Haarlem's Dagblad
59e JAARGANG No. 18046
x x
Uitgave Lonrens Coster, Ml). Courant-Uitgaven en Algem.
DrukkerU N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, btjk. Soenda-
pleln 37. Postgiro 38810. Drukkerij: Z B Spaarne 12. Telet.
Directie 13082. Hoofdred 15054. Redactie 10600. Drukker!) 10132,
Administratie 10724, 14825. SoendapIelD 12230.
Olrecteur: P. W PEERFBOO
J ZATERDA6 18 APP.Il 1942
Abonnement per week 0,26, per maand l.IS, per kwartaal
3.42, franco per post 3,73, losse nummers 6 cent. Adverten-
tiën: 1—15 mm. fi,— elke mm.-meer ƒ0,20. Reclames 0.38
per mm. Contracttarlcven op aanvraag. Vraag en aanbod 1—12
mm. 0,96, elke mm. meer f 0,08. Groentjes 1—9 mm. 45 cent.
elke mm. meer S cent bi) contante betaling.
Prof. dr. van Slogteren 25 jaar
in de bloembollenstreek
Eenvoudige doch hartelijke viering
Zondag j.l. was het 25 jaar geleden, dat prof dr. E.
van Slogteren werd benoemd tot phytopatholoog
voor de Bloembollenstreek-.
Het gedenken daarvan zou in normale tijden zeker
tot een openbare huldiging geworden zijn, waaraan
zéér velen zouden hebben willen deelnemen' zoo
schrijft het „Weekblad voor Bloembollencultuur".
Nu de tijdsomstandigheden zulks ten eenenmale
moesten beletten, hebben de vakorganisaties er voor
zorggedragen, dat deze gedenkdag niet geheel on
opgemerkt voorbijging. In overeenstemming met de
wenschen van dert professor, was te voren aan een
en ander geen enkele bekendheid gegeven, zijn
ook de gelukwenschen namens het vak in besloten
kring aangeboden en werd over den gang van
zaken slechts summier verslag uitgebracht.
Op Zaterdag 11 April hebben de leden van den
staf van medewerkers hun Directeur met zijn gezin
in het Laboratorium ontvangen; aldaar kwam dien
Zaterdagmorgen ook het Comité voor het Nicolaas
Dsmesfonds, dat de Gouden Eere-Medaille van dit
fonds .aanbood., zooals jnen weet een speciale on
derscheiding, die namens het bloembollenvak al
léén voor zéér bijzondere prestaties, ten bate van
het algemeen vakbelang, pleegt te worden verleend.
Het bleek overduidelijk, dat de professor met deze
onderscheiding zéér ingenomen was.
In den namiddag maakte het Centraal Bloembol
len Comité zich tot tolk van het vak, door, aan een
lunch in besloten kring te Lisse, aan den jubilaris
een door Luitingh gecalligrafeerde oorkonde aan
te bieden, waarin voorkomt een opsomming van
wat in 25 jaar voor ziektebestrijding en verbeterde
cultuurmethoden is bereikt. Deze gelegenheid werd
door de bijna voltallig aanwezige Commissie voor
het Wetenschappelijk Onderzoek aangegrepen om
harerzijds aan te bieden het door den kunstschilder
O. Mendlik geschilderd portret van den jubilaris.
Hartelijke toespraken, ook van hen, die in vorige
jaren met Van Slogteren hebben samengewerkt, ge
tuigden van vriendschap en waardeering.
Hoewel het jubileum niet bekend geworden was,
toonden bloemen en andere geluk\Venschen de
hartelijke gevoelens van bewondering en dank, die
men jegens onzen Plantendokter koestert."
Rijst op bon 4-09 en 4-10
Voor het tijdvak van 19 April tot 16 Mei is rijst te
verkrijgen op de bonnen 4-09 en 4-10
GerefKerk te Heemstede
Ds. W. C. van den Brink uit 's-Gravenzande
beroepen
Vrijdagavond hebben de leden van de Geref. Kerk
te Heemstede een vergadering gehouden om ter ver
vulling van de vacature-Ds. E. T van den Born een
keus te doen uit het door den Kerkeraad opgemaakte
tweetal. De keus viel op Ds. W. C van den Brink uit
's-Gravenzandc.
Ds. v. d. Brink staat ook op een tweetal voor Am
sterdam-Zuid.
Ruilbeurs te Haarlem
Voor kleeding en schoenen
De N.S.V.O. schrijft:
1 De aandacht onzer stadgenooten vestigen wij op de
ruilbeurs, die dagelijks gehouden wordt in een der
lokalen van het Stadhuis ingang Zijlstraat. Zooals dlpn
ingezetenen bekend is bestaat hier gelegenheid om
kleeding en schoenen te ruilen". Door zeer velen wordt
hiervan reeds gebruik genaakt.
Ten einde deze collectie wat uit te breiden en zoo
doende de inwoners van Haarlem, en Omstrekenin
de gelegenheid te stellen goederen die niet meer pas
sen, te ruilen, verzoeken wij allen de voor hen on
bruikbare kleedingstukken of schoeisel, a'f te staan
aan de ruilbeurs. Een telefoontje of boodschap aan
onze ruilbeurs en het niet meer gedragen artikel wordt
dankbaar in ontvangst genomen.
Zeer vele stadgenooten kunnen dan weer geholpen
worden.
De Beurs is geopend iederen Maandag, Dinsdag,
Woensdag en Donderdag des namiddags van 2 'tot 4
uur.
Bevérwijksche groentehandelaren
gestraft
Prijsopdrijving de oorzaak
AMSTERDAM. 18 April. Eenige weken geleden
Is door rechercheurs van de Prijsbeheersching in
Noord-Holland in samenwerking met de gemeente
politie en deskundigen een controle gehouden van de
prijzen, welke groentenhandelaren en grossiers aan
hun klanten en afnemers berekenden. Het resultaat
was, dat bij verseheidene winkeliers en grossiers over
tredingen van de prijsvoorschriften werden, geconsta
teerd. Zij hebben zich dezer dagen door den Inspec
teur voor de Prijsbeheersching moeten verantwoor
den. Deze heeft strenge straffen opgelegd o.a. boeten
van f 200 en in enkele gevallen voorraden verbeurd
verklaard.
EXAMENS
ACADEMISCHE OPLEIDING.
Geslaagd aan de Gem. Universiteit van Amster
dam voor het doctoraal examen: de heeren W. Bos,
P. Hofruan, W. Cohen, R. G. Mulder en J. G. -Lange.
Candidaatsexamen geneeskunde (tweede gedeelte)
mej. B. 'Slagter en de heeren J. van Hazel, J. H.
Frenken, C. A. Th. Ruifrok, J. M. Barendrecht, C.
van Noort, A. J. Develing en T. J„ de Haas.
Arbeidsdienstplicht
I
1. Mannelijke personen die in het najaar wen
schen te studeeren of eenig examen wenschen af te
leggen aan een Universiteit of Hoogesehool en die
vóór 1 Juni 1942 den leeftijd van 18 jaar hebben
bereikt en geboren zijn na 1 Januari 1920 moeten
hun arbeidsdienstplicht hebben vervuld.
Vrijgesteld zijn alleen zij, die reeds vóór 1 Januari
1942 waren ingeschreven of al dan niet met goed ge
volg vóór dien datum eenig examen aan een Hooge
sehool of Universiteit hebben afgelegd.
2. Mannelijke personen, die na 1 Januari 1943 in
aanmerking wenschen te komen voor een betrekking
in openbaren dienst of bij het bijzonder onderwijs
en op 1 Januari 1943 den leeftijd van 18 jaar
hebben bereikt, moeten hun arbeidsdienstplicht
vervuld hebben. Uitgezonderd zijn zij; geboren vóór
1 Januari 1920.
Bovenstaande categorieën van personen moeten
dus op 1 Juni a.s. in de kampen opkomen. Om hun
dit mogelijk te maken hebben zij zich vóór 25
April a.s. schriftelijk of mondeling bij één der aan-
meldingsbureaux op te geven voor inschrijving, keu=
ring, enz.
Verdere bijzonderheden worden hun-op deze aan-
meldingsbureaux medegedeeld.
Hij. die onder bovenstaande bepalingen valt en
verzuimt zich aan te melden, kan zijn arbeidsdienst
plicht dit jaar niet meer vervullen.
De kampen eindigen op 14 November 1942; voor
1 studenten en a.s. studenten op 24 October 1942.
Voor de aanmeldingsadressen zie de advertentie
in deze oaurant.
Gewone vrijwilligers kunnen zich ook tot een be
perkt aantal opgeven.
Giften voor Winterhulp Nederland
Door Winterhulp Nederland zijn in de week van
7 t.m. 11 April bendragen ontvangen tot een totaal
bedrag van f 136.906.08.
Oproep landdienst
In aansluiting op mijn oproep voor den landdienst
deel ik mede, dat diegenen, die zich gemeld hebben,
omtrent de voorwaarden, toestemming der ouders,
enz. berichten dienen af te wachten van het staf
kwartier van den nationalen jeugdstorm.
Het is dus overbodig inlichtingen te vragen.
VAN GEELKERKEN.
De verhooging der spoorbaan
in Haarlem
40 jaar geleden werd met dit werk
begonnen
1902 was voor de ontwikkeling van Haarlem van bui-
tengewdne beteekenis! In ons vorig nummer herinner
den wij er reeds aan dat in dat jaar de Paardentram
haar bedrijf over deed aan de E(erste) N(ederlandsche)
T(rammaatschappij), waardoor Haaflem een vlugge
electrische tramverbinding Noord-ZUid kreeg in rui!
voor het paardentrammetje dat uit 'den tijd geraakt
was. Het is nu ook 40 jaar geleden dat de gemeente
Haarlem met de H.IJ.S.M. een overeenkomst sloot
voor de verhooging van de spoorbaan in Haarlem en
den bouw van een nieuw station.
De uitvoering van deze spoorwegwerken (die van de
gemeente ook een belangrijk financieel offer eischte)
is een mijlpaal geworden in Je ontwikkeling van onze
stad. De toestand met de drukke overwegen was on
houdbaar geworden, de uitbreiding der stad werd er
immers ernstig door belemmerd. In het bijzonder werd
dit gevoeld door de overwegen aan den Kruis- en den
Jansweg. Al plaatste de sDOorwegmaatschappij daar
haar actiefsten overwegwachter hef was niet mogelijk
het steeds drukker wordende verkeer te verwerken.
Ook de bouw van een luchtbrug voor voetgangers
bij den Kruisweg was geen afdoende verbetering.
Eerst toen de spoorbaan verhoogd was kon dc uit
breiding van Haarlem-Noord tot volle ontwikkeling
komen. Dat is toen snel gegaan! Nu woont -wel een
derde van de Haarlemmers ten Noorden van de spoor
baan.
Het was ook een" groote verbetering toen Haarlem
een nieuw en veel grooter station kreeg. Ook nu vol
doet dit nog aan alle eischen Alleen wordt het be
treurd, dat de doorgangen van de viaducten niet wat
breeder ontworpen zijn geworden, want die blijken,
nu het verkeer nog zooveel intenser ge.worden is, fei
telijk te smal.
Door de verhooging van de spoorbaan was het ook
mogelijk de tram, die eerst op het Stationsplein haar
«yndpunt had. door te trekken naar het Soendaplein.
waardoor de bewoners van Haarlem-Noord hun ge-
enschte communicatiemiddel met de stad kregen.
Men weet dat in de laatste jaren het plan gemaakt
is de spoorbaan HaarlémLeiden nog voider te ver-
hoogen, namelijk van de Brouwersvaart tot voorbij
den weg Haarlem-Zandvoort Financieele moeilijk
heden hebben die plannen evenwel voorloopig onmo
gelijk gemaakt. In de toekomst zal het plan evenwel
toch uitgevoerd moeten worden, want dc uitbreiding
van Haarlem-West wordt nu door de spoorwegover
gangen even sterk belemmerd als voor 1902 dc groei
van Haarlem-Noord.
De volkstuinen te Haarlem
Over de kansen der 1400 aanvragers
De heer H. Boeijing. secretaris van het Alge
meen -Verbond van Volkstuinders in Nederland.
Brouwerskade 51 alhier, is en dat nog wel buiten
zijn scheld een veelgeplaagd man. Want een
kleine tweeduizend Haarlemmers hebben zich in hel
afgeloopen najaar en van den winter aangemeld
voor een volkstuin en nu is het half April en gehoord
hebben ze nog niets. Dat'geeft natuurlijk een beetje
onrust, want het is langzamerhand hoog tijd ge
worden, het een en ander te zaaien en het ligt voor
de hand. dat menigeen er om inlichtingen op uit gaat
en bij den heer Boeijing belandt, diéhem tot
dusver ook al niet veel nieuws kon mededeelen.
Men weet het: Van overheidswege was aan het Alg.
Veroond van Volkstuinders de organisatie van het
volkstuinwezen in oorlogstijd opgedragen. Tot die,
organisatie was te rekenen: Vooreerst het in huur
verkrijgen van land, d&t door scheuren of op andere
wijze voor groenten en aardappelteelt kan Worden
ingericht, het toewijzen van de ongeveer 200 M2
groote perceelen en ten slotte het toezicht op het,
betelen van het lana, waarbij bepaald was, dat dit
voor minstens de helft met aardappels moest worden
beplant. Voor de eerste bewerking van den grond
was de Ned. Heide Maatschappij aangewezen.
Nu is de lan'ge en strenge winter ook bij de volks
tuinen een leelijke tegenvaller gebleken. Nog maar
enkele weken is men aan het grondwerk kunnen
beginnen en men begrijpt, dat het in gereedheid
brengen van vele honderden volkstuinen dus nog
wel even lijd zal vergen.
Doch er is nog meer, dat tegengehouden heeft. In
het najaar en zelfs van den winter werd er niet aan
gewijfeld, of er zou grond genoeg beschikbaar
zijn, eenige gemeentegrond en bovendien particulier
terrein, dat men zich voorstelde langs den weg van
minnelijke schikking, c.q. dien der vordering te zul
len verkrijgen. Maar dat is hier en daar tegengeval
len. Grond, waarop men het oog gevestigd had,
blijkt voor andere doeleinden niet aan de bedrijven
onttrokken te kunnen worden en zoo is het te voor
zien, dat niet iederen gegadigde het zoozeer begeerde
volkstuintje zal kunnen worden toegewezen. Dat is
niet plezierig, maar waar niet is verliest de keizer
zijn recht. Men zou de opmerking kunnen maken,
dat het misschien voorzichtiger was geweest, de ge
legenheid tot aanvrage om een volkstuin niet onge
limiteerd open te stellen, doch hier staat bet Ver
bond van Volkstuinders buiten.
Men rekent nu dat een veertienhonderd aanvra
gen zal kunnen worden ingewilligd. Dat is een zeer
groot getal op zichzelf en-men heeft he\ niet kun
nen bereiken, zonder letterlijk allen beschikbaren
grond aan te wenden. Zoo zullen wegbermen e.d.
benut worden voor teelgrond en nog steeds is men
bezig, op zoek naar nog voor tuinland bruikbaar
terrein.
Momenteel is men druk bezig, op verschillënde
punten de volkstuinen in orde te maken, zoodat het
nu niet zoo lang meer duren kan, of de eerste tui
nen kunnen worden uitgegeven en dan volgt de rest
vlug genoeg.
Intusschen regent het aan het secretariaat van het
Verbond verzoeken om inlichtingen, schriftelijke en
mondelinge. Uit het bovenstaande moge zijn geble
ken, dat het moeilijk antwoorden was op vragen, die
men voor een deel zelf niet beantwoorden kon. Men
weet nu. dat er „schot" in de zaak zitf Successievelijk
komen de eerste veertienhonderd aanvragers dus aan
bod en zullen eerlang bericht krijgen, dat, waar en
wanneer zij hun tuintje kunnen betrekken. Zooals
men weet bedragen de kosten ongeveer f 14, waar
van ten minste de helft.bij de aanvaarding moet
worden gestort en de rest in Juni. Voor zaad- en
pootgoed zal naar alle waarschijnlijkheid vanwege
hét verbond kunnen worden gezorgd.
Hiermede is het voornaamste gezegd wat er om
trent de volkstuinen vermeld kan worden. Men
houde er rekening mede, dat er aan het secretariaat
weinig aan kan worden toegevoegd, zoodat het wei
nig zin heeft, mondeling of schriftelijk inlichtingeri
in te winnen. Gelijk hierboven gezegd: Successie
velijk zullen de tuinen worden uitgegeven en wel
ten getale van 1400. Dat beteekent, dat een flink
deal van de aanvragen zal kunnen worden ingewil
ligd, al zullen een paar honderd onbeantwoord moe
ten blijven, Dit geldt voor alle aanvragen, dus zoo
wel voor aie te Amsterdam als aan het Raadhuis te
Haarlem of aan het Secretariaat van het Verbond
werden ingediend. Het wachten is nu nog maar op
het gereedkomen van den grond. Men oefene daarom
nog even geduld!
Sprang-Kapelle door hevigen brand
geteisterd
SPRANG-KAPELLE, 17 April. Door het ont
ploffen vaneen gasgenerator ontstond brand in de
schuur van%en loondorscher A. van Wijlen. De
schuur stond aanstonds in lichter laaie. In een oog
wenk was ook het nabijgelegen woonhuis een prooi
der vlammen. Aangewakkerd woor den zeer hevi
gen Noord-Oostenwind deelde het vuur zich mede
aan andere in de nabijheid gelegen perceelen, zoodat
men het raadzaam achtte, de brandweren van de
gemeenten Waalwijk, Loon op Zand en Tilburg te
ontbieden. Toen deze ter plaatse arriveerden, waren
reeds verschillende gebouwen, waaronder een kapi
tale boerderij en een bakkerij, door de Wammen
aangetast. Na een uur slaagde men er in het vuur te
beperken, waarbij het ook gelukte om een school,
waaraan de vlammen zich reeds hadden medege
deeld, te behouden. Het in de stallen aanwezige vee
kon nagenoeg geheel worden gered waarbij een per
soon zulke zware verwondingen opliep, dat hij zfch
onder geneeskundige behandeling moest stellen. De
brand, die om ongeveer half twee ontstond, en
welke met. vier motorspuiten werd bestreden, was
men te vijf uur zoo goed als geheel meester. De
schade wordt gedeeltelijk door verzekering gedekt.
(A.N.P.)
Welke bonnen zijn thans geldig
Van 19 lol en mei 25 April:
21A Brood 4 rants. „„>,.,1,
21B Brood V, rants. B,ood gSb3k
21A Vleesch l rants. Vleesch of
21B VI waren j rants vleeschwaren
21A Aardappelen 1V( K.G. Aardappelen
213 Aardappelen V2 K G Aardappelen
Van 19 April t/m 16 Mei:
279 Algemeen 1 K.G. Suiker
3-01 of 4-01 reS. 50 gr. Cacao
259 Algemeen 250 gr. Koffiesurrogaat
280 Algemeen 500 gr. Jam
277, 281, 285, 289
Algemeen 1 rhnts Bloem, brood of gebak
4-09, 4-10 res. 250 gr. Rijst
283 Algemeen 250 gr. Peulvruchten
284 Algemeen 250 gr. Gort
287 Algemeen .100 gr. Vermicelli of maïzena
278. 282. 286, 290.
294 Algemeen 100 gr. Kaas
21A t'm 24A Melk 3V? L. Melk
21B t''m 24B Melk \VA L. Melk
Van 26 Maart tot cn met 26 April:
3-04 of 4-Ö4 Ros. 400 gr. Sinaasappelen
Van 12 April tot en met 20 April:
19 Boter of Vet 125 gr.- Boter of margarine
Van 19 April t'm 13 Juni:
288 Algemeen 150 gr. Koffiesurrogaat
Bijzondere rantsoenen:
Van 19 April t'm 16 Mei:
291 Algemeen 250 gr. Peulvruchten
Voorts:
Zeep Bon 211, 228 en 272 Algetrffeen en gon G H en I
der zeepkaarten 1 rantsoen zeep. Bon H en I toilet
zeep 75 gram toiletzeep 80 pCt. t.m. 30 April. Bon L
Textiel (Mannen) 50 gram scheerzeep t m. 30 April.
Roeren, verbouwt blauwmaanzaad
's-GRAVENHAGE, 18 April. De vetvoorziening
is van de grootste beteekenis voor de volksvoeding.
Vet voortbrengen kunnen wy op twee manieren:
1. door middel van onzep veestapel;
2. door den verbouw van oliehoudende zaden.
Daarom worden de veehouders opgeroepen zoo
veel mogelijk melkvet te produceere'n en minder
kalveren te houden. Daarom zijn de akkerbouwers
opgewekt meer oliehoudende zaden te verbouwen
in den vorm van koolzaad, dat de grootste vet-
opbrengst per hectare geeft en in den vorm van
blauwmaanzaad.
Met den allergrootsten nadruk wordt thans op den
verbouw van détt. laatste gewas aangedrongen, te
meer nu door de ongunstige weersgesteldheid, sinds
den uitzaai van koolzaad in den vorigen nazomer
van dit gewas minder geoogst zal kunnen worden
dan noodig is voor een goede vetvoorziening.
Blauwmaanzaêd is het zomergewas dat de groot
ste olie-opbrengst bevat. Het kan vooral verbouwd
worden op de zwaardere grondel).
Boeren, het Nederlandsche volk 'vraagt u op?
vet. Geeft daarom aan den oproep tot verbouw van
veel blauwmaanzaad gehoor. Doet, wat gij kiyit om
uw volk voor een vet-tekort te behoeden.
Uw moeite zal beloond worden. Het door u ver
bouwde blauwmaanzaad zal door de regeering af
genomen worden voor 60.— per 100 kg., wat u
een flinke geldelijke opbrengst waarborgt, terwijl
u bovendien het récht ontvangt om voor iedere 100
kg. blauwmaanzaad dat u inlevert 1 kg. spijsolie of
spijsvet extra te koopen tot een maximum van 50
kg. per gezin.
Verbouw van blauwmaanzaad op gescheurd gras
land geeft bovendien recht op een scheurpremie
van 250 per H A.
Boeren, verbouwt dus blauwmaanzaad zooveel
als in uw vermogen ligt. Het is de hoogste tijd.
Daarom direct aan den slag.
BIJEENKOMSTEN TER GELEGENHEID VAN
DEN VERJAARDAG VAN DEN FüHRER.
Voor zoover tot nu bekend', spreekt op den ver
jaardag van den Fiihrer, op 20 April a.s., des
avonds in Büssum de Béauftragte van den Rijks
commissaris voor de provincie'Noord-Holland Gau-
inspeklcur Unger.
In Hilversum spreken de Belriebsgeschaftsfiihrer
der N.S.D.A.P. uit Amsterdam Pg. Pott en de kring-
leider der N.S.B., de heer den Otter.
In Haarlem spreken de Ortsgruppenleiter der
N.S.D.A.P. Pg. Gerisch en burgemeester Plekker.
In Alkmaar spreekt de Referent Pg. Lüttgen van
de Dienststelle des Beauftragten ..en de districtslei
der der N.S.B., de heer Ouwerkerk.
In Zaandam spreekt de Referent Pg. Eggert van
de Dienststelle der Beauftragtén.
VERZOEKEN OM LOONSVERHOOGING.
Met ingang van 20 April a.s. zal het College
van#Rijksbemiddelaars verzoeken tot het 'verkrij
gen van vergunning tot salaris(loons) verhooging
'uitsluitend in behandeling nemen, indien bij die ver
zoeken worden overgelegd de voor de afdoening
vereïschte formulieren. Deze formulieren, die door
den werkgever moeten worden ingevuld, zijn koste
loos verkrijgbaar bij het Bureau van het Collee
van Rijksbemiddelaars te 's Gravenhage, bij den
Centra len Dienst, de Districtsbureaux en de Haven-
arbeidsinspeciiebureaux der Arbeidsinspectie en bij
de Gewestelijke Arbeidsbureaux en hun bijkanto
ren.
NED. HERV. KERK.
Tot ouderlingen van de Ned. Herv. Kerk te Haar
lem zijn herkozen de heeren T. van dpn Boogaard,
J. P. van Eysden, J. Hagen en G Smit. Gekozen
werden de heeren D. Franken. A G. C. Meyer en
Dr. S. Boonzaayer in de vacatures resp van de
heeren C- van Dullemcn, H Hoogeboom en J ten
Klooster. Tot diakenen werden herkozen de heeren
J. C. Cramer, D.'Boer, A. Koster, A. Ph. Romeyn,
W. C. Schotte en J. Vernhout
FEESTAVOND „ACCORDIA".
Het Eerste Haarlemsche Piano Accordeon orkest
Aecordia" organiseert een amusementsavond op
Maandag 27 April en een herhaling $p Dinsdag 28
April in het gebouw van den Haarlemschen Kegel
bond. Tempeliersstraat 35 Medewerking verleenen
Max v. Laarhoven, humorist. Fam. Gerritsen, marim-
ba-, vibrafoon- en xylofoonsolisten; Herman Teunis-
sen. accordeonvirtuoos. 1
Als de hond het hoogst is. is*de Nederland
sche Volksdienst nabij. Blijft geen buiten
staander, ^luit u aan als lid.
Vergeefsche aanvallen der
bolsjewisten
Installaties te Southampton bestookt
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 17 April
(D.N.B.) Het opperbevel van de weermacht maakt
bekend:
„In den Centralen sector van het Oostelijke front
viel de vijand op een plaats met vrij sterke strijd
krachten aan. De aanval werd afgeslagen. Andere
plaatselyke aanvallen van den vijand in den Centra
len en Noordelijken sector van het front bleven even
eens tevergeefsch. Bij luchtaanvallen op achterwaart-
sche verbindingert en vliegvelden van de bolsjewisten
leed de vijand aanzienlijke verliezen aan vliegtuigen
en rollend materieel.
Op het schiereiland Kertsj werden haveninstalla
ties met goede uitwerking gebombardeerd.
Boven het Kanaal en de Engelsche Zuidkust scho
ten Duitsche jagers gisteren overdag in luchtgevech
ten 11 Britsche vliegtuigen neer.
Formaties gevechtsvliegtuigen vielen in den afge
loopen nacht ravitailleeringsinstallaties in Southamp
ton aan. waardoor zichtbare branden en explosies
ontstonden.
Engelsche vliegtuigen boven
Duitschland
Vijf bommenwerpers neergeschoten
BERLIJN, 18 April (D.N.B.) Britsche bom
menwerpers hebben naar aan het D.N.B. wordt
gemeld, in den afgeloopen nacht woonwijken in
Hamburg met brandbommen aangevallen, waardoor
schade aan de huizen werd aangericht. De burgerbe
volking leed enkele verliezen. Volgens tot dusver
ontvangen rapporten werden vijf der aanvallende
bommenwerpers neergeschoten.
Negentién Britsche vliegtuigen
neergeschoten
Bij aanval op Westelijk kustgebied
BERLIJN, 17 April (D.N.B.) Volgens een medc-
deeling van het opperbevel der weermacht hebben
vanmiddag afdeelingen Britsche bommenwerpers on
der krachtige bescherming van jagers de kust van het
bezette gebied in het Westen aangevallen. Duitsche
jagers bonden den strijd aan en schoten 19 vijandelijke
vliegtuigen, waaronder vier groote viermotorige en
drie andere bommenwerpers neer.
Luchtaanval op gebied van Tokio
De eerste sedert het uitbreken van
den oorlog
TOKIO. 18 April (D.N.B.) Het hoofdkwar
tier van den Oostelijken verdedigingssector heeft
medegedeeld dat volgens de tot dusver ontvangen
berichten bij een aanval van vijandelijke vlieg
tuigen op het gebied van Tokio en Yokohama negen
vijandelijke vliegtuigen zijn neergeschoten.
De aanval vond pl>ats op Zaterdagmiddag. Dit was
de eerste vijandelijke luchtaanval sedert het begin
van den oorlog. Vijandelijke vliegtuigen naderden
ongeveer om 12.30 uur uit verschillende rich
tingen, waarop zij onmiddellijk door jagers en lucht
doelartillerie werden afgeslagen. De door dezen
luchtaanval aangerichte schade is gering.
Nieuwe vorderingen der Japanners
in Birma
Versterkingen te Rangoon ontscheept
SJANGHAI, 17 April (Afip) Uit New Delhi
wordt gemeld: De Japanners hebben twee divisies
versterkingstroepen te Rangoon ontscheept. Een
Japansche colonne, die langs de Salwien in Noor
delijke richting oprukt, bevindt zich in de omge
ving van Leikz, hoofdstad van de provincie Kare-
ni, terwijl een andere colonne oprukt ten Noord
oosten van Toengoo,
OP DE PHILÏPPI.TNEN.
TOKIO, 17 April (Domei) .De voorhoede der Ja
pansche troepen op Panay heeft gisteren de stad Iloilo.
'een belangrijk strategisch punt in het Zuiden van het
eiland bezet, na het gebied van vijandelijke strijd
krachten gezuiverd te hebben. De Japanners hebben
voorts de stad Kapiz in het noorden van Panay bezet
Naar de „Yomioeri Sjimboen" meldt hebben Japan
sche troepen den 25sten Maart Zambales aan de West
kust van het eiland Luzon bezet.
Daardoor zijn de grootste mangaanlagen in Oost-
Azië in Japansche handen gekomen. De mijnen bleven
onbeschadigd. Er werden aanzienlijke hoeveelheden
mangaanerts aangetroffen.
Capiz op Panay bezet
TOKIO, 18 April (D.N.B.) Een van de Japan
sche landingscorpsen heeft, naar hier bekend wordt,
hedenochtend vroeg de havenstad Capiz in het.
Noorden van het eiland Panay bezet. Ook alle ove
rige belangrijke kustplaatsen van het eiland bevin
den zich intusschen in Japansche handen. Panay is
in zooverre zeer belangrijk dat rich aldaar vijf
groote vliegvelden bevinden, van waaruit Manilla
in twee uur bereikt kan worden. Men kan aanne
men dat de Amerikanen zich bij hun jongste bom
aanvallen op Manilla van deze bases hebben be
diend, vooral daar zij op Balanga niet meer de be
schikking hadden over een luchtmacht en de in
stallaties op het eilancf Corregidor door talrijke
luchtaanvallen der Japanners min of,meer totaal
vernield zijn.
DE VERKEERDE KREEG EEN KÖGEL.
AMSTERDAM, 17 April. Dc poging tot ontvluchten
van een fietsendief is vanochtend vroeg op het Dam
rak de oorzaak geweest van aanzienlijk letsel van een
voorbijganger.
Een agent van politie zag n.l., dat iemand zijn rijwiel,
dat hij op eenigen afstand had neèrgezet, wegnam en
er mede vandoor wilde gaan. Na vergeefsche somma
tie om te stoppen, trok de agent zijn pistool en loste
eenige schoten op den dief welke weliswaar tot ge
volg hadden, dat deze zijn ontvluchtingspoging staak
te, maar tegelijk oorzaak waren, dat een voorbijgan
ger door een kogel in het hoofd werd getroffen, zoo
dat deze in een ziekenhuis moest worden opgenomen.
De fietsendief werd gearresteerd.
Bij den ver-
jnanlBg vnn
Adolf Hit
ler. De
Fiihrer
wordt ter
gelegenheid
van de
eerste
steenlegging
van het
„Hans dos
d Putschen
T>eniden-
verkehrs"
te Berlijn op
14 Mei 1938
door de ar
beiders
geestdriftig
toegejuicht.
P.B.Z.-Pax
Holland-c
Adolf Hitler
foto Pax-Holland
Uit* de nooden der volken worden de voorgangers
en leidslieden geboren. De geschiedenis van de op
komst der Nederlandsche Republiek is tegelijkertijd
de levensbeschrijving van Willem de Zwijger. Zon
der een Fransche revolutie is de figuur van een
Napoleon, de zoon der omwenteling, niet te dqn-
ken. Als de neergang aan een volk voltrokken
schijnt, dan komt er uit dat volk plotseling een ge
stalte naar voren, die de sluimerende krachten ver
levendigt en het wekt tot een reveil, tot een daden
drang. sterker dan te voren.
Tot de figuren, die de groote gaven hunner per
soonlijkheid in dienst van hun land en hun volk heb
ben gesteld en 'nun stempel hebben gedrukt op hun
tijd, behoort ongetwijfeld de man, wiens geboorte
dag. 20 April, straks in broeden kring herdacht zal
worden, Adolf Hitler. Doch er is een verschil, dat
de beteekenis van Hitier boven andere leidende fi
guren acéentueert, een verschil, hierin bestaande,
dat Hitier niet alleen zijn volk, maar gansch een
ras, niet alleen zijn land. maar gansch een wereld
deel heeft gevoerd op de paden van een nieuwen
tijd. Twijfel daarover is onmogelijk: nieuwe gedach
ten hebben zich baan gebroken, een andere wereld
beschouwing dan te voren heeft burgerrecht gekre
gen. Wie bedenkt, dat dit het resultaat is van den
slechts twintigjarigen arbeid van één mensch,
erkent het geniale in deze figuur.
Volksheilige is hü in het eigen land geworden en
dat is begrijpelijk. Want het was een berooid, ver
armd, ontworteld volk, dat hij na den wereldoorlog
aanschouwde, een volk, dat zichzelf verscheurde in
jammerlijken burgerkrijg en een speelbal was van
de invloeden'van over de Noordzee cn van over de
Poolsch-Russische vlaktehet was Hitler, die in
weinige jaren het Duitsche volk ophief tot den staat
waarop het recht heeft en het zijn plaats wees in den
vreedzamen wedloop der volken. Het was Hitier,
die den weg wees tot oplossing van tal van sociale
problemen binnen de grenzen cn het Duitsche volk
in zijn optreden naar buiten de karaktervastheid
hergaf na jarenlange karakterloosheid. En toen de
reactie den storm tegen het verjongde Duitschland
ontketende en Hitier behalve staatsmanswijshcid
ook veldheerstalent ontplooide, verhief hij zich daar
mede tot de hoogte dergencn, die aanspraak mogen
maken op de beste gevoelens van liefde en trouw
van het volk, dat zijn wedergeboorte aan hem te
danken heeft
Doch, is Hitier volksheilige, hij is vóór alles volks
genoot. Jarenlang waren de nooden van het Duit
sche volk in den letterlijken zin van hét woord zijn
eigen nooden Armoede, vernedering en dreigende
ondergang, hij heeft ze persoonlijk zoo goed gekend.-
als het Duitsche volk in zijn geheel. Hij heeft zijn
staatsmanswijsheid niet opgedaan uit de folianten en
in de regeeringsvertreklfcn van Weenen of Berlijn,
maar in de volksvergadering, de verboden vergade
ring dikwijls, in .den omgang met het zwoegende,,
marrende, wanhopende volk, in de vesting, waarin
een wankelmoedig regime hem had'opgeborgen.
in die jaren moet bij Hitler die ontzaglijk groote
liefde voor zyn volk zijn gegroeid, die hem sterkte
zoowel tot de volharding als tot den strijd en die hem
voor eeuwig den dank van Difitschland verzekerde.
Is dit niet de diepe zin van de Duitsche omwen
teling, sindsdien uitgegroeid tot een Europbesche
revolutie, dat het begrip „Volk" van een vaag en
abstract beeld is geworden tot een tastbare, sterke
realiteit? Wat was het volk anders dan de onmon
dige, onwetende massa, goed genoeg om belastingen
op te brengen en op gezette tijden de vertegenwoor
digers in de bestuurslichamen van stJd en staat te
kiezen? Wat anders dan de rechtlooze ongetelden,
die leefden in de gestadige vrees, straks ook te
zullen behooren tot de millioenen werkloozen?
Dit is anders geworden. Het tempo was hier wat
sneller, daar wat trager, maar de tijd is niet verre
meer, of ieder volksgenoot iai de Germaansche lan
den heeft zijn plaats in de rijen der zijnen gevon
den. Er zal arbeid zijn, die niet langer als een
vloek maar als een zegen erkend wordt, er zal ar-
beidseer zyn en liefde tot «den arbeid en eerbied
voor den arbeid, arbeid, die niet hunkerend bidt
om goud, goud en nog eens goud. maar om nieuwe
kracht voor nieuwen strijd en om zegen op het werk
van noofd en handen.
Tot het besef van deze nieuwe waarden heeft
Hitier zijn volk gewekt en aan zijn denkbeelden
gestalte gegeven door het nationaal-socialisme, dat
in wezen en verschijning nog steeds niets anders
wil zijn dan een broederschap van lotsverbonden
menschen, die vereentgd zijn in liefde voor volk
en vaderland en in eerbied voof den arbeid in de
verzekering van eigen kracht en in vertrouwen op
Hooger Bestel.
Dit zullen de wereldleidende waarden zijn, die
straks de menschheid nieuwe orde en nieuwe rust
zullen brengen. En nu is het de weedom van deze
jaren, dat deze zich baanbrekende wereldleiding
den strijd niet kan ontgaan met de oude wereld
heerschappij, die als toppunt van haar wenschen
slechts de macht en het goud ziet, de wereldheer
schappij, die leeft bij het conflict en bij de legen-
stelling en eeuwen en eeuwenlang de menschheid
van den eenen oorlog in den anderen heeft gevoerd.
Want hiermede is een dualiteit geschapen, die in
den vorm van een wereldoorlog tientallen volken
in den strijd betrekt. De strijd tusschen de oude
wereld, die ten koste van hooge goederen en
stroomen bloeds zal trachten te behouden, wat haar
macht en voordeel brengt en de nieuwe wereld met
haar nieuwe idealen.
Voor deze nieuwe wereld strijdt thans het Duit
sche volk en de met dit land verbonden naties onder
leiding van Adolf Hitler. Ten tweeden male is het
wonder geschied; de staatsman zonder staatsmans-
opleiding, die het berooide Duitschland weer ophief,
deed zich in oorlogstijd kennen als een opperbevel
hebber. die, zonder militaire opleiding van beteeke
nis, legers en vloten van eeuwenoude wereldrijken
bedwong. Doch heeft dit wonder niet dezen rede
lijken grond, dat wij in onze dagen de oude wijsheid
weer ervaren, dat het oude verdwijnen moet voor
het jonge, nieuwe, frissche leven van den komen
den tijd en dat er geen macht ter wereld dezen loop
der dingen kan verhinderen?
Zoo eeren wij in Adolf Hitler den grooten drager
van de nieuwe gedachten, den man. die, eenmaal
tot de leiding geroepen, zich niet laat leiden door
het volk maar het blijft sturen op het pad van trouw
en deugd en eer, den man, onder wiens leiding
straks alle Germaansche staten zich zullen vereeni
gen tot de continentale, Europeesche eenheid, waar
van lang werd gedroomd en die in weerwil van haat
en tegenwerking eerlang gestalte zal krygen in een
nieuw, duizendjarig rijk, waarin welvaart, arbeid en
bestaanszekerheid zal zijn voor ons en onze kinderen.
D.
ERDl ISTEREN van ?0A2 tot 6.35
Maan 18 April onder 23.39, 19 April op 8.56
Verduisteren van 20.44 lot 6.33
Maan 19 April op 8.56, 20 April onder (Ufl
1
