„2)e aaciag- is macfrif,
Den Haag opgeschrikt
Avonturen
Oud- en Nieuwjaar
te Hastings
Sport in het Kort
maar de vrede wil nog niet komen
Redevoeringen van den
Minister-President
Het hoofdthema van de rede die de mi
nister-president prof. ir. W. Schermer-
horn op Oudejaarsavond voor de Neder-
landsche luisteraars hield was: bezinning.
Het is, zoo zei hij, een Oudejaarsavond
die voor ons allen zwaar geladen is en die
voor duizenden in ons volk de herinne
ring oproept aan angst en smart, aan
lijden en rouw. Honderdduizenden staren
naar een ledige plaats in den familiekring.
Zooveel mogelijk moet balsem op de won
den gelegd worden. Ook denken wij aan
de velen die berooid uit de Duitsche con
centratiekampen terugkwamen. Het Ne-
derlandsche volk heeft nog wat goed te
maken jegens die slachtoffers. Ook moe
ten wij al het mogelijke doen om het leed
dat in Indië veroorzaakt is, te verzachten.
De terugkeerenden uit Insulinde moeten
wij met open armen ontvangen.
Opbouw en herstel vragen groote offers.
De taak waarvoor ons volk staat, is on
eindig zwaar, terwijl de draagkracht tot
een minimum verminderd is.
Spreker gevoelde behoefte uit naam van
en over het hoofd van het Nederlandsche
volk heen. het woord te richten tot de
Koningin. Moge het Uwe Majesteit ge
geven zijn op Hare hooge en eenzame
post, ook in het komende jaar bij te dra
gen tot en getuige te zijn van het samen
brengen van alle nationale krachten om
deze op te voeren tot de hoogste geeste
lijke potentie, die noodzakelijk is om'van
1946 het jaar te maken, dat aan ons volks
leven de beslissende stoot in den koers
ten goede zal geven.
„De oorlog is voorbij, maar zoo ver
volgde de minister-president de vrede
wil nog niet komen De stuiptrekkingen,
die wij aanschouwen, zijn in den grond
de barensweeën van een nieuwe wereld,
die in vrede leven kan, of zijn zij nieuwe
uitingen van denzelfden geest, die eens den
tweeden wereldoorlog deed ontbranden?
De menschheid houdt den adem in bij de
bepaling van het lot van ons oude wereld
deel.
Zal men dezelfde fout maken van
1918, n.l. door het te vroeg verschaffen
van zelfbestuur aan Duitsohland, met
gebruik van de weinige beschikbare
werkelijke democratische elementen?
Opnieuw zullen dan alle na-oorlog-
sche catastrofen door een verblind
volk op de rekening der Rathenau's en
Stresemann's worden geschreven, zoo
dat nog eens de democratie in het hart
van Europa in discrediet wordt ge
bracht. Daar ligt in wezen een der
allergrootste vragen, op welker be
antwoording wü helaas niet zeer ge
rust zjjn.
Na 1800 dagen afbraak is in 180 dagen
herstel in ons land reeds veel bereikt.
Dit stemt tot dankbaarheid. 1946 moet
voor het grootste deel der bevolking uit-
door een
geweldige ontploffing
Vuurwerk op Oudejaarsavond is tradi
tie geworden, maar de Scheveningers en
Hagenaars hebben wel iets te veel van
het goede genoten.
Op den middag van den 31sten Decem
ber vloog een opslagplaats van munitie
in de Scheveningsche duinen de lucht in
met ais gevolg een groote glasschade, een
krater van 45 meter doorsnede en 25 meter
diep en een gewonde, n.l. een jongeman,
die wonder boven wonder niet ernstig ge
kwetst raakte aan den schouder. Vermoe
delijk hebben kinderen in de omgeving
van de kazemat met vuur gespeeld. De
ravage in de omgeving is geweldig en het
is dan ook aan het duinterrein, waarin de
bunker gebouwd was, te danken, dat zich
geen ernstige ongelukken hebben voor
gedaan. alhoewel men nog ten aanzien
van de kinderen, die in de naaste omge
ving van de ontploffing speelden, in het
onzekere verkeert.
De radio geeft:
HILVERSUM I, 301 M.
111.00 Orgelmuziek. 18.15 Cabaret. 18.30 Het
Rijk Over7.ee. 16.45 Sonate voor twee piano's.
19.00 Nieuws. 19.15 Reportage. 19.30 Bnchpro-
gramma. 20 00 Nederland Herrijst. 20.15 Lon-
densche Brief. 20.30 Eddy Walis. 21.00 Hoor
spel ..Kon Victoria". 22 00 Gram.muz. 22.15
Mensch en maatschappij. 22 30 Componist v.
d week 23 00 Nieuws. 23.15 Avondwijding.
HILVERSUM II, 415 M.
18.00 Nieuws. 18.30 Sylvestre-trlo. 19.00
Alexander Wertinsky 19.10 Gedichten van
Poesjkin. 19.15 Sonate voor twee piano's.
19.30 Progr. v. d. Ned Strijdkrachten 20.00
Opera La Bohème 21.00 De Patriot. 21.15 Nina
Dolce. 21 45 Avondwijding. 22.00 Nieuws. 22.20
Ted Powder
Agenda
WOENSDAG 2 JANUARI
Kennemerplein 1. Foto-ten toonstelling
Duitsche concentratiekampen 10—18 uur.
Stadsschouwburg: Papa is verloofd. 20 uur.
Rembrandt: De dag van morgen (18 J.). 14.
16.15. 19 en 21.15 uur. Palace: In het Vreem
delingenlegioen (14 J.), 14, 16.15, 19 en 21.15
uur. Luxor: Modern Times (15 1.. met gel
14. ie.15 19 en 21.15 uur. Frans Hals: 't Zit in
de lucht (14 J 14. 16.15. 19 en 21.15 uur.
DONDERDAG 3 JANUARI.
Stadsschouwburg: Thérèse Raquln. 20 uur.
Muziekzaal Brlnkinann: Dr. A. v d. Boom,
20 uur. Concertgebouw: Jan de Man, 20 uur.
Bioscopen als Woensdag.
komst brengen wat het tekort aan schoei
sel en textiel betreft.
Onze samenleving is zwaar belast met
twee gevolgen van de bezetting: de poli
tieke delinquenten en de zuivering.
Dat de definitieve oplossing hiervan nog
niet gevonden is, ligt in een conflict der
geesten. Dit werkt belemmerend en ver
troebelt helaas de geesten verder.
Tenslotte wc« de minister-president er
op, dat in ons volk een roepingsbewust-
zijn wakker geroepen moet worden.
Tenslotte gaat het in het menschen-
leven om de vraag van de menschelijke
persoonlijkheid in haar verhouding tot
God en niet om de vraag of wij arm of
rijk, verslagen of overwinnaar zijn. Al
leen tegen den achtergrond van deze
vraag kunnen wij in laatste instantie als
zonen van één volk naast elkander de
schouders zetten ondeT de zware taak die
ons wacht.
's Middags had de minister-president
voor de radio-luisteraars in de overzee-
sche gebieden gesproken. Daarbij deelde
hij mede. dat berekend is dat
220.000 Nederlanders in de jaren van
druk en nood het leven lieten.
De Indische kwestie
Breedvoerig besprak prof. Schermer-
horn de Indische quaestie. Hij betoogde
dat het overal geldt, ook in Indonesië,
dat geen samenleving buiten gezag kan
bestaan. De gezagscrisis, die vooral op
Java ontstaan is, zal niet overwonnen
worden, noch haar gevolgen voorkomen,
voor en aleer het gelukt, algemeene er
kenning te vinden voor een nieuwen vorm
van gezag, dat zichzelf weet te handhaven,
niet alleen door geweld en macht, doch
ook door de rede, zooals die niet in de
eerste plaats in de groote meerderheid,
maar in het bijzonder in de leidende laag
der bevolking werkt. Deze herbouw van
het gezag is de groote zorg en de groote
verantwoordelijkheid van de Nederland
sche regeering. Daarvoor zijn naar onze
overtuiging alle elementen der Indonesi
sche samenleving noodig, voor wie een
goed bestuur waarde heeft. Daarvoor
zijn ook zij noodig, die thans gelooven,
dit gezag uitsluitend te kunnen doen dra
gen door een Indonesische onafhankelijk
heidsbeweging. De tijd die komt zal lee-
ren op welke pijlers en in welke verhou
ding het noodzakelijk gezag in het nieuwe
Indonesië zal kunnen worden gebouwd.
Ook hierbij gaat het echter bij ieder der
betrokken volksgroepen niet alleen om
woorden, maar in de allereerste plaats
om daden. De komende weken kunnen
van beslissende beteekenis voor den gang
van zaken zijn.
De Nederlandsche regecring heeft
de vaste overtuiging, dat het mogelijk
zal zijn zoodanige vormen te schep
pen voor het bestuur van het konink
rijk en van de onderscheiden gebieds-
declen. dat in beginsel het doel, In dc
boodschap der Koningin van 7 Dec.
1942 gesteld, dat n.l. geen politieke
eenheid of nationale band kan blij
ven bestaan, wanneer deze niet vrij
willig wordt aanvaard en gesteund
door het vertronwen van het over-
groote deel der burgers, zal kunnen
worden bereikt.
Ditzelfde geldt voor Suriname en Cu
racao
Bijzonder Gerechtshof
te Amsterdam
De Zandvoorter
die de Duitschers begunstigde
Het Bijzonder Gerechtshof te Amster
dam veroordeelde den Zandvoorter R. van
Deurzen, die het Noorderbad te Zand-
voort, en na de sluiting daarvan het R.K.
Patronaatsgebouw In Zandvoort exploi
teerde als weermachtslokaal en de Duit
schers in veel begunstigde, tot 6 jaar ge
vangenisstraf, waarvan 3 jaar door te
brengen in een rijkswerkinrichting. (De
eisch was 8 jaar.)
Een spionne.
Katharina Thonus, die te Amsterdam
werkzaam geweest was als typiste bij den
S. D en Nederlanders bespionneerd had,
die op het arrestatielijstje van den S. D
stonden, werd veroordeeld tot 15 jaar,
waarvan 10 jaar in een rijkswerkinrich
ting Er was de doodstraf tegen haar ge-
eischt
Haarlem Is weer een openbaar vervoermiddel rijker! Op Oudejaarsdag vertrok de
eerste feestelijk versierde bus van dc Broekway Maatschappij naar Haarlem-N.
Scholieren danken Amerika
Leerlingen van de H.B.S.-B aan het
Santpoorterplein hebben op initiatief en
onder leiding van hun teekenleeraar een
aantal kalenders vervaardigd, die betrek
king hebben op de bevrijding en eenige
onderwerpen die den Amerikanen inte
resseeren zullen. Deze kalenders zijn be
stemd voor leerlingen in Amerika, die
zich verdienstelijk hebben gemaakt voor
de inzameftng van reliefgoederen voor
ons land.
Het Nieuwe Tooneel
Met de bevrijdingsfeesten heeft een buurt-
vereenlglng In het kwartier rondom de nieu
we Sint Bavo het aanzijn geschonken aan
een cilettantengezelschap. dat zich als Het
Nieuwe Tooneel aankondigt. Deze amateurs
hebben op Nieuwjaarsavond een uitvoering
gegeven, waarbij een drietal een-aeters op
het program stond. Deze stukjes hadden niel
veel om het lijf; het tweede was bepaald
stuitend, maar een aangename verrassing
bracht een zelfbedacht Nieuwjaarsspel, aar
dig gemonteerd en gecostumeerd, met aan hel
slot de tradltioneele samenspraak tusschen
Thomasvaer en Pieternel.
Alles wat Haarlem In 1945 heeft beleefd,
trok volledig voorbij in een keurig gestyleer-
de en beschaafd-geestlgen tekst, die in den
julsten toon en met gepast gebaar werd voor
gedragen. De ernstige ondergrond van deze
raillerle, de erkentelijkheid die het won
van de 'welwillende kritiek op personen en
toestanden, de bemoedigende en sterkende
strekking deden zoo sympathiek aan, dat men
een herhaling van dit toepasselijke spel voor
ruimer kring zou verlangen.
H. G. CANNEG1ETER
Ensemble Cor Ruys
De Stadsschouwburg heeft het nieuwe Jaar
Ingezet met een klucht van Cor Ruys, die
ditmaal een Weensch malligheidje voor zijn
snakerijen te baat had genomen, ,,'t Begon
zoo onschuldig" is het verhaal van een diplo
maat. wiens secretaris een door zijn chef
verloren tasch moet zoeken en hierbij zich
genoopt ziet in het hótel de kamers van ver
schillende dames binnen te dringen, wat hem
op tal van vermetele avonturen te staan
komt.
De diplomaat ls Cor Ruys, dien men voor
de pauze niet op het tooneel te zien krijgt,
maar die door een origineele vinding toch
zijn aanwezigheid hoorbaar en zichtbaar
demonstreert. Willy Ruys speelde den secre
taris in zijn vermakelijke scènes met Fran-
Coise Flo re als een coquet boudeerend, aller
liefst ingénue-tje en Francien Genese als
haar pittige, door de wol geverfde moeder
en met Rob Ruys in een grappig tafreel.
Nanna Sijmons was het hupsch kamermeisje
en Matthieu van Eysden de onverbiddelijke
dokter. H. G. CANNEGIETER.
Prof. dr. M. C. v. Mourik Broekman,
em. predikant der Ned. Herv. Kerk en bij
zonder hoogleeraar aan de universiteit te
Utrecht, ls op 67-Jarigen leeftijd overleden.
De Engelsche League.
De voornaamste uitslagen van de Zaterdag
voor de Engelsche League gespeelde wedstrij
den luiden:
Noord:
Barnsley—Bury 1—3
Bolton Wanderers—Blackpool 1—1
Burnley—Newcastle United 3—2
Chesterfield—Blackburn Rovers 4
Ever ton—Liverpool 2—2
Huddersfield Town—Bradford 1—1
Manchester United—Middlesbrough 4—1
Preston North End—Grimsby Town 1—2
Sheffield Wednesday—Manchester City 1—1
Sunderland—Sheffield United 1—2
Zuid:
Arsenal—Wolverhampton Wanderers 3—2
Aston Villa—West Ham United 2—2
Birmingham City—Coventry City 2—0
Charlton Athletic—Newport County 2—0
Derby County—Brentford 3—2
Fulham—Nottingham Forest 3—3
Leicester City—Tottenham Hotspur 4—4)
Luton Town—West Bromwich Albion 1—2
Plymouth Argyle—Portsmouth 1—3
Southampton—Chelsea 7—0
Swansea TownMillwall 50
In de Noordelijke afdeellng heeft Charlton
Athletic met prachtige cijfers de leiding.
Aston Villa is tweede. In de Zuidelijke af-
deeling leidt Everton.
18. Pi's oranje stipjes worden wel'n beet-
I jé donkerder van kleur en hij veegt
haastig het stof van de band van het
boek af en geeft het aan Wag. O, wat is
dat ee» zwaar boek! Wag legt het maar
gauw op den grond en vraagt aan Pi:
,,Waar staat het zoowat?" Bladzij 2164
Wag" antwoord Pi. Vlug bladert Wag
in het boek. Ja, daar heeft hij het. Blad
zij 2164. En nog niet eens op de helft!
Jonge, jonge, zoo'n dik boek had onze
vriend nog nooit gezien.
Van de oudejaarsronde in het meester-
tournooi op het schaakbord is weinig op
merkelijks te melden. Voor Nederland is
van belang, dat Prins voor de derde maal
won. Dit keer was Thomas het slachtoffer.
Opvallend is wel, dat zwart in het alge
meent wint van wit. Overigens was men
Maandag eenigszins in spanning door de
aankondiging van de komst der Russen,
die geduchte spelers zijn. Zij zullen nu te
Londen hun krachten ontplooien, voor dit
tournooi zijnij zij te laat.
Het nieuwe jaar is voor de Nederland
sche topspelers niet bijster goed begon
nen. Sir George Thomas nam wraak voor
zijn nederlaag tegen Prins en versloeg
Euwe. De Nederlandsche kampioen stond
er in het begin niet .slecht voor, maar de
fortuin was zeer wisselvallig; na een on
gemotiveerd pion-offer ging het snel
bergafwaarts. Prins moest dezen dag zijn
partij tegen den Amerikaan Denker in
een ongunstige positie afbreken. Aan het
einde van de vierde ronde is de stand nu
als volgt: Prins, Ekstroem en Steiner 3 pt.,
Euwe, Denker en Christoffel 2Vz pt., Ait-
ken 2 pt., Tartakower 2 pt. en een afgebr.
partij, Thomas en Mieses 1 pt., Devos
pt. en een afgebr. partij en Sergeant 0 pt.
H.F.C.—Oud-Internationals
Het door de vorst harde en gladde terrein
van HFC aan de Spanjaardslaan liet zich op
Nleuwsjaarsdag wees eens voor den gebrui-
kelljken wedstrijd tusschen de gastheer-club
en een elftal van oud-internationals bespelen.
Ondanks dat de spelers zich niet snel wenden
konden is het een aardig spelletje geworden,
waarin de Jonge HFC-ers direct het heft in
handen namen. Het uitstekende backstel Cal-
denhove (die weer menig staaltje voor do
tribune weergaf) en Pienter bezwoer echter
langen tijd het gevaarlijke enthousiasme van
de Winter-tweelingen en rechtsbuiten Groot;
Keizer moest na ruim eer. half uur zwichten
voor Höck en even daarna voor den goed
spelenden Hans Winter. Vlak voor de rust
scoorde Vente, die overigens in het veld niet
veel presteerde, het eerste punt voor de
„oudjes". In de tweede helft maakte hij ge
lijk, doch de HFC-ers hadden spoedig daarna
weer reden tot juichen door Bijleveld. Toen
echter Vente weer gelijk maakte, begonnen
de zenuwen hun steun te verleencn aan de
Internationals. Pellikaan, die de ster van het
veld was en zoowel verdediging als aanval
goed steunde, drong iets meer op, zoodat het
laatste kwartier op de Haarlemsche helft
doorgebracht werd met het bestoken van
Heyting's doel. Deze werd twee maal het
slachtoffer van Lagendaal.
De Zwaluwen sloegen Rotterd i met
2—6 ln een wedstrijd die eenige veelbeloven
de spelers aan het werk heeft gezet. De Zwa
luwen-doelman Van der Vliet (ODS) heeft
een groot gedeelte van het succes op zijn
naam staan, evenals de rechtsbinnen Wel3
(broer van den oud-international), die reeds
voor de rust het tweede doelpunt maakte.
Middenvoor Ehlen (Sittardsche Boys), op
wlen veler hoop ls gevestigd voor de leiding
van den aanval ln het nieuwe nationale elf
tal beschaamde de verwachtingen niet. Bij
de Rotterdammers was de HDVS ei Bor-
rani de beste man.
Het Kon. Ncd. Gymnastiek Verbond 19
gezuiverd. Het Ned. Chr. Gymn. Verbond
had een motie van afkeuring t.a.v. de hou
ding van het Bondsbestuur ingediend, die in
middels door de Commissie «oor de zuive
ring der Sport is onderzocht. Deze commis
sie is tot de conclusie gekomen dat het K. N,
G. V.-bestuur geen laakbare feiten van weg®
zijn houding tijdens de bezetting t< last®
kunnen worden gelegd.
HANDBAL. In de eerste klas hand
haafden de Concordia-dames haar ongesla
gen record door op het vrijwel onbespeelbara
terrein van Sport Vereent met 30 te win
nen. Dit was de eerste nederlaag voor do
Zuilensche dames en de rood-wltten hebben
nu de leiding met drie punten voorsprong
op Zeeburg en Sport Vereent.
De Concordia-heeren konden he: in do
modder tegen Sport Vereent niet bolwerken
en leden de eerste nederlaag. Door enthou
siaster spel behaalde de thuisclub, mede
dank zij een minder goeden dag van den
Concordia-doelman, tenslotte een 1! 1 ever-
winning.
De Rapidltas-damcs besloten het jaar met
een 20 zege op het bezoekende Niloc. waar
aan het meespelen van mevr. v. Denderen—
Poorter ln dc voorhoede, wel niet vreemd
zal zijn.
In de tweede klasse zorgden de II.O.C.-
heeren voor een verrassing door Rapiditas
de eerste nederlaag toe te brengen. Na een
spannenden strijd bleven Overweter c.s. met
65 In de meerderheid.
Van Vliet werd te Brussel geslagen in de
sprintwedstrijden op Oudejaarsavond. Hij
eindigde als tweede op een kwart wiel ach
ter Scherens. Gosseltn werd derde en Van
Looveren vierde. In de achtervolging over
10 K M. verloor Peters van Prat met 30 meter.
„Wèl voetbal op Zondag", besloot de ge
meenteraad van IJsselmuidcn met 7 tegen 0
stemmen. Hiermede ls een einde gekomen
aan het reeds vele Jaren bestaande voetbal-
verbod op Zondag en kan IJVV naar har
telust haar llevellngssport beoefenen. B. en
W hadden voorgesteld, op dit verozek af
wijzend te beschikken.
