Haarlem's Dagblad
De nieuwe bonnen
De strijd in Oost-Azië
Itgave Lourens Coster, MO- v. Courant-Uitgaven en Algem.
rukkery N.V Bureaux: Groote Houtstraat 93, bUk. Soenda-
ein 37 Postgiro 38819 Orukkcrl): Z. B. Spaarne 12. Telef.
irectie 13082 Hoofdred. 15054, Redactie 10600, DrukkerU 10132,
dtninistratic 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Directeur: P. W. PEEREBOOM
te JAARGANG No. 18028
VRIJDAG 27 MAART 1942
Abonnement per week 0,26, per maand ƒ1,15, per kwartaal
ƒ3,42, franco per post ƒ3,73. losse nummers 6 cent. Adverten-
tiën: 1—5 regels ƒ2,10 elke regel meer ƒ0,42. Reclames 0,7*
per regel. Contracttarieven op aanvraag. Vraag en aanbod 1—i
regels 0,72, elke regel meer ƒ0.18. Groentjes 1—3 regels 38
cent, elke regel meer 12 cent bU contante betaling.
Algeheele openstelling
van winkels
)fficiëele regeling bekend gemaakt
's-GRAVENHAGE, 27 Maart Teneinde in
et belang van het publiek een meer geregelde
penstelling der winkels te bevorderen, is door
en secretaris-generaal van het departement van
[andel, Nijverheid en Scheepvaart bepaald, dat
e tot dusvei're voor slechts enkele groepen van
mkels geldende verplichting tot openstelling
iet ingang van 1 April a.s. zal worden uitgebreid
it nagenoeg alle groepen van winkels. De nieuwe
geling houdt het navolgende in:
1. Broodbakkers-, kruideniers-, melk-, groen-
m- en aardappelen-, fruit-, slagers- en vleesch-
arenwinkels zullen op alle werkdagen moeten
opend zijn van 9 uur des voormiddags tot 1 uur
s namiddags en van 2.30 uur des namiddags tot
uur des namiddags.
2. Sigarenwinkels zullen op alle werkdagen moe-
n geopend zijn van 5 uur des namiddags tot 6
ur des namiddags.
3. Alle overige winkels, behoudens de na te
aemen uitzonderingen, zullen geopend moeten
jn op Maandag van 2.30 uur des namiddags tot
uur des namiddags en op de andere werkdagen
an 9 uur des voormiddags tot 1 uur des namid-
ags en van 2.30 uur des namiddags tot 6 uur des
amiddags.
Van vorenbedoelde regeling zijn uitgezonderd:
jkskantoren, apotheken, cafés, restaurants en der-
ilijke inrichtingen, hotels, openbare middelen van
jrvoer en stationsrestaurants en voorts slijterijen
i kantoormachinewinkels.
Voorzoover de verkoop van alle in een winkel
a verkoop iti voorraad zijnde waren krachtens
ettelijk voorschrift is verboden, geldt de verplich-
ng tot openstelling voor den betreffenden winkel
iet. Voor den verkoop van andere waren dan die,
ii aanzien waarvan een verkoopverbod geldt, dient
t winkel dus wel geopend te zijn. Dit is van
dang. fc.v. voor de slagerswinkels.
In gemeenten, waar zulks op grond van plaatse-
ike bijzondere omstandigheden gewenscht is ge
acht is hierbij onder andere aan plaatsen, waar de
evolking van het omliggende platteland haar in-
oopen komt doen kan de verplichting tot open-
lelling in het zomerhalfjaar op de werkdagentot
'uur des namiddags worden uitgebreid.
Voorts is bepaald, dat gedurende de uren, dat een
;itikel tot nakoming van hoogerbedoelde verplich-
ing voor het publiek geopend zal moeten zijn, de
ensters der uitstalkasten en de winkeldeuren niet
uilen mogen zijn afgesloten of bedekt door luiken
andere tot gelijk doel dienende voorwerpen.
Eindelijk is in zooverre wijziging gebracht in de
ïgeling inzake ontheffing van de verplichting tot
oenstelling der winkels in verband met vacantie
an winkelier of personeel, dat deze ontheffing
ïans door den burgemeester op verzoek van den
inkelier zal worden verleend. Het ligt evenwel in
bedoeling, dat deze ontheffing in het algemeen
,_t zal worden verleend, tenzij door den
inkelier zelve, hetzij door zijn organisatie, een
egeling is getroffen, welke aan zijn afnemers de
elegenheid "tot het doen van inkoopen elders waar-
orgt. Dit brengt dus mede, dat de tot een be-
iaalde categoriebehoorende winkeliers niet allen
elijktijdig hun winkel wegens vacantie zullen
linnen sluiten. In de grootere plaatsen zal het zelfs
aanbeveling verdienen hieromtrent wijksgewijze
en regeling te treffen.
Er wordt op gewezen, dat regelingen, strekkende
at sluiting van een bepaalde groep winkels gedu-
ende een halven werkdag per week, in verband met
naleving van het werktijdenbesluit voor winkels
van dat voor fabrieken of werkplaatsèn, van
racht blijven, terwijl de mogelijkheid tot het vast-
ellen van dergelijke regelingen onverminderd
lijft bestaan. Voorts wordt de aandacht erop geves-
*d. dat naast de verplichte openstelling der win-
Is de mogelijkheid blijft bestaan, deze binnen de
renzen. door het winkelsluitingsbesluit gesteld,
oor het publiek geopend te hebben.
De nieuwe regeling welke op 1 April a.s. in wer
ing treedt, is opgenomen in de Ned. Staatscourant
au heden.
)e moord in de Koestraat
e Amsterdam opgehelderd
Negentienjarige blijkt de dader te zijn
AMSTERDAM, 26 Maart. Aan de successen,
relke de politie in den laatsten tijd mocht boeken
azake opheldering van groote misdrijven heeft zij
isteren een nieuw toegevoegd, door den moord in
e Koestraat, gepleegd op den avond van 13 Maart
j. op een daar wonende vrouw reeds binnen zoo
orten tijd volledig tot klaarheid te brengen.
Na den oproep, enkele dagen geleden gepubli-
eerd, kreeg de recherche aanwijzingen. welke
lidden tot de aanhouding van een 19-jarigen man,
ronende in het Oostelijke stadsdeel, die er van
erdacht werd den moord te hebben gepleegd. Na
anvankelijk hardnekkig ontkend te hebben, moest
ij gisteren voor het bijeengebrachte bewijsmateriaal
wichten en legde een volledige bekentenis af.
Hij was op den genoemden avond bii de vrouw
p bezoek geweest en had ruzie met haar gekregen
ver geld, welke ruzie in handtastelijkheden over
ling, waardoor de vrouw met haar hoofd tegen een
auur sloeg en vervolgens op den grond viel. Daar-
:a had de man haar met een dolk eenige steken in
ien rug toegebracht, zich eenig geld, een leeren jas
a een paar kaplaarzen toegeëigend en vervolgens
ie woning verlaten.
De moordenaar was vroeger reeds met den kïn-
srrechter in aanraking geweest en daarna in een
spvoedingsgesticht geplaatst.
Iroote aanvoer van nuchtere
talveren
's-GRAVENHAGE, 26 Maart. Het is nu de tijd,
ïaarin een aanzienlijke aantal nuchtere kalveren
lp de slachtveemarkten en andere leveringsplaatsen
vorden aangevoerd. In verband hiermee ontvan-
en de slagers, zoo vernemen wij van de bedrijfsor-
anisatie voor vee en vleescli, een vrij belangrijke
ioeveelheid kalfsvleesch. Tengevolge daarvan is het
Ien slagers niet mogelijk hun klanten op alle aan-
eboden bonnen van de vleeschkaart rundvleesch te
verstrekken. Het publiek wórdt verzocht hiermee
ekening te houden en den slagers geen eischen te
lellen welke onmogelijk kunnen worden ingewil-
gd.
bijdragen voor Winterhulp
Nederland
Door Winterhulp Nederland zijn van 9 Maart
iJn. 14 Maart 1942 bijdragen ontvangen tot een
Maal bedrag van f 295.662.01.
Eerste luistergidsnummer in
brailleschrift
HILVERSUM, 27 Maart De persdienst van den
Jederlandschen omroep meldt, dat de Omroep een
Ijiustergidsnummer in brailleschrift heeft uitge-
Seven.
Een der vroegere omroep vereenigingen had zich
lestijds al belast met het uitgeven van een pro
grammablad in brailleschrift.
Na de concentratie kwam van de zijde der blin-
ien zelf de vraag of zij ook voortaan weer een goe-
wegwijzer konden krijgen bij het luisteren naar
ie uitzendingen van den Nederlandschen Omroep.
Ter gelegenheid van het verschijnen van het
srste Luistergidsnummer in brailleschrift brengt
ie Nederlandsche Omroep hedenavond in „den
wiegel van den dag" om 19.40 uur, over den zender
Hilversum 2 een reportage over het drukken van
iezen luistergids, die zeer zeker een duidelijk beeld
hl geven van de werkwijze der blinden.
Wij twijfelen er niet aan, of onze blinde luiste
raars zullen in de toekomst, dank zij'hun luister-
Üds, het wondervolle radioklavier met nog meer
•andacht en overgave dan velen van ónze volks-
Senooten bespelen.
VERDUISTEREN Van 20.04 tot f.26
Maan 27 Maart op 14.19, 28 Maart onder 5.35
Bekendmaking
's GRAVENHAGE, 26 Maart. Het Rijkscom
missariaat maakt bekend:
De commissaris-generaal van bestuur en justitie
heeft krachtens art. 3 der verordening no. 108/40
(vierde verordening over bijzondere bestuursrech
telijke maatregelen) en art. 4 eerste alinea, van ver
ordening no. 3/40 over de uitoefening van de re-
geeringsbevoegdheden in Nederland tot burgemees
ter benoemd: den heer Jan Hendrik Oonk, te Heer
len, tot burgemeester van Born, den boer Q. W.
Frenken, te Herkenbosch, tot burgemeester van Vlo
drop, den kapitein op non-actief Willem van der
Zanden, te Assen, tot burgemeester van Wijlre en
den heer J. H. Frijns, te Bunde, tot burgemeester
van Limbricht.
Ned. Mij. voor Tuinbouw en
Plantkunde
Wiuterbijeenkomst te Bussum
Donderdag hield de Ned. Maatschappij voor
Tuinbouw en Plantkunde de jaarlijksche win ter-
bij eenkomst te Bussum onder voorzittersschap van
Jhr. Van Tets van Goidschalksoord. Ter gelegenheid
hiervan werd de tentoonstelling gehouden „Voe
dingsgewassen in eigen tuin" georganiseerd door
den Tuinbouwvoorlichtingsdienst van de directie
van den Landbouw.
De tentoonstelling werd geopend door den in
specteur van den Tuinbouw en het Tuinbouwon-
derwijs, Ir. A. W, van der Plassche. „Nu in dezen
tijd zooveel mogelijk voedingsgewassen verbouwd
moeten worden", zei hij, „kunnen wij niet volstaan
met de beroeps tuinders aan te sporen; we moeten
ons ook wenden tot hen, die een eigen stukje grond
hebben. Hoewel de oorzaak der tentoonstelling
en actie materieel is (extra voedsel voor het gezin)
wil ik toch wjjzen op den ideeelen ondergrond.
Met behulp van actie en tentoonstelling wil men
komen tot een betere tuinverzorging, iets dat hans
van groot belang is."
Spreker zette uitvoerig het nut en belang van de
volkstuinen uiteen. „Iedere vierkante meter moet
worden uitgebuit". Hij verklaarde hierna de ten
toonstelling voor geopènd.
De heer C. Sipkes uit Haarlem hield een lezing met
lichtbeelden over zijn ervaringen met de teelt van
voedingsgewassen, mais en dergelijke. Hij gaf vele
wenken en raadgevingen inzake de maiscultuur,
waarmede hij experimenten heeft gehouden op
gronden bij Haarlem en Bloemendaal. De meest
aanbevelenswaardige soort is grof mais, welke een
groot percentage vet bevat. Het maisblad is boven
dien een goed groenvoer voor konijnen en geiten.
En voor de melkverstrekking kan het houden van
geiten niet genoeg worden aanbevolen.
Een belangrijk punt van de agenda was de bespre
king van de commissies van advies inzake de voe
dingsgewassen. Deze commissies worden ingesteld
op verzoek van het departement van Landbouw; ze
hebben tot taak, bezitters van volkstuinen en parti
culieren van advies te dienen bij het kweeken van
voedingsgewa ssen
De nadruk werd er op gelegd, dat zooveel moge
lijk siertuinen omgezet dienen te worden in tuinen
voor het kweeken van voedingsgewassen.
Distributiedienst te Haarlem
Textiel-sanvragen in de week van Paschen
De directeur van den Distributiedienst te Haarlem
vraagt de medewerking van het publiek voor het
navolgende:
Het aantal aanvragen voor speciale vergunningen
voor textiel is overstelpend groot. In de laatste twee
maanden zijn bijna evenveel aanvragen ingediend
als het geheele jaar 1941! De distributiedienst werkt
met volle energie om deze aanvragen zoo spoedig
mogelijk af te handelen en ten gerieve van het
publiek wil men trachten, alle thans binnengekomen
formulieren nog vóór Paschen af te werken.
Teneinde hieraan mede te werken en de werk
zaamheden van den dienst zooveel mogelijk te ver
lichten, wordt het publiek vriendelijk maar drin
gend verzocht, in de week van 30 Maart tot 4 April
uitsluitend in spoedgevallen speciale textielvergun
ningen aan te vragen, zooals bij vertrek naar het
buitenland, dringende baby-aangelegenheden enz.
Men bedenke, dat dit verzoek gedaan wordt om
al diegenen, die reeds een aanvrage indienden nog
vóór Paschen een eventueele vergunning te ver
schaffen.
Veilingen te Haarlem
Donderdag hebben ïn het Verkooplokaal ..Het Notaris
huis" te Haarlem de volgende veilingen plaats gehad:
Woning, schuur en erf Lange Veerstraat 34, P. Th. Tjab-
bes q.q. f 15.000; heerenhuis met afzonderlijke bovenwo
ning, Wagenweg 3 zwart en rood, J. Vyn f 14.205: heeren
huis met .voor- en achtertuin. Spiegelenburghiaan 15 te
Aerdenhout, H. Visser q.q. f 14.850; winkelhuis met boven
woning, werkplaatsje, erf en grond, Schoterboschplem 15,
P. H. Borghouts q.q. f 10.025: het voortdurend erfpachts-
recht van den grond met daarop staand huis Leidschevaart
216, J. van der Wourie f 4450; heerenhuis met voor- en
achtertuin Bloemendaalscheweg 195 tc Bloemend3al. niet
geveild; huis en erf De Clercqstraat 106. J. van Opzeeland
f4825; huis en erf Grebbestraat 22, J. V. Bertholee f4625;
huis met erf en tuin Kleverparkweg 195, J. C. Deelder
Sr. q.q. f 11.250; villa met garage, erf, tuin en aanhoong-
heden Oosterduinweg 253 te Aerdenhout, J. P. Smit q.q.
f16.800.
Verliezen onder de burgerbevolking
Bij Engelsche luchtaanvallen op Nederland
's-GRAVENHAGE, 26 Maart. In den nacht van
Woensdag op Donderdag hebben Engelsche bommen
werpers verscheidene malen boven Nederlandsch
grondgebied gevlogen. Zij wierpen, meerendeels in het
wilde weg, een aantal brisant- en brandbommen
omlaag, die deels zonder uitwerking in het open veld
terechtkwamen, deels echter aanzienlijke schade toe
brachten aan woonhuizen en boerderijen. In een stad
in het Oosten des lands werden eenige woonhuizen
verwoest. Hierbij werden twee burgers gedood, twee
ernstig en vijf licht gewond. Twee personen worden
nog vermist.
Welke bonnen zijn thans geldig?
Van 22 tot en met 28 Maart:
16A Brood 1 rants.
16B Brood V2 rants. Brood of Bebak
16A Vleesch rants. Vleesch of
16B VI.waren 'A rants vleeschwaren
16A Aardappelen l&J K.G Aardappelen
16B Aardappelen \'2 K.G. Aardappelen
Van 22 Maart tot en met 18 April:
260 Algemeen 1 K.G. Suiker
3-01 of 4-01 res. 50 gr. Cacao
259 Algemeen 250 gr. Kofflesurrogaat
263 500 gr. Jam
257-261-265-269
Algemeen 1 rants. Bloem brood of gebak
4-02, 4-03 res. 250 gr. Rijst
264 Algemeen 250 gr. Peulvruchten
268 250 gr. Gort of 250 gr. Aard-
appelmeelvlokken
267 100 gr. Vermicelli of maizena
25S, 262, 266, 270,
274 Algemeen 100 gr. Kaas
16A t.m. 19A Melk31/* L. Melk
16B t.m. 19B Melk 141 L. Melk
Van 26 Maart tot en met 18 April;
271 Algemeen 250 gr. Peulvruchten
4-04 Reserve 400 gr. sinaasappelen
Van 26 Maart lot en met 11 April:
16 Boter en Vet 125 gr. .Margarine
17 Boter en Vet 125 gr. Boter of margarine of
100 gr. Vet
Voorts:
Petroleum: Bon 15 Petroleum: 2 L. tot 31 Maar:
1942. Bon 26. 2 L. tot 31 Maart.
Zeep Bon 228 Algemeen en Bon H Zeep der Zeep-
kaarten 1 rantsoen zeep. Bon PI toiletzeep 75 gram
toiletzeep 80 pCt. t.m. 31 Maart. Bon L Textiel
(Mannen) 50 gram scheerzeep t.m. 30 April.
De geldigheidsduur van bon 211 Bonkaart Alge
meen en de met Zeep G gemerkte bon Is verlengd
t.m. 31 Maart.
Brandstoffen: Bonnen 13 HK en 17 I-IK en 09 van
de brandstoffenkaarten J en K 1 eenheid vaste
brandstoffen per bon. Bonnen 23 CV t.m. 28 CV en
29 t.m. 32 CV van de brandstoffenkaart L 1 een
heid vaste brandstof per bon. Bonnen brandstoffen
7de, Se en 9e periode één eenheid per bon. Alles
geldig tot 15 April.
Dat de lente weer In het land is merken we aan hel
lengen der dagen, aan liet kwetteren van de vogeltjes
en af en toe ook aan wat zonnewarmte, maar.dé
lente zou geen echte lente zijn als de traditioneele
plaatjes van de schnapkens die weer naar buiten
gaan. in dc krant zouden ontbreken. Hier zijn zo dan.
Zelfs hei zwarte schaap ontbreekt niet en loopt
vroolijk huppelend achter moedor aan.
(Foto De Haas)
's GRAVENHAGE, 27 Maart. Voor het koopen
van brood, vleesch en aardappelen gedurende de
volgende week zijn aangewezen de bonnen 17.
Stillegging van bedrijven
Een enquête
s GRAVENHAGE2 7 Maart. Door de hoofdgroep
industrie wordt het volgende medegedeeld: Aanvankelijk
heeft het departement van handel, nijverheid en scheep
vaart aan de rijksbureaux voor handel en nijverheid
opgedragen gegevens te verzamelen over de stillegging
van bedrijven. Na de totstandkoming van de door de com
missie-Woltersom ingestelde bedrijfsorganisaties der in
dustrie, is deze taak door de met die rijksbureaux corres-
pondeerende bedrijfsgroepen overgenomen. Hierbij zij
opgemerkt, dat de ondernemingen, die op het gebied der
voedselvoorziening werkzaam zijn. niet bij de enquête
worden bgtrokken.
Te meer nu het besluit steunverleening stilgelegde be
drijven reeds eenigen tijd geleden (Verordeningenblad 5
December 1941) uitgevaardigd is, is liet van belang, dat
ook de bovenbedoelde bedrijfsgroepen een Inzicht krijgen
In de mate, waarin de verschillende ondernemingen haar
werkzaamheden geheel of gedeeltelijk hebben moeten
staken. Hierbij moeten alle bedrijven c.q. bedrijfsgedeel-
ten, die sinds 9 Mei 1940 zijn stilgelegd in aanmerking wor
den genomen.
De aandacht moet er op gevtstigd worden, dat het eigen
belang der ondernemingen medebrengt, dat de gevraagde
gegevens volledig door de betrokkenen worden verstrekt.
Bij de enquête is met het onderbezette, doch slechts het
stilgelegde bedrijf of bedrijfsgedeelte betrokken. Dit moet
aldus worden opgevat, dat slechts Indien in een bedrijf
c.q. bedrijfsgedeelte, de fabricge van alle producten,
welke aansluiting bij een bepaalde bedrijfsorganisatie der
industrie ten gevolge heeft. Is stopgezet, het bedrijf c.q.
bedrijfsgedeelte onder de enquête valt. Is b.v. in een rij-
wielfabriek de fabricage van 100 rijwielen per dag terug-
geloopen tot 20 rijwielen per dag. dan wordt de onderne
ming niet in de enquête betrokken (onderbezetting).
Heeft de fabriek daarnaast een afdeeling, die normaal
rubberbanden vervaardigt, doch welke thans is komen
stil te liggen, dan dient liet bedrijf voor deze afdeeling
wel een enquête formulier aan te vragen (stillegging). De
enquêteformulieren zijn te verkrijgen bij de bedrijfsgroep,
waaronder het stilgelegde bedrijf ressorteert. Is het be
drijf nog niet ingedeeld, dan kunnen de formulieren wor
den aangevraagd bij de hoofdgroep industrie, Kneuter
dijk 8, 's Gravenhage.
EXAMENS
ACADEMISCHE OPLEIDING.
Geslaagd aan de Gem. Universiteit van Amsterdam
voor het doctoraal ex. Nederlandsche taal en letterkunde:
de heeren J. E. Lenstra en C. Pauw. Candldaatsex. Spaan-
sche taal en letterkunde: mej. M. C. Folpmers. Candi-
daats ex. rechten: mej. K. Dekker en de heeren W. A. B,
van Sloterdijk, A. W. Luikinga en F. M. L. van der Lande.
De heer Lebesque heeft bij zijn doctoraal ex. natuurkunde
op 23 Maart j.l. het praedicaat cum laude verkregen.
Aan de Universiteit te Utrecht slaagde voor het candi-
daatsex. theologie mejuffr. A. J. Lürsen te Haarlem.
GEWIJZIGDE STRAATNAMEN.
In verband met de ter zake uitgevaardigde be
palingen is er verandering gekomen in een aantal
straatnamen te Haarlem.
De Burgemeester heeft besloten, de volgende wij
zigingen aan te brengen:
Wilhelminastraat wordt: Schouwburgstraat.
Wilhelminapark wordt: Hooglandspark.
Wilhelminalaan wordt: Haarlemmerhoutlaan.
Julianastraat wordt: Lorentzstraat.
Julianapark wordt: Verlengde Generaal Cronjé-
straat.
Julianaiaan wordt: Hemonylaan.
De naam Hooglandspark herinnert aan het
„Hoog(e)land", zoodals de grond in de omgeving van
het tegenwoordige Wilhelminapark vroeger heette.
Oudere Haarlemmers herinneren zich nog de le en
2e Hooglandslaan ongeveer ter plaatse waar. thans
de Middelbare School voor Meisjes staat.
In den naam Hemonylaan leeft de naam voort
van de bekende klokkengieters Frans en Pieter
Hemony, die o.m. de klokken van het carillon van
den St.-Bavotoren hebben gegoten.
Ds. J. A. L. HOVY
In ons nummer van Woensdag 25 Maart werd
medegedeeld, dat Ds. J. A. L. Hovy, vroeger pre
dikant bij de Ned. Herv. Kerk te Wijk aan Zee en
Duin, op 13 April a s. veertig jaar geleden het
predikambt aanvaardde.
Ds. Hovy verzoekt ons te melden, dat het zijn
uitdrukkelijke wensch is, dat aan genoemden datum
geen aandacht zal worden geschonken
ERNSTIGE VECHTPARTIJ IN
WOONWAGENKAMP.
BUSSUM, 26 Maart. Vandaag ontstond in het
woonwagenkamp aan den Laarderweg te Bussum
een vechtpartij waarbij eenige personen ernstig ge
wond werden. Bij het politiebureau kwam een vrouw
binnenloopen, die hevig bloedde uit eenige diepe
wonden aan het hoofd. Zij deelde mede, dat in het
woonwagenkamp een hevige vechtpartij gaande
was. Het politie-onderzoek bracht aan het licht, dat
de vrouw ruzie had gekregen met een medebewoon
ster van het kamp. De twist liep zoo hoog dat eerst
genoemde vrouw een schoen van haar voet trok en
de andere vrouw een hevigen klap gaf. Toen dit
niet hielp nam zij een in nabijheid liggende bijl en
gaf de andere vrouw eenige rake klappen op het
hoofd, waardoor diepe, hevig bloedende verwon
dingen ontstonden. In een oogwenk kozen de an
dere kampbewoners partij en ouders van de vech
tenden, broers, zwagers en buren raakten slaags,
waarbij men zich bediende van diverse wapenen
en rake klappen wederzijds werden uitgedeld. In
deze vechtpartij werd ook de eerstgenoemde vrouw
ernstig aan het hoofd gewond. Andere kampbewo
ners liepen builen, schrammen en vleeschwonden
op. Onder de collectie wapenen, welke de politie
in beslag nam, bevonden zich oen bijl, een ijzeren
staaf, welke men bij de komst der politie in een
konijnenhok verstopt had, een hamer, schoenen en
klompen. De ernstig gewonde vrouw werd eerste
hulp verleend in een woonwagen, waarna zij verder
werd behandeld in het gebouw van den G. G. D.
Acht kampbewoners werden naar het politiebureau
overgebracht waar proces-verbaal werd opgemaakt.
De politie heeft nog eenige uren in het karflp ge
post, waar, hoewel de vrede nog niet is geteekend
een wapenstilstand is ingetreden.
Luisterbijdrage wordt met 1 Mei
hooger
Wat ahoo door den omroep
gedaan wordt
Uiteenzettingen van dr. ir. W. A. Herweycr
Op de Haagsche persconferentie gaf Donderdag
dr. ir. W. A. Herweycr. direcieur-generaal van den
Nederlandschen Omroep, een beschouwing over den
omroep en de wijzigingen in de luisterbijdrage-1942,
aan welke beschouwing het volgende is ontleend:
Voorheen werd de financiering van de omroepen in
Nederland uit vrijwillige bijdragen bestreden. Dit
was op den duur niet te handhaven. Ook voor de
oorlogsdagen en onder democratisch bewind werd
derhalve tenslotte de noodzaak van luisterbijdrage
ingezien.
Januari 1941 werd aanvankelijk de luisterbij
drage bepaald op f 9 per jaar dus 75 cent per
mrand en werd 'n verdeelingsschaal lutschen de
P.T.T. en omroep ingevoerd. Dit was noodig om-
dal de P.T.T. de zorg heeft voor de eigenlijke zen
ders, voor de radiocentrales, welke eveneens naar
het rijk overgingen, voor het technisch wetenschap
pelijk onderzoek op zendergebied en tenslotte voor
de inning der luisterbijdrage. "nmiddeis is geble
ken, dat voor de totale taak van den omroep, de
zenders enz., een grooter bedrag noodzakelijk is,
zoodat de luisterbijdrage nu met ingang van 1 Mei
wordt gesteld op f 12 per jaar of f 1 per maand.
Wanneer men zich realiseert wat men alles door
den omroep terugontvangt is het bedrag van f 1
per maand zeer zeker niet te hoog en steeds nog veel
minder dan in Duitsehland waar men f 18 per jaar
betaalt.
Om een te zware belasting van de sociaal-zwakke
volksgroepen zooveel mogelijk te voorkomen, wor
den gelijktijdig de aansluitingskosten op de radio
centrales verlaagd van f 18 op f 15 per jaar. De
verhooging van de luisterbijdrage treft de aange
slotenen van de centrales dus niet.
Men bedenke ten slotte wat er allemaal van de
luisterbijdrage moet worden bekostigd. Bepalen we
ons eerst tot cle P.T.T. deze heeft te zorgen voor
het in bedrijfhouden van de 2 middeng*lfzenaers en
van een ultrakortegolfzender. Verder moeten de
radiocentrales in stand worden gehouden en ge
ëxploiteerd. Het ligt in de bedoeling van de P.T.T.
het geheele radiocentralebedrijf te centraliseeren in
één groot lichaam. Verder zijn er de proefnemingen,
ook voor televisie, de inrichtingskosten en de af
schrijvingen.
En dan de omroep zelve:
De vroegere vereenigingen zijn nu gecentrali
seerd tot een groot bedrijf met een staf van perso
neel. welke met inbegrip van uitvoerende kunste
naars, zooals musici, koorleden en hoorspelers. ver
der met B.N.O. en Luistergids ongeveer 900 leden
telt. De salarissen en de sociale voorzieningen
van dit personeel zijn voor een groot deel aanzien
lijk hooger dan bij de vroegere vereenigingen, het
geen voor een nationaal-socialistische bedrijfsvoe
ring een eerste vereischte was. Dank zij de omroep
is er een groote groep van musici, die nu eindelijk
een behoorlijk salaris ontvangt er. menschwaardig
kar. leven.
Verder is er de steun aan de orkesten, de steun
aan de kunstenaars (ook door de auteursrechten)
dank zij de uitzendingen, zoodat de omroep een
groote materieeele steun beteekent voor vele Ne
derlandsche kunstenaars.
Neveninkomsten uit programmabladen zijn voor
den omroep volkomen verdwenen, terwijl wachtgel
den moeten worden betaald aan diegenen van het
vroegere personeel, waarvoor geen emplooi meer
was.
Een dringende noodzaak voor ons groot bedrijf is
de bouw van een centraal kantqor, waarvoor al
plannen zijn gemaakt.
Zoo kan ays de Nedc-l.indsc'ie luisteraar zien
dat voor zijn enkele gulden per maand neer veel
rnrti geschieden, maar dat dit alles tens.otte ten
goede komt aan de Nederlandsche kunstenaars en
aan de ontwikkeling, voorlichting en ontspanning
van den luisteraar.
Tevens is de omroep de vertegenwoordiger van
ons Nederlandsch volksleven in de wijde wereld.
Aar. den omroep moet dus ook de zorg worden be
steed welke deze noodig heeft am ons land waardig
te kunnen vertegenwoordigen.
Dr. ir. Herweyer besloot zijn beschouwing met
een oproep aan alle luisteraars, om den omroep te
helpen dit doel te kunnen bereiken.
De heer ir. W. L. Z. van der Vegte, directeur-ge
neraal der P.T.T., gaf, mede in verband met ge
stelde vragen nog enkele nadere inlichtingen. Het
Staatsbedrijf der P. T. T. deelt in aansluiting hier
aan mede: Houders van een eigen ontvangtoestel
betalen dus over 1942 van Mei tot en met Decem
ber 25 cents meer per maand. De radiozegel zal dus
op 1 Mei a.s. van 75 cents op een gulden worden ge
bracht. De totale bijdrage is dit jaar dus 4 x f 0.75
en 8 x f 1. dus in totaal f 11.
Aangeslotenen op de rijksradiodistvibutie betalen
de luisterbijdrage tegelijk met de contributie, de prijs
van het abonnement op de distributie zal met ingang
van 1 Mei a.s. echter evenveel verlaagd worden als
de luisterbijdrage verhoogd is, zoodat de aange
slotenen op de rijksradiodistributie tenslotte even
veel blijven betalen. Zij die reeds het geheele of
gedeelte vgn het jaar vooruit hebben betaald, zul
len moeten bijbetalen.
Vijftien Britsche vliegtuigen
neergeschoten
BERLIJN, 26 Maart (D.N.B.) Volgens de
laatste gegevens bedraagt het aantal Britsche bom
menwerpers, dat in den nacht van Woensdag op
Donderdag is neergeschoten elf. Dit getal wordt ook
door den Britschqn berichtendienst bevestigd.
Uit een gemengde formatie Britsche vliegtuigen,
die in den namiddag van Donderdag trachtte de
Fransche Westkust aan te vallen, zijn volgens tot
dusver ontvangen berichten door jagers en afweer-
vuur 4 vliegtuigen stellig en waarschijnlijk nog twee
andere neergeschoten.
Verscherpte censuur op Engelsche
berichten naar hel buitenland
STOCKHOLM, 26 Maart (A.N.P.) Naar Reutei
meldt, heeft men vandaag van bevoegde zijde te
Londen medegedeeld, dat nieuwe bepalingen zullen
worden afgekondigd om te verhinderen dat pers
berichten naar het buitenland worden gestuurd,
die een ontstemming tusschen de geallieeixle natiV
of tusschen Engeland en een of ander neutraal land
kunnen veroorzaken. Dit is een gevolg van klachten
over totaal onverantwoordelijke berichten, die in
den laatsten tijd naar het buitenland zijn gezonden.
Bolsjewistische aanvallen
afgeslagen
Britsche torpedojager tot
zinken gebracht
HOOFDKWARTIER VAN DEN FüHRER. 26 Maart
(D.N.B.) Het opperbevel der weermacht maakt bc-
kend:
Op het schiereiland Kerlsj weiden vrij zwakke
vijandelijke aanvallen afgeslagen. In het Donetzge-
bied strandden aanvallen van den vijand, die ten deele
door pantserwagens gesteund werden, in verbitterde
gevechten van man tegen man op den hardnekkigen
tegenstand van Duitsche en Roemeensche troepen. In
verscheidene sectoren van de overige deelen van het
Oostelijke front werden bij voortdurend dooiweer vij
andelijke aanvallen in voor een deel verbitterde ge
vechten eveneens afgeslagen. Plaatselijke aanvals-
acties verliepen succesvol.
Den 24en Maart wierpen gevechtsvliegtuigen in een
haven aan de Kaukasische kust een koopvaardijschip
van gemiddelde grootte in brand. Een Duitsche duik
boot bracht ten Oosten van Solloem een torpedojager
en een stoomschip van 5.000 b.r.t die van een krach
tig beschermd Britsch convooi deel uitmaakten, tot
zinken.
Duitsche gevechtsvliegers vielen met goede uitwer
king dc haven van La Valetta op Malta aan. Voor de
baai Marsa Scirocco kreeg een Britsch patrouille
vaartuig een bomtreffer.
Nachtelijke aanvallen der luchtmacht met bommen
van zwaar kaliber op het havengebied van Dover en
voor de oorlogvoering belangrijke doelen in deze stad
veroorzaakten groote schade. Een gevechtsvliegtuig,
dat op verkenning was, heeft overdag boven de Zuid-
Oostkust van Engeland een Britsch jachtvliegtuig
neergehaald.
De vijand wierp in den afgeloopen nacht brisant-
en brandbommen op verscheidene plaatsen in West-
Duitschland. De burgerbevolking leed verliezen aan
dooden en gewonden. Storingsvluchten van enkele
vijandelijke vliegtuigen voerden tot in het Zuidelijke
Rijksgebied. Naehtjagers en afweergeschut schoten
acht der aanvallende bommenwerpers neer. Hierbij
behaalde de eerste luitenant Becker zijn 15e en 16e
nachtelijke overwinning. Kapitein Ihkefeld schoot den
24en Maart zijn 70en tot 74en tegenstander in luchtge
vechten neer.
De FiihrcT en cle nieuwe lïviitseho rijksminister Speer
tijdens'een bespreking In liet hoofdkwartier.
Hoffmalin-Stapf-Pax-Holland-ra
Nog steeds verdedigen de Amerikanen een klei:;
landgedeelte op het Plillippijnschë eiland Luzon.
Butaan genoemd nismede twee eiland vestingen.
Corregidor en Caballo zijn gelegen in dé haai van
Manilla. Het Amcrikannschc front Is mot een dikke
zwarte lijn aangegeven op het kaartje. Ken massale
luchtaanval op Corregidor is door do Japanners in
gezet en meu verwacht een •fapau-ch offensief
op Butaan,
Bezetting der Andamanen van
verstrekkende beteekenis ge
noemd. De stad Toengoe omsingeld
TOKIO, 26 Maart (D N B.) Naar Domei meldt,
verklaart men in militaire kringen, dat de bezetting
van Port Blair door de Japanners de eerste stap op
den weg naar verovering van den Indischen Oceaan
is. De Andamanen vormen de eenige hindernis tus
schen Malakka, Ceylon en Brltsch-Indië.
De Japansche strijdkrachten zijn in de vroege mor
genuren van 23 Maart op Zuid-Andaman bij Port Blair
aan land gegaan. De Britsche troepen hebben, toen
zij de nutteloosheid van verder verzet inzagen, on
voorwaardelijk gecapituleerd
Door de Japansche bladen wordt de bezetting als
een operatie van ver strekkende beteekenis zeer groot
opgemaakt gepubliceerd. Dc bladen schrijven eenstem
mig, „dat deze operatic hot eenige juiste en verstaan
bare antwoord is op het intrigeerende spel van Cripps
in Indië, en wijzen er vervolgens op, dat door dc ver
overing van de Andamanen de d.-uk op Britsch-Indië
aanmerkelijk is verzwaard. Engelands zorgen om zijn
kroonkolonie Indië zullen hiermee dus aanzienlijk stij
gen. Het bezit van deze eilanden is voor de verdere
operaties in de Golf van Bengalen en in den geheelen
Indischen Oceaan van beslissende beteekenis. De eerste
buitenpost van Britsch-Indië Is daarmee reeds In Ja-
nansehe handen gevallen
De Engelsche minister van buitenlandsche zaken
Eden heeft Donderdag in het Lagerhuis het verlies
van de Andamanen bevestigd, waarbij hij sprak over
het ..teruetrekken van het kleine garnizoen". De con
servatief Herbert Williams verklaarde daarop, dat dit
een zeer ernstige toestand deed ontstaan. Hij wenschte
de verzekering te krijgen dat .dit nieuwe en vreese-
lijke gevaar voor Indië" op behoorlijke wijze het
hoofd zou worden geboden. Eden antwoordde: „Ik kan
daarover in het openbaar niets zeggen. Ik hebben alleen
een bloote mededeeling van de feiten gegeven en kan
niet verder gaan".
DE TOESTAND IN BIRMA.
STOCKHOLM, 26 Mart. (D.N.B.) In het in Nieuw
Delhi uitgegeven communiqué over den toestand in
Birma wordt volgens den Rritschen nieuwsdienst mede
gedeeld, dat het vliegveld van Toengoe, dat twaalf
kilometer ten Noorden van deze stad ligt, in Japan
sche handen is.
Toengoe zelf is door dc Japanners omsingeld.
VLUCHTELINGEN UIT BIRMA.
BANGKOK, 26 Mrt. (D.N.B.) 30.00 Indische vluch
telingen uit Birma zijn, na het overschrijden der grens,
langs junglepaden in Manipoer, in de provincie Assam
aangekomen. 60.000 arbeiders zijn op het oogenblik
bezig met de verbéteringen van de verbindingen over
land tusschen Birma en Assam.
TOKIO. 26 Maart (D.N.B i Veischeidene duizen
den R'-mncqrhe vrijwilligers zijn te Rangoon, naar de
Y' oer! Siimho»n" uit dit plaats meldt, tot afdee-
linee" vereenied. Den 25sten Maart vond een défilé
dezer vrijwilligers plaats, waarna zij naar het Noorde
lijk front vertrokken, onder geestdriftige toejuichiu*
gen der bevolking.
DE VOORSTELLEN VAN CRIPPS.
STOCKHOLM. 26 Maart (D.N.B.) Naar United
Press meldt, zijn de voorstellen van Cripps aan de
Indische partijleiders in Britsch-Indie „zonder
geestrilt" ontvangen. 1
