PW
Gaszorgen.
Bij gevatte Koude
Ifovtve»
'AKKERTJE
IN ENKELE KEGELS
N.V.V. vergadering in het Concertgebouw te Haarlem
W 1
Italiaansche weermachtsberichten
Troepen der As bezetten Ain el
Cazala en de oase Dzjalo
ROME. 7 Februari. (Stefani). Het hoofdkwartier
van de Italiaansche weermacht maakt bekend:
..Vooruitgeschoven eenheden bereikten gisteren Aln
el Gazala. In de Libische Sahara werd de oase Dzjalo
weer bezet. Italiaansche en Duitsche vliegtuigen vie
len vijandelijke concentraties voertuigen aan zetten
••nige in brand en beschadigden ze. Een Hurricane
werd in een luchtgevecht neergeschoten.
Op het eiland Malta bestookten Italiaansche en
Duïteche formaties fabrieken der oorlogsproductie,
werven en vlootsteunpunten met talrijke bommen van
middelbaar en van het zwaarste kaliber. Er ontston
den hevige branden. Oorlogsschepen werden getroffen.
In gevechten met jagers verloren de Engelschen vier
vliegtuigen. Een van onze machines keerde niet terug.
Nachtelijke aanvallen op Tripolis en Benghazi ver
oorzaakten den dood van acht inlanders. Eenige an
deren werden gewond. De gemelde schade is niet
groot. Onze zeestrijdkrachten brachten een groote
vijandelijke duikboot tot zinken. Een Italiaansche
duikboot is niet op haar basis teruggekeerd".
ROME, 8 Februari. (Stefani). Het 617e communi
qué van het Italiaansche hoofdkwartier luidt:
„Aan het front in Cyrenaica bedrijvigheid van ver-,
kenningsgroepen. In het gebied van Tobroek, Bardia
en Mcrsa Matroeh hebben Duitsche luchtstrijdkrach
ten concentraties van voertuigen, kampementen en op
slagplaatsen hevig bestookt met'bommen en machine
geweervuur. Zij troffen troepen, vernielden materiaal
en deden talrijke branden uitbreken. Bij een Engel
schen luchtaanval op Syrte zijn zes slachtoffers geval
len. Er is lichte schade aangericht.
Bij hevige aanvallen, overdag en des nachts op
Malta ondernomen, hebben afdeelingen vliegtuigen
der spilmogendheden vliegvelden en vlootbases be
stookt. Een duikboot, getroffen door bommen van het
zwaarste kaliber, door Duitsche^ vliegtuigen uitge
worpen, is zeker vernietigd. Een kruiser is getroffen.
Tijdens gevechten boven het eiland zijn drie Bristol-
Blenheims door Duitsche jagers neergeschoten.
Bij den aanval, op 4 Februari op Palermo gedaan,
is een derde vijandelijke bommenwerper bij Palazzo
Adriano neergestort.
Een onzer convooien werd in den afgeloopen nacht
door torpedovliegtuigen aangevallen. Het schoot er een
neer en vervolgde onbeschadigd zijn weg".
Ontploffing te Tanger eisclit
veertien dooden
Staat van beleg afgekondigd.
Anti-Britsche demonstraties
MADRID. 8 Februari. Het D.N.B. meldt:
Het vicc-secretarlaat van volksopvoeding heeft aan
de pers de volgende mededeeling verstrekt: ..Onder
de passagiers, die Vrijdag met de postboot uit Gibral
tar te Tanger aankwamen, bevond zich een Engelsch-
man met. diplomatieke koeriersbagage. Op de kade
stond een Spanjaard, Sixto, Silva, te wachten, die
hulp verleende bij het overbrengen van de koeriers
bagage in een taxi. Bij het overbrengen ontplofte een
stuk der bagage. Na de ontploffing was de omgeving
van de auto bedekt met Engelsch propagandamate
riaal. Elf menschen kwamen om het leven, 36 werden
gewond. Tot de dooden behooren zes inheemschen.
Van de vijf omgekomen Europeanen waren er drie
in dienst van het Britsche consulaat. Ook Sixto Silva
kwam om het leven.
Het incident heeft onder de bevolking groote onge
rustheid veroorzaakt. De Spaansche autoriteiten trach
ten zoo spoedig mogelijk opheldering te brengen".
Naar nader uit Tanger wordt gemeld, is het aantal
dooden inmiddels gestegen tot 14. Verwacht kan wor
den dat nog verscheidene zwaar gewonden zullen
overlijden. De Spaansche autoriteiten hebben, gezien
de groote verontwaardiging, dio het incident gewekt
heeft onder de bevolking en ter vermijding van ex
cessen den staat van oorlog afgekondigd in de betrok
ken stadswijk.
Men neemt stellig aan dat de Engelsche sleepboot
„Rescue", die het materiaal heeft gebracht en te Tan
ger cgn bekend schip is. daarheen reeds veel derge
lijke gevaarlijke ladingen heeft vervoerd.
In de nabijheid van de plaats des onheils is o.a. de
koerterszak voor het Britsche consulaat gevonden, die
tegelijk met de waoenen uit Gibraltar was gekomen.
De omstandigheid, dat een Engelsch schip in groote
hoeveelheden oorlogs- en propaganda-materiaal de
Spaansche haven heeft probeeren binnen te smokke
len. wordt ook in officieele Spaansche kringen het
bewijs geacht dat de Engelschen de Spaansche souve-
reiniteit te Tanger niet slechts voorbijzien, maar stel
selmatig in het geheim oorlogstuig bijeenbrengen in
deze strategisch belangrijke stad aan de zeestraat om
dit op een gegeven moment te gebruiken.
BETOOGÏNG VOOR BRITSCH
CONSULAAT IN TANGER.
Naar Stefani uit Tanger meldt, is voor het Britsche
consulaat generaal en voor de lokalen van den Brit-
schen geheimen dienst aldaar een groote volksmenigte
samengeschoold om te protesteeren tegen den Brit-
schen springstofaanslag. Nadat een poging om het
gebouw in brand te steken was mislukt, rukte de me
nigte de naamborden enz. af, wierp de vensters in en
vernielde eenige Britsche auto's. Tenslotte bestormde
de volksmenigte, ondanks het ingrijpen der politie
verscheidene andere Britsche huizen en zaken en
richtte daar groote schade aan.
Duizenden Arabieren en Spanjaarden zijn met Ma-
rokkaansche en Spaansche vlaggen door de straten
der stad getrokken. Zij juichten voor generaal Franco
en den kalif cn riepen ..Weg met de Britsche daders"
Er werden groote transparanten meegedragen, die
opschriften droegen als „Tanger protesteert tegen den
gemeenen aanslag der Britten".
Egyptisch kabinet onder Nahas Pas ja
De nieuwe premier is tevens militair
gouverneur van Egypte
TUNIS 7 Februari. Het D. N. B. deelt mede: Naar de
Egyptische radio meldt, is ïn Egypte een nieuw kabinet
gevormd. Nahas Pasja Is behalve minister-president mi
nister van bultenlandsche zaken en van binnenlandsche
zaken.
De Britsche Berichtendienst meldt uit Kaïro dat koning
Faroek een decreet heeft geteekend, waarbij de nieuwe
minister-president wordt benoemd tot militair gouverneur
van Egypte.
RIJWIELDIEF AANGEHOUDEN.
Door de recherche te Haarlem is Zaterdagmid
dag een 30-jarige Amsterdammer aangehouden, die
een rijwiel te koop aanbood, dat te Amsterdam ge
stolen bleek te zijn. Hii is aan de politie te Amster
dam overgegeven.
Oude Boekensnuf
is TIJDELIJK GESLOTEN. Postadres nu:
Ampzingstraat 20. Aan clienten blijft
boekenoverzicht toegezonden.
UITGAAN
Heden, MAANDAG 9 FEBRUARI.
Frans Hals Theater: „Pedro moet hangen", 2.30,
6.30 en 8.45 uur.
Luxor Theater: „Zoölogica", 2.30, 6.30 en 8.45
uur.
Rembrandt Theater: „Moederliefde", 2.30, 6.30 en
8.54 uur.
Palace: „Ik trouw met m'n eigen vrouw", 2. 6.30
en 8.45 uur.
Moviac: Buiten- en binnenlandsche actualiteiten;
sportfilm „Liesje's mooiste klimtocht" en brand
weerfilm „Alarm", van 12 uur af.
DINSDAG 10 FEBRUARI.
Luxor Theater: „De strijd om de Himalaya", 2.30
6.30 en 8.45 uur.
Rembrandt Theater: matinée van 1.30 tot 3.30. in-
plaats van 2.30 uur.
Bioscooptheaters: Voorstellingen des middags en
des avonas.
Nachtdienst Apotheken
De volgende apotheken te Haarlem zijn van des
avonds acht tot des morgens acht uur (ook op
Zondag) geopend:
Firma Th. A. Klinkhamer, Koninginneweg
Tel. 11596.
Grijseels en Van Hees, Lange Veerstraat 19.
Tel. 11000.
Frans Hals Apotheek, Frans Halsplein 1. Tel.
11180.
Te Heemstede ls geopend:
Apotheek Schotsman. Binnenweg 206. Tel. 28320.
Hoofdrad acteur: C. J. van Tilburg, Heemstede
Plv. Hoofdredacteur: G. X. Lecnders. Jfeemstedo
ICerste medewerker: F. O. Dcrks, Haarlem
Weer speciaal in deze dagen
Is de waarschuwing van pas;
Blijvend en niet slechts bij vlagen
Zuinig wezen met het gas.
Gas kost kolen om te maken.
Kolen kosten weer transport,
En er is in beide zaken
Dezer dagen een tekort.
Daarom gas niet noodloos branden
Is een kwestie van gewicht,
Zuinigheid in heel den lande
Is een eerste burgerplicht.
Nu zijn ook gaslooze uren
Overal weer ingesteld,
Hoelang dat precies moet duren
Wordt er ons niet bij verteld.
Dat is ook niet te verwachten,
Breek daarover niet den staf,
Want dat hangt per slot van krachten
Die we niet beheerschen af.
Dit wil ik u nog bezweren,
Breekt het gasloos tijdstip aan,
Dan moet u dat niet negeeren.
Maar sluit zorgzaam elke kraan.
P. GASUS.
in hoofd en ledematen, Rheumatische pijnen,
Griep en Influenza, Hoofdpijn, Kiespijn, Aan-
gezichtspijn en vastzittende Hoest, zullen
Mijnhardt's Poeders
U spoedig helpen. Doos 45 ct. Bij Uw Drogist.
De Japansche luchtaanvallen
op Palembang
TOKIO, 9 Febr. (D.X.B.) Het keizerlijke hoofd
kwartier maakt bekend dat bij de Japansche lucht
aanvallen van 7 en 8 Februari op Palemhans en an
dere vijandelijke steunpunten op Sumatra, in tdtaal
67 vliegtuigen werden neergeschoten of op den be-
ganen grond vernield. Daarmede is aan de Britsche,
rosp. aan de Nederlandseh-Indische luchtstrijdkrach
ten een zware slag toegebracht. Bovendien werden
bij een luchtaanval op het Birmaansche vliegveld
MIngaladon op 7 Februari elf vijandelijke machines
vernield.
STOCKHOLM, 9 Fcbr. (D.N.B.) De militaire
deskundige van de .Daily Express" schrijft, volgens
den Britschen Nieuwsdienst, omtrent de Japansche
luchtactie tegen Ned. Indië. dat de Ned. Indische
luchtmacht de vorige week zware verliezen geleden
heeft. De verliezen aan vliegtuigen in luchtgevechten
en op den beganen grond bedragen meer dan honderd.
SCHILLENWAGEN AANGEREDEN.
Hedenmorgen ongeveer tien uur werd in de
Groote Houtstraat te Haarlem een met een paard
bespannen schillenwagen door een uit de richting
Heemstede komenden tramwagen aangereden. De
schillenwagen kwam gedeeltelijk op het trottoir
terecht en werd zóó ernstig beschadigd, dat hij
later moest worden weggesleept. Het paard en de
bestuurder kregen geen letsel. Het tramrijtuig werd
alleen aan de treeplank beschadigd. Het tramver
keer ondervond een half uur vertraging. De politie
stelt naar de oorzaak een onderzoek in.
Neem'n
Ruwe Huid I PUROL
Ruwe Handen)
Ruwe Lippen
Doos 30 cent.
Botsing op het baanvak Amsterdam-
Utrecht
LOENEN, 6 Februari. Op het .baanvak Am
sterdamUtrecht van de Nederlandsche Spoorwe
gen deed zich Zaterdagmiddag een treinongeluk
voor, dat naar omstandigheden bijzonder goed is
afgeloopen. Een personentrein kwam door de glad
heid der rails, zoodat de trein bij het remmen door
gleed, in botsing met een goederentrein, waarbij ge
lukkig niemand werd gewond.
Uit Utrecht arriveerde spoedig een werktrein en
met man en macht begon men het baanvak weer
vrij te maken. Het treinverkeer tusschen Amster
dam en Utrecht werd over enkel spoor geleid, zoo
dat dit eenige vertraging ondervond.
Een goede gedachte
Een goede gedachte was het van de firma K. te U.
toen zij besloot maandelijks een vast bedrag te stor
ten op de giro van de Nederlandsche Ambulance.
„Wij zijn", zoo schreef zij, „er vên overtuigd dat een
ieder moet medewerken aan het tot stand komen en
het blijven steunen van deze hulpexpeditie. Immers
ook ons belang is het dat Nederland van het bolsje
wisme verschoond blijft. Daarom willen wij de man
nen die zich ingezet hebben om dit gevaar te bestrij
den niet in den steek laten
Een inderdaad goede gedachte. Want heeft men er
wel eens over nagedacht wat het worden zou als het
bolsjewisme hier zich zou vestigen
Honderden Nederlanders hebben zich vrijwillig in
gezet om dit gevaar te keeren. Zorgt u er voor dat
het hun aan niets ontbreekt als zij in den strijd ge
wond raken.
Stort uw bijdrage voor de ambulance op gironummer
8—7—6—0—0
NEDERLANDSCHE AMBULANCE.
VERWIJDERING VAN SNEEUW UIT DE
STRAATGOTEN.
De burgemeester van Haarlem wijst de ingezetenen
nogmaals op hun verplichting ingevolge art. 56 en
volgende der Algemeene Politieverordening om de
sneeuw, aanwezig op het openbaar voetpad voor
hun perceel en in de daarlangs loopende straatgoot
zoo spoedig mogelijk op te ruimen en op den uiter
sten rand van het voetpad te deponeeren. Bij dooi
moet het water kunnen wegloopen. opdat over
stroomingen worden voorkomen.
Na deze laatste waarschuwing krijgt de politie
opdracht tot het opmaken van proces-verbaal.
POLITIEK WEEKPRAATJE DOOR
MAX BLOKZIJL.
's-GRAVENHAGE, 9 Februari. Hedenavond
van 19.4520.uur spreekt Max Blokzijl in zijn
politiek weekpraatje via den zender Hilversum 2
over het onderwerp: „Onze geachte strategen".
Met het Portugeesche s.s. Lima is gistermiddag een
nieuw troepencontingent uit Lissabon naar de Azoren ver
trokken om de garnizoenen aldaar te versterken.
De staat van oorlog in de Italiaansche provincies
Udlne. Goerz. Triest en Poll ls opgeheven. I-IiJ blijft be
staan in de kuststreek en op de eilanden van de Adrlati-
sche Zee.
ls gebracht. Deze boot had een waterverplaatsing van 2400
ton en was in 1937 gebouwd. De bemanning bestond uit 240
koppen.
Naar de Britsche Berichtendienst uit Londen meldt
heeft de Britsche Amlraliteit aan Tsjoengklng de drie
rivler-kanonneerbooten geschonken, die bij het uitbreken
van den oorlog met Japan in China werden achtergelaten.
Dit zijn de ..Falcon". ..Gannett" en „Sandpiper".
Tot Turksch ambassadeur te Londen ls benoemd de
afgevaardigde Raoef Orbay. Ruusjtu Aras, die tot dusverre
deze functie bekleedde, is gepenslonneerd. (D. N. B.)
Naar uit Washington gemeld wordt, heeft president
Roosevelt een. decreet onderteekend, waarbij op desertie
uit leger en vloot de doodstraf gesteld wordt, aldus ver
neemt het D N. B.
Volgens Radio New York heeft president Rooseveldt
de mobilisatie gelast van de reservisten van het Ameri-
kaansehe leger, die nog niet zijn opgeroepen. Deze mobi
lisatie geldt tot een half Jaar na den oorlog.
Uit Bagdad wordt vernomen dat in het door Engeland
bezette gedeelte van Iran, men name in Kermandsjah een
ernstige typnus- en pokkenepidemie is uitgebroken. De
Iraansche regeering heeft reizen naar en uit dit gebied
verboden.
In de Deutsehlandhalle te Berlijn won Klllan den
grooten wedstrijd achter motoren. Schulte, die met een
te groote versnelling reed, viel uit.
Mevr. Schotel—Keetman en de heer C. P. Timmer
man wonnen te Kolhorn het kampioenschap schoonrljden
voor paren op de schaats van Noord-Holland.
Rlenus de Boer heeft te Parijs voor een verrassing
gezorgd door van den bekenden Duttschen bokser Walter
Neusel te winnen. Neusel moest tengevolge van een ver
wonding opgeven
Door met 10 van Argentinië te winnen is Uruguay
voetbalkampioen van Zuid-Amerika geworden,
Het kampioenschap derde klas groot biljart van Ne
derland Is gewonnen door Teegelaar, die bovendien naar
de tweede klasse promoveert.
De stedenwedstrijri Amsterdam—Haarlem kegelen ls
gewonnen door de Amsterdammers met 450 hout. in Haar
lem was het resultaat: Haarlem 6007 hout en Amsterdam
6473 hout. In de hoofdstad won Amsterdam met 6507 tegen
5023 hout.
Voor den wteeden keer ln het bestaan van de Utrecht-
sche jaarbeurs ls het thans dat zij niet kan worden ge
houden op het daarvoor v«.-<gestelde tijdstip (10—19 Maart).
De raad van beheer heeft, naar vernomen wordt, beslo
ten de 46ste Jaarbeurs uit te stellen en te houden van 14
tot 23 April.
Een volle autobus, die mijnwerkers vervoerde naar
de staatsmijn Maurlts kwam Vrijdagmiddag in de ge
meente Beek in botsing met een met steenkolen geladen
vrachtauto. Enkele inzittenden kregen lichte verwondin
gen. die door een geneesheer werden verbonden.
De Technische Hoogesehool te Delft wordt ln verband
met de brandstoffenschaarschte met ingang van heden
tot nader order, doch ten minste gedurende twee weken,
gesloten. De bibliotheek blijft echter geopend, de afdee-
lingsbibllotheken blijven geopend voor zoover mogelijk.
Enkele dagen geleden zijn uit een drukkerij aan de
Rustenburgerstraat te Amsterdam 28.000 zllverbons van fl
gestolen, welke geheel gereed waren gekomen, doch zich
nog aan vellen, ieder van 56 stuks, bevonden. De bonnen
zijn op ieder vel gemerkt: B.G. tot en met B.Z.. C.A. Vm
C.Z. en D.A. tm. C M. De vijfhonderd bladen dragen bo
vendien de getallen 427501 t.'m. 428000.
Een bewoonster van de Amstelkade ln de hoofdstad
bemerkte Zaterdag avond onraad in de woning van de
benedenburen, die afwezig waren. ZIJ zag nog juist dat
twee mannen, die ln hun overhaaste vlucht door een ruit
waren gesprongen, in het duister verdwenen. Bij terug
komst der bewoners bleek dat sieraden en juweelen ter
gezamenlijke waarde van f 600 waren ontvreemd.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag hebben inbre
kers te Amsterdam, hun slag geslagen in een voormalig
schoolgebouw aan de Borgerstraat, waar thans een opslag
plaats van de gemeente gevestigd is. Zij stalen er ruim 300
pakjes bak- en braadvet en 15 pakjes margarine. Uit een
winkel in de le Jan van der Heydenstraat werd denzelf
den nacht ruim 150 K.G. boter ontvreemd.
De rechtbank te Zutfen heeft een 23-jarigen kellner
uit Delft, die een vrouw uit Steenderen op schandalige
wijze had opgelicht door te vertellen, dat haar man, over
wiens lot zij ln onzekerheid verkeerde, nog leefde en dat
hij voor hem zou zorgen (later was gebleken dat het heele
verhaal was gelogen en dat de man reeds overleden was)
tot drie Jaar gevangenisstraf veroordeeld.
De 43-Jarige technlker H. v. d. M. uit Delft ls aange
houden. omdat hij geld uit jassen in een der gebouwen
van de Techn. Hoogesehool heeft gestolen.
De Utrechtsche politie heeft drie mannen gearresteerd,
die onlangs een inbraak hebben gepleegd in een perceel
m de Nachtegaalstraat aldaar.
Zeven Helmonders zijn gearresteerd, omdat zij zich
aan een groot aantal diefstallen en inbraken hebben
schuldig gemaakt.
Volk en Fuhrer, arbeiders en ondernemer zijn
in voor- en tegenspoed met elkander verbonden
Dc gevolniachtis-cle van den Rijkscommissaris heeft. Vrijdag 6 Febr. de Bedrijfsdirecties ui (genood igd om
eens meer kennis te maken met het Duitsche Arbeidsfront en het N.V.V. I)eze bijeenkomst werd gehouden
in liet Concertgebouw te Haarlem. O.a. werd gesproken door den Bcauftragte l'nger cn van Kampen van
het N.V.V. (foto A. Peperkamp)
Bubj* h 20 Ubl«U«n 55 cL Zikj* i 2 tabletten 7 ct.
Het N.V.V. heeft Vrijdagmiddag een oriënteerende
vergadering in het Concertgebouw te Haarlem gehou
den. Hier spraken de Beauftragte van den Rijkscom
missaris voor de provincie Noord-Holland,Gau-inspec-
teur Unger, de Gau-obmann van het Duitsche Arbeids
Front uit den gouw Mecklenburg, de heer Montag en
over den arbeid van hel N.V.V. de organisatieleider
de heer Van Kampen. Onder de aanwezigen werden
opgemerkt de Commissaris der Provincie Noord-
Holland Mr. A. J. Backer, de Burgemeester van Haar
lem, S. L. A. Plekker, de provinciaal gemachtigde
voor Noord-Holland der N.S.B., de heer De Ruiter
met zijn staf. De N.S.D.A.P. werd vertegenwoordigd
door den Ortsgruppenleiter van Haarlem, den heer
Gerisch. Voorts waren vele burgemeesters en bedrijfs
leiders uit de provincie verschenen.
De provinciale vertegenwoordiger van het N.V.V.
de heer Funckler. opende de vergadering en verleende
na een begroetingswoord, den Beauftragte van den
Rijkscommissaris, den heer Unger, het woord. Deze
zeïde o.m., Ik spreek tot U als vertegenwoordiger van
den Rijkscommissaris voor de provincie Noord-Holland,
om Uw inzicht te verlevendigen in de politieke nood
zakelijkheden op ieder gebied van het bedrijfsleven.
Europa is een eenheid geworden. De nieuwe orde in
het Europeesche bedrijfsleven hangt samen met den
oorlog. De volken van Europa vormen een lotsverbon
denheid en behooren thans voor alle tijden in voor-
en tegenspoed bijeen. Ook Nederland moet economisch
opgaan in het gemeenschappelijke streven. Het gaat
er om, den mensch het dagelljksch brood te verschaf
fen, hem hpt recht op arbeid te waarborgen en hem
en zijn kinderen een blijde en verzekerde toekomst
te verschaffen. Doch dit eischt van het bedrijf, den
arbeid en den arbeider een harmonische ordening en
daartoe hebben wij vorm gegeven aan het begrip Ar
beidsgemeenschap, een begrip, dat bedrijfsleiding en
personeel omvat, het inzicht der arbeiders nieuw ge
vormd en het tot een eeretitel gemaakt voor allen, die
scheppend werk verrichten, onverschillig of het werk
nemers of werkgevers, arbeiders met de handen of
met het hoofd, geleerden of boeren zijn. Zij allen
werken en scheppen uiteindelijk voor hun volk en
daarmede voor hét voortbestaan van ons rasT Wij zien
in den ondernemer niet slechts den arbeidsgever. doch
den leider van zijn bedrijf, die daartoe geroepen is
niet uit hoofde van zijn geldelijk vermogen maar op
grond van zijn diepere kennis en beter inzicht. Wij
wenschen en willen, dat de ondernemer in alle opzich
ten richtinggevend, voorbeeldig en leidend zjjn per
soneel aanvoert. Ondernemer en arbeiders behooren
tezamen: Zij vormen een lotsgemeenschap. Des men
schen arbeidskracht is geen koopwaar, maar een mis
sie in zijn volk, een zedelijke waarde. Het bedrijf, de
fabriek, het werk behooren, verheven boven het bur
gerlijk eigendomsbegrip, aan de eenheid des volks en
hebben deze eenheid te dienen.
Thans zijn wij bezig, hier dezelfde begrippen Ie
scheppen en moesten daarom teneinde ook hier tot
een nieuwe orde te komen, de bestaande marxistische,
confessioneele en burgerlijke groepeeringen opheffen.
Aan het N.V.V. is de taak opgedragen, den arbeiden
den Nederlander in den geest der nieuwe wereld
beschouwing en van een nieuw levensideaal te vormen
en op te voeden. Daartoe hebben wij Uw medewer
king noodig. Binnenkort zal het Nederlandsche Ar
beids Front worden gesticht. Uw geest en wil tot me
dewerking is hier van beslissende beteekenis.
Toont u daarom dezen grooten tijd waardig, ziet in
ons. Duitschers, niet de bezettende macht, doch ka
meraden van hetzelfde bloed en hetzelfde ras. Nog
raast rondom ons de oorlog, die een volkenstrijd op
leven en dood is en waarin het ook om het zijn of
met-zijn van uw volk gaat en die tenslotte gevoerd
wordt om het dagelijksch brood. Ik wek u op tot het
diepe inzicht in, dit alles en verzoek u om uw mede
werking tot het welzijn onzer beide volken.
Gauobmann Montag begon met de verklaring, dat
hij hier gekomen is, om iets uit de practijk des levens
en uit de bedrijven in het Rijk te vertellen. Hij wilde
aansluiten bij hetgeen de vorige spreker heeft gezegd,
dat het nl. in het leven der volken om het dagelijksch
brood, dat is: om het bestaan gaat. Altijd hebben de
menschen daarom gestreden, allerwege hebben de
volken ook onder elkander strijd gevoerd ter wille van
het brood en om het aandeel, dat zij in de productie
wilden veroveren in dezen strijd de naties verwoest.
Volken en beschavingen zijn te gronde gegaan, omdat
de verantwoordelijke leiding van deze volken niet
vermocht, een volk, dat gemeenschappelijk voor het
dagelijksch brood behoorde te arbeiden, gemeenschaps
besef bij te brengen. Integendeel, voortdurend heeft
men het partijwezen op het volk losgelaten en dit. ls
niet slechts iets van den laatstcn tijd. Ook in de oud-
V-V
5.
j
Dc „Organisation T
Oosten. Bijna onnfz
worden aangevoerd
dienen.
odt" ami tien arbeid voor tien wederopbouw ln het
ionhaur is tie menigte boomstammen die steeds weer
om KM Holangrllken arbeid als materiaal te
Eko-Recla
Hot i>er>oonsbewijs voor de baby. In tic grooie ziekenhuizen worden
de baby's allen van een naamkaartje voorzien dal hen op do borst
wordt gespeld. Polygoon-Noske
heid zijn volken te gronde gegaan, omdat zij niet in
staat waren, de sociale vraagstukken tot oplossing te
brengen.
Spr. schilderde de dwaling van het marxisme en het
liberalisme, die deze sociale vraagstukken met papie
ren verdragen, regelingen, verordeningen en wetten
trachtten te regelen. Men zag niet de saamhoorigheid
van het volk, d.i. van het bloed. Wij zien in een volk
een werk der schepping. Klassen en standen zijn af
hankelijk van de ontwikkeling van een volk. Ik kan
rijk zijn of niet, doch tot welk volk, tot welk ras ik
behoor, dat is onveranderlijk voor altijd. De men
schen nu, die naar den bloede tot een volk behooren
en met dit volk op- of ondergaan, zijn op elkander
aangewezen om in het leven te kunnen bestaan en als
wij dan Om ons heen zien, moeten wij erkennen: Het
is alles zoo door den arbeid geworden. Wanneer men
door uw schoone land reist, dan wil het mij voorko
men, dat het niet moeilijk kan zijn, voor dezen ge-
dachtengang het nuchtere verstand te winnen. Als ik
de cultuur van dit land zie, dan weet ik, dat dit alles
door den arbeid werd geschapen. Het moeten schep
pende geesten geweest zijn, die dit alles overdachten
en er vorm aan gaven, en het-is de arbeid en altijd
weer de arbeid, die schept en vorm geeft. Nog nooit
is de luiaard, de trage en de domme tot welstand ge
komen en een volk, dat niet arbeidt zal nooit waarden
scheppen. Dat is de grondgedachte van onze opvat
ting.
De Führer heeft eens gezegd: Gij allen hoort teza
men! Wij hadden eenmaal in het Rijk bijna 50 par
tijen van diverse richting, wij hadden klassen, standen'
en den felsten politieleen strijd. Dit alles is overwon
nen. Ieder heeft het recht en den plicht te arbeiden.
In Duitschland bestaat slechts één adel en dat is do
adel van den arbeid. De arbeid werd weder een eer
en zoo kwamen wij tot de bedrijfsgemeenschap. Reeds
na korten tijd waren wij zoover gevorderd, dat men
in de bedrijven niet meer den werkgever en den werk
nemer zag, maar dat de bedrijfsleider aanraking zocht
met zijn personeel en daarin de mannen en vrouwen
zag, die in zijn bedrijf werkten. En deze mannen en
vrouwen zagen in den bedrijfsleider niet langer den
uitbuiter doch erkenden, dat als het bedrijf niet goed
functionneert, niet voldoende opdrachten heeft, het
personeel de dupe is. Zoo is het te verklaren, dat de
productiviteit van onze bedrijven veelvoudig opge
voerd kon worden. In weerwil van den oorlog is het
productievermogen van het Duitsche volk gestegen.
Prestatievermeerdering kan nimmer door terreur of
druk teweeggebracht worden. Daarom kan men het
bolsjewistische systeem ook niet op Midden-Europa
overbrengen. In het Rijk voelt zich ieder, of hij jong
maatje of directeur-generaal van het bedrijf is, in zijn
werk verantwoordelijk tegenover den Führer en doet,
waartoe hij zich in staat voelt. De bedrijfsleider ver
acht niet meer den arbeider doch ziet in hem den
medewerker. Van tijd tot tijd vinden in de Duitsche
bedrijven personeelbijeenkomsten plaats. Of er in zulk
een bedrijf duizend of tien man werken is onverschil
lig, al stellen groote bedrijven natuurlijk zwaarder
eischen dan kleine. Daarom wordt ook hier een systeem
gevolgd: technische leiding van een bedrijf eenerzijds,
de politieke leiding aan den anderen kant.
Kort geleden sprak bij ons Dr. Ley in een perso-
neelbijeenkomst. Zulk een appèl is voor ieder, die er
aan deelneemt, een gebeurtenis. De mannen en vrou
wen, werkzaam bij zulk een bedrijf voelen zich. wan
neer er gesproken wordt, daar persoonlijk bij betrok
ken, krijgen achting voor zichzelf en zelfs de bedrijfs
leider heeft het gevoel, dat zijn onderneming tot een
hooger niveau wordt geheven. Deze bijeenkomsten
veroorzaken dan ook een buitengewone prestatiever-
hooging, want de arbeider voelt zich tot in de ziel
geroerd. En dat is verklaarbaar. Want de wezenlijke
kracht tot. den arbeid ligt in de ziel van den mensch,
zooals ook de Schepper de scheppende kracht der
volken niet in de eerste plaats in het verstand doch in
het hart gelegd heeft. De scheppende kracht ligt in
het bloed Uit deze kracht groeide onze beschouwing
over den arbeid, zooals die thans in het Rijk gevormd
is. Ten einde nu deze ontwikkeling ruimte te verschaf
fen wordt de concurrentiestrijd der bedrijven doorge
voerd. Zooals in de sport geheele ploegen elkander den
prijs der overwinning bevechten, zoo voeren ook de
bedrijven een wedkamp om de hoogste prestaties. De
geheele sociale ontwikkeling van het bedrijf en de ver
antwoordelijkheid daarvoor wordt in handen van den
bedrijfsleider gelegd. De Führer zelf gaf de hoogste
onderscheiding, die een bedrijf bereiken kan. namelijk:
Nationaal-socialistisch modelbedrijf te zijn. ,Annn
Spr. deelde mede, dat in zijn gouw thans een I0.00U
bedrijven aan dezen vormingskamp deelnemen. Hier
toe wordt vooreerst de bedrijfsgemeenschap gewaar
deerd. alsook de saamhoorigheid van het personeeel.
Ook wordt een onderzoek ingesteld naar de prestaties
van den bedrijfsleider en in hoeverre hij er in ge
slaagd is. zijn personeeel op te voeden. Want leiden
beteekent ook: opvoeden. Zoo is deze bedrijfsgemeen
schap ook een vormingsgemeenschap. Iedere sociRle
instelling dient in de vorming van het bedrijf verte
genwoordigd te zijn. Wij schiepen het begrip „Schoon
heid van den arbeid". Ook dit is een middel om den
mensch bij den arbeid vroolijker te stemmen. Geld
kost dat niet altijd. Tot „Schoonheid van den arbeid"
behoort allereerst, dat man en vrouw opgevoed wor
den tot zin voor goede orde. dat niets noodeloos ver
nield en alles proper dient te worden gehouden.
Aldus heeft het bedrijfsleven zich bij ons dermate
ontwikkeld, dat wij zonder zelfverheffing zeggen kun
nen: Het is zoo als men het zich denkt in een volk,
dat den wil des Scheppers verstaat.
Tot slot zijner beschouwing deelde spr. nog iets
mede over hetgeen hij van het bolsjewisme gezien
heeft. Juist als het nationaal-socïalisme heeft ook
het bolsjewisme gepoogd, tot prestatie verhooging
gelegenheid hebben, als de oorlog afgeloopen is,
bolsjewistische fabrieken te bezichtigen en dan zult
gij u afvragen hoeveel menschen in deze fabriek te
gronde zijn gegaan. Het is niet overdreven te zeg
gen, dat in Rusland de mensch als een dier be
handeld werd. Alleen daardoor was het mogelijk, tot
resultaten te komen. Van een levensstandaard is
daar geen sprake en wij willen den Führer dank
baar zijn, dat hij den inval van het bolsjewisme
heeft voorkomen. Want het bolsjewisme is een be
smettelijke ziekte, een pest, waaraan Europa te
gronde zou zijn gegaan. Dat zeg ik u als een der-
fenen, die Rusland heeft leeren kennen en het
olsjewisme gezien heeft. Daar, in Rusland, heeft
men den mensch van geest en ziel beroofd en hem
tot gedresseerd vee gemaakt. Rusland moet voor den
denkenden, verantwoordelijken mensch een aan
leiding zijn, aan eigen en zijner verwanten toe
komst te denken en aan de verbondenheid van zijn
land en zijn volk te arbeiden en zoo deel te woe
den van de groote, Europeesche gemeenschap.
(Vervolg op de volgende pagina)
