Haarlems Dagblad
Nieuw Genootschap
Australië zal immigratie
Byrnes stelt
conferentie van vier
Breuk van Roemenië
met Franco
Resolutie van de Graanconferentie
„Anti-verspillingsacties" aanbevolen
Denemarken verwelkomt
zijn Koninklijke gasten
flOc .Jaargang No. 18299
Bureaux: Groote Houtstr. 93
en So'endaplein 37, Haarlem
IJmuiden: Kennemerlaan 154,
Telef. 5437.
Tel.: Administratie 10724. Expeditie 14825
HJIIPWH
1 .loo V
;.nfnjpjjit.nai>ona
Dlrectciii'-lloofd reda<
Robert Pcercboom
/.alerting 0 April tlUO
Uitgave Stichting Voorlichting
Abonnementen: p. week 31 ct.
per kwartaal f 4.—
Postgiro 273107.
Redactie 10600. Dir.-Hoofdred. 15054
HST Genootschap voor Internationale
Zaken heeft zijn oprichting per com
muniqué bekend gemaakt. De min of meer
formeele termen, waarin zulk een mede-
deeling vervat pleegt te zijn, verdienen
wel nadere beschouwing. Ook in dit blad,
waarin al zoo vaak gepleit is voor belang
stelling in de internationale politiek,waar
mee het Nederlandsche volk sterker dan
ooit tevoren gemoeid is en die spoedig
beslissingen zal brengen, waarvan ons
volksbestaan in de toekomst afhankelijk
zal zijn. Zij voert immers het beslissende
beleid in een moderne wereld, waarin
samenwerking der volken op ongekende
schaal tot stand zal moeten worden ge
bracht om haar te kunnen handhaven.
Velen beseffen dat. Voor den oorlog was
het moeilijk, de belangstelling van bree-
de kringen der bevolking voor interna
tionale aangelegenheden te winnen. Toen
gold een soort loome onverschilligheid,
gegrond op zulke overwegingen als: wij
blijven neutraal, wij doen toch niet mee,
wij zijn voor den vrede en dat is genoeg.
Deze slaperige apathie is verdwenen. Het
is al tc duidelijk geworden dat het niet
baat, te zeggen dat men neutraal is als
anderen zich daar niet aan storen. De
neutraliteit is dood. Het is nu ook tot
menigeen doorgedrongen dat het moeilij
ker is den vrede te verwerven dan den
oorlog, dat men werken moet om hem
te bereiken en wat nog moeilijker is
te behouden en dat het dus nutteloos
is te zeggen „ik ben ervoor" en verder
niets te doen. Niets te doen wil voor den
gewonen mensch zeggen: zich te onthou
den van belangstelling in de internatio
nale ontwikkeling, zijn geest onbeïnvloed
te laten door nieuwe verschijnselen, zich
vast te klampen aan verouderde begrip
pen en vooroordeelen.
In zeer breeden kring heerscht nu le
vendige. actieve belangstelling voor de
internationale ontwikkeling. De journalist
merkt dat dagelijks. Hij is zijnerzijds ge
neigd tot verwondering over het feit. dat
aan die belangstelling van officiëele zij
de zoo weinig tegemoetgekomen wordt.
Buitenlandsche Zaken zwijgt alsof wij
nog neutraal zijn. Voorlichting van an
dere zijde is schaarsch Nijpende vragen
omtrent de toekomst, die zoovelen zich
stellen, blijven onbeantwoord. De dag
bladpers is nog steeds gehandicapt door
papier-beperking tot een minimum, dat
haar slechts veroorlooft een klein deel
van haar onmisbare taak in een vrije
volksgemeenschap te vervullen. Hetgeen
een wezenlijke belemmering van het her
stel van ons land beteekent
Het verheugt mij dat dit nieuwe Ge
nootschap is opgericht. Het is geen ge
wone vereeniging, die een schoon en nobel
doel met uiterst beperkte middelen en
door toedoen van enkele bestuursleden,
die er een deel van hun vrijen tijd aan
geven, najaagt. Neen. Dit wordt een groot
ding, dat zijn Instituut voor Internationale
Zaken zal stichten. Het komt ontjer lei
ding van een deskundige directie met we
tenschappelijk geschoold personeel. Het
zal zijn eigen bibliotheek, zijn eigen docu
mentatiedienst (die reeds in wording is),
zijn vaste en incidenteele publicaties en
zijn studiekringen bezitten. Het zal ervoor
zorgen dat de Nederlandsche litteratuur
op dit gebied, die beperkt is want wij
waren lcelijk achterop bij vele landen
zal worden verrijkt. Het heeft nu reeds
een veertiental brochures over velerlei
onderwerpen aan deskundige schrijvers
in bewerking gegeven Daarvan is het
meerendeel voltooid; de verschijning is
spoedig te verwachten. Er komt dus wat
leven in de buitenlandsche brouwerij.
In zijn communiqué heeft het Genoot
schap verklaard dat het meer zal doen
dan ,,in wetenschappelijken geest de inter
nationale gebeurtenissen historisch en
feitelijk te beschouwen." Het zal zich niet
gedragen als een laboratorium, toeganke
lijk slechts voor ingewijden, dat af en toe
zijn vondsten aan de menigte prijsgeeft
Het „wil zich ook wenden tot het breede
publiek om dit voor te lichten, te onder
richten cn tot denken te zetten." Het is
voorts voornemens conferenties te beleg
gen cn samen te werken met soortgelijke
instellingen in het buitenland. Dat is er
al verscheidene rijk. Andere zijn, evenals
het Nederlandsche. in staat van wording.
Onder de vanouds bekende geniet het
Britsche Royal Institute gevestigd in
Chatham House te Londen, wel den groot
sten naam. Het heeft met groot succes de
studie van en de belangstelling voor in
ternationale zaken in Engeland bevorderd
en als dat land nu beschikt over mannen
met een zoo groote kennis van die zaken
en een zoo ruimen blik op het wereldge
beuren. als wij telkens waarnemen, is dat
voor een groot deel te danken aan den
deugdelijken grondslag, dien het Royal
Institute voor hun ontwikkeling geboden
heeft.
De regeering heeft doen blijken dat zij
het Genootschap met zijn Instituut gaarne
tot bloei ziet komen, door voor het eerste
jaar een belangrijke subsidie toe te zeg
gen Die heeft het ook wel noodig om snel
op gang te komen Maar het doel van het
Genootschap is. financieel geheel op eigen
boenen te staan. Het is van meening dat
de maatschappelijke samenleving het In-
«tituut geheel voor haar rekening zal
moeten nemen en daarom zal het een be
roep op veler 6teun en medewerking moe
ten doen. In het bestuur van het Genoot
schap en den Raad van Beheer van het
van Nederlanders
bevorderen
Een Australische delegatie, die onlangs
Europa bezocht om de mogelijkheid tot
immigratie van Europeanen in Australië
te bestudeeren, heeft aan het internatio
nale arbeidsbureau medegedeeld, dat zij
Nederland numeriek de krachtigste bron
voor immigratie heeft bevonden.
voor op 25 April te Parijs
Op 4 April j.l. heeft dc minister van
Buitenlandsche Zaken der V. S., Byrnes,
aan dc regeerlngen van Engeland, Frank
rijk en de Sovjet-Unie een voorstel ge
zonden tot het houden van een conferentie
der vier ministers van Buitenlandsche Za
ken op 25 April a.s. te Parijs.
Vrijdag heeft het Rocmecnschc ministe
rie van Buitenlandsche Zaken een com
muniqué uitgegeven, waarin wordt mede
gedeeld, dat de Roemeensche regcering
de diplomatieke betrekkingen met dc re
geering-Franco heeft verbroken en dat hel
Roemeensche legatie-personeel te Madrid
opdracht heeft gekregen naar Roemenië
terug te keeren.
Kiezers le Heemstede
Sinds 1037 i
..lm
gC*t©gCl
De voorloopigc Kiezerslijst te Heemstede
vermeldt 14883 kiezers. De laatste lijst van
1937 bracht het slechts tot 11.000. Een toe
neming dus van meer dan 35 pel Dit komt
door de verlaging van de leeftijdsgrens
de toeneming der bevolking.
N.Z.H. mag haar tarieven
niet verhoogen
Weekkaarten en abonnementen
op dc bnslijnen
Naar wij va# de zijde der N. Z H. verne
men. heeft de maatschappij geen toestem
ming gekregen, haar tarieven te verhoogen.
Behoudens enkele tarief-technische wijzi
gingen zooals het veranderen van de ta-
rlefgrenzen, zullen de bestaande vervoers-
prljzen voorloopig gehandhaafd blijven.
Omstreeks den eersten Mei zullen de
weekkaarten en de abonnementen ook voor
de buslijnen van de N. Z. H. weer Ingevoerd
worden.
Het woord is aan.
D r. A. M. M e e r 1 o o
Achter dc lichte spot ligt
vaak een diep hunkerend
verlangen.
Verzoekschrift afgewezen
Naar wij van de directie der N Z.H.T.M.
vernemen Is het verzoekschrift, dat eenlgen
tijd geleden door een aantal Hillegommers
tot deze maatschappij werd gericht over
„het verplaatsen van de halte Weeresteln"
naar „Patrimonium" afgewezen.
„Terwijl 2300 calorieën het gemiddeld
rantsoen vormt om een minimum van ge
zondheid tc waarborgen, komt 't rantsoen
slechts in enkele landen boven 1250 ca
lorieën uit en voor de stadsbevolking is
het cül'er nog ongunstiger. Zeker 20 mil-
liocn kinderen tusschen dc Russische
grens en het Kanaal zijn niet alleen zwaar
ondervoed, doch Ijjdcn aan tuberculose,
rachitis, bloedarmoede en alleélei andere
kwalen die voortkomen uit onvoldoende
voeding". Aldus verklaarde Herbert Hoo
ver, dc Amerikaansche adviseur in voed
selproblemen, die na een rondreis over
het continent thans op de voedselconfe-
rontie te Londen het woord voerde.
De voedselconferentie heeft tcnslottte
een resolutie aangenomen, die vijf punten
bevat en die bedoeld is om den oogenblik-
kelijken nood tc beperken, opdat honger-
cataslrophes uitblijven. Deze punten zijn:
Het uitmalingspercentage van rogge en
tarwe moet resp. op 90 en 85 worden ge
bracht, terwijl de mogelijkheid moet wor
den overwogen het percentage voor tarwe
eveneens op 90 te brengen. Alle daarvoor
in aanmerking komende landen moeten
dc vermenging van meel met andere
granen dan rogge tot 5 procent in over
weging nemen. Het gebruik van alle soor-
Prins en Prinses te Kopenhagen
Prinselijk l'iuir In Kopenhagen. Na do landing op het vllcg-
PHiimi-. Juliana. Prins Bomhard on Koningin Aloxundrlnu
(P)
Vrijdagmorgen om 10.50 uur /.(Jn Prinses
Juliana en Prins Bcrnhard te Kopenhagen
aangekomen. Het vliegtuig dat de Konink
lijke gasten naar «Ie Deensche hoofdstad
vervoerde, landde op het vliegveld Kustriip,
waar de begroeting door de Dcciisclio Ko
ninklijke familie plaats liad. Jhr. \V. F. van
I.cnnep, dc Nederlandsche gezant en zijn
echtgenoote, en vele dan.es en heeren
van het gezantschap waren mede aanwezig.
Omstreeks 11 uur landde het eerste vlieg
tuig met leden van het orkest van Edunrd
van Belnum. Kort daarop vertrokken de ko
ninklijke gasten ln gezelschap van dc Dccn-
schc koninklijke familie naar het slot
Amallënborg, waar 200 Nederlandsche kin
deren hun hooge landgenooten verwelkom
den. Een dertigtal Deensche Journalisten
overstelpte het prinselijk paar met vragen
over den wederopbouw van Nederland, de
verzetsbeweging en deigeiyke onderwerpen,
waarop door Prins en Prinses minzaam ge
antwoord werd. Een receptie cn een souper
besloten den eersten dag.
De verschillende Deensche bladen
wijden vele. enthousiaste artikelen aan
het Koninklijke bezoek aan Dencmnr-
Instituut. beide gepresideerd door prof.
mr. F M. baron van Asbeck, vindt men
vele namen van Nederlanders, die op in
ternationaal gebied belangrijke ervaring
hebben. B. P.
leen, het land dat zooveel deed ten be
hoeve van zijn kleinen broederstaat,
aan den mond van Rijn, Maas en Schel
de. „De National Tldende" heeft een
in het Nederlandsch gestelde wel
komstgroet opgenomen, waarin wordt
herinnerd aan den hechten band. die
ook tijdens de bezetting tusschen het
Nederlandsche volk en zijn Oranjehuis
bestond. Aan de huidige moeilijkheden
waarmede Nederland te kampen heeft
in verband met zijn overzecsche ge-
bledsdeclen, worden door eenlge kran
ten woorden van vertrouwen ln de toe
komst gewijd.
De „Berllngske Tldende" schrijft o.m.:
„De onmiddellijke grond van het bezoek van
het Kroonprinselijk paar ls het verlangen
om te danken voor de hulp. geboden, toen
Nederland ln nood was. Het blad ls ver
hcugd over het feit, dat „de kleine bljdragi
van Denemarken" gunstig ontvangen ls
„Polltlken" merkt op. dat de oorlog dc kleine
landen nader tot elkaar gebracht heeft.
Tlldens -het bezoek van liet Prinselijk
I'aar was een groote hartelijkheid van de
zijde «Ier Deensche bevolking op tc merken.
Kopenhagen vlagde uitbundig en vele eta
lages waren versierd met onze nationale
kleuren, de portretten van Prinses cn Prins
prijkten voor ontelbare ramen.
De Deensche koning lieeft Prinses Juliana
en Prins Bernard tot „Ridders van den oli
fant" benoemd. l-i«.
ten graan en aardappels voor andere
doeleinden dan de voeding moet tot een
minimum worden gereduceerd. Alle lan
den worden opgewekt „anti-verspillings
acties" op touw te zetten om het verlies
van voedingsstoffen en -waarden tegen te
gaan.
Hut Nederlandsch-Britsche
overleg
De besprekingen tusschen Sir Archibald
Clark Kerr en de Nederlandsche regee
ring zullen worden gehouden op het land
goed „De Hooge Veluwc" en beginnen
Dinsdag a.s. Aan deze besprekingen zal
worden deelgenomen door dr. Van Mook
en zijn adviseurs, de Indonesische dele
gatie en de ministers Schcrmerhorn, Lo-
gemann, Van Royen en Drees.
Aan het einde van de komende week
zal de Nederlandsche regcering dc ge
legenheid hebben met de Britsche regce
ring besprekingen tc voeren over de
voortzetting en voltooiing van de gealli
eerde taak in Ncderlandsch-Indië be
nevens over onderworpen die betrekking
hebben op de positie van Nederland, zoo
als die is ontstaan tengevolge van dc bc-
zettingsinaatrogelon in Duitschlund.
Deze besprekingen zullen vermoedelijk
op 12 en 13 April te Londen plaats hebben.
De Ronwavoiul
op den 3en Mei
De „Commissie Nationale Herdenking
19401945" maakt het volledige program
ma van de doodenherdenking aan den
vooravond van den Nationalen Feestdag,
dus op Vrijdagavond 3 Mei, bekend:
1 uur: vlaggen halfstok, 19.30 uur: al-
gemeene „stille omgang" naar oen plaats,
waar Nederlandsche verzetsstrijders den
dood vonden of begraven werden, (deze
plaats moet ongeveer 30 minuten gaans
van het aanvangspunt verwijderd zijn);
19.4530 seconden vóór 26 uur: klokgelui;
20 uur: 2 minuten volkomen stilte, dooden
herdenking. Te 's-Gravenhage zal een
plechtigheid plaats vinden, waarbij de
deelnemers denzelfden weg zullen loopem
als de eerste „18 dooden" van de Cellen
barakken (Oranjehotel) naar de Waal.s-
dorpsche duinen. Deze herdenking zal
door de belde Nederlandsche zenders uit
gezonden worden.
Het is gcwenscht, dat op den avond van
den 3en Mei geen openbare vermakelijk
heden plaats vinden cn dat alle verkoop-
lokalïtciten gesloten zijn.
S. Rijkeg
Wordt 15 April 70 jan»-.
Een bekend en verdienstelijk inwoner
van Heemstede, de heer S. Rijkcs. wordt
Maandag 15 April 70 jaar. Velen zullen
deze gelegenheid aangrijpen om te toonen,
dat zij zijn werk waardceren. Wij denken
allereerst aan zijn werk als raadslid. Toen
de heer Rijkes aftrad als directeur van
het water- en de lichtbcdrijven te Den
Helder en zich te Heemstede gevestigd
had, werd hij spoedig tot raadslid gekozen
voor de Liberale Staatspartij. Sinds Sep
tember 1927 heeft hij zitting in den raad.
Nu hij 70 jaar wordt, heeft dc heer
Rijkes het voornemen zich niet voor
de nieuwe verkirzingen beschikbaar te
stellen, zoodat hl) dan niet in den
nieuwen raad zal torugkeeren.
De heer Rijkes wijdt zich ook reeds 20
jaar aan hei werk van het Ned. Genoot
schap tot zedelijke verbetering van gevan
genen. Hij zit reeds 16 jaar in het alge
meen bestuur en doet veel voor het wertc
der rcclasseering
De 70-jarige zal op zijn feestdag receptie
houden van 3 tot 5 uur tc zijnen huize:
Heomsteedsche Dreef 268
Professor Oranje overleden
Hedennacht ls te Amsterdam ln den leer
tijd van 47 Jaar plotseling overleden Prof.
Dr. J. Oranje.
De overledene werd in 1930 benoemd tot
hooglecranr in het handelsrecht aan de
Vrije Universiteit te Amsterdam, als opvol
ger van Prof. Dr. P. S. Gorbrandy. Voorheen
was Prof. Oranje werkzaam als secretaris
van de directie der Philips fabrieken te Eind
hoven. Tijdens de bevrijding maakte hij deel
uit van hel College van Vertrouwensmannen,
later werd hij benoemd tot voorzitter '-s»
den Radloraad.
