Italië's Koning
Ernstige beschuldigingen
van Generaal Reynders
Zes Fransche divisies
zouden in den val zijn geloopen
Militaire oefening
Krijgt Rusland zijn honderd millioen?
J
JOU s^swmix j w
eoc Jaargang No. 18328 1 "I "I Dlnadag 14 Mel 1»IB
Bureaux: Groote Houtstr. 93 fi H 1 B O |f| CJ I J |^T 1^1 i Uitgave Stichting Voorlichting
en Soendaplein 37. Haarlem l\JLV^ll IWlllU J^VJLU L/XU.UL Abonnementen: p week 31 c
per kwai
Tel.: Administratie 10724. Expeditie 14825
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Pee
TVT A langdurige onzekerheid en dispu
it ten heeft Victor Emanuel III, Koning
van Italië, eindelijk afstand van den
troon gedaan en is met Koningin Helena
uit het land vertrokken. Nu is zijn eenigc
zoon, tot dusver Prins van Piedmont,
die gehuwd is met de Belgische prinses
Marie José (zuster van den nog steeds
buiten zijn land vertoevenden Koning
Leopold III van België) hem opgevolgd.
Dat is eigenlijk een wat te groot woord,
want het is nog maar een voorloopige
aanstelling. Koning Umberto II moet zich
namelijk nog onderwerpen aan een refe
rendum over het koningschap, dat op 2
Juni, denzelfden dag waarop het Fran-
sche volk een nieuwe Constitueerende
Vergadering gaat kiezen, zal worden ge
houden. In zijn eerste proclamatie heeft
hij beloofd, dat hij zich aan het resultaat
prompt zal onderwerpen. „Bij tijden zal,
in een bewind van sociale rechtvaardig
heid, de Koninklijke wil onderworpen
worden aan den wil van het volk, in vol
ledige overeenstemming met de belangen
van Italië-' heeft hij verklaard.
Dienzelfden avond hebben twintigdui
zend monarchisten een vlaggen-demon-
stratie voor zijn paleis, het Quirinaal,
gehouden en de nieuwe Koning is zes
maal op het balcon verschenen om zich
door hen te laten toejuichen. Maar in
het Noorden hielden arbeidersmassaas
betoogingen tegen de monarchie en in
linksche partijkringen is men van mee
ning, dat de troonsafstand van Victor
Emanuel listiglijk beraamd is om het re
ferendum over het Koningschap te be-
invloeden. Want met Umberto II maken
de monarchisten een betere kans dan
met zijn vader, die zooveel jaren lang
de zonderlinge positie van gekroonde
schaduw van Mussolini heeft ingenomen.
Drie weken voor het referendum komt nu
plotseling de nieuwe Koning voor den
dag en getroost zich voor deze poging
zelfs de merkwaardige ondervinding van
een voorloopige benoeming, die met de
tradities van het Koningschap opvallend
in strijd is.
Umberto II. geboren op 15 September
1905, is veertig jaar oud Zijn voorkomen
is heel wat indrukwekkender dan dat van
zijn kleinen vader, wiens krijgshaftige
kepi's en schoudermantels het komische
effect van zijn verschijning naast Musso
lini slechts plachten te versterken. De
oude koning maakte met zijn kleine ge
stalte en droevige snor een ietwat zicli-
gen indruk. Zijn zoon is groot en welge
bouwd. Maar dat zijn maar uiterlijkheden.
Of hij, als het referendum hem hand
haaft, heilzamen invloed op den gang van
zaken in het uitgeputte en verscheurde
Italië zal kunnen doen gelden, zal nog
moeten blijken. Er heerscht; groote poli
tieke spanning in het land, zooals trou
wens in de meeste landen. Maar Italië is
bovendien straatarm en hongerig. Het zit
in de knel met koloniën die het verliest
en het dierbare Triëst. welks bezit on
zeker is. Het heeft geen succes gehad met
zijn pogingen, Indruk op de geallieerden
te maken met aanspraken op grond van
hulp in de laatste periode van den oorlog,
nadat het jarenlang tegen hen gevochten
had. De nabuur is Joego-Slavië, dus de
Russische invloedssfeer. Over de Middel-
landsche Zee, die Mussolini in navolging
der oude Romeinen „Onze Zee" placht te
noemen, hetgeen ook in oorlogstijd nim
mer met de werkelijkheid overeenkwam,
heeft het hcelemaal niets meer te ver
tellen. Het moet zich troosten met den
grootsten orkest-dirigent ter wereld, Ar-
turo Toscanini, die is teruggekeerd en in
Milaan met ovaties ontvangen
Het nieuwe Italiaanschc Koningschap
lijkt een hachelijke onderneming. Umberto
II toont ongetwijfeld moed door zijn be
reidheid. het te aanvaarden, met de herin
nering aan zijn grootvader Umberto I. die
in 1900 door den anarchist Bresci werd
vermoord. Dat geschiedde in veel vrediger
en rustiger tijd en hoewel het land de
nederlaag tegen de Abessijnen had geleden
had Umberto I veel eoeds voor Italië
gedaan.
Zijn zoon en opvolger, Victor Emanue
III, slaagde daarin niet Hij bleef ruim
tweemaal zoo lang als zijn vader op den
troon. Als zesenzeventigjarige is hij nu
met de drieënzeventigjarigc koningin in
ballingschap gegaan. Van hem is getuigd
dat hij zich nimmer door eenige bijzondere
belangstelling of bijzonder initiatief heeft
onderscheiden. De eerste Wereldoorlog
eindigde voor Italië, dat daarin aan dc
zijde der geallieerden streed maar bij Ca-
poretto een verpletterende nederlaag leed
rampzalig. Het kwam er bij de conferentie
van Versailles, ondanks de avontuurlijke
ondernemingen van den dichter d'Annun
zio, die Fiume een tijdlang met zijn man
nen bezet hield, slecht af Dit droeg in
niet geringen mate bij tot de opkomst
van het fascisme in 1922. Mussolini greep
naar de macht, stelde zijn dictatuur in en
de Koning aanvaardde hem gedwee. Met
dezelfde gelatenheid liet hij zich in 193i
promoveeren tot Keizer van Ethiopië, na
dat de arme Abessijnsche negers door
Mussolini en zijn generaals met behulp van
vloeibaar gas overweldigd waren. Toen
kwam de tweede Wereldoorlog en Italië
voer er nog veel slechter in dan in den
eersten, nu het aan den Duits*^^n kant
stond Het is niet noodig daaraan te herin
neren. Tenslotte maakte het Mussolini af,
maar liet den kleinen Koning in leven.
Zijn keizerschap was hij intusschen alweer
kwijtgeraakt door het verlies van Ethiopië.
Generaal Reynders, die in Januari
1940 als opperbevelhebber aftrad,
heeft eenigen tijd geleden een brochu
re geschreven over de oorzaken, welke
toen tot zijn besluit om ontslag te
nemen hebben geleid. Daarop heeft
dc toenmalige minister van defensie
Dijxhoorn geantwoord. Thans heeft
een tweede brochure van den oud
opperbevelhebber het licht gezien en
hierin wordt met zwaarder geschut
gewerkt dan in de eerste. Hierin uit
hij zelfs de beschuldiging, dat onze
regeering een aantal Fransche divi
sies, die geconcentreerd waren voor
den driehoek Breda-Tilburg-Antwer-
pen, in de val heeft laten loopen.
De hoofdkwestie waarover het gaat is
of er bij een Duitschen inval een werke
lijke of een „symbolische" verdediging
moest plaats hebben. Generaal Reynders
was voor een werkelijke verdediging en
daarvoor had hij troepen opgesteld in de
RaamPeelstelling, de WaalLingestel-
ling en de Grebbelinie. In Januari 1940
moest de Generaal voor den ministerraad
verschijnen, om zijn zienswijze te verde
digen. Op een vraag van minister Weiter
welke troepen hij dan in dtf WaalLinge-
telling wilde plaatsen, antwoordde hij:
,ccn deel van het (in de Vesting Holland)
gelegerde eerste legerkorps". Minister
Weiter zeide daarop: „Dan weet ik al
genoeg". De regeering had n.l. reeds eer
der bezwaar gemaakt tegen het gebruik
van dit korps als reserve voor de Greb
belinie, voor het geval de verdediging
van deze linie mocht slagen. Aan het eind
van zijn uiteenzetting verklaarde de op
perbevelhebber, dat onze defensie een
zoo groot mogelijk nut moest opleveren,
omdat anders bij het siuiten van den
vrede weinig met onze belangen rekening
zal worden gehouden. Dit ontlokte den
heer Albarda de opmerking: „En, gene
raal, wou u daar onze jongens aan op
offeren?"
Een andere kwestie welke generaal
Reynders aanroert, is deze, dat hij den
Franschcn opperbevelhebber Gamelin had
gevraagd of deze troepen zou willen con-
entreeren om de omvatting van de Raam
Peelstelling te voorkomen. Hij deelt nu
mede, dat generaal Winkelman, die hem
opvolgde, na onderzoek tot dezelfde con-
lusie als hij was gekomen: in de Greb
belinie moet uiterste weerstand worden
geboden. Hij liet bij den Belgischen gene-
ralen staf polsen of deze bereid was het
„gat" tusschen de Zuidpunt van de Peel
en het Albert-kanaal te dekken. Nu stelt
hij de vraag of minster Dijxhoorn gene
raal Winkelman wel van het contact met
Gamelin op de hoogte heeft gesteld Want
toen de Belgen lieten weten, dat zij
het gat niet konden stoppen, liet Winkel
man zich bekeeren tot de „symbolische
verdediging" van N. Brabant. Hij kreeg
ochter niet de vrijheid het Ille leger
korps uit de Peel weg te halen Zuiver
voor den schijn bleef het daar. om bij de
nadering der Duitschers over de bruggen
van Moerdijk. Keizorsveer. Hedel en
Heusdcn terug te trekken Van deze brug-
«en werden de springladingen verwijderd.
Zij vielen dan ook onbeschadigd in Duit
sche handen
„Deze strategisch verwoestende co-
medie", aldus de schrijver, „doet wel
zeer duidelijk uitkomen, dat het de
regeering evenmin ernst is geweest
met de verdediging van de vesting
Holland als met de verdediging van
Noord-Brabant."
Hierop laat de generaal dan de beschul
diging volgen, dat de regeering den Fran-
schen staf geen kennis heeft gegeven, dat
de heele Peel-linie slechts een facade was
Eerst in den morgen van den lOen Mei
werd hiervan aan Gamelin kennis ge
geven, toen zes Fransche divisies op weg
waren naar ons land. Te negen uur wa
ren zij aan de grens bij Breda, welke grens
door een Nederlandsch grensbataljon was
gebarricadeerd
Generaal Reynders komt o.m. tot dr
conclusie, dat het catastrofale verloop van
den oorlog tegenover een in aantal zwak
keren vjjand (3 Nederlanders tegen 1
Duitschcr) in eerste instantie is te wijten
aan het herhaald en stelselloos ingrijpen
van de regeering in het krijgsbeleid, het
geen culmineerde in het verstrekken van
een opdracht, welke met dc beschikbare
strijdkrachten niet was uit te voeren.
Op den openbaren weg bij Zaltbom-
mel werden militaire oefeningen ge
houden, waarbij het alleszins merk
waardig toeging. Toen een bewoner
van Waalwijk, uit de richting Utrecht
komende, aan de Noordelijke zijde van
de brug bij Bommel moest stoppen voor
het verkeer van den anderen oever,
bevond zich daaronder een militaire
wagen, waaruit plotseling een handgra
naat werd geworpen. Het helsche werk
tuig ontplofte naast de auto van den
Waalwijker, die door splinters in den
hals werd gewond.
Weinig gesticht door de gevaarlijke
eer van proefkonijn te zijn bij deze
zonderlinge „militaire oefening" langs
den openbaren weg, heeft de gewonde
Waalwijker proces-verbaal laten op
maken bij de militaire autoriteiten.
Het woord is aan.
Pierre Maillaud:
Onder verdraagzaamheid
verslaan de volken van het
vasteland dikwijls het be
grijpen van iemands be
weegredenen, of het in
staat zijn de daden van een
ander te verontschuldigen.
De Engelschen verstaan on
der verdraagzaamheid: het
zich niet bemoeien met het
leven en streven van an
deren.
Griekscli referendum
op 1 September
De Gricksche regent aartsbisschop Da-
maskinos heeft Maandag in de openings
zitting van het parlement mcdegedeeM,
dat het referendum over de konir,„skwes-
tie op 1 September zal worden gehouden.
De regent voegde er aan toe dat deze re
geling in overeenstemming was met den
uitgesproken wil van de meerderheid van
het volk. Luide toejuichingen en geroep
„Leve koning George" volgden op deze
medcdeeling. Koning George die nog in
Londen vertoeft, heeft reeds zijn instem
ming met den datum betuigd, terwijl de
Britsehe regeering heeft laten weten dat
zij bereid is toe te stemmen in het houden
van het referendum op 1 September, mits
de kiezerslijsten voordien volledig zullen
zijn herzien.
Naar het fascisme?
Drie Lagerhuislcden van de Labour-
partij, die juist teruggekeerd zijn van een
bezoek van 14 dagen aan Griekenland, be
weren, dat Griekenland bezig is snel een
fascistische staat te worden. Zij betoogen,
dat er een eenzijdige burgeroorlog heerscht
n.l. een oorlog van uiterst rechtsch tegen
alle democratische elementen, die het met
de regeering niet eens zijn. Duizenden per
sonen zijn het slachtoffer van moord, op
sluiting, molesteering en intimidatie. De
rijks- en gemeentepolitie hebben in dit
misdadige optreden een belangrijk aan
deel. De gebouwen van republikeinsche
en linksche dagbladen, van vakbewegingen
jeugdorganisaties e.d. worden in het gc-
heele land op onwettige wijze overvallen
en gesloten. Dc justitie is reactionnair en
werkt hand in hand met de politie
Dappere soldaten
posthuum gedecoreerd
Heden, 11 Mei, heeft de Koningin de vol
gende leden der Koninklijke Landmacht,
die zich gedurende de oorlogsdagen van
Mei 1940 in den strijd tegen den aanvaller
hebben onderscheiden door moed. beleid
en trouw en daarbij z(jn gesneuveld of
sindsdien z(jn overleden, posthuum begif
tigd met het Ridderkruis 4e klasse der
Militaire Willemsorde:
Majoor W. P. Landzaat van het wapen
der Infanterie, gevallen op den Grebbe-
berg; reserve-majoor J J N. Cramer, In
fanterie: kapitein I. H. Bolman, Infanterie:
res. Ie luit. vlieger A. H Bodaan, gevallen
bij Schiphol: res. Ie luit. F. P. de Jager,
Artillerie, gevallen bij de Moerdijkbrug;
2c luit. C. E. F Schnabel, Artillerie, ge
vallen bij Ypenburg: res. 2e luit. waarn.
B. Swagerman, Militaire Luchtvaart, ge
vallen bij de Moerdijkbrug; res 2e luit.
G. J. L. Maduro, Cavalerie; wachtmeester
W. J. Kenninck. Cavalerie, gevallen bij
Overschic; wachtmeester J J. Versteegen
Cavalerie, gevallen bij Overschie; soldaat
B. Beekmans. Infanterie, gevallen aan de
Maas bij Wessem; soldaat G. Migchelbrink.
Infanterie, gevallen aan de Grebbe; sol
daat C M. Oome, Pontonniers, gevallen
bij Dordrecht.
Zijn trieste aftocht heeft volstrekt geen
sympathie in de wereld gewekt. Zijn zoon
blijft met den faillieten boedel en
benarde vooruitzichten achter. R. P.
Woensdag Duitsche kwestie aan de orde
Het probleem der Italiaanschc herstel
betalingen is door dc ministersconferentie
naar de plaatsvervangende ministers ver
wezen, die moeten nagaan of het mogelijk
is de honderd millioen dollar die Rusland
van Italië cischt, te onttrekken aan de
bronnen die Byrnes heeft aangewezen als
in aanmerking komende voor herstelbe
talingen. Deze bronnen z(jn zoodanig ge
kozen dat de daaruit te putten activa het
Italiaanschc economische leven zoo min
mogelijk voor catastrophale gevolgen stelt.
Op de informeele bijeenkomst van Maan
dagavond ontstond meeningsverschil over
de vraag, of de Italiaansche marine als
een van die bronnen kan worden be-
zijn
il bi-
rek uit Nederh
■hlll een bezoek aan
terdam, waar bij. daar Uolterdni
eereburgerschap niet kent. tot
raadslid benoemd werd. Churchill i
zijn rede tot den Rotterdamsche
ineen teraacL
Ijdens
(P)
schouwd. Do besprekingen werden uitgi
steld tot de vergadering van heden.
Ten aanzien van de kwestie Triëst leid.
den de onderhandelingen evenmin tal
eenig resultaat. Molotof legde den nadrul
op dc Russische concessies ten aanzien vat
de Italiaansche koloniën en eischte dat dii
vraagstuk geregeld zou worden, op de
basis van de Joegoslavische bijdrage aan
den oorlog.
Wat de Duitsche kwestie betreft, stelde
Byrnes voor de vergadering van Dinsdag
hieraan te besteden. Molotof echter pro
testeerde daartegen, daar hij eerst de vre
desverdragen met de As-satellieten wensch
Ie te zien afgehandeld. Tenslotte kwamen
de ministers overeen, deze aangelegenheid
Woensdag te behandelen. Byrnes deelde
mede, dat hij den Amcrikaanschen waar
nemende» militairen gouverneur van
Duitschland, Clay, heeft opgedragen den
geallieerden raad voor te stellen een vie.-_
mogcndhcden-commissie In het leven te
roepen die den voortgang van de demili-
tarisatie en de ontwapening van Duitsch
land moet controleoron. Deze mededeeling
werd door dc andere ministers met in
stemming ontvangen
De Gaulle
herdenkt Clemenceau
De Gaulle, voor het eerst ln het open
baar verschijnend na zijn aftreden in
Januari, vertelde Zondag bij het graf van
Georges Clemenceau aan een enthousiaste
menigte van vijfduizend boeren, dat
Frankrijk goede vorderingen naar zijn
herstel maakt, doch dat het discipline
moet vinden en „de leiding van krachtige
staatslieden moet hebben". Personen uit
dc omgeving van De Gaulle zeiden later
dat de oud-president van plan was geweest
een scherpen aanval op de regeering Gouin
te ondernemen, doch daarvan op het laat
ste oogenblik is teruggekomen. De Gaulle's
rede was voor het grootste deel aan een
herinnering van Clemenceau gewijd en
bevatte slechts zijdelingsche toespelingen
op de hedendaagsche Fransche politieke
situatie.
Op dc vraag van correspondenten of hij
zich bij de algemeene verkiezingen van
den tweeden Juni candidaat zou stellen,
antwoordde De Gaulle met een entegori-
sche ontkenning. Hij weigerde zich over
zijn politieke plannen uit te latenz(Un. Pr.)
