Gaszorgen.
Bij gevatte Koude
PUROL
N.V.V. vergadering in het Concertgebouw te Haarlem
IN ENKELE REGELS
Italiaansche weermachtsberichten
Troepen der As bezetten Ain e
Cazala en de oase Dzjalo
ROME. 7 Februari. (Stefani). Het hoofdkwartier
van de Italiaansche weermacht maakt bekend:
„Vooruitgeschoven eenheden bereikten gisteren Ain
el Gazala. In de Libische Sahara werd de oase Dzjalo
weer bezet Italiaansche en Duitsche vliegtuigen
len vijandelijke concentraties voertuigen aan zetten
eenige in brand en beschadigden ze. Een Hurricane
werd in een luchtgevecht neergeschoten.
Op het eiland Malta bestookten Italiaansche en
Duitsche formaties fabrieken der oorlogsproductie,
werven en vlootsteunpunten met talrijke bommen van
middelbaar en van het zwaarste kaliber. Er ontston
den hevige branden. Oorlogsschepen werden getroffen.
In gevechten met iagers verloren de Engelschen vier
vliegtuigen. Een van onze machines keerde met terug.
Nachtelijke aanvallen op Tripolis en Benghazi ver
oorzaakten den dood van acht inlanders. Eenige an
deren werden gewond. De gemelde schade is niet
groot. Onze zeestrijdkrachten brachten een groote
vijandelijke duikboot tot zinken. Een Italiaansche
duikboot is niet op haar basis teruggekeerd".
ROME. 8 Pebruari. (Stefan:). Het 617e communi
que van het Italiaansche hoofdkwartier luidt:
„Aan het front in Cyrenaica bedrijvigheid van ver
kenningsgroepen. In het gebied van Tobroek, Bardia
en Mcrsa ?*atroeh hebben Duitsche luchtstrijdkrach
ten concentraties van voertuigen, kampementen en op
slagplaatsen hevig bestookt met bommen en machine
geweervuur. Zij troffen troepen, vernielden materiaal
en deden talrijke branden uitbreken. Bij een Engel
schen luchtaanval op Syrte zijn zes slachtoffers geval
len. Er is lichte schade aangericht.
Bij hevige aanvallen, overdag en des nachts
Malta ondernomen, hebben afdeelingen vliegtuigen
der spilmogendheden vliegvelden en vlootbases be
stookt. Een duikboot, getroffen door bommen van het
zwaarste kaliber, door Duitsche vliegtuigen uitge
worpen, is zeker vernietigd. Een kruiser is getroffen.
Tijdens gevechten boven het eiland zijn drie Bristol-
Blenheims door Duitsche jagers neergeschoten.
Bij den aanval, op 4 Februari op Palermo gedaan.
Is een derde vijandelijke bommenwerper bij Palazzo
Adriano neergestort.
Een onzer convooien werd in den afgeloopen nacht
door torpedov'.iegtuigen aangevallen. Het schoot er een
neer en vervolgde onbeschadigd zijn weg".
Ontploffing te Tanger eischt
veertien dooden
Staat van beleg afgekondigd.
Anti-Britschc demonstraties
MADRID. 8 Februari. Het D.N.B. meldt:
Het vice-secretariaat van volksopvoeding heeft aan
ae pers de volgende mededeeling verstrekt: „Onder
de passagiers, die Vrijdag met de postboot uit Gibral
tar te Tanger aankwamen, bevond zich een Engelsch-
man met diplomatieke koeriersbagage. Op de kade
stond een Spanjaard, Sixto. Silva, te wachten, die
hulp verleende bij het overbrengen van de koeriers
bagage in een taxi. Bij het overbrengen ontplofte een
stuk der bagage. Na de ontploffing was de omgeving
van dc auto bedekt met Engelsch propagandamate
riaal. Elf mensehen kwamen om het leven. 36 werden
gewond To: de dooden behooren zes inheemschen
an de vijf omgekomen Europeanen waren er drie
ln dienst van het Britscbe consulaat. Ook Sixto Silva
kwam om het leven.
Het incident heeft or.der de bevolking groote onge
rustheid veroorzaakt. De Spaansche autoriteiten trach
ten zoo spoedig mogelijk opheldoring te brengen".
Naar nader uit Tanger wordt gemeld, is het aantal
dooden inmiddels gestegen tot 14. Verwacht kan wor
den dat nog verscheidene zwaar gewonden zullen
overlijden. De Spaansche autoriteiten hebben, gezien
de groote verontwaardiging, die het incident gewekt
heeft onder de bevolking en ter vermijding van ex
cessen den staat van oorlog afgekondigd in de betrok
ken stadswijk.
Men neemt stellig aan dat de Engelsche sleepboot
„Rescue", die het materiaal heeft gebracht en te Tan-
per een bekend schip is, daarheen reeds veel derge
lijke gevaarlijke ladingen heeft vervoerd.
In de nabijheid van de plaats des onheils is o.a. de
koerferszak voor het Britsche consulaat gevonden, die
tegelijk met de wapenen uit Gibraltar was gekomen.
De omstandigheid, dat een Engelsch schip in groote
hopvcclbedrn oorlogs- en propaganda-materiaal de
Spaansche haven heeft proheeren binnen te smokke
len. wordt ook in officieele Spaansche kringen het
bewiis geacht dat de Engelschen de Snaansche soux'e-
reintfeit te Taneer niet slechts voorbijzien, maar stel
selmatig in hei geheim oorlogstuig bijeenbrengen in
deze strategisch belangrijke stad aan de zeestraat om
dit op een gegeven moment te gehruiken.
BETOOGING VOOR BRTTSCH
CONSULAAT IN TANGER.
Naar Stefani uit Tanger meldt, is voor het Britsche
consulaat generaal en voor de lokalen van den Brit-
schen geheimen dienst aldaar een groote volksmenigte
samengeschoold om te protesteeren tegen den Brit
sehen springstofaanslag. Nadat een poging om het
gebouw in brand te steken was mislukt, rukte de me
nigte de naamborden enz. af. wlern de vensters ln en
vern'elde eenlve Britsche auto's Tenslotte bestormde
de volksmenigte, ondanks het Ingrijpen der politie
verscheidene andere Britsche huizen 'en zaken en
richtte daar groote schade aan.
Duizenden Arabieren en Spaniaarden zijn met Ma-
rokkaansche en Spaansche vlaggen door de straten
der stad getrokken. Zij juichten voor generaal Franco
en den kalif en riepen Weg met de Britsche daders"
Er werden eroote transparanten meegedragen, die
opschriften droegen als Tanger protesteert tegen den
gemeenen aanslag der Britten".
Egyptisch kaliinet ond^r Nalias Pasja
De nieuwe premier is tevens militair
gouverneur van Egypte
TUNIS 7 Februari. Het D N. B deelt mede: Naar de
Egyptische radio meldt, ts in Egypte een nieuw kabinet
gevormd. Nnhas Pasla is behalve minister-president mi
nister van buitenlandsche zaken en van binnenlandsche
zaken.
De Britsche Berichtendienst meldt uit Kaïro dat koning
Faroek een decreet heeft geteekend. waarbij de nieuwe
minister-president wordt benoemd tot militair gouverneur
van Egypte.
RIJWIELDIEF AANGEHOUDEN.
Door de recherche te Haarlem is Zaterdagmid
dag een 30-jarige Amsterdammer aangehouden, die
een rijwiel te koop aanbood, dat te Amsterdam ge
stolen bleek te zijn. Hij is aan de politie te Amster
dam overgegeven.
Oude Boekensnuf
is TIJDELIJK GESLOTEN. Postadres nu:
Ampzingstraat 20. Aan cliënten blijft
boekenoverzicht toegezonden.
UITGAAN
Heden, MAANDAG 9 FEBRUARI.
Frans Hals Theater: „Pedro moet hangen", 2.30,
6.30 en 8.45 uur.
Luxor Theater' „Zoölogica", 2.30, 6.30 en 8.45
uur.
Rembrandt Theater: „Moederliefde", 2.30, 6.30 en
8.54 uur.
Palace: „Ik trouw met m'n eigen vrouw", 2, 6.30
en 8.45 uur.
Moviac: Buiten- en binnenlandsche actualiteiten;
sportfilm „Liesje's mooiste klimtocht" en brand
weerfilm „Alarm", van 12* uur af.
DINSDAG 10 FEBRUARI.
Luxor Theater: „De strijd om de Himalaya", 2.30
6.30 en 8.45 uur.
Rembrandt Theater: matinée van 1.30 tot 3.30, in-
plaats van 2.30 uur.
Bioscooptheaters: Voorstellingen des middags en
des avonas.
Nachtdienst Apotheken
De volgende apotheken te Haarlem zijn van des
avonds acht tot des morgens acht uur (ook op
Z°Firma tlf.^A^Klinkhamer, Koninginneweg 69,
Tel. 11596.
Grijseels en Van Hees, Lange Veerstraat 19.
Tel, 11000.
Frans Hals Apotheek, Frans Halsplein 1. Tel.
11180.
Te Heemstede is geopend:
Apotheek Schotsman. Binnenweg 206. Tel. 28320.
Hooftlmlacf"-- C. J. van Til burs. Heemstede
l'Iv. He -idmiaeteur: O. N T.eendoi>, Heemstede
fcerstc uu.de ci Lcri l O. Perks, Haarlem
Weer speciaal in deze dagen
Is de waarschuwing van pas:
Blijvend en niet slechts bij vlagen
Zuinig wezen met het gas.
Gas kost kolen om te maken,
Kolen kosten weer transport.
En er is in beide zaken
Dezer dagen een tekort.
Daarom gas niet noodloos branden
Is een kwestie van gewicht,
Zuinigheid in heel den lande
Is een eerste burgerplicht
Nu zijn ook gaslooze uren
Overal weer ingesteld,
Hoelang dat precies moet duren
Wordt er ons niet bij verteld.
Dat is ook niet te verwachten,
Breek daarover niet den staf,
Want dat hangt per slot van krachten
Die we niet bcheerschen af.
Dit wil ik u nog bezweren,
Breekt het gasloos tijdstip aan,
Dan moet u dat niet negeeren.
Maar sluit zorgzaam elke kraan.
P. GASUS.
in hoofd en ledematen, Rheumatische pijnen,
Griep en Influenza, Hoofdpijn, Kiespijn, Aan
gezichtspij n en vastzittende Hoest, zullen
Mijnhardt's Poeders
U spoedig helpen. Doos 45 ct. Bij Uw Drogist.
De Japansche luchtaanvallen
op Palembang
TOKIO, 9 Febr. (D.N.B.) Het keizerlijke hoofd
kwartier maakt bekend dat bij de Japansche lucht
aanvallen van 7 en 8 Februari op Palembang en an
dere vijandelijke steunpunten op Sumatra, in totaal
67 vliegtuigen werden neergeschoten of op den be-
ganen grond vernield. Daarmede is aan de Britsche,
reap, aan de Nederlanduch-Indlsche luchtstrijdkrach
ten een zware slag toegebracht. Bovendien werden
bij een luchtaanval op het Blrmaansche vliegveld
Mingala-don op 7 Februari elf vijandelijke machines
vernield.
STOCKHOLM. 9 Febr. (D.N.B.) De militaire
deskundige van de .Daily Express" schrijft, volgens
den Brltschen Nieuwsdienst, omtrent de JapanBche
luchtactie tegen Ned. Indië, dat de Ned. Indische
luchtmacht de vorige week zware verliezen geleden
heeft. De verliezen aan vliegtuigen in luchtgevechten
en op den beganen grond bedragen meer dan honderd.
SCHILLENWAGEN AANGEREDEN.
Hedenmorgen ongeveer tien uur werd in de
Groote Houtstraat te Haarlem een met een paard
bespannen schillenwagen door een uit de richting
Heemstede komenden tramwagen aangereden. De
schillenwagen kwam gedeeltelijk op het trottoir
terecht en werd zóó ernstig beschadigd, dat hij
later moest worden weggesleept. Het paard en de
bestuurder kregen geen letsel. Het tramrijtuig werd
alleen aan de treeplank beschadigd. Het tramver
keer ondervond een half uur vertraging. De politie
stelt naar de oorzaak een onderzoek in.
Nee m'n
7MKEPTJ£
Botsing op het baanvak Amsterdam-
Utrecht
LOENEN. 6 Februari. Op het baanvak Am
sterdamUtrecht van de Nederlandsche Spoorwe
gen deed zich Zaterdagmiddag een treinongeluk
voor, dat naar omstandigheden bijzonder goed is
afgeloopen. Een personentrein kwam door de glad
heid der rails, zoodat de trein bij het remmen door
gleed, in botsing met een goederentrein, waarbij ge
lukkig niemand werd gewond.
Uit Utrecht arriveerde spoedig een werktrein en
met man en macht begon men het baanvak weer
vrij te maken. Het treinverkeer tusschen Amster
dam en Utrecht werd over enkel spoor geleid, zoo
dat dit eenige vertraging ondervond.
Een goede gedachte
Een goede gedachte was het van de firma K. te U.
toen zij besloot maandelijks een vast bedrag te stor
ten op de giro van de Nederlandsche Ambulance.
„Wij zijn", zoo schreef zij, „er van overtuigd dat een
ieder moet medewerken aan het tot stand komen en
het blijven steunen van deze hulpexpeditie. Immers
ook ons belang is het dat Nederland van het bolsje
wisme verschoond blijft. Daarom willen wij de man
nen die zich ingezet hebben om dit gevaar te bestrij
den niet in den steek laten
Een inderdaad goede gedachte. Want heeft men er
wel eens over nagedacht wat het worden zou als het
bolsjewisme hier zich zou vestigen
Honderden Nederlanders hebben zich vrijwillig in
gezet om dit gevaar te keeren. Zorgt u er voor dat
het hun aan niets ontbreekt als zij in den strijd ge
wond raken.
Stort uw bijdrage voor de ambulance op gironummer
Ruwe Handenj
Ruwe Lippen 0008 30 cent-
NEDERLANDSCHE AMBULANCE.
VERWIJDERING VAN SNEEUW UIT DE
STRAATGOTEN.
De burgemeester van Haarlem wijst de ingezetenen
nogmaals op hun verplichting ingevolge art. 56 en
volgende der Algemeene Politieverordening om de
sneeuw, aanwezig op het openbaar voetpad voor
hun perceel en in de daarlangs loopende straatgoot
zoo spoedig mogelijk op te ruimen en op den uiter
sten rand van het voetpad te deponeeren. Bij dooi
moet het water kunnen wegloopen, opdat over
stroomingen worden voorkomen.
Na deze laatste waarschuwing krijgt de politie
opdracht tot het opmaken van proces-verbaaL
POLITIEK WEEKPRAATJE DOOR
MAX BLOKZIJL.
's-GRAVENHAGE, 9 Februari. Hedenavond
van 19.4520.uur spreekt Max Blokzijl in zijn
politiek weekpraatje via den zender Hilversum 2
over het onderwerp: „Onze geachte strategen".
Volk en Fuhrer, arbeiders en ondernemer zijn
in voor- en tegenspoed met elkander verbonden
Do gevolmachtigde van den Rijkscommissaris hooft Vrijdag 6 Febr. do Bedrijfsdirecties uitgenoodIgd om
eens meer konnis te maken mot het Duitsche Arbeidsfront en hot N.V.V. Deze bijeenkomst werd gehouden
in hot Concertgebouw te Haarlem. O.a. werd gesproken door den Beauftragte l'nger en van Kampen van
het N.V.V. (foto A. Peperkamp)
Met het Portugeesche s.s. Lima is gistermiddag een
iw troepencontingent uit Lissabon naar de Azoren ver
trokken om de garnizoenen aldaar te versterken.
De staat var oorlog ln de Italiaansche provincies
Udtne, Goerz, Triest en Poll is opgeheven. Hij blijft be
staan in de kuststreek en op de eilanden van de Adrlatl-
sche Zee.
De Britsche Admiraliteit heeft Zondagavond te Londen
medegedeeld dat de torpedojager ..Matabele" tot zinken
is gebracht. Deze boot had een waterverplaatsing van 2400
ton en was in 1937 gebouwd. De bemanning bestond uit 240
koppen.
Naar de Britsche Berichtendienst uit Londen meldt
heeft de Britsche Amlralltelt aan Tsjoengking de drie
rivler-kanonneerbooten geschonken, die bij het uitbreken
van den oorlog met Japan in China werden achtergelaten.
Dit zijn de „Falcon". „Gannett" en „Sandpiper",
Tot Turksch ambassadeur te Londen is benoemd de
afgevaardigde Raoef Orbay. Ruusjtu Aras. die tot dusverre
deze functie bekleedde, is gepenslonneerd. (D. N. B.)
Naar uit Washington gemeld wordt, heeft president
Roosevelt een decreet onderteekend. waarbij op desertie
uit leger en vloot de doodstraf gesteld wordt, aldus ver
neemt het DN. B.
Volgens Radio New York heeft president Rooseveldt
de mobilisatie gelast van de reservisten van het Ameri-
kaansche leger, die nog niet zijn opgeroepen. Deze mobi
lisatie geldt tot een half Jaar na den oorlog.
Uit Bagdad wordt vernomen dat ln het door Engeland
bezette gedeelte van Iran, men name in Kermandsjah een
ernstige typhus- en pokkenepidemie is uitgebroken. De
Iraansche regeering heeft reizen naar en uit dit gebied
verboden.
In de Deutschlandhalle te Berlijn won Kilian den
grooten wedstrijd achter motoren. Schulte, die met een
te groote versnelling reed. viel uit.
Mevr. Schorel—Keetman en de heer C. P. Timmer
man wonnen te Kolhorn het kampioenschap schoonrljden
oor paren op de schaats van Noord-Holland.
Rienus de Boer heeft te Parijs voor een verrassing
gezorgd door van den bekenden Duitschen bokser Walter
Neusel te winnen. Neusel moest tengevolge van een ver
wonding opgeven
Door met 1—0 van Argentinië te winnen is Uruguay
voetbalkampioen van Zuld-Amerika geworden.
Het kampioenschap derde klas groot biljart van Ne
derland ls gewonnen door Teegelaar, die bovendien naar
de tweede klasse promoveert.
De steden wedstrijd Amsterdam—Haarlem kegelen ls
gewonnen door de Amsterdammers met 450 hout. In Haar
lem was het resultaat: Haarlem 6607 hout en Amsterdam
6473 hout. In de hoofdstad won Amsterdam met 6507 tegen
5023 hout.
Voor den wteeden keer ln het bestaan van de Utrecht-
sche Jaarbeurs is het thans dat zij niet kan worden ge
houden op het daarvoor va ;gestelde tijdstip (10—19 Maart).
De raad van beheer heeft, naar vernomen wordt, beslo
ten de 46ste jaarbeurs uit te stellen en te houden van 14
tot 23 April.
Een volle autobus, die mijnwerkers vervoerde naar
de staatsmijn Maurits kwam Vrijdagmiddag ln de ge
meente Beek in botsing met een met steenkolen geladen
vrachtauto. Enkele inzittenden kregen lichte verwondin
gen. die door een geneesheer werden verbonden.
De Technische Hoogeschool te Delft wordt ln verband
met de brandstoffenschaarschte met ingang van heden
tot nader order, doch ten minste gedurende twee weken,
gesloten. De bibliotheek blijft echter geopend, de afdee-
lingsblbllotheken blijven geopend voor zoover mogelijk.
Enkele dagen geleden zijn uit een drukkerij aan de
Rustenburgerstraat te Amsterdam 28.000 zllverbons van f 1
gestolen, welke geheel gereed waren gekomen, doch zich
nog aan vellen, ieder van 56 stuks, bevonden. De bonnen
zijn op ieder vel gemerkt: B.G. tot en met B.Z., C.A. t/m
C.Z. en D.A. t m. C.M. De vijfhonderd bladen dragen bo
vendien de getallen 427501 t/m. 428000.
Een bewoonster van de Amstelkade in de hoofdstad
bemerkte Zaterdag avond onraad in de woning van de
benedenburen die afwezig waren. Zij zag nog juist dat
twee mannen, die in hun overhaaste vlucht door een ruit
waren gesprongen, in het duister verdwenen. Bij terug
komst der bewoners bleek dat sieraden en juweelen ter
gezamenlijke waarde van f 600 waren ontvreemd.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag hebben Inbre
kers te Amsterdam, hun slag geslagen in een voormalig
schoolgebouw aan de Borgerstraat, waar thans een opslag
plaats van de gemeente gevestigd Is. Zij stalen er ruim 300
pakjes bak- en braadvet en 15 pakjes margarine. Uit een
winkel in de le Jan van der Heydenstraat werd denzelf
den nacht ruim 150 K.G. boter ontvreemd.
De rechtbank te Zutfen heeft een 23-jarigen kellner
uit Delft, die een vrouw uit Steenderen op schandalige
wijze had opgelicht door te vertellen, dat haar man, over
wiens lot zij In onzekerheid verkeerde, nog leefde en dat
hij voor hem zou zorgen (later was gebleken dat het heele
verhaal was gelogen en dat de man reeds overleden was)
tot drie Jaar gevangenisstraf veroordeeld.
De posttesteller R. uit Vlaardingen is aangehouden,
omdat hij uit een postpakket een worst had weggenomen.
De 43-jarige techniker H. v. d. M. uit Delft is aange
houden. omdat hij geld uit jassen ln een der gebouwen
van de Techn. Hoogeschool heeft gestolen.
De Utrechtsche politie heeft drie mannen gearresteerd,
die onlangs een inbraak hebben gepleegd in een perceel
•n de Nachtegaalstraat aldaar.
Zeven Helmonders z:jn gearresteerd, omdat zij zich
aan een groot aantal diefstallen en Inbraken hebben
schuldig gemaakt.
Bukj* i 20 Ublctten 55 a
Zakje a 2 tabletten 7 et
Het N.V.V. heeft Vrijdagmiddag een oriënteerende
vergadering in het Concertgebouw te Haarlem gehou
den. Hier spraken de Beauftragte van den Rijkscom
missaris voor de provincie Noord-Holland,Gau-inspec-
teur Unger. de Gau-obmann van het Duitsche Arbeids
Front uit den gouw Mecklenburg, de heer Montag en
over den arbeid van het N.V.V. de organisatieleider
de heer Van Kampen. Onder de aanwezigen werden
opgemerkt de Commissaris der Provincie Noord-
Holland Mr. A. J. Backer, de Burgemeester van Haar
lem, S. L. A. Plekker, de provinciaal gemachtigde
voor Noord-Holland der N.S.B., de heer De Ruiter
met zijn staf. De N.S.D A P. werd vertegenwoordigd
door den Ortsgruppenleiter van Haarlem, den heer
Gerisch. Voorts waren vele burgemeesters en bedrijfs
leiders uit de provincie verschenen.
De provinciale vertegenwoordiger van het N.V.V..
de heer Funckler, opende de vergadering en verleende
na een begroetingswoord, den Beauftragte van den
Rijkscommissaris, den heer Unger, het woord. Deze
zeide o.m., Ik spreek tot U als vertegenwoordiger van
den Rijkscommissaris voor de provincie Noord-Holland,
om Uw inzicht te verlevendigen in de politieke nood
zakelijkheden op ieder gebied van het bedrijfsleven.
Europa is een eenheid geworden. De nieuwe orde in
het Europeesche bedrijfsleven hangt samen met den
oorlog. De volken van Europa vormen een lotsverbon
denheid en behooren thans voor alle tijden in voor-
en legenspoed bijeen. Ook Nederland moet economisch
opgaan in het gemeenschappelijke streven. Het gaat
er om, den menseh het dagelijksch brood te verschaf
fen, hem het recht op arbeid te waarborgen en hem
en zijn kinderen een blijde en verzekerde toekomst
te verschaffen. Doch dit eischt van het bedrijf, den
arbeid en den arbeider een harmonische ordening en
daartoe hebben wij vorm gegeven aan het begrip Ar
beidsgemeenschap, een begrip, dat bedrijfsleiding en
personeel omvat, het inzicht der arbeiders nieuw ge
vormd en het tot een eeretitel gemaakt voor allen, die
scheppend werk verrichten, onverschillig of het werk
nemers of werkgevers, arbeiders met de handen of
met het hoofd, geleerden of boeren zijn. Zij allen
werken en scheppen uiteindelijk voor hun volk en
daarmede voor het voortbestaan van ons ras. Wij zien
in den ondernemer niet slechts den arbeidsgever. doch
den leider van zijn bedrijf, die daartoe geroepen is
niet uit hoofde van zijn geldelijk vermogen maar op
grond van zijn diepere kennis en beter inzicht. Wij
wenschen en willen, dat de ondernemer in alle opzich
ten richtinggevend, voorbeeldig en leidend zijn per
soneel aanvoert. Ondernemer en arbeiders behooren
tezamen. Zij vormen een lotsgemeenschap. Des men
sehen arbeidskracht is geen koopwaar, maar een mis
sie in zijn volk, een zedelijke waarde. Het bedrijf, de
fabriek, het werk behooren, verheven boven het bur
gerlijk eigendomsbegrip, aan de eenheid des volks en
hebben deze eenheid te dienen.
Thans zijn wij bezig, hier dezelfde begrippen te
scheppen en moesten daarom teneinde ook hier tot
een nieuwe orde te komen, de bestaande marxistische,
confessioneel e en burgerlijke groepeeringen opheffen.
Aan het N.V.V. is de taak opgedragen, den arbeiden
den Nederlander in den geest der nieuwe wereld
beschouwing en van een nieuw levensideaal te vormen
en op te voeden. Daartoe hebben wij Uw medewer
king noodig. Binnenkort zal het Nederlandsche Ar
beids Front worden gesticht. Uw geest en wil tot me
dewerking is hier van beslissende beteekenis.
Toont u daarom dezen grooten tijd waardig ziet in
ons. Duitschers. niet de bezettende macht, doch ka
meraden van hetzelfde bloed en hetzelfde ras. Nog
raast rondom ons de oorlog, die een volkenstrijd op
leven en dood is en waarin het ook om het zijn of
met-zijn van uw volk gaat en die tenslotte gevoerd
wordt om het dagelijksch brood Ik wek u op tot het
diepe Inzicht in dit alles en vei-zoek u om uw mede
werking tot het welzijn onzer beide volken.
Gauobmann Montag begon met de verklaring, dat
hij hier gekomen is, om iets uit de practijk des levens
en uit de bedrijven in het Rijk te vertellen. Hij wilde
aansluiten bij hetgeen de vorige spreker heeft gezegd,
dat het nl, in het leven der volken om het dagelijksch
brood, dat ls: om het bestaan gaat. Altijd hebben de
menschen daarom gestreden, allerwege hebben de
volken ook onder elkander strijd gevoerd ter wille van
het brood en om het aandeel, dat zij in de productie
wilden veroveren in dezen strijd de naties verwoest.
Volken en beschavingen zijn te gronde gegaan, omdat
de verantwoordelijke leiding van deze volken niet
vermocht, een volk, dat gemeenschappelijk voor het
dagelijksch brood behoorde te arbeiden, gemeenschaps
besef bij te brengen. Integendeel, voortdurend heeft
men het partijwezen op het volk losgelaten en dit is
niet slechts iets van den laatsten tijd. Ook in de oud
Do „Organisation T odt" tuut den nrbcid x«>or <len wederopbouw In het
Oosten. Bijna onafz len baar is de menigte boomstam men die steeds weer
worden aangevoerd om bii dozen belangrijken arbeid als mater:
dienen. Ek.
Hct persoonsbewijs voor de baby. In de groote ziekenhuizen worden
de baby's allen van een naamkaartje voorzien dat hen op de borst
wordt gespeld. Polygoon-Noake
heid zijn volken te gronde gegaan, omdat zij niet in
staat waren, de sociale vraagstukken tot oplossing te
brengen.
Spr. schilderde de dwaling van het marxisme en het
liberalisme, die deze sociale vraagstukken met paple
ren verdragen, regelingen, verordeningen en wetten
trachtten te regelen. Men zag niet de saamhoorigheid I
van het volk, d.i. van het bloed. Wij zien in een volk I
een werk der schepping. Klassen en standen zijn af-
hankelijk van de ontwikkeling van een volk. Ik kan
rijk zijn of niet, doch tot welk volk, tot welk ras ik
behoor, dat is onveranderlijk voor altijd. De men
schen nu, die naar den bloede tot een volk behooren
en met dit volk op- of ondergaan, zijn op elkander
aangewezen om in het leven te kunnen bestaan en als
wij dan om ons heen zien, moeten wij erkennen: Het
is alles zoo door den arbeid geworden. Wanneer men
door uw sehoone land reist, dan wil het mij voorko
men, dat het niet moeilijk kan zijn, voor dezen ge-
dachtengang het nuchtere verstand te winnen. Als ik
de cultuur van dit land zie, dan weet ik, dat dit alles j
door den arbeid werd geschapen. Het moeten schep
pende geesten geweest zijn. die dit alles overdachten
en er vorm aan gaven, en het is de arbeid en altijd
weer de arbeid, die schept en vorm geeft. Nog nooit
is de luiaard, de trage en de domme tot welstand ge
komen en een volk. dat niet arbeidt zal nooit waarden
scheppen. Dat is de grondgedachte van onze opvat
ting.
De Führer heeft eens gezegd: Gij allen hoort teza
men! Wij hadden eenmaal in het Rijk bijna 50 par-
tijen van diverse richting, wij hadden klassen, standen'
en den felsten politieken strijd. Dit alles is overwon
nen. Ieder heeft het recht en den plicht te arbeiden*
In Duitschland bestaat slechts één adel en dat ls do
adel van den arbeid. De arbeid werd weder een eer
en zoo kwamen wij tot de bedrijfsgemeenschap. Reeds
na korten tijd waren wij zoover gevorderd, dat men
in de bedrijven niet meer den werkgever en den werk
nemer zag, maar dat de bedrijfsleider aanraking zocht
met zijn personeel en daarin de mannen en vrouwen
zag, die in zijn bedrijf werkten. En deze mannen en
vrouwen zagen in den bedrijfsleider niet langer den
uitbuiter doch erkenden, dat als het bedrijf niet goed
functionneert. niet voldoende opdrachten heeft, het
personeel de dupe is. Zoo is het te verklaren, dat de
productiviteit van onze bedrijven veelvoudig opge-
voerd kon worden. In weerwil van den oorlog is het
productievermogen van het Duitsche volk gestegen.
Prestatievermeerdering kan nimmer door terreur of
druk teweeggebracht worden. Daarom kan men het
bolsjewistische systeem ook niet op Midden-Europa
overbrengen. In het Rijk voelt zich leder, of hij jong
maatje of directeur-generaal van het bedrijf is, in zijn
werk verantwoordelijk tegenover den Führer en doet,
waartoe hij zich in staat voelt. De bedrijfsleider ver
acht niet meer den arbeider doch ziet in hem den
medewerker. Van tijd tot tijd vinden in de Duitsche j
bedrijven personeelbijeenkomsten plaats. Of er in zulk 1
een bedrijf duizend of tien man werken is onverschil- j
lig, al stellen groote bedrijven natuurlijk zwaarder
eisehen dan kleine. Daarom wordt ook hier een systeem
gevolgd: technische leiding van een bedrijf eenerzijds,
de politieke leiding aan den anderen kant.
Kort geleden sprak bij ons Dr. Ley in een perso-
neelbijeenkomst. Zulk een appèl ls voor ieder, die er
aan deelneemt, een gebeurtenis. De mannen en vrou-
wen, werkzaam bij zulk een bedrijf voelen zich, wan
neer er gesproken wordt, daar persoonlijk bij betrok
ken. krijgen achting voor zichzelf en zelfs de bedrijfs
leider heeft het gevoel, dat zijn onderneming tot een
hooger niveau wordt geheven. Deze bijeenkomsten
veroorzaken dan ook een buitengewone prestatiever-
hooging, want de arbeider voelt zich tot ln de ziel
geroerd. En dat is verklaarbaar. Want de wezenlijke
kracht tot den arbeid ligt in de ziel van den mensch,
zooals ook de Schepper de scheppende kracht der
volken niet in de eerste plaats in het verstand doch in j
het hart gelegd heeft. De scheppende kracht ligt in
het bloed Uit deze kracht groeide onze beschouwing
over den arbeid, zooals die thans in het Rijk gevormd
is. Ten einde nu deze ontwikkeling ruimte te verschaf- j
fen wordt de concurrentiestrijd der bedrijven doorge-
voerd. Zooals in de sport geheele ploegen elkander den
prijs der overwinning bevechten, zoo voeren ook de
bedrijven een wedkamp om de hoogste prestaties. De
geheele sociale ontwikkeling van het bedrijf en de ver
antwoordelijkheid daarvoor wordt in handen van den
bedrijfsleider gelegd. De Führer zelf gaf de h°0{^te
onderscheiding, die een bedrijf bereiken kan, namelijk.
Nationaal-socialistisch modelbedrijf te zijn.
Spr. deelde mede. dat in zijn gouw thans een 10.000
bedrijven aan dezen vormingskamp deelnemen. Hier
toe wordt vooreerst de bedrijfsgemeenschap gewaar
deerd, alsook de saamhoorigheid van het personeeel.
Ook wordt een onderzoek ingesteld naar de prestaties
van den bedrijfsleider en in hoeverre hij er in ge
slaagd is. zijn personeeel op te voeden. Want leiden
heteekent ook: opvoeden. Zoo is deze bedrijfsgemeen
schap ook een vormingsgemeenschap. Iedere sociale I
instelling dient in de vorming van het bedrijf verte
genwoordigd te zijn. Wij schiepen het begrip „Schoon
heid van den arbeid" Ook dit is een middel om den i
mensch bij den arbeid vroolijker te stemmen. Geld
kost dat niet altijd. Tot „Schoonheid van den arbeid"
behoort allereerst, dat man en vrouw opgevoed wor-
den tot zin voor goede orde, dat niets noodeloos ver
nield en alles proper dient te worden gehouden.
Aldus heeft het bedrijfsleven zich bij ons dermate
ontwikkeld, dat wij zonder zelfverheffing zeggen kun
nen: Het is zoo als men het zich denkt in een volk,
dat den wil des Scheppers verstaat.
Tot slot zijner beschouwing deelde spr. nog iets
mede over hetgeen hij van het bolsjewisme gezien
heeft. Juist als het nalionaal-socialisme heeft ook
het bolsjewisme gepoogd, tot prestatieverhooging
te komen. Misschien zult ook gij aldus spr.
gelegenheid hebben, als de oorlog afgeloopen is,
bolsjewistische fabrieken te bezichtigen en dan zult
gij u afvragen hoeveel mensehen in deze fabriek te 1
gronde zijn gegaan. Het is niet overdreven te zeg- i
gen, dat in Rusland de mensch als een dier be
handeld werd. Alleen daardoor was het mogelijk, tot
resultaten te komen. Van een levensstandaard is
daar geen sprake en wij willen den Führer dank
baar zijn, dat hij den inval van het bolsjewisme
heeft voorkomen. Want het bolsjewisme is een be
smettelijke ziekte, een pest, waaraan Europa te
gronde zou zijn gegaan. Dat zeg ik u als een der
genen, die Rusland heeft leeren kennen en het
bolsjewisme gezien heeft. Daar, in Rusland, heeft
men den mensch van geest en ziel beroofd en hem
tot gedresseerd vee gemaakt.. Rusland moet voor den
denkenden, verantwoordelijken mensch een aan-
leiding zyn, aan eigen en zijner verwanten toe
komst te denken en aan de verbondenheid van zijn
land en zijn volk te arbeiden en zoo deel te wor
den van de groote, Europeesche gemeenschap.
(Vervolg op de volgende paging)