Een Edel Spel.
Nippon voor de vernietiging.
Medewerkers van Pétain gehoord.
«Oe .Taarsrnner No. 18007 x 'fa—Woonsdnjr 8 Augustus 1945
Bureaux: Groote Houtstr. 93 I I fl fl j^^ST Uitgave van de Slichting
en Soendaplein 37, Haarlem J J I I I J V J V J I C. J m. J Voorlichting ie Haarlem.
IJmuiden: Kennemerlaan 154. iMm Jim ^*mé? A JL ^ÏWiiu Abonnementen: p.week 31 ct.
Telef. 5437. per kwartaal 4.
Tel.: Dir.-Hoofdred. 15054. Adm. 10724 Directeur-Hoofdredacteur: Itobert Pecrcboom Tel: Redactie 10600 Expeditie 14825.
GIJ weet dat de oud-minister Bolke-
stein, in opdracht van de Regeering,
bezig is met het ontwerp van een plan tot
algeheele herziening van ons onderwijs.
In de Regeeringsverklaring is medege
deeld. dat het beïnvloed wordt door zijn
ervaringen in de Angelsaksische landen.
Er is meer van gezegd, dat ons het ver
heugende vooruitzicht heeft geopend, dat
het zwaartepunt in de toekomst niet meer
op het eenzijdig verwerven van kennis,
maar op karakter-opvoeding gelegd zal
worden. Daarbij zal ook aan de sport een
behoorlijke plaats worden ingeruimd. Ik
heb erover geschreven en de verwachting
uitgesproken, dat dit een juister opvat
ting van de 6port zal kweeken, dan tot
dusver in ons land gegolden heeft. Want
wij hebben onze groote leermeesters op
dit gebied, de Engelschen, niet goed be
grepen ten aanzien van de werkelijke
waarden van de sport. Technisch en or
ganisatorisch hebben wij er veel in be
reikt. Wij hebben zelfs, ofschoon maar
een betrekkelijk klein deel van onze
jeugd sport beoefent en de groote meer
derheid er slechts naar gaat kijken of er
heelcmaal geen notitie van neemt, aar
dige topprestaties volbracht. Ook is het
heil der lichamelijke opvoeding in ons
land geproclameerd.
Dit alles vinden de Engelschen even
wel minder belangrijk dan de karakter-
vormende waarde van de sport. Zij heb
ben weliswaar ook hun recordhouders en
andere specialisten, beroepsvoetballers
bijvoorbeeld, die van het spel een levens
doel maken en kijkspul voor het publiek
leveren. Maar in de Engelsche opvatting
is deze minderheid niet de belangrijkste
groep. Dat wordt eigenlijk al bewezen
door het feit, dat vrijwel de geheele En
gelsche jeugd en zelfs een groot percen
tage van de volwassenen uit geregelde
sportbeoefenaars zonder publiek bestaat.
Hoe is dit bereikt? Doordat men in En
geland den nadruk, van den beginne af,
op de karakter-vormende waaide van de
sport heeft gelegd. Daarom hecht iedereen
er aan. wetend wat ermee te winnen valt.
Dat is van veel meer beteekenis dan een
kampioenschap en zelfs dan een harmo-
nieuse ontwikkeling van borst, longen en
spieren.
Er is een Engelsch kernwoord dat zegt
„De slag bij Waterloo is gewonnen op de
speelterreinen van Eton." In zijn letter
lijke beteekenis kan men de juistheid van
dat woord betwijfelen. In zijn beeldende
inhoud wil het zeggen: Op de sportterrei
nen van de scholen wordt onze jeugd ge
staald voor den strijd des levens. Daar
verwerft zij moed, zelfvertrouwen, con
centratie, zelfbeheersching, geschiktheid
om leiding te geven zoowel als om zich
aan te passen in ploegverband en ten
slotte ook de eigenschap, het spel te spe
len zooals het gespeeld moet worden en
het te beëindigen als goede verliezers of
hetgeen ook niet zoo gemakkelijk is -
als goede overwinnaars.
In dezen geest wordt sport op de En
gelsche scholen en in de amateur-clubs
geleid en geleerd. In dezen geest wordt er
ook over geschreven. En omdat de En-
gelsehman van alle spelen die hij heeft
uitgevonden cricket het meest geslaagde
acht. om het doel te verwezenlijken, heeft
hij dat spel den eeretitel van the King
of Games den Koning "der Spelen
gegeven.
In ons land vindt dit edele spel een veel
te klein aantal beoefenaars, ofschoon het
in den loop der jaren wel in aanhang
heeft gewonnen. Een kijkspel is 'het alleen
voor de kenners, die bijna allen zelf spe
lers zijn of het in hun jeugd hebben be
oefend. Voetbal kan iedereen begrijpen,
die voor het eerst van zijn leven een wed
strijd ziet. Hij doorgrondt de finesses wel
niet. maar de bedoeling van het hard
nekkig streven der strijdende ploegen
namelijk om den bal in het doel van de
tegenpartij te werken en hem uit eigen
doel te houden is hem onmiddellijk
duidelijk. Het tempo waarin het gebeurt,
de botsingen van de spelers en het ru
moer dragen er alle toe bij, hem plezierig
op te winden.
Wie voor het eerst een cricketwedstrijd
gaat bijwonen en de moeite wil nemen,
zich het spel te laten uitleggen, moet er
zich in schikken dat het volstrekt niet op
voetbal lijkt. Van opwinding moet hij. als
nieuweling, voorloopig geheel afzien. Aan
vankelijk schijnt het hem toe, dat alles
met zonderlinge traagheid verloopt. Al
leen door critische aandacht komt hij er
achter dat dit spel, hoewel het geen voort
gezet snel tempo heeft, bestaat uit een
reeks spelmomenten, die elk groote re
actie-snelheid en de grootste concentratie
van de betrokken spelers vergen. Die
uiterste concentratie verklaart de bijna
plechtige stilte, waarin gespeeld wordt.
En de regels van het spel zijn niet zoo
heel eenvoudig, al kan ieder mensch met
een gezond verstand ze begrijpen.
Cricket heeft zijn bijzondere eigenschap
pen, waardoor het zooveel opvoedende,
karakter-vormende waarde bezit. Het kan
niet alleen volgens de letter van de regels
worden gespeeld. Ook de geest moet wor
den nageleefd. Het eischt onderwerping
aan de beslissingen van den aanvoerder.
Hij is een veel belangrijker man dan zijn
collega bij voetbal en moet onvoorwaar
delijk worden gehoorzaamd. Aan de sa
menwerking van de ploeg moeten de spe
lers vaak het behalen van persoonlijk
succes opofferen. Aan teleurstellingen
staan zij zoowel met bowlen als met bat
ten in iederen wedstrijd bloot. Door een
ongelukkig begin verdwijnt de batsman
Maandag hebben meer dan 300 vliegtul
gen de systematische aanvallen op steden
op Kioesjoe voortgezet.
Hagosjima viel ten offer aan ruim 200
bommenwerpers: bommen werden ge
plaatst op de haveninstallaties en de spoor
wegemplacementen. 100 ..Invaders" en
..Thunderbolts" bestookten Mijakonoho
waarbij spoorwegemplacementen en fabrie
ken in vlam werden gezet Het doel van
met brandbommen geladen ..Liberators"
vormde de stad Nagosjima
Patrouilleerende bommenwerpers brach
ten een 3000 ton groot vrachtschip tot zin
ken en beschadigden een ander. La&gvlle-
gende ..Mitchells" vernietigden een vracht
boot In de haven van Toesan. op Zuid
Korea
Generaal C Spaatz heeft lil aansluiting
op de gepubliceerde onthullingen omtrent
dë ..atoombommen" een verklaring aige-
lega. waarin hij een pamflettencampagne
tegen Japan aankondigt Deze campagne
zal tot doel hebben, de bevolking voor te
bereiden op en In te lichten over de ver
schrikkingen en mogelijkheden van een
grootscheepsche aanwending van de atoom
energie in den strijd tegen Japan.
„Er staan meer superforten gereed op
Voorjaar 1946
verkiezingen in België.
De Belgische premier van Acker heeft in
de Kamer van afgevaardigden een regee
ringsverklaring afgelegd. Hij zeide. dal de
regeering er prijs op stelt, uiting te geven
aan haar wil, om over te gaan tot uitschrij
ving der verkiezingen. Het aanleggen van
kiezerslijsten zal worden bespoedigd en de
regeering zal de kamer vragen het reeds uit
gewerkte ontwerp, dat hoofdzakelijk de be
doeling heeft de buiten-de-wet geplaatsten
hun stemrecht te ontnemen, goed te keuren.
Het ware onbillijk, dat zij. die twijfel heb
ben gekoesterd omtrent 's lands lotbestem
ming tijdens den oorlog, vergunning zouden
krijgen, zijn toekomst te beïnvloeden liet
administratief en rechtelijk werk zal begin
Maart klaar zijn. Op dat tijdstip zullen de
verkiezingen plaats hebben. De regeering zal
eerst en vooral het werk der financieele
zuivering, dat sedert 10 maanden wegens
politieke crisissen werd vertraagd, voltooien
Dadelijk na de behandeling der .financieele
ontwerpen zal de regeering de kamer vragen
over te gaan tot het onderzoek van de ont
werpen betreffende schadeloosstelling voor
oorlogsschade, molest aan goederen en per
sonen, waarbij ook het ontwerp betref
fende het statuut van de politieke gevan
genen. Hij zeide, dat met ingang van Octo
ber zal worden aangevangen met de maan-
deljjksche uitdeeling van huiskolen.
Aangaande de texïielpositie, deelde van
Acker mede, dat met ingang van September
tamelijk groote hoeveelheden goederen ter
beschikking zullen worden gesteld van
hen. wier inkomsten minder dan fis. 36.000
per jaor bedragen. In September zal de ver
koop van visch volkomen vlij zijn en het is
niet uitgesloten, dat in October de rantsoe
neering van het brood wordt afgeschaft. Ten
aanzien van de salarissen van ambtenaren
zal de regeering overgaan tot een volledige
herziening. Over de administratieve zuive
ring, zeide van Acker, dat de regeering er
voor zal zorgen, dat de groote schuldigen
onmiddellijk en onmeedoogend worden ver
volgd. Voorts deelde van Acker mede. dat
het Belgische leger aan de bezetting van
Duitschland zal deelnemen.
De Chineesche premier Soeng, de minister
van buitenlandsche zaken Wang en de zoon
van Tsjang Kal Sjek zijn uit Teheran naar
Moskou vertrokken, na een kort verblijf
aldaar. Het doel van het bezoek is de be
sprekingen met Stalin, Molotov en andere
Sovjetleiders, die afgebroken werden voor
de besprekingen te Potsdam, te hervatten.
wierp op de basis Hlrosjlma te volgen".
De generaal weigerde inlichtingen te
verstrekken omtrent de wUze van vervoer
het formaat en de hoogte ^arvan de nieu
we bom wordt afgeworpen.
Het gehavende spoorwegbedrijf
Aan een A.N.P.-verslaggever heeft Ir. W.
Hupkes nadere mededeeiingen gedaan over
den toestand bij de Ned. Spoorwegen.
De Duitschers hebben veel gestolen en
veel vernield.
Van de 865 locomotieven zijn er nog 562
weg. 221 zijn thans bruikbaar, de rest Is
beschadigd. Van het oude electrlsche ma
teriaal is 77 pet. wee 65 pet. is weg vun de
133 gestroomlijnde electrlsche treindeelcn:
46 stuks bleven er dus over. maar daar
van zijn er slechts 7 bruikbaar. De overige
zjjn meest zwartgeblakerde geraamten Van
de 57 Diesel-electrise he treinstellen zijn er
33 over. maar van 23 bestaat niet veel meer
dan de onderbouw en het chassis Slechts
10 kunnen er binnenkort hersteld worden.
65 pet van de goederenwagens is ver
dwenen 870 K M spoor Is opgebroken en
weggevoerd, 400.000 dwarsliggers zijn ge
stolen. 1/5 van de spoorwegstations is ver
nield. 40 pet. der seinhuizen werd vernie
tigd De werkplaatsen werden volkomen
geplunderd. En wat nog het ergste ls 3/4
van de spoorbruggen werd beschadigd.
lie schade aan liet Spoorwegbedrijf be
draagt eenige miljoenen guldens.
Er wordt gedaan wat mogelijk is om het
spoorwegverkeer zoo snel mogelijk te her
stellen. Thans is 2500 K.M van het 3438
KM. lange spoorwegnet weer berijdbaar
De grootste moeilijkheid van het oogen-
blik ls het schreeuwend tekort aan wagens.
Dal zal nog wel eenlge Jaren aanhouden
Daardoor zal het noodlg zijn m dien tijd
het spoorwegvervoer gedeeltelijk door weg
vervoer te vervangen
In de toekomst zal het zoo worden dat
op alle lijnen van beteekenis electrlsche
treinen zullen komen te rijden met een
snelheid van 150 K M. per uur De reis Am
sterdamGroningen zal dan 2 uur duren.
Evenzoo AmsterdamMaastricht.
Half November zullen weer de electrl
sche treinen rijden van Amsterdam naar
Rotterdam. Op 15 Augustus wordt de elec
trlsche lijn AmsterdamHaarlem—Over-
veen hersteld. Begin van het volgend jaar
hoopt men gereed te zijn met de electrlsche
lijn AmsterdamAmersfoort.
De komende
verkiezingen.
Binnen afzienbaren tijd zullen de kiezers
opgeroepen worden om te stemmen voor
de volksvertegenwoordiging en voor de ge
meenteraden. De moeilijkheid is ever.wel dat
er geen kiezerslijsten zijn. Deze kunnen pas
opgemaakt worden als de reeonstruolie van
de bevolkingsregisters is voltooid. Voor men
nieuwe kiezerslijsten heeft, zal zoo ver
zekerde men ons geruime tijd voorbijgaan
want at zijn de bevolkingsregisters weer in
orde. dan eischt het opmaken van de kie
zerslijsten ook op zich zelf nog veel werk.
Maar in kringen van ambtenaren die be
last zijn met de technische voorbereiding
van het verkiezingswerk bestaat de over
tuiging, dat het mogetijk is een stemming te
houden zonder kiezerslijsten. Men kan een
voudig op het Persoonsbewijs laten stemmen.
Op de Persoonsbewijzen staat de ouderdom
aangegeven, dus het slembureau kan zien
wie bevoegd is zijn stem uit te brengen.
Tweemaal stemmen met één Persoonsbewijs
is te voorkomen als op elk bewijs een stem
pel wordt gezet als de kiezer zijn stem heeft
uitgebracht Natuurlijk zou ieder kiezer
moeten zorgen dat hij een Persoonsbewijs
heeft Er zijn nu wel vervalschte Persoons
bewijzen in omloop, maar er is al een be
schikking afgekomen, dat deze omgewisseld
worden voor een geldig.
NADAT Vrijdagmiddag de oud-premier
van Frankrijk"Pierre Laval gehoord was
in het proces-Pétain, in welk eenige dra
matische momenten voorkwamen, teweeg
gebracht door felle zelfverdediging van La-
val, die het proces tegen Pétain leek te
willen gebruiken om ook zijn eigen gedrag
schoon te praten, werd de zitting gisteren
geopend met het hooren van den vvoege-
ren minister van buitenlandsche zaken van
Vichy Peyrouton, die evenals Laval in Fres-
nes zit opgesloten.
Peyrouton verklaarde onder meer, dat
Laval in 1940 de eenige verbindingspersoon
was tusschen bezet en onbezet Frankrijk,
en dat zijn reizen naar Parijs hevige pole
mieken verwekten. Er bestond toen reeds
meermalen voor een nul of enkele runs
en komt dan den heelen dag niet meer
aan bat. Tengevolge van een door iemand
gemisten, eenvoudigen vang verspeelt de
bowler soms zijn kans op succes en moet
urenlang doorzwoegen tegen een waak
zaam geworden tegenstander. Die tegen
slagen onbewogen te incasseeren en moo-
dig voort te gaan behoort tot den stijl en
tot de „houding" van cricket. Er wordt
nooit bij gejuicht, hoogstens zwak ge
applaudisseerd. Het spel haat overdrijving
en rumoerigheid. Ik zeg „het spel", want
het schijnt iets van een eigen ieven te
bezitten. Een eigen aroma
Ik moet eindigen met dit voor een
hoofdartikel ongewone onderwerp. Het Ls
belangrijker dan het oppervlakkig lijkt
Te verwachten is. dat cricket veel meer
aanhang in ons land zal krijgen bij den
komenden groei van Westersche cultuur.
Dat zal goed voor ons zijn. Vraag het
onze oudere cricketers maar eens. Die
weten wat zij eraan te danken hebben.
R. P.
een kloof tusschen Laval en Pétain, en dit
was dan ook de oorzaak, dat Peyrouton, op
gezag van Pétain Pierre Laval liet arrestee
ren ën overbrengen naar Chateldon, „met
alle egards, verschuldigd aan een man, die
zulke hooge posten had bekleed"
Een der rechters verweet getuige in een
interruptie dat hij na de afkondiging van
de Jodenwetten het eerste concentratie
kamp had ingericht. Peyrouton protesteer
de tegen deze opmerking en vroeg of dit
zijn proces was of dat van Pétain.
Ook tegen de aantijging, dat hij een antl-
republikclnsche politiek zou hebben ge
voerd, verzette getuige zich, en hij ontkende
dat Pétain op de hoogte zou zijn geweest
van de misstanden in interneeringskampen
in N. Afrika.
De ontmoeting te Montoire tusschen Pé
tain en Hitler was aan de orde, en Pétain
riep toen jilotseling uit: Maar daar weet lilj
toch niets van. daar kan by niets van we
ten, dat betrof hem heelcmaal niet.
De volgende getuige, vlce-admiraal Fer
net, sprak over de onderhandelingen in het
najaar van 1940 tusschen Londen en Vlchy
en over de affaire Rougier. Rougier is niet
op eigen voorstel maar op gezag van het
staatshoofd naar Londen gegaan, om te
probeeren de blokkade te verzachten.
AI deze getuigenissen a décharge kunnen
samengevat worden in de uitspraak van
Chevalier, die dezen middag eveneens in de
getuigenbank plaats nam en waarin hij
Pétain citeerde: „Ik sta tusschen twee soor
ten politiek, n.l. samenwerking met de ge
allieerden en ondergaan van de Duitsche
wetten."
Chevalier maakte melding van verschei
dene gelegenheden, waarbij Pétain zich te
gen de Duitsche elschen had verzet. Deze
getuige wilde het geheele „dubbele spel"
van Pétain onthullen, maar de advocaat van
den beschuldigde verzocht hem niet op
zijn pleidooi vooruit ie Ioopen
De financieele politiek van Vlchy werd
voorts verdedigd door den vroegeren min.
vau financiën, Boutbtlller.
Hel woord is aan
Milton:
De wraak, schoon zoel in
't eerst, keert weldra bitter
tol zichzelf terug.
Voor rookers.
Het rijksbureau voor tabak deelt mede,
dat het in de bedoeling ligt vermoedelijk
op 30 Augustus een bon bekend te maken
welke recht geeft op een rantsoen, naar
keuze sigaren, tabak of sigaretten.
Men hoopt in het tijdvak September
December geregeld twee rantsoenen in de
14 dagen te kunnen aanwijzen. Of dit mo
gelijk zal zijn, hangt van het tempo van
den aanvoer af.
Dat thans een regelmatige distributie
mogelijk zal zijn. is vooral te danken aan
het feit. dat onze regeering reeds vóór de
capitulatie een hoeveelheid van 10.000 ton
tabak heeft aangekocht ten behoeve van
de drie tabakverwerkende industrieën
van ons land. Voorts zijn deviezen be
schikbaar gesteld om verder tabak aan te
koopen. In het Zuiden is goede tabak aan
wezig en de industrie is in dit deel des
lands weer gedeeltelijk in orde-
De tabak voor sigaretten werd tot nog
toe uit Rhodesia aangevoerd. De te dis-
tribueeren sigaretten zullen den naam
„Rhodesia" dragen. De prijs is bepaald
op 75 ets per 20 stuks. De sigaretten-
fabrieken in het Westen des lands en
dat zijn de belangrijkste zullen dezen
zomer weer regelmatig gaan werken. De
schade aan de gebouwen is betrekkelijk
gering, alleen is het nog niet gemakkelijk
arbeidskrachten te krijgen.
De kerftabak-industrie zal ook een een
heidsproduct leveren, dat vermoedelijk
onder den naam „Libra" in den handel
zal worden gebracht. Import van rook
tabak en sigaretten zal voorloopig niet in
belangrijke mate plaats kunnen hebben.
De benoodigde scheepsruimte kan beter
worden besteed en bovendien is het een
landsbelang, eigen industrieën zooveel
mogelijk aan den gang te houden. Wat de
sigarenindustrie betreft, deze is thans
zoover op dreef, dat er 60 fabrieken in
het Zuiden des lands aan het werk zijn.
Deze industrie zal vermoedelijk voorloo
pig op( een capaciteit werken van ca. 20%
van haar productie van voor den oorlog.
De Haarlemsche slachtoffers
Er bestaat nog geen zekerheid over het
aantal Haarlemmers dat In Duitschland over
leden is. Tot op dit oogenblik beschikt het
Bevolkingsbureau hier ter stede over gege
vens die vaststellen dat er ongeveer 100
Haarlemmers in Duitschland zijn overleden.
Slechts van een klein deel waren de binnen
gekomen stukken zoo positief, dat een over
lijdensakte kon worden opgemaakt. Van de
overigen kan men alleen het overlijden als
vermoedelijk" aannemen. Natuurlijk wordt
langs verschillende wegen getracht in zulke
gevallen zekerheid te verkrijgen, maar her
haaldelijk stuit men daarbij op moeilijk
heden.
Het is helaas aan te nemen dat er veel
meer slachtoffers onder de weggevoerde
Haarlemmers zijn dan de bovengedoelde 100.
Over eenige honderden Haarlemmers be
slaat nog onzekerheid. Een deel hunner kan
nog in West-Duitschland verblijven, maar
de terugbrenging der buitenlanders uit dat
deel van Duitschland is bijna voltooid.
Grooter is de kans dat er nog uit de Rus
sische zone terug zullen komen.
Een volledige statistiek zal pas op te maken
zijn als alle nog levende Nederlanders uit
Duitschland teruggekeerd zijn. Dan kan men
ook bij de reconstructie van de Bevolking
registers, diein de komende maanden ter
hand genomen zal worden, vaststellen welke
Haarlemmers zich niet opnieuw laten in
schrijven, hoewel zij vroeger wel in de
registers vermeld stonden. Naar elk geval
kan dan een onderzoek worden ingesteld en
als vaststaat dat zoo iemand wel naar
Duitschland vertrokken is, maar niet terug
gekeerd is. zal wel aangenomen moeten wor
den. dat hij daar als oorlogsslachtoffer ge
vallen Is,
De doodvonnissen in Haarlem
In de bezettingsjaren hebben de Duitschers
aan de gemeentelijke autoriteiten opgege
ven dat zij 33 doodvonnissen in Haarlem
voltrokken hebben. Op het Bevolkingsbureau
meent men evenwel zekerheid te hebben,
dat de Duitschers in 12 gevallen geen opgave
hebben gedaan. Is dat juist, dan zou het
aantal in Haarlem voltrokken doodvonnissen
dus op 45 te stellen zijn.
De meeste oorlogsslachtoffers vleien even
wel onder de gemeente Bloemendaal. Ook
de 10 mannen uit Haarlem en omgeving, die
gedood werden als wraak voor den aanslag
op een Duitsch militair, werden in de duin
streek neergeschoten. Van het aantal gefu-
silleerden onder Bloemendaal werden door
de Duitschers geen kennisgevingen gedaan,
zoodat daarover pas zekerheid kwam toen de
massagraven werden gevonden. Zooals men
weel weiden daar ongeveer 450 lijken ge
vonden.
ONZE KLOKKEN
Bij inventarisatie van de klokken in ons
land bleek dat er in ons land 3500 ton luid
en 500 ton carillonklokken waren. Eerst
mocht van de Duitschers 10 behouden
blijven, dat waren in het bijzonder de ca
rillons. maar tenslotte is het tot 25 pet.
gestegen
Eind 1942 begon de roof der klokken In
het „Sperrgebiet" werden ook eerst vrij
gestelde klokken meegenomen. Na den oor
log zijn hier en daar wat klokken terug
gevonden. o a. bij Hamburg en op de Lune-
burgerheide. Praktisch zijn vrijwel alle be
schermde klokken gered, alsmede nog 1000
en misschien zelfs 1350 andere klokken De
achterhaalde klokken zullen zoo spoedig
mogelijk naar ons land teruggebracht
worden.