Haarlem's Dagblad
Vlootontmoelïng in de
Indische wateren
Japansche troepen
bezetten Benkoelen
tie JAARGANG No. 1S00»
Cltgave Loarens Coster, MO. v. Courant-Uitgaven en Algem.
OnikberU N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, bUk. Soenda-
plein V Postgiro 38310. Drukkerij: Z. B. Spaarne 12. Telet
Directie 13082. Hoofdred. 15054, Bedactle 10600. Drukkerij 10132,
Administratie 10724. 14825. SoendapJein 12230.
Directeur: P. W. PEEREBOOM
rtTBmAG it RBRUARl t»41
Abonnement per week 0,28, per maand 1.15, per kwartaal
3,42, franco per post J 3,71, losse nummers t cent. Adverten-
Uïn: 1—5 regels 2,10 elke regel meer 0,42. Reclames 0.73
per regel. Contracttarlevcn op aanvraag. Vraag en aanbod 1—1
regels 0,72, elke regel meer 0,18. Groentjes 1—3 regels U
cent, elke regel meer 12 cent t>U contante betaling.
Uitreiking nieuwe bonkaarten
te Haarlem
Inlegvel en stamkaart medebrengen
Blijkens een officieele mededeeling van den di
recteur van den distributiedienst te Haarlem, zal
van Maandag 2 Maart tot en met 21 Maart de
uitreiking plaats hebben van de nieuwe bonkaarten
voor voedingsmiddelen, geldig voor de periode van
22 Maart tot 18 ApriL Deze bonkaarten zullen de
thans in omloop zijnde bonboekjes vervangen. Een
bonkaart bevat alle bonnen voor voedingsmidde
len voor een termijn van vier weken. Voor het
in ontvangsinemen van de bonkaarten dient men
thans niet alleen de stamkaart mede te brengen,
doch tevens het daarbij behoorende inlegvel. Het
is het pubhek verboden losse bonnen van het in
legvel in te leveren. De betreffende bon van het
inlegvel moet n.l. door den ambtenaar-worden ver
wijderd. Er zijn acht verschillende soorten bon
kaarten. Houders van inlegvellen ontvangen de
daarop vermelde bonkaarten. Men houde zich "stipt
aar» den dag waarop men aan de beurt is.
Voor houders van stamkaarten met inlegvellen,
die geboren zijn in de maanden Januari, Februari,
Maart en April van de jaren 1921, 1928, 1938,
dient het in hun bezit zijnde inlegvel in het be
trokken uitreiklokaal te worden omgeruild, alvorens
de bonkaarten in ontvangst kunnen worden geno-
Ruiling van bSnkaarten is niet geoorloofd.
Degenen, die tot heden nog geen inlegvel ont
vingen, kunnen dit inlegvel op yertoon van de
distributiestamkaart en tegen inlevering van bon 13
van de reservekaart van het bonboekje uitsluitend
nog in ontvangst nemen in het uitreiklokaal Sint
Bavo, Smedestraat en wel enkel in de morgenuren.
Op bon 228 zeep verkrijgbaar
's GRAVENHAGE, 28 Februari. De secretaris
generaal van het departement van handel," nijver
heid en scheepvaart maakt bekend, dat de onder
staande bonnen recht geven op het koopen van
de daarachter vermelde hoeveelheden zeep.
Toilet- en huishoudzeep. Gedurende het tijdvak
van 1 Maart tot en met 31 Maart a.s. geeft de met
„228" genummerde- bon van de „bonkaart alge-
ineen" alsmede de met „H" zeep gemerkte bon
van de nieuwe uitgereikte zeepkaarten, welke
respectievelijk ten behoeve van kinderen beneden
den leeftijd van twee jaar en van een leeftijd tus
schen twee on acht jaar ziin uitgereikt, recht op
het koopen van: hetzii 150 gram toiletzeep (samen-
ételling van na 1 September 1940) hetzij 90 gram
huishoudzeep; hetzij 150 gram zachte zeep (samen
stelling van na 1 Januari 1941); hetzij 100 gram
zachte zeep (samenstelling van na 31 Augustus
1941); hetzij 250 gram zeeppoeder. hetzij 450
gram waschpoeder.
Stukken huishoudzeep van 120 gram, welke
pog in omloop zijn, mogen tegen inlevering van
een bon worden uitverkocht.
Gedurende bovengenoemd tijdvak geeft de met
„H toiletzeep" gemerkte bon van de zeepkaart,
welke aan kinderen beneden den leeftijd van twee
jaar is uitgereikt, recht op het koopen van 75
gram toiletzeep van de oude samenstelling.
Volledigheidshalve wordt er op gewezen, dat
waschpoeder niet gekocht kan worden door het
publiek, doch uitsluitend wordt beschikbaar ge
steld ten behoeve van wasscherijen. Evenmin is
zulks het geval met vloeibare shampoo. Deze
wordt uitsluitend beschikbaar gesteld voor kap
pers. Een rantsoen vloeibare shampoo bedraagt
een hoevelheid van 200 gram.
Zeep voor wasscherijen. De bestaande regeling
ten aanzien van wasscherijen blijft onverminderd
van kracht. De wasscnerijen zijn derhalve ver
plicht voor elke twintig kilogram droge vuile
wasch een zeepbon van het publiek in ontvangst
te nemen. Zooals reeds voorgeschreven is, dienen
de wasscherijen eerst een bon van hun klanten in
ontvangst te nemen en pas daarna een hoeveelheid
van twintig kilogram wasc'ngoed hetzij in eens
hetzij bij gedeelten, in behandeling te nemen.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat bovenstaand
voorschrift ook geldt voor de zoogenaamde „wasch-
verzenders" die slechts als tusschenpersoon tus
schen het publiek en de wasscherijen optreden.
De wasch van kantoren, hotels, cafés enz. voor zoo
ver het handdoeken, poets- en stofdoeken, servet
ten, tafellakens e.d. betreft, kan ter behandeling
worden gegeven, zonder dat daarbij bonnen be
hoeven te worden afgegeven. De hiergenoemde
uitzonderingen gelden derhalve niet voor bedde-
goed van hotels.
Verlenging geldigheidsduur zeepbon
's GRAVENHAGE, 28 Februari. De secretaris
generaal van het departement van handel, nijver
heid en scheepvaart maakt bekend, dat de geldig
heidsduur van bon 211 van de bonkaart algemeen
en van den met „zeep G" gemerkten bon, beide
recht gevende op het koopen van een rantsoen
zeep, is verlengd t.m. 31 Maart a.s.
Honden- en kattenbrood
's GRAVENHAGE, 27 Februari. Het rijks
bureau voor de voedselvoorziening in oorlogstijd
maakt bekend, dat voor de periode van 1 tot
en met 31 Maart 1942 op bon 15 van de voe-
derkaart vporhonden verkrijgbaar wordt ge
steld: voor honden van groep 1 10 K.G. honden
brood, voor honden van groep 2 10 K.G. honden-
brood, voor honden van groep 3 8 K.G. honden
brood, voor honden van groep 4 5 "K.G. honden
brood, voor honden van groep 5 4 K.G. honden
brood, voor honden van groep 6 3 K.G. honden
brood.
s Op bon 15 van de voederkaart voor katten
(groep K) wordt voor dezelfde periode 1 y2 K.G.
.kattenbrood verkrijgbaar gesteld. Na 31 Maart
1942 zijn de bonnen no. 15 van vorenbedoelde
kaarten ongeldig, zij mogen dan niet meer worden
aangenomen.
Hooge boeten voor prijsopdrijvers
Sigaren van 6 cent voor 35 cent aangeboden
'8 GRAVENHAGE 27 Febr. Nadat reeds in November
JJ. een 5-tal sigaren- en sigarettenfabrikanten wegens het
overtreden der prijsvoorschriften tot groote boeten, in to
taal ruim 1 130.000 belooperid, waren veroordeeld, hebben
de prijsbeheerschingsautorltetiten ook op dit terrein niet
stilgezeten. Teneinde ook de kleinere beurzen van tijd tot
tijd nog eens ln de gelegenheid te stellen wat rookgerei
te bemachtigen, is een voortdurende contróle op de pro
ductie van en den handel in tabakswaren uitgeoefend.
Zooals wel te verwachten Was, werden bij deze contröle
ook telkens weer overtredingen geconstateerd.
Met name het prijsklassevoorschrift, dat de fabrikanten
verolicht naast de duurdere soorten ook bepaalde hoeveel
heden van lageren prijs te fabrlceeren. werd herhaaldelijk
overtreden. Een groote sigarenfabriek In het zuiden van
het land zag zich wegens het niet naleven dezer voor
schriften door den inspecteur voor de prljsbeheersching tot
f15.000 boete veroordeeld. Kleinere boeten van f 4500,
f1000 en f 500 werden nog opgelegd aan fabrikanten, die
hetzelfde voorschrift hadden overtreden.
Dat ook tegen knoeierij en prijsopdrijving ln den handel
krachtig wordt opgetreden, bewijzen 2 vonnissen tegen
een grossier-kleinhandelaar, en een vertegenwoordiger,
beiden te Tilburg. De eerste werd door den inspecteur
voor de prljsbeheersching tot een boete van f 10.000. de
tweede tot f750 boete veroordeeld. Van den vertegen
woordiger werd tevens een groote partij sigaren, ter
waarde van c.a. f 3000 verbeurd verklaard. Beiden werd
tenslotte verboden gedurende een jaar voor eigen rekening
Of voor rekening van anderen handel te drijven in tabak
of tabaksproducten. (A. N. P.).
PRIJSOPDRIJVING GESTRAFT.
De inspectie voor de Prijsbeheersching te Am
sterdam meldt: De commissionnairs te IJmuiden G.
F. en H. R. hadden een partij bonbons verpakt
in doozen, tegen te hooge prijzen ingekocht en
later weer verkocht.
In verband met de gepleegde overtredingen der
prijsvoorschriften zijn beiden door den inspecteur
voor de prijsbeheersching te Amsterdam veroordeeld
tot boeten van f 400.
De melkcontroleur J. G. van L. te Heemstede
verkocht 5 K.G. boter voor f 12 per K.G. Een boete
van f 100 werd zijn deel.
De koopman in scheepsbenoodigdheden J. F. Je
Blqemendaal handelde in sigaren. Hij bood althans
een partij van 5000 ongebandrolleerde sigaren voor
33 cent per stuk aan. Deze sigaren hadden niet meer
dan 6 cent mogen kosten. F. werd hiervoor ver
oordeeld tot f 200 boete, terwijl de sigaren verbeurd
ïerklaard werden.
H.O.V. Ledenconcert
Soliste: Annie Her mes
Een gelukkig gekozen inleiding tot dit concert van
heterogene stijlen kon men haar noemen: deze eerste
'symphonic van Beethoven. Vooral omdat op dit Beet-
hovenwerk, dat nog geheel in den stijl van Haydn is
gehouden, de concertaria voor alt en orkest volgde
van Haydn, Ariadne auf Naxos.
De taak die de altzangeres Annie Hermes op zich
had genomen, om dit in zuiversten zin klassiek werk
uit te beelden, werd hierdoor zeker niet bemoeilijkt.
Men zou deze gedachte ook kunnen omkeeren, en haar
werk een schoone voortzetting kunnen noemen van
wat voorafgipg. Hoe ook gezien, haar komt de lof toe,
den zin van tekst en muziek uitnemend te hebben
aangevoeld. Op eminente wijze steunden haar dirigent
en orkest. En niet in de laatste plaats in het aanvoelen
van de juiste orkestkleur, die deze stem vraagt. Het
mag zijn, dat die kleurenkeuze grootelijks is bepaald
door de instrumentatie, maar er zijn vele mogelijk
heden; ik meen dat men den besten weg gekozen
heeft.
Bij Diepenbrock's groote alt-aria „Die Nacht" wordt
er minder overgelaten aan de zienswijze van den diri
gent. Daar wijzen de vele obligaatpartijen in 't orkest
noodwendig naar een bepaald doel, en hipr is het de
zangeres, die daarmede heeft rekening te houden. De
zoo verscheiden klanktimbres van een fluit, een alt
viool, een klarinet vragen haar opmerkzaamheid. Met
haar rijkgetimbreerde stem viel dit aan Annie Hermes
niet moeilijk.
De zangeres werd ruim met bloemen bedacht, Van die
hulde bracht zij een rechtmatig deel over op dirigent
en orkest.
Als inleiding tot deze aria van Diepenbrock zou aan
vankelijk Henry Rabaud's „Procession nocturne" die
nen. Zij werd vervangen door een werk van Guillaume
Lekeu, den jong gestorven leerling van César Franck-
Men heeft Marinus Adam zeer kunnen bewonderen
om de knappe wijze waarop hij naast technische pro
blemen ook den zin van het werk heeft opgelost. Dat
was een uitvoering die blijft heugen.
Dirigent en orkest waren in uitstekende conditie, wat
ten overvloede bleek uit de weergave van het Meister-
singer Vorspiel.
G. J. KALT.
Mia Peltenburg
Liederenavond
Er was een tijd het zal wel een dozijn en meer
jaren geleden zijn toen twee of drie liederenavonden
van Mia Peltenburg en Hendrik Andriessen een vast
bestanddeel van elk Haarlemsch concertzeisoen vorm
den. Wij hebben in die jaren veel interessants en moois
door haar leeren kennen, o.a. een groot aantal liederen
van Hugo Wolf; Louis van Tulder werkte daarbij meer
malen mede. Haar vertrek naar Zwitserland in verband
met haar huwelijk maakte een einde aan haar Haarlem-
sche recitals: slechts de schoone herinnering er aan
bleef ons over.
Nu voor korten tijd in ons midden teruggekeerd
heeft zij Vrijdagavond weer eens voor vele oude ge
trouwen de oude herinneringen tot nieuw leven ge
wekt, aan vele jongere belangstellenden een denkbeeld
van haar geestelijk en vocaal herscheppingsvermogen
gegeven. Marinus Flipse assisteerde haar daarbij aan
den vleugel als plaatsvervanger van Theo v. d. Pas,
die door familie-omstandigheden verhinderd werd en
we mochten met genoegen waarnemen, dat Flipse de
hem toevertrouwde teak uitnemend vervulde: in sub
tiele kleurschakeeringen sloten de uiterst correct ge
speelde klavierpartijen zich bij de zangstem aan.
In den zang van Mia Peltenburg was wel een en
ander' veranderd. De vroeger zoo gemakkelijk aan
sprekende hooge tonen vereischten nu meer inspan
ning: het vrij uitzingen' van vrogger had plaats gemaakt
voor een meer intiem musiceeren. alles bleef als in
gedempt licht, dat slechts bijwijlen verhelderde. Ge
bleven was de instabiliteit der toonvorming, die ook
nu weer als een klein nadeel werkte, maar gebleven
waren ook de voortreffelijke duidelijke uitspraak van
de teksten en de intelligente voordracht, die weer uit
elk lied de kern naar voren wist te brengen.
Aldus zong zij eerst,zeven der 15 „Magelone"-liede-
ren, op. 33 van Brahms. Het frissche „Keinen hat es
noch gereut" en het onvergetelijk mooie wiegelied:
„Ruhe, Süssliebchen" waren hoogtepunten, het geheel
bleef wat te veel in één sfeer. De „Chansons de Bilitis"
van Debussy hieven ons daaruit, wat het muzikale be
treft: wie zou bij „La Flüte de Pan" niet even aan
den Gregoriaanschen zang denken? Zeer fijn en teer
droegen de zangeres en de pianist deze subtiele kunst
voor; daarna leek de muziek van Diepenbrock bij „Les
Chats" en bij „De klare dag" zwaar op de hand. Eenige
mooie Schubertliederen, bekende en minder bekende,
besloten den avond; „Ganymed" hadden we ons uit
bundiger, overtuigender kunnen denken, doch de
poëzie der heldere beekjes culmineerde in de toegift
„Wohin?'
Gaarne roepen we haar „Tot weerziens" toe.
K. DE JONG.
Huisvrouwen vergaderden
De jaarvergadering van de afdeeling Haarlem der
Nederlandsche Vereeniging van Huisvrouwen werd
Vrijdagmiddag in gebouw „Zang en Vriendschap" ge
houden. Door de presidente mevr. J. L. VisserBrutel
de la Rivière werd in haar openingswoord medegedeeld
dat het jaar 1941 voor de vereeniging een kalm jaar is
geweest, waarin het 25-jarig jubileum het eenige bij
zondere feit was. Het jaarverslag dat de secretaresse
mevr. M. H. de Bruin—van Scherpenberg uitbracht,
toonde aan, dat de vereeniging thans 2348 leden telt.
Voor de gehouden lezingen en excursies bestond
levendige belangstelling. Uit het verslag van de pen-
ningmeesteresse mevr. Vermeulenvan Egmond bleek
dat financieel bezien, het verslag niet gunstig is ge
weest. Het nadeelig saldo bedroeg f 3106.15. Onder dank
zegging werd de penningmeesteresse vooirhaar accu
rate beheer gedechargeerd. De begrooting voor 1942
sloot op een bedrag van f 6.500.
De aftredende bestuursleden mevr. De Bruinvan
Scherpenberg, mevr. Dyserinckvan Gilse v. d. Pais,
mevr. Van Eerde—Sluyterman en mevr. Vermeulen—
van Egmond werden allen herkozen.
De presidente feliciteerde de herbenoemde bestuurs
leden en deelde tevens mede, dat de samenwerking en
de goede geest onder de bestuursleden niets te wenschen
overliet
MÏDZ A-COMBINATIE TE HAARLEM.
Het Midza-kantoor deelt mede. dat de werkzaam
heden voor de Midza-liquidatie-uitkeering zoover zijn
gevorderd, dat met de verzending van de premies een
begin kan worden gemaakt.
Aangezien er bijna 7000 inzendingen waren en de
verzending slechts geleidelijk kan geschieden, zal één
en ander wel eenigen tijd in beslag nemen.
Daarom worden inzender(sters) verzocht voorloopig
niet te informeeren, want dat geeft slechts vertraging
in de afwikkeling.
CONCERTEN MEESTER-CYCLTJS.
Het Concertbureau Alphenaar deelt ons mede,
dat de concerten van den Meester-Cyclus om half
acht precies zullen aanvangen, zulks ten gerieve
voor de bezoekers van buiten de stad.
NED. ZWEM- EN REDDINGSBOND.
Naar afinleiding van de zeer ernstige ongevallen
met autobussen, voorgekomen in Krimpen a. d. IJsel
en te Ouderkerk a. d. IJsel in het vorig jaar, heeft
de heer A. J. Meijerink voor de Goudsche Brigade
een voorlichtingsavond gehouden. Behandeld werd:
..Wat moet men weten en hoe moet men handelen
als een auto te water rijdt?" De voordracht werd met
duidelijke lichtbeelden nog onderstreept.
HERVATTING LAGER ONDERWIJS.
De lagere scholen te Haarlem hervatten het onder
wijs op Maandag a.s. des morgens te kwart voor negen.
Een uitzondering hierop maken de Dr. Huetschool,
waar het onderwijs te negen uur begint en de school
„Buitenrust", waar het onderwijs eerst Donderdag
a.s. wordt hervat en wel te kwart voor negen.
PERSONALIA.
Tot tijdelijk leerares aan de Rijks Hoogere Burger
school te Hoorn is benoemd mejuffrouw A. Scholtens
te Haarlem.
JUBILEUM J. L. HEEMSKERK.
Dinsdag 10 Maart hoopt de heer J. L. Heemskerk den
dag te herdenken, waarop hij 40 jaar geleden in dienst
trad als boekhouder bij de firma Peltenburg en Zonen,
houthandel të~Haarlem.
VERDUISTEREN ,an 19.18 tot 8.29
Maan 1 Maart op 17.44, 2 Maart onder 8.09.
Verduisteren 1 Maart van 19.18 tot 8.26.
Maan 2 Maart op 18.55, 3 Maart onder 8.35.
Prof. Goedewaagen leidt dag van den
Ned. Omroep in
's GRAVENHAGE, 27 Februari. Ter gelegen
heid van den dag van den Nederlandschen Omroep
te Hilversum op Zondagmiddag a.s. zal de secre
taris-generaal van het departement van Volks
voorlichting en Kunsten prof. dr. T. Goedewaagen,
persoonlijk aanwezig ziin en op de feestelijke bij
eenkomst een inleidend woord spreken. (A.N.P.)
V itamine-D-tabletten
Nieuwe uitreiking te Haarlem
De volgende week heeft te Haarlem een nieuwe
uitreiking plaats van Vitamine D-tabletten, voor
kinderen van 3 maanden tot 3 jaar en voor a.s.
moeders. Zooals men weet worden die tabletten
verstrekt als voorbehoedmiddel tegen Rachitis
(Engelsdie ziekte).
De uren van uitreiking zijn in een advertentie in
dit nummer bekend gemaakt.
EXAMENS
C. van Pel te Haarlem is geslaagd bij de A.S.S.O.
te Arnhem voor het diplóma wegenbouwkundige.
INBOEDELVEILING TE HAARLEM.
Bij de Donderdag door den makelaar P. Hoogeveen
te Haarlem in het Algemeen Verkooplokaal gehouden
veiling werden b.m. de volgende hooge prijzen besteed:
staande klok met speelwerk f-2900; secretaire met l'ak-
paneelen en dito broodkastje f 2000: wortelnoten cabi
net f 650; wortelnoten bureau f 310; Chineesch tapijt
f 1400.
OPROEP.
De Commissaris van Politie te Haarlem verzoekt
de vrouw die op. 31 Januari j.l. te omstreeks mid
dernacht in de Groote Houtstraat getuige is ge
weest van een vechtpartij tusschen Duitsche Ma
rinesoldaten en eenige burgers, en met een der sol
daten is weggegaan, zich te melden bij de Duitsche
Politie, Kenaupark 19 te Haarlem, tot het geven
van inlichtingen. Eventueele onkosten worden ver
goed.
GIFTEN VOOR WINTERHULP NEDERLAND
DEN HAAG, 28 Febr. Bij Winterhulp Neder
land zijn van 16 t.m. 21 Febr. giften binnengeko
men tot een totaal bedrag van f 101.807.91.
EEN TENTOONSTELLING VAN NEDERLANDSCHE
GRAFISCHE INDUSTRIE.
AMSTERDAM. 27 Febr. Van. Zaterdagmiddag 28
Februari te 2 uur tot Zaterdag 4 April zal in een drie
tal benedenzalen van het Stedelijk museum te Amster
dam, Paulus Potterstraat 13, voor het publiek de ge
legenheid bestaan om kennis te maken met den huidi-
gen stand van de grafische kunst en industrie in Ne
derland. De opstelling van het materiaal en de aan
kleeding van de zalen werden verzorgd door de ar
chitecten Paul Schuitema en Piet Worm; deze zijn er
in geslaagd een zeer aantrekkelijke en overzichtelijke
indeeling te maken. In totaal moesten vele duizenden
stukken worden geselecteerd en ondergebracht in een
vrij beperkte ruimte: meer dan honderd inzenders
Hfcbben hun werk hiervoor afgestaan. Niet alles kon
dus direct zichtbaar worden opgehangen; een gedeelte
werd ondergebracht op draaibare rekken of in uit-
schuifkasten.
Loos alarm op Long Island
GENèVE, 28 Febr. (DNB) Volgens een bericht
uit de „New York Times" van Donderdag is de
.luchtdoelartillerie op Long Island in den nacht van
24 op 25 dezer voor het eerst na het uitbreken van
den oorlog in werking getreden. Van 's nachts twee
tot zeven was er luchtalarm. Naderhand bleek, dat
het een valsch alarm was geweest.
Nieuwe Japansche ambassadeur
te Moskou
TOKIO, 28 Febr. (DNB) Naar van officieele zijde
verluidt, is de Japansche ambassadeur te Moskou,
Lt -gen. Tatekawa, om gezondheidsredenen afge
treden.
Tot zijn opvolger is benoemd de adviseur van.het
ministerie van buitenlandsohe zaken Namtake
Sato. Met hem zal de ambassaderaad Goro Moris-
jima, die tot gezant is benoemd, naar Moskou gaan.
Engelsche vliegers boven Duitsehland
Drie bommenwerpers neergeschoten
BERLIJN, 28 Februari (DNB) De Britsche lucht
macht heeft in den afgeloopen nacht bij slecht zicht
storingsaanvallen op het Duitsche kustgebied onder
nomen. Op geen enkele plaats ontstond eenigerlei scha
de. Daarentegen verloor de vijand volgens de thans
beschikbare berichten door jagers en luchtdoelartillerie
drie bommenwerpers. Reeds voor middernacht was het
geheele Duitsche gebied weer vrij van den vijand.
Nieuwe agrarische ordening in
bezette Oostelijke gebieden
Boer zal den bodem weer individueel
bewerken
Het DNB meldt: De rijksminister voor de bezette
Oostelijke gebieden, Alfred Rosenberg, heeft in
overleg - met den gevolmachtigde voor het Vier
jarenplan, rijksmaarschalk Goering, een nieuwe
agrarische ordening voor de reeds door het civiele
bestuur overgenomen gebieden der vroegere Sov
jet Unie in de grenzen van 1939 uitgevaardigd.
In plaats van het bolsjewistische kolchosen-stelsel
komt een nieuwe ordening, die de landbouwbevolking
van het Oosten tot de individueele bewerking van den
bodem zal terugbrengen. Begrijpelijkerwijze is het niet
mogelijk de sinds twee' decennia met alle middelen van
geweld gevestigde bolsjewistische methoden, waardoor
de boeren tot slaven werden gemaakt, van vandaag op
morgen te veranderen. De ontbonden collectieve be
drijven zullen daarom eerst worden omgezet in gemeen
schappelijke bedrijven, waaruit zich vervolgens de in
dividueele bedrijfsvorm zal ontwikkelen. Onafhankelijk
van de definitieve vorming zal het tot een hofstede
behoorende land tot particulier bezit worden verklaard,
van belastingen bevrijd en qo voorstel vergroot kunnen
worden. In overleg met heU opperbevel van de weer
macht geldt de nieuwe agrarische ordening ook in de
door de Duitsche troepen bezette gebieden, die
niet door het civiele bestuur zijn overgenomen.
Japansche zeestrijdkrachten
brengen vier oorlogsbodems
tot zinken
TOKIO, 28 Februari (D.N.B.) Strijdkrach
ten der Japansche marine, die in de wateren
van Java opereeren, zijn gistermiddag tegen zes
uur, volgens een bericht van het Japansche
hoofdkwartier in contact gekomen met de
hoofdmacht der in deze gebieden opereerende
gecombineerde vijandelijke vloot
Bij de gevechten, die ontstonden, werden een
een kruiser en drie torpedojagers van den
vijand in den grond geboord. Het overige deel
der vijandelijke strijdkrachten wordt thans
achtervolgd.
Omsingeling van Rangoon
wordt voltooid
Britsche terugtocht over de Sittang
TOKIO. 27 Februari (D.N.B.) Domei
meldt uit Saigon dat radio San Francisco heeft
bekendgemaakt dat de Japansche troepen ge
concentreerd langs de rivier de Sittang, --gis
teren stroomopwaarts zijn opgerukt om het
eindstadium der omsingeling van Rangoon te
voltooien.
,De nieuwe opstelling der vijandelijke troepen,
een 100 K.M. stroomopwaarts van de stad, werd
uiterst gevaarlijk genoemd. Tevens werd verklaard
dat de thans waarneembare verflauwing van den
strijd te land kan worden beschouwd als een be
wijs dat de Japanners bezig zijn de Britten over
de Sittang te jagen en dat zij nieuwe versterkin
gen uit Singapore verwachten.
In een door den Britschen berichtendienst uit
gegeven speciaal bericht uit Rangoon wordt be-
vesttigd dat de Britsche troepen zich onder „zwaren
druk" der Japanners hebben moeten terugtrekken
over de rivier Sittang.
In het bericht wordt verder gezegd dat de mili
taire autoriteiten op verzoek van den gouverneur
zich belast hebben met de controle over Rangoon.
Het neerschieten van plunderaars en brandstichters,
heeft een grooten indruk gemaakt. f
AMERIKAANSCHE TANKBOOT GETORPEDEERD.
STOCKHOLM, 28 Febr. (DNB) Het Amerikaansche
ministerie vap marine maakt bekend, dat de tankboot
„W. D. Anderson" (10.227 t.) aan de Atlantische kust
is getorpedeerd.
Hevige strijd aan de Krimfronten
Bolsjewisten opnieuw teruggeworpen
Het DNB meldt: Ten aanzien van de afweergevechten
op de Krim worden nog de volgende bijzonderheden
bekend:
De aanvallen der bolsjewistenop beide fronten van
de Krim zijn Donderdag vroeg in den ochtend na
artillerievoorbereiding begonnen en hebben den ge-
heelen dag geduurd. De bolsjewisten gingen steeds
weer, ter sterkte van een compagnie of een bataljon
over tot aanvallen op de Duitsche en Roemeensche
stellingen van 't omsingelings front van Sebastopol en
het schiereiland Kertsj. Zij werden echter overal door
de verbonden troepen, deels in terstond ondernomen
tegenaanvallen, teruggeworpen. De vijand leed hierbij
bijzonder zware en bloedige verliezen.
De Japanners hebben nn het Zuidelijk deel van Su
matra veroverd en zijn nu aangekomen in Tand-
joengbarang. Tcloek-Betoeng en Pandjung (Oost-
haven) met de inneming van deze strategische
plaatsen beheersclien zij thans de Straat Soenda
West-Java wordt nu ernstig bedreigd, havenplaatsen
zooals Anjer-Kidoel en Merak, die aan een spoorweg
gelegen zijn, Ioopen nu ernstig gevaar uitgangspun
ten te worden voor een Japanschen opmarscli naar
Batavia, indien het de Japanners gehikt hier troe
pen aan wal to brengen. Ditzelfde geldt ook voor de
Oostkust, o.a. voor de havenplaatsen Sitoe Bondo
en Banjoewangi, vooral nu de Japanners op Ball zijn
geland en troepen versterkingen afwachten om een
aanval op Soerabaja te beginnen. Op belde kaartjes
kan men de ligging van Java's Noord-West en Zuid-
Oost kust overzien.
Aan het Do
ne tx-front.
Op htin hoo
ge» post
hebben ileze
Duitsche
waarnemers
een goed
overzicht op
den strijd In
'iet Ponetz-
bekken en
kunnen van
hieruit het
artillerie
vuur lelden.
Duitsehland strijdt ooor Europa.
Vergeefsche aanvallen der
bolsjewisten op de Krim.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 27
Februari (DNB) Het opperbevel van de weer
macht maakt bekend:
„Op de Krim hebben Duitsche en Roemeensche
formaties vijandelijke aanvallen op het front van
Sebastopol en op het schiereiland Kertsj met zware
verliezen voor den vijand afgeslagen. Ook aan de
overige fronten mislukten talrijke aanvallen van
de bolsjewisten als gevolg van het weerstandsver
mogen van onze troepen, die door sterke lucht
strijdkrachten werden gesteund.
In Noord-Afrika levendige activiteit van Duit
sche en Italiaansche verkenningsstrijdkrachten aan
het Cyrenaïca-front. In weerwil van het ongunsttge
weer werden de havenwerken van Tobroek ge
bombardeerd en gemotoriseerde Britsche colonnes
met bommen en de boordwapens aangevallen. An
dere luchtaanvallen waren gericht op Britsche
vliegvelden op het eiland Malta.
De vijand viel ook in den afgeloopen nacht enkele
plaatsen in het Noordduitsche kustgebied aan.
Twee Britsche bommenwerpers werden neerge
schoten".
Belangrijke marinebasii
op Zuid-Sumatra in
Japansche handen
TOKIO, 27 Februari (DNB) Naar het Japan
sche hoofdkwartier mededeelt, heeft het Japansche
leger op 24 Februari het belangrijke steunpunt
Benkoelen aan de Westelijke kust van Zuld-
Sumatra bezet.
Naar het keizerlijke hoofdkwartier bekend maakt,
hebben op Zuid-Sumatra opereerende legereen
heden op 23 Februari een belangrijke marinebasis
aan de(Samangka-baai geheel bezet.
Voorts wordt bekend gemaakt dat Japansche marine-
vliegtuigen boven Batavia vier Spitfires van den te
genstander hebben neergeschoten. Tegelijkertijd is het
vliegveld van Tjililitan, buiten Batavia, gebombardeerd
waarbij twee zware vijandelijke machines op den
grond werden vernield. De Japansche vliegtufgen leden
geen verliezen.
In een blik terug op den llden Januari begonnen
veldtocht tegen Nederlandsch-Indiè hebben Japansche
militaire deskundigen verklaard dat de luchtstrijd
krachten van den tegenstander in het Zuidwesten van
den Stillen Oceaan zoo zwaar verslagen zijn. dat zij
„niet veel ronden kunnen doorstaan". Ruim 460 En
gelsche. Amerikaansche en Nederlandsche vliegtuigen
zijn in de zeven weken sedert het begin van dit offen
sief vernield. Ofschoon de Japansche luchtstrijdkrachten
op tegenstand stieten, hebben zij toch. ongetwijfeld de
superioriteit in de lucht boven het geneele gebied van
Ned.-lndië, met inbegrip van Java. Bali, Flores. Timor,
de kleine Soenda-eilanden en Nieuw-Gulnea binnen
enkele dagen veroverd. Omtrent de activiteit van de
marinevliegtuigen in de negen dagen van 18 tot 27
Februari verklaarden de deskundigen dat 44 vlieg
tuigen van den tegenstander zijn neergeschoten en 55
op den grond zijn vernield, waarbij zich nieuwe En
gelsche ert Amerikaansche modellen bevonden, zoodat
aangenomen kan worden dat het grootste deel van de
luchtvloot van den tegenstander is vernield.
Java waclit den Japanschen aanval af
Leger geconcentreerd tusschen de vulkanen
BERLIJN, 28 Febr. (V.P.B.) In Engeland en
Amerika is veel te doen over „den slag tusschen de
vulkanen", zoéals men den te verwachten aanval
der Japanners »op Java heeft gedoopt. Generaal
Wavell heeft het opperbevel over de verdediging
van Java. zooals bekend", afgestaan aan den Ne
derlandschen opperbevelhebber Ter Poorten. Of dit
besluit in verband staat met de nog niet bevestigde
berichten over een vliegtuig-ongeluk, waarbij ge
neraal Wavell een paar ribben zou hebben gebro-
kqh. valt uiteraard niet na te gaan. De luitenant-
g.-g. van -Ned. Oost-Indië dr. van Mook, heeft in
een radiorede verklaard, dat de tijd van vernielen
en terugtrekken ten einde is. Thans komt het er*op
aan tegenstand te bieden en zelfs tot den aahval
over te gaan.
De hoofdmacht van het Nederlandsch-Indische
leger op Java heeft zich. volgens de laatste berich
ten, geconcentreerd tusschen de groote vulkanen
van het eiland. De vloot en het luchtwapen hebben
zich eveneens geconcentreerd ojn de strijdkrachten
te land te ondersteunen.
De elfhonderd km. lange Javaansche kust is ver
deeld in een groot aantal sectoren, welke bij even
tueele landingen der Japanners zelfstandig den te
genstand moeten orgamseeren, wanneer zij even
tueel geïsoleerd worden. De voornaamste verster
kingen van Java liggen in' een wijden kring rondom
de bergen. Zij strekken zich uit in de rimboe en
verder over de koffie- en rubberplantages.
Bandoeng is de kern van het defensieve systeem.
Hier zijn alle beschikbare wapens samengetrokken
en ook het hoofdkwartier schijnt hier gevestigd
te zijn.
De politiek der „verbrande aarde"
Ook in Australië
STOCKHOLM. 27 Februari. Naar „Aftonbladet"
uit Londen meldt, heeft de regeering in Nieuw Zuid-
Wales in Australië een commissie ingesteld, die de
verantwoording ervoor draagt dat de politiek van „ver
brande aarde" voor het geval een Japansche invasie
plaatsvindt, voor honderd procent wordt uitgevoerd.
De commissie moet bijzondere vernlelingspatrouilles
opleiden, die voor de vernietiging van waardevolle
installatiea in bepaalde gebieden verantwoordelijk zijn.
(DNB)
Tojo over den oorlog in Oost-Azië
TOKIO. 28 Febr. (Domei.) In de gistermiddag ge
houden eerste bijeenkomst van den raad voor den
opbouw van een Groot Oost-Azië heeft minister
president Tojo een rede gehouden, waarin hij zeide
dat de klappen, die de Ver. Staten en Engeland door
de Japansche overwinningen hebben gekregen, zoo
zwaar zijn, dat zij de gevolgen er van onmogelijk
te boven zullen kunnen komen.
Tojo zeide dat de Japansche strijdkrachten ver
hoogden druk uitoefenen op het bewind van
Tsjoengking en verklaarde voorts dat de verdedi
ging in het Noorden zoo. sterk is dat de bevolking
zich terecht veilig kan gevoelen voor iedere bedrei
ging uit die richting.
Tojo zeide dat het in de eerste plaats het doel
van Japan was de strategische steunpunten van
den vijand in Oost-Azië te bezetten en te beveiligen
en in de tweede plaats, belangrijke hulpbronnen on
der de controle van Japan te brengen en de ge
vechtskracht van Japan te vergrooten, waarbij het
nauw samenwerkte met Duitsehland en Italië en
zijn positieve militaire operaties richtte op het de
finitieve doel: Engeland en Amerika er toe te bren
gen zich over te geven.
Na betoogd te hebben dat de wereld thans op een
belangrijk keerpunt is aangekomen, zeide Tojo dat
de totstandkoming van een nieuwe orde in Groeit
Oost Azië slechts bereikt kan worden door een
ware solidariteit van de 100 mill, inwoners van Ja
pan en door het in acht nemen van den keizerlij
ken wil.
Kola Agoeng op Sumatra genomen
VAN EEN NIET NADER GENOEMDE BASIS. 28
Febr. (Domei). De Japansche strijdkrachten hebben
op 23 Februari Kota Agoeng bezet, de Nederlandsch-
Indische vlootbasis aan de Semangka baai ln het
uiterste Zuiden van Sumatra.
Voorts hebben de Jgpansche troepen op 20 Februari
Telok Betong aan de Lampongbaai bezet, terwijl op
denzeliden dag ook Tandjong Karang werd ingenomen.
