Wietmg.ewieer'
Avonturen van Wag en Warrel
Haarlem opnieuw beschreven
geeft in 1946 weer
een
Oogst
Poider Dinsdag droog gekomen
De verplichte
zekerheid
Hooge bedragen
door den Fiscus geëischt
Het Joodsche bezit
Nieuwe loonregeling
bij de N.Z.H.T.M.
De 78-ste
HEEMSTEDE
De Koediefslaari
KERKNIEUWS.
Te Heemstede is beroepen bij deNed.
Herv. Kerk in de 4e predikantsplaats Ds. J.
W. v. Nieuwenhuyzen te Nijmegen.
Tweetal Ger. Kerk (art. 31 K O) te Haar
lem. Ds. O. W. Bouwsma te Breukelen en ds.
L. Doekes te Rotterdam (Feijenoord).
Oud Ger. Kerk Hoofddorp Vrijdag n.m.
7 u. Ds. Hennephof, Dordrecht.
De tweede droogmaking der Wieringer-
meer is een feest geworden! Nadat op
Maandag j.l. het water in Wieringerwerf
nog dertig cm. te hoog stond, is door ver
dere bemaling Dinsdagochtend een be
vredigend peil in de vaarten en slooten
bereikt. De vrees, dat de vorst de werk
zaamheden zou belemmeren, is gelukkig
niet bewaarheid geworden, hoewel in
verband met bevroren kuilen en slooten de
toegang tot het gebied gisteren verboden
was.
Minister Ringers heeft ter gelegenheid
van de nieuwe drooglegging een radio
rede gehouden. Daarbij gaf hij een histo
risch overzicht van de eerste drooglegging,
het vernielingswerk der Duitschers en het
daarop gevolgde herstelwerk.
Het is, dank zij veler medwerking, ge
lukt den polder in 124 dagen droog te leg
gen, waarbij evenwel niet mag worden
vergeten, dat de weersomstandigheden
uitermate gunstig zijn geweest.
Wat het in cultuur brengen betreft, zal
het streven zijn in het jaar 1946 in de Wie-
ringermeer weer een oogst te doen groei
en, zij het nog geen normale. Een uitzon
dering moet slechts gemaakt worden voor
zekere oppervlakte, gelegen voor de ga
ten in den dijk, die bedolven zijn onder
een dikke laag zand.
Ecu kijkje in een drooggemalen gedeelte van de Wieringermeor, waar alles
wat onder water heeft gestaan vernield of verdwenen is. Wat er van een
boerderij te Slootdorp overbleef. (P.)
Veel verrassingen - vooral voor Duitsch-gezinden
Naar wij vernemen worden er door den
Fiscus in verschillende gevallen hooge
bedragen aan zekerheidsslelling gevraagd
voor verschuldigde en nog op te leggen
belastingen. In het bijzonder geldt dit voor
menschen die in de oorlogsjaren veel geld
verdiend hebben. Verder aan zwarte han
delaars en profiteurs. Bedragen van een
of twee ton zijn ook te Haarlem geen zeld
zaamheid.
In de Haarlemmermeer zijn ook aan
verscheidene boeren zeer hooge zeker
heidsstellingen opgelegd. Daarvoor hoor
den wij zelfs nóg hoogere bedragen noe
men.
in Haarlem en Omgeving
f 3.600.000 aan huizen
Het is bekend, dat de Duitschers zich
het bezit der Joodsche Nederlanders
hebben toegeëigend. Vele huizen werden
verkocht. De Nederlandsche regeering in
Londen heeft herhaaldelijk tegen het
koopen van huizen die aan Joden toebe-
hooren, gewaarschuwd en meegedeeld,
dat na den oorlog de aankoop van dit ge
stolen eigendom te niet gedaan zou wor
den.
Nu de vrede gekomen is, wordt die be
lofte vervuld. Dit geschiedt via den Raad
van het Rechtsherstel.
Wij ontvingen van eenige Joodsche
Haarlemmers de klacht, dat deze proce
dure langzaam verloopt. „Wij hebben"
zoo zeiden zij ons „geen reden om te
klagen over „Rechtsherstel" te Haarlem,
want wij hebben ondervonden, dat men
ons daar zooveel mogelijk ter wille is,
maar de algemeene regeling werkt blijk
baar te stroef. Op dit oogenblik heeft
nog geen enkele Jood zijn eigen
dom teruggekregen, hoewel de oor
log nu toch al 7 maanden afgeloopen is.
Het eenige wat bereikt werd is, dat de
Joden voor de huizen, die slechts één
keer verkocht zijn, de huur ontvangen.
Maar er zijn huizen, die sinds ze van de
Joden werden gestolen, al twee, drie of
zelfs vier eigenaren hebben gehad. In vele
gevallen staat het onomstootelijk vast, dat
de koopers wisten dat de huizen Joodseh
eigendom waren. Waarom krijgen wij
daarvan nog niet de huur? De Joden mo
gen er toch aanspraak op maken, dat
alle gestolen eigendommen weer zoo
spoedig mogelijk aan hen teruggegeven
worden."
Tot zoover deze klacht.
Nu is juist eenige weken geleden
een wijziging van deze wettelijke
regeling afgekomen, waardoor de zaken
bespoedigd zullen worden. De mogelijk
heid is nu geschapen, om door een min
nelijke schikking tot een oplossing te
komen.
Het was nog niet mogelijk er voor te
zorgen, dat de Joden ook reeds de huren
kunnen innen van de huizen, die meer
malen van eigenaar zijn veranderd. Dit
komt, omdat men rekening moet houden
met de mogelijkheid van goede trouw.
Maar de Joden behoeven zich niet onge
rust te maken, want de koopers zijn
verplicht te bewijzen dat zij
te goeder trouw waren.
Er is zoo werd ons tenslotte mee
gedeeld heel wat te doen aan de
teruggave van het Joodseh eigendom
in Haarlem en omgeving. De huizen,
die erbij betrokken zijn, hadden vol
gens de oude taxatie, een waarde van
niet minder dan 3.600.000.
De reconstructie van het Haarlemsche
Bevolkingsregister is bijna afgeloopen.
Men is aan de laatste lootjes bezig.
Veel medewerking heeft het bureau
van den Burgerlijken Stand en Bevol
king van het publiek niet gehad. Aan
de aanmaning in officieele publicaties
om naar het H.B.S.-gebouw aan de Zijl
vest te komen om opnieuw beschreven
te worden hebben slechts 110.000 van de
150.000 inwonêrs voldaan. 40.000 ontbra
ken dus op het eerste appèl; verdeeld
over 12.000 gezinshoofden en alleen-wo-
nenden. Die 12.000 kregen daarop een
persoonlijke oproeping om naar het
Stadhuis te komen. Van hen lieten toen
nog 2500 verstek gaan. Het is aan te ne
men dat onder die 2500 velen zijn, die
overleden of geïnterneerd zijn. Ook is
het mogelijk dat zij naar elders vertrok
ken zijn.
Die 2500 krijgen nu Vrijdag en Zaterdag
de gelegenheid alsnog naar de Zijlvest
te komen. Met spanning wordt afge
wacht hoeveel er dan nog zullen komen.
Wie in Haarlem is zal ongetwijfeld ko
men, want zonder een gezegelde Distri
butie-stamkaart (het bewijs dat men ge
controleerd is) krijgt men bij de komen
de bon-uitreiking geen nieuwe Distri
butie-bescheiden. Een goede dwangmaat
regel!
De personen die dan nog niet komen
worden persoonlijk door controleurs van
het Bevolkingsbureau bezocht.
In Spaarndam heeft de reconstructie
van het Bevolkingsregister op 17 en 18
December plaats.
DE DUBBELE BONKAARTEN
Bij de controle zijn reeds verschillen
de gevallen achterhaald dat iemand een
dubbele Distributiestamkaart had en dus
van dubbele bonnen leefde. Maar het is
te begrijpen dat een groot deel van deze
knoeiers nu eigenhandig de dubbele Dis
tributie-stamkaart vernietigd heeft om
niet tegen de lamp te loopen.
Indertijd berekende de directeur van
het Centraal Distributie Kantoor in Den
Haag dat er in ons land 350.000 dubbele
Distributie-stamkaarten in omloop wa
ren. Bij de nieuwe bon-uitreiking kan
men vergelijken hoeveel bonkaarten er
dan minder uitgegeven worden.
Er is gebleken dat er door familie
leden van geïnterneerden Distributie-
Stamkaarten zijn achtergehouden waar
op nog bonkaarten werden afgehaald.
Men weet niet precies hoeveel het er zijn
omdat de gevallen meteen naar den Po-
litieken Opsporingsdienst zijn doorgege
ven, maar men schatte het op ongeveer
200a 300. De menschen die op die manier
onrechtmatig bonkaarten hebben gehaald
zullen worden vervolgd.
3. Wag Wemel staat voor de spiegel en
veegt met een groote borstel verwoed
over zijn rugschilden, zóó verwoed, dat
ze gaan glimmen als een pas afgevallen
eikel. Dan trekt hij zijn dasje recht en
is klaar! Klaar waarvoor? Zul je toet
zien. Als hij zijn evenbeeld nog eens in
i
EXTRA VOEDING - NU BETREURD
Op vele Distributie-Stamkaarten stond
een E geteekend. Dat beteekende dat de
houder in den tijd van de bezetting extra
voeding had. In den regel kan worden
aangenomen, dat dit menschen waren die
in dienst geweest zijn van het Duitsche
leger of de marine, gewerkt hebben bij
de N.S.K.K. en O.T., of die op andere
wijze sterk sympathiseerden met de Duit
schers. Al de E-gevallen moesten aan den
Politieke Opsporingsdienst worden door
gegeven. Ongetwijfeld zijn op die manier
nog velen gegrepen die nog kans gezien
hadden den dans te ontspringen.
CLANDESTIENE VERHUIZINGEN
Aan het licht kwam dat ongeveer 5000
menschen verhuisd zijn zonder kennisge
ving aan het Bevolkingsbureau. Bij onder
zoek bleek, dat dit vooral personen zijn,
die indertijd geëvacueerd waren, maar die
later op eigen initiatief weer naar het
oude adres zijn vertrokken. Op het in
woner-aantal der gemeente heeft dit
evenwel geen invloed, want het zijn vrij
wel allemaal verhuizingen binnen de
gemeente geweest.
HOEVEEL INWONERS?
Tot heden wist men niet precies hoe
veel inwoners Haarlem telde, omdat „de
boeken niet bij waren" en omdat er veel
in de registers geknoeid was. Nu de regis
ters door de reconstructie van vreemde
smetten gezuiverd zijn, zal het mogelijk
zijn aan het eind van December het juiste
aantal inwoners vast te stellen. Zal het
boven of onder de 151.000 zijn? Men rekent
er in elk geval op dat Haarlem boven de
150.000 blijft.
Naar wij vernemen, is overeenstemming
bereikt over een nieuwe loonregeling bij
de N.Z.H.T.M., welke per 1 Januari a.s.
zal worden ingevoerd. Zij beteekent een
verbetering van de tegenwoordige salaris
positie. Nadere gegevens kunnen over de
nieuwe regeling nog niet worden ver
strekt, daar de Rijksbemiddelaars hun
fiat nog eraan moeten geven.
In de Woensdag a.s. te houden alge
meene vergadering van deze tramweg-
maatschappij en de aanverwante maat
schappijen zal een vereenvoudiging en
reorganisatie worden besproken. Het is
de bedoeling, dat de verschillende onder
nemingen zullen opgaan in een nieuwe
organisatie, welke den naam Noord-Zuid-
Holl. Vervoersmaatschappij zal dragen.
Door deze samenvoeging zullen ook maat
regelen ten gunste van het pensioenfonds
kunnen worden genomen.
het kleine spiegeltje heeft bewonderd,
stapt hij de deur uit en loopt om de
boom heen. Dat is een heel eind, voor
een tor, maar Wag kan vlug loopen en
is dus gauw bij het kleine holletje, aan
den achterkant van de groote eik, waar
hij induikt en even later weer uitkomt
met een wonderlijk voertuigje.
Menschen ïn Oorlogstijd
Den nacht als den dag verlichtend, don
derden de kanonnen op Monte Cassino
los. Het was „zero hour", tijdstip van
den aanval op de door de Duitschers sterk
verdedigde bergveste.
34th Coy P.P.C.L.I. lag op den uiter
sten linkervleugel. De compagniescom
mandant gaf het commando: „Now!"
Voorzichtig kropen de gedaanten over de
borstwering de onheilspellende donkerte
in. Voor de andere eenheden lag de aan-
valstijd 10 minuten later, maar de 34e
moest eerst een omtrekkende beweging
maken. In de 8e minuut was zij al flink
gevorderd, zonder noemenswaardig vuur
van den vijand, maar juist toen brak een
onverwacht moordend vuur van links los,
waar volgens de waarneming van den
vorigen avond geen vijanden aanwezig
waren.
Mitrailleurs ratelden, het doffe plop
van de loopgraafmortieren klonk ertus-
schen en omsoldaat Lesage heen vielen
de eerste slachtoffers van het tegenvuur,
dat op geen ongelegener oogenblik had
kunnen komen. De nevelgranaten hadden
hun gordijn slechts in het centrum gelegd
en juist de linkerflank miste iedere dek
kingsmogelijkheid. De Quincey, Marlton
en Saunders vielen bij hetzelfde salvo,
anderen riepen hun monotoon: „Stret-
cher-bea-rer!", in de haast ijdele hoop,
dat de ziekendragers hen nog tijdig uit
het vuur vandaan konden sleepen naar
de noodverbandplaatsen, enkele honder
den meters terug. Oprukken was al niet
meer mogelijk, je probeerde tusschen
twee kietelsteenen nog dekking te zoeken
en eenigen vielen zelfs terug op den klei
nen rotsrand aan het begin van de helling.
Duckworth had zeker een goed plaatsje
gevonden, want Lesage hoorde zijn Bren-
gun. die altijd zoo'n eigenaardig bijgeluid
maakte, er lustig op los paffen. „Duckie"
had met zijn haviksoogen zeker tegenstan
ders ontdekt en Lesage schoot een licht-
kogel af. Meteen begon ook links een
Bren te rat-tat-tatten: de mof had een
tegenaanval ingezet en in het spookachtig
flikkerende licht van de Very-kogels vie
len velen van hen door den maaienden
kogelregen van de Brens, Stens en ver
scheidene karabijnen. Het vuur der Cana-
deezen werd echter zwakker, want ook
de vijand liet zich niet onbetuigd.
Een onbestemde angst welde Lesage
naar de keel: niet de angst om te ster
ven, die bezielde hem reeds 24 uur per
etmaal en daaraan was hij gewoon ge
raakt. Het omvatte meer, want heel zijn
denken verdofte, zoodat hij zijn vuur ge
heel werktuiglijk onderhield, met stijve
hand de patroonhouders leegdrukkend in
het magazijn en willoos vurend op de fi
guurtjes voor hem. Om hem heen vielen
hoe langer hoe meer schutters weg en
het geroep om ziekendragers werd kla-
gender en dringender. De grootste kracht
van den tegenstoot was gebroken.
Rechts achter en opzij begon nu het
rumoer van den grooten aanval; hier had
de Dood zijn oogst echter reeds binnen
gehaald. 77 Dooden werden geteld in de
34e Compagnie. Zij waren echter niet de
eenige verliezen: ook nog eenige tiental
len gewonden en Private Lesage. Deze
had zijn karabijn op een rots stukgesla
gen en was, hoewel het vuren nog aan
hield, teruggerend naar de eigen linie,
zonder letsel op te loopen, brullend als
een wild dier, ongeschikt voor verderen
strijd, in feite de 78e doode van 34th Coy
P.P.C.L.I., thans volkomen afhankelijk
van een gemeenschap, die enkele jaren
tevoren haar lot mede in zijn handen ge
legd had. D. W. B.
Een jaarlijksche reünie wordt georgani
seerd door den Oud-Leerl. Bond van de Da
Costa Kweekschool te Haarlem op 24 Dec. in
het Wijkgeb. Ged. Oude Gracht.
Een 4«-jarig jubileum bij het Gasbedrijf
wordt a.s. Maandag gevierd door den opzich
ter van genoemd bedrijf, den heer H. J.
Schuhmann.
Boomen worden geveld
Van gemeentewege is men begonnen met
alle boomen op de Koediefslaan op te rui
men. Een der weinige nog beplante lanen
in de gemeente Heemstede wordt nu ver
anderd in een kale, leelijke straat. De
oude aantrekkelijkheid van deze laan was
alleen door haar beplanting behouden ge
bleven; de bebouwing is allesbehalve
fraai.
Vele Heemsteders zullen met droefheid
de dubbele rij oude beuken zien vallen.
Volgens deskundigen zijn zij te oud en
niet gezond. En sommige bewoners heb
ben op hun verdwijning aangedrongen om
meer licht en minder vochtigheid te krij
gen. Zij zullen schrikken van het resul
taat: het zal bijzonder leelijk en kil wor
den. Had het in Heemstede niet bij de ge
weldige opruiming van boomen, die in
den vorigen winter door de bewoners vol
trokken werd tcrwille van hun brandstof
voorziening en die tenminste noodzakaiijk
was, kunnen blijven? Het oogenblik voor
dit gemeentelijk initiatief schijnt ook on
gelukkig gekozen. Wij zouden willen vra
gen of men zich niet bepalen kan tot een
kapperij om den anderen boom, zoodat al
thans iets van de schilderachtigheid van
de laan overblijft. Oude boomen, al zijn zo
niet heelemaal gezond, kunnen meestal
nog lang mee.
Met verkeersoverwegingen heeft deze
opruiming van boomen niets te maken.
De Lanckhorstlaan, "vlakbij, geldt als
primaire verbinding tusschen Heerenweg
en Bronsteeweg en kan het auto-verkeer
gemakkelijk verwerken.