Dopspoeder
De nieuwe ordening
in Oost-Azië
Emser-Water
De houding van Britsch-Indië
B„ MAAGZUUR Unln*.
ii oprispingen neipr
J GASSEN T
van Dr O.DUBOIS.
..Ova},v^rpok. btj Apoin. wProg
's-GRAVENHAGE, 13 Maart. (A.N.P.) Men
echrijft ons van bevoegde zijde:
De strijd in het Verre Oosten heeft bewezen dat
net Japansche opperbevel over groote strategische
inzichten beschikt. Reeds onmiddellijk bij het uit
breken van de vijandelijkheden heeft het daarvan
blijk gegeven en mede daaraan moet ook een
groot deel van de later behaalde successen worden
toegeschreven, want militair tactisch heeft Japan in
de Pacific een systeem gevolgd, dat niet alleen
doeltreffend is gebleken, maar waarop de maritieme
deskundigen der tegenstanders in het geheel niet
hadden gerekend.
Immers, in het oorlogsstelsel van Amerika en
Engeland werd er van uitgegaan dat de Japanners
zich bij een conflict allereerst op de Philippijnen
zouden werpen en dat dan de Japansche vloot ergens
tusschen de Philippijnen en Hawaii tot een slag zou
moeten komen met de snel naderende Amerikaan-
sche vloot, waarvoor dan voor de Japanners een
zeer bedenkelijke situatie zou ontstaan. De kans was
dan zeer groot dat zij bekneld zouden raken tus
schen de Amerikaansche vloot en de Engelsche
Singapore-vloot, terwijl de verbinding met de op de
Philippijnen aan land gezette strijdkrachten dan
zou worden verbroken. Japan volgde echter een an
dere tactiek en zorgde door den goedgeslaagden
aanval op Hawaii eerst zoo goed als geen tegenstan
der meer in den rug te hebben, waarna het gelijk
tijdig de actie naar het Zuiden met kracht kon be
ginnen en in plaats van in de knel te geraken deze
actie steeds meer en verder kon uitbreiden met de
bekende resultaten.
Wanneer we de beteekenis van de tot dusver be
reikte Japansche successen nagaan, dan blijkt wel
duidelijk van hoe groot belang deze, niet alleen
voor het oogenblik maar vooral voor de toekomst
van het Groot .Aziatische rijk zijn.
In militair opzicht heeft Japan niets meer te ver
liezen, doch daarentegen staan het nog verschillen
de wegen open om zijn militairen invloed ter be
scherming van zichzelf en de overige Oostersche
landen nog tot andere gebieden uit te breiden.
Eventueel nog overgebleven strijdkrachten in de In
dische archipel zijn volkomen uitgeschakeld, omdat
zij geen basis hebben, waaruit zij zouden kunnen
opereeren, terwijl bovendien elke gelegenheid voor
aanvulling van munitie, brandstoffen en levens
onderhoud ontbreekt.
Maar ook Amerika en Engeland staan volkomen
machteloos om nog maar eenige actie van beteekenis
tegen Japan te ondernemen. Amerika, omdat het
niet meer de beschikking heeft over zijn Pacific-
vloot, die trouwens toch al bitter weinig heeft
kunnen presteeren. En door het ontbreken van
deze vloot moet ook elke poging om van de nog
overgebleven verafgelegen steunpunten een vlieg
tuigactie te ondernemen, tot mislukking zijn ge
doemd, in de eerste plaats, omdat Japan de tus-
schengelegen wateren, waarover de vliegtuigen in
verband met actieradius door moederschepen zouden
moeten worden gebracht tot op een afstand, van
waar mei succes zou kunnen worden geopereerd,
volkomen beheerscht, maar bovendien, omdat de
tegenwoordige oorlog wel reeds voldoende heeft
geleerd dat een aanval van overzee slechts dan
kans van slagen biedt, wanneer hij geschiedt in har
monische samenwerking tusschen vloot, luchtmacht
en landingstroepen.
Belangrijk in dit verband is dat de Ver. Staten
ook niet in de mogelijkheid verkeeren nieuwe vloot-
eenheden ter vervanging van het verloren gegane
materiaal te zenden aangezien de thuisvloot niet
gemist kan worden bij de bescherming van de eigen
kust en die van de Zuid-Amerikaansehe Staten,
in de nabijheid waarvan inmiddels reeds met succes
Duitsche duikbooten en zelfs Italiaansohe optre
den.
Voor Engeland staat de zaak niet veel beter.
Beroofd van zijn bolwerk Singapore en van de daar
gestationneerde vloot, van de eventueele steunpun
ten in Nederlandsch-Lndië en van zijn kolonie
Hongkong, is ook de actie van het Britsche Im
perium ter zee in deze gebiedsdeelen volkomen lam
geslagen, terwijl evenmin eenige reserve ter aan
vulling tot zijn beschikking staat. Wel heeft dit
land nog eenige steunpunten in Australië, maar
veel actie is van die zijde ook niet meer te ver
wachten, nu Engeland de onvergeeflijke strategi
sche fout heeft begaan door de daar aanwezige
strijdkrachten voor het grootste gedeelte weg te
halen en in te zetten voor den hopeloozen strijd om
het behoud van Singapore, evenals het dit gedaan
heeft met Nederlandsch-Indische strijdkrachten. Die
fout heeft zich reeds gewroken en zal zich nof
verder wreken. Nederlandsch-Indië is bij gebrel
aan voldoende strijdkrachten gevallen en reeds
thans heeft men in Australië en met name Port
Darwin onophoudelijk de kracht van de Ja-
pansóhe aanvallen moeten ondervinden. Ook daar
zal binnen niet langen tijd de Britsche vlag wor
den vervangen door de Japansche en zal de voor
spelling van de „Londen Mail": Als Java is geval
len. ligt ook Australië voor de Japanners open"
bewaarheid zijn. Een zeer belangrijke factor daar
bij is bovendien de anti-Britsche stemming, welke
in dit werelddeel steeds meer en meer tot uiting
komt en welke een gunstige voorwaarde schept voor
een vruchtbare samenwerking tusschen Japan en
dit land, dat zich er volkomen van bewust is zichzelf
toch niet te kunnen verdedigen en dat tot dusver
meer dan voldoende begrepen heeft, dat het of
steun van Engeland of Amerika in tijden van noo<
niet behoeft te rekenen.
Het eenige eigenlijke front, waarover Engeland in
het Oosten nog beschikt, is dat van Birma, maar
ook hier zijn de Japanners reeds in actie, mede
daartoe in staat gesteld door den langs diplomatieken
weg verkregen doormarsch in Thailand, dat zich
daarmede bereids heeft aangesloten bij de nieuwe
ordening in Oost-Azië. Ook hier behoort dus een
rechtstreeksche aanval van Engelsche troepen op
reeds door Japan bezette gebiedsdeelen niet meer
tot de mogelijkheden. Maar de' Japanners gaan ver
der. Zij tasten het Birma-front zelf aan en met
succes. Rangoon is reeds gevallen, hetgeen een
nieuwe ontgoocheling is voor de Engelschen en de
met of voor hen vechtende strijdkrachten. Het
Birma-front op zichzelf is wel belangrijk en daarom
zullen de Japanners er ongetwijfeld alles op zetten
om ook dezen laatsten muur van de Engelsche
agressie beter is thans te spreken van verzet
te breken en den weg te openen naar overeenstem
ming met Britsch-Indië, dat langzamerhand op
nieuw in politiek en staatkundig opzicht den En-
Èelschen het vuur na aan de schenen is gaan leggen.
»e positie van het Imperium is hier dus geenszins
gunstig met dynamische militaire actie van voren
en met poltieke strubbelingen achter den rug. En
daarnaast is het wegvallen van het Birma-front van
zoo groot belang, omdat dan geen olie en andere
producten meer naar Tsjoenking gezonden kun
nen worden, met het uiteindelijk gevolg dat China
wel genoodzaakt zal zijn zich in eigen belang op
den duur neer te leggen bij het streven naar een
nieuwe ordening in het Groot-Azitisch gebied en
daaraan mede te werken.
Tenslotte zou er nog een mogelijkheid zijn van
een aanval op Japan van het noorden uit, maar deze
is zoo gering, omdat alle bolsjewistische strijdkrach
ten te zeer aan het front tegen Duitschland gebon
den zijn dat deze mogelijkheid practisch wel kan
worden verwaarloosd.
Japan heeft de Oostersche volken militair, poli
tiek en economisch vrij gemaakt van alle Wester-
sche invloeden, een economische blokkade is niet
meer mogelijk, in alle veroverde en bezette ge
biedsdeelen hebben de Japanners thans sterke
stellingen opgebouwd welke nog steeds worden ver
volmaakt en uitgebreid, zoodat uit voorgaande be
schouwingen de conclusie kan worden getrokken
dat in de toekomst geen enkele vreemde macht
meer in staat zal zijn de nieuwe ordening, welke
Japan thans bezig is in Oost-Azië te voltrekken en
te bestendigen, met eenige kans op succes te ver
storen.
Italiaansch weermachtsbericht.
Echt
Vermengd met warme melk het
van ouds beroemde middel bij
Prijs thans 50 cent per flesch
Nieuwe oproep van den
Indischen leider Bose
Jfoofdrcdactcnr: C. .7. van Tilburg, Heemstede
JMv. Hoofdredacteur: G. X. Leenders, Heemstede
Eerste medewerker: F. O. Derks. Haarlem
Activiteit der luchtmacht boven
Cyrenaïca en Malta.
ROME, 13 Maart (Stefani). Het 650ste communiqué
van het Italiaansche hoofdkwartier luidt:
.,Afdeelingen Italiaansche en Duitsche vliegtuigen
hebben gisteren in weerwil van het ongunstige weer
een aanzienlijke bedrijvigheid ontplooid. In Cyrenaïca
werden centra achter de vijandelijke linies, op Malta
de vliegvelden Mikabba. La Venezia en Halfar gebom
bardeerd. Bij een luchtgevecht werd een vliegtuig van
het type „Tomahawk" neergeschoten. Verscheidene
andere machines werden op den grond vernield. Bran
den en ontploffingen, die in een groot aantal werden
waargenomen, legden getuigenis af van de doelmatig
heid der Duitseh-Italiaansche luchtaanvallen.
De vijand ondernam een nachtelijken luchtaanval
op Benghazi".
Het proces van Riom
RIOM, 13 Maart. Het D.N.B. meldt: Heden,
den 13den zittingsdag van het gerechtshof, kwam
o.a. de vraag ter sprake of de beklaagde Jacomet
Daladier had misleid. Laatstgenoemde verklaarde
dat het vertrouwen, dat hij in Jacomet stelde, op
twee dingen gebaseerd was, n.l. op het feit dat Ja
comet deel had genomen aan den oorlog vaij 1914-
1918 en dat hij een man van zuiver karakter was,
die naar mate van zijn krachten had gearbeid. Da
ladier wierp vervolgens de vraag op of Frankrijk
den lOen Mei 1940 tegenover het offensief had kun-
standhouden, welke hij opgewonden in beves
tigenden zin beantwoordde. Vervolgens verklaar
de hij dat men de verantwoording niet kon afwen
telen op de mannen waarmede hij twee of drie jaar
had samengewerkt.
De volgende zitting werd op Dinsdag a.s. vast
gesteld.
De aanslag op Von Papen
Resultaat van het onderzoek wordt
binnenkort gepubliceerd
BERLIJN. 13 Maart. Het A.N.P. meldt: Naar
aanleiding van een desbetreffende vraag verklaarde
men vandaag in de Wilhelmstrasse dat over het on
derzoek naar den aanslag op den ambassadeur Von
Papen talrijke bijzonderheden bekend zijn gewor
den. Men geeft uiting aan de verwachting dat het
resultaat van het onderzoek binnenkort gepubli
ceerd kan worden, vooral, omdat in den tusschen-
tijd alle bewijsmateriaal bestudeerd en conclusies
getrokken kunnen zijn.
De kwestie is bovendien voor Duitschland nog
van bijzondere beteekenis, omdat de „Iswestija" het
waagt in een artikel, dat beneden alle critiek is, te
beweren dat de aanslag van Duitsche zijde g
ensceneerd is. Het Sovjet-orgaan zal, zoo zegt men
hier, tijdig genoeg vernemen y/elke buitenlandsche
ambassadeur de daders had verborgen en in welk
consulaat-generaal een der plegers van den aanslag
werd gearresteerd.
Duitschers gelieven hiervan kennis
te nemen!
De commissaris-generaal voor de openbare veilig
heid maakt bekend:
Op grond van de verordening van den Rijkscom
missaris voor het bezette Nederlandsche gebied be
treffende de registratie van Duitschers, waren alle in
Nederland woonachtige Duitschers verplicht, zich bij
de voor hun woonplaats bevoegde registratie-bureaux
aan te melden.
Het is gebleken, dat een aantal Rijksduitschers tot
nu toe door onwetendheid niet aan deze verplichting
heeft voldaan. Degenen, die in dezen in verzuim zijn,
worden hiermede onder verwijzing naar de bij de ver
ordening bedreigde straffen, uitgenoodigd, zich schrif
telijk of mondeling bij de bureaux van de politie
officieren bij den gevolmachtigden van den Rijks
commissaris voor de provincies aan te melden. In het
bijzonder wordt er de aandacht op gevestigd, dat deze
aanmelding eveneens moet geschieden in alle geval
len waarin personen, die tot het Duitsche volk behoo-
ren of van Duitsche afstamming zijn, in twijfel ver
keeren met betrekking tot hun nationaliteit of als
personen zonder nationaliteit worden aangemerkt.
Een eventueel vroeger ontvangen bericht van een
officieele instantie, volgens hetwelk men de Duitsche
nationaliteit heeft verloren, bevrijdt niet van den plicht
tot aanmelding. Deze verplichting geldt eveneens voor
Duitschers uit het vroegere Oostenrijk, voor Sudeten-
Duitschers en voor Volksduitschers uit de Oostgebie-
den.
De aanmelding dient alsnog uiterlijk tot en met 21
Maart 1942 te geschieden. Bij minderjarigen is de op
voeder, ook wanneer hij zelf geen Duitscher is, voor
de inachtneming van dezen tweeden aanmeldingstermijn
verantwoordelijk.
gez. RAUTER
SS-Gruppenführer und
Generalleutnant der Polizei.
Het D.N.B. meldt: De Indische Nationalistenleider
Chandra Bose, die kortelings een vrijheidsmanifest
gericht heeft tot het Indische volk om dit op te roe
pen tot den strijd tegen zijn Engelsche onderdrukkers,
heeft deze week voor de microfoon een nieuwen op
roep tot Indië gericht. Daarin zeide hij o.a.: Sedert
September 1939 heeft het Indische volk steeds weer
een beroep gedaan op de Britsche regeering om de
beginselen der vrijheid en democratie toe te passen
op Indië en daardoor haar goeden trouw te bewijzen.
De Engelschen, die er tijdens den geheelen du ui van
hun heerschappij in Indië naar gestreefd hebben twee
dracht te zaaien onder het Indische volk, hebben
thans deze kunstmatig in het leven geroepen oneenig-
heid benut als voorwendsel om Indië hel. zelfbestem-
mingsrecht te weigeren. Maar de Britsche propagan
disten zijn niet tevreden geweest met dezen bluf. Zij
trachtten het Indische volk voor te praten dat zijn
land bedreigd wordt door een vijandelijken aanval en
dat de grenzen van Indië daarom bij Suez en Hong
kong liggen. Onder dit voorwendsel werden Indische
troepen onder dwang naar Libië en Frankrijk in het
"Westen en naar Singapore en Hongkong in het Oosten
gezonden, zulks tegen den uitdrukkelijken wil van
het Indische volk. Sedert eenigen tijd hebben de En
gelschen hun tactiek gewijzigd. Indische en andere
troepen worden naar Indië teruggezonden en tot het
Indische volk wordt gezegd dat thans oorlog zal zijn
in Indië. Maar wie heeft toch hemel en aarde bewo
gen om Indië binnen de oorlogszone te betrekken?
Groot Brittannië heeft op de meest arglistige wijze
getracht Indië te trekken binnen de oorlogszone met
de bedoeling daardoor tenslotte de vrijwillige mede
werking van Indië aan de zelfzuchtige Britsche oor
logsvoering te verzekeren. Het is daarom de hoogste
tijd dat het Indische volk het valsche spel doorziet,
dat thans gespeeld wordt door de Britsche politici en
dat ten doel heeft de oorlogsfakkel naar Indië te
brengen, zooals zij Indië in September 1939 met dwang
den oorlog in getrokken hebben Dit mag voor niemand
een verrassing zijn, want de Engelschen hebben sedert
1939 voortdurend getracht bij andere volken den oor
log in het land te brengen. De Engelsehen zullen geen
oogenblik dralen om bok ons land te maken tot ver
schroeide aarde. Wanneer het Indische volk zijn land
echter buiten den oorlog wil houden, moet het zelf
de militaire basis der Engelschen in Indië uit den weg
ruimen en een einde maken aan de uitbuiting van
Indië voor imperialistische oorlogsdoelstellingen.
Een overwinning van het Britsche wereldrijk betee-
kent de vereeuwiging van onze slavernij. Een emanci
patie van Indië kan alleen bewerkstelligd worden door
den volkomen val van dit wereldrijk. Daarom handelt
iedere Indiër, die thans voor Groot-Brittannië werkt
tegen de ware belangen van zijn land en wordt tot ver
rader van de zaak der vrijheid. De Indische nationa
listen zullen niet slechts tegen hun imperialistische
heeren moeten strijden, maar ook tegen de lakeien van
het Britsche imperialisme. En het moest een ieder af
zonderlijk zoo duidélijk zijn als wat ook, dat het be
lachelijk is te denken aan een compromis met een
wereldrijk, dat spoedig van den aardbodem zal zijn
verdwenen.
De Engelsche premier Churchill heeft in zijn laatste
uiteenzetting voor het parlement beloofd Indië zoc
spoedig mogelijk na den oorlog den status van Domi
nion te geven. Op zijn bevel moet thans Sir Stafford
Cripps naar Indië gaan om bij de verschillende volks-
stroomingen een overeenstemming tot stand te bren
gen en te beslissen welke politieke concessies thans
gegeven kunnen worden. Alleen een op de maan leven
de kan aannemen dat Indië thans nog den status van
Dominion binnen het Imperium wenscht, of dat er ook
nog maar één enkele Indiër is, die nog de geringste
mate van geloof heeft voor Britsche beloften, die na 't
einden van den oorlog ingelost zullen worden. Het zal
Churchill en zijn kabinet spoedig duidelijk worden dat
politieke kruimels, die men het Indische volk uit West
minster toewerpt niet in staat zijn het aan den kant
van Engeland te brengen. Het Britsche Imperium gaat
thans den weg, dien zoo vele wereldrijken voordien
gegaan zijn en uit zijn asch zal een vrij en vereenigd
Indië oprijzen. Daarom heeft ook het bezoek
van Cripps, of van welken anderen Engel
schen politicus ook in dit late oogenblik
Indië geenerlei beteekenis en zal ook in het land
geen belangstelling meer wekken. De huidige oorlog
zal eindigen met de versplintering, van het Brjtsche
rijk. De mogendheden van het driemogendhedenpact,
Duitschland, Italië en Japan zijn daarom onze natuur
lijke vrienden en bondgenooten. Het is een ongehoorde
leugen te beweren dat deze mogendheden Indië zouden
bedreigen. Integendeel: ik kan op grond van mijn nauw
keurige kennis van deze drie naties de verzekering
geven dat zij Indië en de Indische onafhankelijkheid
uitsluitend met sympathie en goeden wil zien. Wanneer
daaromtrent ooit twijfel mocht hebben bestaan, zal de
historische verklaring die de Japansche premier, gene
raal Tojo, kortelings heeft afglegd mijn landslieden wel
eens en voor al geruststellen en geen Indiër mag in het
vervolg meer zich laten bedriegen door de Britsche
propaganda. En laten wij ons verheugen over het op
stijgende morgenrood, dat Indië vrijheid en rechtvaar
digheid, geluk en welstand zal brengen.
Het probleem van Britsch-Indië dringt thans wel
zeer sterk op den voorgrond als een belangrijke fac
tor in het wereldgebeuren.
Sir Stafford Cripps is naar Britsch-Indië gestuurd
om alles te doen, den storm die daar opgestoken
is zoo mogelijk nog te bezweren. Bose verwacht daar
van niets, want hij zei, dat „alleen een op de maan
levende kan aannemen, dat Britsch-Indië thans nog
den status van Dominion binnen het Imperium
wenscht. Dan is de zending van Cripps tot mislukking
gedoemd."
In dit verband wordt er aan herinnerd, dat Chur
chill nooit iets van onafhankelijkheid of zelfstandig
heid van Britsch-Indië heeft moeten hebben. De Daily
Mail van November 1929 gaf een uitlating weer van
Churchill, waarin hij onomwonden zei, dat Engeland
Indië nooit den status van een dominion moet geven
en in December 1930 heeft hij dit herhaald naar aan
leiding van de bekende Ronde Tafel conferentie,
waarvan hij zei, dat haar besluiten noch moreel, noch
formeel op eenigerlei wijze bindend voor Engeland
waren. Engeland wil het minderhedenprobleem ge
bruiken om het beproefde stelsel van verdeel en
heersch voort te zetten.
Britsch-Indië kon zoo wordt verzekerd bij zijn
rijheidsstrijd tegen Engeland rekenen op de sympa
thie van de spilmogendheden.
Een -
ï-stel
De winter is nu bijna voorbij. In ieder geval zal,
naar wij hopen, de lente niet lang meer op zich
laten wachten. Natuurlijk zijt ook gij dankbaar dat
aan die koude en ontbering spoedig een einde zal
zijn gekomen. Er zijn echter duizenden landgenoo-
ten die nu nog te lijden hebben van sneeuw en ijs,
waarvoor het nog lang geen lente is. Dat zijn onze
dappere vrijwilligers aan het Oostfront.
Bewijst uw dankbaarheid dat gij gespaard wordt
voor wat zij nog moeten meemaken. Ons voorstel
is: geeft hiervan blijk door een flink bedrag te stor
ten op de girorekening van het verzorgingsfonds
Vrijwilligerslegioen „Nederland", opdat een extra
aantal sigaretten, sigaren, tabak, boeken, kranten,
tijdschriften, verjaarscadeaux, enz. aan onze man
nen gezonden kan worden. Het gironummer van
dit fonds is:
4 3 2 1 0 0.
RADIO PROGRAMMA
ZONDAG 15 MAART 1942.
HILVERSUM I, 415.5 M.
8.00 Gramofoonmuziek. 8.15 De zin van het boer zijn. 8.30
Gramofoonmuziek. 9.00 B. N. O. Nieuwsberichten. 9.15
Studiodienst. 10.15 Zondagmorgen zonder zorgen. 1.30 De
stem der S. S. 11.45 Neerlands stem van het Oostfront. 12.00
B. N. O. Nieuwsberichten en populair actueel praatje. 12.15
Frans Wouters. 12.40 Uit Berlijn: Het Duitsche Volkscon
cert. 14 00 Het Stafmuziekcorps van de Haagsche Politie
en gramofionmuziek. 15.00 Radiotooneel. 15.45 Operette
Mirschitzka. 16.50 Gramofoonmuziek. 17.00 Zondagmiddag
cabaret. 17.45 B. N. O. Sportuitslagen en berichten. 18.00
Gramofoonmuziek. 18.15 Sport van den dag. 18.45 Gramo
foonmuziek. 18.50 B. N. O. Nieuwsberichten. 19.10 Gramo
foonmuziek. 19.30 Het Radto-Logboek van de maand. Vanaf
20.15 alleen voor de Radio-Centrales die over een lijnver
binding met de Studio beschikken. 20.15 Amusementsorkest,
solist en zang met orgelbegeléiding. 21.30 Gramofoonmuziek.
21.45 B. N. O. Nieuwsberichten. 22.00 Omroep-Opera-Orkest
i solisten (opn.). 23,05—24.00 Gramofoonmuziek.
HILVERSUM n, 301.5 M.
8.00 Gewijde muziek (opn. en gr.pl.) 8.30 Gramofoonmu
ziek. 9.00 B. N. O. Nieuwsberichten. 9.15 Voor de jeugd. 9.45
Gramofoonmuziek. 10.30 Strijkorkest van het Utrechtsch
Stedelijk Orkest. 11.30 Omroep-Meisjeskoor. 12.00 B. N. O.
Nieuwsberichten en populair actueel praatje. 12.15 Om-
roep-Kamerkoor en Orgel (opn.). 12.45 Cyclus: „Twijfel
en Geloof" 13.00 Gramofoonmuziek. 13.05 Nederlandsch
Verbond voor Sibbekunde. 13.20 Otto Hendriks en zijn or
kest. 13.40 Rotterdamsche Accordeon Vereeniging „Het
Westen". 14.00 Nederlandsche schrijvers spreken over eigen
werk. 14.20 Concertgebouw-Orkest en solisten. 15.00 Gramo
foonmuziek. 15.15 Concertgebouworkest. Ca. 15.50 Gramo
foonmuziek. 16.00 De taak en de plaats van den tuin
architect. 16.15 Hei Vlaamsch Strijkkwartet. 17.00 Duitsche
taalcursus. 17.25 Gramofoonmuziek. 17.30 Voordracht. 17.45
Gramofoonmuziek. 18.00 Album-Bloemen, muzikaal pro
gramma. 18.30 Onze Nederlandsche taalclub. 19.00 Otto Hen
driks en zijn orkest. 19.30 B. N. O. Nieuwsberichten. 19.40
Spiegel van den dag. 19.50 B. N. O. Militair weekoverzicht.
20.00 B. N. O. Engelsche uitzending. Dutch News Reel.
(Voor de Radio-Centrales: Gramofoonmuziek). Vanaf 20.15
alleen voor de Radio-Centrales die over een lijnverbinding
met de studio beschikken. 20.15 Zang met pianobegelei
ding. 21.00 Gramofoonmuziek. 21.45 B. N. O. Nieuwsberich
ten. 22.00 B. N .O. Toelichting op het weermachtsbericht.
22.10—22.15 Avondwijding.
MAANDAG 16 MAART 1942.
HILVERSUM I, 415.5 M.
7.15 Gramofoonmuziek. 7.45 Ochtendgymnastiek. 7.55
Gramofoonmuziek. 8.20 Ochtendgymnastiek. 8.30 B. N. O.
Nieuwsberichten. 8.45 Gramofoonmuziek. 9.15 Voor de
huisvrouw. 9.20 Gramofoonmuziek. 11.00 Voor de kleuters.
11.20 Ensemble Rentmeester. 12.00 Zang met pianobegelei
ding en gramofoonmuziek. 12.40 Almanak. 12.45 B. N. O.
Nieuws- en economische berichten. 13.00 Practische wen
ken aan boer en tuinder. 13.15 Fluit, piano en gramofoon
muziek. 14.00 Om- en Omprogramma. 15.00 Voor de vrouw.
15.45 Vioolvoordracht. 16.00 Godsdienstige lezing. 16 20 Viool
en piano. Ca. 16.35 Gramofoonmuziek. 16.45 Voor de jeugd.
17.15 B. N. O. Nieuws-, economische- en beursberichten.
17.30 Omroep-Operette-Orkest en solisten. 18.00 Landmans
Lust. 18.30 Omroep-Operette-Orkest en solisten. 18.50 B. N.
O. Nieuwsberichten. 19.00 B. N. O. Internationaal econo
misch praatje. 19.10 Omroep-Symphonie-Orkest en solist.
19.50 Gramofoonmuziek. 20.10 Omroep-Symphonie-Orkest
en solist (Vanaf 20.15 alleen voor de Radio-Centrales, die
over een lijnverbinding met de studio beschikken). 21.15
Gramofoonmuziek. 21.45 B. N. O. Nieuwsberichten. 22.00
Gramofoonmuziek. 23,00 Frans Wouters en zijn orkest
(opn.). 23.40—24.00 Gramofoonmuziek.
HILVERSUM II, 301.5 M.
7.158.45 Zie Hilversum I. 8.45 Gramofoonmuziek. 10.00
Morgenwijding. 10.15 Gramofoonmuziek. 10.40 Aan de bron.
10.50 Zang met planobegeleiding. 11.20 Gramofoonmuziek
11.30 Reportage. 11.40 Orgelconcert. 12.00 Klaas van Beeck
en zijn orkest. 12.45 B. N. O. Nieuws- en economische
berichten. 13.00 Omroeporkest en gramofoonmuziek. 14.00
Pianovoordracht. 14.30 Cello en piano. 15.00 Disco-Variété.
15.45 Radiotooneel. 16.00 Gerard van Krevelen en zijn
orkest en gramofoonmuziek. 17.00 Gramofoonmuziek. 17.15
B. N. O. Nieuws-, economische en beursberichten. 17.30
Zang met pianobegeleiding en gramofoonmuziek. 18.00
Amusementsorkest, soliste en het Figura-Kwartet. 18.30
Cyclus: ln een nieuw licht bezien. 18.45 Amusementsorkest,
soliste en het Figura-Kwartet. 19.15 Politiek weekpraatje.
19.30 B. N. O. Nieuwsberichten. 19.40 Spiegel van den dag.
19.50 B. N. O. Friesch praatje over actueele vragen. 20.00
Gramofoonmuziek. Vanaf 20.15 alleen voor de Radio-
Centrales, die over een lijnverbinding met de studio be
schikken. 20.15 Theo Uden Masman en zijn dansorkest.
2 0.45 Muzikale actualiteiten van de week. 21.00 De Euro-
peesche kunst der Barok, lezing. 21.45 B. N. O. Nieuws
berichten. 22.00 Gramofoonmuz. 22.10—22.15 Avondwijding.
De Australische minister van oorlog, Forde, heeft,
naar de Britsche Berichtendienst meldt, medegedeeld, dat
de Australische verliezen bij Singapore veel grooter wa
ren dan die op Kreta en in Libië. Zij bedroegen 16.744
dooden. gewonden en gevangenen.
Te Belgrado zijn 400 Serviërs aangekomen, die uit
Duitsche krijgsgevangenschap ontslagen zijn.
In het. Canadeesche parlement is, volgens den Brit
sehen Nieuwsdienst medegedeeld, dat sedert het begin van
den oorlog 1857 Canadeezen zijn gesneuveld, 1817 Canadee-
zen zijn ln krijgsgevangenschap geraakt.
De Britsche Berichtendienst meldt dat de bekende
natuurkundige Sir William Bragg", nobelprljswinnaar in
1915 voor zijn werken over radium, in den ouderdom van
79 jaar is overleden.
Het Amerikaansche departement van marine deelt
mede dat een tankschip van- middelmatige groote, varend
onder Amerikaansche vlag, in de Caraibische Zee getor
pedeerd werd. Krachtens het Donderdag genomen besluit
wordt de naam van het schip niet bekend gemaakt.
Naar „Aftonbladet" meldt, heeft het oproepen van
Zweedsche burgers voor het Amerikaansche leger tot een
protest van het Zweedsche gezantschap te Washington bij
de regeering der Ver. Staten geleid.
De regeering van Venezuela heeft medegedeeld dat
binnenkort Amerikaansche officieren als instructeurs ln
het leger zullen worden opgenomen. Naar reeds werd ge
meld, komen voortdurend Amerikaansche troepen aan tot
versterking van de strijdkrachten van Venezuela.
Volgens een Britsch bericht uit New York Is Sir
Gerald Campbell kortelings benoemd tot Britsch gezant
in Washington. Hij had deze functie in Augustus is4i
opgegeven om de leiding op zich te nemen van den „Brit-
schen inlichtingendienst in de Ver. Staten".
De hoofdinspecteur van politie te Bussum, waar
nemend commissaris, is volgens het Alg. Hdbld. in
zijn functie gesohorst. Er zouden ernstige verden
kingen tegen hem zijn gerezen van fraude met dis.
trïbutiebonnen ten behoeve van arrestanten.
Zondag a.s. zal het vijftig jaar geleden zijn, dat
de heer J. D. Hendriks werd benoemd tot organist
der Ned. Herv. Gem. te Laren. (N.-H.)
Het Maurltshuis te 's Gravenhage zal tijdelijk
voor het publiek gesloten zijn.
Bij het afhalen van distributiebescheiden heeft
iemand te Roosendaal kans gezien een heele stapel
nieuwe bonkaarten mee te nemen. Alles moet heel
snel in het werk zijn gegaan, want hoewel eenige
personen ln de buurt stonden, heeft niemand lets van
den diefstal gemerkt. De dader Is nog zoek.
Kameraadschap in de werkelijkheid
Een artikel van den Noor Knut Hamsun
BERLIJN. 14 Maart (A.N.P.) In het tijd
schrift „Berlin—RomTokio" publiceert de be
kende Noorsche schrijver Knut Hamsun
een artikel over de bolsjewieken en hun kameraad
schap met de Engelschen en de Amerikanen.
Hij zegt een onderscheid te maken tusschen Rus
sen en bolsjewieken. De eersten heeft hij leeren
kennen tijdens een reis naar Rusland in den
Tsarentijd. Het waren vriendelijke, dichterlijk en
muzikaal aangelegde menschen. De Russen waren
zijn vrienden: zij lazen zijn boeken en schreven
hem vele brieven. Maar tijdens den wereldoorlog
bracht men hen ertoe, revolutie te maken: zij wer
den terroristen en stichtten het roode leger. Een
groot aantal menschen werd gedood, anderen
werden zelf tot moordenaars. De Russische wereld
werd meer en meer een wereld van schrik en
geweld.
Het bolsjewisme heerschte in Rusland. Met de
bolsjewisten, zoo zegt Hamsun, kan ik mü niet
verwant voelen. Er lag een afgrond tusschen ons
en ik kan slechts zeggen: het bolsjewisme heeft
de Russen ten gronde gericht, het heeft hun ziel
gedood. In de 24 jaren bolsjewisme is de Russische
volksaard en oorspronkelijkheid verloren gegaan
in een leven van ijzer, cement en bloed.
Thans ziin de Russen bolsjewieken geworden,
Thans is er in Rusland slechts bloed en vuur en
geen barmhartigheid, geen medegevoel, geen mede
lijden. geen genade, zooals vroeger.
De bolsjewisten zijn veranderde Russen. Zij
„liquideerden" de geheele oude beschaving, scho
ten allen zonder onderscheid neer, roeiden allei)
uit. Menschen die op vernietiging uitgaan, kun
nen slechts moeilijk een grens vinden, zij wilden
de wereldrevolutie verwekken en meenden daar
voor de middelen te hebben. Ten eerste bezaten
zij 'n theorie om naar te werk te gaan, ten tweeda
hadden zij zich geducht voorzien van kanonnen
en pantserwagens, en ten derde bezaten zij moei
om te vechten. Zij deden ook aan politiek en ter
wijl zij een pact van vriendschap met Duitschland
aangingen, sloten zij tevens bij nacht en ontij
een bondgenootschap met Engeland en bereidden
zij zich op den oorlog tegen ditzelfde Duitschland
voor. En den oorlog kregen zij dan ook, al was
hij iets anders dan zij gedacht hadden. Het be-
teekende een diepen val voor de Russen, dat zij
bolsjewieken werden en als bolsjewieken zich met
de Engelschen verbonden. Wanneer het den bolsje
wieken gelukt is in deze 24 jaar negen millioen
menschen te „liquideeren", dan hebben zij waar
schijnlijk de Engelschen in rechtstreekschén mas
samoord overtroffen. Churchill is thans verrukt
over hen: Rusland was het laatste land in Europa,
dat voor Engeland wilde vechten.
Toen de Engelschen zich met de bolsjewieken
verbonden, hadden zij reeds den derden partner,
Amerika, op den achtergrond. Het kwam erop
aan, zien te voorzien van menschen en wapens,
want zij stonden voor een grooten oorlog: de
bolsjewieken wilden hun revolutie redden en de
Engelschen hun wereldrijk. Duitschland moest
vernietigd worden, al ging heel Europa daaraan
ten gronde. Dat daardoor millïoenen soldaten wer
den geofferd, dat het geheele Europeesche cul
tuurleven werd uitgedoofd, dat de landen tot het
barbarendom zouden vervallen. dat legde voor
geen der partners eenig gewicht in de schaal. Een
waardig lid dezer samenzwering, wellicht de waar
digste van de drie. is de Yankee Roosevelt. Zijn
dictatuur over de gehoorzame hansworsten van
het congres wekt de herinnering op aan het oude
Rome ten tijde van zijn zwaarste verval, toen
de keizers den senaat tot een nul maakten en
zich niet eens aan beschaafde omgangsvormen
hielden. Hitier hield een zijner groote redevoe
ringen te Neurenberg, waar de geheele wereld
naar luisterde. President Roosevelt luisterde er
niet naar en het kon hem ook niets schelen ter
stond de vertaling te krijgen. Neen, aan de jour
nalisten liet hij zeggen, dat hij naar bed ging.
En de drie staatslieden kwamen tezamen en
beraadslaagden hoe zij het Hitlerdom konden uit
roeien en Duitschland konden verpletteren.'
Maar zij konden niet terstond overwinnen, want
thans stond immers het grootste deel van Europa
achter het gehate Duitschland.
Immers wat deed Roosevelt nu voor de gemeen
schappelijke zaak? Hij sloofde zich uit. eigende
zich steunpunten toe op alle groote zeeën, be
wapende zijn koopvaardijschepen en verkreeg van
zijn gehoorzame congres de volledige opheffing
der z.g.n. „neutraliteitswet". Nu had hij vrij baan
voor zijn expeditiecorps naar Europa. Hoe groot
moet dat zijn om iets te kunnen uitrichten? Wij
mogen wel rekenen op millioenen. President Roose
velt zendt dus een millioenen-leger op een sprook
jesachtig groote transportvloot over een zee van
6000 Kilometer, en landt ergens in Europa, zonder
dat de Duitschers en hun bondgenooten iets daar
van vernemen. Zoo had Roosevelt het zich ge
dacht.
Maar al kan president Roosevelt Engeland's lot
vertragen, verhinderen kan hij het niet. Hij kan
geld naar China sturen en wapens naar de Sovjet-
Unie, maar het heugelijke feit wegnemen, dat de
tijd der bolsjewieken in Europa ten einde loop',
kan hij niet. Den oorlogstoestand ter wereld kan
hij verlerigen, maar de nieuwe orde in Europa
verhinderen, waarin alle landen met de as-mo-
gendheden samenwerken, kan hij niet.
Europa verlangt noch Joden, noch hun goud,
noch de Amerikanen, nooh hun land. Europa houdt
thans schoonmaak in eigen huis en denkt niet aan
avontuurlijke veldslagen tusschen twee wereld-
deelen.
In dit artikel wordt wel in scherpe bewoordingen
de groote tegenstelling die de wereld thans be
roert in het licht gesteld. Niet alleen wat het
verleden het heden, maar ook de toekomst be
treft. De Bolsjewiki worden overwonnen, Roose
velt kan den van van Egeland vertragen, maar
niet verhinderen. Het nieuwe Europa, waarin alle
landen zullen samenwerken met de as-mogend-
heden, komt.
87600
Gelukgewenscht jarige Nederlanders. Vergeet tl
de verjaardagstorting niet? U weet het toch, even-
zoovele dubbeltjes, kwartjes of guldens storten
girorekening
8 7 6 0 0
Nederlandsche ambulance, Koninginnegracht
's Gravenhage.
Ook des nachts is het Duitsche pantser-
afweergeschut op alle gewichtige pun
ten van het front tot afweer paraat.
Transallantic-Recla-P.K, Maltry-
Pax-HoIland-o.
Van regeer) ngswege is aan de gemeente
Nijmegen een voorschot verleend tot een
maximum van f 838.000 voor de sanee
ring en den wederopbouw van oude ge
deelten der stad. Bouvet-Pax-HoHand-ni.
In don Oostelijken vleugel van het Rijksmuseum te Amsterdam wordt thans het Spoor
wegmuseum ingericht, dat daartoe van Utrecht naar de hoofdstad is overgebracht. Ho»
verkleinde model van de „Rocket", de in 1829 door Stephenson geconstrueerde locat»
motief. Pax-Holland*"ie Haan-§
Het Vrijwilligerslegioen Nederland" aan het. Oostfront. Een Nederlandsche vrij
williger. wiens linkerhand gewond is, wordt door zijn kameraden bijgestaan. ï>e go-
wondo haiul wordt verhouden.
SS.P.K.Klerk-VriJw-Leg.Nederla'nd-Fellinga-Pax-Holland-c