Toestand op Java verbetert Fransche volk steunt De Gaulle Huishoudelijk Werk Logger op een mijn geloopen Beeldende kunstenaars Het woord is aan.... De Haarlemsche Politie Han van Meegeren Nederland en Indië Een petitionnement aan derf Minister-President De Eerste Kamer Weerbericht •Oe Jaargang No. 18159 IH II I Maandag 22 October 1943) Bureaux: Groote Houtstr. 93 I "fYY 9 1 S Uitgave van de Stichting en Soendapiein 37, Haarlem JLx^X^LJi I J_ J_ JL^VjlVif T^jT _l_ Vil V A Voorlichting te Haarlem. IJmuiden: Kennemerlaan 154. Abonnementen: p.week 31 ct. Telef. 5437. per kwartaal 4. Tel.: Dir.-Hoofdred. 15054. Adm. 10724 Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom M; Redacüe 10600 Expeditie 14825. Voordat Semarang bezet was, is het nog tot ernstige gevechten gekomen tusschen de Japanners en de nationalisten. Door een vergissing kwam het ooktot een vuurgevecht tusschgn de gelande Gurkha's en de Japanners. Voorts zijn de Gurkha's nog beschoten, volgens eigen bewering door de nationalisten. Deze laatsten zei den echter, dat de schoten door Japan ners waren gelost, maar deze verklaring werd door de Geallieerden zeer sceptisch ontvangen, aangezien het hoogst onwaar schijnlijk wordt geacht, dat de Japanners dit zouden durven. Het is nu rustig in de stad. Deze heeft echter nog wel wat door den strijd te lijden gehad. Over de geïnterneerden in het kamp Am- barawa is echter nog niets bekend. 150 Japanners zijn in de gevangenis door ex tremistische jongeren en misdadigers ge fusilleerd. Voorzoover bekend zijn drie Nederlanders in Semarang door nationa listen gedood. Van Midden Java komen nog berichten binnen, dat alle Indo-Europeanen in de kleinere gemeenten door benden worden vermoord. In de grootere gemeenten wor den zij in de gevangenissen gedreven. Deze benden zijn volgens een A.N.P.- Anetacorr. ontstaan onder Japansche in spiratie en wijden zich nu voor het groot ste deel aan msidaden en plunderingen. Over het geheel is de toestand op Java aanmerkelijk verbeterd. Volgens Reuter is er een groeiende atmosfeer van ver trouwen onder de Indonesiërs. Op Oost-Sumatra is het betrekkelijk kalm. Men is op het oogenblik bezig met de evacuatie der burger-geïnterneerden uit het vrouwenkamp Pamienke en het mannenkamp Si Ringo Ringo, beide nabij Rantau Prapat gelegen, naar Medan. De Japansche capitulatie op Sumatra zou heden officieel geschieden. Christison. Volgens een officieele mededeeling uit Kandy op Ceylon is generaal Christison niet gemachtigd zich te mengen in aange legenheden van internen politieken aard, Ned.-Indië. betreffende. Bij de botsingen tusschen Jappen en Indonesiërs op Java zijn tot nu enkele honderden dooden gevallen. In Semarang aileen reeds ruim 500. In Batavia zijn heden 13 plunderaars neergeschoten. Volgens mededeeling van Ass. Press waren op 18 Oct. 5000 man Nederlandsche troepen op Java aangekomen. De stoomlogger SCH 161, schipper W. Rog, vgn de reederij A. van der Zwan en Zonen te Scheveningen, die begin vorige week ter vischvangst was uitgevaren, is ter hoogte van Noordwijk op een mijn ge loopen en gezonken. Vermoedelijk is het ongeval Zaterdagmorgen gebeurd. Een on derzoek werd ingesteld door de redding boot „Arthur", welke te Scheveningen is gestationneerd, terwijl voorts Zondag nog de motorlogger SCH 38, schipper L. Rog, uitvoer. Het eenige wat men bij laag wa ter van den gezonken stoomlogger kon ontdekken, waren de versplinterde mast en pijp. Van de tien opvarenden viel geen spoor te bekennen. Daaronder be vonden zich 7 Scheveningers en 2 Vlaar- dingers. De verongelukte stoomlogger was tijdens de explosie waarschijnlijk vis- schende of op de thuisvaart. Hoe ver de uitsluiting gaat De actie rechtsherstel der Nederland sche kunstenaars deelt mede: De Eereraad voor de Beeldende Kun sten heeft uitgesproken, dat beeldende kunstenaars, die na Maart 1942 nog expo seerden, voor een bepaalden tijd van ex posities uitgesloten behooren te worden. Bij informatie bij de Sectie XIV van het Militair Gezag blijkt echter dat men daar dit oordeel veel strenger uitlegt, dan deze uitspraak zou doen vermoeden. Vol gens deze Sectie is het den kunstenaars niet alleen verboden om te exposeeren, maar ook om hun werk aan den kunst handel of zelfs aan particulieren te ver- koopen. WAAR VROEGER DE DON DEN AARS OVER DIEREN. De beken de Waterloo Bridge uit Donden is naar Nederland verhuisd en wordt thans te Oosterbeek gemonteerd, daar de bestaande brug door de Duitsehers werd vernield. (P.) NA minister Drees' radio-rede over het tekort aan verpleegsters in ziekenhui zen en sanatoria, dat tengevolge heeft dat er veel bedden ongebruikt moeten blijven en een aantal patiënten niet opgenomen kan worden, is heel wat over dit onder werp te berde gebracht. Er is op aange drongen, dat meer meisjes zich als leer ling-verpleegster zouden aanmelden. Hier in Haarlem, waar het tekort zich vooral in het St. Elisabeths Gasthuis doet gevoe len, heeft nu de waarnemende directeur van den Geneeskundigen Dienst, dr. Boon- zaayer, ons medegedeeld dat aan leerlin gen geen gebrek is. Er bestaat wel een nijpend tekort aan gediplomeerde ver pleegsters, omdat velen van haar ontslag hebben genomen en andere betrekkingen zijn gaan vervullen. Het zou te wenschen zijn dat zij terugkeerden. Maar aangezien voldoende leerlingen een opleiding volgen is te verwachten, dat er over een twee jaar geen gebrek aan gediplomeerden meer zal zijn. Dr. Boonzaayer heeft nog een ander te kort genoemd. De ziekenhuizen beschik ken niet meer over genoeg vrouwen en meisjes voor huishoudelijk werk. Daar door komt het, dat de zusters nu dit werk erbij moeten doen. Het is onverklaarbaar, zegt de dokter, dat er geen voldoende per soneel voor te krijgen is. Er bestaat een goede loonregeling met een achturigen ar beidsdag, zoodat men alle avonden vrij heeft. Een week geleden las ik in de Sunday Times een artikel van Miss MacManus, de matron (directrice) van een der grootste ziekenhuizen in Londen, Guy's Hospital, over het Engelsche tekort aan verpleeg sters. Er bleek uit, dat de verschijnselen in Londen precies gelijk zijn aan die bij ons: geen gebrek aan leerling-verpleeg sters en evenmin aan studeerenden, maar wel aan gediplomeerden, die in grooten getale verdwenen zijn om beter betaald en gemakkelijker werk te vinden. En moeilijkheden door gebrek aan personeel voor huishoudelijk werk, dat dientenge volge ten deele door de verpleegsters ver richt moet worden. Het is logisch dit in verband te brengen met den dienstbodennood, die niet alleen in ons land, maar ook in Engeland en ook in Amerika heerscht. Onze medewerker mr. Elias heeft onlangs een aanlokkelijke beschrijving gegeven van het „dienstbo- denlooze huis", dat door zijn constructie en apparatuur den huishoudelijken arbeid zoozeer verlicht en dat hij vooral in Cali- fornië veelvuldig heeft aangetroffen. In Amerika en blijkbaar ook in Engeland is men den dienstbodennood als een blijvend verschijnsel gaan beschouwen en ik heb den indruk, dat menigeen dat ook in ons land doet. Is dat juist, dan zullen mo derne vindingrijkheid en techniek ons hier te hulp moeten komen, om de na- deelen voor een groot deel op te heffen. Jammer dat wij achterop geraakt zijn door den oorlog en nog langen tijd gebrek aan geld voor zulke vernieuwingen zullen hebben. In der jaren loop is al heel wat over den dienstbodennood geschreven en in den laatsten tijd heb ik weer veel motie ven hooren opsommen voor den onwil bij zooveel meisjes, om dienstbode te wor den. Maar uit het feit, dat ook in de zie kenhuizen en sanatoria gebrek aan huis houdelijk personeel is, moet ik wel op maken dat de meeste van die motieven ongegrond zijn of weinig gewicht in de schaal leggen. Gebrek aan vrije avonden is er in de ziekenhuizen niet, want alle avonden zijn vrij. Als dat argument nog meetelde bij het werk in de gezinnen, zouden er trouwens wel dagmeisjes te krijgen zijn. En die ontbreken ook. „Las tige mevrouwen" doen zich in de zieken huizen niet voor. Tenminste niet als werk geefsters. Over eenzaamheid kan niemand er te klagen hebben. En de loonen zijn goed. Die waren overigens ook voor de dienstboden in de gezinnen'al sterk ver beterd. Het bezwaar tegen de beroeps- kleeding, dat in de meeste gezinnen al vervallen was, heb ik nooit zoo erg goed begrepen als ik de onflatteuse overalls zag, waarin meisjes op vele kantoren en in magazijnen moeten werken. En de uni forme kleedij van verpleegsters. Het bezwaar van de ondergeschiktheid lijkt in het algemeen geen waarde te hebben. 95 van de arbeidende mensch- heid werkt in ondergeschikte betrekkin gen en de overige 5 hebben er lange jaren in moeten verkeeren, eer zij leiden de posities in bedrijven of bij andere in stellingen verkregen. In andere betrek kingen zijn de meisjes dan ook eveneens ondergeschikt, hetzij aan chefs of aan directrices. M.i. bewijst het geval van de ziekenhui zen dus, dat afkeer van huishoudelijk werk het groote, beslissende argument is. Om de een of andere reden schijnt dit werk als minderwaardig beschouwd te worden, tenminste voor ongehuwden. Het huwelijk heft blijkbaar de minderwaar digheid van dezen arbeid op. Of is men daarin slechts bereid, hem als een nood zakelijk kwaad te aanvaarden? Dat lijkt onbevredigend. Voor mannen is dit alles moeilijk te be grijpen. Wij zien immers niets minder waardigs in huishoudelijk werk. In de voor de huisvrouwen zoo moeilijke oor logsjaren is ons respect ervoor zelfs aan zienlijk toegenomen. Ook heeft iedere De volledige uitslagen der Zondag ge houden Fransche verkiezingen voor een constitueerende vergadering zijn, voor zoover zij betrekking hebben op het Fran sche moederland, voor de 522 zetels: Communisten 142; M.R.P. (Mouvement Républicain Populaire van de Gaulle) 140; S.F.I.O. (socialisten) 133; U.R.D. (Union Républicaine Démocratique) 26; Radicaal- Socialisten 19; Entente Républicaine 12; Union Démocratique Socialiste de Résis- tance 10; Alliance Démocratique 10; Mou vement Unifié de Reneissance Frangaise 6; Onafhankelijke Republikeinen 24. man altijd veel ontzag gehad voor een be langrijk deel van het huishoudelijk werk, namelijk de' kookkunst. Er zijn tamelijk veel mannen, die er een voorliefde voor hebben en er zich zelf met succes op toe leggen. De meest begaafden onder hen vindt men in het beroep van kok en van een koksnood heb ik nooit iets vernomen. Zoo blijft dan de vrouwelijke afkeer van huishoudelijk werk-als-zoodanig, waar en onder welke omstandigheden het ook verricht wordt, een voor ons moeilijk verklaarbare zaak. Wat er voor minder waardigs in schuilt is duister. Maar wij zullen het verschijnsel moeten aanvaar den. Wij evenals de huisvrouwen, voor wie het erger is. Nadert de tijd, waarin man nen dit werk in vele gevallen zullen overnemen? Voor de ziekenhuizen lijkt het de goede oplossing. R. P. Twintig millioen Franschen namen gis teren deel aan de grootste verkiezing, die ooit in Frankrijk is gehouden. De lijsten omvatten 24 millioen kiezers, van wie de vrouwen, ten getale van 13 millioen, voor het eerst aan de Fransche verkiezingen meededen. Een overweldigende meerderheid heeft „ja" geantwoord op de eerste vraag van het referendum, „Wilt U dat de volksver tegenwoordiging, die vandaag wordt ge kozen, de grondwet zal herzien?" De twee de vraag was of de volksvertegenwoor diging beperkte bevoegdheden zal heb ben. De communisten hadden als pa rool uitgegeven, dat het referendum met „Ja-neen" moest worden beantwoord en dat de katholieke M.R.P., de partij van Bidault, die achter De Gaulle staat, de vijand no. 1 was, die tot eiken prijs dien de te worden verslagen. Deze campagne is op een nederlaag uitgeloopen, zoo schrijft een Fransch blad. De uitslag van het referendum, waar voor 19 millioen stemmen zijn uitgebracht luidt als volgt: le vraag (nieuwe consti tutie): 18.901.808 stemmen voor, 840.884 stemmen tegen. 2e vraag (volmachten voor de regeering, dus beperkte bevoegdheden der volksvertegenwoordiging 13.224.753 stemmen voor, 6.613.653 stemmen tegen. Vooraanstaande personen onder de ge kozenen zijn Daladier (radicaal) te Avig non, Herriot (radicaal) te Lyon, de min. van Luchtvaart Tillon (comm.) in het Seine-dep., Vaindroux (M.R.P.), een zwa ger van De Gaulle, te Calais. Voltaire: De vrijheid is de ge zondheid der ziel. Weinig menschen hebben deze gezondheid geheel en on veranderlijk. Opnieuw versterkt In de afgeloopen maanden is de Haar» lemsche politie die verzwakt was door de oorlogsomstandigheden, zuivering, enzoo- voort versterkt met 100 hulpagenten. Nu zijn er vandaag nog 22 hulpagenten bijge*» komen. Het is nog niet bekend of dit voor» loopig de laatste aanvulling zal zijn, daar nu eerst een beslissing moet vallen over de maximale sterkte van het corps. Wij hebben reeds gemeld dat Han varf Meegeren terwijl hij in hechtenis was, in twee maanden zijn nieuwe „Vermeer", de zevende, „Christus in den Tempel" vol tooid heeft. Deskundigen die het gezien hebben vinden het een zeer goed werk. In drukwekkend is de nabootsing van het; craquelé, dat het schilderij een oud ca chet geeft. Het A. N. P. meldt thans dat van Mee geren, nadat hij onder strenge controle zijn 7de Vermeer voltooid had, in vrijheid ge steld is. Hij wordt evenwel bewaakt door een jonge athleet, maar dat dient meer voor zijn bescherming tegen de nieuwsgierige buitenwereld. Het proces tegen van Meegeren zal in Mei 1946 plaats hebben. Hij deelde mede over tuigd te zijn, dat hij door het nu onder controle gemaakte schilderij, bewezen heeft dat hij in staat is zulke werken in ouden trant te maken. Op de vraag of de schilder ook in staat zal zijn eeii anderen meester te imiteeren, b.v. Frans Hals of Rembrandt, antwoordde hij bevestigend. „Natuurlijk zou ik eerst geruimen tijd een speciale studie van dit werk moeten maken," zeide hij, „maar als dat gebeurd is, zou het mij ongetwijfeld ge lukken. Ik heb uit de vijf grootste meesters die ik ken, Da Vinci, Angelo, Hals, Rem brandt en Vermeer, den laatsten gekozen^ ik had ook een ander kunnen kiezen. Een delegatie van 50 vooraanstaande Ne derlanders en 50 Indonesiërs boden een petitionnement aan den minister-president aan. waarin aangedrongen wordt op een zoodanig overleg, dat de huidige moeilijk heden op vreedzame wijze worden opgelost, Voorkomen moet worden dat er bloed vloeit. Een politiek van gewelddadige onderdruk king der Indonesische nationale beweging zal tot in de verre toekomst onvermijdelijk! het vrijwillig samengaan onmogelijk maken. Bij de overhandiging werd het woord ge voerd door den heer H. M. v. Randwijk, hoofdredacteur van „Vrij Nederland". In zijn antwoord zeidè de minister-pre sident, Prof. Ir. W. Schermerhorn o.a.: De moeilijkheden zijn zeer groot, eener zij ds is er de erkenning van de noodzaak van een goede verhouding tusschen het Nederlandsche volk en de Indische volke- -engroepen, anderzijds z|)n er toestanden, die een gezag, dat zichzeif respecteert, niet kan dulden. Daartusschen moet de regee- ring zijn weg zoeken. Na alles wat gebeeurd ls kan dit helaas niet geschieden zonder maatregelen, die voor beide partijen met droefheid gepaard zullen gaan. Verschenen is het eindverslag van dé Eeerste Kamer over het ontwerp van web houdende regelen omtrent de voorloopige Staten-Generaal. Eenige leden duchtten, dat de regeering door technische moeilijkheden haar toe zegging, de verkiezing vóór den 30sten April 1946 uit te schrijven, niet zal kunnen nakomen. Geldig tot Dinsdagavond, aanvankelijk wisselende bewolking, met plaatselijk enkele buien, vooral aan de kust, ma tige z. w. wind. Morgen in den loop van den dag toenemende bewolking, meer kans op regen bij toenemende wind tusschen z. w. en zuiden, zelfde tem peratuur. Een zoet misdrijf. Een suikerwerker had van zekeren B. eeni ge coupures suiker gekocht. Duistere indivi duen stalen de suiker, die de man zich op de coupures had verschaft. Later bleek, dat de suikerbonnen van het distributiekantoor afkomstig waren; de ambtenaar R. spaarde teveel opgeplakte bonnen op en deed ver volgens een partij, gelijkstaande aan 100 kg suiker voor 2.000 van de hand. De Heem- steedsche politie heeft deze affaire in han den. daar de schuldige distributieambtenaar aldaar woont. Haar Haarlemsche collega's stellen een onderzoek in naar den diefstal van de suiker. VAN HET ZENDINGSVELD Het Zendingscentrum der Geref. kerken te Bussum publiceert een nieuwe lijst van namen van arbeiders en arbeidsters op het Zendingsveld. Daaraan ontleenen wij dat ook zijn overleden mevr. J. J. Z. Of- fringa—Eman te Bandoeng, mevr. N. HoekstraFeldershof te Batavia, mevr. G. C. E. de Man—Eeffers te Djocja en de heeren J. Hulshof en G. de Raad, beiden te Semarang en dr. Huddingh. -

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1945 | | pagina 1