Haarlems Dagblad
Truman eert zijn voorganger
Ji "U
Herscholing
„iRoosevelt's principes
zijn nog de basis onzer politiek
Accoord
in Londen bereikt
Franco's kansen in den Veiligheidsraad
Zonderling gedrag
van Arnold Meyer-
speurders
Het witte muisje
had een staartje....
uaa JooA d|nij anDsuiaiJOPH
3»i.tjnuij3i{sgojjoo wag j
>TaafgM|; No. 1830S
Bureaux: Groote Houtstr. 93
ea Soendaplein 37, Haarlem
IJmuiden: Kennemerlaan 154,
Telef. 5437.
Tel.: Administratie 10724. Expeditie 14025
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Zaterdag Cl v<wi»
Uitgave Stichting Voorlichting
Abonnementen: p. week 31 ct,
per kwartaal f 4.—
Postgiro 273107.
Redactie 10600. Dir.-Hoofdred. 15054
BIJ de weder-invoering van de parle
mentaire democratie in ons land zal
het noodig zijn dat een groot deel van het
volk daarin herschoold wordt. Dat blijkt
nu al. Want in dezen tijd wordt herhaal
delijk door menschen, soms groepen van
menschen opgetreden op een wijze, die
«net een behoorlijk geordende democratie
niets uitstaande heeft. Zij zijn geneigd
eigen rechter te spelen en handelen er
«naar op los. Ik zal geen opsomming gaan
geven van de vele zonderlinge vertoonin
gen van dezen aard, die wij nu al beleefd
hebben en die soms aan de Wild West, in
het algemeen aan anarchie doen denken
Het moet ieder weldenkend mensch met
sociaal gevoel duidelijk zijn, dat het op
deze wijze niet voort kan gaan. Ons huis
moet beter op orde gebracht worden.
Daartoe is het in de eerste plaats nood
zakelijk. dat een door het volk gekozen
en derhalve met volledig gezag bekleed
parlement verschijnt. Over vijf weken
zullen wij de nieuwe Tweede Kamer kie
zen, half Augustus zullen de nieuwe Sta-
ten-Generaal, Eerste en Tweede Kamer,
volledig in functie kunnen treden.
Misschien zal dan spoedig het besef tot
de ordeloozen doordringen, dat als men
den een of anderen maatregel afkeurt, of
bij de een of andere „instantie" zijn zin
niet kan krijgen, men niet eigen rechter
moet gaan spelen of er meteen maar zijn
werk bij neergooien, maar ordelijke wegen
bewandelen om tot oplossing van het pro
bleem te komen. Het zal daartoe evenwel
noodzakelijk zijn, dat parlement en regec-
ring het herstel van den rechtsstaat mei
kracht ter hand nemen. Want de uitingen
van wanorde, die zich nu herhaaldelijk
voordoen, zijn niet alleen aan naweeën
van den bezettingstijd te wijten maar ook
aan het feit, dat op zoo menig gebied on
zekerheid heerscht. Rustige menschen
schudden het hoofd en wachten beter ont
wikkeling af. Minder evenwichtigen sprin
gen uit de band, blijkbaar dikwijls in de
gedachte: wij zullen het zelf wel eens
even opknappen. In de maanden kort na
de bevrijding, toen het publick nog voor
namelijk vervuld was van zijn materleele
zorgen, deed dit alles zich veel minder
gelden. Nu heeft de aandacht van velen
zich veel sterker geconcentreerd op andere
zaken.
Er is een krachtig en toenemend ver
langen naar verbetering In toestanden,
waarin het kennelijk hapert, bij allen die
een ontwikkeling langs regelmatigen weg
wenschen. Het wekt bezorgdheid dat nog
geen ingrijpende besnoeiing der staatsuit
gaven is toegepast, dat geen krachtige be
teugeling van de bureaucratie en aanzien
lijke vermindering van den omvang van
het nieuwe ambtenarencorps aan de orde
zijn gesteld, dat nog geen vooruitziend
beleid ten aanzien van de zuivering, die
aan duidelijke grenzen en mormen gebon
den moet worden en zich tot de werkelijk
ernstige gevallen bepalen, Is geformu
leerd. Men krijgt den indruk dat een re
geering, die op het parlement zou steu
nen, zooals dat in de democratie het ge
val is. een beleid zou voeren dat vaster
van lijn. resoluter in het bestrijden van
misstanden en bovendien in beter over
eenstemming met de wenschen des volks
zou zijn.
Het volk zal weer moeten gaan inzien
wat de regelmatige, geordende werking
van een democratisch régime beteekent en
het gezag van dat régime hebben te aan
vaarden. Het is te betreuren dat het, nu
het Noodparlement in zoo vele belangrijke
zaken door de regeering wordt genegeerd,
in dezen tijd de gelegenheid mist om in de
parlementair-democratische sfeer te wor
den ingeleid. Die houdt in dat men met
de oppositie regeert, waarmee ik bedoel
dat men het bestaan van haar Invloed in
den lande en in het parlement aanvaardt.
Wie de diepere overtuiging van een ander
niet als de zijne kan aannemen, behoort
haar niettemin, als die andere een goed
Nederlander is. te respecteeren en boven
dien de mogelijkheid te erkennen, dat zijn
inzicht in bepaalde zaken wel eens hel
beste zou kunnen zijn, al kan men zijn
principes niet deelen. Dat is democratie.
Volkomen verkeerd is, wat sommige men
schen in dezen tijd doen: hun tegenstan
ders beschimpen of zelfs verdacht maken.
De democratie verlangt een mate van ver
draagzaamheid en eerbipd voor de eerlijke
overtuiging van anderen en ook een in
zicht dat aantoont, dat men zelf zeker
niet in alle omstandigheden de wijkheid
in pacht heeft en van zijn politieke tegen
stander» iets kan leeren, waaraan het in
ons land opvallend hapert.
Van Engelschen en Amerikanen valt
voor ons, %vat toepassing der democratie
betreft, veel te leeren. Als men er in
tekort schiet moet men dat niet haar
wijten, maar aan de wijze waarop men
haar toepast. Engeland en Amerika heb
ben in de zwaarste beproevingen wel
bewezen, hoe krachtig en welgeslaagd be
wind zij ermee voerden. Maar daar is
Inzicht, begrip en ook zelfverloochening
voor noodig en de wil om de belangen
van het geheel, waar dat noodig is. bo
ven eigenbelang en voorkeur te doen
gelden.
Er zal veel aan herscholing in de
democratie moeten worden gedaan. Door
boeken en brochures, lezingen en voor
drachten. En natuurlijk door de kranten,
die er wel in de eerste plaats voor aan
gewezen zijn: mits zij in staat gesteld
worden het papier te koopen, noodig om
haar taak naar behooren te vervullen.
R. P.
Tijdens een indrukwekkende plechtig
heid heeft president Truman Vrijdag in
het Hvdepark te New-York bg het graf
van wjjlen president Roosevelt een her
denkingsrede uitgesproken, waarin hU
zijn grooten voorganger eerde als de red
der der beschaving, als hoedanig Roose
velt door de gewone menschen over de
gehcele aarde zoowel ais door hun leiders
en staatslieden wordt erkend.
„In het uur van de groote crisis", aldus
Truman, „gaf Franklin Delano Roosevelt
het Amerikaansche volk nieuwe hoop, be
lichaamd in de vooruitstrevende en
meiLschlievende beginselen van de New
Deal. Voor deze principes heeft president
Roosevelt gevochten en wij, die na hem
het werk voortzetten, zullen voortgaan
met daarvoor te strijden.
Op het buitenlandsche terrein was pre
sident Roosevelts leidende gedachte, dat
deze natie als een goede nabuur een ac
tieve, intelligente en constructieve rol in
de wereld-aangelegenheden moet spelen.
Hij zag duidelijk in, dat wij niet kunnen
voortgaan geïsoleerd van andere naties te
leven. Hij wist, dat wat in andere wereld-
deelen gebeurt, het welzijn van ons land
moei raken.
Hij erkende bovenal dat onze hoop voor
de toekomst der beschaving, voor de toe
komst van het leven zelf lag in het suc
ces van de Vereenigde Volken. Hij erkende
niet alleen de waarheden, hij was vast
besloten daaromtrent iets te doen en hij
deed dat.
Zijn buitenlandsche politiek vereischte
een eerlijk, sympathiek en vastberaden
optreden jegens de andere leden van het
gezin der naties, Terzelfdertijd hield zij
een erkenning in van onze verplichtingen
legens de hongerenden en de dakloozen
van andere landen. Zij erkende de heilige
plicht van dit land jegens de naties, die
verzwakt werden in den strijd op leven en
dood tegen de tyrannie".
Nieuwe belofte.
Voortgaande zeide president Truman
dat de Vereenigde Staten vastbesloten
zijn voor deze beginselen van internatio
nale samenwerking met alle kracht te
strijden, en alles te doen wat mogelijk Is
om de Vereenigde Volken tot een sterke,
levende organisatie te maken. „De prin
cipes van Franklin Roosevelt vormen nog
de basis van onze politiek", aldus Tru
man. „en fundamenteel blijven zijn doel
stellingen onveranderd de onze. Moge
God ons de wijsheid geven om voort te
gaan naar den trant van een groot we
reldburger en een groot Amerikaan:
Franklin Delano Roosevelt".
Over terugtrekking der
Britsche troepen van Java
Tusschen de Britsche en Nederlandsche
staatslieden is volgens Reuters diploma
tieke correspondent algehcelc overeen
stemming over het programma voor het
terugtrekken van de Britsche en Br.-In
dische troepen van Java bereikt. De be
sprekingen van Vr^dagmiddag duurden
slechts drie en een half uur. Men gelooft
dat aan alle zijden optimisme bestaat aan
gaande den uitslag van de Ncderlandsch-
Indonesischc onderhandelingen. welke
volgende weck in Den Haag zullen be"
ginnen.
De spoed, waarmede het accoord over
de Britsche troepen tot stand is gekomen,
wordt door politieke waarnemers te Lon
den voor een groot deet toegeschreven
aan de uitstekende persoonlijke betrek
kingen tusschen de Britsche en Neder
landsche ministers, welke dateeren van de
vroeger in dit jaar op Chequers gevoerde
besprekingen.
Hedenochtend zullen ook nog besprekin
gen worden gevoerd, maar men neemt
aan, dat deze van secundair belang zullen
zijn en betrekking zullen hebben op kwes
ties, verband houdende met de bezetting
van Dultschland.
De „Tabinta"
Het motorschip „Tabinta" wordt Zon
dagmiddag te IJmuiden verwacht. De zich
aan boord bevindende repatrieerende
landgenooten zullen Maandagmorgen de-
barkeeren.
Als gevolg van een tusschen de dagbla
den getroffen regeling, ter verzekering
van een billijke papicrverdeeling, ver
schijnt ons blad, uit hoofde van zijn for
maat, heden In een omvang van 8 pagina's.
Het woord is aan.
Napoleon:
Als men krachtig, aanhon-
dend wil slaagt men altijd.
Ik Delftx-he Studenten Carousel Ver. organiseerde voor liet eerst weer haar
bekenden jaarlljkfolien rit naar Meyendanl, waarvoor zeer veel t>o!aiigftteUine be
stond. De ruiterstoet In de fraaie omgeving van den Hang, (P)
Maandag zullen de discussies in den
Veiligheidsraad over de Spaansche aan
gelegenheid beginnen en ofschoon er
weinig kan worden voorspeld ten aan
zien van de definitieve beslissing die
de raad in deze kwestie zal nemen,
kan toch met zekerheid worden aan
genomen dat de vraag: „al of niet een
directe actie tegen Franco" zal worden
beantwoord door Engeland en de Ver
eenigde Staten, daar de meerderheid
van stemmen van deze twee delegaties
afhangt.
Het zal voornamelijk liggen aan de
onthullingen en de motieven die de
Poolsche delegatie naar voren brengt,
waartoe Engeland en Amerika zullen
beslissing voorbehouden. Van Rusland,
voorzichtige politiek en verklaren zich
alleen maar bereid de Poolsche aan
klachten aan te hooren, terwijl zij hun
beslissin voorbehouden. Van Rusland,
Frankrijk en Mexico kan worden aan
genomen dat zij het met een actie van
de UNO tegen Franco zonder meer eens
zijn. Wat Nederland, Australië, Egypte
en Brazilië zullen doen is niet te voor
zien. terwijl China geacht wordt over
te hellen naar het kamp der voor
stemmers, daar de Chineescke regee
ring het Franco-regiem nooit erkend
heeft.
Franco houdt voet bij stuk
Vrijdagavond heeft de Spaansche
ministerraad vergaderd om de Poolsche
demarche bij den Veiligheidsraad on
der het oog te zien en na afloop werd
een nota uitgegeven, waarin „de onzin
nige klacht van den Poolschen afge
vaardigde dat Spanje een bedreiging
voor den wereldvrede vormt" wordt
verworpen als „absoluut onjuist".
Verder maakt de nota het besluit van
de Spaansche regeering bekend tot het
uitnoodigen van een technische onder
zoekcommissie bestaande uit delegaties
van de landen waarmede Spanje
vriendschappelijke betrekkingen onder
houdt en die een vertegenwoordiger bij
de UNO hebben, voor een rondreis
door Spanje, waarbij fabrieken en on
derzoekcentra vrij mogen worden be
zocht om de volkomen onjuistheid van
de beschuldigingen betreffende atoom-
bomfabricage door Duitsche geleerden
aan te tooncn. Deze permissie wordt
verleend op voorwaarde dat de uitslag
van het bezoek zal worden gepubli
ceerd.
De speurtocht, die naar liet verblijf
van Arnold Meyer en in het Zuiden van
het land werd ondernomen door twee
hulprechercheurs van de I'. R. A., in
samenwerking niet een journalist, heeft
tot gevolg gehad dat deze beide hulp
rechercheurs zijn ontslagen.
De beide hulprechercheurs, die bij de
P. R. A. te Amsterdam gedetacheerd
w-aren, hebben anderhalve week geleden
hun chef mr. J. P. Engels, medegedeeld,
dat zij een tip hadden gekregen betref
fende Arnold Meyer en van den chef
de toestemming ontvangen hem op te
sporen. Dat zij daartoe echter buiten
hun rayon zouden moeten gaan, hebben
zij niet gemeld.
Woensdag j.l. kwamen de heeren te
rug in Amsterdam en mr. Engels vroeg
hen naar hun bevindingen. De beide
heeren weigerden toen hun oppersten
chef eenige inlichtingen te verstrekken.
Zij beweerden tot geheimhouding ver
plicht te zijn en beriepen zich voorts op
een regeeringsopdracht. Mr. Engela
heeft hun daarna gelast al hun bevin
dingen in een proces-verbaal neer t«
leggen.
Een der beide hulpredhercheurs
vroeg daarop, wat er met hem zou
gebeuren, indien hij weigerde zijn
bevindingen op papier te zetten.
„Dat beteekent onmiddellijk ont
slag", antwoordde mr. Engels. „Dan
weiger ik", antwoordde de hulp
rechercheur, waarop hij met zijn
collega inderdaad is ontslagen.
(A.N.P.)
Zooals wij reeds in ons nummer van
Woensdag j.l. vermeldden, werd de tweede
tenor van de Amsterdamsche Opera, Chris
Reumer Dinsdagavond vlak voor de voor
stelling ontvoerd en eerst in de Haar
lemmermeer losgelaten.
Het feit, dat een vorige uitvoering van
de Amsterdamsche Opera verstoord werd
door het loslaten van witte muizen in de
zaal zette de Amsterdamsche politleher-
sens aan het werk. De witte muizenman
nen waren twee chauffeurs van Volks
herstel en hun signalement was bekend.
Chris Reumer had de gezichten van zU«*
kidnappers eveneens goed in zich opge
nomen en zoo kon de laatste schakel in
den ketting dezer wandaad gelegd worden.
De directie van Volksherstel te Am
sterdam, uiteraard volkomen verrast, ver
leende alle mogelijke medewerking. De
twee chauffeurs konden Vrijdagmorgen
gearresteerd worden
Hitler-Jugend
„De Groene Knop"
350 leden der voormalige Duitsche
Hitler-Jugend organisatie zijn in de
Fransche bezettingszone gearresteerd
onder beschuldiging, getracht te heb
ben de nationaal-socialistische jeugd
organisatie te doen herleven met het
doel, sabotagehandelingen en aansla
gen te plegen togen de bezettende
macht en de verstandhouding tusschen
de geallieerden onderling te vertroe
belen.
De illegale organisatie van deze
groep was nog in het eerste stadium
toen zij werd ontdekt en door massa-
arrestaties onschadelijk gemaakt. De
leden van den bond waren herkenbaar
aan een speld met groenen knop, die
zij op hun jas droegen. Dank zij de op
lettendheid en de nauwgezette contro
le is aldus verhinderd dat deze groene
knop kon ontluiken tot een gewas, dot
den geallieerden over het hoofd had
kunnen groeien.
Nieuwe overeenkomst
Rusland—Cliina
Naar (het Chincesche persbureau „Cen
tral News" meldt. Is tusschen de Chinee-
sche centrale regeering en den stafchef
van de evacuccrende Russische troepen
een belangrijke nieuwe overeenkomst tot
stand gekomen ten aanzien van het hand
haven van de orde in Mnntsjoerlje.
PARTIJ VAN DE VRIJHEID.
In een vergadering Is een afdeellng Zand-
voort van de Partij van de Vrijheid opge
richt, onder voorlooplg voorzitterschap var
Dr. C. A. van Pinassen. Een definitief be
stuur zal op een binnenkort te houden le
denvergadering worden gekozen. Het voot -
loopig secretariaat wordt waargenomen d-«»i
G. Tates, Zandvoortschetaan 10, te Zandvooi t.