oeciaexpt de gxanduiet
Fransche Sensatie
Geen gratie voor Mussert
Het Fransche volk
Nederlaag der linksche partijen
Minder brood en vet?
Parijsche conferentie op critiek punt
Byrnes twijfelt
aan mogelijkheid tot overeenstemming
«öe .Taar«an<? NO. mat TT "1 1 "X 11 1 Mai
Bureaux: Groote Houtstr. 98 H ft PT T I TTI Q I ft FT li I (T fl T™ ""T"
cu Soendapleln 37, Haarlem X X V^L 1 X V 1 1 1 O X^ \A. V-4 X./ X UL VA ~rTw«™ f °t 4-
IJmuiden: Kennemerlaan 154, *- -M
Telef. 5437. Postgiro 273107.
Tel.: Administratie 10724. Expeditie 14825 Directeur-Hoofdredacteur: Itolurrt Peerolmo.» Td.. Hedactle 10600. Dir -Hoofdr*. MM
EEN merkwaardige en onverwachte ge
beurtenis heeft zich Zondag in Frankrijk
voorgedaan De nieuwe Grondwet van de
Vierde Republiek, die door de Consti-
tueerende Vergadering met een kleine
meerderheid was aangenomen, is bij volks
referendum met een duidelijke meerder
heid verworpen. Er werden volgens de tot
dusver verstrekte opgaven, waaraan alleen
nog het resultaat van het eiland Corsica
ontbreekt (dat geen verandering van
eenige beteekenis meer kan brengen)
10.670.000 stemmen tegen de Grondwet en
9 millioen ervoor uitgebracht. Dit betee-
kent dus een verhouding van 54.3 tegen
45.7
Voor de menschen die het ontzaglijke
.voorbereidende werk hebben verricht is
dit wel een ontmoedigend resultaat. Het
ontwerp van de Grondwet heeft een lan
gen en moeilijken weg gevolgd en ook
ettelijke wijzigingen ondergaan, eer het
tenslotte in de Constituante met de kleine
linksche meerderheid, die deze vergade
ring bezat, werd aanvaard. Men zal zich
herinneren dat bij de verkiezingen, acht
maanden geleden gehouden, de commu
nisten, de socialisten en de M.R.P. (Katho
lieke Volksbeweging) elk ongeveer 140
zetels behaalden uit een totaal van onge
veer 530. De rest bestond uit kleine frac
ties. Het bleek zeer moeilijk met deze
partijverdeeling te regeeren. Generaal De
Gaulle, wiens partij de M.R.P. was, gaf
het na eenige maanden op tengevolge van
ae ondervonden tegenwerking en de socia
list Félix Gouin werd de nieuwe leider
der regeering. Zij bestaat uit ministers
die tot de drie groote partijen behooren.
£>at de samenwerking niet vlotten wilde
bleek evenwel onlangs nog, toen een con
flict ontstond over de vraag of er twee
Kamers zouden zijn of één. Dit leidde
bijna tot het aftreden der M.R.P.-minis
ters, die voorstanders zijn van het twee
Kamers-stelsel en tot wie een zoo belang
rijke figuur als Bidault, de minister van
Buitenlandsche Zaken, behoort Dit aftre
den werd evenwel vermeden. In de Con
stituante wonnen de socialisten en com
munisten het pleit, zooals gezegd, met
klein verschil. Dus was in het ontwerp-
Grondwet, dat aan de kiezers werd voor
gelegd, slechts één Kamer opgenomen.
Tegenstanders van dit systeem voeren
vooral het argument aan, dat het kan lel
den tot besluiten die niet voldoende over
wogen zijn. In het bestaan van een Senaat
zien velen een noodzakelijk en heilzaam
-correctief, een gelegenheid om mogelijk
overijld genomen' of door een tijdelijk
overheerschenden indruk beïnvloede be
sluiten te herzien.
Het lijkt moeilijk aan te nemen, dat al
leen deze kwestie het resultaat van de
volksstemming van Zondag beïnvloed zou
hebben. Zij beperkt zich zoozeer tot over
wegingen van staatkundige ervaring, dat
men niet kan gelooven dat de breede
volksmassa erdoor in beroering wordt ge
bracht. Daarentegen blijkt uit het resul
taat van het referendum wel, dat de kleine
linksche meerderheid in de Constituante
binnen acht maanden na de verkiezingen
veranderd is in een (evenmin groote)
rechtsche meerderheid bij de kiezers. Het
valt daarbij op dat Parijs, dat bij de ver
kiezingen een linksche meerderheid op
leverde, nu in meerderheid tegen de Grond
wet heeft gestemd. Blijkbaar heeft een
deel der Fransche kiezers de groote moei
lijkheden, die Frankrijk doormaakt, aan
de linksche partijen geweten en is naar
het andere kamp overgegaan.
Als uiting van de zich herstellende, haar
nieuwen weg zoekende democratie is deze
gebeurtenis van belang, al kan men de
Fransche politieke verhoudingen bezwaar
lijk gelijkstellen met die in andere lan
den. Het is nog de vraag welke overwe
gingen zich het meest hebben doen gel
den. De verdere ontwikkeling van zaken
in Frankrijk zal de aandacht der wereld
sterk tot zich trekken. Velen zullen al
denken aan de mogelijkheid van een spoe-
digen terugkeer van generaal De Gaulle in
de leiding van het Fransche bewind
R. P.
Ontruiming van Perzië
voltooid
Veiligheidsraad
komt Woensdag bijeen
Woensdagavond om acht uur komt de
Veiligheidsraad weer bijeen, met als
eenige punt op de agenda de Iraansche
kwestie. Men verwacht dat een offi-
cieele verklaring van de Iraansche re
geering dat alle Russische troepen Iran
hebben verlaten, het den raad mogelijk
zullen maken de kwestie te laten val
len. Er is niet bekend of Rusland rap
port zal uitbrengen. Een Britsch zegs
man zeide echter dat indien berichten
uit Teheran dat de Russische evacuatie
voltooid is door Britsche en Amerikaan-
sche waarnemers bevestigd worden, de
raad weinig anders kan doen dan de
kwestie te schrappen, aldus Un. Press.
De minister van Justitie maakt bekend,
dat door de Koningin het gratieverzoek,
ingediend ten behoeve van ir. A. A. Mus-
•ertj is afgewezen.
Gisteren heeft het Fransche volk een
van de meest sensationecle politieke
beslissingen genomen, waarvoor het na
de beëindiging van den oorlog is komen
te staan: Het heeft zijn stem uitge
bracht over de nieuwe grondwet, die
eind April door de constitueerende ver
gadering met een kleine linksche meer
derheid was aanvaard en liet heeft dit
grondwetsontwerp verworpen, zoodat
de tijdroovende en moeizame arbeid
tot opstelling van het ontwerp, dat door
tallooze amendementen werd gewijzigd
alvorens het werd voorgelegd aan de
volksvertegenwoordiging, voor niets is
geweest. Het geheele gigantische werk
zal opnieuw moeten worden aange
vangen. doch thans onder gewijzigde
politieke verhoudingen, daar liet refe
rendum duidelijk heeft aangetoond dat
een groot deel van het Fransche volk
het linksche kamp heeft verlaten en
dat de linksche meerderheid in de As
semblee niet meer steunt op de massa.
Volgens Radio Parijs zijn gisteren in
totaal ruim 19 millioen stemmen uit
gebracht. Corsica niet meegerekend.
Hiervan stemden 10 millioen 670 dui
zend ..neen", dus tegen de grondwet,
en 9 millioen „ja". De uitslag van Cor
sica kan dit resultaat niet merkbaar
veranderen. In Parijs, Nice en Straats
burg stemde de meerderheid tegen, in
Franco weigert
Degrelle uit te leveren
Minister van Bui tenia ndsche Zaken
Spaak heeft in de Kamer van afgevaar
digden bekend gemaakt dat België van
plan is er bij de UNO een klacht over
in te dienen dat Spanje weigert den
rexistenleider Leon Degrelle die zich
moment.eel in Spanje bevindt uit te le
veren.
Havenstaking in Amsterdam
en Rotterdam
Zondagmorgen heeft de E.V.C. onder
de havenarbeiders van Rotterdam een
schriftelijke stemming gehouden over
de vraag, of de solidariteitstaking met
de zeelieden al of niet doorgezet moet
worden.
Volgens het bestuur der E.V.C. was
het resultaat van deze stemming als
volgt. Deelgenomen weid door 2507 ha
venarbeiders. Hiervan spraken 2119 zich
uit voor doorzetting van de staking, te
gen doorzetting 377, blanco 5 en ongel
dig 6 stemmen
Als gevolg van dezen uitslag wordt de
staking der havenarbeiders hangende
de besprekingen met de regeering dus
voortgezet.
De toestand in de Amsterdamsche ha
ven is stationnair. Het conflict bevindt
zich nog steeds op het doode punt. Een
achttal schepen ligt op lossing te wach
ten.
De Oranje
komt niet in IJmuiden
Het is langen tijd twijfelachtig geweest,
welke Nederlandsche haven de Oranje
zou binnenloopen na de reis, die het schip
thans doet. Men had gehoopt, dat de
toestand van de Noordersluis van dien
aard was, dat zij in zooverre hersteld
zou kunnen worden, dat noodschuttingen
met behulp van Herwerken mogelijk zou
den zijn.
Thans is komen vast te staan, dat de
schade aan de fundceringen van dien
aard is, dat aan het ingebruiknemen van
deze sluis voorloopig niet te denken valt.
De Oranje komt dus niet in Amsterdam,
maar in Rotterdam binnen, waar het
schip omstreeks 16 Mei a.s. verwacht
wordt.
In Den Burg heeft minister Mansholt
gewaagd van het groote tekort aan graan
in de geheele wereld, dat men niet heeft
kunnen voorzien en dat in ons land reeds
heeft geleid tot een vermindering van het
wekelijksch broodrantsoen van 2800 tot
2400 gram.
Misschien zal het zelfs noodig zijn het
rantsoen terug te brengen op 2100 gram
per week. In dit geval zou de regecring er
naar streven, de rantsoenen van andere
voedingsmiddelen, zooals suiker en vlccsch
ecnigszins te verhoogen, opdat de totale
calorische waarde van ons voedselpakket
niet zou dalen. Een consequentie van het
tekort aan veevoeder zal zU", dat <i
varkensstapel zich niet zal kunnen uitbrei
den. Het vettekort, eveneens een interna
tionaal verschijnsel, is zoo ernstig, dat ge
vreesd moet worden, dat de vctdistrlbutie
niet op hetzelfde peil gehandhaafd zal
kunnen blijven. Deze moeilijkheden heeft
de regeering niet kunnen voorzien.
Marseille voor de grondwet, Ook de stad
Vichy heeft „neen" gestemd.
Het aantal stemgerechtigde kiezers
bedroeg 24V2 millioen, waarvan er dus
ongeveer 85 procent zijn opgekomen,
wat voor Frankrijk een record betee-
kent.
In den vroegen avond van den stem
dag waren de linksche waarnemers zeer
optimistisch ten aanzien van den uit
slag, daar zij konden constateeren dat
een groot percentage der stemgerech
tigden niet was opgekomen. Doch in de
laatste uren van de stemming versche
nen steeds meer achterblijvers, zoodat
tenslotte de balans naar de „neen"
stemmende zijde oversloeg.
Prinses Juliana
sprak tot de Jeugd
Aan liet slot van de hcrdenkingsplech-
tigheden van de bevrijding heeft Prinses
Juliana zich per radio tot het Neder
landsche volk en in het bijzonder tot de
jongeren gericht.
De Prinses herinnerde aan het werk,
dat talrijke jongeren in de illegaliteit
verricht hebben. De jeugd van omstreeks
twintig jaar heeft zich doen kennen als
een jeugd, waarvan de geest niet bedor
ven kon worden door de Duitsche over
weldigers, iets wat van het hoogste be
lang is voor ons volk. Thans zijn velen
teleurgesteld door den gang van zaken
na de bevrijding. In den bezettingstijd
hebben zij geleerd snel te handelen en
te beslissen en thans gaat alles, volgens
hun gevoel, zoo langzaam. Daardoor is
een drang naar het buitenland ontstaan.
Het land, waarvoor zij vijf jaar lang ille
gaal gestreden hebben, is hun thans te
klein geworden. Veel beter deden de
jonge menschen echter, indien zij im
Nederland bleven, omdat Nederland
hen zoo dringend noodig heeft.
Welk een verrassing was het voor de
Haarlemmers, toen tegen de helder
blauwe lucht en onder de oranjezon
Zaterdagmiddag twaalf glanzende
Lancasters over hun stad vlogen.
Het geronk van de machtige motoren
riep velen naar buiten en menigeen
voelde een weerklank van de her
innering uit de donkere dagen van
1945, toen diezelfde machines hun
zegen over Holland uitstrooiden.
Hoewel de vlucht boven Haarlem
niet volgens programma geschiedde
is de muziek van de motoren een
gedenkwaardige aanvulling van de
twee feestdagen geweest.
Hel woord is aan.
Mr. C. Bake:
Er is meer tevredenheid
onder de katten dan onder
de menschen.
Zaak Arnold Meijer
Op last van den directeur-generaal voor
Bijz. Rechtspleging is Arnold Meyer over
gebracht naar het Huis van Bewaring te
's-Hertogenbosch De behandeling van
zijn zaak voor het Bljz. Gerechtshof al
daar kan binnenkort worden tegemoet-
gezien.
De noodhulp-ziekenhuizen
te Haarlem
Met den bouw wordt begonnen»
Eenigen tijd geleden deelden wij mede,
dat de ziekenhuisruimte te Haarlem uit
gebreid zal worden, doordat de beschik
king verkregen kon worden over barak
ken Elke barak is ingericht voor 18 pa
tiënten. De Mariaslichting krijgt 3 barak
ken (een 4e voor verpleegsters) en het
Diaconessenhuis 1 barak. „Elkengaar-
de" in Aerdenhout, het filiaal van het Stv
Elisabeth Gasthuis voor lijders aan tuber
culose heeft reeds 2 barakken gekregen. In
totaal gaat de ziekenhuisruimte te Haar
lem dus met 6 keer 18 bedden vooruit, dus
totaal 108. Me den bouw van de barakken
bij de Mariastichting en het Diaconessen-
huis wordt dezer dagen een begin ge
maakt. Vermoedelijk zal daarmee onge
veer 3 maanden gemoeid zijn.
Het zal ongetwijfeld voldoening geven
als alle barakken in gebruik genomen
kunnen worden, want de wachtlijst voor
patiënten die in de Haarlemsche zieken
huizen opgenomen willen worden ls weer
gestegen tot over de 900.
Hoog: geboortecijfer
iu Haarlem
Ec
nieuw record.
Wij wezen er onlangs op, dat in den oor
log het geboortecijfer te Haarlem gezakt
was, zelfs tot 120 per maand. Het normale
cijfer is 250. In de laatste maanden is
evenwel een sterke stijging waar te ne
men: Januari 225. Februari 311 en Maart
400. Nu bracht April een nieuw record,
namelijk 501.
Bespeling Stadsschouwburg
te Haarlem
Tooneelffi'oep „Comcdlu"
Ook in het komende seizoen zal de too-
neelgroep „Comedia" eerste bespeler van
den Stadsschouwburg te Haarlem zijn.
Zondag 12 Mei zal „Comedia" haar
100ste voorstelling In dit seizoen te Haar
lem geven. Opgevoerd wordt „Tartuffe"
van Molière.
Politieke waarnemers te Parijs zijn
van meening dat de Parijsche confe
rentie snel naar een crisis gaat, die zal
beslissen over de vraag of de proble
men, die op de agenda staan, zullen
worden opgelost door de „Groote Vier
of door een eenzijdige regeling van
enkele der mogendheden buiten de
bondgenooten om.
Het is in wezen de samenwerking
tusschen de groote mogendheden en de
komende vredesconferentie, die op het
spel staan, zoodat een mislukking van
de besprekingen zooals die thans voor
mogelijk wordt gehouden, verregaande
consequenties zou hebben voor de posi
ties der landen tegenover het thema
„internationale samenwerking".
Tien dagen na haar opening is de con
ferentie nog zoover van een overeen
stemming verwijderd, dat minister Byr
nes reeds openlijk zijn twijfel over de
mogelijkheid van een accoord ten aan
zien van de Italiaansche kwestie heeft
te kennen gegeven door voor te stellen
dat de vier mogendheden liunnc wapen
stilstandsvoorwaarden aan Italië op
eigen gelegenheid zouden herzien en
opneuw vaststellen.
Zondag hebben de vier ministers niet
vergaderd. Men neemt aan dat het uit
stel, dat op verzoek van Byrnes werd
overeengekomen, bedoeld is om de mi
nisters gelegenheid te geven hun
regeeringen te raadplegen teneinde een
compromis oplossing te trachten te
vinden.
De grenskwestie.
Vrijdag werd de Italiaansche grens
kwestie Behandeld in tegenwoordigheid
der Italiaansche en Joegoslavische dele
gaties. Deze waren het er over eens, dat
het rapport van de commissie der vier
groote mogendheden inzake de Ita-
liaansch-Joegoslavische grens ethnolo-
gisch juist is; door beide landen werd
echter verzocht de economische verwik
kelingen der grenskwestie aan een na
der onderzoek te onderwerpen. Karde-
lej, de vice-premier van Joego-Slavië,
beschuldigde de leden der commissie
van deskundigen ervan, de feiten on
juist te hebben voorgesteld om een
compromis-grens te vinden.
De Italiaansche minister-president,
de Gasperi, gaf vervolgens een uiteen
zetting van het Italiaansche standpunt.
Naar van gezaghebbende ziide wordt
vernomen is er geen beslissing geno
men ten aanzien van de Italiaansch-
Joegoslavische grenskwestie.
„Het fascisme heeft een zoodanige
verbittering tusschen de Italianen en
Joegoslaven teweeggebracht, dat zij
onmogelijk onder dezelfde rcgeerüig
kunnen leven", aldus zeide volgens Un.
Press, een Amerikaansch lid van de
commissie, die een onderzoek naar de
grenskwesties heeft ingesteld Hij zeide,
at de grenslijn, die door Joegoslaven
gewenscht en door de Russen onder
steund wordt, 550 a 600 duizend Italia
nen onder Joegoslavisch bewind zou
brengen. Anderzijds brengt de door de
Amerikanen voorgestelde grenslijn een
nog grooter aantal Joegoslaven onder
Italiaansch bestuur. Dit laatste vindt
zijn oorzaak in den grooten omvang der
Joegoslavische minderheden in de
groote steden. De voorstellen der JVnie-
rikanen, Franschen en Engelschen in
zake de grens loopen vrijwel parallel,
het Russische voorstel is ongeveer iden
tiek met de Joegoslavische eischen. De
genoemde zegsman betwijfelde' of de
argumenten, die de vertegenwoordigers
van Italië en Joegoslavië aan de minis
ters van buitenlandsche zaken te Pm;1
zullen overleggen, eenig effect r heil
sorteeren.
