Haarlems Dagblad Celdzuivering Deblokkeeringsvoorschriften op 26 September De problemen van het Verre Oosten. ©Oc Jaargang No. 18127 X Bureaux: Groote Houtstr. 93 en Soendaplein 37, Haarlem IJmuiden: lCennemerlaan 154. Telef. 5437. Tel.: Dir.-Hoofdred. 15054. Adm. 10724 Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom Vrijdag M .September 1945 Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem. Abonnementen: p.week 31 ct. per kwartaal f 4. Redactie 10600. Expeditie 14825. 1 ter Lieftinck als financieele heel meester op ons economisch leven gaat toepassen, temeer omdat wij er allen zon der uitzondering bij betrokken zijn. Maar zij is onvermijdelijk om gezonde verhou dingen te herstellen en het gevaar van verdere inflatie af te wenden. Het gevolg zal immers zijn dat het teveel aan geld, dat in Nederland in omloop is, verdwijnt. Daardoor zal het overblijvende geld meer waard worden en zullen dus de waren, die men koopt, minder geld gaan kosten Men zal plotseling, zonder geleidelijken over gang. moeten beseffen dat een gulden veel meer waard wordt dan in den laatsten tijd het geval was. Wie zich de Duitsche inflatie na den vorigen oorlog herinneren weten, wat zulk een ramp voor een volk beteekent. De niet meer te remmen daling van de gelds waarde leidde toen tot zulke wanverhou dingen en een zoo totale ontwrichting, dat sommigen later getuigden dat de inflatie tijd nog erger dan de oorlogsjaren geweest Het doel van minister Lieftinck is. het zwarte geld te pakken te krijgen. Men moet niet zeggen: het zwart-verdiende geld. want het is niet verdiend, het is al leen geïnd. Velen zijn van meening. dat een aantal zwarte handelaars door behen dige maatregelen aan den jager zal ont snappen. Een van hen heeft den minister een hoonenden brief geschreven, hem dank betuigend voor het uitstel van de geid- zuivcring, dat den briefschrijver in de ge legenheid had gesteld zijn bezit in veilig heid te brengen. Die brief was natuurlijk anoniem. De man, die hem schreef, onder schat zijn tegenstander Blijkbaar heeft de gemakkelijke verwerving van geld som mige zwarte handelaars overmoedig ge maakt. Als de minister verklaart: „het is mij bekend dat velen hopen, slimmer te zijn dan de regeering en het is mij even zeer bekend, van welke sluipwegen en middelen zij zich bedienen" en hij voegt daar later aan toe, zich tot hen persoonlijk richtend: „juicht niet te vroeg; het zal u blijken, dat wij verschillende verrassingen voor u in petto hebben, die niet plezierig voor u zullen zijn" dan zullen zij, die prof. Lieftinck kennen, dit zonder voor behoud -aanvaarden. De minister is niet alleen een buitengemeen scherpzinnig man maar behoort bovendien tot diegenen, die de gewoonte hebben alle mogelijkheden en verschijnselen nauwkeurig te onderzoeken eer zij tot een besluit komen. De zwarte handelaar daarentegen is iemand, die denkt dat hij slim is door niet te werken en van den nood van zijn mede- menschen te profiteeren. Noch het een noch het ander is slim. Het is dom en het wreekt zich op den duur altijd. De gevolgen van de geldzuivering zullen zich spoedig en duidelijk doen gevoelen. Wij zullen verlost worden van het optre den van een deel der bevolking, dat meen de te kunnen blijven leven in een soort hoogconjunctuur en met geld smeet. Dit zal op de maatschappelijke verhoudingen heilzamen invloed doen gelden. Hun op treden verstoorde niet alleen het econo misch overwicht, maar schiep ook bij velen misverstand omtrent den toestand, waarin wij eigenlijk verkeeren. Het zal nu blijken dat die toestand allesbehalve rooskleurig is en dat de zoo vaak herhaalde verzeke ringen, dat wij allen hard aan den slag zullen moeten gaan om er als volk weer bovenop te komen, geen phrasen waren. Het is noodzakelijk dat dit beseft wordt. In de gisteren gehouden persconferentie heeft de minister een beroep gedaan op alle goedwillenden, om door onderlinge samenwerking de moeilijkheden gedurende de inleveringsweek tot het minimum terug te brengen. Hij zou het op prijs stellen als de werkgevers bereid zouden zijn aan die arbeiders, die niet over voldoende geld beschikken om zich die tien gulden nieuw geld per persoon aan te schaffen, een voorschot te verleenen. Werkgevers kunnen de overheid en zichzelf van dienst zijn door hun arbeiders en employés in staat te stellen, via hun bemiddeling het nieuwe geld te verkrijgen en het oude in te leveren. Op den kleinhandel deed de minister een beroep om zoo noodig door het ver leenen van crediet de vaste klanten in staat te stellen, hun normale aankoopen te doen. Op deze wenschelijkheden in het bij zonder de aandacht te vestigen en ze te onderschrijven beschouw ik als een plicht. De heele geschiedenis is moeilijk en lastig voor ons allen, maar wij hebben steeds geweten dat de liquidatie van de oorlogs gevolgen zwaar zou zijn en wij moeten er doorheen. R. P. Atoomenergie als aandrijfkracht In de Vereenigde Staten van Amerika wor den thans proeven genomen met een loco motief. die gedreven zal worden door atoom energie. Men wil de machine uitrusten met een kwikzilverturbine. Met de vrijgemaakte krachten zou het, volgens bevoegde Ameri- kaansche kringen, mogelijk zijn, op één theekopje-vol kwikzilver een trein van 120 goederenwagens 45 maal vice versa van San Francisco naar New York te laten rijden. Physiek dossier van Hitier United Press meldt uit Frankfort, dat vier lijfartsen van Hitier. onder eede heb ben verklaard, dat zijn lichamelijke con ditie eind April zeer slecht was en er geen kans bestond dat hij in leven zou blijven. O.m had hij een fistel. Thans wordt een volledig physiek dossier van Hitier samen gesteld. teneinde te voorkomen, dat Iemand zich voor hem zal kunnen uitgeven. Briefjes van f 1000.- en f500.- krijgen nog een kans ONDE3RLINGE samenwerking zal de moeilijkheden die zich gedurende de inleveringsweek zullen voordoen, tot zoo klein mogelijke proporties moeten terugbrengen. Het geven van een voorschot aan de arbeiders, die niet over vol doende geld beschikken om zich de 141nieuw geld aan te schaffen, zal door de regeering ten zeerste op prijs worden gesteld, evenzoo als de werkgevers hun bemiddeling zullen verleenen voor hun employés bij het Inleveren van oud geld en het verkrijgen van nieuw geld. De deblokkecringsvoorschririen zullen op 2© Sept. worden gepubliceerd. Men behoeft zieli in dit opzielit echter niet ongerust te Hinken. Men zal er In het algemeen profijt van trekken als men zijn geld inlevert bij de instelling waar men reeds een rekening bezit. In de inleveringsweek zullen ook nog de biljetten van ƒ500en 1000 kunnen worden ingeleverd onder bepaalde zeer strenge voorwaarden. De spoorwegen nemen tot en met 30 Sept. oud geld aan om het reizen moge lijk ie maken. De geldkaarten A en B zijn wat hun waarde betreft gelijk. Inlevering van het geld zal ook bij de belastingkantoren mogelijk zijn. De geldstorting bij de banken enz. zal het best zoo spoedig mogelijk kunnen ge schieden. de biljetten gesorteerd in ver schillende coupures met hetzelfde beeld naar boven en onder overlegging van een lijstje, waarop de specificatie van het geld is vermeld. Inleveringsmogelijkheid ten behoeve van afwezigen is van belang voor diegenen, die nog gelden onder zich hebben van onder- gedokenen en gedeporteerden, waarvan nog niet bekend is of zij zullen terug komen. Militairen moeten bij hun betaalmees ters inleveren, ook de geallieerde soldaten. Tegen ontduiking via dezen weg is ge waakt. Nederlandsche militairen kunnen slechts door de inleverkantoren worden geholpen als zij een geldkaart met bijbe- hoorende stamkaart hebben. Van het plaatselijk alphabetisch inle veringsschema voor burgers zal niet wor den afgeweken, daar men anders vastloopt De mogelijkheid voor een moratorium is er. Misbruik van deze bepaling zal streng gestraft worden. Wie volgens het stempel van het kantoor van ontvangst op of na 22 Sept. een aan- geteekende zending ontvangt, is gerech tigd deze zending te weigeren, zoodat een schuldeischer niet op het laatste oogen- blik met oud papier kan worden opge scheept. Ontduiking der bepalingen door middel van postwissels is onmogelijk. Het oude zilvergeld, waarvan de Duit- schers slechts 2 pCt. in handen hebben gekregen, is wettig betaalmiddel gebleven. Aan de winkeliers wordt aangeraden ten behoeve van hun cliënten tijdelijk een rekening te openen. Het publiek wordt geadviseerd zoo mogelijk voldoende voor raad in te slaan. Het is verboden bij de inlevering gebruik te maken van tusschengeschoven personen om zoo meer of spoediger betaalmiddelen terug te ontvangen dan waarop men recht heeft, of de overheid op eenigcrlei wijze te misleiden en tusschenkomst voor dit soort handelingen te verleenen. Dergelijke han delingen zullen als misdrijven worden aangemerkt. Zonder vrijstelling van den minister van financiën wordt het als misdrijf beschouwd geblokkeerde gelden geheel of gedeeltelijk in betaalmiddelen uit te betalen of op te nemen of deze geheel of gedeeltelijk door overschrijving aan derden over te dragen of ts doen overdragen. Nieuw geld pas na 25 September Het nieuwe geld zal pas na 25 Sept. mo gen worden gebruikt: dus handelaren enz. zullen het oude geld tot 25 Sept. moe ten accepteeren. Wie niet voldoende bezit om 10.oud geld te kunnen omruilen voor nieuw, doch wel een geblokkeerde rekening van 100.biljetten bezit, kan van deze rekening geld opnemen onder bepaalde voorwaarden. Wat de eventueele moeilijkheden voor den staat betreft, om na de saneering geld te leenen, hetgeen na de saneering in Bel gië vooral moeilijkheden heeft opgeleverd, heeft minister Lieftinck er op gewezen, dat de kaspositie van het rijk thans nogal gunstig is, terwijl er bovendien op kan worden gewezen, dat de staat zal kunnen leenen uit het geblokkeerde geld. dat na de saneering voorloopig de hoofdbron voor staatsleeningen zal zijn. Bovendien kan men de verdere geldbehoeften van den staat dekken door de belastinginkomsten ruimer en sneller te laten vloeien. Bij de vaststelling van het per persoon voor de saneering beschikbaar gestelde bedrag van 10 gulden aan nieuw geld heeft n^en zich laten leiden door de overweging, dat dit bedrag voldoende is om het distri butiepakket, dat in de inleveringsweek verkrijgbaar zal zijn. te kunnen koopen. De eventueele moeilijkheden en bezwaren, welke het publiek verder in deze week zou kunnen ondervinden, moeten be schouwd worden als het offer, dat in het belang van de saneering van ons geld wezen dient te worden gebracht. De giro en de geldsaneering In verband met de maatregelen tot zui vering van het geldwezen Is de postchèque- en girodienst met ingang van heden (Don derdag 13 September) tot nader order ge sloten. voor de In ontvangstneming van op drachten tot overschrijving en uitbetaling. Opdrachten tot uitbetaling, die op 12 Sep tember niet door het centraal girokantoor zijn afgehandeld, worden niet meer in be handeling genomen. De op 13 September op het centraal girokantoor aanwezige opdrach ten tot overschrijving worden afgehandeld. De sluiting was reeds heden noodzakelijk door den achterstand van den postchèque- en girodienst, die nu gelegenheid krijgt om de diverse rekeningen tot den eigenlijken blokkeeringsdag bij te werken. Tenslotte zij er nadrukkelijk op gewezen, dat storten bij de postkantoren op post rekeningen tot en met 25 September mogelijk blijft en dat postcheques waarvan de advie zen reeds op de uitbetalingskantoren berus ten. tot en met 25 September door die kan toren worden uitbetaald. GEEN ZENDINGEN ONDER REMBOURS Het ministerie van financiën deelt mede, dat de Nederlandsche spoorwegen tot na der order geen zendingen onder rembours zullen aannemen. Alleen franco-zendingen zijn nog toegelaten. Ook voorschotten In eenlgerlei anderen vorm zullen niet worden gegeven Deze maatregel ts noodig om ont duikingen ln verband met de geldsaneering tegen te gaan. Het woord is aan. Alfred de Vigny: Et bestaat geen mensch die het recht heeft, de men- schen te verachten. De straatverlichting te Haarlem Voorbereidingen worden getroffen om een gedeelte van de straatverlichting in Haar lem spoedig wederom ln bedrijf te stellen. Hiervoor worden in de eerste plaats de lantaarns langs de waterkanten, bij bruggen en aan de groote verkeerswegen in orde gemaakt. Door baldadigheid Is in de afgeloopen jaren zeer veel aan de lantaarns beschadigd. In het bijzonder is hiervoor de positie van het uiterst moeilijk verkrijgbare glaswerk zeer ongunstig geworden. Er wordt een dringend beroep op de jeugd gedaan om de lantaarns te ontzien, aange zien geen vervangingsmateriaal voorhan den ls. Luchtbeschermingsdienst ie Haarlem. De luchtbeschermingsdienst te Haarlem was onder de Duitsche bezetting zeer sterk uitgebreid. In den laatsten tijd was er zelfs een bezoldigd personeel van 470 man. dat aangesteld was op arbeidscontract. Eenigen tijd na den vrede is besloten den dienst in zijn tegenwoordigen vorm te liquideeren. Het personeel is ontslagen. Voor 200 man is ander werk gevonden, de overigen krijgen een uitkeering in den vorm van overbruggingsgeld. De liquidatie van den dienst geschiedt onder leiding vaa den waarnemend commandant, den heer G. Gussenhoven. De dienst had veel mate riaal dat nu voor een deel door anderen kan worden gebruikt. Brancards zijn ge bruikt voor het halen van gewonden uit het buitenland, later zullen ze waarschijn lijk voor het Roode Kruis beschikbaar ge steld worden. De Geneeskundige Dienst krijgt de verbandstoffen. Enzoovoort De inspecties voor de luchtbescherming blijven bestaan. Het is te verwachten dat bij den opbouw van ons leger ook weer een organisatie voor de luchtbescherming zal komen, maar dan in een gewijzigden Ook de plaatselijke vereenigingen voor luchtbescherming hebben mededeeling uit Den Haag ontvangen, dat zij niet in liqui datie mogen overgaan. DE grootste interesse van het Nederland sche publiek blijft nog steeds gericht op de landgenooten in Indië. die na drie jaar onderdrukking verlost zijn van hun over weldigers. Berichten over een uiterst wreede behandeling en lijnrecht daartegenover staande mededeelingen bereiken dagelijks ons land. In Serang werden krijgsgevangenen en geïnterneerden in een bioscoop gestopt, en sleepten daar hun leven voort onder ellen dige voorwaarden. Elders ïykt de situatie beter te zUn, uit Singapore wordt gemeld, dat de aldaar verblijvende ex-gevangenen de beschikking hebben over behoorlijke rantsoenen. Van de toestanden in het Japansche moe derland is nog weinig bekend. Het Neder landsche hospitaalschip Tjita Lengka, dat dienst heeft gedaan in de Stille Oceaan, is in de Sagamibaai voor anker gegaan. Uit Yokohama verneemt United Press, dat aldaar 14 Nederlandsche verpleegsters, 1 Roode Kruis-vertegenwoordlger, 7 doktoren 2 Indonesische ziekenverzorgers en 20 sche pelingen van het hospitaalschip Op Ten Noort zijn bevrijd. In 1942 stak dit schip uit Soerabaja in zee, waar het door de Jappen alle oorlogswetten ten spijt, „veroverd" werd. Negen maanden deed het dienst ln de wateren rond Makassar, waarna het Roode Kruis een transport mijnen en machinege weren naar Japan moest dekken. Het is geen wonder, dat de juist bevrijde opvarenden op een veiligen afstand van andere gevan genen werden gehouden, toen ze in Yoko hama werden opgesloten. De Gouverneur van Sumatra. Spits, is Woensdag In Sydney gearriveerd. Hij hoopt zijn ambt zoo spoedig mogelijk :e hervatten. Rechtstreeks uit Nederland ls Woensdag middag het eerste transport van het Neder landsche Roode Kruis naar Indië vertrok ken, bestaande uit leden van den bloed transfusiedienst van het N.R.K Honderden Engelschen. Amerikanen en Nederlanders zijn na de capitulatie uit de oerwouden rond Singapore „opgedoken", waaronder vele vrouwen en kinderen. Behandeling der Japanners De geallieerden doen hun best om den stillen Japanschen tegenstand, die in alle vormen den kop op steekt, te breken. Het Japansche nieuwsbureau „Domei" heeft op bevel van Mac Arthur zijn uilzendingen en publica ties gestaakt, en op alle openbare meenings- uitingen door middel van pers en radio zal strenge censuur worden toegepast. In dit verband is ook het opheffen van het Japan sche hoofdkwartier, dat Woensdag plaats had, van groot belang, zoo meldt Un. Press. Verscheidene machthebbers uit den bloei tijd van het Japansche imperialisme zijn geëlimineerd of hebben zelfmoord gepleegd. Generaal Tojo, de groote agressor, die wel de voornaamste figuur was in de periode van machtswellust, welke Ingeluid werd door den bommenhagel op Pearl Harbor, en wiens politieke carrière in 1939 begon met een fei telijk dictatorschap, is gewond in handen van de Amerikanen. Om zijn herstel tegen te werken eet hij niet. Tsjikaliiko Koizoemi, minister van open baar welzijn in Tojo's kabinet, oorlogsmis dadiger nummer negen, heeft zelfmoord ge pleegd. Mountbatten, die zijn vroegere tegenstan ders door en door blijkt te kennen, waar schuwt de bezetters, dat de Japanners zich arrogant zullen gedragen, wanneer zij mer ken. dat de overwinnaar te zacht optreedt. „U zult van die menschen geen nonsens mogen accepteeren" zegt hij in een dagor der aan zijn ondergeschikten. De admiraal zegde zijn volledigen steun toe bij de onder drukking van koppigheid, onbeschaamdheid of tegenwerking. (U.P.) Indie's geld. Het staat wel vast. dat ook Oost-Indië voor enorme financieele problemen staat. E,en eerste maatregel ter verlichting die ge nomen is. bestaat in het ongeldig verklaren van het Japansche geld. Gestapo had relaties met politie in vele landen Volgens mededeeling van Agence France Presse is in Duitsche archieven door. de Amerikanen een overeenkomst gevonden, die vóór den oorlog gesloten is tusschen de Gestapo en de politie van 10 landen. De officleele relaties van de Gestapo met de politieke politie van Italië. Boelgarije, Finland, Spanje, en Portugal dateeren reeds van 1936. In 1938 onderteekende ook de Joego-Slavische regeering het document dat ten doel had „de uitwisseling van inlichtin gen met betrekking tot de Illegale activi teit van bepaalde elementen, met het doel het communisme neer te slaan, benevens alle andere bewegingen gevaarlijk voor ieder der verdragsluitende staten". Dertien landen, waren hierbij betrokken. Het A. F. P.-be- rlcht geeft ten aanzien hiervan geen nadere bijzonderheden. Koninklijk bezoek aan Rotterdam Het ligt in het voornemen van de Konin gin in den loop van de volgende week een bezoek te brengen aan Rotterdam. Politieke gevangenen Mannen en vrouwen gescheiden, In verband met de wensohelijkheid, de be woners van de gevangenkampen in en om deze stad te scheiden, zijn vandaag een aan tal mannelijke en vrouwelijke gevangenen tegen elkaar uitgewisseld. Voortaan zal de Koudenhornkazerne te Haarlem uitslui tend voor mannen zijn, terwijl ln het kamp „Duinrust" te Overveen vrouwelijke poli tieke gevangenen opgesloten zullen worden. De gouverneur-generaal voor de Radio In de serie radiotoespraken „Op de brug" zal hedenavond de gouverneur- generaal Jhr. Mr. A. W. L. Tjarda van Starkenborgh Stachouwer een persoon lijk woord richten tot het Nederlandsche volk.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1945 | | pagina 1