Haarlem's Dagblad
59e JAARGANG No. 18014 x x
Uitgave Lourens Coster, My. v. Courant-Uitgaven en Atgem.
DrukkerU N.V. Bureaux. Groote Houtstraat 93. bUk Soenda-
plein 37 Postgiro 38810 DrukkerU: Z. B. Spaarne 12. Telef.
Directie 13082. Hoofdred 15054. Redactie 10600. DrukkerU 10132,
Administratie 10724. 14825. Soendapiein 12230.
Directeur: P. W PEEREBOOM
WOENSDAG i 1 MAART 1942
Abonnement per week 0,28. per maand 1,15, per kwartaal
3,42. franco per post 3,71, losse nummers 8 cent. Advcrten-
tiën: 1—5 regels 2,10 elke regel meer 0,42. Reclames 0,72
per regel. Contracttarieven op aanvraag. Vraag en aanbod l4
regels 0.72, elke regel meer 0,18. Groentjes 1—3 regels 38
cent, elke regel meer 12 cent by contante betaling.
Rijwielhersteller slachtte frauduleus
20 schapen
Haarlcmsche Economische Rechter
veroordeelt hem tot 9 maanden.
„Een van de omvangrijkste, frauduleuze slach
tingen, die wij hier gehad hebben", noemde cie
Haarlemsche Economische Rechter de zaak tegen
den rijwielhersteller J. H. Hartman te Haarlem
mermeer, die tusschen 1 October 1941 en 12
Februari niet minder dan 20 schapen had ge
slacht. De Officier van Justitie vond het feit zeer
ernstig. De verdachte wist bovendien zeer goed
dal hij iets zeer ernstigs misdeed want hij heeft
zelf herhaaldelijk bij de marechaussee anderen, die
clandestien slachtten, aangebracht. De eisch was
9 maanden gevangenisstraf.
De verdediger Mr. O. H. van Wijk wees erop
ujt men ook tusschen de clandestiene slachters
onderscheid moet maken. Er zijn er, die het uit
sluitend doen om nog eens wat extra te ver
dienen. doch er zijn er ook, die doordat ze het zoo
arm hebben tot dergelijke verkeerde handelin-
«en overgaan. Tot de laatste categorie behoort ook
de verdachte en daarom vroeg pleiter clementie.
De Economische Rechter veroordeelde de verdachte
tenslotte tot negen maanden gevangenisstraf met
aftrek van den tijd in preventieve hechtenis door
gebracht.
Het Haarlemsche gemeentepersoneel
Aantal ziektedagen
De gemeente Haarlem had over de periode waar
over het laatste jaarverslag loopt 2311 personen
(ambtenaren en werklieden) in dienst. 1200 daar
van hebben zich in den loop van het jaar ziek
gemeld. Het totaal aantal ziektegevallen was 1883,
zoodat er vele personen waren die vaker ziek
zijn geweest. 747 ziektegevallen beperkten zich
van 1 tot 7 dagen, 965 van 7 tot 30 dagen, 160
van 30 tot 100 dagen, 13 van 100 tot 200 dagen
i 8 duurden langer dan 200 dagen.
Het aantal ziektemeldingen was voor verschil
lende bedrijven en diensten:
Sterkte van Ziekte-
het personeel, gevallen. Pecentage
Electriciteitsbedriji 196 220 11.9
Gasbedrijf 211 218 18.2
Openbare Werken 168 124 14.-
Onderwijs 363 212 9.3
Politie 255 307 16.6
Reiniging 150 140 14.3
Secretarie 133 92 8.7
Waterleiding 81 43 8.-
Overige diensten 754 527 10.3
Het Gasbedrijf was dus het ongunstigst, daarna
volgden de Politie, de Reiniging, Openbare Wer
ken en het Electriciteitsbedrijf. Het aantal ziekte
dagen en het percentage worden evenwel in sterke
mate beïnvloed door de lange ziektegevallen en
het wachten op de beslissing van den Pensioen*
raad als personen wegens lichamelijke ongeschikt
heid moeten worden afgekeurd.
Laag waren de cijfers van het Waterleiding- en
het Secretariepersoneel. Van de 133 ambtenaren
ter Secretarie waren er 92 één of meer dagen ziek.
zoodat er 41 geen enkelen ziektedag hadden. Bij
het personeel der Waterleiding was het nog gun
stiger. daar hadden 38 van de 81 geen. enkelen
ziektedag.
Uitreiking bonkaarten te Haarlem
Voor de uitreiking van de nieuwe bonkaarten
is het morgen Donderdag de beurt aan de letter M.
Behalve de stamkaart dient ook het daarbij behoo-
rende inlegvel te worden medegenomen.
Twee trams botsten te Amsterdam
Door gladheid van de rails
Door gladheid van de rails zijn op het kruispunt We
teringschansVijzelgracht te Amsterdam Dinsdagmid
dag ongeveer half vier een tram van lijn 6 en een
tram van lijn 24 met elkaar in botsing gekomen. Door
don schok werden de beide wagens uit de rails ge
worpen. Onder de passagiers ontstond oen hevige pa
niek, daar glas en houtsplinters in het rond vlogen.
De gevolgen van de botsing bleken gelukkig niet al te
ernstig te zijn. Vijf passagiers hadden verwondingen
opgeloopen. Vier van hen konden, na verbonden te
zijn, huiswaarts keeren. Een 38-jarige vrouw, die in
wendige kneuzingen had opgeloopen. moest in het Bin
nengasthuis worden opgenomen.
Distributie-overtredingen te Haarlem
Te duur ver- en gekocht
Door de Haarlemsche politie is proces-verbaal
opgemaakt tegen twee slagers wegens het koopen
en verkoopen van rauw rundvet zonder bonnen
en tegen te hoogen prijs. Het rundvet werd voor
f 3 per i/2 K.G. verkocht, terwfjl de prijs f 0.70
per V2 KG. mag bedragen.
Twee personen zijn bekeurd wegens het fraudu
leus slachten en het onbevoegd voorhanden heb
ben van vee.
Verder zijn drie personen bekeurd wegens het
koopen en verkoopen van vleesch zonder bonnen
en tegen te hoogen prijs n.l. f 4 per K.G., terwijl
de vastgestelde prijs f 1.60 per K.G. bedraagt.
Haarlemsclie Orkest Vereeniging
Volksconcert
In 1791 verleende de Universiteit; te Oxford Haydn
het cere-doctoraat. Om daarvoor zijn dank te betuigen
wijdde Haydn haar zijn 3 jaren te voren geschreven
Symphonie in G, die daarom Oxford-Symphonie ge
noemd wordt. Dit werk bezit bijzondere hoedanigheden,
vooral in de beide snelle deelen: de bewerking dei-
hoofdmotieven is zoo consequent doorgevoerd, zóó
kunstig en gedétaillcerd, en daarbij is dit materiaal zoo
frisch en zoo licht behandeld, dat men onwillekeurig
aan de finale van Mozart's Jupiter Symphonie herin
nerd wordt en zelfs er een voorbode van Beethoven's
iaatste Kwartetten in kan vermoeden. Toon Verhey
heeft ons reeds meermalen door zijn fijn gemodelleerde
en toch zoo warme interpretatie van dit werk een hoog
muzikaal genot geschonken en deze Symphonie tot een
lievelingsstuk der hoorders gemaakt. Dit bleek ook
Dinsdagavond. De groote bijval gold gewis niet alleen
de voortreffelijke vertolking waarvan de inzet der
finale, een proefstuk voor orkestraal samenspel, speci-
«al vermeld mag worden maar ook het werk zelf.
Het tweede deel van den avond begon met de Ber
ceuse van Diepenbrock, een teere. betrekkelijk een
voudige compositie. Catharina Hessels zong de altpartij.
Alleen in het hooge register kwam de kracht harer
mooie stem voldoende uit: de stabiliteit dier kracht is
steeds nog voor verbetering vatbaar: de zuiverheid
t harer intonaties is immer vlekkeloos. Haar zuster Hen-
drica Hessels speelde de obligate cellopartij: het gere
duceerde strijkorkest begeleidde zeer discreet.
Als soliste speelde daarna Hendrica Hessels met het
orkest de Variations symphoniques van Boëllmann,
wel het meest bekende werk van dezen in 1897 op 35-
jarigen leeftijd overleden begaafden componist. De
bouw van dit werk doet eenigszins denken aan dien
van Franck's Variations symphoniques voor piano en
orkest: twee thema's zijn in beide verwerkt. De cello-
toon had van tijd tot tijd wat sterker mogen zijn,
Overigens was haar vertolking te prijzen als warm
doorvoeld en zuiver. Toon Verhey bracht er een wer
kelijk symphonische eenheid in tot stand.
Tol slot een prachtige, levendige interpretatie van P.
van Anrooy's Piet-Hein-Rhapsodie. Het van geestige
invallen overvloeiende, uitnemend georkestreerde stuk,
dat men in lang niet gehoord had, verwekte bij de
hoorders groote geestdrift. K. DE JONG.
NIEUWE EN INGEHOUDEN MUNTSTUKKEN.
Gedurende het jaar 1941 wei-den voor Nederland aan
'•rijks munt aangemunt 195 milioen stukken met een no
minale waarde van f 16.741.000.
Het -waren: 40 mlllioen kwartjes, 43 millioen dubbeltjes,
12 millioen nikkelen stuivers, 24.4 millioen zinken stuivers.
19.8 millioen halve stuivers en 77 millioen centen.
Ingetrokken werden: 2.159.172 rijksdaalders, 3.698.297
guldens. 4.676.034 halve guldens. 3.582 060 kwartjes. 481 858
dubbeltjes. 4146 stuivers. 66.640 halve stuivers. 288.647 centen
en 13.635 halve centen, tezamen tot een nominale waarde
van f 12.382.172.745.
In Ned. Oost-Indië werden ingetrokken 20.000 kwartjes
en 8.4 millioen dubbeltjes.
VERDUISTEREN 1 van 19.36 lot 5.93
Maan 12 Maart op 5.29, onder 14.33
Maximumprijzen voor binnenlandscli
beurtvaartvervoer
's-GRAVENHAGE. 11 Maart. Voor een van de
belangrijkste takken van vervoer in ons land, de bin-
landsche beurtvaart, worden blijkens een in de staats
courant verschenen beschikking vervoerprijzen en ver-
voersvoorwaarden geregeld.
Naar de gemachtigde voor de prijzen mededeelt, zullen
ingevolge artikel 1 der tariefbeschikking „binrenland-
sche» beurtvaart 1942" met ingang van 16 Maart a.s.
voor alle Nederlandsche beurtvaartondernemingen de
vervoerprijzen en vervoersvoorwaarden van kracht
worden, die zijn opgenomen in het „Beurtvaarttariel'
1942".
De vervoerprijzen voor het z.g. wal-wal-vervoer. die
in dit tarief zijn opgenomen, zijn maximumprijzen, die
niet mogen worden overschreden. Degenen, die een
hoogeren prijs bedingen of betalen zijn dus strafbaar
volgens het prijsbeheerschingsbesluit 1941. Naast deze
maximumprijzen zijn voor de bijkomende kosten, zoo
als aanteekengeld, kennisgevingen van aankomst en
remboursprovïsie, prijzen vastgesteld, die berekend
moeten worden op den voet als in het tarief vermeld.
Het tariefboek bevat een opsomming van de ongeveer
1150 beurtvaarttrajecten in Nederland met vermelding
van de tariefgroepnummers. De tarieftabellen geven
onmiddellijk aan hoeveel voor ieder traject de hoogst
toelaatbare wal-wal-vracht voor zendingen tot 100
K.G. in „eensgevend geld" bedraagt, terwijl voorts de
vrachtsom is vastgesteld voor zendingen van 100 tot
1000 KG en van in tonnen uitgedrukt gewicht. Voor
goederen, die veel plaats innemen of een bijzondere
verzorging noodig hebben mag een toeslag op het ge
wicht worden toegepast. Bovendien is in het tarief een
aantal goederen genoemd. waar\«aor een reductie van
10V. op de vrachtbedragen moet worden toegepast.
Voor het vervoer van meel en bloem en van vee zijn
afzonderlijke tarieven opgenomen. Voor bezorgen en
afhalen zijn tenslotte eveneens afzonderlijke maximum
tarieven vastgesteld.
Tegelijk met het in werking treden van het beurt-
vaarttarief 1142 worden alle beschikkingen betreffende
reeds in afzonderlijke gevallen vastgestelde tarieven,
voor zoover die tot berekening van hoogere dan de
thans vastgestelde maximumprijzen aanleiding zouden
kunnen geven, ingetrokken. Beschikkingen, waarbij
vervoerprijzen beneden het maximumtarief werden
vastgesteld, zijn van kracht.
HAARLEMSCHE REDDINGSBRIGADE.
Het bestuur der Haarlemsche Reddingsbrigade
Jcomt in jaarvergadering bijeen op Donderdag 26
Maart te 20 uur, in het Café-Restaurant Brink-
mann, Groote Markt.
Na de gewone agenda-punten volgt bestuursver
kiezing; aan de beurt van aftreden zijn mejuffrouw
A.. C. Houben en de heer C. H. Vrugt. Beiden
stellen zich herkiesbaar.
Er bestaat één vacature; het bestuur stelt can-
didaat: Dr. A. D. Bloemsma. Punt 8 is verkiezing
leden der T. C.; aan de beurt van aftreden zijn:
mevr. S. C. Dijkstravan Baren en mevr. A.
PerryMeijer, die zich beiden herkiesbaar stel
len. Benoeming kascommissie en 10: Benoeming
hoofdinstructrice en hoofdinstructeur. Het bestuur
stelt voor mevr. S. C. Dijkstravan Baren en de
heer C. H. Vrugt te herbenoemen.
DR. C. SPOELDER SPREEKT VOOR K. C. H.
Dr. C. Spoelder zal Zondagmorgen in Restaurant
Briukmann, Groote Markt te Haarlem, een lezing
houden voor de leden van R.C.H.
De bijeenkomst gaat natuurlijk alleen door als
er niet gevoetbald kan worden.
Bovenstaande kaartjes geven een algemeen over
zicht van de Japansehe bezetting; van het Noordelijk
gedeelte van Oost-Java en hoe de Japanners Soera-
baja hadden ingesloten. \u in de Baai van Rembang
te zijn geland, verdeelden de Japansehe eenheden
zieh in drie colonnes. De eerste colonne rukte op
naar Tjepoe. liet centrum, van de pctroleiunwinnlng
en ral'finaderijbedrijven der Bataafselic Petrolcuin-
maatseliappij. De tweede en derm? colonne begaven
zich op weg naar Toeban: colonne twee rukte op
langs den Kustweg in de richting van Soera ba ja.
colonne drie bezette Bodjoiiegoro, lvalitidoe en vor-
eenigde zicli met de eerste coloruie te Tjepoe. Van
daar trok men via X ga wen op naar Midden Java.
nadat nieuwe versterkingen waren aangekomen. De
tweede colonne, opcreerende van Toeban. wist op 7
Maart de rivier Solo te overschrijden en stond toen
30 km. van Soenlhajn af. Op 8 Maart gingen de Ned,
Indische strijdkrachten te Soerabaja over tot. capi
tulatie. Hiermede viel het tweede en laatste vloot-
steunpunt der geallieerden op Java In handen der
Japanners.
Welke bonnen zijn thans geldig?
Van 9 tot en met 10 Maart:
12A Brood 4 rants.
12B Brood V2 rants. Blood of «ebak
12A Vleesch 1 rants. Vleesch of
12 B Vl.waren J4 rants, vleeschwaren
12A Aardappelen 134 K.G. Aardappelen
12B Aardappelen Y2 K.G. Aardappelen
Van 22 Februari tot en met 21 Maart:
213 Algemeen 1 K.G. Suiker
IOC en 10D res. 50 gr. Cacao
214 Algemeen 250 gr. Koffiesurrogaat
215 500 gr. Jam
221-224 i„ 1 rants. Bloem brood of gebak
11D, 12D res. 250 gr. Rijst
225 Algemeen 25 0 gr. Peulvruchten
226 250 gr. Gort
227 100 gr. Vermicelli of maizena
2 16-220 100 gr. Kaas
10A-13A Melk I 3«/s L. Melk
10B-13B Melk I l$i L. Melk
Bonnen 06-01» Melk en 204-208 (Kaas) zijn verlengd
tot en met Zaterdag 14 Maart 104 2.
Van 10 Februari tot en met 16 Maart:
OS Boter 125 gr. Boter
OS Vet 125 gr. Boter zonder reductie
of margarine
Van l" lot cn met 25 Maart:
13 Boter 250 gr. Boter of
200 gr. rundvet
Bonnen voor vet Inleveren tot en met 23 Februari.
Van 19 Februari tot en niet 16 Maart:
09 Boter 125 gr. Boter of
100 gr. Rundvet
09 Vet 125 gr. Boter of margarine
Van 28 Februari tot eu niet 16 Maart:
11 Boter en Vet 125 gr. Boter of margarine of
100 gr." Vet
12 Boter en vet 125 gr. Margarine of vet
Petroleurn: Bon 15 Petroleum: 2 L. tot 31 Maart
1942. Bon 26: 2 L. tot 31 Maart.
Zeep Bon 228 Algemeen en Bon H Zeep der Zeep-
kaarten 1 rantsoen zeep. B011 H toiletzeep 7 5 gram
toiletzeep SO pCt. t.m. 31 Maart. Bon L Textiel
(Mannen) 50 gram scheerzeep t.m. 30 April.
De geldigheidsduur van bon 211 Bonkaart Alge
meen en de met Zeep G gemerkte bon is verlengd
t.m. 31 Maart.
Brandstoffen: Bonnen 13 HK en 17 HK van de
brandstoffen kaarten J en K 1 eenheid vaste brand
stoffen per bon. Bonnen 2 3 CV t.m. 28 CV van de
brandstoffenkaart L, l eenheid vaste brandstof per
bon. Bonnen Brandstoffen één eenheid zevende
periode en éénheid achtste periode 1 eenheid per
bon. Alles van Jan. t.m. 30 April.
Churchills komende verklaring
Lid van het oorlogskabinet zal
Indië bezoeken
STOCKHOLM. 11 Maart. (ANP) Reuters politieke
correspondent schrijft dat het belangrijkste punt van
Churchill's verklaring over Voor-lndië in de komende
zitting van het Lagerhuis zal zijn dat een lid van het
oorlogscabinet Indië reeds zeer spoedig zal bezoeken
om besprekingen over den algemeenen politieken toe
stand met leidende vertegenwoordigers van alle poli
tieke en godsdienstige partijen te houden.
Derhalve valt te verwachten dat Churchills verkla
ring slechts een „interimair rapport" in algemeene be
woordingen over den toestand zal zijn en dat Churchill
iedere gedachte aan een debat op het huidige tijdstip
van de hand zal wijzen.
Britsche vliegtuigverliezen
BERLIJN, 11 Maart. (DNB) De Britten hebben
tusschen 8 dezer en gisterochtend vroeg in totaal 45
vliegtuigen verloren, waarvan er 22 in het Kanaalge-
bied en boven Duitscheland werden vernietigd, 3 tor
pedovliegtuigen in het hooge Noorden door de marine
werden vernield en 20 toestellen in het Middellandsehe
Zeegebied onklaar werden gemaakt.
Eden spoedig naar Ankara
ROME, 11 Maart (D.N.B.) Radiurbe meldt uit
Stockholm dat volgens betrouwbare gegevens de Brit
sche minister van buitenlandsche zaken, Eden.' zich
zeer binnenkort naar Ankara zal begeven.
Voorts meldt dit bureau dat de Sovjet-ambassadeur
te Londen. Maisky, in een onderhoud met Eden en
Cripps in categorischen vorm onmiddellijken, actie
ven steun der Angelsaksische mogendheden voor
Sovjet-Rusland heeft geëischt.
HAARLEMSCHE HANDELSVEREENIGING.
De Haarlemsche Handelsvereeniging houdt Woens
dag 25 Maart haar jaarvergadering in het Midden-
standshuis. Behalve de gebruikelijke jaarstukken is
aan de orde de verkiezing van drie bestuursleden
wegens periodiek aftreden van de heeren L. de Boer,
P. C. Bruyn en N. G. Spaargaren, die allen herkiesbaar
zijn.
Na afloop der vergadering houdt jhr. dr. J. C. Mol-
lerus een lezing over: ..De Commissie-Woltersom, de
Middenstand en de Kamers van Koophandel en Fa
brieken".
DE WATERPOLO-COMPETITIE.
Er is thans eenige teekening gekomen in de eerste
klasse van de waterpolo-kringcompetitie. waarvoor deze
week twee ontmoetingen op het programma stonden. In
het Velserbad moest H. V, G. B. het onderspit delven
tegen het reserve-team van H. P. C. De Heemstedenaren
konden den strijd met 52 in hun voordeel beslissen door
dat hun doelman De Bruyn beter op dreef was dan Ten
Cate en vooral door beter spel verdeelen en grootere schot
vaardigheid van hun middenvoor F. de Geest.
Haarlem en Nereus deelden de punten in een 3—3 gelijk
spel. Onze stadgenooten kregen iets meer dan hen toe
kwam; het levendige spel van de jeugdige Haarlem-ploeg
belooft echter iets voor de toekomst!
De stand ln de eerste klasse is nu aldus:
H. P. C. 2 3 2 1 0 5 8—3
Nereus 4 2 115 13— 8
Haarlem 4 1 2 1 4 6—6
V. Z. V. 3 1 0 2 2 4—8
H. V. G. B. 4 1 0 3 2 6—18
De overige wedstrijdresultaten van deze week waren:
K. Z—H. Z. V. 5—0: Haarlem 2—V. Z. V. 2 1—2; V. Z.
V. 3—H. V. G. B. 3 14; H. P. C—Haarlem 2 (dames)
2—0; Haarlem 2—D. W. R. 2 0—1; Halfweg—Watertrappers
1—5.
Voor Zondag 15 Maart a.s. zijn wederom acht water-
polowedstrijden in het Velserbad vastgesteld. Behalve de
eerste-klasse-wedstrijden H. P. C. 2—V. Z. V. en H. V. G.
B Nereus vermeldt het programma de volgende ontmoe
tingen: V. Z. V. 2—Haarlem 2; Halfweg—H. Z. V.; H. V. G.
B. 2—D. W. R. 2; H. P. C. 4—V. Z. V. 3: H P. C. 2—V. Z. V.
fdames); Haarlem—H. P. C. (dames); en H. P C 4— V.Z.V. 3.
De wedstrijden vangen aan om twee uur.
Diiitsclic
berg: jagers
als
eskimo's.
Ook de
deur voor
den ingang
van het
sneeuwhuis
moet uit één
stuk zijn en
wordt voor
zichtig op
ski's naar
de plaats van
lies temming
gebracht.
Orbis-
Holland
Australië in afwachting
aanval
1 den
Beschouwing van de „Times"
STOCKHOLM. 10 Maart. Onder het opschrift
„Australië bereidt zich voor", publiceert de
„Times" van 10 Maart een artikel waarin o.a. het
volgende wordt gezegd:-In Canberra. Sydney of
Melbourne twijfelt niemand er meer aan dat de
Japansehe landingen op Nieuw Guinea de eerste
phase vormen van den slag om Australië. De
vrees van Australië is door de Japansehe landin
gen op Timor, Rabaul en New Britain toegeno
men, evenals door de luchtaanvallen op Port
Darwin, Broome en Wyndham en door de her
haalde aanvallen op Port Moresby. Thans zijn de
Japanners met sterke strijdkrachten geland op
Nieuw Guinea en iedereen in Australië heeft het
gevoel dat nu de strijd ernst wordt.
Met zeer groote aandacht, zoo meldt de ..Times'
verder, heeft men in Australië de gevechten op
Java, dat beschouwd werd als het laatste bol
werk tusschen Australië en de snel oprukkende
Japansehe troepen, gevolgd. Men is vastbesloten
zich vooral op eigen kracht te verlaten. In Austra
lië is men ervan overtuigd, zoo besluit de „Times",
dat het land niet alleen nieuwe bomaanvallen
staan te wachten, doch dat ook een landing van
sterke strijdkrachten dreigt, vooral daar de Ja
panners in de laatste drie maanden bewiis hebben
geleverd van hun kracht en dapperheid, die de
geallieerden overal verrast hebben. (D.N.B.)
Hulp kwam te laat en was te gering
Dr. van Mook over den strijd op Java
BERLIJN, 11 Maart (V.P.B.) Dr. van Mook.
luit.-gouverneur van Ned.-Inöië hield kort na zijn
aankomst in Australië een radiorede, waarin hij
o.a. zeide: „Aan het vernielen en terugtrekken der
Nederlandsche troepen moest een einde worden
gemaakt. Wij bevinden ons thans hier om den
strijd voort te zetten, niet om stil te zitten of het
hoofd te laten hangen. Het heeft geen doel te ont
kennen, dat er in eenige plaatsen op Java ver
bittering heerscht. De geallieerden moeten begrij
pen dat er meer hulp van hen verwacht werd,
dan in werkelijkheid is gekomen. De Amerikaan-
sche oorlogschepen en de Australische troepen
deden hun best. maar zij waren te gering in aan
tal en zij kwamen te laat".
Svenska Morgenbladet" ontving van zijn cor
respondent in Londen de mededeeling dat de stem
ming der Nederlandsche kolonie aldaar zeer ge
deprimeerd is. De New York Times publiceert
thans waardevolle onthullingen over de schuld
kwestie. Het blad constateert dat de leverantie
moeilijkheden reeds door sommige Amerikanen
waren aangeduid, die een betere voorbereiding en
derhalve uitstel van leveranties noodzakelijk acht
ten. Zij hoopten dat de oorlog vermeden kon wor
den, totdat de arsenalen der democratische staten
gevuld zouden zijn. Daarom heeft staatssecretaris
Huil de doellooze onderhandelingen met Japan zoo
lang mogelijk gerekt. De snelle, daarop volgende
catastrofe Pearl Harbor. Singapore, Birma en
Java hebben den tijd echter verslonden, zoo be
sluit het blad. ,$ie door deze politiek gewonnen
was.
Dr. van Mook naar Washington
Onderhoud met den Australische» premier
STOCKHOLM. 10 Maart. Het DNB meldt: De
luitenant G. G. van Nederlandsch-Indië, dr. Van Mook,
die zich thans in Australië bevindt, heeft volgens een
mededeeling van den Britschen Berichtendienst, ver
klaard het voornemen te hebben zijn reis naar Washing
ton voort te zetten.
Volgens dezelfde bron is gisteren te Canberra mede
gedeeld dat dr. Van Mook Donderdag een bijeenkomst
zal hebben met den Australischen minister-president
Curtin.
Bevrijding van geïnterneerde
Japanners in Ned.-Indië
Soerabaja herkrijgt haar normaal aanzien
TOKIO, 10 Maart. Het DNB deelt mede: Naar
berichten uit Batavia melden, zijn bij het uitbreken
van den oorlog de meesten der in Ned.-Indië geïnter
neerde Japanners naar Australië vervoerd. Slechts een
kleine groep bleef in een kamp bij Soekaboemi, onge
veer 90 K.M. ten Zuiden van Batavia, geïnterneerd.
Eenheden van de Japansehe weermacht hebben zich
heden derwaarts begeven om deze geïnterneerden te
bevrijden. Het totale aantal der in Ned.-Indië geïn
terneerde en naar Australië vervoerde Japanners is
wel nog niet bekend, doch zou eenige duizenden be
dragen, door de Japansehe kolonie in Ned.-Indië be
trekkelijk groot was.
Uit Soerabaja aldus Domei wordt gemeld dat
Dinsdagmorgen het verzet der Ned.-Indische troepen in
Oost-Java alsmede in het gebied ten Oosten van Tjila-
tjap geleidelijk werd gestaakt, en dat de Ned.-Indische
troepen zich in grooten getale overgaven, overeen
komstig het bevel tot capitulatie dat de gouverneur-
generaal gegeven heeft. Inmiddels begint de toestand
te Soerabaja sinds de Japansehe bezetting weer snel
een normaal aanzien te krijgen. De binnentrekkende
Japansehe troepen zagen dat in de stad vele branden
woedden die door de aftrekkende Ned.-Indische troe
pen waren gesticht. De Japansehe opmarsch naar Soe
rabaja werd vergemakkelijkt door Indonesische en
Chineesche bewoners, die meehielpen bij het herstel
van bruggen en wegen.
Britsche vliegtuigen boven
Duitschland
Drie toestellen neergeschoten
BERLIJN, 11 Maart (D.N.B.) Naar het opper
bevel van de weermacht mededeelt, hebben in den
afgeloopen nacht Britsche bommenwerpers boven
West-Duitschland gevlogen. De storingsaanvallen
bleven van militair standpunt bezien zonder eenige
uitwerking. Op enkele plaatsen werd slechts
schade aan gebouwen veroorzaakt.
Volgens de tot dusver ontvangen berichten wer
den drie vijandelijke vliegtuigen neergeschoten.
Belgische pers over Ned.-Indië
Belga-press deelt mede: De capitulatie van
het Nederl.-Indische leger, die het einde inluidt
van een der oudste koloniale rijken, wordt in de
Vlaamsche en Waalsche dagbladen onderstreept
als een gebeurtenis, welke verstrekkende gevol
gen zal hebben voor het verdere krijgsverloop in
den Stillen Oceaan en voor de toekomst van het
kleine ftioederland.
„Het is het lot van alle volleen die den Brit
schen machtswellust ter hulp zijn gekomen, dat
zij in de ure des gevaars aan him lot werden over
gelaten", schrijf^ „De Dag" in een artikel met
den veelbeteekenenden titel „Ratten ontvluchten
het zinkende schip".
Het Algemeen Nieuws voorziet „dat binnen enke
len tijd ook Australië zal zijn bezet zonder dat
Engeland hulp zal hebben verstrekt".
„De vrucht van eeuwenlange Nederlandsche ko
lonisatie", schrijft „Volk en Staat", „is ten offer
gevallen niet aan Japansehe expansie doch aan de
verstarring, waarmede de koloniale en uitgeweken
Nederlandsche machthebbers op een verkeerd
paard bleven wedden. Dit kost aan Nederland, aan
onze cultuur, aan onze beschaving, een imperium,
zooals de lage landen bij de zee er in de ge
schiedenis nooit meer een zullen bezitten. Wij be
treuren zulks als Europeanen, als stamgenooten
onzer Noorderburen, als Vlamingen".
De „Brüsseler Zeitung" is van oordeel dat nie
mand de Nederlandsche troepen voor deze cata
strofe verantwoordelijk kan stellen. „Zij hebben
gestreden tot aan de uiterste grens van hun krach
ten, de schuld dragen alleen Churchill en Roose
velt en die ..neutralen" die zich door Londen en
Washington hun tactiek lieten voorschrijven".
De „Gazette de Charleroi" vat haar oordeel
samen als volgt:,.Aldus woont men de ineenstorting
bij van een prachtig imperium, dat door het gebrek
aan politieken zin van zijn leiders onherroepelijk
veroordeeld werd tot een roemloos einde".
Duitschland strijdt voor Europa.
Doorbraak door bolsjewistische
stellingen in den centralen sector.
Duitsche duikbooten brengen vier
koopvaarders tot zinken.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FuHRER. 10 Maart
(DNB) Het operbevel der weermacht maakt be
kend:
Aan het Oostelijk front heeft de vijand ook gis
teren zijn aanvallen zonder succes voortgezet. In
den middensector braken formaties van het leger
en de Waffen-SS ondanks taaien tegenstand door
diepe veidstellingen van den vijand heen. De bolsje
wisten verloren gisteren 52 vliegtuigen, terwijl
slechts een eigen toestel wordt vermist.
Bij een aanval van Duitsche zecstrijdkrachten op
de Noordelijke IJszee hebben torpedojagers biJ hct
Bcreneiland een Sovjet-koopvaarder in den grond
geboord Tijdens het verdere verloop werden drie
Britsche torpedovliegtuigen omlaaggehaald.
In Noord-Afrika wederzijdsche bedrijvigheid van
verkenners. Gevechtsvliegtuigen en jagers dreven
Britsche troepenconcentraties uiteen en vielen lucht-
bases van den vijand in Oost-Cyrcnaïca en ten Wes
ten van Alexandrië aan. In de haven van Toebroek
werd een vrij groote koopvaarder door bommen
zwaar beschadigd.
Op Malta hebben bommen groote verwoestingen
aangericht in vliegveldinstallaties.
Duitsche duikbooten hebben aan de Westkust van
Afrika vier vijandelijke koopvaarders van 27.000
ton in totaal in den grond geboord, waaronder twee
tankbooten.
Britsche bommenwerpers hebben in den afgeloopen
nacht enkele plaatsen in Wesl-Duitschland aange
vallen. De burgerbevolking leed verliezen aan doo-
den en gewonden. Een vijandelijk vliegtuig werd
neergeschoten.
Derde Japansehe landing op
Britsch Nieuw-Guinea
LISSABON, 10 Maart (ANP) Naar de Britsche
Nieuwsdienst uit Sydney meldt, hebben Japansehe
troepen hun derde landing op Britsch Nieuw-
Girinea verricht, en wel te Finsch-haven tusschen
Straat Dampier en de Golf van Huon.
Vloot verliezen in de Oost-Aziatische
wateren
De Anierikaansche kruiser „Marblehead"
en de Nederlandsche mijnenveger „Jan
van Amstel"
TOKIO. 11 Maart (Domei). Het keizerlijke hoofd
kwartier deelt mede dat een Japansehe formatie krui
sers den Amerikaanschen kruiser „Marblehead" om
singeld en tot zinken gebracht heeft. Voorts heeft een
Japansehe torpedojager den Nedcrlandschen mijnen
veger „Jan van Amstel" op 9 Maart des ochtends in
de Straat Lombok bij het eiland Bali tot zinken ge
bracht. Op 7 Maart des ochtends hebben Japansehe
oorlogsschepen het Christmas eiland aangevallen,
waarbij de militaire installaties ernstig werden be
schadigd.
Japansehe waarschuwing aan
Australië
TOKIO, 11 Maart (Domei). „Australië wacht het
zelfde lot als Ncdcrlandsch-Indië getroffen heeft, wan
neer Australië volhardt in zijn tegenwoordige houding
jegens Japan", zoo zeide Tsoerichya, plaatsvervanger
vpn Tomokaroe Hori. Er is een voorbeeld gesteld.
Wanneer het verzet blijft bieden, zal dat niets anders
brengen dan rampspoed en lijden voor het Australische
volk zooals Nederlandsch-Indië ondervonden heeft.
Vervolgens zeide de woordvoerder: De beste en
eenige weg voor Australië is die, welke minister
president Tojo in zijn rede van 21 Januari heeft aan
gegeven, toen hij verklaarde dat indien het Australi
sche volk zou volharden in zijn houding van verzet
jegens Japan, het zonder genade zou worden versla
gen, doch dat Japan, wanneer het Australische volk
Japan's ware bedoelingen zou begrijpen en bereid zou
zijn met Japan samen te werken, niet zou aarzelen de
hulpverleening uit te breiden, waarbij het volledig
begrip zou toonen voor welvaart en vooruitgang.
DE AMERIKAANSCIIE HULP.
STOCKHOLM, 11 Maart. (D.N.B.) Ieder beschik
baar schip en elk vliegtuig wordt thans door Ame
rika gemobiliseerd om Australië te behoeden voor het
lot van Java, Malakka en Birma, zoo meldt Uni*"d
Press uit New-York.
Amerikaansche vlootformaties opereeren in
Zuidwesten van den Stillen Oceaan, terwijl
convooien wapenen aanbrengen voor den voo,
der geallieerden in dit gebied. Ook tamelijk sterne
Amerikaansche troepenformaties zijn reeds met con
vooien naar het Zuidoosten van den Grooten Oceaan
gebracht. De convooien zijn samengesteld na den aan
val op Pearl Harbor.
Deze strijdkrachten ter zee en in de lucht, aldus
U.P., zullen vermoedelijk tezamen met speciaal op
geleide stormtroepen der Ver. Staten probeeren het
defensief der geallieerden in een offensief om te zet
ten.
De .strijd in Birma
SJANGHAI, 11 Maart (DNB) Een frontbericht van
Domei meldt uit Birma dat tegenlijk met den val van
Rangoon in allerlei deelen van het land aanvallen van
Birmeesche vrijwilligersformatics op de Britsche troe
pen zijn begonnen. Hieromtrent zijn rapporten ont
vangen door de Japansehe commandoposten in Birma,
waarmee de vrijcorpsen contact hebben gezocht.
Duitsche duikbootoperaties in de
Noordelijke IJszee
Uitgebreide actie der luchtmacht in den
centralen sector van het Oostelijk front
Het DNB meldt:
Dat de Duitsche duikbooten niet, zooals de Ameri
kanen beweerden, naar het gebied van het Westelijk
deel van den Stillen Oceaan zijn verdrongen, doch dat
zij alle zeeën bevaren, toonen de scheepsverliezen aan
de Westkust van Afrika. Daarmee is de belangrijke
Britsche convooiweg naar Zuid-Amerika ernstig ge
troffen. alsook de weg naar Indië en Australië, welke
sinds de afsluiting van de Middellandsehe Zee om
Kaap de Goede Hoop gaat. Doch ook daar zijn de sche
pen voor den aanval van Duitsche duikbooten niet
veilig.
Ook in de Noordelijke IJszee, zoo verneemt het D. N.
B.. als aanvulling op het weermachtsbericht, aan gene
zijde der drijfijsgrens, waren Duitsche zeestrijdkrach
ten met succes aan het opereeren. De vijandelijke mo
gendheden worden bij haar poging om Moermansk te
bereiken door de Duitsche kustafweer voor Noorwegen
steeds naar het Noorden gedrongen, zoodat zij thans
tusschen Groenland en IJsland via Jan Mayen- en het
Bereneiland moeten varen, wanneer zij daar althans
doorheen komen, hetgeen hun ook niet altijd gelukt,
zooals het weermachtsbericht van Dinsdag heeft laten
zien.
Naar het opperbevel der weermacht verder meldt,
waren den negenden Maart de aanvallen van Duitsche
gevechtsvliegtuigen gericht op vijandelijke vliegvelden
achter de linie in den centralen secor van het Ooste
lijke front. Duitsche verkenners hadden melding ge
maakt van groote vijandelijke bewegingen. Tijdens de
daarop volgende aanvallen werden bommen op gereed
staande vliegtuigen geworpen en achttien toestellen
vernield. Aangenomen mag worden dat andere vlieg
tuigen door splinters en beschieting met boordwapens
beschadigd zijn. Brandbommen veroorzaakten groote
branden in opslagplaatsen van benzine en munitie-
dépots. Zeer hevige aanvallen waren Maandag ook ge
richt op de ravitailleeringswegen achter den vijand.
Tijdens een. aantal kranig uitgevoerde scheervluchten
werden talrijke treffers geplaatst op rijdende treinen,
waaronder een aantal goederentreinen. Aanvallen od
belangrijke stations ondernomen, hadden tot gevolg,
dat bommen van zwaar kaliber op laadinstallaties en
sporen terecht kwamen. Transportcolonnes van den
tegenstander bleven door den succesvollen aanval van
Duitsche stuka's gedeeltelijk vernield op de ravitail
leeringswegen liggen. Verscheidene vijandelijke bat
terijstellingen werden vernietigd. Tijdens luchtgevech
ten boven dit gebied hebben Duitsche jagers drie vijan
delijke vliegtuigen neergeschoten.
