Bidault pleit
Wieringermeer
voor de kleine Westelijke landen
Amerikaansche Senaat
accepteert
prijsbeheersching
Luchtverkeer
gehandicapt
file .Tiwirsrans: No. 18ST8 g A 1 I 7üUerda« 18 Jul! 1946
Bureaux: Groote Houtstr. 93 f-J fj jf| f £j| J|§ C5J I E tfg 1 Uitgave Stichting Voorlichting
cn Soendaplein 37, Haarlem Ji V4l JL JL Je JL ij fl n fflSni^ A Tirft Abonnementen: p. week 31 ct.
IJmuiden: Kennemerlaan 154, J per kwartaal f 4.
Telef. 5437. Postgiro 273107.
Tel.: Administratie 10724. Expeditie 14825 Dircctcur-HooMrodacteur: Robert Peereboon. Te| Redoctle wm Dlr,_HooMred ,50S4
T-1 ®t is wel een wonderlijke ervaring, de
Wieringermeer nu te bezoeken. Nieuw
leven bloeit op uit de bouwvallen. Dat
beeld is geen Holandsche, maar een Duit-
sche vondst, zij het dan niet van een Nazi.
Als de Nazi's het overdacht hadden zou
den zij begrepen hebben, dat zij Nederland
niet stuk konden maken door springladin
gen in dijken te laten ontploffen. Zij
pleegden er slechts een wandaad mee,
die moeilijk vergeten en vergeven zal
worden. Het gewonnen land, de polders
en de waterkeeringen, de strijd tegen de
zeedat alles ligt ons Hollanders zoo
na aan het hart. Hoe is het denkbaar dat
inenschen zich in dien strijd tegen ons zou
den keeren?
Wij hadden eerst een schoon en gast
vrij boerenbedrijf in den Groetpolder be
zocht en onzakelijke opmerkingen-van-
stedelingen gemaakt in de schemerige
ruimte van een machtige schuur, een
hooge hal vol geheimzinnige lichteffecten
die breken door kieren en kleine vensters.
Dus vroegen wij weinig over de landbouw
machines, langs de hooge wanden ge
schaard en bepeinsden overluid den schil
der, die deze schemering en dat brekende
licht op het doek moest weergeven. Maar
men had geduld met ons en zei dat An
ton Pieck hier al geteekend had.
Toen gleed de auto weer over den dijk
en in de stralende zon schoot zij omlaag,
de Wieringermeer in die daar, aan den
Winkelschen kant, schier even welvarend
scheen als vroeger. Want niet slechts
6trekte zich een wijde pracht van groene
gewassen voor ons uit maar ook de be
huizingen, met haar helder-roode hooge
pannedaken en haar kleurige muren en
vensters, wier propere gordijnen van de
Hollandsche keurigheid daarbinnen spra
ken. schenen ongedeerd. Maar dat beeld
bleef maar kort. Wij waren pas op het
Hoogeland, zooals de Zuiderzeelieden het
vroeger noemden, toen een schip dat één
meter zestig stak er al gevaar liep te
stranden. De eigenlijke Meer lag meters
dieper en snel waren wij daar en ont
moetten een nieuwe beproeving die haar
ten deel is gevallen- de rupsenplaag die
nu de gewassen teistert. Daar was een
heele strook langs den weg, bezaaid met
erwten, kaalgevreten en wij stopten, on
ze geleiders haalden zoo'n plant en toon
den het schamele restant waarop de flu-
weelige, kleine rupsen rondkropen. De
boeren, rustige mannen met vierkante,
vastberaden trekken, bezagen het ernstig.
„Waarom?...." vroegen de stedelingen en
zij zeiden dat het biologisch evenwicht in
de Meer nog niet hersteld is. Nu zijn de
planteneters eerst gekomen en pas later
komen hun verdelgers. Het vogelleven is
verstoord, en de sluipwesp doet zich nog
niet gelden.
Welke gewassen dit schaden kan? Erw
ten het ergst, maar ook kool en „blauw-
manen", spinazie en zelfs bieten, al zullen
die zich misschien in Augustus herstellen.
Overigens staan de gewassen mooi: 95%
van een goed jaar, raamt onze gastheer,
maar bij het „beschot", hetgeen de op
brengst per hectare is, zou het nog wel
eens kunnen tegenvallen. Het afrijpen van
de vrucht zou bij gelijk aantal korrels tot
minder gewicht kunnen leiden, omdat het
leven van de plant verstoord is.
Nu gaan wij voort door een land vol
ruïnes: vreemde bouwvallen van nieuwe
huizen, overal geflankeerd door geraamten
van schuren: daken op staketsels, waar-
tusschen de muren door de zware water
massa's zijn weggebroken en zij rijzen op
uit het jonge, golvende, weelderige groen,
uit het prachtige zachtgroene vlas en de
witte bloemenpracht van het blauwmaan-
zaad, uit de tarwe en de koolvelden Ne
vens die schuur-geraamten, die werktuigen
cn landbouwmachines met hun hooge
daken-op-palen beschutten, zijn soms
noodwoningen gebouwd: kleine houten
keeten en slechts hier en daar een woon
wagen waarvan het onderstel met planken
is afgetimmerd. Het zijn de primitiefst-
donkbare behuizingen, al prijken er al
bloemen achter raampjes, omdat men er
toch van maken moot wat men kan.
Er staat een groepje mannen bij zoo'n
woonwagen. Dat zijn N.S.B.'ers uit het
kamp Alkmaar, die hier komen werken
En werken zij goed? De boeren knikken
ernstig. Dat gaat wel, al zijn het geen
vakmenschen, maar stedelingen. Zij heb
ben een goeden commandant daar in Alk
maar: hij weet er een beteren geest in te
brengen en den gang in te houden.
Maar straks, als de oogst komt. zullen
veel meer arbeidskrachten noodig zijn:
wel een tweeduizend man voor de vijf
honderd boerderijen en die moeten in de
Meer zelf worden ondergebracht. Daar is
nog geen onderdak voor hen. Den Haag
heeft wel barakken, maar Den Haag moet
zorgen dat ze er snel komen. De oogsttijd
ts er voor je het weet Den Haag wordt
dus niet met rust gelaten.
Nu rijden wij langs een reeks kleine be
drijven van tien Hectaren: daar is meer
en grondiger verwoest dan ergens anders
Er zijn alleen die daken-op-palen in een
lange reeks, precies in één lijn, op gelijke
onderlinge afstanden. Het zou spookachtig
zijn. zelfs in dit stralende licht, als die
blijde belofte van krachtig jong leven niet
uit de deinende zee van golvend graan
rees
En Middenmeer en Wieringerwerf maken
ons stil: dat zijn de puinhoopen van een
maal blinkende, welvarende dorpen, met
enkele huizen hier en daar en die kleine,
grijze kerken waaruit ook stukken zijn
BEN KIJKJE OP HET VERWEEFTDe menigte van op V. D.'s jubileum-
textiel beluste vrouwen groeide in den loop van Vrijdag; met het uur. Op den
middag, omstreeks kwart over twee, was het gelieele Verwulft overvuld met
wachtenden en toeschouwers. Er was geen doorkomen aan. Het verkeer op een
der drukste puüten van de stad, lag praetiseli lam. Toen trad de politie op: zij
trachtte de koopsters van de kijkers te seheiden door oen cordon te trekken, het
geen eerst na tussclicukomst van de motorbrlgadc en de hereden politie gelukte.
Op een gegeven oogenblik leek het Verwulft een slagveld: schreeuwende, gesti-
culecrendo en flauw vallende vrouwen, dleht opeengepakt. De gelederen werden
nlteengesohcurd en geleidelijk kon de orde hersteld worden. Het is geen eenvou
dig karwei geweest de hartstochten van de koopzieke kudde te beteugelen.
Heftige tafereolon liebl>eii zich afgespeeld. Thans zijn er palen in het trottoir
geslagen, die do In de volgende weck verwachte drnkte in goede banen zullen
leiden.
Slotzitting der vier-Ministersconferentte
bracht weinig resultaat
Economische samensmelting
van Westelijke
Duitsche zones
De laatste vergadering der vier mi
nisters te Parijs is gisteravond besloten
met een afscheidswoord van minister
Bevin, die zijn drie collega's een „tot
ziens op de vredesconferentie" toeriep.
Tot besluiten kwam het op deze bij
eenkomst niet meer. Ook over het on
derwerp Oostenrijk, waarover nog ccni-
gen tijd gedebatteerd werd, konden de
ministers geen overeenstemming berei
ken. De Fransche minister Bidault ver
klaarde voor de beëindiging der zitting
dat hij voornemens was, op de volgende
vier-ministersconferentic waarbij het
probleem Duitschiand zal worden be
sproken, de toelating ter conferentie
van Nederland. België en Luxemburg te
vragen, alsmede van die landen die
eveneens direct bij het Duitsche vre
desverdrag betrokken zijn. zooals Joe
goslavië,
Bevin en Byrnes zegden boe, een
eventueel Fransch voorstel in die rich
ting te zullen steunen Molotof ont
hield zich ven commentaar.
In den loop van den dag besprak de
Raad van Ministers van Buitenlandsche
weggeslagen. Middenin ligt een voetbal
veld: de doelpalen zijn blinkend wit ge
schilderd De Hollandsche aard ver
loochent zich nergens.
Toch gaat het nog langzaam met den
wederopbouw van huizen en schuren. Er
liggen wel stapels steenen. maar er ls nog
zoo weinig gebouwd. En dc boeren mogen
het zelf niet aanpakken. Alles berust bij
Landbouwherstel met een breed gebaar
naar twee stille torens tn de verte, waar
Medemblik ligt. Daar zetelt Landbouwher
stel.
De polder bezit nog bloelende boomen
Dat zijn de Canadeesche popels, die alles
doorstaan hebben, als ware Canadeezen-
en-bondgenooten. De polder bezit nu ook
een diep klein meer: dat is „de wiel", uit
geslepen door het binnendringende water
Er zitten hengelaars aan den oever. Er is
een zandvlakte omheen gevormd door
zand uit het dijklichaam en van den IJsel-
meer-bodem. Het is ineens of men op
duinzand loopt. Daar kan geon landbouw
meer gedijen; het zal worden beboscht
Wij beklimmen den nieuwen diik die
voor de doorbraak gelegd is: zwaar en
machtig gelijk de oude waarbij hij aan
sluit, onverzettelijk als het oude Holland
dat men wel deuken maar niet breken kan
en welks nieuwe leven opbloeit uit de
bouwvallen. Het IJsolmeer glinstert en
kabbelt zachtkens: een verre, vriendelijke
watervlakte, die het zelf immers niet zoo
bedoeld heeft. Zij is slechts losgelaten door
anderen.
Zoo zijn onze indrukken van de Wierin
germeer, die herleefd is onder sterke han
den, R. P.
Zaken de toewijzingen, van Italiaansche
oorlogsschepen aan Griekenland en Joe
goslavië. De ministers kwamen overeen,
dat Joegoslavië 5.000 ton aan schepen
van deze vloot, waarvan tenminste 3000
ton oorlogsschepen, zal ontvangen. Grie
kenland zal een middelzware kruiser
krijgen.
De Raad van Ministers besloot na
dien deze negen kwesties te doen be
handelen door de plaatsvervangers, die
er uiterlijk a.s. Woensdag mee gereed
moeten kiin om ze daarna bij de ont
werpverdragen, die aan de 21 landen
worden gezonden, te voegen.
Er komt een steenkool
commissie
De Raad van Ministers heeft het voor
stel van Bidault tot het vormen van een
steenkoolcommissie, die. staande onder
den bestuursraad te Berlijn, de vergroo
ting van de Duitsche steenkoolproduc
tie zal bestudeeren en de algcm^ene
principes van toewijzingen zal definiee-
ren, goedgekeurd.
Molotof weigerde een voorstel van
Byrnes om de kwestie van een vredes
verdrag van Oostenrijk over te dragen
aan de plaatsvervangers, goed te keu
ren. Hij wenscht zulks pas in overwe
ging te nemen, indien zijn voors'cl tot
onmiddellijke evacuatie uit Westelijk
Oostenrijk van 400.000 Tsjetniks en an
deren. die hij fascisten en gevaarlijk
voor do Oosten rij ksehe regeering noem
de, werd aanvaard en op bevredigende
wijze uitgevoerd.
Bevin verklaarde, dat hii opdracht
van zijn regeering had ontvangen, om
de vraag te stellen, wat de definitie was
van de Duitsche bezittingen in Oosten
rijk. Hij stelde daarom voor een com
missie te benoemen, welke deze bezit
tingen nader zou kunnen omschrijven.
Molotof zeide. dat deze kwestie niet op
de agenda voorkwam en dat dc Sovjet-
delegatie niet gereed was om hierover
te diseussieeren.
Minister Bevin verraste tenslotte de
Engelsche delegatie door te verklaren
dat de Engelsche regeering een nauw
gezette en snelle studie zal maken van
het aanbod van Byrnes (Ver. Staten)
om de Amerikaansche bezettingszone
economisch met andere zftnes te ver
smelten. In kringen van de Britsehe de
legatie kwam dit aanbod geheel onver
wacht. Er was voordien niet over ge
sproken.
De ministers hechtten hun uiteinde
lijke goedkeuring aan den ontwerptekst
voor clausules in het Italiaansche vre
desverdrag ten aanzien van de vroegere
Italiaansche bezittingen in Afrika, waar
over binnen een jaar na het sluiten van
dit verdrag door de groote vier zal moe
ten worden beslist.
Het privé-vliegtuig van president
Truman, de „Heilige Koe" stond van
avond gereed om Rvrnes naar Washing
ton terug te brengen.
Het woord is aan.
Pascal:
Als men een natuurlijken
stijl ziet is men gansch ver
wonderd en verrukt, want
men verwachtte een schrij
ver te zien en vindt een
mensch.
DE AMERIKAANSCHE SENAAT
heeft de wet op de prijsbeheerseh'ng,
volgens welke het bureau voor de prijs
beheersching weer In het leven wordt
geroepen, aangenomen.
I)e wet telt talrijke produ-tcn, welke
van prijsbeheersching worden uitge
zonderd.
I
Constellation-vliegtuigen
onbetrouwbaar
Door een verbod van de Ameri
kaansche regeering tot het gebrui
ken van „Constellation"-vliegtuigen
gedurende de eerstkomende 30 da
gen hebben tal van groote Ameri
kaansche en Engelsche maat: chap-
pijen hun trans-atlantische routes
moeten stilleggen. De oorzaak van
dit verbod is gelegen in het feit
dat twijfel is ontstaan over de
luchtwaardigheid en betrouwbaar
heid der Constellation-Lockheed-
vliegtuigen, nadat vorige week
Donderdag een dergelijk "toestel in
Pennsylvanië verongelukt? waarbij
vijf dooden vielen.
Ten gevolge van het tart verbod was
gisteren het New-Foundlandsche vlieg
veld Gander vol gestrande passagiers
van allerlei nationaliteit. De Britsche,
Amerikaansche en Fransche luchtver-
bindingen weiden door het vliegverbod
voor Constellations gestoord. Do eeni-
gen, die er zich niets van aantrokken
waren de Ncderlandsche en de kleinere
Amerikaansche luchtvaartmaatschap
pijen. Te Gander staan op het oogen
blik vijf zilverkleurige Lockheed Con-
tellations werkloos.
A.N.P./Aneta meldt uit Londen, dat
in het bijzonder de Boac en de Pan
American Airways door het vliegverbod
getroffen zijn. De Boac heeft geen an
dere machines om voor Oceaan vluchten
in te leggen. De passagiers zullen voor
onbepaalden tijd moeten wachten, of
anders een andere reisgelegenheid zoe
ken Onder hen ziin verschillende be
langrijke zakenlieden en regecrings-
personen.
DE K. L. M. KRIJGT
„CONSTELLATIONS".
De K.L.M. deelt mede, dat in de
tweede helft van Augustus de af
levering van vier viermotorige
Lockheed Constellation machines
wordt tegemoet gezien. Met dit
type vliegtuig is ongeveer 18 mil-
lioen kilometer afgelegd, waarbij
enkele storingen zijn opgetreden
die tot ongevallen hebben geleid. De
constructiefouten van onderdeden,
welke deze storingen hebben ver
oorzaakt, zijn in dc toestellen van
de K.L.M. weggewerkt. Deze vlieg
tuigen zullen eerst in dien t wor
den gesteld, wanneer de Ameri
kaansche luchtvaart autoriteiten
de luchtwaardigheid en dienst-
betrouwbaarheid van deze vlieg
tuigen volledig hebben vastgesteld.
Zweedsche kroon
in waarde verhoogd
I)e Bank van Zweden heeft een offici-
eele verklaring gepubliceerd waarin wordt
medegedeeld, dal de buitenlanduche wis
selkoersen op de Zweedsche markt Zater
dag mei ongeveer 14 prorent verlaagd
zullen worden. I>e verkoopkoers van den
Amerikaanschen dollar zal 3.GO zijn legen
voorheen 4.20, die van hel pond sterling:
14.50 legen 16.92.
Politieke aanslag
Dezer dagen hebben onbekenden een
handkoffertje, waarin een tijdbom zat,
onder een tafeltje in een bekend hotel
te Valkenburg gezet. Nadat de heeren
hun consumptie gebruikt hadden ver
trokken zij. Even later volgde een ge
weldige explosie, di" vrij veel schade
aanrichtte. Persoonlijke ongelukken
kwamen niet voor. Dit is dc derde bom
aanslag, die plaats heeft op hetzelfde
nnnd, dat het eigendom is van een N S.
B.-er, die thans weer in zijn rechten is
hersteld.
