De Troonrede
De feesten te Haarlem
De Radio geeft vanavond:
Huishoudelijke
Voorlichting
Weerbericht
Toezicht op
politieke gevangenen
(Vervolg van pagina 1)
afhankelijkheid op velerlei gebied ten ge
volge gehad, die voorloopig onze inter
nationale handelsbetrekkingen 6terk be
ïnvloedt. Moge de eendrachtige vredesin
spanning van ons volk dit tij weldra doen
keeren. Met de verbonden landen zijn de
betrekkingen hartelijk, in weerwil van de
moeilijke problemen, die gezamenlijk moe
ten worden opgelost en waaromtrent, naast
veel overeenstemmend inzicht, ook ver
schil van meening mogelijk is.
De totstandkoming van de Vereenigde
Naties wettigt de verwachting, dat deze
nieuwe poging tot vrede door organisatie
en overleg ook in moeilijke omstandig
heden met kracht zal worden volgehouden.
Ook al zijn niet al onze wenschen ten
aanzien van deze organisatie bevredigd,
toch zal mijn regeering met kracht haar
medewerking verleenen aan de voorberei
ding en werking van alle organen der Ver-
eenige Naties.
Met betrekking tot den geslagen vijand
spant de regeering zich in, onze belangen
overal, waar zulks mogelijk is, met de
meeste kracht te bepleiten. In Duitschland
ving de Nederiandsche militaire missie
haar arbeid aan, terwijl het eveneens tot
tevredenheid stemt, dat Nederland is ver
tegenwoordigd in het Adviseerend Comité
voor het Verre Oosten, dat te Washington
zetelt.
Nederland dient in staat te zijn, in inter
nationaal verband naar vermogen bij te
dragen tot de handhaving van de rechts
orde. Daartoe zal met kracht worden ge
werkt aan den wederopbouw van de
Koninklijke Marine, welke in den oorlog
zulke zware offers bracht, terwijl de Ko
ninklijke Landmacht op doeltreffende wij
ze wordt georganiseerd. Maatregelen zijn
in voorbereiding ten einde in het voorjaar
van 1946 een jaarklasse dienstplichtigen in
weikelijken dienst op te roepen.
Ten behoeve van de ontwikkeling van
de militaire en van de burgerlijke lucht
vaart wordt een centrale dienst ingesteld,
die alle gemeenschappelijke belangen zal
behartigen.
Naar den Rechtsstaat
Het is mij een behoefte uiting te geven
aan het ernstig streven mijner Tempering,
om Nederland te doen herleven ais een
rechtsstaat, waarin rechtszekerheid en
vertrouwen in de rechterlijke organen
volledig zullen zijn hersteld.
Een snelle en rechtvaardige berechting
van de politieke delinquenten beschouwt
de regeering als een dringende zorg. Het
ligt in het voornemen om de bevoegd
heden tot opsporing en aanhouding op dit
gebied weidra toe te vertrouwen aan de
normale poiitie-organen.
Bij het ongedaan maken van onrecht,
tijdens de bezetting gepleegd, is voor den
Itaad voor het Rechtsherstel een belang
rijke functie weggelegd. De regeering
heeft het zich tot een taak gesteld, om
hetgeen in strijd met onze rechtsopvattin
gen aan den bezetter herinnert, uit onze
wetgeving te verwijderen en door nationale
voorschriften te vervangen. Gestreefd
wordt naar een snelle voltooiing van de
noodzakelijke zuivering van de overheids
organen.
De regcering zal een Staatscommissie in
stellen tot voorbereiding van een wijziging
van de Grondwet, welke zonder twijfel
van de eerder genoemde voorbereidende
studies, waartoe de bezettingstijd «elen
opwekte, zal profiteeren. De arbeid dezer
commissie zal voor de onderwerpen, welke
de verhouding tot de Overzeesche Gebieds-
deelen raken, verband moeten houden met
dien der reeds genoemde Rijksconferentie.
Financieele toestand
De herziening van de financieele ver
houding tusschen het Rijk en de Gemeen
ten heeft de bijzondere aandacht der re
geering. Herstel van de financieele zelf
standigheid der gemeenten als einddoel
staat hierbij voor oogen. Het vraagstuk
der gemeentelijke indeeling heeft mede
haar aandacht.
De financieele toestand kenmerkt zich
•door de noodzaak van zeer groote uitga
ven. Voor mijn verarmde land, dat reeds
onder een zeer zware Staatsschuld gebukt
gaat beteekent dit alles een centenaarslast.
Het streven zal er bij voortduring op zijn
gericht een doelmatige besteding der gel
den te verzekeren en de onvermijdelijke
heffingen zoo billijk mogelijk te verdeelen.
De zuivering van het geldwezen zal ten
spoedigste door een gezondmaking van de
begrooting worden gevolgd. Door het op
nemen van buitenlandsche leeningen zal
het tekort op de betalingsbalans worden
aangevuld, tot deze door een hervatting
van den uitvoer en van het internationale
dienstbetoon weer in evenwicht zal komen.
Een overzicht van 's lands financiën en
ingrijpende belastingplannen, die er mede
op gericht zullen zijn om de loopende las
ten op het bedrijfsleven te verlichten, zul
len binnenkort aan de volksvertegenwoor
diging worden aangeboden.
Nationaal welvaartsplan
De regeering is voornemens het gelukkig
Teeds ingetreden herstel van industrie,
handel en scheepvaart met kracht te blij
ven bevorderen, zoowel ten aanzien van
de binnenlandsche productie als van den
export. Reeds, werden handelsverdragen
afgesloten met eenige staten, terwijl ver
dere onderhandelingen gaande zijn. De
industrieele ontwikkeling van het land
waarbij groote aandacht zal worden ge
schonken aan het wetenschappelijk onder
zoek zal verder worden geleid, uitgaand
van een algemeen nationaal welvaartsplan,
waarvoor de grondslagen thans worden
gelegd.
Land- en tuinbouw
Land- en tuinbouw nemen in dit plan
een belangrijke plaats in. Met groote
kracht wordt gewerkt aan het herstel van
deze primaire bestaansbronnen van ons
volk, zoowel ten behoeve van de verzeke
ring onzer voedselvoorziening als van een
voor de volkshuishouding onmisbaren
export. De regeering streeft er naar, de
organisatie van de boeren een belangrijke
taak te doen vervullen in de regeling van
productie en afzet en tegelijkertijd een
grootere mate van vrijheid in eigen be
drijfsvoering mogelijk te maken.
Beheersching prijzen en loonen
In voorbereiding zijn wetsontwerpen tot
regeling der bedrijfsorganisatie, waaraan
zoowel een economische als een sociale
taak zal worden toevertrouwd.
Beheersching van de ontwikkeling van
prijzen en loonen en het scheppen van
verhoudingen, waarbij het levensonder
houd voor allen gewaarborgd is, is een van
de doeleinden, waarop de economische en
sociale politiek wordt gericht. Voorwaarde
voor een verruiming van het levenspeil is
daarbij opvoering der productie, zoowel
door voller bezetting der bedrijven als door
verhooging der arbeidsproductiviteit.
Herziening Sociale verzekering
Op den grondslag van een reeds in Lon
den tot stand gekomen rapport wordt een
herziening der sociale verzekering uitge
werkt, die deze van arbeidersverzekering
zal doen uitgroeien tot een algemeene
volksverzekering, in de eerste plaats ten
einde te komen tot een betere verzorging
voor den ouden dag.
üe gezondheidstoestand van ons volk,
die ernstig heeft geleden onder de gevol
gen van de bezetting, zal groote waak
zaamheid en krachtige maatregelen
eisehen.
Ten einde het de bevolking mogelijk te
maken het groote tekort aan dekking,
kleeding en schoeisel aan'te vullen, wordt
overwogen om, waar noodig, consumptie-
credieten te verstrekken in de mate, waar
in deze goederen beschikbaar komen.
In het jaar 1946 zullen de 300.000 licht
beschadigde en de 40.000 zwaar beschadig
de woningen definitief worden hersteld.
Daarnaast zullen 10.000 nieuwe woningen
worden gebouwö, terwijl het drievoudige
van het hiervoor benoodigde materiaal
voor den wederopbouw van de industrie
en het herstel van het verkeerswezen zal
worden gebruikt. De plannen voor vol
ledige bevrediging van de behoeften van
volkshuisvesting en industrie worden
krachtig ter hand genomen.
Wettelijke maatregelen zijn in voorbe
reiding tot erzekering van de doeltref
fende uitvoering van dit bouwprogramma.
Ook de wederopbouw van het cultureele
leven heeft de volle aandacht der regee
ring.
Reorganisatie Onderwijs
Een reorganisatie van het onderwijs, in
begrepen het Hooger Onderwijs, is in voor
bereiding. Op de terreinen der kunst en
der vrije jeugdvorming zal gestreefd wor
den naar coördinatie van hetgeen uit de
samenleving opkomt.
Met groote aandacht volg ik den weder
opbouw van de overheidsorganen, zoowel
burgerlijk als militair. De herziening van
de rechtspositie en de bezoldiging van de
ambtenares is in studie. Moge het resul
taat mede tot verbetering van de waar
deering van den ambtenaar leiden, zoowel
in eigen oog als bij het volk. Meer dan
welke overheidsmaatregel ook kan echter
hiertoe bijdragen de versterking van het
bewustzijn van den ambtenaar, dat de
diepste bevrediging in het arbeidsleven
voor hem ligt in zijn dienst aan de volks
gemeenschap.
Eenheid worde eendracht
Voor het overige wil ik niet pogen een
overzicht te geven van alle problemen, die
in den komenden tijd TJw aandacht zullen
vragen. Zeer veel is in het leven van ons
volk nog in beweging, ondanks vermoeid
heid en teleurstelling hier en daar. Hei
vergt beleid van hoog gehalte om eener-
zljds de waarde van oude zekerheden en
tradities in volle kracht te bewaren en an
derzijds ruimte te laten voor vernieuwing,
die niet slechts historisch noodzakelijk is,
doch ook de vrucht is van moreele bezin
ning in de jaren der verdrukking. De weg
neming van den bezettingsdruk moge de
eenheid, die ons deel werd in het verzet.
maken tot eendracht in rijker schakeering.
De nieuwe krachten, die gewekt zijn, zul
len zich blijven opdringen en winnen aan
bewustzijn en energie. Wij hebben deze
meer dan ooit van noode, nu wij gewikkeld
zijn in een strijd van even groote hevig
heid en beteekenis als die der oorlogsjaren:
den strijd om den vrede, om de wire vrij
heid en om hernieuwden voorspoed.
Met de bede, dat God mijn volk moge
zegenen in dien strijd, dat Hij het in een
dracht den weg der overwinning zal doen
betreden en Uwen arbeid moge doen strek
ken tot heil des Lands, verklaar ik d« Ge
wone Zitting der Staten-Generaal voor
geopend.
Nadere bijzonderheden
Er zijn nog nadere bijzonderheden be
kend geworden over de feesten ter her
denking van het feit dat Haarlem 700 jaar
stad is.
Herdenliingsavond. Op den herden
kingsavond, Donderdag in de Gem. Con
certzaal, zal het woord gevoerd worden
door den burgemeester, den heer M. A.
Reinalda, dr. C. Spoelder, rector van het
Gymnasium en den Commissaris der Ko
ningin dr. J. E. baron De Vos van Steen-
wijk. De redevoeringen zullen gezet wor
den in een muzikale omlijsting, daaraan
werken mee de H.O.V. en Zang en Vriend
schap.
Het benedengedeelte der zaal is gere
serveerd voor de 900 genoodigden. Zij
kunnen op vertoon van hun uitnoodiging
plaatsen kosteloos bespreken bij het con
certbureau Alphenaar. Voor het balcon
zijn ruim 300 kaarten te koop.
De tentoonstelling. De historische ten
toonstelling in de zaal van het Frans Hals
museum zal 600 nummers bevatten. De
tentoonstelling wordt Vrijdagmiddag 3 uur
geopend door den minister van Onderwijs,
prof. dr. G. v. d. Leeuw.
Op Zaterdagmiddag worden steeds rond
leidingen georganiseerd. De tentoonstel
ling blijft tot het einde van het jaar ge
opend.
Frans Hals Musenm. Ingaande Vrijdag
wordt ook het Frans Hals Museum zelf
weer voor bezoekers opengesteld. Alle
schilderijen zijn weer ter bezichtiging
gesteld.
De schooljeugd. Op de bijeenkomst in
de Groote Kerk op Vrijdagmorgen voor de
rijpere schooljeugd zal het woord gevoerd
worden door dr. P. H. Schroder en Pater
Hutjens. Ds. v. d. Waal zal het inleidend
en het slotwoord spreken. George Robert
zal het orgel bespelen. Verder werkt mee
het knapenkoor onder kapelaan De Kat
van de Kathedraal aan de Leidcchevaart.
Omdat niet alle kinderen op Vrijdag
plaats te geven is zal op Zaterdagmorgen
de bijeenkomst herhaald worden.
Boompianten. Op Vrijdagmorgen zul
len de kinderen van de hoogste klassen
van 70 lagere scholen in 20 straten boomen
planten.
Verwarmde zalen. Op den herden
kingsavond van Donderdag, alsook op den
gala-avond op Vrijdag, zal het Gem. Con
certgebouw verwarmd zijn. Ook de Stads
schouwburg zal Vrijdag verwarmd zijn bij
de opvoering van „De spion van den
Prins".
Een rijmprent. De schoolkinderen
krijgen van de gemeente een mooie, in
kleur uitgevoerde rijmprent, waarvoor
een gedicht gemaakt is door Ed. het
Schaap.
DINSDAG 20 NOVEMBER 1945.
Hilversum I 301 m.
18.01 Emile Vacher en zijn Orkest; 18.30
Opera-Concert; 19.00 Nieuwsberichten; 19.15
Reportage; 19.30 Ensemble George Frank;
20.01 Nederland Herrijst; 20.15 Vragenkwar-
tier; 20.30 Radio Philharmonisch Ork.; 21.30
Nederiandsche Zangeressen; 21.45 Sylvestre-
Trio; 22.15 Mensch en Maatschappij; 22.30
Zigeunermelodiëen; 23.00 Nieuwsberichten;
23.15 Avondwijding.
Hilversum 2 415 m.
18.01 Nieuwsberichten; 18.30 Janie Bron;
18.45 Rustige muziek; 18.50 Voor je slapen
gaat10.00 Laurens Bogtman en Her
man Kruyt; 19.30 Progr. der Ned. Strijdkr.;
20.01 Piet Lentz en Debora Land; 20.30 De
werkende vrouw; 20.45 Orgelkoor Bernard
Drukker; 21.00 Departementen spreken;
21.15 Jack Hylton en zijn Ork-; 21.45 Avond
wijding; 22.01 Nieuwsber.; 22.20 Sweet and
Swing".
Wekelijksche kookdemonstraties worden
gehouden door de plaatselijke Commissie
inzake Huishoudelijke Voorlichting en Ge
zinsleiding. Deze commissie werd opge
richt in 1934. Gesubsidieerd door het dep.
van Sociale Zaken, staat zij in nauw con
tact met het Voorlichtingsbureau van den
Voedingsraad.
Het doel van de Commissie is, voor
lichting te geven niet alleen aan huisvrou
wen uit gezinnen van werkloozen, zooala
de oorspronkelijke opzet was, maar aan
iedere huisvrouw die graag goeden raad
wil hebben over de huishoudelijke proble
men: koken, naaien, verstellen, wasschen
en niet het minst over kinderverzorging
en opvoeding. Men kan wekelijks een
kookdemonstratie bijwonen voor den lut-
telen prijs van tien cent; in de huishoud
school kunnen naailessen worden gevolgd;
bovendien worden cursussen gegeven in
naaien en koken.
De kookdemonstraties zijn vooral in de
komende weken zeer aan te bevelen. Er
worden allerlei heerlijkheden bereid voor
de feestdagen in December: op de meest
economische wijze wat de ingrediënten
betreft en het gebruik van gas en electri-
citeit. De demonstratie die deze week ver
zorgd werd door de kookleerares van het
Gemeente Gasbedrijf leerde ons de berei
ding zien o.a. van pepernoten en borst
plaat. f
Geldig tot Woensdagavond. Vrijwel
den geheelen dag mistig of nevelig weer
met weinig wind, vrij koud.
Aan de dichting van het dijkgat bij KaminekeiLS, liet laatste op Walcheren,
wordt hard gewerkt. Nog twee geulen van ongeveer 100 M. breedte en circa
10 M. diepte moeten worden geblokkeerd. Er staat hier een sterke stroom,
zoodat het werk zeer zwaar is. Dezer dagen werd in een der geulen een
„Caisson" geplaatst van enorme afmeting en nog verschillende andere zullen
tot zinken worden gebracht om het gat met spoed te kunnen dichten. (F.)
Onjuiste geruchten
Het percentage waarheid dat een ge
rucht bevat is meestal slechts heel laag,
maar het gerucht, dat ging over fraude
met distributiebescheiden in het kamp
Koudenhorn te Haarlem blijkt heelemaal
onwaar te zijn. Van bevoegde zijde is ons
verklaard, dat een onderzoek geen enkel
tastbaar resultaat heeft opgeleverd voor
het ontstaan van de meening, dat in dit
kamp op onrechtmatige wijze met toe
wijzingen voor levensmiddelen e. d. is ge
handeld. De kampleiding treft dan ook
geen enkele blaam.
Maandagmiddag is te Haarlem, op ini
tiatief van de Stichting „Politieke delin
quenten", een«vergadering gehouden, on
der voorzitterschap van den Kantonrech
ter Mr. Th. F. Raedt waarop in principe
is besloten tot de oprichting te Haarlem
van een organisatie van toezichthouders
op politieke gevangenen. Personen van
onderscheidene richting werden in het be
stuur gekozen. Verschillende reclassee-
ringsvereenigingen zul'en tot medewer
king worden uitgenoodigd.
Straf volgt na de zonde
Met een dramatischen zwaai hield de
getuige den Politie-ephter zijn valsch ge
bit voor, om te demonstreeren hoe verd.
W. te Haarlem, dien hij bij een houtroof
op het onrechtmatige van zijn daad had
gewezen, hem drie tanden uit den mond
had geslagen. Voor eiken tand kreeg de
gevaarlijke man een maand brommen,
plus nog vier weken voor den diefstal. P.
te A'dam, spoorwegbeambte, had in Zand-
voort een Engelschen telefoonkabel uit
zijn eenzame ligging bevrijd en naar com
fortabeler oorden overgebracht, ten ge
volge waarvan de betreffende Enselsche
dienst veel last had ondervonden. Natuur
lijk had verdachte gemeend dat het een
DuitsChe kabel was, maar deze pijnlijke
vergissing zal hij 3 weken lang op 's Rijks
kosten kunnen betreuren. B. te Haarlem
loochende met zooveel' hardnekkigheid
het hem ten laste gelegde (het kort na de
bevrijding tegen hooge prijzen verknopen
van voor tabak geruild brood), dat de
rechter tot den verdachte de vraag richtte:
..Bestaat u eigenlijk wel? U ontkent alles!"
De imaginaire kreeg niettemin 2 weken.
BURGERLIJKE STAND.
Haarlem, 19 November 1945.
BEVALLEN: 17 Nov.: C. Markus—Rieu, z.;
18 Nov.: C. M. A. Zwagerman—Snoeks, z.;
J. BijlHopman, d.; T. J. v. Montfoort—
Hoogenstein, d.
OVERLEDEN: 15 NOV.: A. Hofstra—GOU-
looze, 55 j., Kritzingerstraat; 16 Nov.: T.
BoodZethoven, 59 j., Raamvest; W. van de
Water, 60 j., Jacob Geelstraat; A. J., 6 j., d.
van P. W. Ruigrok, Reijer Anslostraat; G.
H. Lohman, 14 j., Batavlastraat; 17 Nov.: K.
Graaff, 65 j., Van Oosten de Bruinstraat: Jj
B., 10 d., z. van J. E. Duijn, Kamperlaan;
18 Nov.: J. Zwart—Heeren, 67 j.. Lange La
kenstraat; A. Ledder, 65 j., Kleine Hout
straat; J. 18 d., z. van W. Post, Eindenhout-
straat; L. E. Tielenius KruijthoffWinger-
der, 78 J-, Botermarkt.
ONDERTROUWD: 19 Nov.: J. Dixon en C.
Swaneveld; S. A. Zwart en M. J. A. Booij.
7 Nov.: F. W. A. Funke genaamd Küpper
en M. T. Drugeon, abusievelijk opgegeven
als op 15 November 1945 gehuwd.
AGENDA VOOR DINSDAG 20 NOV.
Wilhelmiiiakerk: De roepende God, 20 u.;
Vrijz. Herv. Kerk: En nu een 1000-jarig
vredesrijk? 20 uur; Muziekzaal Brinkmann:
Lezing V.N.S. 19.30 uur; Stadsschouwburg:
Comedla: „Comediespelen" 20 uur; Gem.
Concertgebouw: Het biechtgeheim. 20 uur;
Rembrandt: Mr. en Mrs. Smith: 14.30, 16.45,
19.15 en 21.30 uur; Palace: Een prins wordt
opgevoed, 14, 16.15, 19 en 21.15 uur; Luxor:
Romantische Senorita, 14, 16,15, 19 en 21,15
uur; Frans Hals: La Béte Humaine, 14, 16.30,
19 en 21.15 uur; MoviaC: Dat is Holland op
z'n best, 19.30 en 21.30 uur.
WOENSDAG 21 NOVEMBER.
Stadsschouwburg: Stichting Haarl. Opera:
„Martha", 19.30 uur; Bioscopen eri Movlao
als Dinsdag,
