Haarlem's Dagblad
S-4SHSSS
Ff"kriü
SSSS-S^Hll -rn
Ss^jrraKHT-xS
KStSESwS»' r**
jETasS
BEZOEKT DE TENTOONSTELLING „HET DUITSCHE BOEK VAN HEDEN" in de Vleeschhal
59e JAARGANG No. 18056
x x
Uitgave Lourens Coster, WQ. v. Courant-Uitgaven en Algem.
DrukkerU N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, bUk. Soenda-
plelD 37. Postgiro 38810. Drukkerij: Z- B. Spaarne 12. Telef.
Directie 13082, Hoofdred 15054, Bedacüe 10600. DrukkerU 10132,
Administratie 10724. 14825. Soendapleln 12230.
Directeur: P. W. PEEREBOOM
DONDERDAG 30 APRIL 1942
Abonnement per week 0.26, per maand 1,15, per kwartaal
3,42, franco per post 3,73. losse nummers 6 cent. Adverten-
tiën: 1—15 mm. 3,— elke mm. meer 0.20. Reclames 0,34
per mm. Contracttarleven op aanvraag. Vraag en aanbod 1—12
mm. 0,96, elke mm. meer 0,08. Groentjes 1—9 mm. 45 cent,
elke mm. meer 5 cent bjj contante betaling.
Schoenenbons blijven 2 maanden
geldig
's-GRAVENHAGE, 30 April. ®eJSSrt
schoenenbonnen, welke geduiende e
geldig waren, verlengd met een:ma£U|| Jtwee
April uitgereikte bonnen blijven derhalve twee
maanden na den daarop vermelden datum van
afgifte geldig.
Vernietiging van bonnen
's-GRAVENHAGE, 30 April De
fv^weV-w"
ar-féfiSKSS
da^nnen
bij aanwijzing voor een langer- a veridaard
inwisseling daarvan kan koopen.
Vaste brandstoffen voor koken en
voor genarotoren
BON AANWIJZING.
s GRAVENHAGE 29 AprU. - De secn-^em va^^ndei.
nijverheid en scheepvaart maak 1943 de
het tijdvak van 1 Mei 1942 tot en mei ^uitgereikte
bon ..01 KF" (»>ei«e kleur) varito |eeft op
kookkaarten J®°ré\"teeenheld vaste brandstoffen, met
het koopen van e e n eennet er rekening mede
uitzondering van ®ntharcle betrokken brandstof-
,e houden, da. me. de op lw» gekomemdai.r he. In
den beschikbaar ^stellen. Mei 1942 tot
VOO'J, e.vjn S—
- en met 31 Mei 1942 de met ,,g hgt koopen va® een
periode" gemerkte pon.n®° £eraclet£00tjes 4 of 5, terwijl
hectoliter (max. 7o kg.) anttiraw j kte bonnen
de met ..generatorturt vU«e ^00^^ Qp het koopen
gedurende hetzelfde tijdvakreeds eerder bekend is
van 50 stuks ?aggerturf. Zooals reeds ^eme^^
gemaaktzijnturfcokesn op vergunningen van
ratorantharclet veikiugoaai,r" £eerslnspect e. Deze
K« rllh.holnnbuj-Muofde.dksverke.min^
SSSf" Sa^eïSlde» furfcoxes. Een «en-
heid tbrfcokes bedraagt 50 kg.
De distributie van zeep
en* SA£pvTa5emSige;se5S
datde 'onderstaande bonnen recht geven .op de daar
reSUP.5C0tg,°,r"oUe,:éeep (samenstel!,ng van na 1
cJivtnmhPr 19401 hetzij 90 gram huishoudzeep, hetzij
150 grath zachte'reep (samenste'"ng(s™ „"el,lig""van
Au'gSsïïs SS™ hetzije250 granT^eeppoeder ,sa-
nfensfeUimg van JoJ'l Me, ,942,; gUltjg'O™
poeder (samenstelling van na 1 Mei 1912), netzp
erCWvoCoh,?r°adfgé' Stukken huishoudzeep van 120
■gS mogen telen inlevering van één hon worden
Sï!riS, "p" hke?dkooep" nbvf„d?? g»m van
OU|loïïsmb"Snd°gmag wasehpoeder uitsluitend aan
gestóld? waarhU één rantsoen Shampoo 200 gram be-
drwa?seherijen zün verplicht voor elke twintig kilo|
Pram droge vuile wasch een zeepbon van het. publiek
fl mtvangst te nemen, voordat zij tot behandeling
van het ivaschgoed, hetzij ineens, hetzij in gedeelten,
overgaan Dit voorschrift geldt eveneens voor ..wMCh-
verzenders". die slechts als !"«ch<™«r50°" ,U"S
het publick en de wasscherljen llWlj.®™
van kantoren hötels. cafés enz. kan ter behandeling
worden gegeven, zonder dat daarbij bonnen behoeven
hï worden afgegeven, voor zoover het betreft hand-
doeken poets- en stofdoeken, servetten e d. De nier
genoenido uitzonderingen gelden derhalve met
"voor^wortt^kend gemaakt/ da, de Seldlghddj;
duur der eveneens ter verkrijging v'" "eJL,?
„H-toilëtzeep" en I-toiletzeep" is verlengd tot
'"cXlideVef tijdvak van Mei to, en met 31
Augustus a s. geeft de met „U" gemerkte bon der tex
hetzij 50 gram scheerzeep, hetzij een tube- of eén pot
SCH?trisêrêeds vaak gezegd, maar het kan niet genoeg
worden TerhlaW distributiebescheiden zijn waarde
FiTwezTrS^n°XenXXSM
maken hSfp geen uitzondering. Gelukkig mag wor-
L;,,S%drLfre,°m WXnXeTfsUaï er™ eb zoo
en dan moeilijkheden voordoen, bit,.
"^""isTt'Th'anï hSTgX bij de Mhb.»< v„
Xe^^^hr1f belbe^^iX^r^rX
geldig waren, doch waarop zij geen P
öfwVd"^
tfK in bezit zijnde
bonnen zorgvuldig!
Honden, en kattenbrood
f-RAVENHAGE. 30 April - Het rijksbureau voor
de' voedselvoorziening in oorlogstijd /""kt bekend^
db" r%dvaX,e0dneieXIv,o0.tdee?kamaXI vS V2&
der.lfde boeveelheden hondenbrood verkrijgbaar wor-
groep K) wordt voor dezelfde periode 1% K.G katten
'rNad|oCXdb?«28zeun ae bonnen no. 4 van boven
bedoelde ^^artet^ ongeldig; zij mogen dan nie, meer
worden aangenomen.
Het Bron-water uit de
Haarlemmermeer
50 jaar geleden werd de concessie gegeven
voor dc leiding naar Haarlem
Het is thans (einde April) juist 50 jaar geleden dat
de gemeenteraad van Haarlem concessie verleende
aan de Maatschappij tot exploitatie van Staalwater-
bronnen tot het leggen der buizen voor het leiden van
het staalwater uit de bronnen ip de Haarlemmer
meer naar het in erfpacht afgestane terrein in het
Frederikspark te Haarlem.
Het maatschappelijk kapitaal van deze onderneming
bedroeg f 335.000. waarvan voorloopig geplaatst werd
f 200.000 in stukken van f 1000. f 500 en f 250.
Dat was het begin van de lange lijdensgeschiedenis
van het Brongebouw. Het wekken van de verwachting
dat Haarlem een druk bezochte badplaats zou wor
den, van welke verwachting evenwel nooit het klein
ste gedeelte in vervulling gegaan is.
Trouwens het begon al met een teleurstelling,
want de leening die de onderneming uitschreef om
het werk te kunnen uitvoeren werd aanvankelijk niet
volteekend. Maar de enthousiasten voor het plan lieten
zich niet afschrikken cn zij slaagden er tenslotte toch
in het benoodigde geld bijeen te brengen.
Wij zullen nu niet opnieuw de lange lijdensgeschie
denis. van het Brongebouw in herinnering brengen.
Men weet dat het einde was afbraak zoodat op den
vrijgekomen grond het Sportfondsenbad gebouwd kon
worden. De bron in den Haarlemmermeerpolder wordt
evenwel nog steeds ge6xploiteerd. want in den loop
der jaren is wel gebleken dat dit bronwater van zeer
goede kwaliteit is.
Directeur Haarlemsche
Straf gevangenis
Vertrekt 1 Mei naar Rotterdam
De heer J. de Jonge, die sinds November 1939 als
directeur van de Strafgevangenis te Haarlem werk
zaam is, gaat 1 Mei naar Rotterdam, om daar even
eens de functie van directeur der strafgevangenis te
aanvaarden. De heer J. Hoogland, directeur van het
Huis van Bewaring te Utrecht, is als zijn opvolger'
benoemd.
De rijtijden van de tram
Uitbreiding vermoedelijk na 14 Juni
Zooals men zich herinneren zal zijn verleden
jaar de rijtijden van de N.Z.H.T.M. gedurende den
zomer verlengd tot half twaalf des avonds, op welk
tijdstip de trams in de remise moesten zijn.
Naar wij vernemen, zal deze uitbreiding, onvoor
ziene omstandigheden voorbehouden, ook dit jaar
weer plaats hebben. Verwacht mag worden, dat na
14 Juni er dus een half uurtje bijkomt.
De lijn Heemstede—Soendaplein
Verbetering van den avonddienst
De N.Z.H.TH.M. onderhoudt op lijn 1, Heemstede-
Soendaplein, des avonds na 7 uur een tien minuten-
dienst.
Met ingang van Zondag zal in plaats van dezen
dienst na zevenen om de 7'/2 minuut gereden
worden, hetgeen een niet geringe verbetering be-
teekent.
HAARLEMSCHE RECHTBANK.
DIEFSTAL VAN KIPPEN.
-Een electricien en een reiziger, beiden uit Haar
lem hadden uit een tuin van een villa te Bloe-
mendaal 12 witte leghorns gestolen, nadat ze de
kippen eerst geslacht hadden. Later hadden ze de
buit verkocht. Tegen ieder van hen vorderde de
Officier acht maanden gevangenisstraf. De ver
dediger mr. S. C. v. d. Wal, drang met klem op
clementie a&n daar de verdachten tijdens den dief
stal onder invloed van sterken drank verkeerden.
Uitspraken Haarlemsche Rechtbank
Tot 10 maanden gevangenisstraf werd een Haar
lemsche koopman veroordeeld, die 7 balen suiker
uit een pakhuis in de Helmbrekerssteeg had gesto
len.
Wegens heling werd een broer van den koopman
tot 8 maanden gevangenisstraf veroordeeld.
Een jaar gevangenisstraf had de Officier geëischt
tegen een branidstoffenbewerker en een stoker, die
een groote hoeveelheid levensmiddelen uit een pak
huis aan de Bakenessergracht hadden gestolen. Zij
werden tot 1 jaar gevangenisstraf veroordeeld.
Een bloemenkoopman bij wien de levensmidde
len waren opgeslagen werd met 8 maanden gevan
genisstraf gevonnist. (Eisch: 1 jaar en 3 maanden).
Tenslotte werden een scheepsbouwer en een
koopman uit Haarlem gevonnist die uit een tuin 500
kilo brandhout hadden gestolen.
Tegen den scheepsbouwer was 10 maanden ge
ëischt en tegen den koopman 7 maanden gevangenis
straf. Zij werden beiden tot 5 maanden gevangenis
straf veroordeeld.
Uitreiking distributie-bescheiden
te Haarïem
VRIJDAG DE LETTERS E EN G.
Voor de uitreiking van de nieuwe distributiebeschei
den is het morgen, Vrijdag 1 Mei de beurt aan de let
ters E en G.
EXAMENS
AC.ADEMISCHE OPLEIDING.
Geslaagd aan de Gem. Universiteit van Amster
dam cand. ex. wis- en natuurkunde (D) N. Schim
mel.Bevorderd tot apotheker de dames C. G.
v. d. Vorm, M. C. E. Schefféner, M. J. Balder cn
de heeren J. R. Cals, E. D. A. Sindram en M. V.
Redert Geslaagd doet. ex. Engelsch de heer E. H.
van Boekhoven: cand.ex. rechten: mej J. M.
J. Kahmann en de heeren V. A. G. v. d. Berg,
H. E. Buikema en T. P. P. Kalkhoven. Bevor
derd tot doctor in de geneeskunde, op proefschrift
„Het verband tusschen het vitamine A-gehalte
van de voeding en dat van lever en bloed": mej.
J. M. Jansen (Amsterdam). Bevorderd tot arts:
W. F. K. Verhoef f, M. Moerman en L. P. Walburgh.
Geslaagd artsex. Ie eed.: mej. A. C. C. v. d. Toorn,
mej. E. W. A. A. Toben en J. J. J. v. d. Griek en
M. Young. Gesl. doet. ex. geneeskunde: J. H. N.
de Bruyn en G. A. W. Verspijck Mijnssen.
EINDEXAMEN H. B. S. A TE HAARLEM.
Het mondelinge gedeelte van het eindexamen van de
gem. H B- S. A te Haarlem zal gehouden worden op 12
13. 15. 16. 18. 19, 20 en 21 Mei.
EXAMEN ONDERWIJZER.
In de Staatscourant van 28 April zijn bijzonderheden op
genomen omtrent het examen voor onderwijzer.
JUBILEUM BIJ DE SPOORWEGEN.
Heden is de heer M. Sunter. onderbaas aan de
Centrale -Werkplaats der Nederlandsche Spoorwe
gen te Haarlem, 25 jaar bij deze maatschappij
in dienst. Hij werd .vanmorgen namens de directie
i gecomplimenteerd door zijn onmiddellijken chef,
die hem het gebruikelijke geschenk onder enveloppe
met oorkonde overhandigde. Ook de collega's lieten
zich niet onbetuigd. Het verdere gedeelte van den
dag mocht de jubilaris in den huiselijken. kring
doorbrengen.
OM DE PERSOONLIJKE DAMKAMPIOEN
SCHAPPEN VAN HAARLEM 1942.
Maandagavond j.l. werden bovengenoemde wed
strijden in het clublokaal der Haarlemsche Dam
club, bovenzaal restaurant Munniks, Groote Markt
10, voortgezet. De uitslagen luiden:
Hoofdklasse: P. L. Schrijnemakersu-emise met H.
J. Oudhof Jr.: H. Berghuis wint van J. Boerkoel;
Aebe de Jong wint van J. B. Sluiter Jr.; J. P. van
Eijk wint van K. Olij: H. v. d. Linden \Cint van Ph\
G. Amelung Jr.: Y. Horjus wint van C. Berkhout: B.
Mooij—G. A. Ottolini afgebroken: W. de JongP. H.
Meure afgebroken; Yme de Jong remise met J. H.
Meure; A. F. van Leuffen wint van J. Neele.
Eerste klasse: I. Risseeuw remise met W. de
Goede.
Welke bonnen zijn thans geldig?
Van 26 April tot en met 2 Mei:
22A Brood 4 rants. Rrond of Bebak
22B Brood rar.ts. Broo<1 01 gCDaK
22A Vleesch I rants. Vleesch of
22B Vleesch Vk rants. vleeschwaren
22A Aardappelen 134 K.G. Aardappelen
22B Aardappelen l/2 K.G. Aardappelen
Van 19 April Um 16 Mei:
279 Algemeen 1 K.G. Suiker
280 Algemeen 500 gr. Jam
277. 281. 285, 289
Algemeen 1 rants. Bloem, brood of gebak
4-09, 4-10 Res. 250 gr. Rijst
283 Algemeen 250 gr. Peulvruchten
284 Algemeen 250 gr. Gort
287 Algemeen 100 gr. Vermicelli of maizena
278, 282. 286. 290.
294 Algemeen 100 gr. Kaas
21A t/m 24A Melk 3% L. Melk
21B t/m 24B Melk \'A L. Melk
Van 26 Maart tot cn met 2 Mei:
3-04 of 4-04 P.es. 400 gr. Sinaasappelen
Van 26 April t-'m 16 Mei:
3-12 en 4-12 Res. 400 gr. Sinaasappelen
Van 30 April tot cn met 8 Mei:
23 Boter 125 gr. Boter
23 Vet 125 gr. Boter zonder reductie
of margarine of 100 gr.
vet (voor zoover voor
radig).
Van 19 April t'm 13 Juni:
288 Algemeen 250 gr. Koffiesurrogaat
Bijzondere rantsoenen:
Van 19 April t'm 16 Mei:
291 Algemeen 250 gr. Peulvruchten
Lente aan het Oostelijk front. Regelmatig moeten de
loopgraven, waarin het dooiwater binnendringt, wor
den lecggeschept.
Hoffmann-Stapf-P.K. Schürer-Pax Holland-m.
Sonatenavontl
De violist Chris van der Glas en zijn echtgenoote,
de pianiste Pie van der Glas-Boosman vertolkten
Woensdagavond in de bovenzaal van rffet Gem. Concert
gebouw 'voor een vrij groot aantal belangstellenden
drie Sonates en een Sonatine voor viool en piano.
Het werd weliswaar geen avond, rijk aan groote span
ningen en diepe gemoëdsberoeringen de aard der
gespeelde werken# gaf ook weinig aanleiding daartoe
maar toch een, die door het correcte en consciën
tieuze musiceeren aangename' indrukken kon nala
ten. Aan de acoustische factoren der bovenzaal mag
liet wel toegeschreven worden dat de vleugeltoon
meerendeels domineerde. Toch schijnt het mij toe,
dat bescheidener toongeving der pianiste in begelei
dingsfiguren als die in het Andante van Mozart's
Sonate K V. 296 aan het klankevenwicht ten goede
gekomen zou zijn en dat zij enkele deelen van
Veracini's Sonate wel wat al te „pootig" aanpakte.
(De uitwerking der becijferde bas in deze Sonate liet
talrijke parallelgangen hooren, die niet door den
beugel van strenge harmonische regels konden).
Schubert's A dur-Sonate op. 62 verschaft door de
schoone melodieën en de geniale overgangen een ver
rukking aan oor en geest: de Weensche sfeer van
enkele gedeelten had nog in wat wiégender beweging
dan de concertgevers deden tot uiting mogen komen.
Een noviteit was de Sonatine in a kl. t. van Louis
Somer. Ik herinner me. dat Somer destijds een be
gaafd vioolleerling van het Amst. Conservatorium
was: hij blijkt ook een begaafd componist te zijn. Voor
beide instrumenten is de Sonatine goed, bijwijlen
zelfs brillant geschreven. De klankcombinaties er ih
doen soms aan Debussy denken, het rythme van het
3de deel aan het Scherzo van Brahms' Klavierkwartet
op. 34. Elk deel op zich zelf heeft een tekort aan
innerlijke spanning; hel lijkt musiceeren zonder be
paald doel, maar de klank bekoort veelal en .de
structuur van het Allegro molto is knap. speciaal wat
den terugkeer naar het hoofdthema betreft.
K. DE JONG.
Groole brand op Zeeburg
Werkplaatsen van het A.G.W.O. in de
asch gelegd
AMSTERDAM, 29 April. Een groote brand
heeft vanmiddag de werkplaatsen van het Amster-
damsche Genootschap voor Werkverschaffing aan
Onvolwaardigen (A.G.W O.), gelegen aan den Zee-
burgerdijk 209211, volkomen in de asch gelegd.
Het was tegen 2 uur vanmiddag, dat de brand
weer de rflblding kreeg, cat in genoemde werk
plaatsen. gevestigd in twee voormalige tijdelijke
schoolgebouwen, brand was ontstaan en met het
oog op de zeer brandbare huisvesting houtbouw,
met rieten daken werd het alarm ..groote brand"
gegeven, dat, helaas, reeds spoedig volkomen ge
grond bleek te zijn. Ternauwernood konden de aan
wezigen ongeveer veertig man het veege lijf
r dl den en zelfs hun-kleeding moesten zij ten deele
achterlaten.
Het geheele complex van de A.G.W.O. over eer.
lengte van meer dan 100 meter werd een prooi
lier vlammen. Gok de belendene woonhuizen
werden aangetast Deze waren inmiddels zoo goed
als ontruimd. zoodat de vlammen hier minder
voedsel vonden en het ten slotte tegen de water
massa's moesten afleggen, niet echter, dan nadat
twee zolderverdiepingen nog ten offer waren ge
vallen.
Een oogenblik dreigde het vuur nog over te slaan
naar de overzijde van de straat, doch dank zij de
activiteit van de brandweer kon een begin .van brand
daar worden gebluscht. Ook de manschappen van
de Duitsche militaire brandweer hebben zich bij
het ontruimingswerk verdienstelijk gemaakt.
De zeer aanzienlijke schade voor het A.G.W.O.
wordt door verzekering gedekt.
Arbeiders en kantoorbedienden,
schenkt hier aandacht aan
Wanneer de beschikbare arbeid juist verdeeld
woitit, kan iedereen werk vinden. Het 'verwis
selen van betrekking in de bedrijven heeft ten
doel, dat werklooze arbeiders met veel kinderen
en oudere Nederlanders in het arbeidsproces
worden opgenomen. Wanneer daartoe van jonge
en krachtige menschen eens gevergd wordt arbeid
in Duitschlarii te verrichten, is dat dan on
rechtvaardig? Wees eerlijk, hoe denk je daarover?
Reichsarbeitsdienst cn Nederlandsche
Arbeidsdienst
*s-GRAVENHAGE, 30 April. Op grond van artikel
13 der arbeidsdienstverordening en in overeenstemming
met de par. 2 en 3 der verordening nr. 3'1940 van den
Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche ge
bied wordt bepaald:
Art 1 De met toestemming van den commandant
van den Nederlandschen arbeidsdienst bij den Reichs
arbeitsdienst doorgebrachte diensttijd telt voor de toe
passing van het arbeidsdienstplichtbeslult ten volle
mede als diensttijd, doorgebracht bij den Nederland
schen Arbeidsdienst.
Art. 2. Dit besluit treedt in werking op den dag van
zijn afkondiging.
's-Gravenhage, 29 April 1942
De wnd. secrötarls-generaal van het
departement van algemeene zaken,
w.g. SCHRIEKE.
Het rustieke Salland lokt
den vacantieganger
Een land tusschen rivier en heuvels
DEVENTER April. Hoog, in zijn statige go-
thiek, met zijn koepel en kroon naar de wolken gehe
ven, verrijst de Lebu.nus-toren boven de oude stad
Deventer, boven den IJsel. waarin zich het breede
front van huizen yreerspiegelt. Lager spitsen de twee
torens van de Bergkerk omhoog, de kerk op den
vluchtheuvel aan de rivier. Men ziet het aan het ge
heele silhouet, dat daar een koopstad ligt, die eens
de machtige stapelplaats en markt was tusschen Hol
land en Hannover. Ook uit yiaanderen. uit Gelre, uit
Friesland kwamen er de kooplieden ter jaarmarkt.
Deventer bloeide, zijn burgers waren gezien. De
stoffelijke rijkdommen waren groot, doch kunsten en
wetenschappen bleven niet achter. Geert Groote vorm
de hier in de 14de eeuw zijn vermaard geworden ka
pittel der moderne devotie, dat de grondslag is ge
worden van vele kloosters en fraterhulzen.
Bouwmeesters schiepen in de 17e eeuw de gebouwen
met de fraaie renaissancegevels. die nog de trots der
stad zijn: Revius dichtte er zijn vrome meditaties,
Gerard ter Borgh. die vele Zuidelijke landen bezocht,
gaf in zijn deftige portretten en figuren de statige
levenshouding, waaraan Spaansche invloed niet vreemd
was.
Deventer leeft thans in energieken arbeid, in han
del. in nijverheid, in oud en rtfodern bedrijf, doch de
stad leeft ook in herinnering aan haar groot en rijk
verleden.
Daar zijn de kerk van St. Lebuinus en de Bergkerk,
het huis „Di drie vergulden herinck", de Waag, het
voormalige Landshuis, de poort der Doopsgezinde
kerk, 't Brouwershuis, alle voorbeelden van rijke
bouwkunst. Hun schoonheid Is van buitenaf, van
straat en plein, te bewonderen, doch de toerist moet
verder gaan en achter het schoone uiterlijk nog an
dere schoonheden ontdekken: de imposante Romaan-
sche eryptain St. Lebuinus, de muurschilderingen met
het beeld van St. Olof de schutspatroon der Deven
ter schippers die naar Noorwegen voeren en handel
dreven in stokvisch de merkwaardige grafsteenen
en muurschilderingen in de Bergkerk, het -kapitale
doek met de deftige magistraat der stad door Gerard
ter Borgh. dit kostbare bezit van het stadhuis, het
museum „De Waag",t waarbinnen heel het leven van
het burgerdom der stede te reconstrueeren ls.
Men vindt»er de eerste rijwielen, zooals deze eens
door de straten ratelden. Men ziet er de antieke keu
ken met de keur van koper en tin. Er is bijeen ver
zameld al wat den Deventenaar van nut was van zijn
geboorte tot zijn dood, als „de koperen luchte" de
doodenlantaarn werd uitgehangen. En de antieke
schouwen, de fraaie schepenstoèlen, de gebeeldhouw
de kasten, zij getuigen van de macht en voorspoed der
keizerlijke vrije Hanzestad en van den schoonheids
zin harer magistraten. Deventer beheerscht het Sal-
landsche gebied, dat Oostelijk begrensd wordt door
de heuvelreeks van Holtensche cn Hellendoornsche
bergen en Westelijk door den schllderachtigen IJsel-
stroom, welks bochten en begroeiingen zooveel afwis
seling brengen in het landschap.
In het Goldersche, ten Zuiden van Deventer, ligt
aan den linkeroever het kasteel Nijenbeek, en van
daar boven de glinsterende rivier doemt in het blauwe
waas.de Lebuinus op. Aan de overzijde lokken dc bos-
schen van Gorssel en het Joppe. In Salland, aan den
met mooie landwegen en boerderijen,
gewas omzoomd, tot de vlakte vervloéiende uitloopers
der Twentsche heuvels, het Langenbergerveld, het
Traasterveld. Veel ouds ls ln dit dorpje gebleven, de
eendenkooi, en de oude kerk met goedbewaarde muur
schilderingen. Noordelijk van Deventer ligt verscho
len ..achter boomen, begroeid met klimop het oude
dorpskerkje van Diepenveen, eens de kapel van een
klooster uit den tijd van Geert Groote. En dit is het
opmerkelijke van deze geheele streek: overal door
kruisen landelijke wegen het landschap- zij brengen
den toerist in contact met den eenvoud, de intimiiteit,
het ongekunstelde van land en leven.
In alle richtingen treffen wij in Salland de rustiek.e
schoonheid aan. in de richting Olst. dat daar ook zoo
schilderachtig aan den IJsel gelegen is. in de richting
Raalte. waar de Schoonheeterheide zich uitstrekt. In
de richting Holten, waar de omtrekken van den Hol-
terberg de horizon donker begrenzen én het dorp met
zijn kerk en molen idyllisch togen de helling gelegen
is. in de richting* Lochem en Markelo, waar de Schip
beek door de Larensche heide stroomt en waar veler-
leid flora vonden wij er niet in den nazomer de
blauwe gentianen, zonnedauw, waterbezie en in den
vollen zomer orchideeën tot excursies nooden.
In Deventer de historische merkwaardigheden lee-
ren kennen, daarna de stad uit en Salland in.
Omtrent de vele mogelijkheden, die deze streek
biedt, zal het Nederlandsche V V.V.-wezen den toerist
gaarne inlichten.
DE A.S. FILMTEEKENAARS.
De tentoonstelling van werkstukken, die zijn inge
leverd tijdens den wedstrijd, die verleden week in de
le H.B.S. A te Haarlem is gehouden en naar aanlei
ding waarvan 30 jongelui zijn aangewezen, om een
leergang voor filmteekenaar te volgen, is, hedenavond
van 7 tot half tien te bezichtigen in genoemd school
gebouw aan de Zijlvest, ingang Raaks.
Engelsche vliegtuigen boven
Denemarken
Eén toestel neergeschoten
KOPENHAGEN, 30 April. (D.N.B.) Van de
Engélsche vliegtuigen, die in den nacht van Woens
dag op Donderdag boven Denemarken zijn versche
nen. heeft naar Ritzau meldt, in Noord-Sleeswijk
een tweemotorige machine een noodlanding moeten
maken, terwijl een tweede toestel werd neergescho
ten. Naar verder verluidt, is een lid der bemanning
van den Engelschen viermotorigen bommenwer
per, die in den nacht van/Zaterdag op Zonflag ten
zuiden van Tingleff is neergestort, in het zieken
huis te Tondern aan zijn verwondingen bezweken.
Japanners bezetten Kotabato op
Mindanao
MANILLA, 29 April (Domei). Het Japansche
hoofdkwartier op de Philippijnen heeft bekend ge
maakt dat Japansche strijdkrachten vandaag ge
land zijn te Kotabato op Mindanao en kort daarop
deze plaats geheel hebben bezet.
De strijd in Birma
STOCKHOLM, 30 April (AJI.P.) De ernst
van den toestand in Birma, zoo wordt in een Reuter-
bericht uit Tsjoengkmg gezegd, blijkt uit het
Chineesche legerbericht van Woensdagavond. Hier
in wordt gezegd dat Japansche troepen, die na een
omtrekkende beweging langs de Oostelijke Chi
neesche flank snel naar het Noorden oprukken en
probeeren Hsipaw in te nemen om zoodoende den
spoorweg tusschen Mandalay en Lasjio af te kunnen
snijden, Dinsdagochtend de voorsteden van Nieuw-
Lasjio en Manmang, een stad ten Zuid-Oosten van
Hsipaw hebben bereikt. Hoewel nog geen bijzon
derheden ontvangen zijn, is het duidelijk dat de
bezetting van Hsipaw door de Japanners ernstige
gevolgen met zich zal meebrengen.
Vruchfejooze aanvallen der
bolsjewisten aan het
Noordelijk front.
Talrijke branden en ontploffingen
te York.
mHvnfDKuARTIER VAN DEN FüHRER, 29 April.
UAiv.B.), «et opperbevel der weermacht maakt be
kend.
In het gebied van de Zwarte Zee en de Zee van
Azof werden doeltreffende luchtaanvallen op haven
werken en schepen der bolsjewisten ondernomen,
in den middensectoi' van het Oostelijk front herhaal-
oe de vijand op enkele plaatsen zijn vruchtelooze aan-
den Noordelijken frontsector werden eigen
niffif' ij® naPVfls" en s,°"ntrocpacties met succes
uitgevoerd. Bij het opruimen van een vijandelijk
bruggehoofd door een Duitsche infanteriedivisie ver
loor de tegenstander 1400 dooden. 6 pantserwagens.
#i«J^°nnT?n .env talrÜkc andere wapens. In Lapland
,fn F,nsche troepen verscheidene
vijandelijke aanvallen af.
Aan het IJszeefront schoten Duitsche jagers zonder
eigen verliezen 15 vijandelijke vliegtuigen neer. waar
onder 14 van het type Hurricane.
„j" Noord^frika werd in het gebied ten Zuidoosten
Mteki''. ccn Britsche uitval afgeslagen. Doeltref
fende luchtaanvallen waren gericht tegen Britsche
rfal»,HnT.«KPeu en, conJcentra,les van automobielen
nabU Tobroek. alsmede tegen militaire werken van
net Britsche vlootsteunpunt Alexandrië.
Sterke formaties gevechtsvliegtuigen zetten het
bombardement van militaire installaties op het eiland
Malta voort.
°u.'.tsche gevechtsvliegtuigen vielen overdag
werfinstallaties op het eiland Wight en spoorwegdoe
len aan de Engelsche Zuidkust met bommen en boord-
wapens aan. Boven de Kanaalkust schoten Duitsche
jagers uit sterke formaties Britsche jagers zonder
eigen verhezen 6 vijandelijke vliegtuigen neer.
Als vergelding voor de Britsche luchtaanvallen op
woonwuken in Duitsche steden vielen formaties ge
vechtsvliegtuigen in den nacht van 28 op 29 April de
Engelsche stad York aan Talrijke groote en kleinere
branden alsmede ontploffingen toonden de groote uit
werking van den aanval.
Britsche bommenwerpers vielen in den afgeloopen
nacht het Noord-Duitsche kustgebied aan De aanval
was vooral tegen de stad Klef gericht De burgerbe
volking leed verliezen. Woonhuizen, ziekenhuizen en
cultureele monumenten werden verwoest of bescha
digd. Elf der aanvallende bommenwerpers werden
neergeschoten bovendien verloor de vijand er drie bn
een nachtelijken aanval op de Noorsche kust.
De eerste luitenant Eckardt behaalde zijn 14e tot
ïee nachtelijke overwinning met een jachtvliegtuig.
Norwich opnieuw gebombardeerd.
Sterke Duitsche gevechtsformaties
opereerden boven de stad.
rt#>nEnL»J1Ik 301 Al?ril (D N.B.) Als vergelding voor
den Britschen luchtaanval op de burgerbevolking van
Kiel, hebben, naar het D.N B. van militaire zijde ver
neemt, sterke formaties Duitsche gevechtsvliegtuigen
Van 29 op 30 April de Engelsche stad
Norwich met zeer groote uitwerking van brand- en
?^f^bomr"en aangevallen. Alle Duitsche vliegtuigen
keerden onbeschadigd op hun steunpunten terug,
i,PUe®s,m5ldt uit Londen dat de Duitsche
luchtmacht in het kader van haar vergeldingsaanval-
n«2!chj van Woensdag op Donderdag en
Donderdagochtend vroeg een stad in Oost-Engeland
heeft aangevallen.
Van Britsche zijde wordt de aanval „zwaar" ge-
noemd. Over den omuang van de aangerichte schade
en het aantal slachtoffers zijn nog geen berichten
^vangen, doch de plaatselijke brandweerformatics
«m if?dv\ongcn geweest uit de omliggende gebieden
om hulp te vragen.
VERKENNINGSVLUCHTEN
uA-rrm BOVEN ENGELAND.
i MApril (D.N.B.) Duitsche ge-
vechtsvliegtuigen hebben, naar van militaire zijde
woidt medegedeeld, in den loop van gisteren en
den afgeloopen nacht uitgebreide verkenningsvluch
ten boven het Britsche eiland ondernomen. O.m.
konden de DuitsAe vliegtuigen waardevolle op
namen maken van "Norwich en York. Deze foto's
doen zien hoe buitengewoon het effect is ge-
stcder)Van Duitsche vergeldingsaanvallen op deze
ENGELSCHE VLIEGTUIGEN BOVEN DE
niroT GEBIEDEN IN HET WESTEN.
i Ri. prl (D'N.B.) Van militaire zijde
werluidt het volgende: De Britsche luchtmacht heeft
in den nacht van 29 op 30 ApriLgeen aanvallen gedaan
op het Duitsche rijksgebied Bij nachtelijke vluchten
boven de bezette gebieden in het Westen en bij het
naderen van de Duitsche kust werden, volgens de tot
dusver ontvangen rapporten, twee Britsche bommen
werpers neergeschoten.
Proclamatie van den Japanschen
opperbevelhebber in Ned.-Indië
TOKIO, 29 April (D.N.B.) Naar aanleiding
van den verjaardag van den Tenno heeft de op-
perbeveihebber van het Japansche expeditieleger
in Nederlandsch-Indië, generaal Imamoera, een
proclamatie uitgevaardigd, waarin het volgende
wordt medegedeeld:
De gezinnen van Indonesiërs, die aan Japansche
zijde in den strijd vielen, zullen steun ontvangen.
Lr zullen godsdienstplechtigheden worden gehou
den ter herdenking van de Indonesische niet-strij-
tjKtens de kortstondige vijandelijkheden
werden gedood.
Inboorlingen, die bereid zijn, iii^amenwerking
met de Japanners mede te helpen atti het vestigen
van een nieuwe orde. zullen gele^nheid krijgen
hun krachten te ontplooien. De beschikbare
zeikenhuizen m Indonesië zullen voortaan ook
voor de mheemsche bevolking open staan. Het aan
tal Indonesische volksscholen zal worden uitgebreid
Do plaatsnamen, die aan het vroegere Nederlandsche
bewind herinneren, worden gewijzigd.
Lavai's onderhoud met Leahy
Fransche regeeringschef zette zijn
standpunt nopens de internationale
vraagstukken uiteen
VICHY. 29 April. (D.N.B.) - Nader verluidt om
trent het onderhoud, dat het hoofd der regeering,
Laval, heeft gehad met den Amerikaanschen ambassa
deur. Leahv. dat eerstgenoemde zijn politiek stand-
punt nopens de huidige internationale vraagstukken
heeft uiteengezet.
Laval stelde er daarbij prijs op aan Leahy mee t®
deelen dat hij onvoorwaardelijk aan de overwinning
\an Duitschland gelooft en dat hij daarom politiek®
samenwerking met Duitschland onmisbaar acht. zoo
als hij zulks reeds gedurende zijn geheele politieke
loopbaan heeft gedaan.
Voorts heeft Laval den Amerikaanschen ambassa
deur onder het oog gebracht dat een overwinning der
vijanden van Duitschland de komst van het bolsje
wisme over geheel Europa zou beteekenen en dat
Frankrijk derhalve de noodlge voorzorgen hiertegen
moet nemen.
Omtrent de verschillende Amerikaansche Inbreuken
op het Fransche imperium zou Laval hebben opge-
merkt dat Frankrijk zijn koloniale rijk zal verdedigen
uP aJ,f punten' waar het over d* vereischte middelen
1 beschikt.
Bovendien zou Laval hebben gewezen op het op
treden der Fransche emigranten en van een reek*
Joden, die slechts streven naar vertroebeling van de
Amerikaansch-Fransche betrekkingen. Volgens Laval
zijn zij ten deele Aansprakelijk voor de onvriendelijk®
houding der Amerikaansche regeering jegens Frankrijk
ER HI TSTER EN 2i.o3 tot 6.11
Maan 30 April op 20.31 (VJH.). 1 Mei onder 6.55
