jtiaariems jljqcfdIqq
De Ver. volken en Franco
Britten per I April van Java weg?
Onze Kolen
Prof. Röling
te Neurenberg
Engeland en Ver.St.
De N.S.B.-kampen
Spoorlijn
Haarlem-Zandvoort
J. 1 wT".'^ I UftUnjJOO U339X I 1su9ips§uqq.)i1j(X)AS3uu33Sa>[ Hl UaSSnq-AajJOUJ^ 3(J
•Oc OumHK No. 1834S T T '1 TN "I "I 1 W<n>dK 6 Februari 1»4«
IJmuiden: Kennemerlaan 154-, v *-* per kwartaal f 4.—
Telef. 5437. Postgiro 273107.
Tel.: Administratie 10724. Expeditie 14825 Dlri-etcur-Hooldredaclcr: Itobort P«tc1k.o... Tel.; Rcdactle 10600. Dir..Hootdred. 15054
Moderne pantsert roei>en dor extremisten op Java, waarvan de Geallieer
de troepen den nu-ouen weerstand ondervindon, 'Ia- beschikken over
tanks en zware artillerie, alles van Japanscho makelij, (I\)
Uitgebreide Indonesische delegatie bij de besprekingen
United Press meldt, dat volgens een In
donesisch blad geruchten de ronde doen,
dat de Britsche troepen per 1 April Java
zullen verlaten en vervangen zullen wor
den door Ncderlandschc eenheden.
De aankomst van Ncdcrlandsche bur
gers in Batavia is thans aan geen beper
kingen meer onderhevig.
Bij een razzia in de Bataviasche wijk
Klenteng arresteerden Britsche militai
ren 17 leden van een moordenaarsbende.
In een kampong in het centrum van Se-
marang werd een Japansche zendinstalla-
tie ontdekt. Bij Bandoeng en Soerabaja
blijft activiteit van Indonesiërs heer-
6chen.
Op Celebes zijn botsingen voorgekomen
tussehen Nederlandsche troepen en ge
wapende rooversbenden.
Sjahrir naar Soerakarta.
Sjahrir is Dinsdag met het geheele
..kabinet" naar Soerakarta vertrokken om
een bijeenkomst bij te wonen van onge
veer tweehonderd plaatselijke bestuur
ders. Sjahrir zal de bijeenkomst toespre
ken en wordt aan het einde van deze week
te Batavia terugverwacht, waar hij waar
schijnlijk met Van Mook een ontmoeting
zal hebben. Men verwacht, dat er dan
Nederlandsche voorstellen aan de Indo
nesiërs zullen worden voorgelegd
Volgens gezaghebbende kringen had de
Nederlandsche regeering eenige verande
ring in de door Van Mook uit Nederland
meegenomen voorstellen aangebracht.
Onbevestigde berichten vermelden volgens
Reuter echter, dat de oorspronkelijke
voorwaarden een bepaling bevatten, waar
in zelfregeerlng voor Indonesië geduren
de langen tijd zou worden uitgesteld.
Deze voorstellen zouden door de Indone
siërs zeer koel zijn ontvangen.
In het blad „Merdeka" is de benoeming
bepleit van „een afvaardiging die zoo
spoedig mogelijk de onderhandelingen
met de Nederlanders opent." Deze af
vaardiging zou dermate representatief
moeten zijn, dat zij alle vertoogen van
de oppositie, als zou de regeering van
Sjahrir niet door het heele Indonesische
volk worden gedragen, van de hand kan
wijzen. O.m. deze zaken zouden op de
conferentie van Soerakarta uitvoerig wor
den besproken.
Bandoeng.
Het gestencilde dagblad „Nieuwsgier"
verneemt uit Britsche bron, dat het hui
dige Bandoeng een merkwaardigen aan
blik biedt. De stad wordt niet meer ver
stoord door straatgevechten; waterleiding
en elcctrlciteit functioneeren weer betrek
kelijk normaal, maar de winkels in de
voornaamste straten zijn gesloten. In het
door de Indonesiërs gecontroleerde Zuide
lijke deel der stad zijn sommige winkel
tjes en een gedeelte van de passar open.
De Indonesische „autoriteiten" staan den
verkoop van versche groenten en vruch
ten in Noord-Bandoeng, waar Rapwi en
Britsche troepen huizen, niet toe Deze
zijn afhankelijk van kleine hoeveelheden,
welke af en toe uit het Noorden binnen
komen.
Ten doele zijn Jeugdige boefjes voor
deze blokkade verantwobrdelijk. Zij zijn
bovendien schuldig aan ontvoeringen en
aanvallen óp tani's (landbouwers) uit het
Noorden, die hun producten verkochten
in het door de Britten gecontroleerde ge
bied.
De samenwerking tussehen Indonesische
„autoriteiten" en Britten in Zuid-Ban-
doeng is in sommige opzichten niet zon
der succes geweest, hoewel niet in de
zelfde mate als elders op Java. De aan
wezigheid van gewapende benden en hun
vertegenwoordigers heeft hierop een rem-
menden invloed.
Carbid kan thans weer zonder vergun
ning In den normalen handel betrokken wor
den. Binnenkort zullen de leveranties weer
normaal geschieden.
HET gaat slecht met de kolenvoorzie-
ning van ons land en het is allesbe
halve opwekkend te vernemen, dat dit in
^belangrijken mate te wijten is aan onwil
'bij het personeel van onze eigen mijnen.
Hun grfcven gaan niet zoover dat zij sta
ken, maar de productie blijft beneden
peil. In November beliep het dagelijksche
gemiddelde 24.459 ton. Dat was al laag,
maar in Januari blijkt het, over 25 dagen
gerekend, nog verder te zijn teruggeloo-
pen en tot 23.813 ton te zijn gezakt. Dat is
55 van de productie per dag in het jaar
1938. Het zou, met de huidige personeels
bezetting, niet mogelijk zijn die te berei
ken en met moet dan ook niet de gevolg
trekking uit deze cijfers maken, dat de
mijnwerkers nu maar ruim <je helft van
hun arbeidskracht leveren. Maar volgens
de statistieke opgaven zou bij deze per-
soncels-bezetting de productie per dag
31 500 ton moeten bedragen. Daar blijft
het werkelijke resultaat dus een heil eind
beneden; om precies te zijn: 24.4
Dc mogelijkheid, het personeel uit te
breiden met Duitsche werkkrachten, is
aan de orde gesteld. Dat is ook in België
gebeurd. In België -en ook in Frankrijk,
waar de toestanden in ihet algemeen slech
ter zijn dan in Nederland, met name wal
de voeding en de kleeding betreft en waar
voortdurende politieke onrust heerscht,
leveren de mijnwerkers veel betere ar
beidsprestaties dan de onze en ligt het
productie-percentage dan ook ver boven
het Nederlandsche. Maar ;het plan om
Duitschers te werk te stellen is in Lim
burg gestuit op verzet van de bevolking
van de mijnstreek. Men wil ook geen an
dere vreemde arbeidskrachten aanvaar
den. Blijkbaar bestaat er bezwaar tegen
alle menschen, die niet aangepast zijn
aan de levensgewoonten van de mijn
streek.
Minister van Schaik heeft de mijn
werkers per radio toegesproken en een
beroep op hen .gedaan. Hij heeft uiteen
gezet welke de gevolgen van de onder-
productie voor het land zijn. De men
schen lijden koude omdat de kolenhan
delaars, bij gebrek aan voorraad, niet op
de bonnen kunnen leveren. Enfin, dat
behoeven we niet van een minister te
hooien; daar weten wij alles van. Zieken
huizen laboreeren ook al aan kolenge-
brek. Er is geen verbeeldingskracht noo-
dig om te beseffen wat dit beteekent. En
met zekerheid kan Nederland alleen re
kenen op de kolen die het zelf voort
brengt. Het is twijfelachtig of op gere-
gelden buitenlandschen invoer staat ge
maakt kan worden. Tot dusver zijn de
invoeren uit Duitschland en Amerika in
twee maanden al 130.000 ton bij de ver
wachtingen achtergebleven en liet ge
halte van de Amerikaansche kolen is
6lecht. Sommige handelaars hebben ge
weigerd ze te aanvaarden. In België is
dat ook gebeurd en daar heeft men dras
tische maatregelen tegen hen genomen.
Desnoods zal men dat hier ook moeten
doen. En zoo verder. Het is een heele
reeks teleurstellingen, die uit de verkla
ringen van de heeren Wemmers en
Groothoff naar voren is gekomen. Krach
tige maatregelen, zegt de laatste, zullen
worden genomen om de productie in Lim
burg te verhoogen. Wij kunnen ze slechts
met belangstelling afwachten.
Het is een treurige historie, deze kolen-
episode. Een van de dingen, waarop wij
bij de bevrijding het meest gerekend
hadden, was dat de koulijderij van den
Tampzaligen winter '44-'45 zich nimmer
herhalen zou. Wij zijn ons bewust te
leven in een werelddeel, dat zeer rijk
aan kolen is. Maar het herstel der kolen-
productie wil blijkbaar niet slagen. Als
onze mijnwerkers daar niet toe bijdra
gen zal de goede indruk, door ons snel
herstel op ander materieel gebied in het
buitenland gewekt, merkbaar verzwak
ken. De „goodwill" wordt door zulke
dingen ernstig geschaad. Wij hebben, be
rooid als wij zijn, dien goodwill brood-
noodig. In meer directen zin hebben wij
de kolen ook broodnoodig, voor onze hui
zen zoowel als voor onze nijverheid.
Reeds is verklaard dat vooral de textiel
industrie door het kolentekort zwaar
wordt benadeeld. Het land schreeuwt om
de producten van die industrie.
Iri het algemeen is ieder mensch ge
neigd tot sympathie jegens den mijnwer
ker. Niemand benijdt hem zijn beroep.
Dat de toestanden in onze mijnen tech
nisch beter en veiliger zijn dan in bijna
alle andere landen en dat ook in den Iaat-
sten tijd veel voor de lotsverbetering van
de ondergrondsche werkers is gedaan, kan
ons niet luchtig op dit punt stemmen. Het
blijft een hard beroep. Maar waarom ont
breekt in omstandigheden, waarin daar
meer dan ooit behoefte aan bestaat, bij
den mijnwerker de toewijding, die hij
vroeger toonde? Het is bekend dat hij,
ondanks de groote bezwaren van zijn
werk, veelal aan de mijn verknocht is.
Hoe kan zijn belangstelling voor zijn ar
beid verminderen, nu die tot zoo buiten
gewone belangrijkheid is gestegen en hij
in den volsten zin des woords een sleutel
positie bekleedt?
Dat moei'lijk te begrijpen. Wel wor
den wij herinnerd aan do gebeurtenissen
in Juii 1945, toen Rotterdamsche haven
arbeiders weigerden de voedselschepen te
lossen en verscheidene ongelost vertrok
ken.
Krachtige maatregelen zijn nu aange
kondigd. Men zal ze moeten nemen en
doorzetten. Ook als de indienststelllng
Het proces te Neurenberg wordt sedert
enkele dagen bijgewoond door prof. B. K.
A. Röling, hooglecraar aan do Utrecht-
schc universiteit, door dc Ncderlandschc
regccring benoemd tot rechter in het in
ternationale militaire tribunaal te Tokio,
dat zal oordcclen over de Japansche oor
logsmisdadigers.
IR) was geïmponeerd door de hooge
opvatting die het tribunaal van z.yn taak
heeft en speciaal door dc pijniykc zorgen
die getroffen zyn voor de rechten der ver
dediging.
Uruguay tegen doodstraf.
Uruquay heeft aan dc UNO-vergadering
verzocht, een beroep te doen op het tri
bunaal van Neurenberg om niet de dood
straf voor de Nazi-oorlogsmisdadigers te
overwegen en nis maximumstraf levens
lange gevangenschap vast te stellen.
Uruguay is van mccning, dat levenslang
de ernstigste 6traf is, die met dc demo
cratische eerbied voor het menschelijk
leven vcrcenigbaar is. (U.P.)
van buitcnlandsche werkkrachten nood
zakelijk blijkt. Men kan dc groote massa
van ons volk niet het slachtoffer laten
worden van chicanes.
R. P.
Reuter meldt, dat sommige delegaties
bij de UNO in contact staan met bun re
geeringen om een energieke en gecoördi
neerde actie tegen Franco te bespreken.
Dc anti-Francobeweging op de UNO wordt
geleid door vijf Zuid-Amcrikaansche lan
den, die geen diplomatieke betrekkingen
met Spanje onderhouden: Mexico, Guate
mala, Panama, Venezuela en Bolivia, ter
wijl zij door alle andere Zuid-Ameriknan-
sche staten gesteund worden, ook door
Argentinië. In Chili was tijdens de jong
ste staking een der eischen het verbreken
der betrekkingen met Spanje. In Uruguay
en Cuba hebben de wetgevende vergade
ringen daartoe strekkende moties aan
genomen. Een belangrijk argument in de
oogen der Zuid-Amerikanen is het feit.
dat een verandering van regiem in Spanje
het aanknoopen van handelsbetrekkingen
weer mogelijk zou maken.
De berichten uit andere landen wijzen
er op, dat de Spaansche kwestie rijp voor
behandeling is. De voormalige Amerikaan
sche minister van Financiën verklaarde
Maandag: „Wanneer de democratische
landen duidelijk en eenstemmig konden
spreken, zouden Franco's dagen geteld
zijn Dc nieuwe Noorsche minister van
Ruitenlandsche Z.aken verklaarde, dat
Noorwegen alle initiatieven om het Roaan-
sche probleem ter sprake te brengen zou
ondersteunen. Ook de houding van Frank-
1
Het woord is aan
Rabindranath
T a g o r e:
Het kanaal gelooft graag
dat rivieren alleen bestaan
om het van water te voor
zien.
Nieuwe Russische eischen
in Mantsjoerije
Maarschalk Tsjang Kai Sjek heeft toe
gegeven. dat de Sovjet-Russen van China
in Mantsjoerije nieuwe concessies verlan
gen buiten die, welke reeds krachtens het
Chineesch-Sovjet-Russische verdrag zijn
gegarandeerd. De eischen zijn meer van
economisch dan van politiek karakter. Do
hierover aan den gang zijnde besprekin
gen ademen echter een vriendschappelij-
ken geest. Van 5 Mei a.s. af den dag
waarop de nationale vergadering zal bij
eenkomen, zal Nanking weer de hoofd
stad van China zijn. Tsjoengking zal den
rang van tweede hoofdstad krijgen wegens
de offers die deze stad zich tijdens den
oorlog met Japan heeft moeten getroos
ten.
erkennen regeering-Groza
Engeland en de Ver. Staten hebben aan
de Roemeensche regeering bericht, dat zij,
nu de regeering-Groza haar basis over
eenkomstig de besluiten van de conferen
tie van Moskou heeft verbreed, bereid zijn
haar te erkennen.
in Haarlem en omgeving
De N.S.B.'ers en andere politieke ver
dachten uit Haarlem en omgeving zijn
thans ondergebracht in twee kampen. In
de vroegere kazerne aan den Koudenhorn
te Haarlem zitten 2000 mannen en in „Duin
rust" te Ovcrveen 1000 vrouwen Het zijn
allemaal menschen die geacht worden in
aanmerking te komen voor berechting
voor een Bijzonder Gerechtshof of een
Tribunaal. De vrijlating van lichte geval
len is hier afgeloopen; de meesten zijn
omstreeks Kerstmis ontslagen. Het betrof
ongeveer 500 menschen.
Aanvankelijk waren hier ook verdach
ten uit andere streken van het land, ter
wijl verscheidene Haarlemmers elders op
gesloten zaten. Er heeft evenwel een ver
schuiving plaatsgehad. zoodat nu alle
verdachten uit Haarlem, Velsen, Bloe-
mendaal, Heemstede, Bennebroek en
Zandvoort in Haarlem of Overveen zijn
opgeborgen.
Op een bevolking van een kleine 250.000
zijn hier dus 3000 gedetineerden, of onge
veer 1.2
wordt hersteld
Nu het badseizoen nadert, is een goede
treinverbinding voor Zandvoort een eerste
vereischte. Dat de spoorwegen een open
oog hebben voor de belangen van Zand
voort, blijkt uit het feit, dat men reeds
druk bezig is de lijn Haarlem—Zandvoort
te repareeren. Het zal echter van den
aanvoer van materiaal afhangen of voor
Mei het traject geheel hersteld zal zijn.
rijk ls duidelijk: de Fransche regeering
heeft reeds uitdrukking gegeven aan haar
wensch, dat een collectieve actie tegen
het bewind van Franco zal worden inge
zet.
De monarchistische actie.
Spaansche monarchistische kringen ach
ten het zeer wel mogelijk, dat gedurende
het verblijf van den Spaanschen troon
pretendent Juan in Portugal een schaduw
kabinet gevormd zal worden onder leiding
van de meest bekenden figuur uit den
strijd om de monarchie, Gil Robles, of van
den oud-minisfer van financiën, Juan Vin-
tosa.
Deelnemen van vrouwen
aan het vredeswerk
De vrouwelijke gedelegeerden ter UNO-
conferentie hebben een open brief ge
richt aan alle vrouwen over de geheele
wereld om deel te nemen aan het werk
van vrede en herstel. Op de regeeringen
wordt een beroep gedaan om de vrouwen
overal aan te moedigen actiever deel to
nemen aan nationale en Internationale
aangelegenheden. De gedelegeerden wen-
sehen voor de vrouwen van alle landen
uiting te geven aan haar vaste geloof, dat
groote mogelijkheden en een belangrijke
verantwoordelijkheid haar wacht.
