Haarlems Dagblad
i
Lord Keynes
Moeilijke problemen
op de Parijsche conferentie
50.000 ton Duitsche
scheepsruimte
L
Geïnterneerden in Batavia gearriveerd
Indonesiërs weer
huistoe
wnaiNao lSNnx swaiavvH j
3?jlïpi833f) j
poispjoou OP ui puiojpajiiuiej
Boo .Tftareramcr Wo. tfi.HS
Bureaux: Groote Houlstr. 93
en Soendaplein 37, Haarlem
IJmulden: Kennemerlaan 154,
Telef. 5437.
Tel.: Administratie 10724. Expeditie 14825
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Pccrebooni
Doiulpulng 25 Afyrtl UMB
Uitgave Stichting Voorlichting
Abonnementen: p. week 31 ct.
per kwartaal f 4.
Postgiro 273107.
Tel.: Redactie 10600. Dir.-Hoofdred. 15051
OP Eersten Paaschdag stierf, 62 jaar oud,
in het Engelsche dorp Tilton in het
graafschap Sussex een der grootste figuren
die Engeland in deze eeuw heeft voortge
bracht. De Times heeft van hem getuigd
dat men, om een econoom te vinden van
even groote beteekenis en invloed, tot
Adam Smith terug zou moeten gaan De
Manchester Guardian zegt dat hij meer
was dan een groot Engelschman: een groot
Europeaan en wereldburger. Dat is wei de
hoogste lof. die men een man voor zijn
maatschappelijke activiteit kan schenken.
In dezen tijd leeren wij dat beter beseffen
dan ooit te voren. Er zijn weinig kenmer
kende Europeanen en weinig karakte
ristieke wereldburgers, zelfs zonder dat
men het distinctief groot" aan hen ver
bindt. Nationalisme overheerscht en be
perkt nog steeds.
John Maynard Keynes, die vier jaar ge
leden wegens zijn verdiensten in den adel
stand werd verheven met den titel Baron
Keynes of Tilton, was een man van een
wonderbaarlijke veelzijdigheid en werk
kracht. Het is niet mogelijk in den minie
men omvang van de kleinste kranten in
Europa de Nederlandsche ruimte te
vinden voor een overzicht van zijn werk
zaamheden op economisch gebied. zijn
publicaties en zijn nieuwe denkbeelden,
die de economische wetenschap in de ge-
heele wereld hebben beïnvloed. Als ik
herinner aan zijn aftreden als lid der Brlt-
sche delegatie bij de Vredesconferentie te
Parijs in 191,9, gevolgd door de publicatie
van zijn boek De Economische Gevolgen
van den Vrede", waarin hij uiteenzette dat
het noodlottige stelsel der herstelbetalin
gen de heropneming van Duitschland in
het Europeesche economische bestel zou
verhinderen hetgeen bewaarheid werd
en zijn bestrijding van den gouden stan
daard noem. die dit stelsel in discrediet
bracht, heb ik slechts een paar punten ge
noemd, die op zijn directe bemoeiingen
met de practijk duiden
Zij brengen mij tevens weer op den weg
van 7.ijn veelzijdigheid. Want deze won
derlijk-begaafde man. van origine kamer
geleerde en theoreticus, ontwikkelde zich
daarnevens als een niet minder groot
practicus. Hij was de steun en toeverlaat
van een reeks Kanseliers van de Schat
kist en de voornaamste gedelegeerde bij
ettelijke internationale economische con
ferenties. Veertien dagen geleden keerde
hij uit Amerika terug na zijn laatste on
derhandelingen over de Amerikaansche
leening aan Engeland. Sinds z.es jaar leed
hij aan een zwakke gezondheid, die hem
niet beletten kon met onverminderde
energie voort te werken
Behalve economisch geleerde en groot
zakenman was Keynes een buitengewoon
knap psycholoog. Dit verklaart ongetwij
feld zijn succes. De economie moge dan
onder de exacte wetenschappen gerang
schikt worden, velen hebben niettemin in
den loop der jaren begrepen, dat men
haar niet tot practische resultaten kan
voeren zonder met een bijzondere intuïtie
en een diepgaande kennis van de men-
schelijke natuur gezegend te zijn. Kcyncs
bezat, deze gaven Zij hadden tengevolge
dat hij er niet tegen opzag, vaak zijn in
zicht en koers te wijzigen, hetgeen hem
een zekere faam van onstandvastigheid
bezorgde, maar toch zijn wetenschappe
lijke reputatie niet aanstettc. omdat hij
telkens weer juist gezien bleek te hebben.
En zijn menschenkennis had hij geenszins
alleen in de kringen der economie opge
daan. want hij verkeerde niet minder
ja, zelfs liever in artistieken en litte-
rairen kring. Zelf had hij op biografisch
gebied werk van bijzondere letterkundige
waarde verricht. Zijn artistieke voorliefde
ging vooral naar de schilderkunst en naar
het ballet uit. Die laatste belangstelling
was bevorderd door zijn huwelijk (in 1925)
met de vermaarde danseres Lydia Lopo-
kova, prima ballerina van het Russische
ballet Diaghileff. Het was een zeer geluk
kig huwelijk. De Times releveert dat een
oude vriendin der familie Keynes, mrs.
Marshall, ervan getuigde als van „het
beste dat Maynard in zijn leven tot stand
heeft gebracht" en noemt Lady Keynes
als zijn trouwe, onvermoeide verpleegster
in de jaren, waarin ziekte hem trof.
Er zijn weinig deugden, die de Engel
sche bladen in Lord Keynes niet erken
nen. Zij schetsen hem als een man, die
vervuld was van het lot der menschhcid
en haar steeds trachtte te helpen. Poli
tieke begrensdheid was hem vreemd. Zelf
liberaal, bood hij zijn diensten gaarne
met volle toewijding aan iedere regeering
aan. De laatste Kanselier van de Schat
kist die hem dankbaar herdacht heeft is
de huidige, de Labour-minister Hugh
Dalton. Hij was een moedig, trouw en
humaan mensch. een goed zoon zijn
ouders overleven hem. merkwaardiger
wijze, beiden een goed vriend en een
onvermoeid helper voor veelbelovende
jongeren Zijn brillante geest maakte hem
in gezelschap tot een schitterend causeur,
maar deze gave'leidde ertoe dat hij in zijn
jongere jaren meermalen in conflict kwam
met menschen. wier hol gepraat of tn
heid van gedachte hem tot scherpe w>
den prikkelde. In die jaren maakte hij
zich daardoor vijanden. Later werd zijn
critiek milder.
Het is niet doenlijk een volledige lijst
te geven van de functies, die hij geduren
de korter of langer tijd vervulde. Een
korte opsomming teelcent zijn wonderlijke
veelzijdigheid en werkkracht: hoofdredac
teur van het Economie Journal, president
Engelsch-Russische
tegenstellingen en
Fransche bemiddeling
De bijeenkomst van de ministers van
nuitenlandsche Zaken der vier groote mo
gendheden te Parys, die vandaag zal be
ginnen, heeft stof geleverd voor talrijke
voorbeschouwingen, die alle tot de con
clusie komen, dat deze conferentie van
groote beteekenis zal blijken voor de
toekomstige betrekkingen tusschcn de ge
allieerden onderling en voor de politieke
verhoudingen in Europa.
DE RUSSISCHE EÏSCIIEN
Het lot der Italiaansche koloniën, dal
het kader van het vredesverdrag moet
worden bepaald, heeft Rusland lijnrecht
tegenover de Engelschen en Amerikanen
geplaatst. Rusland eischt voor zich hèt
trusteeschap over Tripolitanië op de
Britten verzetten zich daar hardnekkig
tegen en de Amerikanen staan een ge
mengd trusteeschap gedurende tien jaar
r, waaruit mag worden geconcludeerd
dat ook zij tegen den Russischen eisch zijn
gekant. Frankrijk, dat volgens verklarin
gen van Bidault naar de conferentie gaat
als bemiddelaar, zal voorstellen de Ita
liaansche koloniën onder beheer der Ita
lianen zelf te stellen om zoodoende noch
den een noch den ander te steunen.
De van Italië te vorderen herstelbeta
lingen vormen eveneens een kwestie van
meeningsverschil.
BRITSCHE OMZWENKING.
Het vraagstuk van de regeling der Duit-
he economie zal op de Parijsche confe
rentie een warm dispuut ontketenen, daar
de Britsclic plannen onmogelijk bij Rus
land en Frankrijk in den smaak kunnen
Zooals wij reeds vermoedden, zijn de
eersje mededcelingen omtrent de Duit
sche scheepsruimte. welke aan ons land
als vergoeding voor de in den oorlog ge
leden schade is toegewezen, onjuist ge
bleken. Nederland verloor ll/z millioen
ton en volgens de thans beschikbare ge
gevens zal ons land 6.59% van 769.000 ton,
dus ongeveer 50.000 ton, als vergoeding
krijgen, dus ongeveer 3% van het wer
kelijke verlies. Hoeveel schepen wij zul
len krijgen, is nog niet bekend. Dat zal
het geallieerd bureau nog moeten uit
maken
Jubileum Haarlemsche Drogisten
24 April 1926 werd de afdeeling Haar
lem en omstreken van de ondervakgroep
Détailhandel in Drogisterijartikelen opge
richt. Woensdag vierden de Haarlem
sche drogisten dus een 20-jarig jubileum
en dit is op toepasselijke wijze in Hotel
De Leeuwerik herdacht. Een aantal ga
pers completeerde de feestelijke aanklee
ding van de zaal, waarin 's avonds een
geslaagd cabaretprogramma werd gegeven
met bal na tot 2 uur.
Overvloed van bloemen getuigde van
de veelzijdige belangstelling, die er voor
dit jubileum cn de drukke receptie be
stond. Tijdens het feestdiner werd de
feestcommissie, bestaande uit de heeren
P. van Gasteren, H. Kooij en C. M Goe-
zinnen, voor haar toegewijden arbeid een
geschenk aangeboden Hoogtepunt van de
viering was de huldiging van den heer J.
Spaander, die gedurende alle 20 jaren het
voorzitterschap van de afdeeling met
trouw en Ijver heeft bekleed. Hij kreeg
een schilderij, en mevrouw Spaander een
fraai bloemstuk als bewijs van dankbaar
heid aangeboden.
vallen. United Press meldt namelijk dat
Bevin het voornemen heeft, niets meer of
minder dan een herziening van de onlangs
tot stand gekomen viermogendheden-over-
eenkomst voor te stellen. Dit bctcckcnt
dat Engeland de vastgelegde richtlijnen
van het geallieerde beleid wil loslaten en
de oorspronkelijke afspraken over de
liquidatie der Duitsche industrie niet uit
voerbaar acht.
De reden van deze Britsche omzwenking
moet worden gezocht in de toenemende
protesten der Britsche bevolking tegen de
zware belastingen, die voor een deel ver
oorzaakt worden door de enorme bezet-
tingskosten. Engelahd brengt voor de be-
Rusland zal zich waarschijnlijk hevig
verzetten tegen deze annulecring van af
spraken.
Gevangenisopstand
bedwongen
De oproerlingen uit de San Vittore ge
vangenis te Milaan hebben zich nu allen
overgegeven en de politie deelt mede, „de
situatie onder controle te hebben". Onder
de bijna drieduizend gevangenen, die zich
overgaven, bevond zich een neef van
Mussolini, die door dc politie naar het
ziekenhuis is gestuurd omdat zijn mede
gevangenen hem letsel hadden toege
bracht „vanwege zijn gehate naam". Ze
ven gevangenen lieten in den strijd het
leven, vele werden gewond. (U. I'.)
16 Nederlanders in October 1945
gedood
De voorlichtingsdienst van de Ned.-In
dische regeering deelt het volgende m'ide:
„Het is thans bijna zeker, dat de zestien
Nederlanders, die in October 1945 dooi
de Indonesische autoriteiten te Poerwo-
redjo (Midden-Java), waren gearresteerd
eenige dagen later tijdens hun transport
naar Magelang zijn vermoord".
De NIjiiiecgx'lio schooljeugd, door Haarlem.-*-lie kameraden begeleid,
optoolil door Haarlem.
Hedenmorgen is de eerste trein met 700
geïnterneerden, meest Indo-Europeanen
uit het kamp te Cheribon in Batavia ge
arriveerd.
De vreugde over den behouden terug
keer van deze geïnterneerden, die als
eersten in het kader van het nieuwe eva
cuatieschema in dc geallieerde zóne zijn
aangekomen, werd getemperd door het
feit, dat 250 geïnterneerden nog steeds in
Cheribon verblijven, n.l ongeveer 150
mannen, allen tusschcn 16 en 20 jaar, en
circa 100 vrouwen, die geweigerd hebben
van hun cchtgcnooten gescheiden te wor
den. Toen verslaggevers van Aneta te
Klender, 16 KM van Batavia, in den trein
stapten, z.agen zij, hoe dc geïnterneerden
een zucht van verlichting slaakten bij het
zien van dc eerste Nederlandsche soldaten,
mannen van de derde compagnie, achtste
regiment infanterie.
Dc soldaten deelden In dc enkele oogen.
van een groote levensverzekering-maat
schappij, organisator van het Camargo
Ballet, stichter van het Arts Theatre te
Cambridge, president" van de Arts Coun
cil (letterlijk: Kunst-Raad), directeur van
de Bank of England, president-commissaris
van The New Statesman and Nation, lei
der van de Britsche delegatie te Bretton
Woodshet is een grillige greep uit een
lange lijst. Als bibliophiel bracht hij een
merkwaardige verzameling manuscripten
van Isaac Newton bijeen. Zijn heele leven
was hij een geestdriftig verzamelaar van
boeken en manuscripten.
Ik zou willen besluiten met een hoofd
punt. Keynes heeft als econoom veel ge
daan voor de bestrijding van dc werkloos
heid en de overtuiging ingang doen vin
den, dat oude opvattingen daaromtrent
geen steek hielden en men moest handelen
op den grondslag, dat voor ieder een
monschwaardig bestaan te verzekeren was.
Zijn arbeid ook in die richting overleeft
hem En hij dacht en werkte in de sfeer
van internationale samenwerking.
Dc dood van dezen man is een verlies
voor de menschhcid. Men moet er met
dankbaarheid aan toevoegen dat hij haar
verrijkt heeft met nieuwe inzichten, die
zullen blijven doorwerken en door zij-
beste leerlingen verder worden ge
dragen. R- P
Niet opgegeven
textiel
Naar wij vernemen is door den Crisis
Controle Dienst geconstateerd, dat de
firma van M. in de Groote Houtstraat
te Haarlem een groote partij textiel-
goederen had die niet waren opgege
ven aan het rijksbureau. Op deze goe
deren is beslag gelegd. Het waren voor
al lakens en sloopen, als ook vitrages.
Uit het feit. dat er geen behoorlijke re
gistratie der voorraden was gehouden,
werd door den C. C. D. afgeleid, dat
het de opzet was deze artikelen buiten
de distributie te houden. Aanvankelijk
waren de eigenaar en zijn winkelchef
aangehouden, maar naar de Justitie
ons mededeelde zijn ze, nadat oro-
ces-verbaal was opgemaakt, in vriiheid
gesteld.
Herziening
onderwijzerssalarissen
Op lirt landelijk congres vooi vernieuwing
van het onderwijs heeft minister prof. dr. f».
v. d. Leeuw verklaard, dat de lierz.lenlni; van
het salaris van het onderwijzend personeel
vóór de lier/.lenlng van liet algemeen bezol
digingsbesluit zal gaan. Tevens zal bet nog
In aanmerking komen voor het z.g. Inva-
slegeld.
Ds. J. C. MARIS
Op Donderdag 2 Mei zal Ds. J. C. Marls
van Oud-Beyerland zijn Intrede doen bij de
Chi Oeref. Qem, van Haarlem-Noord, na
den' avond te voren te ztJn bevestigd door
Da. D. Ileiistra, van Brook op Langendljk.
blikken, dat de trein stopte met kwistige
hand sigaretten uit. Velen van deze ge-
interneerden bevonden zich thans voor
het eerst in vrijheid sinds vier jaren.
De drie leden van tiet kabinct-
Sjalirir, die besprekingen hebben ge
voerd met dc Nederlandsche regcerlng,
zijn hedenmorgen naar Batavia terug
gekeerd Volgens Reuter „in ccnigszins
pessimistische stemming". Naar men
volgens dit j>ersbureau aanneemt, zijn
de verwachtingen, die zij op hun reis
naar Nederland koesterden, dat men
goede vorderingen zou maken in de
richting van een overeenstemming, niet
in vervulling gegaan.
Men denkt echter, dat dit op geen
enkele wijze afbreuk zal doen aan dr
onderhandelingen te Batavia. welke
voor deze besprekingen in Nederland
werden onderbroken. Het kernpunt
van verschil moet nog steeds zijn de
principieele kwestie van de erkenning
van de IndonesLsche republiek.
Reuter voegt hieraan toe, dat men
den indruk heeft, dat de Indonesisoho
afgevaardigden te kennen hebben ge
geven, dat zij reeds een begin hebben
gemaakt met het opbouwen van een
republikcinsch rcgecringsapparaat en
dat zij daarvan geen afstand kunnen
doen. Tezelfder tijd echter neemt men
aan dat zij de vrees koesteren, dat. in
dien het zou komen tot een openlijk:
militair optreden van de Nederlanders,
dit voldoende zou zijn om ix-n anderen
regeeringsvorm in Indonesië te vesti
gen.
Naar het A.N.P. van betrouwbare
zijde verneemt hebben de besprekin
gen op de Hooge Vcluwe, die geen on
derhandelingen waren, op vele punten
tot resultaten geleid, in verhand waar
mede. na overleg met de Staten-Gene-
raal nieuwe instructies aan dr. Van
Mook zullen worden verstrekt.
Uit den aard zUn er ook punten ge
weest, waarover geen overeenstemming
is bereikt. Verwacht mag echter wor
den. dat de komende onderhandelin
gen te Batavia tot resultaat zullen kun
nen leiden.
Men verwacht, dat de lult. gouv.-gen.
over een week weer naar Java zal ver
trekken.