Minister Lieftinck
Zelfbestuur in
Britsch-lndië
Iran beroept zich
op den Veiligheidsraad
Höss vergaste
2 millioen menschen
President Sovjet-republiek
Musserts doodvonnis
gehandhaafd
leende al f800 millioen
De laatste schep...
j i jl j l'!,MHY liaP ,lBA I
vo. 1»2M T^T J T\1 "1 Woensdag 20 Mnrnt i9»o
Bureaux: Groote Houtstr. 93 I I f 1 I I O |Y| CJ I Jf| I Uitgave Stichting Voorlichting
en Soendaplein 37, Haarlem J. IU.VJ.1 ICillO JL/VJ.U JJ1ULLI Abe„„erae„,e„: p. „eek 31 ct
IJmuidcn: Kennemerlaan 154, J per kwartaal f 4.
Telef. 5437. Postgiro 273107.
Tel.: Administratie 10724. Expeditie 14825 DlrccUMi.-lIoofdredecicur; Robert, Peeeeboom Tel.: Redactie 10600. Dir.-Hoofdrcd. 15054
TA HIE leden van het Britsche kabinet,
*-'de ministers Lord Pethick-Lawrence,
Sir Stafford Cripps en A. V. Alexander,
zijn gisteren als regeeringsmissie naar
Britsch-lndië vertrokken. Hun opdracht
is, den Onderkoning Lord Wavell bij te
staan in zijn overleg met de Indische
leiders over invoering van zelfbestuur
voor dit geweldige Aziatische gebied met
zijn 360 millioen bewoners. Er behoeft
nauwelijks aan herinnerd te worden, dat
Britsch-lndië al sinds tientallen jaren
naar zelfbestuur streeft. De moeilijkheid
om dit te verwezenlijken moge aanvanke
lijk in Britscljen onwil gelegen hebben,
op den duur bleek zij zich op de tegen
stellingen in de bevolking zelf te gron
den, die vooral in de geschillen tusschen
Hindoes en Mohammedanen tot uiting
kwamen.
Sinds 1942, het jaar waarin een Britsche
missie onder leiding van denzelfden Sir
Stafford Cripps erheen toog, wordt
Britsch-lndië eigenlijk uitsluitend van
zelfbestuur weerhouden door zijn eigen
falen in het formuleeren van een grond
wet. Engeland kan die taak niet over
nemen. Zijn oplossing zou niet aanvaard
worden. Wel kan het bijstand verleenen.
Daartoe zijn de drie ministers er nu heen
gegaan. Zij hebben een zoo uitgebreid
mogelijke volmacht meegekregen. Onge
twijfeld (heeft A.ttlee gezegd) zijn ei-
zaken, waarover zij het kabinet in Londen
zullen moeten raadplegen. Maar de reden
dat drie leden van dat kabinet zijn afge
vaardigd is, dat men verantwoordelijke
personen wenschte te zenden die in staat
zijn, ter plaatse beslissingen te nemen.
Deze Britsche gebeurtenis, die het einde
van Engeland's koloniale positie in Azië
in uitzicht stelt, is een sprekend bewijs
temeer voor dat „ontwaken van Azië",
waarover in den laatsten tijd zooveel is
geschreven. Het moet ons temeer interes
seeren nu de onderhandelingen over zelf
bestuur in Indonesië en Britsch-lndië
gaan samenvallen. En het feit op zichzelf
moet verhelderend werken voor diegenen
in ons land, die nog maar steeds willen
volhouden dat de nationalistische bewe
ging in Indonesië slechts een gevolg van
Japansche Intriges zou zijn en zich in
hoofdzaak beperken tot de wandaden
van „extremisten" zonder eenige politieke
overtuiging. Al hebben die factoren een
directcn en rampzaligen invloed op de
gebeurtenissen doen gelden, zij hebben
ze niet in oorsprong en wezen bepaald.
Zij zijn klaarblijkelijk alleen de excessen
van een geestelijk evolutieproces, dat
zich anders en op vreedzamer wijze zou
hebben doen gelden als Indonesië niet
door de Japanners veroverd was. Maar
dat zich niettemin zou hebben doen gel
den en ons nu of wat later voor dezelfde
nieuwe ontwikkelings-problemen zou
hebben geplaatst.
Voor het vertrek der drie Britsche mi
nisters had een Indisch debat in het
Lagerhuis plaats. Het is interessant daar
uit eenige hoofdpunten te noemen en er
perscommentaren bij aan te halen, omdat
er zoo kenmerkend uit blijkt hoe de
Engelsche houding tegenover de Britsch-
Indische ontwikkeling is. Zoowel de Pre
mier, Attlce, als het conservatieve lid
Butler, die^ namens de oppositie sprak,
legden den nadruk op de groote waarde
van den arbeid, door Groot-Brittannië in
Indië verricht. Zij legden daarbij het
zwaartepunt op hetgeen bereikt was in
de politieke ontwikkeling van den Indiër.
„Wij hebben Indië vereenigd", zei Attlee,
„en het een begrip van nationaliteit ge
geven, dat het in vorige eeuwen miste.
Het heeft van ons de beginselen van
democratie en rechtvaardigheid geleerd.
Als Indiërs ons bestuur critiseeren,
meten zij hun critiek niet naar Indische
beginselen maar naar maatstaven aan
Groot-Brittannië ontleend. In vele Indi
sche 6taten hebben democratische instel
lingen grobten vooruitgang bereikt. De
geest van nationalisme kan niet bepaald
blijven door de grenzen tusschen staten
en provincies
Heeft de Britsche Premier, dit laatste
woord uitend, niet even met een zucht
aan Europa moeten denken?
Attlce sprak de hoop uit dat het Indi
sche volk in het Britsche Gemeenebest
zou blijven, dat een vrije vereeniging van
vrije volken is. „Verkiest het onafhanke
lijkheid", zei hij, „dan heeft het daartoe
het recht en het is onze taak den over
gang zoo vlot en gemakkelijk, als moge
lijk is. te doen plaatshebben. Welke ook
de voorwaarden van een eventueel ver
drag met Indië zullen zijn, wij zullen
geen voordeel nastreven dat een nadeel
voor Indië zou opleveren."
Zoowel de regcerlngs- als de oppositie
pers hebben instemming met den loop
van zaken betuigd. De Times (cons.)
heeft verklaard dat het geheele debat,
dat op Attlee's rede volgde, getuigde van
twee Britsche besluiten: ten eerste, om
de volle regecringsmacht op zoo kort
mogelijke termijn in Indische handen te
leggen en ten tweede: de volledige er
kenning van het recht der Indische be
volking, om haar eigen grondwet en haar
betrekkingen met andere volken vast te
stellen. De cene spreker na den andere
beaamde dit.
Do News Chronicle (lib.), Attlee's ver
klaring aanhalend dat hij hoopt, dat In
dië uit eigen vrijen wil besluiten zal in
Gisteren nog werd liet officieuze bericht
volgens hetwelk de Iraansche ambassade
te Washington aan het secretariaat van de
„Vereenigde Naties" een protest heeft
heeft overhandigd tegen de acties der
Sovjet-Itussische troepen in Iran, en welk
bericht wjj in ons blad van gisteren op
namen, ofifeieel bevestigd door een ver
klaring van Hussein Ala, den Iraanschen
ambassadeur te Washington, waarin deze
tevens bekend maakt dat h(J handelde op
instructies van Teheran.
Het protest bevat tevens een verzoek
om het geschil in den Veiligheidsraad te
doen behandelen. De tekst van de Iraan-
sche nota omschrijft de Iraansche grieven
twee hoofdpunten, n.l. het handhaven
der Sovjet-troepen op Iraansch grondge
bied, in strijd met het driemogendheden-
verdrag van 1942 en de inmenging der
Sovjet-Unie door middel van agenten, be
ambten en gewapende troepen in interne
Iraansche kwesties.
Op 8 Maart j.l. werd te Flensburg de
landarbeider Fritz Land gearresteerd, die
zich ontpopte als de beruchte Rudolf Höss,
de commandant van het kamp Auschwitz.
H(j legde na zijn arrestatie de meest op
zienbare bekentenis af die tot nu toe van
Duitsche oorlogsmisdadigers werd gehoord:
Hij bekende, in het tijdvak van Juni 1941
tot eind 1943 twee millioen menschen
naar de gaskamers te hebben gestuurd op
bevel van Himmler.
Op 2 Maart J.l. landden 3400 man der Kon. .Vod. Marine onder leiding van kapt.
ter zee Teteiilmrg op Kanoer-beueh op Hall. »-eii der schoonste eilanden der nn-lil-
pel. Kr word «wil seliot gelost. Id'.T.'s naderen in formatie de lenst. (P)
Het woord is aan.
Oscar Wilde:
De kunst begint eerst daar
waar de nabootsing eindigt.
afgetreden
Volgens Radio-Moskou is Kalinin, de
president van de Sovjet-republiek, op zijn
verzoek wegens ziekte ontheven van zijn
functie. Hij werd benoemd tot lid van den-,
hoogsten raad der Unie.
Vervolgens werd Nikolai Sjverniek tot
opvolger van Kalinin gekozen. Sjverniek
was tot nog toe eerste vice-voorzitter van
den hoogsten Sovjet en voorzitter van d?n
Volksraad.
Naar Reuter meldt, heeft de stafchef van
generaal Mallnofski, den Russischen opper
bevelhebber in Mantsjoerjje. bekend ge
maakt dat alle Sovjet-troepen zyn terug
getrokken uit het Mantsjoerüsehc gebied
ten Zuiden van Tsjangtsjorn, ongeveer
driehonderd kilometer ten Noord-Westen
van Moekdcn.
Eindelijk een oplossing
voor de schepen in Australië?
Volgens ANP verwacht men, dal het
bestaande geschil, waardoor 8 Nederland-
sche schepen verhinderd worden, met
dringend noodige levensmiddelen en me
dicamenten uit Australië naar Ned.-In
dië te vertrekken, nu spoedig zal worden
geregeld. De vakvereenigingen der ha
venarbeiders hebben er in toegestemd de
schepen tc laden, mits de Australische
regeering en de Nederlandsche autoritei
ten aan twee „waarnemers" toestaan de
schepen te vergezellen.
De voorgestelde waarnemers zijn de
advocaat J. V. Barry en de secretaris der
Australische vakverceniging van spoor
wegpersoneel J F. Chappie. Barry is een
van do voornaamste advocaten van
Australië, die reeds menige belangrijke
opdracht voor de regeering heeft uitge
voerd Chappie is een communist, die
echter over het algemeen het vertrou
wen van de leden der vakvereenigingen
geniet.
Indien het geschil geregeld wordt, zul
len voor het einde van deze maand min
stens vijf schepen Australië kunnen ver
laten.
Men acht het In Washington mogelijk,
dat Truman een direct appël zal richten tot
Stalin ten gunste van de eenheid der „Groots
Drie", aldus United Press.
I)e Bijzondere Raad van Cassatie heeft
in hoogste instantie uitspraak gedaan in
de zaak tegen ir. A. A. Mussert, die door
het B(jz, Gerechtshof te 's-Gravenhage
ter dood is veroordeeld wegens hulpver-
leening aan den vijand.
De Raad van Cassatie heeft het door
Mussert tegen de sententic van het Hof
ingestelde cassatieberoep verworpen.
Mussert is niet voornemens gratie aan tc
vragen.
Mussert maakte bij het binnentreden
een buiging voor het Hof, keek om zich
heen en scheen uiterlijk volkomen onver
schillig. Tijdens het voorlezen van het
vonnis loonde hij weinig interesse, al
hoewel zijn gezicht af en toe teekenen
vertoonde van innerlijke spanning. Toen
er door een fotograaf gefotografeerd werd
keek hij in diens richting. Bij het verlaten
van de rechtszaal draaide hij zich naar het
publiek cn glimlachte.
het Britsche Gemeenebest te blijven, heefl
opgemerkt dat het lidmaatschap van deze
vrije vereeniging van vrije volken geen
dwang oplegt. Het blad is van mcening
dat Indië er zijn eigen belang mee zou
dienen
De Daily Herald (lab.) heeft de overtui
ging uitgesproken, dat de verantwoorde
lijke leiders van alle bij deze zaak betrok
ken partijen weten dat men van het ver
leden alleen moet loeren en er niet over
gaan nakaarten. Nu Attlee vooropgesteld
heeft dat Indië niet alleen zijn eigen
grondwet moet vaststellen, maar ook be
slissen of het binnen of buiten hel Brit
sche Gemeenebest wil leven, is nog meer
aanleiding voor meeningsverschll wegge
nomen.
De Sunday Times (lib.) tenslotte heeft
ronduit gezegd, dat de misale naar Indië
veeleer met een nationaal dan met een
partij-mandaat vertrokken is.
Men moet dit alles niet met onze proble
men trachten te vergelijken. Er zijn groote
verschillen in oorsprong, ontwikkeling en
in wezen. Men moet ook erkennen dat uit
dit Britsche beleid een duidelijke tactiek
blijkt, om de toetreding van Indië tot de
British Commonwealth te bevorderen.
Maar dat is begrijpelijk. En in het alge
meen is dit optreden interessant en ook
leerzaam. Welk een eenheid! R- P-
I)c Nederlandsche regeering heeft zich
reeds verzekerd van leeningen tot een be
drag van 800 millioen van de 2000 mil
lioen, waartoe zü de Nederlandsche ver
tegenwoordigers had gemachtigd, aldus
deelde de minister van Financiën, prol.
Lieftinck, te New-York mede.
Over zijn verklaring betreffende de 11-
Na een flinke schep kolen op de
kachel te hebben gegooid, wilde juist
de familie Scholtcn in de Krim (Ov.)
cr omheen gaan zitten, toen de kachel
met een daverende knal uit elkaar
spatte. Een pan, welke erop stond,
was totaal verdwenen en in de woon
kamer was een groote ravage aan
gebracht. Men vermoedt, dat een
patroon van een vliegtuigkanon tus
schen de brandstof is geraakt. De
bewoners werden niet gewond.
cjuidatie van de Nederlandsche particu
liere tegoeden in de Ver. Staten, zeide
de minister: „Wanneer wij geen of slechts
onvoldoende leeningen kunnen krijgen, it
onze eenige toevlucht een liquidatie van
deze tegoeden."
De minister verklaarde, dat de cont i er-
natie op de Amstcrdamsche beurs over het
nieuws der liquidatie zeer begrijpelijk is,
maar dat men klaarblijkelijk de ernstige
financieele positie van Nederland nog niet
geheel duidelijk ziet en h(j zeide tenslotte,
dat wanneer er drastische maatregelen
noodzakelijk waren, de Ver. Staten eer
der bereid zouden /(Jn crcdicten te ver
leenen, wanneer die maatregelen inder
daad ook genomen werden.
Hedenmiddag geen
besprekingen te Batavia
De Nederlandsche cn Indonesische dele
gaties zouden heden om 16.30 uur plaatse
lijken tijd een ontmoeting hebben ten
huize van Sir Archibald Clark Kerr, doch
deze bijeenkomst is om onbekende rede
nen uitgesteld.
Op Timor is een nieuwe, politieke orga
nisatie „Pcrsotoean Democratie Indone
sia" (Democratische Unie van Indonesië)
gesticht, waarvan het ledental snel toe
neemt. De voorzitter daarvan heeft op
17 Maart in een vergadering zivi instem
ming betuigd met f'0 NcdcrlandsVe voor
stellen en zeide: „Men moet deze beschou
wen als de verwezenlijking van een de
mocratie, wolke voor den oorlog niet
heeft bestaan". De voorzitter sprak bo
vendien de hoop uit. dat de Nederlandsch-
Indische regeering in de overgangsperio
de den Indonesiërs in de meest ruime
mate gelegenheid zou bieden, zich op
zelfbestuur voor te bereiden.
Op Bali zijn twee Japanners gearres
teerd. die bezig waren wapens te over
handigen aan leden der jeugdbeweging.