Haarlems Dagblad Krachtiger Britsche actie Ook de,, Wehrmacht" verantwoordelijk Hef Verkeer Hoe „Soekarno's burgerlijk bestuur" werd behandeld in Bandoeng gevraagd Het woord is aan, Groote Drie weer bijeen? Nog zuinig met benzine Overval Beklaagden mogen getuigen niets vragen flOo Jaargang 3XV», I8I9G Bureaux: Groote Houtstr. 93 en Soendaplein 37, Haarlem Bureaux: Kennemerlaan 154, Telef. 5437. Tel.: Dir.-Hoofdred. 15054. Adm. 16724 Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom Maandag 3 December 1043 Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem. Abonnementen: p. week 31 ct. per kwartaal 4. Tel.: Redactie 10600. Expeditie 14825. U R is al heel wat verbetering gekomen •*-' in de openbare verkeersdiensten. Wie bedenkt, hoe het daarmee in de eerste maanden na de bevrijding gesteld was, zal erkennen dat hij niet mag klagen. Met de spoorwegen treffen wij het natuurlijk bij zonder, omdat Haarlem bij de meest ge bruikte spoorverbinding in Nederland AmsterdamDen HaagRotterdam be trokken is. Die is dan ook, sinds de ge- heele lijn weer geëlectrificeerd is, uitste kend. De N.Z.H. doet haar best binnen de grenzen van haar stroomcapaciteit. Dus lijkt het vrij dwaas, dat nog zoo veel men schen om „lifts'' in auto's bedelen. Het is blijkbaar moeilijk, van die nieuwe ge woonde afstand te doen. Ik zal niet uitweiden over hetgeen ons aan openbare vervoermiddelen nog tekort komt, omdat gemopper op dit punt onbil lijk zou zijn. Wij weten hoe geweldige hoeveelheden spoor- en tramwegmateriaal door de Duitschers gestolen zijn. Wat de maatschappijen met hun beperkte over schotten tot stand brengen, verdient dus bewondering. Ook zijn de diensten be trouwbaar: er wordt in het algemeen goed op tijd gereden. Met onze particuliere vervoermiddelen is het daarentegen treurig gesteld. Dat zeven maanden na de bevrijding nog zoo weinig gedaan is, om het Nederlandsche volk aan fietsen te helpen, is een tegen valler. Geen enkel volk is zoozeer op dit vervoermiddel aangewezen als wij. Dat de aandrang, die onze regeering op de geal lieerde bezetters van Duitschland heeft uitgeoefend om onze tallooze gestolen eigendommen terug te krijgen, er nog altijd niet toe heeft geleid, dat wij tenminste de fietsen terugkrijgen, blijft ver beneden de verwachting. Heeft de een of andere vorm van bureaucratie zich van de zaak meester gemaakt? Het lijkt erop. Met be hoorlijk-berijdbare oude fietsen zouden wij al blij zijn. Er moet immers zooveel werk mee verricht worden! Als een enkel voorbeeld uit eigen bedrijf, dat ook u, lezers, ten nauwste raakt, noem ik de da- gelijksche bezorging van de krant. De dagbladen staan vrij hoog in de lijst van vitale bedrijven, die naar volgorde voor toewijzing van fietsen in aanmerking ko men. Maar ondanks tallooze pogingen hebben wij nog steeds geen enkel exem plaar voor onze bezorgers kunnen krijgen. Evenmin voor onze redactieleden, die er vooral niet minder behoefte aan hebben. En zoo is het in zooveel andere bedrijfs takken ook. Het gebrek leidt tot groote vertraging, vermoeienis en schoenen- slijtage. In het gezinsleven worden de zorgen door dit laatste euvel ook aan merkelijk vergroot. want de kinderen moeten naar school loopen en bonnen voor schoenen-reparatie zijn schaarsch. Men zou de regeering dagelijks willen toeroe pen: Zorg voor fietsen! Bezorg ons meer fietsen! Pas desnoods de ongewoonste overredingsmiddelen toe om in het bui tenland meer te bereiken, maar breng verbetering in dit miserabele tekort! Over het verkeer kan men niet schrijven zonder de auto ter sprake te brengen. Haar wederverschijning in vrij dichte massa kan niet met onverdeelde geestdrift be groet worden. Nadat haar bestuurders zich geërgerd hebben aan de verslonsde ver- keersgewoonten van fietsers en voetgan gers en dezen hun leven, tengevolge van veel vermaningen, gebeterd hebben, is het sterk gaan opvallen, hoe slecht en slordig veel automobilisten zelf rijden. Misschien werden zij daarbij door een aantal Cana- deezen geïnspireerd, van wie een groot aantal in ziekenhuizen belandde. De Hol- landsche rijders doen het voor een groot deel niet beter en het aantal ongelukken op de rijkswegen blijft groot. Men heeft geen statistiek noodig om dat vast te stel len. Wie zich gedurende enkele uren op het slagveld des verkeers waagt krijgt genoeg versch^ wrakken te zien. Met het „dimmen" is het ook slechter gesteld dan ooit tevoren. Het is allesbehalve een ge noegen om 's avonds, bijvoorbeeld van Den Haag naar Haarlem, een auto te be sturen. Veel ongelukken zijn al gebeurd doordat autorijders, totaal verblind door tegenliggers, van den weg af raakten en tegen palen of boomen reden. Behalve door slecht rijden heeft het terugkeerend automobilisme zich geken merkt door de zonderlinge toewijzing van rijvergunningen. De beschamende vertoo ning met het tekort aan auto's voor de dokters is er een van de leelijkste gevol gen van. Dat zooie,ts mogelijk is, en maan denlang kan voortduren, bewijst een treu rig gebrek aan hetgeen de Engelschman aanduidt als „public spirit" en het best vertaald kan worden door „gevoel voor het algemeen belang". Er rijdt sinds de bevrijding een aantal menschen in auto's rond, dat daarop geen tiende van het recht, dat medici en andere nuttige leden der samenleving hebben, kan laten gelden. Het zijn natuurlijk dezelfde lieden, die met volle lichten over drukke wegen stormen en ongelukken veroorzaken. In vakbladen lees ik, dat nieuwe auto mobielen in Amerika en Frankrijk ont worpen zijn en dat het lichte wagentje in deze verarmde wereld een groote toekomst heeft. Wij moeten er het beste van hopen. In garagetaai plachten die dingetjes, als tegenhanger van de „sleeën", met den naam „kinderewagens" aangeduid te worden. En de naamletters van een bekend merk werden indertijd met de (hier vertaalde) woorden „het ziekenhuis verwacht u" ver klaard. Maar misschien schept de techniek, zich eenmaal met toewijding op het genre Dr. II. ,1. \:>n Mook, de Lt. Gouverneur-Generaal van Xed.-Indië, in gesprek met geallieerde oorlogscorrespondenten tijdens een persconferentie, welke dr. van Mook te Batavia hield. (P.) United Press meldt, dat de situatie te Bandoeng onhoudbaar is, tenzij de Britsche troepen een krachtiger actie ondernemen. De leiders van de Rapwi hebben er bij het Britsche hoofdkwartier te Batavia op aangedrongen meer troepen te zenden, daar de Europeanen het vertrouwen verliezen in de Britsche beschermende actie, die tot dusver onvoldoende is gebleken om de Indonesische aanvallen, waardoor de le vens van 60.000 Europeanen bedreigd wor den. af te wenden. Een groot deel der woonwijken is onbewoonbaar geworden en er is geen versch voedsel beschikbaar. Geëvacueerde vrouwen uit Ambarawa en Semarang deelen mede dat voortdurend uit Djokjakarta Indonesische versterkin gen op Midden-Java aankomen. Vóór de aankomst der Britsche troepen in Mage- lang, namen de extremisten het plaatse lijk bestuur over en onthoofden het door Soekarno ingesteld burgerlijk bestuur, waaronder den rechter en den commissa ris van politie, alsmede den plaatselijken leider van het Roode Kruis en den burge meester. Vier Indonesische priesters wer den later in de kerk vermoord. Dakota-mysterie opgehelderd De zwaarverminkte lichamen van be manning en passagiers van de onlangs neergeschoten Dakota zijn naast de rivier bij de gevangenis Bekasi begraven aan getroffen. De misdaad is uitgevoerd door jonge leden van „De Zwarte Stier", een extremistische organisatie.. De R.A.F. valt aan De reeds gemelde Britsche aanval met raketbommen op Indonesische artillerie stellingen bij Ambarawa heeft, naar geble ken is, doel getroffen. De Indonesiërs heb ben geen granaatvuur meer afgegeven. Mosquito's en Thunderbolts hebben doelen in het gebied van Bandoeng met raket- bommen en machinegeweren aangevallen. De toestand op Sumatra Leden van de extremistische jeugdorga nisatie, de z.g. Pcmoeda's, hebben een broeinest op West-Java, in het Bantam- district en schijnen ook de zeestraat te be- heerschen. Een aanzienlijk aantal van hen steekt geregeld naar Sumatra over om al daar onrust te stoken, tengevolge waarvan de spanning ook op Sumatra voelbaar is. De „republikeinsche gouverneur" van Su matra, dr. Hassan en de nationalistische leider Shafei te Padang hebben verklaard, te willen samenwerken met de Britten en bereid te zijn tot informeele besprekingen met de Nederlanders, teneinde waarbor- toeleggend, iets dat niet alleen voor stads- gebruik geschikt is, dat den bestuurder niet uitput en dat minder tot sprongen geneigd is. Dan zal het meevallen. Een voordeel blijft, dat er niet al te hard mee gereden kan worden. Omtrent het luchtverkeer blijven wij nog in afwachting, al is de K.L.M. weer op bescheiden schaal begonnen. Zij zal ons zeker niet teleurstellen. En de lucht taxi voor binnenlandsch verkeer kondigt zich even zeker aan als het particuliere vliegtuig in moderne uitvoering. Er zullen veel nieuwe vliegvelden noodig zijn. Voor nieuwe „autostrada's" wat een woord zal er hopelijk voorloopig geen geld zijn. Want ze maken ons land te leelijk. SL gen te krijgen voor het economische leven van het land. Zij voegden hieraan toe, dat zij den Nederlanders niet officieel konden ontmoeten, aangezien daartoe eerst bevelen uit Java moeten komen. Zü hoopten, dat alle Nederlandsche plantages en zaken weer spoedig geopend zouden worden, om dat alleen daardoor de welvaart kan terug- keeren. Sjarir zou vandaag een verkaring afleg gen tegenover de Engelschen en daarin zijn spijt betuigen over het gebeurde te Bekasi, waar de bemanning van het Dakota-vlieg- tuig werd vei moord. Verder zou hij gewag maken van zijn pogingen om de extre mistische jeugd binnen de perken te hou den. Omtrent dit laatste zeide Sjarir niet erg te zijn opgeschoten. De extremisten zijn bij de bevolking gezien en het ver- eischt grooten moed en het is gevaarlijk raad te geven, die strijdt met de gevoe lens van het volk. Ongelukkigerwijze hebben de Japan ners deze jeugd bedorven en het is bui tengewoon moeilijk voor ons haar weer op het goede pad te brengen." Een onderzoek, door de Engelschen in gesteld naar aanleiding van ongecontro leerde berichten over wandaden van Am- boneesche soldaten, die twintig Inlandsche kinderen met de bajonet zouden hebben afgemaakt, heeft deze geruchten volkomen ontzenuwd. De evacuatie van de bewoners der kam pen te Ambarawa is door de aankomst van een uit zeventig vrachtauto's bestaand convooi versneld. Ook door de lucht en over zee worden de Rapwi-kampen van hun bewoners ontdaan. In de afgeloopen L a o-T s e: Wie anderen overwint, is sterk. Wie zichzelf over wint is machtig. week zijn 2000 vrouwen en kinderen van Batavia, waar zij opgesloten waren in interneeringskampen, per vliegtuig naar Bandoeng vervoerd. De Britsche politie heeft te Batavia den beruchten Japanschen politie-inspecteur Phan gearresteerd, die verantwoordelijk is voor den moord op een groot aantal Europeanen en Indonesiërs. De toestand bij Bandoeng wordt het beste gedemonstreerd door het bericht dat generaal Hawthorne op het vliegveld landde, maar geen kans zag in de stad te komen en onverrichterzake naar Batavia moest terugkeeren. Er zouden momenteel 55.000 Britten op Java zijn. Te Moskou verwacht men algemeen, dat Stalin daar binnenkort zal terugkeeren. Er doen geruchten de ronde, dat de maar schalk een deel van zijn bevoegdheden aan anderen, o.a. aan Molotof, zou over- dragfen. Eveneens hardnekkig zijn in Mos kou de geruchten, volgens welke in het begin van 1946 een nieuwe conferentie van de Groote Drie zou worden gehouden. Reeds zouden belangrijke voorbereidingen hiertoe getroffen zijn. De conferentie zou in de Ver. Staten worden gehouden. De vooruitzichten voor de benzinetoe wijzingen in de komende maanden zijn verre van gunstig. Zoo ooit, dan zal voor December de uiterste zuinigheid geboden zijn, waartoe een beroep op iederen ben zineverbruiker wordt gedaan. Mocht ge durende de maand December verbetering in den aanvoer komen, dan zal aan de rijksverkeersinspecties door het ministerie van Verkeer en Energie, toestemming wor den verleend de toewijzingen te verhoogen. op Goudsmidstvinkel In de Haarlemmerstraat te Amsterdam drongen Vrijdagmiddag drie gewapende mannen binnen. De eigenaar, zijn vrouw en een bediende werden overmeesterd en de dieven, die ter plaatse goed bekend ble ken te zijn, zouden met de safe beginnen. Tóen zag de vrouw kans naar de telefoon te grijpen, waarop op haar werd gescho ten. Êet lawaai was huiten ook opgemerkt. Twee hulppolitie-agenten arriveerden op het gevechtsterrein. Twee boeven staken de handen omhoog, de derde schoot echter uit een hinderlaag op de agenten. Er ont wikkelde zich nu een vuurgevecht in de loop waarvan de mannen kans zagen te ontsnappen. Met medewerking van het publiek kon een dezer onverlaten gear resteerd worden. De politie roept de ge tuigen op die het pistool en een patroon houder hebben opgeraapt. Nu het eerste bedrijf van het Neuren- bergsche drama gespeeld is en de aan klacht van den Amerikaanschen „prosecu- tor" zoo goed als ten einde is, valt als totaal-Indruk op, dat het niet zoozeer in de bedoeling heeft gelegen, de beschuldig den op het schavot te brengen (dit is ge makkelijk genoeg) als wel voor het forum der wereld en de historie de onuitwisch- bare schuld der oorlogsmisdadigers en van het Nazi-regiem vast te stellen. Een grootsch schouwspel is niet vertoond, veel eerder werd onbarmhartig recht gezocht en de aanleidende factoren tot het uitbreken van den tweeden wereldoorlog zijn één voor één in hun volle afschuwelijkheid blootgelegd. Natuurlijk zullen de beklaag den trachten, zich schoon te praten en de schuld op een ander te gooien, maar het oproepen van den getuige Lahausen, de man die de duistere intriges achter de schermen van het „derde Rijk" heeft kun nen volgen, is een sterke pijler onder het bouwwerk van de aanklacht. Deze Lahausen wordt over het algemeen als een vrij sympathiek mensch beschouwd maar het feit, dat ook hij den weg voor het nationaal-socialisme in de Weermacht baande, mag niet uit het oog worden ver loren, aldus het A.N.P. Menschen als La hausen en Canaris hebben Hitier de macht over Duitschland als op een presen teerblad aangeboden, hopende, dat ze zelf de lakens zouden blijven uitdeelen, wel licht met meer conservatieve middelen dan hun sadistische aanvoerder bezigde, maar toch tegen democratie en recht. Zij saboteerden sommige bevelen. Goed. Maar zij handelden volkomen uit overwe gingen van eigenbelang, toen zij met de catastrophe voofc oogen hun eigen hachje probeerden te redden, en tegen Hitier gin gen complotteeren, de mogelijkheid van een „vierde Rijk" in gedachten en de we reld misleidend, die in hen kampioenen voor het recht zou zien. Een wezenlijk ver schil tusschen de reactionnaire weermacht en het onverhulde Nazidom is niet te vin den, maar natuurlijk wordt in het proces een dankbaar gebruik gemaakt van de bestaande tegenstellingen. De toeschouwer moet verder bedenken, dat dit monsterproces een min of meer abstract karakter heeft. De beklaagden hebben „slechts" verordeningen en decre ten onderteekend, die de bloedorgie ont ketenden. Zij hebben de misdaden teweeg gebracht, zij zijn er indirect, maar zeer zwaar voor verantwoordelijk. Beklaagden mogen getuigen niets vragen. Zaterdag werd de zitting onderbroken, om het hof gelegenheid te geven zich te beraden over de vraag van Göring's ver dediger. of de beklaagden zelf vragen mo gen stellen aan getuigen. Op grond van het feit, dat, wanneer een advocaat aan de beschuldigden is toegevoegd, de ver dediging ook geheel aan dezen raadsman moet worden overgelaten, werd dit ver zoek afgewezen. Ook eergisteren stond het verhoor van den getuige Lahausen weer in het centrun» der belangstelling en een scherpe onder vraging leidde tot een verdere ontraadse ling van Duitsche plannen ten aanzien van. Polen, en de verborgen bedoelingen van Canaris en Lahausen. Laatstgenoemde werd voor de voeten geworpen, dat hij een der eerste officieren was, die naar een post bij de Duitsche Weermacht dong. Ge tuige beantwoordde dit met de opmerking, dat het voor hem van het grootste belang was, dat de hooge posten niet door Himm- ler-satellieten zouden worden bezet»

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1945 | | pagina 1