Kamer handhaaft opkomstplicht
JCifk CieuecJ
De nieuwe bonnen
Sport in het Kort
Avonturen
De Radio geeft vanavond
Staten- en Kamerverkiezingen niet op één dag
De verlaging van de leeftijdsgrens,
waarop men zal kunnen gaan kiezen, ont
moette bij Jhr. Mr. Ruys de Beeren-
b r o u c k (r.k.), Mr. J o e k e s (v.d.) en
Goedhart (verzetsbeweging) deze
laatste met extra-geestdrift om wat hij
'n eereschuld achtte tegenover de jonge
ren, die flink verzetswerk hebben gedaan'
instemming, echter minder bij den
heer v. d. Heuvel (a.r.) die althans ge
prefereerd had dezen maatregel te reser
veeren tot een definitieve wijziging van
de kieswet. Daarentegen voelde de a.r.
afgevaardigde alles voor de afschaffing
van den opkomstplicht, evenals de heeren
Goedhart en Ds. Zandt (St. Ger Daar
entegen hield Mr. Ruys de Beerenbrouck
een warm principieel betoog ter handha
ving van den opkomstplicht, aangezien
volgens hem de kiesgerechtigden positief
voor hun verantwoordelijkheid geplaatst
dienen te worden. Bij handhaving van
de E.V., past die van den opkomstplicht.
Mr. Jo ekes nam een tusschenstandpunt
In, hij kon voor de a.s. verkiezingen met
opheffing vrede hebben. Een definitieve
beslissing hieromtrent moest z.i. blijven
wachten tot het nieuwe Parlement zich
met een herziening .van de Kieswet zal
bezig houden. Dezen weg verwierp Mr.
W en delaar (lib.), want eenmaal af
geschaft, zelfs maar voor één keer, zal
het vrijwel ondenkbaar zijn dat de op
komstplicht later weer tot herleving wordt
gebracht. Met 't principe, door Mr. Ruys
de Beerenbrouck omschreven: „publiek
recht is publieke plicht" was spr. het roe
rend eens. Het houden van Kamer- en
Statenverkiezingen op één dag achtte spr.
verwerpelijk, omdat het te ingewikkeld is
voor de kiezers.
Mr. v. d. Goes v. Naters (s.d.) be
hoorde mede tot hen, die over verlaging
van de leeftijdsgrens juichten en was ook
voor de opheffing van den opkomstplicht,
zeker voor de dit jaar te houden verkie
zingen; met de oplossing-Joekes ging de
s.d. woordvoerder accoord. De c.h. fractie
leider, de heer T i 1 a n u s verklaarde, dat
zijn geestverwanten en hij geen overwe
gend bezwaar hadden tegen verlaging
van de leeftijdsgrens. Wat den opkomst
plicht betreft, stond hij niet aan de zijde
van den heer v. d. Heuvel (a.r.) Het door
Mr. Joekes aanbevolen denkbeeld achtte
de heer Tilanus niet juist. Wie immers,
gelijk met mr. Joekes 't geval was, zelf
vóór den opkomstplicht voelt, moet haar
n u niet doen vervallen. Met 't oog op de
te duchten verwarring was spr. tegen 't
houden van Kamer- en Statenverkiezin
gen op één- en denzelfden dag. Mevr. d e
V r i e sB ruins (s.d.) meende, dat de
Minister de last van het uiteen doen hou
den van de vrouwen- en mannenstemmen
al te zeer door een vergrootglas zag.
Spreekster voelde wél voor zulk een maat
regel. Zij achtte het een algemeen belang,
alsook voor de afzonderlijke politieke par
tijen, om te weten hoe de vrouwen, hoe
de mannen stemmen. Mede vond zij dit
nuttig met het oog op het opvoedend ele
ment.
Minister B e e 1 verklaarde, dat zoowel
wegens de technische vereenvoudiging als
op grond van het falen van 't voorschrift
in de praktijk, de opkomstplicht z.i. uit
de wet moest verdwijnen. Bovendien is
het politiek verantwoordelijkheidsbesef
van ons volk in de afgeloopen jaren zoo
sterk gegroeid, dat men het ook gerust
kan stellen zonder die bepaling. Met den
heer v. d. Heuvel was spr. het eens, dat
er geen onverbrekelijk verband ligt tus-
schen opkomstplicht en E.V. De Minister
was intusschen bereid het denkbeeld-
Joekes over te nemen om het schrappings
voorschrift naar de alleen voor dit jaar
geldende wijzigingsartikelen te verplaat
sen.
Dit jaar zou het afgezien nog van
het belang van 't precedent vanwege
de administratieve moeilijkheden tech-
nisch-onmogelijk zijn de stembiljetten van
vrouwen en mannen gescheiden te hou
den. Mr. v. d. Goes v. Naters kreeg naar
aanleiding van 'n desbetreffende vraag
*-jiog te hooren, dat de Minister zijn aan-^
dacht al heeft gewijd aan papiertoewijzing"
op, ruimere schaal met het oog op de ver
kiezingen; uiterste soberheid blijft echter
Begrafenis M. de Braai.
Groot was de belangstelling bij de be
grafenis van het stoffelijk overschot van
•den heer M. de Braai, die hedenmiddag
aan "de Kleverlaan plaats had.
Het gemeentebestuur van Haarlem was
vertegenwoordigd door de wethouders F.
S. Noordhoff, mr. S. C. v. d. Wall en den
gemeente-secretaris mr. Th. A. Wesstra;
verder waren aanwezig enkele leden en
oud-leden van den Haarlemschen gemeen
teraad, die hun vroegeren nestor de laat
ste eer bewezen, alsook afgevaardigden
van het Werkliedenverbond „Patrimo
nium" en zijn onder-afdeelingen en
andere vereenigingen, waaraan de heer
De Braai zijn krachten gegeven heeft.
Ook van de zijde der Gereformeerde Kerk
werd- veel belangstelling getoond.
In de aula werd het woord gevoerd
door ds. J. W. Siertsema, die erop wees,
dat de heer De Braai zeer veel verdien
sten heeft gehad voor de Geref. Kerk en
de Chr. sociale vereenigingen hier ter
stede „Hij is hier indertijd als een een
voudig werkman gekomen en wist zich
hier een eervolle plaats te verwerven,
zoodat hij een bekende persoonlijkheid
ln het Haarlemsche leven werd. Typee
rend was zijn kinderlijke eenvoud en
Godsvertrouwen."
Daarna herdacht de heer D. A. J. Spek
Öen heer De Braai als raadslid. Hij was
een waardig vertegenwoordiger der A. R.
partij.
geboden. Minister Beel en wie hem
bijgevallen, verloren den strijd over den
opkomstplicht. Immers met 37—36 nam de
Kamer het amendement-Ruys de Beeren-
Brouck tot handhaving van den opkomst
plicht aan; de meerderheid bestond uit
de R.K., de C.H. en de liberale fractie.
Een door den Minister niet onaannemelijk
genoemd, wel ontraden amendement-v. d.
Heuvel (a.r.) ten einde de Kamer- en Sta
tenverkiezingen niet op één dag te doen
houden ging er met 5021 door; rechts
plus liberalen voor. Tenslotte nam de
Kamer het wetsontwerp z.h.st. aan.
E. v. R.
Voor de periode van 3 t.m. 16 Febr. 1946
geeft elk der volgende bonnen recht op
het koopen van:
Bonkaarten Ka, Kb, Kc 602:
763 t.m. 769 800 gram brood
761 762 200 gram bloem
760 400 gram suiker
759 250 gram margarine
758 125 gram margarine
757 100 gram vet
756 100 gram kaas
755 2 doosjes lucifers
b 79 b 80 400 gram brood
b 78 1 K.G. aardappelen
b 77 c77 1 ei
Bonkaarten La, Lb, Lc 602:
013, 014, 015 vleesch 100 gram vleesch
016 vleesch 8 oz. (225 gr.) meat
and vegetables
009 aardappelen 1 K.G. aardappelen
A 03 melk l/2 liter melk
B03, C03 melk 3 liter melk
Bonkaarten Kd, Ke 602:
868 869 800 gram brood
866 867 200 gram bloem
865 500 gram suiker
864 250 gram boter
863 125 gram margarine
862 100 gram kaas
861 1 ei
860 2 doosjes lucifers
d 71 d 72 400 gram brood
e71 500 gram rijst of kindermeel
Bonkaarten Ld, Le 602:
513, 514, 515 vleesch 100 gram vleesch
>09 aardappelen 1 K.G. aardappelen
d 03, e 03 melk 5 liter melk
Tabakskaarten, enz.:
T 11 2 rantsoenen tabaksartikelen
(geen import-sigaretten)
V 11 100 gram suikerwerken
X 11 2 rantsoenen tabaksartikelen
(geen import-sigaretten)
De bonnen voor melk en aardappelen
'.ijn geldig tot en met Zaterdag 9 Febr.
a.s.
Voor de week van 10 t.rfi. 16 Febr. a.s.
zullen nog bonnen worden aangewezen
voor melk, aardappelen, jam, thee, tabak
versnaperingen en gedroogde zuidvruchten
Bovengenoemde bonnen kunnen reeds
op Vrijdag 1 Febr. a.s. van des morgens
3 uur af worden gebruikt, met uitzonde
ring van de bonnen voor vleesch, melk en
sardappelen, waarop eerst met ingang van
Maandag 4 Febr. mag worden afgeleverd.
Op bon „016 vleesch" is uitsluitend ver
krijgbaar 8 oz. pl.m. 225 gram) meat
and vegetables, meat and vegetables with
beans, meat and vegetable ration, meat
and vegetable ration with beans, meat
and vegetable stew, minced beef and ve
getables, pork and vegetables, pork and
beans, beef -stew, irish stew, meat hash,
chili con came, corned beef hash, pork
and soyalinks, thick vegetable stew.
Op de bonnen voor kaas zal voor de
helft volvette of 40 kaas (waaronder
eventueel begrepen buitenlandsche kaas)
en voor de helft magere of 20+ kaas wor
den geleverd.
Ter aanvulling van het verlaagde aard
appelrantsoen kunnen de laatste twee K G.
uit den gevormden voorraad worden ge
bruikt.
De eieren op bon B 77, C 77 en 861 kun
nen worden betrokken bij een detaillist,
die eieren op rantsoenbonnen voor zieken
pleegt te verkoopen.
Bij deelneming aan maaltijden van de
centrale keukens moeten aldaar de bonnen
„013 of 513 vleesch" voor vleesch en „009
aardappelen" voor aardappelen worden
ingeleverd,
In de week van 10 t.m. 16 Febr. moet bij
de centrale keukens bon „014 of 514
vleesch" worden ingeleverd voor vleesch,
alsmede de voor die week aan te wijzen
aardappelboanen.
De zeven sleutels van Baldpate.
Bigger's verhaal werd Woensdagavond
ten tweeden male in dit seizoen op de
planken van den Haarlemschen Stads
schouwburg gebracht, nu door de dilet-
tanten-tooneelvereeniging „Herman
Heijermans".
Wij geven de voorkeur aan de vertol
king door „Nieuw Leven", alhoewel in
beide opvoeringen het accent sterk op de
griezel-attributen drukte en het 6pe)
daardoor bijna bijzaak werd. Over het
stuk zelf is op deze plaats voldoende ge
zegd, bij een vergelijking van het spelers
materiaal viel op, dat ditmaal de bijrollen
het best bezet waren, met name die van
Elijah Quimby, de huisbewaarder (E
Schiffer Sr.) en de chaperonne, Mevrouw
Rhodes (Mevr. M. Wolff).
Het „spook" had een dankbare rol en
speelde deze met het lugubere, 6poken
eigen.
Het was een experiment, dit sensatie
stuk in studie te nemen en dank zij de
voortreffelijke entourage werd de sfeei
van het verlaten hotel met zijn wonder
lijke „gasten" goed getroffen, maar toch
zien wij liever een volksstuk van „Herman
Heijermans" dan een griezelkomedie.
Heemsteedsche
Chr. Oratoriumvereeniging.
Vrijdag 8 Febr. zal in het bovenlokaal
van de Dreefschool, om kwart voor acht
's avonds, de Heemsteedsche Christelijke
Oratoriumvereeniging worden opgericht.
Hiertoe heeft zich uit verschillende Pro-
testantsche kringen een comité van actie
gevormd, waarin de besturen van vroe
gere koren alsmede dat van het in oprich
ting zijnde mannenkoor zitting hebben.
De heer George Robert zal de muzikale
leiding op zich nemen. Een groot aantal
belangstellenden wordt 8 Febr. verwacht;
er zal meteen gerepeteerd worden. Het
ligt in de bedoeling, reeds met Paschen
een propaganda-concert te geven.
Prijsvraag Teyler.
Teyler's Stichting te Haarlem heeft de vol
gende prijsvraag uitgeschreven, die beant
woord moet worden voor 1 Jan. 1948:
Er wordt verlangd: Eene- nauwkeurige en
zoo volledig mogelijke beschrijying der mun
ten van de provincie West-Friesland geslagen
in de munthuizen te Hoorn, Enkhuizen en
Mecemblik sedert 1586 tot 1803.
Uitgeloofd wordt een gouden eerepenning
of f400.
VOETBALPROGRAMMA: KNVB Eerste
klasse I: Volew—ADO; EDO—RFC; VSV—
Xerxes; DOS—Ajax; Gooi—HDVS; II: DHC
BI. Wit; Nept.—Stormv VUC—DFC; Feijen-
oord—Haarlem; DWS—HBS; III: Ensch. B
Go Ahead; Quick—AGOVV; Be Quick—Tu-
bantia; PEC—Enschedé; Wagenlngen—NEC;
IV: RKTVVNO AD; NAC—W II; LONGA—
Helmond; Vlissingen—RBC; BW—Eindhoven
Va: Veendam—GVAV; VelocitasFrisia;
AchillesLeeuwarden; Vb: Heerenv.LSC;
HSC—4Sneek; VI: SpechtenJuliaga; PSV
Roermond: BleyerheideMVV; SC Emma
Maurits; VVV—Brabantia.
Lagere klassen: I 2a: Volend—W.Frisia; WFC
Alkm. Boys; ZVV—ZFC; Alcmaria—KFC;
AFC—DWV; 2b: Zeeb.—Spartaan; TOG—Ken-
nemers; HBCRCH; Quick—U VS; VIOS—
Watergr.meer; 3c: ADO '20—Zandv.m.; HRC
Terrasv.; TYBB—HFC; Kinheim—DEM;
DTS—Beverwijk; 3d: Germaan—Schoten;
Swift—Succes; JHK—DEC; Ripperda-Halfweg;
SchagenWA; 4c: Vitesse '22—IEV; Zeev.—
CSV; USVU-VVE; Bergen—Uitgeest; VVD—
Alkm.; 4d: VI. Vogels—DSO; ETO—EHS;
Spaarnev.—BSM; OG—DIO; THBDSS; 3a:
SJCHillinen; 4a: HillegomBodegraven.
Afd. Haarlem: Programma, vastgesteld voor
26 en 27 Januari.
Aangezien het voetbalprogramma bij een
volhouden van het huidige tempo pas midden
in den zomer geëindigd zal zijn, streeft de
KNVB er thans naar, zoodra dit mogelijk is,
ook avondwedstrijden op Woensdagen te
houden. Aan de districtsbesturen wordt daar
om in overweging gegeven, de wedstrijden
„op den langen afstand" zoo spoedig mogelijk
te' doen houden, zoodat de avonden voor de
wedstrijden tusschen naburige clubs gereser
veerd blijven zoo meldt het weekblad
„Sport".
HOCKEY Selectiewedstrijden te Bloemen-
daal en Groningen (dames) en Bilthoven
(heeren).
Heeren W. prom. A: HDM 2Gr. geel; Rijs
wijk—Strawb.; SOS—Zandv.; BMHC 2—
HHIJC 2; 2B: HDM 4—SV '35; HOC 3—Lei
den 2; HDSHB5> VCD—HHIJC i. Dames
West. IA: HOC—HDM;"TOGO—HHIJC; IB:
GooiAmsterdam; Be Fair—Hilversum; Prom.
B: Amsterdam 2—Baam; HBS—FIT; BDHC 2
—Kameleon.
Goed nieuws voor tafeltennissers. 20.000
ballen en 2500 bats zijn bij den Bond gearri
veerd, welke door de regeering in Amerika
en Engeland zijn aangekocht.
43. Wag kan maar net uitwijken voor
een suizende ladder, gevlochten van
taaie vezels van bladeren, die door
Marretje Spriet naar beneden is gewor
pen. „O, ik vergat je te waarschuioen,
Wag," zegt Semmetje. „Mooie boel",
bromt Wag „een hotelhouder die je
bijna een hersenschudding bezorgt."
Maar ze kunnen niet lang bij het on
gelukje stilstaan, want de honger maant
tot opschieten. Wag vindt het wel een
beetje griezelig, langs zoo'n zwaaiende
touwladder tegen een wiegelende klap
roos op te klimen, maar de twee
„hooge" gasten komen behouden in het
cajé aan. Aan de deur staat Marretje al
en verwelkomt Wag en Warrel.
naar Zuid-Amerika!
Alle menschen die „uit Europa weg wil
len" droomen van Noord-Amerika. Ik
heb al eens geschreven hoe ongefundeerd
dit weg-willen meestal is en hoezeer ten
onrechte allerlei lieden met reisplannen
denken dat, wanneer zij maar eenmaal
weg zijn, de brijpot met de lepel elders
voor hen gereed staat. Bovendien wordt
op dit gebied heel wat meer gepraat en.
gedroomd dan gedaan. Ik had hiermede
een wel eigenaardige en typeerende er
varing. Door omstandigheden had ik een
aardige journalistieke betrekking op Cura
sao te „vergeven". Zes jongelieden, die
den mond vol hadden van weg-willen uit
Europa, heb ik daarover gesproken. Zij
waren allen geestdriftig en zij zouden mij
allen komen opzoeken om nadere gege
vens te ontvangen en te 'verstrekken. En
zij dankten mij allen heel hartelijk voor
mijn werk Van die zes is er niet één ge
komen en niet één heeft mij iets van zich
laten hooren. Een zevende jongeman heeft
de betrekking gekregen. Die had, op eigen
houtje, zoo maar eens een brief naar die
courant op Curagao geschreven. Ik geef
dit voorbeeld van een algemeen verschijn
sel: veel goede voornemens en heel weinig
ijver.
Doch voor de wèl-ijverigen dan staat
mijn raad boven dit artikeltje: Kijk liever
naar Zuid-Amerika! Daar liggen de lan
den voor de toekomst, daar ligt rijkdom
opgestapeld aan producten en bodem
schatten, daar is de arbeidsmarkt nog
lang niet overvoerd en daar zijn steden
zoo heerlijk, in een zoo verrukkelijk kli
maat van eeuwige lente, dat ge er u hier
geen voorstelling van kunt maken.
Wanneer ik over Zuid-Amerika spreek,
bedoel ik eigenlijk Latijnsch Amerika,
waartoe ook Caraïbische landen als Cuba
behooren en Midden-Amerikaansche als
Guatamala en Costa Rica en dan dat eens,
geweldige, met groot élan omhoogstreven-
de, diep-cultureele en verrukkelijke land,
dat geografisch tot Noord-Amerika be
hoort: Mexico.
De meeste Nederlanders hebben geen
idee van Latijnsch Amerika. Zij denken
aan kleine landjes, met re vol verschieten
de lieden, met breedgerande hoeden, land
jes waar het gevaarlijk is te leven in een
uiterst-primitieve maatschappij. Wel, zij
moesten dan maar eens zien hoe modern
en sociaal-vergevorderd landen als Uru
guay met zijn schitterende luxueuze
hoofdstad Montevideo en het liefelijke
Costa Rica met zijn heerlijke stad San
José zijn. Zij moesten dan eens gaan rond-
kuieren in het schitterende Havana, met
zijn parken en paleizen, dat altijd vroolijk
en opwekkend is in de eeuwige lente en
zijn eeuwige bloemengeuren.
En het grootsche Mexico City, de an
dere millioenènsteden Rio de Janeiro en
Buenos Aires, Chili's Santiago, Peru's
Lima, Colombia's Bogota of Equador's
Quito.
In al die landen en steden liggen com-
mercieele en technische kansen, ook agri-
cultureele en industrieele opgestapeld.
Nog niet lang geleden heeft oud-minister
Charles Welter, die het vorig jaar is te
ruggekeerd van een uitgebreide studie
reis naar Latijnsch Amerika, op die kan
sen gewezen. Kansen voor Nederland en
voor Nederlanders.
Ja, veel meer dan de Vereenigde Staten
zijn deze enorme landen de landen der
toekomst. En veel meer dan het land van
Oom Sam bieden die zonnige landen den
Europeanen niet alleen economische kan
sen maar komen zij ook meer tegemoet
aan het Europeesche wezen.
Tk schrijf dit, in het bestek van een
beknopt artikeltje, in zeer algemeene ter
men, als een algemeene raad. En natuur
lijk moet men aan allerlei voorwaarden
voldoen, wil men zijn kansen kunnen aan
grijpen en zich deze ten nutte maken. Een
der belangrijkste en meest primaire van
deze voorwaarden is natuurlijk, dat men
althans de beginselen van de Spaansche
taal machtig zij.
Maar één ding is zeker: Latijnsch Ame
rika is het gebied van de toekomst en
Latijnsch Amerika is, in al zijn gedifferen
tieerdheid, een enorm terrein voor flinke
menschen, die zich een bestaan willen
opbouwen.
Juist voor Nederlanders.
Prins Maurits (de Braziliaan) was daar
een van de eerste en meest overtuigende
voorbeelden van. Mr. E. ELlAs.
HILVERSUM I, 301 M.
RNIO 17.30 Anti-zwarte handel. NCRV 17.35
Gooilanders. 18.00 Kinder-zangklasse. 18.30
Gooilanders. 18.45 Chr. Nat. Vakverbond.
RNIO 19.00 Nieuws. NCRV 19.15 Progr«overz.
19.20 Vaderl, liederen. RNIO 20.90 Nieuws.
NCRV 20.05 Oranje progr. RNIO 22,00 Nieuws.
NCRV 22.15 Kerkconc. 22.50 Gr.muz. 23.50
Schriftlezing.
HILVERSUM II, 415 M.
AVRO 17.00 AVRO-Kaleidoscooo. 17.30 Vau-
deville-ork. RNIO 18.00 Nieuws. AVRO 18.15
Vaudeville-ork. 18.45 Sport. 19.00 En nu
naar bed. 19.05 Romancers. 19.45 Voordracht.
RNIO 20.00 Nieuws. 20.05 RND. AVRO 20.20
Philh. ork. 21.35 Contra annexatie. 21.50 Gram.
muz. 22.15 Prof. dr. Ph, Kohnstamm. .22.30
Red, White en Blue Stars. RNIO 23.00 Nieuws
AVRO 23.15 „Hallo Amerika". 23.45 „Noc-»
turne".
AGENDA.
DONDERDAG 31 JANUARI
Verjaardag Prinses Beatrix.
Stadsschouwburg: Herman Heijermans: De
zeven sleutels van Baldpate, 20 uur. Concert
gebouw: Sonatenavond, ?0 uur. Muziekzaal
Brinkmann: Lezing over Haarlem en de schil
derkunst van Dr. A. v. d. Boom, 20 uur.
Rembrandt: Sold
16.15, 19 en 21.15 i
14, 16.15, 19 en 21.15 uur. Luxor: Folies Ber
gère, 14. 16.15, 19 en 21.15 uur. Frans Halst
Liefdesspel: 14, 16.15, 19 en 21.15 uur. Haar!,
Kleinkunst Theater: „We gaan vooruit".
