Haarlem's Dagblad ifyik De nieuwe bonnen De strijd in Oost-Azië e JAARGANG No. 18028 x x jave Lourens Coster. MI). v. Courant-UltgaveD en Algem. kterü N.V. Bureaux- Groote Houtstraat 93. buk. Soenda- in 37. Postgiro 38810 Drukkerij: Z. B. Spaarne 12. Telcf. ectie 13082. Hoofdred 15054. Redactie 1U600. Drukkerij 10132. nlnlstratlc 10724. 14825. Socndaplein 12230. Olrecteur: P. W. PEEREBOOM VRIJDAG 27 MAART 1942 Abonnement per week 0,26. per maand 1J5, per kwartaal ƒ3,42. franco per post 3,"3. losse nummers 6 cent. Adverten- tiën: 1—5 regels 2.10 elke regel meer 0,12. Reclames 0,72 per regel. Contracttarleven op aanvraag. Vraag en aanbod 1—4 regels 0,72, elke regel meer 0.18. Groentjes t—3 regels 38 cent. elke regel meer 12 cent bil contante betaling Algeheele openstelling van winkels fficiëele regeling bekend gemaakt S-GRAVENHAGE, 27 Maart Teneinde in p belang van het publiek een meer geregelde enstelling der winkels te bevorderen, is door i secretaris-generaal van het departement van ndel, Nijverheid en Scheepvaart bepaald, dat tot dusverre voor slechts enkele groepen van nkels geldende verplichting toi openstelling Bt Ingaing van .1 April a.s. zal worden uitgebreid t nagenoeg alle groepen van winkels. De nieuwe jeling houdt het navolgende in: 1. Broodbakkers-, kruideniers-, melk-, groen en aardappelen-, fruit-, slagers- en vleesch- renwinkels zullen op alle werkdagen moeten ipend zijn van 9 uur des voormiddags tot 1 uur i namiddags en van 2.30 uur des namiddags tot uur des namiddags. 2. Sigarenwinkels zullen op alle werkdagen moe- e geopend zijn van 5 uur des namiddags tot 6 des namiddags. Alle overige winkels, behoudens de na te emen uitzonderingen, zullen geopend moeten n op Maandag van 2.30 uur des namiddags tot des namiddags en op de andere werkdagen i 9 uur des voormiddags tot 1 uur des namid- js en van 2.30 uur des namiddags tot 6 uur des middags. Van vorenbedoelde regeling zijn uitgezonderd: kskantoren, apotheken, cafés, restaurants en der- lijke inrichtingen, hotels, openbare middelen van rvoer en stationsrestaurants en voorts slijterijen kantoormachinewinkels. Voorzoover de verkoop van alle in een winkel a verkoop in voorraad zijnde waren krachtens ■ttelijk voorschrift is verboden, geldt de verplich- ig tot openstelling voor den betreffenden winkel it. Voor den verkoop van andere waren dan die, aanzien waarvan een verlcoopvei'bod geldt, dient winkel dus wel geopend te zijn. Dit is van lang, fc.v. voor de slagerswinkels. In gemeenten, waar zulks op grond van plaatse- se bijzondere omstandigheden gewenscht is ge- cht is hierbij onder andere aan plaatsen, waar de rolking van het omliggende platteland haar in- ■open komt doen kan de verplichting tot open- illing in het zomerhalfjaar op do werkdagen tot uur des namiddags worden uitgebreid. Voorts is bepaald, dat gedurende de uren, dat een nkel tot nakoming van hoogerbedoelde verplich- ng voor het publiek geopend zal moeten zijn, de nsters der uitstalkasten en de winkeldeuren niet ilïen mogen zijn afgesloten of bedekt door luiken andere tot gelijk doel dienende voorwerpen. Eindelijk is in zooverre wijziging gebracht in de geling inzake ontheffing van de verplichting tot ienstelling der winkels in verband met vacantie n winkelier of personeel, dat deze ontheffing ans door den burgemeester op verzoek van den hkelier zal worden verleend. Het ligt evenwel in bedoeling, dat deze ontheffing in het algemeofi et zal worden verleend, tenzij door den mkelier zelve, hetzij door zyn organisatie, een geling is getroffen, welke aan zijn afnemers de legenheid tot het doen van inkoopen elders waar- irgt. Dit brengt dus mede, dat de tot een be- aalde categorie behoorende winkeliers niet allen ilijktijdig hup winkel wegens vacantie zullen innen sluiten. In de grootere plaatsen zal het zelfs anbeveling verdienen hieromtrent wijksgewijze n regeling te treffen. Er wordt op gewezen, dat regelingen, strekkende sluiting van een bepaalde groep winkels gedu nde een halven werkdag per week. in verband met naleving van het werktijdenbesluit voor winkels van dat voor fabrieken of werkplaatsen, van acht blijven, terwijl de mogelijkheid tot het vast- ellen van dergelijke regelingen onverminderd lijft bestaan. Voorts wordt de aandacht erop geves- gd. dat naast de verplichte openstelling der win ds de mogelijkheid blijft bestaan, deze binnen de enzen, door het winkelsluitingsb.esluit gesteld, »r het publiek geopend te hebben. De nieuwe regeling welke op 1 April a.s. in wer ing treedt, is opgenomen in de Ned. Staatscourant m heden. Ie moord in de Koestraat Amsterdam opgehelderd Negentienjarige blijkt de dader te zijn AMSTERDAM, 26 Maart. Aan de successen, elke de politie in den laatsten tijd mocht boeken izake opheldering van groote misdrijven heeft zij isteren een nieuw toegevoegd, door den moord in Koestraat, gepleegd op den avond van 13 Maart op een daar wonende vrouw reeds binnen zoo irten tijd volledig tot klaarheid te brengen. Na den oproep, enkele dagen geleden gepubli- fei'd, kreeg de recherche aanwijzingen, welke ïdden tot de aanhouding van een 19-jarigen man, onende in het Oostelijke stadsdeel, die er van erdacht werd den moord te hebben gepleegd. Na mvankelijk hardnekkig ontkend te hebben, moest ij gisteren voor het bijeengebrachte bewijsmateriaal «ehten en legde een volledige bekentenis af. Hij was op den genoemden avond bij de vrouw i bezoek geweest en had ruzie met haar gekregen 'er geld, welke ruzie in handtastelijkheden over- ing, waardoor de vrouw met haar hoofd tegen een luur sloeg en vervolgens op den grond viel. Daar- a had de man haar met een dolk eenige steken in en rug toegebracht, zich eenig geld, een leeren jas een paar kaplaarzen toegeëigend en vervolgens woning verlaten. De moordenaar was vroeger reeds met den kin- «rechter in aanraking geweest en daarna in een ■fvoedingsgesticht geplaatst. iroote aanvoer van nuchtere alveren 's-GRAVENHAGE, 26 Maart. Het is nu de tijd, rcarin een aanzienlijke aantal nuchtere kalveren i de slachtveemarkten en andere leveringsplaatsen orden aangevoerd. In verband hiermee ontvan- en de slagers, zoo vernemen wij van de bedrijfsor- anisatie voor vee en vleesch, een vrij belangrijke oeveelheid kalfsvleesch. Tengevolge daarvan is het en slagers niet mogelijk hun klanten op alle aan- ,;i eboden bonnen van de vleeschkaart rundvleesch te erstrekken. Het publiek wordt verzocht hiermee ekening te houden en den slagers geen eischen te tellen welke onmogelijk kunnen worden ingewil- !d. bijdragen voor Winterhulp ieder! and Door Winterhulp Nederland zijn van 9 Maart 'l 14 Maart 1942 bijdragen ontvangen tot een otaal bedrag van f 295.662.01. lerste luister gidsnummer in iraillesclirift HILVERSUM, 27 Maart De persdienst van den iederlandschen omroep meldt, dat de Omroep een 'Uistergklsnummer in brailleschrift heeft uitge- even. Hen der vroegere omroepvereenigingen had zich destijds al belast met het uitgeven van een pro- ammablad in brailleschrift. Na de concentratie kwam van de zijde der blin- öi zelf de vraag of zij ook voortaan weer een goe- ?n wegwijzer konden krijgen bij het luisteren naar uitzendingen van den Nederlandse-hen Omroep. Ter gelegenheid van het verschijnen van het osïe Luistergidsnummer in brailleschrift brengt Nederlandsche Omroep hedenavond in „den piegel van den dag" om 19.40 uur, over den zender klversüm 2 een reportage over hei drukken van tezen luistergids, die zeer zeker een duidelijk beeld al geven van de werkwijze der blinden. Wij twijfelen er niet aan, of onze blinde luiste raars zullen in de toekoipst.. dank zij hun luister- fids, het wondervolle radioklavier met nog meer indacht en overgave dan velen van onze volks- [enooten bespelen. Verduisteren van 20.04 tot 7.26 Maan 27 Maart óp 14.19, 28 Maart onder 5.35 Bekendmaking 's GRAVENHAGE, 26 Maart. Het Rijkscom missariaat maakt bekend: De commissaris-generaal van bestuur en justitie heeft krachtens art. 3 der verordening no. 108/40 (vierde verordening over bijzondere bestuursrech telijke maatregelen) en art. 4 eerste alinea, van ver ordening no. 3 40 over de uitoefening van de re- geeringsbevoegdheden in Nederland tot burgemees ter benoemd: den heer Jan Hendrik Oonk, te Heer len, tot burgemeester van Bom, den boer Q. W. Frenken, te Herkenbosch, tot burgemeester van Vlo drop, den kapitein op non-actief Willem van dei- Zanden, te Assen, tot burgemeester van Wijlrë en den heer J. II. Frijns, te Bunde, tot burgemeester van Limbricht. Ned. Mij. voor Tuinbouw en Plantkunde Winterbijeenkomst te Bussum Dondei'dag hield de Ned. Maatschappij voor Tuinbouw en Plantkunde de jaarlijkschè winter bijeenkomst te Bussum onder voorzittersschap van Jhr. Van Tets van Goidschalksoord. Ter gelegenheid hiervan werd de tentoonstelling gehouden „Voe dingsgewassen in eigen tuin" georganiseerd door den Tuinbouwvoorlichtingsdienst van de directie •an den Landbouw. De tentoonstelling werd geopend door den in specteur van den Tuinbouw en het Tuinbouwon- derwijs, Ir. A. W. van der Plassche. „Nu in dezen tijd zooveel mogelijk voedingsgewassen verbouwd moeten worden", zei hij, „kunnen wij niet volstaan met de beroeps tuinders aan te sporen; we moeten ons ook wenden tot hen, die een eigen stukje grond hebben. Hoewel de oorzaak der tentoonstelling en actie materieel is (extra voedsel voor het gezin) wil ik toch wijzen op den ideeelen ondergrond.. Met behulp van actie en tentoonstelling wil men komen tot een betere tuinverzorging, iets dat hans van groot belang is." Spreker zette uitvoerig het nut en belang van de volkstuinen uiteen. „Iedere vierkante meter moet worden uitgebuit". Hij verklaarde -hierna de ten toonstelling voor geopend. De heer C. Sipkes uit Haarlem hield een lezing met lichtbeelden over zijn ervaringen met de teelt van voedingsgewassen, mais en dergelijke. Hij gaf vele wenken en raadgevingen inzake de maiscultuur, waarmede hij experimenten heeft gehouden op gronden bij Haarlem en Bloemendaal. De meest aanbevelenswaardige soort is grof mais, welke een groot percentage vet bevat. Het maisblad is boven dien een goed groenvoer voor konijnen en geiten. En voor de melkverstrekking kan het houden van geiten niet genoeg worden aanbevolen. Een belangrijk punt van de agenda was de bespre king van de commissies van advies inzake de voe dingsgewassen. Deze commissies worden ingesteld op verzoek van het departement van Landbouw; ze hebben tot taak. bezitters van volkstuinen en parti culieren van advies te dienen bij het kweeken van voedingsgewassen. De nadruk werd er op gelegd, dat zooveel moge lijk siertuïnen omgezet dienen te worden in tuinen voor het kweeken van voedingsgewassen. Distributiedienst te Haarlem Textiel-aanvragen in de week van Paschcn De directeur van den Distributiedienst te Haarlem vraagt de medewerking van het publiek voor het navolgende: Het aantal aanvragen voor speciale vergunningen voor textiel is overstelpend groot. In de laatste twee maanden zijn bijna evenveel aanvragen ingediend als het. geheele jaar 1941! De distributiedienst werkt met volle energie om deze aanvragen zoo spoedig mogelijk af te handelen en ten gerieve van het publiek wil men trachten, alle thans binnengekomen formulieren nog vóór Paschen af te werken. Teneinde hieraan mede te werken en de werk zaamheden van den dienst zooveel mogelijk te ver lichten, wordt het publiek vriendelijk maar drin gend verzocht, in de week van 30 Maart tot 4 April uitsluitend in spoedgevallen speciale textielvergun ningen aan te vragen, zooals bij vertrek naar het buitenland, dringende baby-aangelegenheden enz. Men bedenke, dat dit verzoek gedaan wordt om al diegenen, die reeds een aanvrage indienden nog vóór Paschén een eventueele vergunning te ver schaffen. Veilingen te Haarlem Donderdag hebben ln het Vcrkooplokaal „Het Notaris huis" te Haarlem de volgende veilingen plaats gehad: Woning, schuur en erf Lange Veerstraat 34. P. Th. Tjab- bes q.q. f 15.000: heerenhuls met afzonderlijke bovenwo ning. Wagenweg 3 zwart en rood, J. Vyn f 14.205; heeren huis met voor- en achtertuin. Spiegelenburghlaan 15 te Aerdenhout. H. Visser q.q. f 14.850; winkelhuis met boven woning. werkplaatsje, erf en grond. Schoterboschplein 15. P. H. Borghouts q.q. f 10.025; net voortdurend ei fpachts- recht van den grond met daarop staand huis Leidscnevaart 216. J. van der Woude f 4450; heerenhuis met voor- en achtertuin Bloemendaalscheweg 195 te Bloemendaal. niet geveild; huis en erf De Clercqstraat 106. J. van Opzeeland f4825; huis en erf Grebbestraat 22, J. V. Bertholee f 4625; huis met erf en tuin Kleverparkweg 195. J. C. Deelder Sr. q.q. f 11.250: villa met garage, erf, tuin en aanhoorig- heden Oosterduinweg 253 te Aerdenhout. J. P. Smit q.q. f 16.800. Verliezen onder de burgerbevolking Bij Engelsche luchtaanvallen op Nederland 's-GRAVENHAGE. 26 Maart. ln den nacht van Woensdag op Donderdag hebben Engelsche bommen werpers verscheidene malen boven Nederlandsch grondgebied gevlogen. Zij wierpen, meerendeels in het wilde weg, een aantal brisant- en brandbommen omlaag, die deels zonder uitwerking in het open veld terechtkwamen, deels echter aanzienlijke schade toe brachten aan woonhuizen en boerderijen. In een stad in het Oosten des lands werden eenige woonhuizen verwoest. Hierbij werden twee burgers gedood, twee ernstig en vijf licht gewond. Twee personen worden nog vermist. Welke bonnen zijn thans geldig? Brood of gebak Van 22 tot en met 28 Maart: 16A Brood 1 rants. 16B Brood 1/2 rants, lilA Vleesch 5 rants. Vleesch of 16B VI.waren 'A rants, vleeschwarcn 1 GA Aardappelen 13/J K.G. Aardappelen 16B Aardappelen V2 K.G. Aardappelen Van 22 Maart tot cn met 18 April: 2GO Algemeen 1 K.G. Suiker 3-01 of 4-01 res. 50 gr. Cacao 259 Algemeen 250 gr. Koffiesurrogaat 263 500 gr. Jam 257-261-2G5-269 Algemeen 1 rants. Bloem brood of gebak 4-02, 4-03 res. 25 0 gr. Rijst 264 Algemeen 250 gr. Peulvruchten 265 250 gr. Gort of 250 gr. Aaxd- appelmeelvlo leken 267 100 gr. Vermicelli of maizena 25S. 2G2, 266. 270, 274 Algemeen 100 gr. Kaas 1 GA t.111. IDA Melk3'/s L- Melk 16B t.m. 19B Melk 14$ L. Melk Van 26 Maart tot en niet 18 April: 271 Algemeen 250 gr. Peulvruchten 4-04 Reserve 400 gr. sinaasappelen Van 26 Maart loten met 11 April: 1G Boter en Vet 125 gr. Margarine 17 Boter en Vet 125 gr. Boter of margarine of 100 gr. Vet Voorts; Petroleum: Bon 15 Petroleum: 2 L. tot 31 Maar: 1942. Bon 26. 2 L. tot 31 Maart. Zeep Bon 228 Algemeen en Bon H Zeep der Zeep- kaarten 1 rantsoen zeep Bon H toiletzeep 7 5 gram toiletzeep 80 pCt. t.m. 31 Maart. Bon L Textiel (Mannen) 50 gram scheerzeep t.m. 30 April. De geldigheidsduur van bon 211 Bonkaart Alge meen en de met Zeep G gemerkte bon is verlengd t.m. 31 Maart. Brandstoffen: Bonnen 13 HK en 17 HK en 09 var. de brandstoffenkaarten J en K 1 eenheid vaste brandstoffen per bon. Bonnen 23 CV t.m. 2S CV en 29 t.m. 32 CV van de brandstoffenkaart L 1 een heid vaste brandstof per bon. Bonnen brandstoffen 7de, Se en 9e periode één eenheid per bon. Alles geldig tot 15 April. Dat de lente weer in liet land is merken we aan het lengen der dagen, aan liet kwetteren van de vogeltjes en af en toe ook aan wat zonnewarmte. maar. de lente zou geen eelite lente zijn als de tradltioneclc plaatjes van de seliaapkeiis die weer naar buiten gaan. in de krant zouden ontbreken. Hier zijn zo dan. Zelfs hei zwarte seliaap ontbreekt niet en loopt vroolijk huppelend achter moeder aan. (Foto De liaas) 's GRAVENHAGE, 27 Maart. Voor het koopen van brood, vleesch en aardappelen gedurende de volgende week zijn aangewezen de bonnen 17. Stillegging van bedrijven Een enquête ■S GRAVENHAGE2 7 Maart. Door de hoofdgroep industrie wordt het volgende medegedeeld: Aanvankelijk heeft het departement van handel, nijverheid en scheep vaart aan de rijksbureaux voor handel en nijverheid opgedragen gegevens te verzamelen over de stillegging van bedrijven. Na de totstandkoming van de door de com- missie-Woltersom ingestelde bedrijfsorganisaties der in dustrie. is deze taak door de met die rijksbureaux corres- pondeerende bedrijfsgroepen overgenomen. Hierbij zij opgemerkt, dat de ondernemingen, die op het gebied der voedselvoorziening werkzaam zijn, niet bij de enquête worden betrokken. Te meer nu het besluit steunverleening stilgelegde be drijven reeds eenigen tijd geleden (Verordeningenblad 5 December 1941) uitgevaardigd is, is het van belang, dat ook de bovenbedoelde bedrijfsgroepen een inzicht krijgen in de mate, waarin de verschillende ondernemingen, haar werkzaamheden geheel of gedeeltelijk hebben moeten staken. Hierbij moeten alle bedrijven c.q. bedrijfsgedeel- ten. die sinds 9 Mei 1940 zijn stilgelegd in aanmerking wor den genomen. De aandacht moet er op gevtstigd worden, dat het eigen belang der ondernemingen medebrengt, dat de gevraagde gegevens volledig door de betrokkenen worden verstrekt. Bij de enquête is niet het onderbezette, doch slechts het stilgelegde bedrijf of bedrijfsgedeelte betrokken. Dit moet aldus worden opgevat, dat slechts indien in een bedrijf c.q. bedrijfsgedeelte, de fabricage van alle producten, welke aansluiting bij een bepaalde bedrijfsorganisatie der industrie ten gevolge heeft, is stopgezet, het bedrijf c.q bedrijfsgedeelte onder de enquête valt. Is b.v. !n een rij- wielfabrlek de fabricage van 100 rijwielen per dag terug- geloopen tot 20 rijwielen per dag, dan wordt de onderne ming niet in de enquête betrokken (onderbezetting). Heeft de fabriek daarnaast een afdeeling. die normaal rubberbanden vervaardigt, doch welke thans is komen stil te liggen, dan dient het bedrijf voor deze afdeeling wel een enquête formulier aan te vragen (stillegging). De enquêteformulieren zijn te verkrijgen bij de bedrijfsgroep, waaronder het stilgelegde bedrijf ressorteert. Is het be drijf nog niet ingedeeld, dan kunnen de formulieren wor den aangevraagd bij de hoofdgroep industrie, Kneuter dijk 8, 's Gravenhage. EXAMENS ACADEMISCHE OPLEIDING. Geslaagd aan de Gem. Universiteit van Amsterdam voor het doctoraal ex Nederlandsche taal en letterkunde: de heeren J. E. Lenstra en C. Pauw. Candidaatsex. Spaan- sche taal en letterkunde: mej. M. C. Folpmers. Candi- daats ex. rechten: me). K. Dekker en de heeren W. A. B. van Sloterdijk, A. W. Luikinga en F. M. L. van der Lande. De heer Lebesque heeft bij zijn doctoraal ex. natuurkunde op 23 Maart j.l. hel praedicaat cum laude verkregen. Aan de Universiteit te Utrecht slaagde voor bet candi daatsex. theologie mejuffr. A. J. Lürsen te Haarlem. GEWIJZIGDE STRAATNAMEN. In verband met de ter zake uitgevaardigde be palingen is er verandering gekomen in een aantal straatnamen te Haarlem.' De Burgemeester heeft besloten, de volgende wij zigingen aan te brengen: Wilhelminastraat wordt: Schouwburgstraat. Wilhelminapark wordt: Hooglandspark. Wilhelminalaan wordt: Haarlemmerhoutlaan. Julianastraat wordt: Lorentzstraat. Julianapark wordt: Verlengde Generaal Cronjé- straat. Julianaiaan wordt: Hemonylaan. De naam Hooglandspark herinnert aan het „Hoog(e)land". zoodals de grond in de omgeving van het tegenwoordige Wilhelminapark vroeger heette. Oudere Haarlemmers herinneren zich nog de le en 2e Hooglandslaan ongeveer ter plaatse waar thans de Middelbare School voor Meisjes staat. In den naam Hemonylaan leeft de naam voort van de bekende klokkengieters Frans en Pieter Hemony, die o.rri. de klokken van het carillon van den St.-Bavotoren hebben gegoten. Ds. J. A. L. HOVY ln ons nummer van Woensdag 25 Maart werd medegedeeld, dat Ds. J. A. L. Hovy, vroeger pre dikant bij de Ned, Herv. Kerk te Wijk aan Zee en Duin, op 13 April a.s. veertig jaar geleden het predikambt aanvaardde. Ds. Hovy verzoekt ons te melden, dat het zijn uitdrukkelijke wensch is, dat aan genoemden datum geen aandacht zal worden geschonken ERNSTIGE VECHTPARTIJ IN WOONWAGENKAMP. BUSSUM, 26 Maart. Vandaag ontstond ;n het woonwagenkamp aan den Laarderweg te Bussum een vechtpartij waarbij eenige personen ernstig ge wond werden. Bij het politiebureau kwam een vrouw binnenloopen, die hevig bloedde uit eenige diepe wonden aan het hoofd. Zij deelde mede, dat in het woonwagenkamp een hevige vechtpartij gaande was. Het politie-onderzoek bracht aan het licht, dat de vrouw ruzie had gekregen met een medebewoon ster van het kamp. De twist liep zoo hoog dat eerst genoemde vrouw een schoen van haar voet trok en de andere vrouw een hevigen klap gaf. Toen dit niet hielp nam zij een in nabijheid liggende bijl en gaf de andere vrouw eenige rake klappen op het hoofd, waardoor diepe, hevig bloedende verwon dingen ontstonden. In een oogwenk kozen de an dere kampbewoners partij en ouders van de vech tenden. broers, zwagers en buren raakten slaags, waarbij men zich bediende van diverse wapenen cn rake klappen wederzijds werden uitgedeld. In deze vechtpartij werd ook de eerstgenoemde vrouw- ernstig aan het hoofd gewond. Andere kampbewo ners liepen builen, schrammen en vleesch wonden op. Onder de collectie wapenen, welke de politie in beslag nam, bevonden zich een bijl. een ijzeren staaf, welke men bij de komst der politie in een konijnenhok verstopt had, een hamer, schoenen en klompen. De ernstig gewonde vrouw werd eerste hulp verleend in een woonwagen, waarna zij verder werd behandeld in het gebouw van den G. G. D. Acht kampbewoners werden naar het politiebureau overgebracht waar proces-verbaal werd opgemaakt. De politie heeft nog eenige uren in het kamp ge post, waar, hoewel de vrede nog niet is geteekend een wapenstilstand is ingetreden. Luisterbijdrage wordt met 1 Mei hooger JVat alzoo door den omroep gedaan ivordt Uiteenzettingen van dr. ir. W. A. Herweyer Op de Haagsche persconferentie gaf Donderdag ór. ir. W. A. Herweyer. directeur-generaal van den Nederlandsch en Omroep, een beschouwing over den omroep en de wijzigingen in de luisterbijdrage-1942, aan welke beschouwing het volgende is ontleend: Voorheen werd de financiering van de omroepen in Nederland uit vrijwillige bijdragen bestreden. Dit was op den duur niet te handhaven. Ook voor de oorlogsdagen en onder democratisch bewind werd derhalve tenslotte de noodzaak van luisterbijdrage ingezien. Januari 1941 v.erd aanvankelijk de luisterbij drage bepaald op f 9 per jaar dus 75 cent per maand en werd 'n verdeelingsschaal ti.rschen de P.T.T. en omroep ingevoerd. Dit was noodig om dat de P.T.T. de zorg heeft'-voor de eigenlijke zen ders. voor de radiocentrales, welke eveneens naar het rijk overgingen, voor het technisch wetenschap pelijk onderzoek op zendergebied en tenslotte voor de inning der Juis'.c-rbijdrage. Inmiddeis is geble ken, dat voor de totale taak van den omroep, de zenders enz., een grooter bedrag noodzakelijk is, zoodat de luisterbijdrage nu met ingang van 1 Mei wordt gesteld op f 12 per jaar of f 1 per maand. Wanneer men zich realiseert wat men alles door den omroep terugontvangt is het bedrag van f 1 per maand zeer zeker niet te hoog en steeds nog veel minder dan in Duitschland waar men f 18 per jaar betaalt. Om een te zware belasting van de sociaal-zwakke .olksgroepen zooveel mogelijk te voorkomen, wor den gelijktijdig de aansluitingskosten op de radio centrales verlaagd van f 18 op f 15 per jaar. De verhooging van de luisterbijdrage treft de aange slotenen van de centrales dus niet. Men bedenke ten slotte wat er allemaal van de luisterbijdrage moet worden bekostigd. Bepalen we or.s eerst tot de P.T.T. deze heeft te zorgen voor het in bedrijfnouden van de 2 middeng.lfzenaers en van een ultrakortegolfzender. Verder moeten de radiocentrales in stand, worden gehouden en ge ëxploiteerd. Het ligt in de bedoeling van dc P.T.T., het geheele radiocentralebedójf te centraliseer en in één groot lichaam. Verder zij» er de proefnemingen, ook voor televisie, de inrichtingskosten en de af schrijvingen. Ern dan de omroep zelve: De vroegere vereenigingen zijn nu gecentrali seerd tot een groot bedrijf met een staf van perso neel, welke met inbegrip van uitvoerende kunste naars, zooals musici, koorleden en hoorspelers, ver der met B.N.O. en Luistergids ongeveer 900 leden telt. De salarissen en de sociale voorzieningen van dit personeel zijn voor een groot deel aanzien lijk hooger dan bij de vroegere vereenigingen. het geen voor een nationaal-socialistische bedrijfsvoe ring een eerste vereischte was. Dank zij de omroep is er een groote groep van musici, die nu eindelijk een behoorlijk salaris ontvangt et. menschwaardig kar. leven. Verder is er de steun aan de orkesten, de steun aan de kunstenaars (ook door de auteursrechten) dank zij de uitzendingen, zoodat de omroep een groote materieeele steun beteekent voor vele Ne derlandsche kunstenaars. Neveninkomsten uit programmabladen zijn voor den omroep volkomen verdwenen, terwijl wachtgel den moeten worden betaald aan diegenen van het vroegere personeel, waarvoor geen emplooi meer as. Een dringende noodzaak voor ons groot bedrijf is de bouw van een centraal kantoor, waarvoor al plannen zijn gemaakt. Zoo kan dus do Nede-landsche luisteraar zien dat voor zijn enkele gulden per n-.aar.d ;eer veel mot', geschieden, maar dat dit alles tens.otte ten goede komt aan de Nederlandsche kunstenaars en aan de ontwikkeling, voorlichting en mispanning van den luisteraar. Tevens is de omroep de vertegenwoordiger van ons Nederlandsch volksleven in de wijde wereld. Aan den omroep moet dus ook de zorg worden be steed welke deze noodig heeft om ons land waardig te kunnen vertegenwoordigen. Dr. ir. Herweyer besloot zijn beschouwing met een oproep aan alle luisteraars, om den omroep te helpen dit doel te kunnen bereiken. De heer ir. W. L. Z. van der Vegte, directeur-ge neraal der P.T.T., gaf, mede in verband met ge stelde vragen nog enkele nadere inlichtingen. Het Staatsbedrijf der P. T. T. deelt in aansluiting hier aan mede: Houders van een eigen ontvangtoestel betalen dus over 1942 van Mei tot en met Decem ber 25 cents meer per maand. De radiozegel zal dus op 1 Mei a.s. van 75 cents op een gulden worden ge bracht. De totale bijdrage is dit jaar dus 4 x f 0.75 en 8 x f 1. dus in totaal f 11. Aangeslotenen op de rijksradiodistributie betalen de luisterbijdrage tegelijk met de contributie, de prijs van het abonnement op de distributie zal met ingang van 1 Mei a.s. echter evenveel verlaagd worden als de luisterbijdrage verhoogd is, zoodat de aange slotenen op de rijksradiodistributie tenslotte even veel blijven betalen. Zij die reeds het geheele of gedeelte van het jaar vooruit hebben betaald, zul len moeten bijbetalen. Vijftien Britsche vliegtuigen neergeschoten BERLIJN, 26 Maart (D.N.B.) Volgens de laatste gegevens bedraagt het aantal Britsche bom menwerpers, dat in den nacht van Woensdag op Donderdag is neergeschoten elf. Dit getal wordt ook door den Britschen berichtendienst bevestigd. Uit een gemengde formatie Britsche vliegtuigen, die in den namiddag van Donderdag trachtte de Fransche Westkust aan te vallen, zijn volgens tot dusver ontvangen berichten door jagers en afweer- vuur 4 vliegtuigen stellig en waarschijnlijk nog twee andere neergeschoten. Verscherpte censuur op Engelsche berichten naar het buitenland STOCKHOLM, 26 Maart (A.N.P.) - Naar Reuter meldt, heeft men vandaag van bevoegde zijde te Londen medegedeeld, dat nieuwe bepalingen zullen worden afgekondigd om te verhinderen dat pers berichten naar het buitenland worden gestum-d, die een ontstemming tusschen de geallieerde naties of tusschen Engeland en een of ander neutraal land kunnen veroorzaken. Dit is een gevolg van klachten over totaal onverantwoordelijke berichten, die in den laatsten tijd naar het buitenland zijn gezonden. Bolsjewistische aanvallen afgeslagen Britsche torpedojager tot zinken gebracht HOOFDKWARTIER VAN DEN FüHRER, 26 Maart (D.N.B Het opperbevel der weermacht maakt be kend: Op het schiereiland Kertsj werden vrij zwakke vijandelijke aanvallen afgeslagen. In hel Donetzge- bied strandden aanvallen van den vijand, die ten dcele door pantserwagens gesteund werden, in verbitterde gevechten van man tegen man op den hardnekkigen tegenstand van Duitschc en Roemeenschc troepen. In verscheidene sectoren van de overige deelen van het Oostelijke front werden bij voortdurend dooiweer vij andelijke aanvallen in voor een deel verbitterde ge vechten eveneens afgeslagen. Plaatselijke aanvals- acties verliepen succesvol. Den 24en Maart wierpen gevechtsvliegtuigen in een haven aan de Kaukasische kust een koopvaardijschip van gemiddelde grootte in brand. Een Duitsche duik boot bracht ten Oosten van Solloem een torpedojager en een stoomschip van 5.000 b.r.t.. die van een krach tig beschermd Britsch convooi deel uitmaakten, tot zinken. Duitsche gevechtsvliegers vielen met goede uitwer king de haven van La Valetta op Malta aan. Voor de baai Marsa Seirocco kreeg een Britsch patrouille vaartuig een bomtreffer. Nachtelijke aanvallen der luchtmacht met bommen van zwaar kaliber op het havengebied van Dover en voor de oorlogvoering belangrijke doelen in deze stad veroorzaakten groote schade Een gevechtsvliegtuig, dat op verkenning was. heeft overdag boven de Zuid- Oostkust van Engeland een Britsch jachtvliegtuig neergehaald. De vijand wierp in den afgeloopen nacht brisant- en brandbommen op verscheidene plaatsen in West- Duitschland De burgerbevolking leed verliezen aan dooaen en gewonden. Storingsvluchten van enkele vijandelijke vliegtuigen voerden tot in het Zuidelijke Rijksgebied. Nachtjagers en afweergeschut schoten acht der aanvallende bommenwerpers neer. Hierbij behaalde de eerste luitenant Becker zijn 15e en 16e nachtelijke overwinning. Kapitein Ihkefeld schoot den 24en Maart zijn 70en tot ?4en tegenstander in luchtge vechten neer. Nok steeds verdedigen de Amerikanen een klein Inndgedcelte op het PhUlppijnsclie eiland Luzon, Butaan genoemd alsmede twee eilandve.stingen. Corregldor en Caballo zijn gelegen In de baai van Manilla. Het Anicrikaansche front is met een dikke zwju-ie lijn aangegeven op liet kaartje. Iven massale luchtaanval op C'orrogidor is door de Japanners in gezet en uien verwacht een Japanse!) offensief op Bataat* De Fiihrcr cn do nieuwe Duitsche rijksminister Speer tijdens een bespreking ln liet hoofdkwartier. l-Ioffmann-Stapf-Fax-Holland-m Bezetting der Andamanen van verstrekkende beteekenis ge noemd. De stad Toengoe omsingeld TOKIO. 26 Maart (D.N.B.) Naar Domei meldt, verklaart men in militaire kringen, dat de bezetting van Port Blair door de Japanners de eerste stap op den weg naar verovering van den Indlschen Oceaan is. De Andamanen vormen dc eenige hindernis tus schen Malakka, Ceylon en Britsch-Indie. De Japansche strijdkrachten zijn in de vroege mor genuren van 23 Maart op Zuid-Andaman bij Port Blair aan land gegaan. De Britsche troepen hebben, toen zij de nutteloosheid van verder verzet inzagen, on voorwaardelijk gecapituleerd Door de Japansche bladen wordt dc bezetting als een operatie van ver strekkende beteekenis zeer groot opgemaakt gepubliceerd. De bladen schrijven eenstem mig, „dat deze operatie het eenige juiste en verstaan bare antwoord is op het inlrigeeretide spci van Cripps in Indië, en wijzen er vervolgens op. dat door de ver overing van de Andamanen de d.-uk op Britsch-Indië aanmerkelijk is verzwaard. Engelands zorgen om zijn kroonkolonie Indië zullen hiermee dus aanzienlijk stij gen. Het bezit van deze eilanden is voor de verdere operaties in de Golf van Bengalen en in den gcheelen Indischen Oceaan van beslissende beteekenis. De eerste buitenpost van Britsch-Indië is daarmee reeds in Ja pansche handen gevallen." De Engelsche minister van buitenlandschc zaken Eden heeft Donderdag in het Lagerhuis hot verlies van de Andamanen bevestigd, waarbij hij sprak over het „terugtrekken van het kleine garnizoen De con servatief Herbert Williams verklaarde daarop, dat dit een zeer ernstige toestand deed ontstaan. Hij wenschte de verzekering te krijgen dat .dit nieuwe en vreese- lijke gevaar voor Indie" op behoorlijke wijze het hoofd zou worden geboden. Eden antwoordde: „Ik kan daarover in het openbaar niets zeggen. Ik hebben alleen een bloote mededeeling van de feiten gegeven en kan niet verder gaan". DE TOESTAND IN BIRMA. STOCKHOLM, 26 Mart. (D.N.B.) In het in Nieuw Delhi uitgegeven communiqué over den toestand in Birma wordt volgens den Britschen nieuwsdienst mede gedeeld, dat het vliegveld van Toengoe, dal twaalf kilometer ten Noorden van deze stad ligt, in Japan sche handen is. Toengoe zelf is door de Japanners omsingeld. VLUCHTELINGEN UIT BIRMA. BANGKOK. 26 Mrt. (D.N.B.) 30.00 Indische vluch telingen uit Birma zijn. na het overschrijden der grens, langs junglepaden in Manipoer, in de provincie Assam aangekomen. 60.000 arbeiders zijn op het oogenblik bezig met de verbeteringen van de verbindingen over land tusschen Birma en Assam. TOKIO, 26 Maart (D.N.B.) Verscheidene duizen den Birmeesche vrijwilligers zijn te Rangoon, naar de „Yomioeri Sjimboen" uit die plaats meldt, tot afdee- lingen vereenigd. Den 25sten Maart vond een défilé dezer vrijwilligers plaats, waarna zij naar het Noorde lijk front vertrokken, onder geestdriftige toejuichin gen der bevolking. DE VOORSTELLEN VAN CRIPPS. STOCKHOLM. 26 Maart (D.N.B.) Naar United Press meldt, zijn de voorstellen van Cripps aan de Indische partijleiders in Britsch-Indië „zonder geestrift" ontvangen. 1

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1942 | | pagina 1