Trawlers varen niet uit
Het beleid
van dr. van Mook
Onderscheidingen
Kort en Bondip
De Radio geeft vanavond;
Een Generaal van 31 jaar
vertelt over „ma France"
Avonturen vam
TERUG
Opvarenden willen weten waar zij aan toe zijn
■y IJMUIDEN Woensdag
Hoewel de bestuursleden der betrok
ken organisaties in de Dinsdagmiddag
in Thalia gehouden vergadering er bij
de zeevisschers op aandrongen, naar
zee te gaan. waren dezen daartoe niet
bereid. Als gevolg van de houding der
zeevisschers is er nog geen trawler
naar zee vertrokken, zoodat de stag
natie in het bedrijf voortduurt
Het leek er in den beginne veel op, dat
een spoedig einde van dit nieuwe conflict
verwacht kon worden, vooral met het oog
Betoog van
dr. Feuilletau de Bruijn
De Stichting „Indië in Nood" organi
seerde Dinsdagavond in het Haarlemsche
Concertgebouw een bijeenkomst, waar dr.
W. K H. Feuilletau de Bruijn, ou»l-lid van
den Volksraad in Ned-lndië en mr P.
N. Janssen, oud-burgemeester van Batavia
en eertijds lid van den Volksraad het
woord voerden over de Ned.-Indische
kwestie.
Het betoog van dr. Feuilletau de Bruijn
had tot kern een verzameling van authen
tieke luisterrapporten van Britsche, Ame-
Tikaansehe en Australische monitor-radio
diensten, die de door de Japansche en
Wed.-Indische radiostations gedurende de
bezetting verspreide mededeelingen bevat
ten. Uit deze rapporten komt, volgens
"preker, onomstootelijk vast te staan, dat
de Japanners op groote schaal gebruik
maakten van de diensten, die inheemsche
Indonesische functionarissen bereidwillig
verleenden. De rapporten spreken van be
noemingen tot adviseur van het Japansche
militaire gezag van bekende Indische figu
ren, die met name genoemd worden en
geeft verder de feiten van hun handelin
gen en uitspraken in deze adviseurs-func
tie. De genoemden waren leden van den
Volksraad en van het Hooggerechtshof,
onderwijsspecialisten, departementsamb
tenaren. regenten, artsen, leden van den
Raad van Indië, actieve medewerkers van
de verschillende politieke groepeeringen
als de Poetera, Perhimpoenan Indonesia,
Partai Nasional e.a. en erkende nationalis
ten. De functies waarin deze mannen door
de Japanners werden gesteld, wijzen uit
<l'i' A -i-ccch ideaal var. Nippon
volledig onderschreven en er hnu mede-
we. aa.i wilden verleenen. Uitspraken
van Soekarno en leden, van den advisee-
renden centralen raad laten volgens spr.
geen twijfel daaromtrent De geallieerden
werden openlijk als vijanden uitgekreten,
verklaringen als „Wij zullert leven en ster
ven met Japan" en „Kr is voor ons geen vliegers
op het feit, dat door de in het vooruit
zicht gestelde uitvoermogelijkheden een
herhaling van de groote prijsdaling van
de scholprijzen vermeden zou kunnen wor
den. De visschers willen echter weten,
waar zij aan toe zijn en wenschen een
einde aan de onzekerheid omtrent de prij
zen en de besommingen
Met betrekking tot een eventueelen uit
voer van visch naar Duitschland ten dien
ste van de burgerbevolking vernemen wij
dat dienaangaande te Kopenhagen bespre-
kingen worden gehouden tusschen regee-
ringsvertegenwoordigers en het geallieer-
de opperbevel. Wanneer men den uitslag
daarvan wil afwachten, is de eerste traw
ler voorloopig nog niet naar zee.
Een tiental trawlloggers is jnmiddels
al weer uitgevaren. De kustvisschers zijn
nog binnen, maar deze worden door het
slechte weer binnengehouden.
andere weg dan samenwerking met Ja
pan „Japans overwinning is onze over
winning zeggen genoeg De monitor
rapporten geven een groote verzameling
van deze uitspraken en de conclusie van
dr. Feuilletau de Bruijn was. dat de Bris-
bane-regecring en dr. Van Mook volledig
op de hoogte moeten zijn geweest van wat
zich in Ned -Indië tijdens de bezetting had
voltrokken
Niettemin, zeide spr., heeft dr v. Mook
nagelaten, den waren toestand aan de
Nederlandsche regeering te openbaren en
aan te dringen op de noodzakelijke krach
tige maatregelen. Hij moet alles geweten
hebben, want de inheemsche functionaris
sen die in de rapporten worden genoemd
waren allen vrienden of kennissen van dr
v. Mook: Hij kende de namen en de feiten,
doch verzweeg de situatie en stuurde aan
op onderhandelingen. Hij moet volgens
6pr„ geweten hebben dat in 1943 reeds alle
nationalisten naar Japansche zijde over
liepen en toch heeft hij na zijn bezoek
aan Indië van September 1944 tot Januari
1945 nagelaten, de regeering-Gerbrandy in
te lichten. Do volle verantwoordelijkheid
voor liet uitblijven van de noodzakelijke
maatregelen komt neer op dr. v Mook.
Zijn fouten hebben z.i het prestige van
het Koninkrijk te grabbel gegooid „Het is
afdoende aangetoond dat hij ongeschikt is
voor zijn functie," dus „weg met dr. van
Mook". aldus besloot dr. Feuilletau de
Bruijn.
Gedurende zijn uiteenzetting wijdde spr.
enkele woorden aan den invloed van de
nederlaag der Ned.-Indische formaties ten
tijde van de Japansche invasie op de uit
breiding van de separatistische beweging
Hij hekelde het falen van het K.N.I.L. en
eischte een onderzoek naar het beleid van
generaal Terpoorten. Ten aanzien van de
oorzaken die tot dit falen der landtroepen
geleid hebben, onthield spr zich van com
mentaar, hij zeide slechts: „Er waren des
tijds Engelsche troepen in Indië en overal
waar Engelsche troepen zijn, heerscht
chaos, wanorde, bende
Het bestuur van de Stichting „Indië in
rood" besloot in de pauze een telegram
te zenden aan H. M de Koningin, waarin
werd verzocht om een onderzoek naar het
beleid van dr. van Mook, gehoord het door
dr. Feuilletau de Bruijn overgelegde be
zwarende feitenmateriaal.
Na de pauze voerde mr. Janssen het
woord, die aan de hand van zijn ervarin
gen na de capitulatie van Japan aantoon
de, dat de activiteit van de extremistische
groepen pas maanden na de capitulatie
den kop opstak, tengevolge van het uit
blijven van krachtige bestuursmaatregelen
en het verhinderen van het weer in func
tie treden der geïnterneerde Nederland-
fiche functionarissen.
„Oude S.D.A.P." opgericht
In een te Amsterdam gehouden vergade
ring van vroegere leden van de SDAP. werd
besloten tot oprichting van de „Oude SDAP".
Er zal een blad worden uitgegeven en binnen
kort een landelijke vergadering worden ge-
BURGERLIJKE STAND.
HAARLEM 14 Mei 1946
BEVALLEN: 10 Mei, M. M. Cornellssen
Boersbroek, z.; J. Best—van der Kooij, d.;
li Mei, A. E. A. Pol—Meijer, d.; M Klomp—
Wouda, d.; 12 Mei, H. C. van der Woude
Geerling, z.; E. M. Visser—van de Str
13 Mei, K. Roest—Loenen, z.; E. H. Veldhui
zen— Behrendt, z.; P. J. L. Koster—Jonck-
bloedt, d.; H. van Opzeeland—Klon, d.; M
A. de Vos—Muijlwijk, z H. C. Visser—van
Berkum. z.; G. J. I. Hensen—Gildekens, d.;
14 Mei, Z. M. SchranderRobesin. d.; B.
Wijtkanip—van Kleef, d A. G Schipper—
Wenning. d.; J. van Wanrooij—Vergers, z.
OVERLEDEN: 12 Mei, J J. Leijen, 31 j.,
Kamperlaarf, 13 Mei J. Smit—Frowein. 87 J„
Westerhoutpark.
ONDERTROUWD: 14 Mel: P. O, Feitsma en
J. M. Tolen; J. Lagerwerf en J. de Vries; F.
Rusch en C. W. H. Wedekind; W. P Specht
Grijp en A. C. R. T. van den Belt; C. T
Schuts en H. F,. Klein; A. Hablous en IT M.
Geldorp; J. j. van Thlel en J. G. Hendriks;
P. W. Lissenburg en M. J. Klooster; W F.
Dijkzeul en A. M J. Kuijk.
GEHUWD: 14 Mei: P. A. Goossens en H. A.
M. M. M. Plus; J. M. van de Wetering en G.
Boerkoel; P. H. Groothuls en C. F A. Ver
zij lberg
voor hulp aan
geallieerde vliegers
Duizenden Fransche, Belgische. Nederland
sche, Deensche en andere Europecsehe bur
gers, die gedurende den oorlog hun leven
dagelijks in de waagschaal hebben gesteld
om langs ondergrondsche kanalen en In or
ganisch verband neergeschoten geallieerde
vliegers te begeleiden op hun ontsnapplngs-
tochten, zullen eerlang naar door lt. kol
Betts. Commanding Officer van het 6801
Mis-X Detachment. Usfet (Rear) werd aan
gekondigd door de Amerikaansche regee
ring onderscheiden worden. Mis-X is het
legeronderdeel, dat belast is met het onder
zoek en het naar waaide schatten van de
hulp, welke aan Geallieerd vliegtuigperso-
neel bij hun poging den vijand te ontsnappen
en hun linies weer te bereiken werd ver
leend.
Na zestien maanden angstvallig onderzoek
naar de werkzaamheden van een 60.000 illegale
verzetslieden gedurende den oorlog, van wie
vermeld werd, dat zij op eenlgerlel wijze
hulp verleend hebben aan de onlvluchtings-
pogingen der geallieerde vliegers, is Mis-X
thans in staat mede te deelen, dat de voorbe
reidingen— het vaststellen van hetgeen leder
precies gedaan heeft in een zoo vergevor
derd stadium gekomen zijn. dat het weldra
mogelijk zal zijn over te gaan tot de offi-
cieele uitreiking der onderscheidingen.
Naar schatting zullen van deze 60.000 per
sonen, wier naam aan Mis-X bekend is on
geveer 46.000 een dergelijke erkenning ont
vangen. Onder deze 46.000 zijn <»;oo Fran-
schen. 8000 Nederlanders. 12.000 Belgen, 300
Denen, 200 Tsjechen, 300 Hongaren en 100
Polen. Ongeveer een derde hiervan zullen de
medal of freedom" ontvangen, vergezeld
van een perkamenten oorkonde geleekend
door generaal Eisenhower en getuigend van
hun moedige hulp aan de geallieerden. Een
derde zal deze oorkonde alleen ontvangen
en de rest een brief, waarin de Amerikaan
sche regeering haar lof betuigt.
AI bijna 40.000
gerepatrieerden uit Indië
De afdeeling pers en publiciteit van den
dienst der repatrieering deelt het vol
gende mede:
Op 1 Mei 1946 hadden 37.750 repatriee-
renden Ned.-Indië verlaten, en wel 19.800
uit Java, 5400 uit Sumatra, 10.000 uit Sin
gapore, 2400 uit Ceylon, 1000 uit Siam, 200
uit Manilla, 550 uit Borneo en Groote Oost
en 600 uit Australië en Nieuw-Zeeland.
Op dien datum wachtten in totaal nog
27.800 landgenooten op repatrieering, n.l.
15.000 op Java, 4300 op Sumatra, 1900 te
Singapore, 600 op Ceylon, 2600 in Siam en
3400 in Australië en N.-Zeeland.
Daar er door de vele adresveranderingen
een aantal onbestelbare telegrammen, brie
ven en postpaketten voor gerepatrieerden
bij de P.T.T. liggen, wordt aan alle ge
repatrieerden gevraagd direct opgave te
doen van adreswijziging aan het Centr.
Bur. yerz. Oorlogsslachtoffers, afd. repa
trieering, Wassenaarscheweg 14, Den Haag.
3 jaar voor „bunkerbouwers"
Het Bijz. Gerechtshof te Amsterdam ver
oordeelde den 51-jarigen R. R uit Over-
veen tot 3 jaar Rijkswerkinrichting en den
62-jarigen H. M. uit Santpoort tot 2 jaar
Rijkswerkinrichting. De eisch luidde resp
6 en 2 jaar.
De verdachten hadden gedurende den
oorlog verdedigingswerken voor de Duit-
schers gebouwd en voor bijna 1.500.000
aan Duitsche orders uitgevoerd, waarbij
zij, volgens hun administratie, 126.571.—
winst maakten.
Uitspraak Unilever-affaire
De Economische Politierechter te Rot
terdam heeft uitspraak gedaan in de zaak
tegen de voornaamste verdachten in de
Unilever-affaire. De directeur van de
Unilever Verkoop Centrale, A. v d. P.,
werd veroordeeld tot 1 jaar en 8 maandpn
gevangenisstraf; de adjunct-directeur W
F. C. D. en J. A. C. K., beiden tot 9 maan
den en A. L. tot 8 maanden; de chef-in
specteur H. F. ten H. tot 4 maanden en
de chef-inspecteur H. tot 6 maanden ge
vangenisstraf, allen met aftrek van pre
ventief. Al deze straffen zijn conform den
eisch, behalve die tegen den directeur,
tegen wien 1 jaar en 4 maanden \6as ge-
eischt.
KOLENBONNEN 60 en 61
moeten voor 2 5 Mei worden in
geleverd. Doet U dit bij
Brandstoffenhandel
„De Spaarnestad"
dan bent U zeker van een vlotte
bediening.
FRIESOHE VAR EEN MARKT «-10
(Spaarne bij Viaduct)
Tel. 14164 en 13904
Adv
BI „LAND
rwec doodvonnissen werden bekrachtigd
door den Bijz. Raad van Cassatie in de zaak
van de „Sllbertanne"-moord op de burge
meesters van Asten en Someren Het betrof
de belde verraders, ex-landwachters J. van
Lieshout en G. S. v. d. Ploeg. De moorde
naars H. Kromhout en J. Besteman waren ln
cassatie reeds resp. tot levenslang en ter
dood veroordeeld.
l)e commissie tot herziening der onder-
wUzerssalarlssen, onder voorzitterschap van
dr. J. H. Wesselings, is Maandag ten deparle-
mente van O., K. en W. door min. v. d.
Leeuw geïnstalleerd.
Oorlogsschepen van vreemde mogend
heden mogen, nu een desbetreffend K. B van
25 Aug. 1939 is Ingetrokken, weer binnen de
territoriale wateren van ons land komen.
Een Staatscommissie is ingesteld om aan
den minister rapport uit te brengen inzake
een vernieuwing van het Hooger Onderwijs
in Nederland.
De nieuwe Zuid-Afrikaansche gezant
voor België en Nederland, de heer Leif, is op
Schiphol aangekomen en vertoeft thans ln
Den Haag.
Mr. II. .1. Relnlnk is belast met de waar
neming van de functie van secr.-generaal bij
het ministerie van O., K. en W., tevens van
directeur-generaal van Kunsten en Weten
schappen
HAARLEM EN OMGEVING
Het beroep der Ned. Herv. Kerk te Haar
lem is aangenomen door ds. A Oskamp te
Velp.
Ds. J. v. d. Berg te Vlijmen heeft het
beroep aangenomen naar de Ned Herv. Kerk
te IJmuldcn.
„De Oosthoek", de Overijselsche, Gel-
dersche en Drentsche vereeniging,, houdt
feestavond op 18 Mei in De Leeuwerik.
De club „de Liester" voert het „vrolijk
spul", De komeet" op.
AGENDA
WOENSDAG 15 MEI
Stadsschouwburg: De kunst om te leven,
uur. Groote Kerk: Beethoven-concert H.
O. V., 20 uur. Geb. Jacobslra.it: Concert Ned.
Kamerkoor. Rembrandt: De Roode Aarde
(18 j.). Palace: 30 Dagen corvee (18 j.). Luxor:
Alarm in mijn 17 (14 j.). Alle drie 14. 16.15, 19
en 21.15 uur. Frans Hals: Zet "m op George,
14, 16.30. 19 en 21.15 uur.
DONDERDAG 16 MEI
Stadsschouwburg: Ik zie, ik zie wat jij niet
ziet (Comedla), 20 uur. Zuiderkapel: J. A.
Bruyn. 20 uur. Bioscopen: als Woensdag.
HILVERSUM I, 301 M.
17.30, 18.00, 20.00, 23.00 Nieuws en actual.
VARA 17.00 Eddy Walis. 17.35 Johan Jong.
18.15 RVU. 18.30 Voor de Ned. Stlijdkr. 19.00
Plano-duo De Raaff—Schutte. 19.15 Luister-
wedstrijd m.m.v. Koos Koen VPRO 19.30
„Openbaring". 20.05 Partij v. d. Arbeid. 20.25
„De bedrogen kadi" door v. Gluck. 21 15
Partij v. d. Arbeid. 21 45 Ramblers. 22.15 Ge
sprek van de week. 22.25 Omroepmannen-
koor. 22.45 Geestelijk leven. 23.15 Novelty
Serenaders. 23.45 Orgelplaatjes
HILVERSUM II. 415 M.
19.00, 22.00 Nieuws en actual. NCRV 17.30
All-round sextet. 18.30 Het Rijk overzee. 18.45
Capriccio espagnol. 19.15 Progr. overz. 19.20
Met band en plaat. 19.30 Prot. Unie. 19.50 Met
band en plaat. IKOR 20.00 Dankdienst. NCRV
21.45 Gr, niuz. 22.15 Kerk en Staat. 22.35 Bel
Canto. 23.15 Avondconcert. 23.50 Schriftlezing
Men zou nooit in den spreKer, die ^p zijn
lezingen-tournee ook Amsterdam aandeed
voor een persconferentie, een generaal ver
moed hebbeneerder een sportlef zaken
man, Maar hij was het werkelijk: Génërnl
Gulllain de Benouville.
Voor ons, Hollanders, zegt deze naam wei
nig of niets, behalve dat hij welluidend is.
In zijn land echter geniet de generaal groo
te bekendheid. Hij is een van de vier gene
raals die uit het verzet zijn voortgekomen,
:n van hen de jongste: bijna twee jaar gele
den verkreeg hij zijn rang. Hij was toen
juist 30. Met eenige moeite weet hij ln het
Nederlandsch te verkondigen: „lek ben ien
Amsterdam geboren." Dat 's in 1914 geweest,
Juist toen de Eerste Wereldoorlog uitbrak.
De Tweede Wereldoorlog heeft over zijn
loopbaan beslist: in 1939 subaltern officier,
vervolgens krijgsgevangene, ontsnapt, orga
nisator van het verzet binnen en bulten
Frankrijk en na de bevrijding secretaris
generaal van het ministerie van voorlichting.
Deze brillante carrière gaat nog gepaard aan
een op publicistisch gebied. Behalve van wer
ken over Baudelaire en Lodewijk den Heili
gen, is generaal De Benouville auteur van
een uitvoerig en interessant boek over
129. „Slofslof!" klonk het achter
de deur, een grendel werd weggescho-
ven, nog één, een slot werd omgedraaid
(„Nou, nou, die toovenaar is ook bang
voor inbrekers!" fluisterde Wag Warrel
toe) en de hooge deur van het huis
knerste langzaam open. „Zouden we nu
eindelijk vinden, wat we zoeken
vroeg Warrie, maar Wag Icon niet meer
antwoorden, want een mager, baardig
gedrochtje stond in de deuropening en
kraste tegen de twee bezoekers: „Aan
de deur wordt niet gekocht." De deur
piepte dicht, de grendels schoven er
weer voor. Wag en Warrel keken elkaar
eens aan en barstten in lachen uit. „Die
ouwe rammelkast denkt zeker, dat we
in mottenballetjes reizen" schaterde hij.
Maar Warrel vond Wag erg oneerbiedig
en trok hem mee naar den wagen te. -
yens opauiKen! dus ook een weg te vinden zijn.....
verrichtingen van het verzetsleger: Le Sacri
fice du Matln (Het offer in den ochtend).
Frankrijk in en na den oorlog.
Reeds tijdens de bezetting was door de acht
„Chefs gouvernementaux" een soort geheime
regeering Ingesteld, echter met departemen
ten, die men in vredestijd niet tegen zal ko
men: Maquis, Inlichtingendienst. Deportaties
en verplichte tewerkstelling enz. Een derge
lijke indeeling had men voortgezét in de
departementen en op nog kleiner schaal in
de districten.
De hooge bestuurderen van toen vindt men
terug ln de regeerinig, het leger, of op be
langrijke posten in het industrieele of maat
schappelijke leven. Eén commandant her
stelt thans de spoorwegen, die hij geduren
de verscheidene Jaren zoo nauwgezet heeft
vernietigd Maar men vindt deze mannen
evenzeer verdeeld in de verschillende poli
tieke partijen terug. Generaal De Benouville
verklaart echter met nadruk, dat verschil
van politieke gezindheid er geenszins in ge
slaagd is, de tijdens het verzet gegroeide
eenheid te niet te doen en naar zijn meening
Is Frankrijk eendrachtiger dan voor den
oorlog. Zoo is het bijv. mogelijk dat hij met
zijn uiterst rechtsche opvattingen een hooge
functie bekleedt bij het ministerie van voor
lichting van een linksche regeering en als
haar officteele zegsman optreedt.
„Waar is de revolutie gebleven, die men
Frankrijk voorspeld heeft?" vroeg hij met
vuur. „Er Is geen schot gevallen, de verkie
zingsstrijd is niet feller geweest dan gewoon
lijk, en al vindt men dan den heropbouw
niet overal naar wenseh gaan. men dient de
mogelijkheden van het ooge.nblik in aanmer
king te nemen".
Enkele cijfers.
Door de oorlogsomstandigheden heeft
Frankrijk 800,000 man verloren. Daarvan zijn
120,000 gesneuveld vóór den wapenstilstand in
1940; 300 000 vielen als verzetsstrijder of door
bombardementen en 200.000 zijn niet van hun
deportatie teruggekeerd. De overigen vielen
In gevechtsacties in Noord-Afrika, Italië, de
Mlddeliandsche Zee en na de invasie in
Frankrijk en Duitschland. Het regiem van
een nieuw en vrij Frankrijk heeft minder
dooden geëischt en waarschijnlijk met meer
recht: 7000 van de ergste landverraders zijn
geëxecuteerd en daarmede is de bijzondere
rechtspleging grootendeels ten einde.
Zoo heeft een Jong en toch bevoegd verte
genwoordiger van Frankrijk blijk gegeven
van een goede hoop op de toekomst van zijn
land en een vasten wil, daaraan met energie
Dat er Inderdaad aan gebouwd
wordt moge blijken uit twee cijfers: de ko-
Móet het meest
populaire kereltje
in Nederland nu
tegen een muur
blijven praten?
Neen Maar waar
om luistert U dan
niet naar zijn
dringend verzoek
Flipje van Tiel
heeft dringend le
dige jampotten
nodig voor het
verpakken van die
heerlijke, frisse
Ringjam.
Wilt U daar nu
voor zorgen Le
vert dan onmiddel
lijk alle, bij U
aanwezige, ledige
„De Betuwe'*
jampotten by Uw
winkelier in.
Er zjjn er nog vele
honderd d u i zenden
van in omloop.
