Haarlems Dagblad MacArthur: geen handschoenen worden gebruikt In onze Sfeer. Italië's Vredesverdrag op de helling Wintertijd gaat in Kort en bondig Nieuwe taak voor Prins Bernhard Turksch Dardanellenplan Pefroieumkwesties De Ned. Volksbeweging Het woord is aan., Inspecteur-Generaal der Koninklijke Landmacht Weerbericht 60c Jaargang No. 18128 Bureaux: Groote Houtstr. 93 en Soendaplein 37, Haarlem IJmuiden: Kennemerlaan 154. Telef. 5437. Tel.: Dir.-Hoofdred. 15054. Adm. 10724 Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom Zaterdag 15 September 1945 Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem. Abonnementen: p.week 31 ct. per kwartaal 4. Tel: Redactie 10600. Expeditie 14825. OP het congres van de Nederlandsche Volksbeweging heeft de minister president gezegd dat zij binnentreedt in een wereld waarin gedachten leven, die in strijd zijn met het vroegere zedelijke be wustzijn van het Nederlandsche volk. Dat heeft hij begrijpelijk genoemd, want de levensomstandigheden zijn niet zooals ze moeten zijn. In vier maanden tijds kan evenwel onmogelijk hersteld worden, wat vijf jaar verwildering gebracht hebben. „Wanneer ik," zei prof. Schermerhorn, „spreek over dingen die verkeerd zijn, dan doe ik dat met een vast geloof in den solieden ondergrond van het Nederland sche. volk." En hij verklaarde dat de aan gelegenheid, die hem de meeste zorg baart, de kwestie vSn de rechtspraak is. Vroeger ging Nederland prat op een on beïnvloedbare rechtspraak. Ten aanzien van de politieke gevangenen doen zich nu omstandigheden voor, die een zeer onaan- genamen indruk maken. Hun zaken moe ten zoo snel mogelijk door geregelde justi- tieele instanties worden berecht. Nu is het directoraat-generaal voor bijzondere rechtspleging ingesteld en de aan te stel len directeur-generaal zal de verant woordelijkheid dragen voor de oplossing van de problemen, die hierop betrekking hebben. Een van de grootste problemen is dat van de gevangenkampen. Daarbij valt op te merken, dat ondeskundigen niet in staat zijn hier nuttige adviezen en aanwijzingen te geven. Deze uitingen van den minister-presi dent zijn verheugend. Dat de regeering vertrouwen stelt in het volk is niet min der noodig dan het omgekeerde. Dat de rechtspraak de aangelegenheid is, die haar de meeste zorg baart, houdt de erkenning in, dat zij inderdaad het zedelijk volks bewustzijn ten diepste raakt. Dat met na druk wordt verklaard, dat justitieele in stanties hier moeten beslissen en dat on deskundige meeningen niet van waarde zijn en dat dit bevestigd wordt door de instelling van een directoraat-generaal met beslissende bevoegdheid, is een be langrijke beslissing ten goede. Het werd tijd dat zulke woorden eens gesproken werden en zulke besluiten genomen. Ook op andere terreinen is het gewenscht steeds de deskundigen te hooren. Wij heb ben geen gebrek aan knappe vakmenschen in ons land. Ieder op hun eigen gebied, gewapend met hun kennis en ervaring, zijn zij het die het best de tallooze moei lijkheden van dezen tijd tot oplossing kunnen brengen of helpen brengen, als het aangelegenheden betreft waarin de overheid beslissen moet. Op het gebied van de rechtspraak geldt dit het zwaarst en zoo wil ons volk het ook, want wij zijn altijd gewend geweest dat het zoo ge schiedde en hebben voor den oorlog altijd vertrouwen gehad in onze onbeïnvloed bare rechtspraak door juristen. Daarom heeft het element van volksrechtspraak, bij de tribunalen ingevoerd, anderen en mii ook nooit kunnen aantrekken en ons zelfs gealarmeerd. Wij schijnen daarvan helaas niet meer verlost te kunnen wor den. Ieder zal den minister-president gelijk geven als hij zegt, dat in vier maanden tijds onmogelijk hersteld kan worden wat vijf jaren aan verwildering ontwricht hebben. Het snelste herstel zal bereikt worden door de Nederlanders zoo spoedig mogelijk weer in hun eigen sfeer te bren gen. Er waren voor den oorlog misstanden in ons land. Er waren ook welstanden, om de zuivere tegenstelling te bezigen, die andere volken ons benijden konden en die uit lange ervaring en onderzoek waren ge groeid: beproefde instellingen. Het bezit van zulke instellingen behoorde tot onze eigen sfeer. Zoolang de Hollander die mist voelt hij zich niet thuis en heeft het gevoel dat de orde in zijn land nog steeds niet hersteld is. Op deze plaats is herhaaldelijk gepleit voor het herstel van de Nederlandsche dagbladpers, als geheel beschouwd, in haar volle vrijheid, zooals die bij art. 7 van de Grondwet is gewaarborgd. Zij is nu wel vrij in haar meeningsuiting, maar gebrek aan grondstoffen en voorgeschreven be perking van den omvang begrenzen haar mogelijkheden tot het uiterste. En het uit stel van de verleening van verschijnings vergunningen aan tientallen bladen, die onmiddellijk met gezuiverde redacties zou den kunnen verschijnen, is de andere groote rem. Bij een vergunningenstelsel is er geen persvrijheid. Voor bespoediging van verkiezingen, voor snellen terugkeer van het parlement is eveneens steeds in dit blad gepleit. Tot diegenen, die telkens om meer tijd vragen om het Nederlandsche volk in staat te stellen tot rustige politieke wilsvorming zou men willen zeggen: die wilsvorming zal pas in goede werking kunnen treden als er een parlement en een volledig vrije pers zijn. Met het eerste parlement zal men het er op moeten wagen. Misschien zal het Noodparlement eenig nut hebben om den overgang te vergemakkelijken, maar afdoende kan het niet zijn en het eerste werkelijke parlement zal gekozen moeten worden zonder dat de wilsvorming erg duidelijk is. Dat kan niet anders, want zij is op zichzelf een democratisch proces, dat zich pas kan ontwikkelen in het kader van de democratische instellingen, die nu ontbreken. Dat zijn geen theorieën, maar practische werkelijkheden. Ten aanzien van de recht spraak heeft de minister-president erkend hetgeen op ander gebied evenzeer geldt Breng den Hollander in zijn eigen sfeer^ in zijn eigen instellingen en werkwijzen /~\P de Londeitsche conferentie zijn Vrij- dag de besprekingen begonnen over het vredesverdrag met Italië. Alle ver- eenigde volken, welke met Italië in oorlog zijn geweest, zullen worden uitgenoodigd, om, indien zij dit wenschen, schriftelijk hun meening over dit onderwerp aan de conferentie voor te leggen. Tevens is be sloten Joego-Slavië, Italië, Australië, Ca nada, Britsch-Indië, N. Zeeland ,en Zuid- Afrika uit te noodigen, zoo zij zulks wen schen, vertegenwoordigers te benoemen voor het bijwonen van de vergadering van a.s. Maandag om hun zienswijze ten aan zien van het vraagstuk der Joego-Slavisch- Italiaansche grenzen duidelijk te maken. De conferentie heeft voorts kennis ge kregen van het standpunt der Turksche regeering inzake de Dardanellen. De Turksche regeering heeft verklaard niet tezamen met de Sovjet-Unie bases aan de Dardanellen te hebben, noch is zij bereid deze bases geheel aan de Sovjet-Unie over te laten. Zij is echter wel bereid deze bases ofwel met de Ver. Volken te deelen ofwel ze aan de Ver. Volken over te dra gen, waarbij de Sovjet-Unie, de Ver. St., Engeland en Frankrijk in evenredige sterk te betrokken zouden zijn. Zelfs maar voor een bespreking van een z.g. rectificatie van de Turksch-Russische grens is Turkije niet te vinden. Zij acht deze kwestie een zaak van leven en dood en zal zich niet onderwerpen aan eenige grenswijziging van Armenië zonder haar toestemming. In dit verband zij erop. gewezen, dat nog geen begin is gemaakt met de demobilisatie van het Turksche leger, hetgeen echter ook een gevolg schijnt te zijn van de bewegingen onder de Koerden in de omgeving van de Mosoel- olievelden. In Londen wordt ook een conferentie gehouden van de „International Coopera tive Alliance". De Amerikaansche gedele geerde in deze bijeenkomst noemde pe troleum de meest explosieve stof van den wereldhandel en bepleitte coöperatieve petroleumassociatie, welke in bezit zou moeten komen van leden in alle landen. Op die wijze zou z.i. een begin worden ge maakt om speciaal den Europeeschen afne mers eenige verlichting te geven van de door de kartels opgedreven prijzen. Verder stelde hij voor een internationaal petro- leum-toezicht op te richten, teneinde „or delijke olie-exploratie en exploitatie en behoorlijke distributie te verkrijgen. Een andere oliekwestie is in Oostenrijk aan de orde gekomen. De voorloopige Oos- tenrijksche regeering van dr. Karl Renner zou een transactie willen afsluiten met de Sovjet-Unie over de olievelden in het Oos ten van Oostenrijk met een normale pro ductiecapaciteit van een millioen ton per jaar. De andere Geallieerden zijn van deze Houding bij de verkiezingen De constitueerende vergadering van de Nederlandsche Volksbeweging, te Amster dam gehouden, heeft zich beraden over haar taak ten aanzien van de komende verkiezingen, voor de vertegenwoordigen de organen. Zij stelde haar houding als volgt vast: 1. Zij zet zichzelf niet om in een politieke partij omdat zij nadrukkelijk haar wezen lijke sociaal-paedagogische taak wenscht te vervullen. 2. Zij acht stichting noodzakelijk van een breede volkspartij met personalistisch- socialistische doelstelling en roept alle partijen en groepeeringen, die instemmen met dit doel, op de voorbereiding tot zulk een partij ter hand te nemen. De Volks beweging zelve acht het haar plicht hier bij bemiddeling aan te bieden. 3. De Volksbeweging erkent, dat het on der 2. gestelde doel niet terstond bereik baar is. Zij dringt er daarom met klem bij die politieke partijen, die geroepen zijn een politiek van herstel en vernieuwing in personalistischen geest te voeren, op aan met een concreet gemeenschappelijk verkiezingsprogram en een gemeenschap pelijke candidatenlijst uit te komen, waar op ook al dan niet de politiek georgani seerde leden der Volksbeweging een plaats vinden omdat zonder politieke partij strijd een zoo breed mogelijk steunvlak in het volk voor deze politiek wordt gevormd. 4. Mochten de politieke partijen die voor deze samenwerking het eerst in aanmer king komen, haar nochtans afwijzen, dan acht de Volksbeweging het onvermijdelijk en noodzakelijk, dat in de aldus geschapen noodsituatie, buiten de Volksbeweging, doch op grondslag van haar program, een comité voor de komende verkiezingen zal worden gevormd om aan den in breede kringen levenden wil tot politieke ver nieuwing ook van het partijwezen een voorloopige gestalte te géven. terug en „de gevolgen van vijf jaar ver wildering" zullen met groote snelheid ver dwijnen. Want hij zal zich weer thuis voelen en het gezag aanvaarden. R, P. kwestie niet op de hoogte geweest en in officieele kringen te Londen is men van meening, dat deze eenzijdige stappen op dit moment bijzonder ongelegen komen, nu er juist besprekingen worden gevoerd over de vorming van een representatieve Oos- tenrijksche regeering. De regeering van Karl Renner verkeert volgens deze kringen niet in de positie om zulk een transactie te mogen afsluiten. Londen zou over deze kwestie reeds stappen te Moskou hebben ondernomen. JamesFox: Voorbeeld is tienmaal nut tiger dan voorschrift. De Koningin woont vliegdemonstratie bij. Het ligt in de bedoeling van de Ko ningin heden de vliegtuigdemonstratie op het vliegveld Ypenburg bij te wonen. MacArthur heeft een antwoord gegeven aan hen, die meenen, dat Japan te zacht wordt behandeld. Hij zeide: „De voorwaar den voor de overgave zijn niet zoo zacht en zij zullen niet met handschoenen aan worden toegepast. De militaire fase van de bezetting gaat volkomen bevredigend voort. Meer dan de helft van de vijande lijke strijdkrachten in Japan zelf is nu ge demobiliseerd en in het midden van Octo ber zal het geheele programma zijn uitge voerd. Zoowel economisch als industrieel is Japan uitgeput. Het is volkomen ineen gestort. Het is soms buitengewoon moei lijk voor mij om die mate van geduld te oefenen die ontegenzeggelijk noodig is wanneer de politiek op langen termijn, waartoe besloten is, succesvol zal worden uitgevoerd zonder er een terugslag plaats Hedennacht om 3 uur loopt de zomertijd in ons land af. Heden avond dient men dus de klokken één uur terug te zetten. Vertrouwensmannen Van eenige gemeenten in de omgeving kunnen wij thans de namen vermelden van de door de burgemeesters dier gemeenten benoemde vertrouwensmannen. Het zijn in Bloemendaal de heeren W. C. Bier, U. Hem- penius, dr. J. W. Marmelstein, W. Noorman en mr. dr. P. J. Witteman. In Heemstede werden benoemd de heeren C. Kuipers en F. Minnema,. Hier was ook benoemd de heer J. Paternostre; deze werd echter inmiddels tot wethouder benoemd. Aan onze weekabonnés Het hamsteren van kleingeld ver oorzaakt moeilijkheden bij het incas- seeren van het abonnementsgeld. Wij verzoeken daarom aan onze week abonnés in het begin van de vol gende week aan onze bezorgers 1. te betalen voor de eerstvolgende 3 weken, dus van 17 September tot en met 6 October a.s. Voor de week van 8 tot 13 October kan 24 cents worden betaald, waarmede de rekening dan weer gelijk gemaakt is. Wij hopen dat tegen dien tijd de wisselmoeilijkheden zijn opgelost. Abonnés die bezwaar tegen deze regeling hebben kunnen ook elke week 31 cents betalen, zij moeten er dan evenwel rekening mede houden dat de bezorgers niet over wisselgeld beschikken en derhalve met gepast geld betaald moet worden. DB ADMINISTRATIE heeft die nadeelig zou zijn voor het welzijn van de wereld". MacArthur besloot: „Ik doe mijn uiterste best en ik ben over het algameen tevreden met de voortgang die gemaakt wordt." I BINNENLAND Het verleenen van rijvergunningen voor personenwagens en motorrijtuigen is, in gaande Maandag a.s., tijdelijk stopgezet om de werkelijk urgente gevallen sneller te kunnen afhandelen. Tegen de lente van 1946 zullen practisch. alle Canadeezen ons land verlaten hebben. In 's Hertogenbosch hebben 1600 man Nederlandsche stoottroepen die naar de Oost vertrekken afscheid genomen. Er werd een parade op het plein bij de St. Jan ge houden. Voornamelijk uit protest tegen de nieuwe textieldistributie is een firma in Goes ertoe overgegaan haar vrij belangrijke voorraden textiel zonder punten en zonder speciale vergunning te verkoopen. Aan kooplustigen was er natuurlijk geen gebrek. In het Stedelijk Museum te Amsterdam is, ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan, een tentoonstelling geopend gewijd aan Vincent van Gogh. De training van onze mariniers zal niet meer in Amerika geschieden maar in Ne derland. De eerste 1000 van de 5000 paarden die in Canada voor Nederland gekocht wvd- - zijn naar Rotterdam onderweg. B. en W. van Amsterdam hebben, in de plaats van Jhr. D. C. Röell, die benoemd is tot hoofddirecteur van het Rijksmuseum, Jhr. W. J. H. B. Sandberg, conservator der gemeentemusea, benoemd tot directeur van het stedelijk museum. De rede, welkeminister Van Schaik Maandagmiddag 3 uur te Utrecht bij de her denking der spoorwegstaking houdt, zal eerst des avonds door de radio worden uit gezonden. Donderdagmorgen is het visschersvaar- tuig Arnemuiden 35 in het Oostgat nabij Westkapelle op een mijn geloopen. De ge volgen waren ontzettend. Het schip vloog in de lucht en van de vijf opvarenden kwamen er vier om het leven. Een opvarende kon door een in de nabijheid varend schip wor den gered. Mr. dr. J. A. v. Thiel, procureur-gene raal van het Gerechtshof te Amsterdam, die gestaakt was, is in bedoelde functie hersteld. BUITENLAND In Z. Afrika is een bedrag van 275.000 pond sterling voor Nederland bijeenge bracht. De Engelsche schrijver Priestley bepleit het nemen van maatregelen, opdat de Duit- sche kinderen in den a.s. winter niet van ellende zullen omkomen. ,,Het Laatste Nieuws" te Brussel be pleit een overeenkomst met Nederland, dat de Belgische oorlogsvloot van Nederland sche havens zou mogen gebruik maken en door de Schelde zou mogen varen. In de Britsche zone van Duitschland mogen de Duitschers onder bepaalde voor waarden politieke partijen vormen. Per 1 Oct. zal in de Ver. Staten de ge meenschap van 76 olieverkoopmaatschappijen worden ontbonden. Een ontploffing in een munitiedepdt te Genua heeft vele dooden geëischt. Het ministerie van oorlog deelt mede: Nu de organisatie van de Koninklijke Landmacht allengs vastere vormen gaat aannemen en daarbij nieuwe groepeerin- gen ontstaan, is het tevens gewenscht ver andering te brengen in de positie van den bevelhebber der Nederlandsche Strijd krachten, welke functie naar men weet, tot dusver door Z. K. H. Prins Bernhard wordt bekleed. Zulks is temeer geboden daar van de werkkracht en inzichten van Prins Bern hard in een functie met breeder arbeids veld grooter nut voor den lande kan wor den verwacht. Dientengevolge ligt het in het voornemen van het kabinet Z. K. H. Prins Bernhard binnenkort aan H. M. de Koningin voor te dragen voor benoeming tot inspecteur-generaal der Kon. Land macht. Hij zal daarbij tot taak hebben zich een oordeel te vormen over alle vraag stukken, welke verband houden met den opbouw en de oefening der Kon. Land macht en den minister van oorlog daar omtrent van advies dienen voor zoover hem zulks wenschelijk voorkomt, dan wel door den minister wordt verzocht. Daartoe zal hij zich regelmatig op de hoogte stellen van de wijze van opleiding van officieren, onderofficieren en man schappen, zoomede van de geoefendheid en tucht der onderdeelen, en zijn bijzon dere aandacht er aan wijden of in den troep een geest wordt gekweekt van offer vaardigheid, saamhoorigheid en plichtsbe trachting. De Prins zal kunnen deelnemen aan alle militaire besprekingen binnen den dienst- kring van functionarissen der Kon. Land macht, waarin legerproblemen van welken aard ook worden behandeld. Zoo zullen de begaafdheden van ver stand en inzicht, welke de Prins in zijn functie van bevelhebber der Nederland sche strijdkrachten zoo ruimschoots toonde te bezitten, zoomede de groote ervaring, die hij in den oorlogstijd heeft opgedaan, ook in de toekomst ten dienste s+aa- van. ons leger, hetgeen, gezien de ver;" ing van dat apparaat en de nieuwe geest wel ke hierin dient te worden gekweekt, van groot belang moet worden geacht. Geldig tot Zondagavond. Nog regen. Overwegend zwaar bewolkt met tijdelijk regen, vrij krachtige wind tusschen Z.W. en W., zelfde temperatuur.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1945 | | pagina 1