa
gina's omvattende werk aan de in kunst belang
stellenden een dienst bewezen die op prijs gesteld
mag worden. Een door-en-door gezonde lectuur over
een prachtig kunstenaarsleven wordt daarmee voor
enkele guldens binnen veler bereik gebracht.
J. H. DE BOIS.
Bescheiden Expositie
(w.o. van Kunst-historische waarde)
7 Wilsonsplein, bij den Stadsschouwburg
UITGAAN
Heden, ZATERDAG 31 JANUARI.
Lange Margarethastraat 13: Literaire Club, Mar
guerite Couperus, 7.15 uur.
Palace: „Snugger en Co". 2, 6.30 en 8.45 uur.
Rembrandt Theater „Annelie", 2.30, 6.30 en 8.45
uur.
Luxor Theater: „Slotaccoord". 2.30, 6.30 en 8.45
uur.
Frans Hals Theater: „Wie heeft Madeleine ge
kust?", 2.30, 6.30 en 8.45 uur.
Moviac: „Een avond in Metropole Theater", van
12 uur af.
ZONDAG 1 FEBRUARI.
Rembrandt Theater: Olympiade-film II, 11.30 uur.
Gebouw Sint Bavo, Smedestraat: Voordracht
Henk Schaer over de Openbaring van Johannes,
2.30 uur.
Gemeentelijk Concertgebouw: Jubileumconcert
H.O.V.-koor, „La Damnation de Faust", 2.30 uur.
Gemeentelijk Concertgebouw: Feestavond Neder-
landsche Dansorkesten, 7.15 uur.
La Gaité, Raaks: Ensemble Nadia Brosgoul, van
3 uur af.
Palace: „Snugger en Co", 1.30, 3.45, 6.30 en 8.45
uur.
Rembrandt Theater: „Annelie", 1.30, 3.45, 6.30
en 8.45 uur.
Luxor Theater: „Slotaccoord", 1.30, 3.45, 6.30
en 8.45 uur.
Frans Hals Theater: „Wie heeft Madeleine ge
kust?". 2, 4.15, 6.30 en 8.45 uur.
Moviac: „Een avond in Metropole Theater", van
12 uur af.
MAANDAG 2 FEBRUARI.
Stadsschouwburg. Wilsonsplein: Populaire Chopin-
avond Theo van der Pas, 7.30 uur.
Bioscooptheaters: Voorstellingen des middags en
des avonds.
Nachtdienst Apotheken
De volgende apotheken te Haarlem zijn van des
avonds acht tot des morgens acht uur (ook op
Zondag) geopend:
Fa. Duym en Keur, Keizerstraat 6, Tel. 10378:
Firma Begeman en Sneltjes. Kruisweg 30, Tel.
10043.
Marnix Apotheek, Marnixstraat 65, Tel. 23525.
Te Heemstede is geopend:
Heemsteedsche Apotheek, Binnenweg 98, Tel.
28197.
Të&e"
ASTHMA OPST.
BEHAUWDHHQ.
waarbjj slijm op de borst
vast zit. zal Abdijsiroop
de slijm doen loskomen en
borst en keel verzachten,
Vanouds beproefd by hoest,
griep, bronchitis, asthma.
A f
MUZIEK.
La Damnation de Faust van
Hector Berlioz
Nu het H.O.V.-Koor ter gelegenheid van zijn
J-jarig bestaan eerstdaags Berlioz' „Légende dra-
matique" zal uitvoeren, zullen enkele bijzonderhe
den over dat werk velen allicht niet onwelkom zijn.
Algemeen bekend, en ook door het H.O.V.-orkest
vaak gespeeld, zijn uit „La Damnation" de drie
orkeststukken „Danse des Sylphes", „Mepuet des
Follets" en „Marche Racockzy". In welk verband
staan deze tot de Faust-legende? Wel: eigenlijk in
geen. Het zijn voortbrengselen van Berlioz' fantas-
tischen geest en van zijn genialiteit als orkestra-
tor. Met net thema der Racockzy-M. werd B. bekend
tijdens een reis door Hongarije, in 1845. Dit thema
trof en inspireerde hem zóó, dat hij het tot een schit
terend orkeststuk verwerkte en, terwille daarvan,
het eerste deel zijner Légende in Hongarije laat
spelen, waarheen hij Faust dus eigenmachtig ver
plaatste. Het is merkwaardig, uit B.'s eigen aan-
teekeningen te vernemen hoe en waar hij zijn Lé-
;ende schreef. Bewonderaar van Goethe, (naast
'.halcespeare en Beethoven), droeg hij het plan
tot het componeeren éener Faust-muziek reeds
lang in zich om. Gedurende zijn reis begon hij aan
de uitvoering. De tekst was voor 5/6 van zijn eigen
hand. In zijn Mémoires zegt hij„Ik beproefde, ge
zeten in mijn oude Duitsche postkoets, de voor
mijn muziek bestemde verzen zelf te vervaardigen.
Ik begon met Faust's aanroeping der natuur en
trachtte niet den tekst van Goethe te vertalen,
maar er mij alleen door te laten inspireeren en er
de muzikale substantie uit te trekken. Op die wijze
maakte ik den tekst „Nature immense" enz., die
mij de hoop gaf, ook de rest te kunnen schrijven.
Eens op dreef, maakte ik de ontbrekende verzen
naarmate de muzikale gedachte bij me opkwa
men, en ik componeerde mijn werk met een ge
makkelijkheid, die ik bij mijn andere composities
zelden ondervonden had. Zoo schreef ik in een
herberg te Passau de inleiding „Le vieil hiver", te
Weenen de „Scène des bords de l'Elbe". Te Pesth
schreef ik op een avond dat ik in de straten ver
dwaald was, bij het licht van een winkel het
refrein en het koor van de „Ronde des paysans".
Praag stond ik midden in den nacht op om een
melodie te schrijven, die ik vreesde te zullen ver
geten: het engelenkoor van Marguérite's apotheose
„Remonte au ciel". Te Breslau schreef ik de woor
den en de muziek van het studentenlied „Jam nox
stellata". In Frankrijk teruggekeerd, componeerde
ik het groote trio „Ange adoré". Al het overige is
te Parijs gecomponeerd, maar altijd a l'improviste:
thuis, in een café, in den Jardin des Tuileries, ja
zelfs in een hoekje van den Boulevard du Temple."
Bij een op die wijze gecomponeerd werk kan men
weinig innerlijke eenheid verwachten. Inderdaad
geeft „La Damnation" dan ook meer een reeks pak
kende stukken voor orkest, voor koor of voor soli dan
een samenhangend geheel. Berlioz' fantastische, re-
volutionnaire geest openbaart er zich ten volle in.
Momenten van groote schoonheid zijn er vele; en
kele andere zijn, evenals b.v. de „Marche au sup-
plice" en de „Ronde du Sabbath" uit zijn Sympho-
nie fantastique, niet vrij van wat men „drakerig
heid" noemt. Zoo heeft B. bij den rit naar de hel,
dien hij Faust laat maken, een eigen helletaal
naar het voorbeeld van Svedenborg gefabriceerd,
die door het koor gezongen wordt, een koeter-
waalsch, dat een geestigen tegenhanger vindt in de
„orïgineele onbewoonde taal" die Wagenaar bij de
Quadrille op het onbewoonde eiland in „De Schip
breuk" als tekst verzonnen heeft. Daarentegen is
de slotscène der Damnation zeer plechtig en een
voudig; het celest karakter is daar zeer mooi in ge
troffen.
Het is wel een groote verscheidenheid van in
drukken die Berlioz' merkwaardige compositie
geeft. Van zijn vlammenden impulsieven geest was
niet anders te verwachten. Alleen de indruk der ver
veling geeft zij niet. Daarvoor heeft Berlioz'
genialiteit wel gezorgd.
K. DE JONG.
CHOPIN-AVOND THEO VAN DER PAS.
De pianist Theo van der Pas, die in Juli j.l. met
zoo'n groot succes een recital gaf in den Stadsschouw
burg te Haarlem, heeft sindsdien in dit seizoen zijn
tournee in een groot aantal steden van ons land,
steeds met de grootste successen, voortgezét. Zoo
speelde hij o.a. weer in Den Haag, Delft, Leiden, Am
sterdam, Utrecht, Bussum, Arnhem, Deventer, Gronin
gen, 's-Hertogenbosch.
Maandagavond 2 Februari zal Theo van der Pas
nu wederom een Chopin-avond geven in den Stads
schouwburg te Haarlem.
DUO-AVOND JOSEF PEMBAUR—JAAP EMNER.
De wereldvermaarde pianist Josef Pembaur en de
jonge Nederlandsche violist Jaap Emner (die ook als1
vioolbouwer naam heeft gemaakt) zullen Woensdag 11
Februari een duo-avond in den Stadsschouwburg te
Haarlem geven.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Inlichtingen te bekomen aan het Politiebureau. Smede-
straat te Haarlem, tusschen 11 en 13 uur.
Terug te bekomen bijMeier, Lange Margarethastraat
I zwart, boek; Jansen, Allanstraat 56, baret; Haan, Von-
delweg 59, Drlehuis-Westerveld, bankpapier; Bureau var
Politie, Smedestraat 9, boek; Swaalf, Kleverlaan 58, auto
onderdeel; Bureau van Politie, Smedestraat 9, gebit; Ente,
Van Nesstraat 39, Handschoenen; Struik, Kennemerlaan 87,
IJmuIden, portemonnaie met inhoud; Visser, Roemer Vis
serstraat 149. portemonnaie met inhoud; Schipper, Diets-
veld 8, portemonnaie met Inhoud; Schuyt, Klnheimweg
85. regenpijpen; van Dam, Nauwe Geldeloozepad 32. riem;
Snellens. Brouwersstraat 107, schoen; Maatkamp, Leldsche-
vaart 294. schpentjes; Planting. Madoerastraat 3, schoen;
Ran, L. Margarethastraat 32 A rood, tasch met inhoud;
Schabbing. Kruisweg 59, wandelstok; Huizing. Pieter Kies-
straat 24 rood, want.
Frans Hals: „Wie heeft Madeleine
gekust
Een leuke vlotte film draait deze week in Fram
Hals. Magda Schneider, een bijna vergeten film
ster, heeft hierin een der hoofdrollen en het blijkt,
dat zij r.og dezelfde charme op het tegenwoordige
publiek uitoefent, als zij oo haar vorige publiek
deed. De film is een vroolfjk niemendalletje, dat
zijn kern heeft in een hevig jaloerschen driftigen
echtgenoot, een jonge vlieger, die, geheel ten on
rechte zijn vrouwtje verdenkt van ontrouw. Tot
zijn verontschuldiging zij gezegd, dat er genoeg
factoren zijn, die hem in zijn verdenking wel
moeten versterken. Het wordt alles voor het jonge
echtpaar zoo hopeloos verwarrend en ingewikkeld,
dat er bijna geen uitkomen aan is. Wij, de toe
schouwers, vermaken er ons uitermate mee, wij
weten precies hoe de vork in de steel zit en weten
ook al vooruit dat alles in orde komt, maar dat
wéten, tenminste dat wordt verondersteld, de direct
betrokkenen nog niet en daarom hebben ze wel
eenige zeer moeilijke, onaangename uurtjes te
doorworstelen.
■Er zit in „Wie heeft Madeleine gekust" een pret
tige gang en vaart. Het gaat met meer dan snel
treinvaart van Parijs naar Londen en van Londen
naar Parijs en wü rennen in datzelfde razend-
vlugge tempo mee en amuseeren ons allerkoste
lijkst.
M. MEYERINK—LEEMAN.
Palace: „Snugger en Co."
De Italiaansche film „Snugger en Co." is een
dolkomische klucht, vol dwaasheden en veel ge
zonden humor.
Umberto Melnati vertolkt de rol van Chlodomir
Snugger en doet daarin sterk aan Heinz Rühmann
denken.
Tezamen met Theodoor haalt Chlodomir aller
lei dolle streken uit-en het is hen daarbij vooral
te doen om geld. Op handige wijze weten ze tel
kens weer hun slachtoffers geld af te persen.
De oom van Theodoor is een rijke kaasfabri
kant, Cherenol genaamd. Deze Cherenol, die zeer
jaloersch is aangelegd, is gehuwd met een veel
jongere vrouw. Adriana is vroeger verloofd geweest
met Malvola, die haar nog steeds met zijn atten
ties achtervolgt. Malvola verliest nu een porte
feuille waarin zich een portret van Adriana be
vindt en deze portefeuille wordt juist door Chere
nol gevonden. Hoe nu deze beide komieken de
situatie weten te redden is werkelijk zeer amusant.
Ze laten Adriana doorgaan voor de zangeres Gaby
Folette en geliefde van Malvola en dat alles geeft
tot oerkomische scènes aanleiding. Mélnati is vooral
zeer grappig in diverse vermommingen, bijv. als
ambtenaar, als dienaar van Gaby en zelfs als
emir.
Al met al een film waarmee men zich kan
amuseeren. Ook de bijrollen zijn in goede han
den.
J. E. ANDREAS.
Moviac: „Een avond in Metropole
Theater99
De uitstekende variété-film „Een avond in
Metropole Theater" kan men nog eens zeven dagen
in Moviac bewonderen. Voor de danseressen is het
alleen maar te wenschen dat het niet al te koud
wordtOverigens zal men zich bü deze film
waarin zang en dans hoogtij vieren, wel amu
seeren. De muziek van Richard Wagners opera
,De Vliegende Hollander" wordt verder in een
apart filmpje ten gehoore gebrocht. Het truc
filmpje „Wiener Walzer" waarvan de titel voor
zichzelf spreekt, stelt eveneens niet teleur. In
het buitenlandsch nieuws is een belangrijke plaats
ingeruimd voor de gevechten op de Krim. Bij de
binnenlandsche actualiteiten valt vooral een repor
tage van den Elfstedentocht op. Al met al een
programma dus, dat een bezoek zeker waard is.
B. KORSTEN.
EXAMENS
vertolking en aan de voortreffelijke sfeer, die de
regie heeft weten te bereiken. Wat het eerste be
treft, de hoofdrol is door Luise Ullrich tot iets on
vergetelijks gemaakt. Haar sterk talent heeft haar
tot een ontroerende weergeving van het jonge
meisje, de jonge vrouw en niet het minst van de
moeder, die aan den oorlog haar man en drie zoons
moet afstaan, in staat gesteld. Het is in één woord
prachtig. En onmiddellijk na haar dient Werner
Krauss genoemd, die in deze film de rol van An-
nelie's vader, den ambtenaar vervult, de enghartige
bekrompen man, ontroerend niettemin in zijn liefde
voor zijn gezin. Karl Luawig Dïehl is de echtge
noot. de medicus met zyn wijsgeerigen kijk op het
leven en ook hij heeft van zijn rol iets bijzonders
gemaakt.
„Annelie" vormt ongetwijfeld een der hoogte
punten van het filmprogramma en verdient daarom
gezien te worden.
F. C. DERKS.
Een nieuwe directeur van het
Ned. Openlucht Museum
De heer S. J. Bouma benoemd
De heer S. J. Bouma te Groningen is benoemd tot
directeur van het Rijksmuseum voor Volkskunde „Het
Nederlandsch Openluchtmuseum" te Arnhem.
Deze benoeming is voor onzen stadgenoot een eer
volle erkenning van zijn verdiensten, welke op veler
lei terrein liggen. Voor Groningen zelf beteekent zijn
heengaan een verlies, dadr hij op het gebied der bouw
kunst en op dat van volkskunst en folklore een door
tastend en door zijn voorbeeld stimuleerend strijder
is geweest als het er om ging om het mooie en waar
devolle te behouden. De heer Bouma heeft vooral
door zijn met tientallen lichtbeelden van zijn eigen
artistieke foto's verluchte lezingen honderden de
oogen geopend voor de schoonheid van eigen stad en
land. Hij behoorde ook tot de klelnt groep, welke
baanbrekend werk heeft gedaan om paal en perk te
stellen aan een vervlakkende onaestetische bouwwijze,
waardoor het eigene verloren dreigde te gaan. door
cursussen te geven aan jonge bouwkundigen. In de
stad Groningen zelf kunnen niet alleen de ingewijden,
maar evengoed alle andere in stadsarchitectuur be
langstellenden eveneens het reSffltaat van zijn arbeid
zien.
De nieuwe directeur van het Openluchtmuseum
werd in 1899 te Groningen geboren. Van oorsprong
is hij een Fries. Hij kent de taal der Friezen, welke
hij zelfs uitstekend spreekt, en is op de hoogte van
wat er op het gebied van zijn interesses in Friesland
bestaat en gebeurt.
VEREENIGING VAN HUISVROUWEN.
Dinsdagmiddag 10 Februari zal mej. dra. Sis Heyster
uit Utrecht voor de afdeeling Haarlem en Omstre
ken van de Ned. Vereeniging van Huisvrouwen in het
gebouw „Zang en Vriendschap" aan de Jansstraat een
lezing houden over het onderwerp: „De intelligentie
der vrouw".
Vrijdagmiddag 13 Februari zal in den Stadsschouw
burg worden opgevoerd „Het meisje met de negen
punten", blijspel van Franz Grlbitz, door het Ruys-
Ensemble.
Maandagmiddag 16 Februari houdt mevrouw M. J.
Braams uit* Haarlem in het gebouw „Zang en Vriend
schap" een lezing over het onderwerp: „Stofversie-
De afdeeling houdt haar jaarvergadering Vrijdag
middag 27 Februari in het gebouw „Zang en Vriend
schap". Op de agenda staat o.a bestuursverkiezing.
Aan de beurt van aftreden zijn mevrouw De Bruin-
Van Scherpenberg, mevrouw Dyserinck-Van Gilse
van der Pais. mevrouw Van Eerde-Sluyterman en
mevrouw Vermeulen-Van Egmond. Het bestuur geeft
in overweging, mevrouw mr. Scheltema-Conradi can-
didaat te stellen voor het hoofdbestuur.
KWALITEIT
munt uit door
SMAKELIJKHEID
BONERA-GOUDA
Luxor: Slot-accoord
„Slot-accoord" de aangrijpende film, die hier reeds
eerder werd vertoond, leent zich zeer zeker voor
een reprise. De menschelijke wijze waarop Willy
Birgel, Lil Dagover en Peter Bosse de hoofdrollen
tolken, maken deze film tot een der beste, die
ons land werd uitgebracht. Het is echter jammer
dat wat al te vaak een zelfmoord als oplossing voor
de verschillende moeilijkheden wordt gegeven.
Overigens zal de geschiedenis van dirigent Gar-
venberg, de kinderjuffrouw van Hanna en de onont
beerlijke jaloersche echtgenoote zeker in staat zijn
iedereen eenige uren bezig te houden. Dat. het slot
accoord ten slotte een gelukkig accoord blijkt, be
hoeft wel nauwelijks te worden vermeld.
B. KORSTEN
Rembrandt: „Annelie"
De beschrijving van een leven, dat in het klein
burgerlijke milieu wordt geleefd is niets bijzonders
meer en interesseeren doet ze ons niet tenzij zulk
een beschrijving bepaalde aandoeningen wekt, die
haar tot een kunstwerk verheffen. Dat geldt voor
de literatuur zoogoed als voor de film en „Annelie"
is er de toelichting op. Want Annelie's levens
geschiedenis komt niet boven de middenmaat uit.
Haar jeugd slijt ze in het gezin van den ambtenaar
waar goede manieren en punctualiteit nummer één
zijn, ze leert de kleine vreugden en verdietelijk-
heden van het jongemeisjesbestaan kennen en ze
krijgt een braven medicus tot echtgenoot. Het lot
van duizenden vrouwen en moeders dezer generatie
blijft haar niet bespaard en even weinig sensationeel
als haar leven is haar verscheiden: tijdens een
middagslaapje en droomende van haar gestorven
echtgenoot vindt ze de eeuwige rust.
Men ziet: veel diepten en hoogten heeft Annelie's
leven niet. Dat deze film niettemin tot een meester
werk is geworden dankt men aan de superieure
Bij de In December 1941 gehouden praktijk-examens
slaagden o.m. voor Neder], Hand.corr. de dames; W.
Groen, F. Tielens en R. Willigers. de heeren: R. W. Rijkse
en H. Siteur; voor Duitsche Hand.corr. mej. N. Baren-
dregt; voor Engelsche Hand.corr. de dames: G. A. Boeg-
schoten, O. Elich, W. Groen, F. Tielens, de heeren; F. N.
R. Keuning, R. W. Rijkse. H. Siteur; voor Fransche
Hand.corr. mej. G. A. Boegschoten, allen leerlingen der
Pitmanschool.
Op het 29 Januari gehouden examen voor pedicure-
voetkunde aan de Haarlemsche Kweekschool voor
pedicure-voetkunde slaagden mevr. U. M. Mulder en
mevr. J. M. Prijs te Heemstede, mej. J. J. van den
Berg, te Haarlem en H. van Zalen te Haarlem
WARD-DIPLOMA.
Voor het 2de Ward-diploma slaagden mej. J. C. Tit
en de heer J. J. Huizinga, beiden werkzaam aan de
Juliana van Stolbergsehool te IJmuiden-Oost:
VlU-
OPENT UW BEURS
TEN BEHOEVE VAN
UW NOODLIJDENDE
LANDGENOOTEN
GIRO 5553
(PolTpoo-Utfflka)
CREMATIE DR. IR. G. L. F. PHILIPS.
VELSEN, 30 Januari. Dat de band tusschen
Eindhoven en den stichter van het groote Philips-be-
drijf dr. ir. G. L. F. Philips nog niet verbroken was,
ondanks dat hij reeds meer dan twintig jaar gele
den de leiding neerlegde, bewees de groote belang
stelling bij de crematie van zijn stoffelijk overschot.
Deze geschiedde hedenmiddag in het crematorium
op Westerveld en werd o.a. bijgewoond door velen
uit het groote bedrijf en ingezetenen uit de stad, die
door zijn bedrijf groot is geworden. Verder waren
o.a. aanwezig prof. C. Zwikker namens den Senaat
van de Technische Hoogeschool te Delft en ir. H.
de Fouw namens de bedrijfsgroep electrotechnische
industrie in Den Haag.
Vele sprekers hebben de nagedachtenis van den
overledene geëerd. Het eerst sprak ir. F. J. Phi
lips namens de directie.
De heer H. Woltersom, waarnemend president
commissaris zou de figuur van Gerard Philips
willen zien als van een groot Nederlander.
De heer A. van Willigen sprak namens de familie
van de echtgenoote woorden van dank, prof. dr. ir.
G. Holst, directeur bracht hulde aan de nagedachte
nis van den stichter van de grootste industrie van
Nederland.
De heer H. Goossens, procuratiehouder, sprak als
een der oudste medewerkers. Hij was voor ons al
len een strenge, maar liefdevolle meester, wien
het niet alleen te doen was om goed werk, maar
ook om goede karakters.
Ir. van Dorp sprak woorden van dank namens de
beheerders van het dr. Philips v. d. Willigen
studiefonds, dat 25 jaar geleden door dr. Philips
en diens echtgenoote werd opgericht.
Een neef van den overledene, de heer C. Philips
uit Zaltbommel dankte de aanwezigen voor hun be
langstelling.
Met „Een vaste burcht is onze God" sloot de orga
nist de plechtigheid.
Samenwerking tusschen D.A.F.
en N.V.V.
Nederlandsche arbeiders in Dnitschland
kunnen lid blijven van het N.V.V.
Continuïteit der sociale voorzieningen
verzekerd
GRAVENHAGE 30 Jan. 1 Januari 1942 zal een be
langrijke datum blijken te zijn voor de Nederlandscha
arbeiders, die in Duitschland werken. Met Ingang van dien
datum zullen voor hen de banden met de werkers in Ne
derland niet verroken zijn, maar zullen zij met tien weer
worden opgenomen in de groote arbeidsgemeenschap van
het N. v. v
Juist dezer dagen ls tusschen het Duitsche Arbeidsfront
en het Nederlandsch Verbond van Vakvereonigtngen,
met terugwerkende kracht tot 1 Januari 1942, een overeen
komst tot stand gekomen, welke het mogelijk maakt, dat
de Nederlanders die in Duitschland werken, evenzeer als
hun arbeidskameraden In het vaderland, met volkomen
dezelfde rech'cn. lid zijn en blijven van het N. V. V.
En wel ln alle opzichten. Want volgens de genoemde
overeenkomst zal te Berlijn een bureau van het N. V. V.
worden gevestigd, dat werkende onder de leiding en de
auspiciën van het Duitsche Arbeidsfront, in samenwerking
met de leiding van het N. V. V., de verzorging van de
Nederlandsche arbeiders zal behartigen. Een stuk N. V. V.
in Duitschland dus. dat de geborgenheid der Nederland
sche arbeiders ln de eigen arbeidsgemeenschap, in de
eigen volksgemeenschap in zekeren zin, zal waarborgen.
Tevens zal het apparaat dat door het Nederlandsch
departement van sociale zaken voor de verzorging der
Nederlandsche arbeiders te Berlijn was Ingesteld, ln de
N. V. V.-organiastlc worden ingebouwd en door haar wor
den overgenomen. eHt Berlijnsche N. V. V.-bureau vormt
dus tevens de schakel met de overheidsinstanties in Ne
derland.
SOCIALE GEVOLGEN.
Dat een dergelijke overeenkomst voor de sociale verzor
ging der arbeiders groote beteekenis heeft, is duidelijk.
Want hoe was de toestand tot nu toe? Over het algemeen
waren de Nederlandsche arbeiders in Duitschland lid
van het Duitsche Arbeidsfront en betaalden zij daarvoor
de gebruikelijke contributie. Wilden zij echter bij terug
keer in het vaderland weer de rechten van het lidmaat
schap van het N. V. V. kunnen genieten, dan waren zij
genoodzaakt ook nog de aan hun vakbond verschuldigde
bijdragen te betalen. Dat door deze dubbele contributie
het budget van den arbeider te zwaar belast werd, is dui
delijk. Slechts zeer enkelen konden daartoe overgaan.
Het gevolg was, dat de arbeider, wiens werktijd afge-
loopen was en die naar Nederland terugkeerde, ofwel de
gebruikelijke wachttijd moets doormaken alvorens hij weer
de rechten van het lidmaatschap verkreeg, of wel de z.g.
achterstallige contributie, d. w z. de contributie over het
tijdvak, dal hij in Duitschland gewerkt had, moest aan
zuiveren. Hetgeen een som Ineens beteekende. die de
meesten evenmin dragen konden.
Thans is dit anders geworden. Het Duitsche Arbeidsfront
draagt van de door de Nederlandsche arbeiders betaal
de contributie, een deel af aan het N. V. V.. waartegen-
het N. V. V. aan deze arbeiders alle rechten van het
lidmaatschap verleent. Komen de arbeiders dus weer
thuis, dan treden zij dadelijk weer In het lidmaatschap
van hun bond en dus van het N. V. V„ alsof zij niet weg
waren geweest. Met name hebben zij aldus weer automa
tisch deel aan de steunkassen hunner bonden. Het is ver
der te verwachten, dat ook voor de groote groepen, welke
reeds van de ledenlijsten zijn afgevoerd, daar zij de dub
bele contributie niet konden betalen, een regeling getrof
fen zal kunnen worden, in dien zin, dat zij zonder
onderbreking hun oude rechten zullen, herkrijgen.
Het is duidelijk, dat dit alles cr niet weinig toe zal bij
dragen de zorgen, zoo van het gezin als van de arbeider
zelf. te verlichten. Er is op deze wijze, zonder eenige
meerdere kosten voor den arbeider, een continuïteit In de
sociale verzorging geschapen, die de arbeldslust slechts
kan verhoogen.
CULTUREELE VERZORGING.
ls echter meer. Wij hebber, de sociale gevolgen dezer
overeenkomst het eerst genoemd, omdat hierop in de
eerste plaats de aandacht valt. Van niet minder beteeke
nis echter voor het welzijn van den Nederlandschen ar
beider in Duitschland is zijn culturoele verzorging. De
arbeiders, dat ln Duitschland werken, moesten hun arbeid
verrichten in een land, ln een omgeving en onder om
standigheden, waarmede zij weliswaar zich verwant kun
nen voelen, maar waar Juist de dingen van het dagclljksch
leven geheel afwijken van wat zij thuis gewend zijn Het
Duitsche Arbeidsfront heeft, wat de materleelc verzorging
betreft, t. a. v. de Nederlandsche arbeiders voortreffelijk
werk verricht. Wie de kampen bezocht weet, dat aan deze
materieele verzorging niet veel te verbeteren valt. Boven
dien vonden de arbeiders in dc kampen vaak een orde en
netheid en van Duitsche zijde een geest van kameraad
schap, waarvan zij slechts konden leeren. Maar wat het
Duitsche lichaam niet verhinderen kon. ondanks alle
goede zorgen, was het gevoel van eenzaamheid, het besef
bulten de eigen vertrouwde omgeving, bulten de eigen
volksgemeenschap te staan.
Binnen het kader van de met het N. V. V. Rcsloten over
eenkomst. kan hierin thans verandering worden gebracht.
Allereerst door de instelling van het reeds genoemde N.
V. V.-bureau te Berlijn en de daaronder ressortecrende
N. V. V.-vertrouwensmannen In de kampen, tot wlcn men
zich in moeilijke gevallen steeds zal kunnen wenden. Maar
verder zal het N. V. V. ook voor geestelijk voedsel uit het
vaderland zorg dragen. Op'dit oogenblik worden reeds
enkele tienduizenden boeken aangekocht, om ln kleine
bibliotheken samengebracht, over de verschillende kam
pen verdeeld te worden. Daarnaast zal men' thans ook
dagelijks ln de kampen het dagblad „Het Volk" ontvan
gen, het eigen dagblad uit de vertrouwde omgeving, dat
hen op de hoogte houdt van wat het vaderland beleeft,
maar omgekeerd ook „moeder de vrouw" inlicht over wat
er in de kampen gebeurt. Een dubbele daad dus, die de
Nederlandsche arbeiders en het eigen land verbindt.
Tenslotte zullen ook geïllustreerde bladen en tijdschriften
an den lectuurdlsch niet ontbreken.
Wij hebben ln het bovenstaande slechts enkele mogelijk
heden, welke de nieuwe regeling biedt, aangeduid. Het
zal blijken, dat juist in de dagelijksche practljk deze over
eenkomst nog rijke vruchten zal kunnen afwerpen en er
zeer veel toe zal kunnen bijdragen de arbeldsfeer te ver
beteren. nu de Nederlandsche arbeider zich opnieuw opge
nomen weet en verzorgd door de eigen arbeidsgemeen
schap. Juist daarom komt een groote erkentelijkheid toe,
zoowel aan het Duitsche Arbeidsfront als aan liet N. V.
daar het gezond houden en op peil houden der Neder
landsche arbeidskracht aan ons geheele volk ten goede
moet komen. Het Duitsche Arbeidsfront echter, dat zich
voor deze regeling groote geldelijke offers getroost, heeft
hiermede blijk gegeven van ccn wel zeer ruim inzicht, De
Nederlandsche arbeider immers, wiens arbeidskracht ln de
nauwste samenwerking met zijn Duitsche arbeldskimera-
den. aldus Is ingezet voor den opbouw van Europa, kan
dit niettemin doen binnen de geborgenheid van het eigen
volk, waardoor aan zijn eigen aard en karakter steeds
recht kan wedervaren. Wij mogen ln de thans gemaakte
regeling een uitwerking zien van de politick van gclljk-
berechtigdheld met behoud van eigen karakter, binnen het
kader van het onder Duitsche leiding staande Europa,
welke sedert den oorlog Jegans Nederland heeft gegolden.
Gas defect.
THünha^icWó
Zenuwtabletten koker 75 cent
Maagtabletten koker 75 cent
Hoofdpijntabletten koker 60 cent
Laxeertabletten doos 60 cent
Alleen echt met den naam Mijn hardt.
BARNSTEENTENTOONSTELLING
OOK ZONDAG GEOPEND.
's-GRAVENHAGE, 30 Januari.
In het Mauritshuis is op
oogenblik de tentoonstelling
„Barnsteen, goud der zee" te be
zichtigen. Zooals reeds is medege
deeld, bevat deze tentoonstelling
talrijke fraaie en interessante
barnsteenen voorwerpen uit alle
eeuwen. In Amsterdam heeft deze
tentoonstelling groote belangstel
ling getrokken.
Thans wordt er op gewezen, dat
de tentoonstelling ook des Zon
dags is geopend en wel van 13 tot
18 uur, opdat zij. die in de week
geen gelegenheid hebben. Zondags
de tentoonstelling „betooverd
goud" kunnen bezoeken.
(A.N.P.)
KORT NIEUWS.
Volgens een bericht van den zen
der Athlone is in Ierland de uit
zonderingstoestand afgekondigd.
KINDERBIJSLAGREGLEMENT NOORD-HOLLAND.
De Commissaris der provincie Noord-Holland heeft
besloten, het bij besluit van de Staten dezer provin
cie d.d. 8 Juli 1941 vastgestelde ..Kinderbijslagregle
ment Noordholland" te wijzigen in dien zin. dat in
artikel 3. sub a, van dat Reglement in plaats van
f 205 per kind en per jaar wordt gelezen f 216 per
kind en per jaar. Dit besluit wordt geacht op 1 Augus
tus 1941 in werking te zijn getreden.
HET DEP. VAN FINANCIëN ZATERDAGS EN
MAANDAGS GESLOTEN.
's-GRAVENHAGE. 30 Januari. Het departe
ment van Financiën zal tot nader bericht op Zater
dag en Maandag gesloten zijn.
FAILLISSEMENTEN.
Opgegeven door afd. Handelsinformaties v. d. Graaf en
Co. N.V., Amsterdam.
UITGESPROKEN:
26 Jan. George Adam Weiman, wonende te Dlemen,
Hartveldscheweg 68. Recht. Comm. Mr. G. A. Schrcuder.
Cur. Mr. L. Bouma. Amsterdam. Keizersgracht 546,
28 Jan. B. J. A. Soljger. wonende te Driebergen, Traai
34. Recht. Comm. Mr. H. P. J. M. Loeff. Cur. Mr H. L. L.
van Hoogenhuijze te Zeist.
28 Jan. Slegcr de Vries, arbeider, Almelo.DIJkstrant 15
B. Recht. Comm. Mr. H. Kuigma Boltjes. Cur. Mr H. W.
L. Vrind. Almelo.
VERNIETIGD;
13 Jan. w. c. J. van Zwleten te Amsterdam.
GEDEPONEERDE UITDEELINGSLIJSTEN
J. A. Bevers, caféhouder, Enschede. Geëindigd door het
verbindend worden der slotultdccllngslljst.
25 Jan. J. H. Bets, bakker. Zaandam, Czaar Peterstraat.
Geëindigd door het verbindend worden der eenige uit»
deelingslljst, Ultk. 8.2740 V*.
