MacArthur heden in Tokio. Sport en Spel. Verhouding Gulden en Pond blijft dezelfde. Geen militair bestuur in Japan? Het woord is aan.... Onze Ziekenhuizen. Ook te Haarlem een tekort aan Verpleegsters. Amerikaansche hulp Een groote partij Linnengoed. 60o Jaargang No. 18122 >g 1 Zaterdag 8 September 1»43 Bureaux: Groote Houtstr. 93 l11"^ 1 /N 1^^ O 1 S é^W W^"\ I Uitgave van de Stichting en Soendaplein 37, Haarlem H I t i i 1 I 1 I III I J I C I I 1 B If J Voorlichting te Haarlem. IJmuiden: Kerinemerlaan 154. ak A sMaa^ Jfagf JL Abonnementen: p.-week 31 ct Telef. 5437. 'fscsJ? per kwartaal 4.—. Tel.: Dir.-Hoofdred. 15054. Adm. 10724 Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peéreboom Tel: Redactie 10600. Expeditie 14825. DEN nieuw voetbalseizoen begint. Het •*-' moet door spelers en toeschouwers met bijzondere spanning verwacht zijn, nadat zij een heel jaar lang van de meest popu laire sport in ons land verstoken zijn ge weest. Dat is nog nooit gebeurd sinds de Engelschen zesenzestig jaar geleden, onze jeugd gelukkig maakten met de uitvinding die zij „soccer" gedoopt hadden, ter onder scheiding van „rugger" of wel „rugby". Het zou prettig zijn als dit nieuwe voet balseizoen beter werd dan zijn voorgan gers. Spelkenners zullen mij onmiddellijk tegenwerpen, dat dit niet te verwachten is, omdat de gebrekkige verbindingen noodzaken tot het houden van een nood- competitie in plaatselijke afdeelingen. Er zijn meer nadeelen. Ik heb ze vernomen, maar bedoel geen verbetering in de spel- kwaliteit. Die zal op haar tijd wel komen. Van veel grooter belang zou het zijn, als alle voetballers en ook hun publiek het Engelsche motto „Play the game" voorop wilden stellen. Play the game.... letter lijk vertaald: speel het spel. Maar de let terlijke vertaling drukt de beteekenis van de Engelsche woorden niet voldoende uit. Zij beteekenen: speel het spel zooals het gespeeld behoort te worden, niet alleen volgens de regels maar ook naar den geest. En de korte, krachtige term wordt in En geland niet alleen op alle takken van sport toegepast, maar is een kernwoord in algemeen gebruik. Een onderwijzer zal het tegen den kleinen jongen zeggen, die een vriendje heeft verklikt of die gespiekt heefteen kwaad, dat op Engelsche scholen zelden voorkomt: op vele heele- maal niet. De zakenman zal het iemand toevoegen, wiens handelsmethoden niet achttien karaats zijn gebleken. Play the game! Er zijn ook in Engeland menschen, wier eerlijkheid in zaken te kort schiet. Maar spreek met welken handelsman ook, die zaken met het buitenland heeft gedaan: hij zal u verzekeren dat hij het liefst met de Engelschen te maken heeft, omdat zij, behoudens uitzonderingen, strikt betrouw baar in hun „business." zijn. Waar komt dat door? Omdat zij in zulke opvattingen zijn grootgebracht, omdat hun in de jeugd, bij het spel, het motto „Play the game" al voortdurend is voorgehouden en het hen op hun levensweg blijft vergezellen. Het is veelbeteekenend, dat zoo'n sport- term gemeengoed is geworden. Het is niet de eenige. „Fair play"eerlijk, goed spelis een ander. „It's not cricket" heb ik in het Lagerhuis een politicus, middenin een debat, zijn tegenstander hooren toeroepen en niemand vond daar iets komieks in, want ook die uitdrukking behoort tot het algemeene spraakgebruik. Engeland is geen land vol brave jongens en Nederland geen land vol kwade. Maar ook wij zouden een stuk opvoeding kun nen volbrengen, dat ons aanzien in de wereld zou verhoogen, als wij sport en spel gingen gebruiken voor het doel waar voor zij bestemd zijn: karakter vormen. Als in dezen tijd zooveel jongeren haken naar hun aandeel in den opbouw van ons volk. naar hun bijdrage aan herstel en vernieuwing, dan hebben zij op sportgebied een prachtige taak voor het grijpen. Als zij haar maar aandurven en zich niet laten afschrikken door de hoon van den man, die het flink en slim vindt achter den rug van den scheidsrechter „hands" te maken of stiekum en geniepig door te trappen naar de schenen van zijn tegenstander. Is dat flink? Als onze gansche voetballende jeugd het spel speelt zooals het gespeeld moet wor den, als zij „Play the game" als devies aanvaardt, zal zij een stuk opvoeding vol brengen, dat groote gevolgen moet heb ben. Dit is een taak, die ouderen niet kunnen uitvoeren. Hun tijd binnen de kalklijnen is Voorbij. Alleen de jeugd kan het groote werk aanpakken en tot wel slagen voeren. Sommige menschen vinden sportwed strijden onbelangrijk. Zij zijn ook onbe langrijk, als de spelers geen ander doel hebben dan te winnen. Zij zijn belangrijk, als hun doel is, het spel op de ware ma nier te spelen en zij er, alleen onder die voorwaarde, alles opzetent om te win nen. Wel zijn er ook menschen, die sport beoefend zouden willen zien zonder wed strijden. Zij vergeten dat het leven zelf in tallooze van zijn uitingen een wedstrijd is en dat de sport ook daartoe kan opvoeden, door moed, vastberadenheid en volhar ding aan te kweeken. Maar altijd onder die primaire voorwaarde: Play the game. Ik weet dat er onder onze voetballers veel zijn, die dezen regel inderdaad tot den hunne hebben gemaakt. Gelukkig wel. Maar er zijn er teveel die dat niet hebben gedaan. Het is niet noodig het verleden op te rakelen om dat te bewijzen: het wemelt van bestraffingen en „incidenten", met inbegrip van mishandelde scheidsrechters, vechtende spelers en andere kwalijke dingen van dien aard. Als de toestand beter geweest was, zou het een veel groo ter aantal beoefenaars verworven hebben. Want het aantal is niet groot in verhou ding tot onze bevolking. Het percentage jonge Nederlanders, dat geen enkele open luchtsport beoefent, is onrustbarend hoog. Tot-Ons nadeel. Soms hoort men prettige dingen. On langs spraken drie jongens over snelheids wedstrijden, waaraan twee van hen had den meegedaan. Zij zeiden enthousiast, dat het ideale wedstrijden waren ge weest: in prachtig weer en spannend. „Hebben jullie een eersten prijs gehaald?" vroeg de derde. Neen, dat was hun niet Generaal Mac Arthur is vandaag om 8.30 uur plaatselijke tijd in Tokio aangekomen. Twee Amerikaansche regimenten vormden de eerewacht, toen hij van het spoorweg station naar de ambassade van de Ver. Sta ten reed, waar terstond de Amerikaansche vlag werd geheschen. De overgave van de Japansche legers in China zal in de komende 48 uur plaats hebben, mits genoeg troepen der Chineesche centrale regeering naar Nanking gebracht kunnen worden, om er zeker van te zijn, dat een voldoende politiemacht voor die gele genheid in de stad aanwezig is. Onverpoosd brengen Amerikaansche vliegtuigen hon derden goed uitgeruste manschappen aan van het nieuwe Chineesche zesde leger, die gestreden hebben in Burma. In Nanking bevinden zich nog 7000 man Japansche troepen, doch moeilijkheden worden niet verwacht. Sommige Japanners trekken reeds weg uit het stadsgebied. Uit Okinawa wordt vernomen, dat de Ja pansche vertegenwoordigers aldaar heden de stukken van overgave hebben geteekend, waarbij 105.000 man troepen van leger en vloot, verspreid over een zestigtal eilanden van de Rioe-Kioe groep, capituleeren. De Geallieerden werden vertegenwoordigd door generaal Stilwell, commandant van het Amerikaansche tiende leger. Het Japansche nieuwsbureau heeft be richt, dat Manoroe Sjigemitsoe, de Japan sche minister van buitenlandsche zaken, te genover persvertegenwoordigers te Tokio Aan Vice-Admiraal Sir Gerald Dickens, op wiens initiatief de Rotterdamsciie vlootweek gehouden is, is ter gelegenheid van zijn ver trek uit ons land een kristallen bowlstel overhandigd. De Vice-Admiraal en Schout bij-nacht G. W. Stoeve (rechts) in bewonde ring voor het fraaie stuk. heeft verklaard, dat de Geallieerden geen militair bestuur in Japan zouden instellen doch dat zij „verzoeken" zouden richten tot de Japansche regeering, aan welke ver zoeken dan ten volle gehoor zou worden gegeven. Sjigemitsoe deed een beroep op de Geallieerde!} om begrip te toonen voor en vertrouwente hebben in de maatrege len, welke door de Japansche regeering na de overgave worden genomen. Volgens Sji gemitsoe hadden de Geallieerden speciaal betreffende de kwestie van het onderhoud van het Japansche volk goed begrip ge toond. Hij verklaarde, dat de op-en-top-oor- logs-industrie natuurlijk moest worden stop gezet, doch dat onderhandelingen werden gevoerd om te komen tot een spoedig her stel van de vredes-industrie. De Australische minister van verdedi ging, die kort geleden tot Australische hooge commissaris in Londen werd be noemd, heeft medegedeeld, dat Australische troepen Borneo en omliggendè eilanden zul len bezetten naar het Oosten toe. De over gave door de Japanners van Nederlandsch Borneo zal aanvaard worden door generaal- majoor Milford, commandant der zevende Australische infanterie-divisie. Krijgsgevangenen op Malaka. De toevoer van medicamenten aan krijgs gevangenen en geinterneerden in Siam heeft ongehinderd plaats gehad. De officier van gezondheid die kamp Hiburi bezocht, zes tig mijl zuid-zuidwest van Bangkok, heeft gerapporteerd dat allen er goed maar ver ouderd uitzagen en dat het moreel ook goed was. In genoemd kamp waren 2950 ge vangenen, waaronder 920 Nederlanders. Er waren geen ernstige ziektegevallen, wel ma laria, huidziekten en zweren. Er was ge brek aan kleeren en sommigen liepen met slechts een lendengordel. Allen prezen den eigen medischen dienst, die de afgeloopen drie jaar heeft gefungeerd. De zegsman woonde een tooneelvoorstelling bij, waarbij een muziekkorps optrad met koperinstru menten, harmonica en drie strijkinstrumen ten, welke alle zelf vervaardigd waren. Hulp voor Java. Het oudste Catalina-vliegtuig van den Nederlandschen marineluchtvaartdienst werpt thans steunvoorraden boven Java uit. Het is de IJ 45, commandant luitenant ter zee eerste klasse G. F. Rijnders, en tweede piloot luitenant ter zee tweede klas se W. Landman, beiden van Soerabaja. Zij legden de belofte af, nog vóór het weekeinde 6000 pond boven Soerabaja uit te werpen. Afgezien van deze C&talina werpen Neder- landsche Mitchells van het Ned. Indische leger voorraden uit. Door de Ned.-Indische regeering worden voorbereidingen getroffen om zoo spoedig mogelijk op Borneo en Sumatra de rubber- productie te hervatten. Het grootste pro bleem is het transport. De regeering heeft orders geplaatst in de Ver. Staten voor kust- en riviervaartuigen, sleepbooten en lichters. In Brisbane worden 140.000 paketten voor krijgsgevangenen en geïnterneerden in Ned. Indië gereed gemaakt. In het Japansche dorpje Aria zijn o.m. 21 Nederlanders bevrijd o.w. mevr. Einthoven met 4 kinderen uit Bandoeng, de heer en mevr. Leis met 2 kinderen en mevr. Murk. De 12 kinderen van het gezelschap waren volgens Un. Press, uitgelaten van vreugde. Vrijdag is te Londen een Engelsch- Nederlandsche monetaire overeenkomst onderteekend. Hierbij worden op finan cieel gebied de maatregelen getroffen voor een hervatting van den handel tusschen het sterlinggebied en Nederland met het Nederlandsche rijk overzee. In deze over eenkomst wordt de wisselkoers vastgesteld op 16,691 guldens 1 pond sterling voor Nederland (hetgeen de voortzetting betee- kent van de tot dusverre voorloopig vast gestelde verhouding), terwijl voor Ned. Oost- en West-Indië de koers gehand haafd blijft op 7.60 gulden in het pond ster ling. Nederland en het Nederlandsche rijk over zee zullen voortaan één Nederlandsch monetair gebied vormen. Inwoners van dit gebied zullen hun sterlingbezit vrijelijk overal in het sterlinggebied kunnen uitge ven, terwijl inwoners van het sterlingge bied vrijelijk hun guldens overal in het Nederlandsche monetaire gebied zullen kunnen uitgeven. Voorts is bepaald op grond van de be sprekingen te Londen, dat eventueele voorraden rubber, tin, oliezaden, suiker, enz., welke zich in Ned. Oost-Indië bevin den, naar de wereldmarkten verscheept zullen kunnen worden, met gebruikma king van Singapore als entrepot. De Nederlandsche Bank zal een bedrag in sterling aanhouden van maximum 5 millioen pond sterling, terwijl de Bank of England dienovereenkomstig een bedrag in Ned. guldens zal aanhouden van maxi mum 53.450.000. Dit bedrag laat onaan- gelukt. Maar er was fel om gestreden. „Hebben jullie dan pech gehad?" „Och neen, man. Die lui waren beter dan wij!" „Be a good loser", zegt de Engelschman: „Wees een goed verliezer". Ook die uit drukking heb ik vaak in de Engelsche politiek en in het gesprek van zakenlui hooren gebruiken. Het was opnieuw: de goede sportopvatting die was doorgedron gen in het maatschappelijk leven. Over dit onderwerp heb ik al eerder ge schreven. Ik wilde het opnieuw doen, in andere bewerking, nu het voetbalseizoen begint. Want het is niet „maar spel". Het is van belang. R. P. getast Nederland's reeds bestaande ster- lingsaldi, welke tijdens den oorlog zijn ontstaan, welke saldi echter thans voor namelijk worden gebruikt voor het betalen van den meest dringenden invoer. Deze overeenkomst beteekent, dat wij wat onze financieele verhoudingen tot het sterlinggebied betreft, voortaan wederom uit kunnen gaan van een vaste koersver- houding van den gulden tot het pond ster ling. Omtrent de redenen, welke aanleiding waren tot het ontstaan van een dergelijk groot verschil In waardeering van de Neder landsche en Indische gulden verneemt het A.N.P., dat men zich hierbij heeft laten leiden door de overweging, dat de koers- verhouding van den gulden in Ned. Oost en West-Indië tot het pond sterling steeds onveranderd is gebleven. Wat Nederland betreft is het feit van invloed geweest, dat In het Engelsch-Belgiseh monetaire verdrag een devaluatie van den Belgischen franc heeft plaats gehad en men heeft het van Engelsche zijde noodzakelijk geacht van wege de onveranderd gebleven Gulden Belg. francverhouding ook voor Neder land een waardevermindering van den gul den door te voeren, hetgeen mede in ver band met onze verzwakte economische po sitie wenschelijk werd geacht. Hoewel het natuurlijk alleszins is toe te juichen, dat men tot een vaste koersver- houding voor den handel met het sterling gebied is kunnen komen, heeft deze ver schillende koerswaardeering voor den gul den in Nederland en in onze koloniën voor onze volkshuishouding, vooral in de eerst volgende jaren, een groote beteekenis, welke helaas voorloopig alleen van nadeeligen in vloed is. Het moederland moet namelijk de eerste jaren zeker overwegend invoeren en dan moetenu voor dien invoer, voor zoover afkomstig uit het sterlinggebied aanizenlijk meer guldens worden betaald dan voor den oorlog. Anderzijds zullen in onze koloniën, welke vooral wat den export van cultuur producten betreft, vrij -spoedig weer een rol kunnen gaan spelen, de prijzen voor dien uitvoer, welke meestal in sterling lui den, in guldens uitgedrukt in vergelijking met voor den oorlog niet toenemen, het geen wel het geval zou zijn geweest als ook daar de koers op 10.691 gulden zou zijn vastgesteld. Tenslotte kan er nog op worden gewezen, dat het monetaire verdrag met Engeland voor den tijd van 3 jaar is aangegaan en dat veranderingen in de koersverhouding alleen na wederzijdsch overleg kunnen worden doorgevoerd. De Zakenwereld: Er is slechts één ding, dat gij zonder moeite hereiken kunt: mislukking. Anders niets. Voor de Haarlemsche ziekenhuizen bestaat thans een wachtlijst van ruim 800 patiënten. Dit is niet een gevolg van te weinig bedden in de inrichtin gen, maar moet geweten worden aan een tekort aan verpleegsters. Dit tekort wordt het. sterkst gevoeld in het St. Elisabeth's Gasthuis; minder, maar toch ook, in het Diaconessenhuis. Dit ver schil komt, omdat de verpleegsters in het Gasthuis niet gebonden zijn en er dus ge makkelijker toe komen een anderen werk kring te zoeken. De zusters in het Diaco nessenhuis hebben een gelofte afgelegd als diacones. In de Mariastichting, waar reli- gieusen als verpleegsters werken, wordt het bezwaar niet gevoeld. Daar is dan ook een volledige bezetting en zijn alle bedden in gebruik. Indien er geen tekort aan verpleegsters was, zouden er zeker elke week 10 of 20 patiënten meer in de Haarlemsche zieken huizen opgenomen kunnen worden. Daar door zou de wachtlijst van 800 patiënten in vrij korten tijd weggewerkt zijn. In Bloemendaal komt een nieuw ziekenhuis In den oorlogstijd bestond in Hoofddorp een noodziekenhuis van het Roode Kruis. Dit was bestemd voor opneming van slachtoffers van eventueele rampen, eva cuaties enzoovoort. Er zijn in dit zieken huis intusschen veel patiënten opgenomen die als illegalen gewerkt hadden en bij dat werk gewond of ziek geworden zijn. Na den oorlog was de school waarin het ziekenhuis gevestigd was, weer voor on derwijs noodig. De inrichting van dit ge bouw en ook de verpleegstersstaf wordt nu gebruikt voor een nieuw noodzieken huis dat te Bloemendaal komt. Het wordt ondergebracht in een paviljoen van het Provinciaal Ziekenhuis te Bloemendaal bij Santpoort. Het wordt een geheel af zonderlijk ziekenhuis, dat dus in alles bui ten het verband van de provinciale in richting staat. Zelfs krijgt het een eigen keuken-inrichting In het nieuwe ziekenhuis komt ruimte voor 200 bedden. Onder de pa tiënten, die opgenomen zullen worden zijn, hehalve t.b.c.-patiënten (zwart en lichte gevallen) ook gewone ope ratieve- en ziektegevallen. Tot geneesheer-directeur is benoemd Dr. J. D. Muller te Haarlem, 'voorheen di recteur van een sanatorium te Gennep. Verder is als geneesheer benoemd Dr. Pfenning te Amsterdam. Er zijn voldoende verpleegsters omdat men kan beschikken over de keur van het personeel dat men in Hoofddorp had. De keur bestaat uit 11 gediplomeerde zus ters. Het is mogelijk geweest het ziekenhuis^ volledig in te richten. Er komt natuurlijk" een operatiezaal. Ook is men er nog in geslaagd al heeft het veel moeite ge kost! een Röntgen-apparaat machtig te worden. Hier en daar werden onderdee- len gevonden, die toen met veel moeite1' door de Philipsfabrieken aangevuld zijn tot een volledig toestel. Zonder die in strumenten kan het ziekenhuis waar ook lijders aan gewrichtstuberculose ver pleegd zullen worden niet werken. Het is de bedoeling dat het nieuwe zie kenhuis te Bloemendaal 1 October a.s. in gebruik getiomen zal worden. Canadeesche nationaliteit. De gouverneur-generaal van Canada, Lord Athlone, Leeft in bet Canadeesche parlement zijn troonrede gehouden. Hij zeide o.a., dat het toekomstige nationale embleem van Canada alsmede het Cana deesche volkslied zouden worden gekozen door een commissie van senatoren en af gevaardigden. Hij gaf voorts een definitie van het begrip „Canadeesche nationaliteit" met weglating van de benaming „Britsche onderdaan", geldend voor alle Canadeezen. Het Amerikaansche Roode Kruis heeft voor een bedrag van 2.229.000 dollar aan linnengoed voor ziekenhuizen, verpleeg sters en dergelijken (via Antwerpen) naac Nederland gezonden. In 5 trucks is het eerste deel der zending reeds in Nederland aangekomen. Het be treft n.l. lakens, verpleegstersschorten en luiers, die zoo snel mogelijk langs de nor male distributiewegen verdeeld zullen worden. Behalve de goederen heeft het Ameri kaansche Roode Kruis een 5-tal trucks in eigendom, benevens 15 trucks in bruikleen aan het Nederlandsche Roode Kruis over gedragen. j

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1945 | | pagina 1