Buitenlandsch Overzicht De Wieringermeerpolder Zuivering van het bedrijfsleven. Weerbericht Scholenbouw te Haarlem. Boeken actie Roede Kruis De CADI-Clubs. Er was tekort voor Haarlem en Omgeving Distributienieuws ALS men goedgeloovig is, hebben de woorden van de Dinsdag door het Japansché Hoogerhuis aangenomen motie een uitstekenden klank: „tezamen met de geheele natie zijn wij besloten de wer kelijkheid van onze nederlaag te erken nenWip ze even op zich laat inwer ken, ziet ze vergezeld gaan van nederige buigingen en wanneer hij derikt aan de woorden van Hirohito in den Rijksdag: „het is onze wensch dat ons volk den vrede zal dienen en zal bijdragen tot den vooruitgang van de menschheid", zou hij wel moeten concludeeren, dat de Japan ners toch zulke beste, brave menschen zijn, dat we met hen stellig geen last zul len hebben. Maar wat weten wij van den mond die deze woorden spreekt, van de gedachten, achter die zinnen verborgen? Ontzettend weinig. En hoe reageert het Japansche volk op de militaire nederlaag, hoe kan het van z'n heerschersgedachte afgebracht worden? Op deze vragen moe ten we een antwoord vinden, een goed. De zaak kan niet zoo simpel aangepakt worden als door de Duitschers in West- Europa is geschied, toen zij daar den slag gewonnen hadden. Het allerbelangrijkste is de opvoeding, de heroriënteering van den geest. Zonder dat is de vrede niet te winnen. Met verbodsbepalingen, wegvoe ren van wapens, zware industrie, enz. al leen kan het doel niet bereikt worden. Hier moet dieper worden gegrepen. De kenners der Japansche taal en psyche zullen moeten aantreden. Andere problemen blijven in den Bal- kanhoek moeilijkheden veroorzaken. Mi chael zit in Roemenië met een regeering die hem niet zint, waarom hij den voor- naamsten Geallieerden bijstand verzocht in het vormen van een representatieve regeering. Ook gaan er geruchten over een dezer dagen ontdekte samenzwering tegen de regeering. Een mededeeling van radio Moskou Dinsdagavond meldt, dat Groza en Tartarescoe, Roemeensch pre mier en minister van buitenlandsche za ken, in Moskou zijn aangekomen. De spanning in Boekarest zou voortdurend toenemen. Boelgarije heeft op het laatste oogenblik besloten de verkiezingen uit te stellen. Griekenland heeft groote interne moeilijkheden en bovendien nog moei lijkheden met Joego-Slavië over Ma cedonië. De Ver. Staten hebben nu t.a.v. die laatste kwestie voorgesteld, dat er twee commissies van onderzoek zouden worden benoemd, één in Belgrado en één in Athene. Die zouden dus de zaak van twee kanten bekijken. Tito is daarvoor wel te vinden, maar heeft den eiseh ge steld, dat de Sovjet-Unie, Groot-Brittan- nië, Frankrijk en de Ver. Staten in die commissies vertegenwoordigd moeten zijn. Deze procedure kan tot gevolg hebben, dat tenminste eenige zekerheid wordt ver kregen over de juistheid der over en weer geuite beschuldigingen. En het kan de inleiding zijn voor oplossing van het probleem, maar ook hier zullen deskun digen hun beste beentje moeten voorzet ten. En zij zullen misschien lot de conT clusie komen, dat de West-Europeescha democratie op den Balkan geen voedings bodem heeft. Franco is een nieuwe schrik bezorgd. Naar verluidt zou Moskou een nota in petto hebben over de verhouding van Franco tot de „blauwe divisie". Daarvan zou men in Madrid zoo zijn geschrokken, dat men verzending van die nota koste wat het kost, wil voorkomen en schadever goeding voor het door die divisie in Rus land vernielde zou willen aanbieden. Te vens is bekend geworden, dat in Mexico onder Giral een republikeinsch-Spaansche regeering is gevormd, die binnen afzien- baren tijd wel door een aantal staten in Amerika zal worden erkend. De Ver. Staten en Engeland echter lijken voors hands niet te willen ingrijpen en een nieuwe burgeroorlog begrijpelijk te Willen voorkomen. Zij rekenen blijkbaar er op, dat Franco indirect gedwongen zal worden in Spanje een ander regime te vestigen, zonder dat het bloed kost. Zuivering Staten-Generaal Onze Haagsche correspondent meldt dat er een kans bestaat, dat de commissie belast met de zuivering van de oude Eerste en Tweede Kamer der Staten Generaal in het begin van de volgende week met haar werk gereed zal zijn. Zooals men weet is de com missie ertoe overgegaan alle leden (er zijn er nog 122 van de 150) te hooren. Bijeenroeping van de oude Kamers ter behandeling van het ontwerp-NÓodparle- ment zal, naar verwacht wordt, voor het einde van de maand September kunnen ge schieden. Eer het zoover is moet ook eerst de Nationale Advies Commissie het aan haar gevraagde advies over het ontwerp aan de regeering hebben uitgebracht en de regee- xing, gehoord dit advies, het ontwerp definitief hebben vastgesteld. FAILLISSEMENT. De Haarlemsche Rechtbank heeft op Dins dag 4 September het faillissement uitgespro ken van Ch. A. Blom, handelaar in kan toorboeken, wonende te Heemstede, Valken- burgerlaan no. 85; te Amsterdam aan de Itapenburgerstraat 153 handelende onder de Jirma Kantoorboekenfabriek Waterman, .Curator Mr. J. Deenik te Haarlem. Rechter-Commissaris Mr. H. J. Ferwerda ,1e Haarlem. Het water zakt. Ondanks de zware regens is het water in den Wieringermeerpolder in de eerste drie weken volgende op het sluiten van den dijk met 23 centimeter gedaald. Door den over- vloedigen regenval waren er dagen geduren de welke geen vorderingen konden worden gemaakt. Op het oogenblik is men bezig met de mon tage van zes hulpgemalen. Verwacht wordt, dat deze hulpgemalen begin October gereed zullen komen. Men hoopt, dat de Wieringermeerpolder find November droog zal zijn. Ballet-Studio 1945 Russische dans en muziek: alles verboden waar gedurende de vijf bezettingsjaren, en dus alleen reeds daarom een attractie. Of de manier van dansen in alle nos. specifiek Russisch was moeten we onbeslist laten: bij een „Zigeunerdans" b.v. (no. 2) mocht het twijfel wekken; maar de muziek liet geen twijfel. En zoo zagen we achtereenvolgens een elegant „Impromptu a 3" (Arensky), een wilden „Zigeunerdans" (Moussorgsky), acrobatische „Poppen" (Liadow), een sier lijke „Nacht" (Nic. Rubinstein), een gracieie „Libeïle" (Arensky). een aardige „Melodie" a 2 (Rachmaninoff), een karakteristiek „Meisje uit den Kaukasus" en een buite lingen rijke „Marsch" (beide van Proko- fieff). Dit alles stond qua danstechniek veel hooger dan wat we den vorigen avond in de open lucht gezien hadden, maar geheel af was toch niet alles, vooral wat de armbe wegingen betreft. Af waren de brillante be geleidingen door de pianisten Sas Bunge eri Louis Bom gespeeld. Bunge toonde boven dien zich een virtuoos in de Humoreske op. 10 no. 5 van Rachmaninoff nadat Born het bekende Prélude op. 23 no. 5 van denzelfde correct, doch nog ietwat teruggehouden had voorgedragen. De volgende groote choreografische en sembles eischten eigenlijk orkestbegeleiding, doch de beide pianisten vervingen het orkest zeer virtuoos. De uitbeelding was le vendig, doch erg druk en warrelig. De typisch Russische dansen slaagden nog niet zoo volkomen als. b.v. de Kozakken ze uit voerden. Er was veel bijval en een schat van bloemen voor alle medewerkenden, vooral voor de leidster Sonia Gaskel. Piano-recital Lex Moser Het Haarlemseh debuut van den pianist Lex Moser in de goed bezette Tuinzaal van het Gem. Concertgebouw heeft ons kennis doen maken met een klavierspeler wiens techniek en geheugen wat degelijk heid en vertrouwbaarheid betreft, even goeden indruk maakten als de ernst van zijn artistiek streven. Een programma als het zijne: 2 Rhapsodieën en 3 Intermezzi van Brahms, 2 Etudes van Scriabine en 1 van Chopin, 5 Miniaturen van hemzelf, dan na de pauze Franck's Prélude, Aria et Final en Liszt's Legende van St. Fran- ciscus a Paulo is voorwaar niet op goed koop effectbejag gericht. En toch was het niet in allen deele gelukkig gekozen en werkte het vermoeiend. Dit laatste sproot ook nog voort uit den voor deze zaal wat te zwaren klank van den grooten Steinway- vleugel en uit den aard der voordrachten, die vooralsnog meer dgn pianist dan den vertolker deden kennen. Het bijna voort durende rubato, de vele tempowisselingen, het overvloedige pedaalgebruik en het op den voorgrond treden van bijzakelijkheden verdoezelden de duidelijkheid der archi tectonische lijnen meer dan wenschelijk was. Wanneer de nog jonge pianist er in slaagt zijn uitstekend technisch arsenaal dienstbaar te maken,aan een uit welover wogen zelfcritiek geboren vertolking, dan zal hij ons nog vele schoonheden kunnen openbaren. In enkele momenten was dit ook nu reeds het geval: het slot van Franck's Final klonk voortreffelijk. Hier werd de juiste stemming getroffen, de juiste sfeer geschapen. Enkele van zijn „Miniaturen" hadden een prettig, luchtig schertsend karakter en ook het eerste zijner toegiften, Scarlatti's „Pastorale" was een welkome afwisseling na het vele zwaarwichtige. K. DE JONG. BURGEMEESTERS-VACATURES De minister van binnenlandsche zaken brengt ter kennis van belanghebbenden, dat de mogelijkheid van sollicitatie naar het ambt van burgemeester in de prov. Noord- Holland in de navolgende gemeenten wordt opengesteld: Aalsmeer, Beets, Blokker, Cas- tricum, Egmond-Binnen, Haarlemmermeer, Heemskerk, Hilversum, Marken, Oudendijk, Schellinkhout, Schermerhorn, Texel, Zuid en Noord-Schermer. Organisatie Woltersom verdwijnt nog niet. „Wat gebeurt er met de hoofdgroepen, de bedrijfsgroepen, de vakgroepen en de onder vakgroepen van de zoogenaamde organisa tie Woltersom?" Op deze vragen heeft mr. J. F. de Jongh, chef van het kabinet van het ministerie van Handel en Nijverheid Dinsdagavond in een radiorede het ant woord gegeven. Het is voor niemand een geheim geweest, zeide mr. de Jongh, dat deze organisatie indertijd is tot stand geko men onder sterken Duitschen aandrang en vaak zelfs onder Duitschen druk. Verschil lende Duitsche beginselen zijn in deze orga nisatie verwerkelijkt; men behoeft alleen maar te denken aan het leidersbeginsel. In de latere oorlogsjaren werden verschillend^ bestuursposten door N.S.B.-ers bezet. Spre ker achtte het begrijpelijk, dat tegen deze organisatie vele bezwaren bestaan. „Waar om heffen jullie toch die bedrijfsorganisatie niet radicaal op?" is de regeering gevraagd, maar zoo eenvoudig is het niet. De N. S. B.-ers zijn natuurlijk aanstonds ontslagen en een verdere zuivering is in aantocht.. Er zijn verschillende redenen dat deze organisaties nog niet direct kunnen worden geliquideerd. In de eerste plaats is het be drijfsleven zeker niet algemeen van meening, dat de Woltersomsche vakgroepen moeten verdwijnen. De regeering was van meening dat de ontwikkeling der meeningen op dit gebied nog niet was geëindigd. De Wolter somsche groepen vormen bovendien op het oogenblik het eenige apparaat, dat van de zijde van het bedrijfsleven de overheid vol doende kan assisteeren bij het moeilijke herstelwerk. Na de zuivering van de bestu ren kwam wat meh zou kunnen noemen een democratiseering van de bedrijfsorganisaties. Het leidersbeginsel is afgeschaft en de lei ding der groepen gelegd in handen van een collegiaal bestuur. Waar mogelijk zullen verkiezingen gehouden worden. Zoo zal, naar de regeering vertrouwt, de organisatie van het bedrijfsleven ook voor hen, die ernstige bezwaren hadden tegen de Wolter somsche vakgroepen, voorloopig acceptabel zijn. Intusschen echter: het recht van ver- eeniging en vergadering bestaat gelukkig weer en men heeft dus ook weer het recht, de oude vereenigingen, die tijdens den oor log waren geliquideerd weer op te richten, als men daarvoor ten minste voor het on derlinge contact behoefte heeft. Over de bedrijfszuivering zeide spreker ten slotte nog, dat het Koninklijk Besluit op dit ter rein gereed is en dezer dagen wordt afge kondigd. Geldig tot Donderdagavond: Zwaar be wolkt, met tijdelijke opklaringen, plaat selijk enkele buien, hier en daar nog vergezeld van onweer, iets koeler, matige, Noordelijke wind. Maatregelen tegen te groote klassen. Gedurende de oorlogsjaren heeft de scho lenbouw stop gestaan. Gebrek aan materia len was daarvan de oorzaak. Ook te Haar lem. Het is dus te begrijpen dat er een ach terstand is gekomen. Als er weer bouwmo- gelijkheid is, zullen dan ook zoo spoedig mogelijk eenige scholen gezet moeten wor den. zoowel voor het openbaar lager- als voor het bijzonder lager onderwijs, want er zijn scholen waar de leerlingen „uitpuilen". Ook is een groote behoefte aan een nieuwe ulo school. Voorloopig tracht men de moei lijkheid nog te ondervangen door het in richten van parallelklassen die on dergebracht. worden in andere schoolge.- bouwen waar nog ruimte beschikbaar is. De bijzondere omstandigheid doet zich na melijk voor dat er in wijken waar niet veel kinderen wonen nog scholen zijn die onge bruikte lokalen hebben. Het nadeel is even wel, dat de kinderen die geen plaats kun nen krijgen op de school ln de wijk waar zij wonen, wat verder moeten loopen om naar de parallelklasse te komen. De parallelklassen bieden evenwel geen afdoende oplossing tegen al te groote klas een. Die zijn alleen te voorkomen indien de regeering de leerlingenschaal verlaagt. Deze is thans: 35 leerlingen: 1 onderwij- eer: 3675: 2, 76—120: 3, 121—165: 4, 166— 210: 5. 211255: 6. Dat wil zeggen dat op verschillende scholen klassen met 48 leer lingen geen zeldzaamheid zijn. Haarlem h&d vroeger vrij veel boventallige onderwijzers, waarvan het salaris dus niet voor het rijk. maar voor rekening van de gemeente kwam. Dit is thans niet meer mogelijk in verband met de noodlijdendheid der gemeentefinan- ciën. Gedeputeerde Staten staan die extra uitgaven niet toe. Als Haarlem toestemming zoü krijgen voor het aanstellen van boven tallige onderwijzers bij het openbaar onder wijs, zou hetzelfde aantal boventallige on derwijzers bij het bijzonder onderwijs voor rekening der gemeentekas komen. In den crisistijd, die aan den oorlog voor afging, waren er te Haarlem ook kweek,elin- gen met akte op een laag salarisje werk zaam om het aantal onderwijzers te ver- grooten en het aantal kinderen per klasse te verlagen. In den oorlog is aan die eigen aardige instelling evenwel een eind ge komen. De eenige mogelijkheid om van de al te groote klassen die natuurlijk een groot nadeel voor het onderwijs zijn! af te komen, is dus een verlaging van de leerlin genschaal. Vroeger was die aanzienlijk lager, maar zij werd in den crisistijd opgevoerd uit bezuinigingsoverwegingen. Als het tot een verlaging van de schaal komt, zou dit natuurlijk voor Haarlem met zich meebrengen een vergrooting van het aantal scholen in de toekomst. Voorloopig zou men zich ook nog kunnen behelpen door het vormen van nog meer parell el klas sen. Daarvoor zou zoo vernamen wij UIT HET HAARLEMSCHE POLITIERAPPORT. Tn verband met een inbraak, die een week geleden aan den Kloppersingel werd gepleegd, zijn twee mannen aangehouden. Bij een van hen werd een heerencostuum gevonden, dat van deze inbraak afkomstig bleek te zijn. Hij verklaarde, dit costuum van aangehou dene nummer twee gekocht te hebben, het geen deze ontkent. Een analoog geval is de aanhouding van twee andere mannen. Hier gaat het echter om een veel grooter buit, n.l. vier radio toestellen, die voor ongeveer 5000 gulden door den een aan den ander verkocht zou den zijn. In den nacht van Maandag op Dinsdag zijn op verschillende plaatsen bij inbraken niet minder dan negen toestellen gestolen. Een van de leden der Joodsche brigade, die sinds eenigen tföd in ons land verblijft. Op de linkermouw -draagt ieder lid bet insigne der brigade, een Davidsster in goud. Onder deden van de Joodsche brigade bevinden zich in Bloemendaal, Bennebroek en in Zeeland. JO VAN AMMERS-KüLLER. De eereraad voor Letterkunde heeft mevr. J. van AmmersKuiler uitgesloten van iedere publicatie of optreden in het openbaar op het gebied der kunst en het herdrukken of doen verschijnen van haar werken verboden tot 1 Januari 1953. Een en ander is geschied met het oog op haar houding tot den bezetter en zijn handlan gers hier te lande, die door haar populari teit en omdat zij een Koninklijke onder scheiding droeg, des te ernstiger ist Medewerking van buurtcommissies gevraagd Het ligt in de bedoeling van het Neder-* landsche Roode Kruis binnenkort een boe- kenactie te organiseeren. De boeken zijn bestemd voor zieke Nederlanders in Duitsch- land én elders in het buitenland, alsook voor ziekenhuizen en dergelijke in eigen land, voor soldaten in opleiding, enz. Boeken, een zoo begeerd artikel voor hen, die ver van het vaderland zijn, of in een zaamheid van het ziekbed naar verpoozing hunkeren. Behalve boeken worden ook ingezameld ingebonden tijdschriften, legpuzzles, enz. Daarvoor zijn vele hulpkrachten noodig. Het Roode Kruis meent geen beroep te mo gen doen op de schoolgaande jeugd. De vacanties zijn voorbij en studie gaat nu voor. Daarom wordt de hulp ingeroepen van alle bestaande Buurtcommissies. Deze toch hebben zonder uitzondering bewezen de zoo noodige organisatietalenten te bezit ten. Het Roode Kruis roept alle Buurtcom missies op en richt tot alle het verzoek met spoed te willen opgeven of zij bereid zijn mede te werken, met vermelding van de namen der straten, welke zij zouden kun nen bewerken. Indien mogelijk gaarne ant woord uiterlijk Donderdag a.s. aan het adres Roode Kruis, Hazepaterslaan 34. Ook particulieren die bereid zijn mede te werken wordt verzocht zich op te geven, terwijl reeds nu de gelegenheid bestaat aan bovengenoemd adres boeken te bezorgen met vermelding van naam en adres, want alle geefsters en gevers ontvangen ter zijner tijd een blijvende herinnering aan de B(oeken) A(ctie) R(oode) K(ruis). Thans ook een in Haarlem. In een ernstig streven om den soidaat meer te bieden dan een koek en een kop koffie heeft de Cantinedienst van de Koninklijke Nederlandsche Landmacht een aantal mili taire clubs opgericht in de plaatsen met een garnizoen van eenige beteekenis en rijden de cantines in dienst gesteld voor verspreide kleine eenheden. Met het systeem van ver pachting van de cantinerechten is gebroken en zoowel de clubs als de cantines krijgen een militaire bediening. In iedere plaats waar een z.g. Cadi-club opgericht is, zijn eenige notabelen, zooals de burgemeester, de dominee, de pastoor, een figuur uit de we- reid der ontspanning, aangezocht een Cadi- comit.é te vormen en als zoodanig toezicht te houden en medewerking te verleenen. De Intendance tracht bij elke nieuwe club haar ideaal te verwezenlijken: een aardig gebouw met een gemeenschapszaal, een leeszaal met bibliotheek, een informatiebureau, douche cellen. zoo nu en dan ontspanningsavonden en op vastgestelde data guest-nights. waarop de soldaat de dame van zijn keuze mag in- troduceeren. De baten van de -Cadi-clubs en -cantines komen ten goede aan de AVOS, de organisatie „Alles voor onze Soldaten", die het werk van het vroegere O. O. heeft overgenomen en die nauw samenwerkt met de Cadi. Een dezer dagen zult U op verschillende punten in en aan den rand van de stad nieuwe bordjes zien deze zijn van de Cadi-club aan den Zijlweg no. 1. die Woens dagavond 5 Sept. geopend wordt en wijzen den dorstigen, hongerigen, weetgierigen of vermoeiden Nederlandschen soldaat den weg naar de oase in de Haarlemsche woestijn. Aan dezen avond zal o.m. het Avos-orkest o. 1. v. kapt. Coolen zijn medewerking vew leenen. De dadels Naar wij vernemen hebben verschillende groentehandelaren in Haarlem en omgeving niet voldoende dadels ontvangen om aan al hun klanten het toegewezen rantsoen van 1/2 pond te geven. Het gevolg is dat zeer velen nu niets gekregen hebben. Wij hebben ons tot het Plaatselijk Ver- deelkantoor te Haarlem gewend. Daar deel de men ons mede, dat Haarlem 70 ton da dels had moeten ontvangen, maar er is slechts 60 ton gekomen. Er is nog getracht de ontbrekende 10 ton te krijgen, maar de dadels zijn op. Daarom is in de publicatie geschreven„Wij kunnen voor het niet ont vangen der dadels geen compensatie geven."! Dit lijkt ons een onbillijkheid. De ont vangen '60 ton is op een onjuiste wijze ge distribueerd. het is verkeerd de een alles te geven en de ander niets. Elk had dadels kunnen krijgen als het rantsoen verlaagd was van 250 tot 210 gram. Er zijn groente handelaren die hun protesteerende klan ten getroost hebben met de belofte: „es komt Iets anders, vermoedelijk abrikozen". Maar volgens het Verdeelkantoor komt daarvan niets. Dus weer een teleurstelling. Er moet een weg gevonden worden om de gedupeerden schadeloos te stellen. Al zijn het geen dadels en ook geen abrikozen, dan maar druiven, peren, appels, of iets andersl Chocolade. Men hoopt over iy2 I 2 maanden cho colade-artikelen in Nederland vervaar digd, in de distributie te kunnen brengen, Honden- en kattenbrood. Tot 30 September is op bon 10 van de noodkaarten voor honden- en kattenbrood met de serieletters b, t, w, d, 1, t, c en bk, alsmede met opdruk „asyl" de gebruike lijke hoeveelheid verkrijgbaar. Eenheidszeep voor kleine kinderen. Voor het tijdvak van 30 Sept. tot en met 13 Oct. a.s. worden in de prov. N-Hoiland, Zuid-Holland en Utrecht voor kinderen van 0 en 1 jaar twee stukjes eenheidszeep ver krijgbaar gesteld. Om deze zeep te verkrijgen moet men bon E 16 van het inlegvel uiterlijk 8 Sept. a.s. bij een detail list inleveren. De aflevering der zeep zal uitsluitend in bovengenoemd tijdvak plaats hebben. Aangezien het hier eenheidszeep van oorlogssamenstelling betreft, welke voor een deel ongeschikt is voor gebruik voor babies, verdient het aanbeveling, dat de ouders deze zeep gebruiken en een gedeelte van de voor hen beschikbaar gestelde huis houdzeep voor hun kinderen gebruiken. Zout. Het Centraal Distributiekantoor maakt bekend, dat als rantsoenbonnen voor zout de bonnen „een rantsoen artikel C" zijn aangewezen. Per Tantsoenbon voor artikel C kan men 100 gram zout betrekken.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1945 | | pagina 2