Haarlems Dagblad Russen vertrekken aitBornholm Tegenstrijdige berichten over Iran Jgjnquiaxtrj] 4 uo De Hoofdzaak Tweede conferentie te Batavia gehouden Bevin Walserij-Oost •O.' .Tnnrsan- No. ÏR2R2 Bureaux: Groote Houtstr. 93 en Soendaplein 37, Haarlem IJmuiden: Kennemerlaan 154, Telef. 5437. Tel.: Administratie 10724. Expeditie 14825 Dlrectcur-JToofdretlacteur: Robert l'eoreboom Mmuiilac IR Maart 10-16 Uitgave Stichting Voorlichting Abonnementen: p. week 31 ct. per kwartaal f 4. Postgiro 273107. Tel.: Redactie 10600. Dir.-Hoofdred. 15054 interesseeren ons allen voor de ont wikkeling van het binnenlandsche poli tieke bestel, dat een zekere mate van nieuwe oriënteering en concentratie van groepen heeft voortgebracht en nu een vrij duidelijk beeld oplevert. Al vraagt men zich in menig opzicht nog af, wat eruit groeien moet. De Indonesische kwestie heeft ten laatste het stadium der actieve onderhandelingen op een bepaal den grondslag bereikt, er is een procedure vastgesteld en de vooruitzichten zijn hoop voller geworden. Wij hebben te weinig brandstof om ons behoorlijk te verwarmen, maar er is genoeg te eten en ondanks den nood in vele deelen der wereld zul len wij er wellicht in slagen, deze geluk kige positie te handhaven. Het verkeers wezen lijdt nog aan vele tekortkomingen, maar heeft sneller verbetering ondergaan, dan wij eigenlijk hadden durven hopen. De geïnundeerde polders zijn drooggelegd. Er wordt door velen hard gewerkt. Eco nomisch schijnt de toestand niet zoo heel 6lecht. Er heerscht nog veel verwarring in de geesten en Nederland is belast met naweeën van den oorlog, die zich in ondermijning van de rechtszekerheid, in de remmende weiking van een ongeken de bureaucratie, in de rampzaligheden van het verdeeldheid-wekkende zuive ringsproces en in een groot aantal knoeierijen en fraudes uiten. Maar al deze ellenden worden herkend en ook wel reeds bestreden. De gezonde geest van het volk zal ze tenslotte weten te overwinnen. Wij bezitten een vertrouwen in onze volks kracht, dat zich niet door tegenslagen laat ontmoedigen. Maar ondanks dit vertrouwen blijft een schaduw over alles hangen. Want de hoofdzaak blijft onopgelost Die ligt be sloten in de vraag: Wat is onze toekomst als volk? Welke kans hebben wij, om onze vrijheid te behouden tot eigen ontwikke ling naar eigen aard onder ons eigen be wind? Wij zijn geen neutraal land meer. Die waarheid is duizenden malen geschre ven en uitgesproken en iedereen heeft haar vernomen, ofschoon lang niet ieder een haar heeft beseft. Wij moeten een actieve buitenlandsche politiek voeren. Dat is erbij gezegd. En het heeft in dit blad, in vele artikelen op deze plaats, tot een reeks beschouwingen aanleiding ge geven waarin met name de noodzaak van oriënteering naar het Westen en de nood zaak van de aansluiting bij een groot geheel naar voren zijn gebracht. Aange zien werkelijke vereeniging van volken, met behoud van hun eigen karakter en eigen bewindsvorm, in de moderne we reld alleen geslaagd is in den vorm van Federale Unie, heb ik veel aandacht aan dat onderwerp waarover in ons land vrijwel geen litteratuur bestaat ge schonken. Herhaaldelijk heb ik er de aan dacht op gevestigd dat al het gepraat over en al het werken aan ons binnenlandsche politieke bestel tenslotte geen uitkomst kan bieden, tenzij onze toekomst als vrij volk gewaarborgd is. Meer dan eens heb ik er verwondering over geuit, dat onze regeering, met name de minister van Bui tenlandsche Zaken, zich op dit stuk in een volkomen zwijgen is blijven hullen. Zij heeft veel gezegd over vernieuwing op menig gebied, maar geen woord over ver nieuwing op dat, hetwelk tenslotte al het andere beheerscht: dat der buitenlandsche politiek. Eigenlijk gedraagt zij zich alsof wij nog een neutraal land zijn. En merkwaardigerwijze doet de Pers dat ook. Zij niet 'alleen, maar alle schrijvers van brochures en andere publicisten laten de hoofdzaak onaangeroerd. Er wordt wel over buitenlandsche kwesties geschreven sommige bladen schenken er heel veel aandacht aan maar op een wijze, alsof het slechts disputen tusschen andere mo gendheden geldt en wij er buiten staan. Alsofwij nog neutraal zijn. Maar dat zijn wij niet! De spanning, die nu tusschen de groote mogendheden heerscht. raakt direct ons levensbelang en onze toekomst. Allerlei mcnschen beseffen dat en spreken erover. Sommigen zijn pessimistisch, anderen bezorgd. Maar er lijkt wel een soort geheimzinnige afspraak te zijn om er in het openbaar niet over te schrijven of redevoeringen over te houden. Het politiek gesprek" over onze toekomst als volk, over het beleid tot behoud van ons volksbestaan wordt angstig vermeden Er wordt schuilevinkje gespeeld met de werkelijkheid. Het gedrag van den struis- vogel wordt natuurgetrouw nagebootst. Het verheugt mij dus dat ik eindelijk niet meer de eenige ben. die deze zaken openlijk bespreekt. In een hoofdartikel in Vrij Nederland van 16 Maart onder den titel ..Waar staat Nederland?" stelt prof. dr P Gëyl de zaak eveneens aan de orde en zegt ronduit: ,,Ons openbare leven zal pas uit zijn beklemming van onwaarach tigheid, van futiliteit, van verwarring en doelloosheid verlost kunnen worden, wan neer wij de discussies over dit punt in ern6t en met een vol besef voor wat er voor onszelf op het spel 6taat, gaan voeren Hij zegt meer ronduit. Hij constateert een stemming van onbevredigdheid, van ontgoocheling en noemt, evenals ik dat gedaan heb, onze positie in de wereld als hoofdoorzaak. Hij schrijft over het onbe stemd besef dat het in de wijde wereld niet goed gaat, dat opnieuw gevaarlijke Internationale spanningen zich aan het vormen zijn en dat wij daartegenover even hulpeloos en even passief staan als In de Opheffing der intemeeringska mpen op Java? Zaterdagmiddag is in Batavia een tweede conferentie gehouden tusschen Nederlanders en Indonesiërs ten huize van den Britsehen gezant. In het offi- cieele communiqué wordt gezegd: „Er werd een overeenkomst bereikt over de te volgen procedure en er wer den subcommissies ingesteld, die be paalde aangelegenheden in bijzonder heden zullen bespreken. Zoodra de rap porten der subcommissies ontvangen zijn, zal een nieuwe bijeenkomst worden gehouden." Een Britsche zegsman zeide aan Uni ted Press, dat men altijd een eind op streek is, als eenmaal tijdens een con ferentie de subcommissies aan het werk zijn, hoewel subcommissies normale dingen zijn voor de bespreking van technische zaken. De conferentie heeft twee uur geduurd, de volgenaï ontmoe ting wordt aan het begin van deze week verwacht. Een officieele zegsman, die zeer in genomen was met de vorderingen, ver klaarde dat alles op regelmatige wijze was verloopen. De Ncdcrlandsche geïnter neerden op Java. Volgens een bericht van den onder geallieerde controle staanden radio-zen- der te Batavia heeft de TRI (het leger der Indonesische republiek) besloten een groot aantal interneeringskampen in de binnenlanden van Java op te hef fen en alle geïnterneerden in eenige daartoe bestemde gebieden in Midden- Java samen te brengen. Blijkens mededeelingen van een Indo- nesischen woordvoerder hebben in de laatste dagen besprekingen tusschen Sjahrir en verschillende hooge TRI- functionarissen over deze kwestie plaats gehad. Over deze besprekingen is thans nog te weinig bekend, om met eenige mate van zekerheid te kunnen zeggen, of deze maatregel al dan niet als een inleiding tot het overbrengen van 20.000 geinter- neerden naar de onder Britsche con trole staande gebieden kan worden be schouwd, evenmin is de plaats, waar de herhaalt aanbod van vriendschap In een rede te Port Talbot heeft de Brit sche minister van Buitenlandsche zaken, sprekende over de rede van Churchill te Fulton, gezegd dat de politiek van de Brit sche regeering nauwkeurig ls uiteengezet ln de verklaring van den minister voor 't par lement. waarin hij zich bereid verklaarde te pleiten voor een vijftigjarig vriendschaps verdrag met Sovjet-Rusland. Bevln zelde „Ik smeek mijn vrienden, dit aanbod niet belachelijk te maken. Het ls ln ernst ge daan en ernstig gemeend ik wil er aan vasthouden ondanks alle eventueele teleur stellingen. Ik wil niets doen dat de eene massa menschen tegen de andere zou kun nen opzotten; lk wil niets doen dat ook maar naar agressie zou zwemen en lk doe oen beroep op andere landen om alle agres sie door propaganda of zenuwoorlog te ver lijden." Bevln verklaarde verder uitdrukkelijk dat over de rede van Churchill van te vc geen overleg ls gepleegd. geëvacueerden zullen worden bijeen gebracht, reeds bekend. oor een affiche Prijsvraa; 'Voor Haarlems 7c eeuwfeest. De Pers- en Propagandacommissie voor de viering van het 7e Eeuwfeest van Haarlem heeft een prijsvraag uitgeschre ven voor een affiche, dat als tekst moet vermelden: Haarlem 700 jaar stad. Feest- week 4 tot en met 11 Aug 1946. Het biljet zal ln 4 kleuren worden uitgevoerd en krijgt een afmeting van 80 bij 60 c.M. De ontwerpers moeten gevestigd zijn te Haarlem of in de omgeving. Inzendingen moeten vóór 15 April 1946 onder motto ingezonden worden Santpoorterstraat 26, Haarlem. Een prijs van f 400 wordt uit geloofd. Inlichtingen zijn zoo noodig te verkrijgen Groote Markt 14. Incidenten hij Fidelio Zondagavond ging in den Am. tordam- schen Stadsschouwburg de première van de Opera „Fidelio". Voor den schouwburg hadden een aantal jongelui postgevat, dio pamfletten uitdeelden, waarin onder den, titel „60.000 gulden voor de Frontzorg- opera" den bezoekers werd aangemaand, de voorstelling niet te bezoeken Volgens het pamflet wenschte men zich van iedere betooging te onthouden maar desondanks is het tijdens de voorstelling toch nog tot demonstraties gekomen. Eenige jongemannen, die zonder kaar tje probeerden binnen te komen, werden min of meer hardhandig verwijderd Na de pauze werd een uitroep: „Geen Front- zorgopera in Amsterdam" beantwoord met „Smijt hem eruit". Dit laatste ge schiedde. Later word nog eenmaal een kreet: „Leve de Amsterdamsche opera" gehoord maar verder verliep de voorstel ling rustig „Fidelio" oogstte veel succes. De voorstelling van Dinsdag a.s. gaat door. Nadat de Sovjet-Russische autoriteiten op het Deensche eiland Itornholm Zater dag aan de Deensche autoriteiten hadden laten weten, dat de Russische troepen in de eerstkomende dagen een begin zouden maken met de ontruiming van dat eiland, begon reeds dienzelfden dag de evacuatie van het Sovjet-garnizoen. Sovjet-Russi sche transportschepen kwamen aan en onmiddellijk werd begonnen met het in laden van materiaal en het inschepen der troepen. Volgens Russische mededeelin gen zal de ontruiming in de eerste week van April voltooid zijn. De Kopenhaagschc pers prijst de disci pline van het Russische garnizoen en acht het een bewijs voor het vertrouwen tus schen beide partijen dat de evacuatie onderhandelingen mondeling werden ge voerd. Sovjet-troepen in O. Duitschlarid vervangen. Reuter bericht: „liet Russische leger trekt uit Oost- Duitschland terug en wordt vervangen door een klein, gocd-gedisciplincerde en uitgeruste militaire politiemacht", aldus meldt een correspondent van de „Obser ver". Naar schatting is reeds 75 procent van de oorspronkelijke bezettingstroepen vertrokken. De rest zal in de komende weken vertrekken. Het terugtrekken der troepen is vrijwel onopgemerkt geschied. De reden schijnt een politieke te zijn. Men heeft zich te Moskou gerealiseerd, dat het Sovjet-Rus sische prestige en haar politieke invloed ernstig hebben geleden onder de excessen van de ongedisciplineerde soldaten en deserteurs. Volgens hetzelfde bericht zou den de Russen aan het Duitsehe bestuur hebben beloofd, hun aanspraken op her stelbetalingen te zullen matigen en grond stoffen in te voeren Repatrieering Het m.s. Tabinta heeft den 14en Maart de haven van Tandjong Priok verlaten. Men verwacht het schip, dat 85t> repatri- eerenden aan boord heeft, den 29en Maart te Suez. De algemeene gezondheidstoe stand aan boord is goed. Goudschat op straat gevonden Het was naar alle waarschijnlijkheid een militaire vrachtwagen, die de ba gage van repatrieerende Canadeezen moest vervoeren en daarbij in Haarlem een kist verloor, die op de straat uiteen spatte. Het verlies werd blijkbaar niet bemerkt en de fonkelende Inhoud van do kist lag verspreid over de straat. Gouden horloges, armbanden, ringen, broches, kortom alle mogelijke sieraden lagen hier gewoon te grabbel. Een handvol thee, een aantal sigaretten, een stuk krantenpapier met koffie zorgden voor het contrast. De goudschat werd gevonden door een bejaard echtpaar, dat al het moois moei zaam vergaarde en denzelfden nacht nog aan het politiebureau bezorgde. Hit wagiufK ten is thans op den verliezer. Wie legt de kwestie aan de UNO voor? Aangezien volgens een bericht uit gezag hebbende kringen te Washington de regee ring iler Vercenlgde Staten besloten heeft de Inuinsche kwestie aan den Veiligheids raad voor te leggen, Indien de Iroansche regeering dit zelf zou nalaten, mag «orden aangenomen «lat deze aangelegenheid ln leder geval door den Veiligheidsraad zal worden behandeld. De berichten over de Sir An-liihnld (Jurk Kerr verlaat met Sir Bouts Mouiilbatten. «Ie railleerde opperbevelhebber, het vliegveld Kallang nu zijn aankomst te Singapore. (P) periode vóór den «>orlog. Hij schrijft: „Het internationale bepaalt het nationale leven. Een nationaal leven, waarin bezinningen op de problemen van het internationale en de daaruit voortkomende doelbewuste actie ontbreken, krijgt iets onwezenlijks en vervalt tot onvruchtbaarheid en on lust." Op zijn beschouwing zal lk morgen verder ingaan. R. P. Weerbericht Geldig tot Dinsdagavond. Zachter weer. Matige, later aan de kust tijdelijk krach tige wind tusschen Zuid en Zuidwest, Meest zwaar bewolkt. Geen regen van beteeeknls. Verdere stijging van tempe ratuur. stappen die «le Iraaiische regeering In dm kwestie zul nemen zl)n nog zeer verward eu spreken elkandfr herhiuildelljk tegen. Zaterdag meldde A. F. P dat de lraan- sche minister van oorlog, Ahmndl, voor radio Teheran had tegengesproken dat h<; verklaard zou hebben, dat de Iraansch-.' kwestie aan den Veiligheidsraad zou woe den voorgelegd. Daartegenover meldde Reu ter Zondag dat de Iraansche ambassade te Washington had verklaard, de Iraansche kwestie nog ln den loop van Zondag ln den vorm van een protest aan den Veiligheids raad te zullen overhandigen. Eveneens volgens A. F. P zou Rusland Iran hebben ..aangeraden" geen beroep op den Veiligheidsraad te doen United Press meldt uit Londen, dnt be trouwbare berichten spreken van aan den gang zijnde geheime onderhandelingen tus schen Sovjet-deskundigen en den Irnan- schen premier. Sultaneh of diens vertegen woordigers over de Russische aanspraken op de exploitatie van Iraansche oliebronnen. Het werk nog niet hervat De directie van het Hoogovenbedrijf deelt het volgende mede: In het midden van de vorige week is aan alle arbeiders, die behooren tot het personeel van de walserij en genegen wa ren alle voorkomende werkzaamheden te verrichten, medegedeeld, dat zij het werk op Maandag 18 Maart konden hervatten. Naar aanleiding van deze rm-dedccling meldde zich in den loop van Vrijdag vrij wel het voltallige personeel voor hervat ting van het werk aan; met uitzondering «ïchter van de ovenmannen Toen hedenmorgen de fabriek was open gesteld. kwamen de ploegen inderdaad vrijwel voltallig op Het bleek, dat slecht"! een deel der opgekomen arbeiders bereid was, het werk van de stakende ovenman- nen over te nemen (zulks ondanks den afkeer der arbeiders van de staking en de daarbij gevolgde methode en in strijd met wat do directie na het publicceren van de voorwaarden in haar oproeping meende te mogen verwachten). Onder deze omstandigheden is het nog onzeker of de productie van plaatijzer zal kunnen worden hervat.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1946 | | pagina 1