Haarlems Dagblad
„Doodstraf voor alle beklaagden"
De Haarlemsche
Raad
Britsch aanklager te Neurenberg eischt:
„Waarin verschillen zij van gewone moordenaars?"
Atoomkracht-controle
^uqumüu joiu uuu ai Jjj
»#V U/V
«Ic Jaar_-aiur No. 18300
Bureaux: Groote Houlstr. 93
en Socndaplein 37, Haarlem
IJmuiden: Kennemerlaan 154.
iTelef. 5437.
Tel.: Administratie 10724. Expeditie 14825
DIrectcur-IIoofclrcdactcur: Robert Peereboom
Uitgave Stichting Voorlichting
Abonnementen: p. week 31 ct.
per kwartaal f 4.—
Postgiro 273107.
Redactie 10G00. Dir.-Hoofdred. 15054
GROOTE veranderingen, na het resultaat
der Statenverkiezingen, heeft die der
gemeenteraden niet gebracht. Dat wil zeg
gen: de stemmen-percentages der zes
grootste politieke partijen in den lande
hebben maar geringe wijziging ondergaan.
Voor cijferaars mogen die belangwekkend
zijn, maar van eenige verschuiving waar
aan men bepaalde conclusies zou kunnen
verbinden is. vergeleken met de samen
stelling der Staten, geen sprake.
Dat is ook in Haarlem niet het geval.
Wel treedt een belangrijke verandering
aan den dag als men de samenstelling van
den nieuwen gemeenteraad vergelijkt met
die van den in 1939 gekozen Raad. Eén
partij is onveranderd. De Katholieke Volks
paTtij heeft weer twaalf zetels veroverd,
evenals zeven jaar geleden, toen zij Ka
tholieke Staatspartij heette. Bij de apdere
groote partij van dezen tijd. de grootste
in den Raad, doet zich verschil voor, om
dat de S D.A.P. in 1939 dertien zetels kreeg
en de Vrijz. Dem. Bond vijf, totaal acht
tien, waarna de Partij van den Arbeid er
nu vijftien behaald heeft. Dat is dus drie
minder.
Vergeleken bij 1939 wonnen de A.-R. en
de Partij van de Vrijheid elk een zetel en
kwamen daarmee van 2 op 3 en van 1 op 2,
de C. H. verloren er daarentegen twee en
daalden van 3 op 1. Het totaal van deze
drie fracties, dat zeven jaar geleden zes
zetels bedroeg, is met dat al hetzelfde
gebleven.
De grootste verandering is die in de
communistische groep, die van twee tot
zes zetels is toegenomen. Een zetel van de
groep Vrije Kiezers is vervallen en daar
mee is de Raad nu beperkt tot zes par
tijen.
De nieuwe samenstelling zal voor som
migen aanleiding geven tot het houden van
bespiegelingen over de kansen bij de ko
mende verkiezing van wethouders In den
Raad van 39 leden hebben de Partij van
den Arbeid en de Katholieke Volkspartij
samen een groote meerderheid, namelijk
van 27 zetels, dus 69 hetgeen nog meer
Is dan in de Tweede Kamer, waarin de
regeeringsmeerderheid van deze twee
grootste partijen in den lande 61 be
draagt. Het ligt dus voor de hand, gezien
ook het feit dat een Roomsch-roode re
geering aan het bewind gekomen is, te
veronderstellen dat zij in den Haarlem-
schen Raad eveneens samen zullen gaan
en de vier wethouderszetels verdeelen. De
onverwachte loop van zaken met de ver
kiezing van Gedeputeerde Staten van
Noordholland toont evenwel aan. dat zich
ook andere mogelijkheden kunnen voor
doen en dat de samenwerking der beide
partijen niet zoover gaat, dat die in alle
openbare colleges wordt doorgevoerd.
In den nieuwgekozen Haarlemschen Raad
is een andere meerderheid mogelijk dan
die van de Partij van den Arbeid en de
Katholieke Volkspartij, namelijk een van
de eerstgenoemde partij met de commu
nisten, die gezamenlijk éénentwintig zetels
bezetten. Wij hebben op het moment gee-
perlei aanduiding, dat kans op een derge
lijk samengaan in den Haarlemschen Raad
zou bestaan maar noemen de mogelijk
heid. omdat die uit de cijfers blijkt en
omdat de verkiezing van Gedeputeerde
Staten al hebben daar dan blijkbaar bij
zondere factoren gegolden bewezen
heeft dat zij in het algemeen niet uitge
sloten is.
Het is niet de taak van den gemeente
raad. landspolitiek te bedrijven. Wij hopen
dat wethouders gekozen zullen worden,
die door persoonlijke bekwaamheid en ge
schiktheid voor hun gemeentelijke taak
het best berekend zijn
De opkomst der kiezers is bij de ge
meenteraadsverkiezingen veel slechter ge
weest dan bij de vorige, ondanks den veol-
bestreden en nog immer bestaanden stem
plicht. Heel sterk is dat wel tot uiting ge
komen in de hoofdstad, waar maar onge
veer 70 der kiezers is opgekomen. In
Haarlem was de absentie veel minder be
langrijk, maar toch toonde zij ook hier
een belangrijke toeneming.. Van de bijna
93.000 kiezers en kiezeressen kwamen er
ditmaal iels minder dan 80.000 op; de af
wezigen vormden 14 5 van het kiezers
corps. Ook het aantal stemmen van on
waarde. dat bij de Kamerverkiezingen 2531
bedroeg en bij de Statenverkiezingen tot
2339 was teruggeloopen, toonde nu een
aanzienlijke stijging. namelijk tot 2820.
Men moet daaruit wel afleiden dat velen
blanco gestemd hebben. Waarom men dit
doet. na bij de vorige verkiezingen wel zi.in
stem te hebben bepaald, is niet duidelijk.
Van veel invloed op den uitslag kan het
overigens niet zijn; het percentage der
«temmen van onwaarde is niet hoog.
Vergeleken bij de Statenverkiezingen
behaalden de Partij van den Arbeid (van
35.6 op 36.24) en de Katholieke Volkspartij
(van 28.5 op 29.6) kleine procentueels stij
gingen in hun resultaat. Het percentage
van de A -R daalde iets (van 7.9 tot 7.46),
dat van de Partij van de Vrijheid ook (van
6 tot 5 78) en dat van de Communisten
eveneens (van 16.5 tot 16.1). Het C.-H. per
centage bleef onveranderd. R. P.
I.con Degrelle, die in December 1944 bij
verstek ter dood werd veroordeeld, zal, i
ln Madrid verwacht wordt, spoedig aan 1
gle worden uitgeleverd.
„Moord houdt niet op moord te zijn wanneer hij
millioen-voudig gepleegd wordt."
Van de eerste dagen af hadden de
bedoelingen van Hitier voor alle be
schuldigden duidelijk moeten zijn en de
voorwendsels van onwetendheid, die
door allen behalve Goering werden
geuit, konden volgens Shawcross niet
anders dan belachelijk worden ge
noemd. Tegen geen der aanvallen van
Hitier hebben beschuldigden bezwaar
gemaakt totdat de Sovjet-Unie over
vallen werd, zoo stelde Shawcross vast.
Maar daar gold het dan ook een aan
val, die riskant was en het was daar
om, dat militairen bedenkingen had
den, die hen nochtans niet weerhielden
van deelneming.
Tijdens de pauze heeft Goering tot
zün verdediger f?ezegd, dat Jacksons
rede volgens hem had bewezen, dat de
bewijsvoering overbodig geweest was.
Goering was zeer verontwaardigd, toon
hij zich van meineed hoorde betichten.
Hij sprong op, rukte bril en kontelefoon
van het hoofd en weigerde verder te
luisteren. Fritzsche zeide, dat de rede
van Jackson niet was dan „fanfare".
Een geheclc das; was noodig voor het
requisitoir van den Britschen aankla
ger te Neurenberg sir Hartley Shaw
cross, die na rechter Jackson aan het
woord kwam. In een indrukwekkend
betoog ontzenuwde hij de theorieën der
verdediging over de veronderstelde on
wettigheid van liet proces en hij lever
de een meesterlijke repliek op de bewe
ringen van prof. Jahrreis, den verdedi
ger van Jodl. die de erimincele verant
woordelijkheid van naties had ontkend
op grond van het souvereinHeitsbcgin-
sel. Voor de aanklager tot het bespreken
der individueele misdaden overging,
stelde hij voorop dat deze misdaden de
hoogste straf voor allen wettigen. Fun
damenteel voor het proces echter, aldus
Shawcross, is en blijft de misdaad tegen
den vrede, al kan de berechting daar
van niets aan de straf toevoegen.
Na gewezen te hebben op het feit, dat
alle aanvallen zonder oorlogsverklaring
plaats hadden vroeg Shawcross: „Waar
in verschillen zij van gewone moorde
naars, die in den nacht binnendringen
om te moorden en te rooven?"
Hij ontzenuwde het argument dat in
dividuen hier internationaal aanspra
kelijk konden worden gesteld voor
staatshandelingen met de opmerking
dat oorlogsmisdaden steeds individuen
onder het bereik van het internationale
recht gebracht hebben.
„Zullen we van dit beginsel nu af
stappen, omdat we hier staan tegenover
de zwaarste misdaden van alle tegen
den vrede en tegen de menschheid. Het
recht is een levend groeiend iets. Op
geen ander gebied is het noodzakelijker
te bevestigen, dat rechten en plichten
van staten rechten en plichten van
menschen zijn en dat zij niemand bin
den, tenzij individuen".
Georganiseerde moord
Shawcross behandelde vervolgens de
legale positie van oorlogsmisdaden.
Moord houdt niet op moord te zijn, wan
neer hij millioenvoudig gepleegd wordt,
zoo zeide hij. Hij gaf toe, dat aan beide
zijden in den oorlog gruwelen gepleegd
zijn, maar incidentcele ongeorganiseer
de individueele misdaden waren iets
geheel anders dan op groote schaal
oorbereide en systematisch uitgevoer
de acties. Dat deze laatste gepleegd
tvaren, was, aldus Shawcross, door nie
mand betwist.
Vervolgens beschuldigde Shawcross
Goering en Milch van meineedige ver
klaringen omtrent hun onwetendheid
van moord op gevluchte RA" officieren
uit Sagan. 1-Iij achtte bewezen, dat Kei
tel aan Christiansen vrijheid heeft
gegeven stakende spoorwegmannen in
Nederland neer te schieten. Als er nog
eenige twijfel aan hun schuld mocht
bestaan, dan was die opgeheven door
hetgeen bewezen is over gruwelen
tegen partisanen, meende Shawcross.
„Opportunisten"
Evenals Jackson had gedaan stelde
Shawcross voorop, dat deze beschuldig
den voor misdaden van dit formaat had
den kunnen worden veroordeeld zon
der proces van dezen aard en dat zii
nauwelijks reden tot klagen zouden heb
ben gehad, wanneer zij zelfde behan
deling hadden ondergaan als millioe-
nen van hun slachtoffers. „Als misda-
iigers die orders uitvoerden reeds tot
de hoogste straf veroordeeld werden,
zijn dezen dan minder schuldig?" zoo
vroeg hij het gerecht.
Op eon «looi van liet Zand voortselic
strand is hot boven con bepaalden joujr-
dlgcn leeftijd verboden, zich in badpak
te vertoonen. Onze fotograaf logde liet
arop
et al
treders tloor de bereden gerechtigheid
tot de orde wordt geroepen.
Doodstraf
voor oorlogscorrespondent
Het Bijzonder Gerechtshof tc Amster
dam heeft heden den oorlogscorrespondent
van het vroegere dagblad „De Telegraaf'.
Y A, S. tot P., tegen wien op 5 Juli 10
jaar was geëischt. tot de doodstraf ver
oordeeld, met recht op cassatie.
In het vonnis wordt de straf als volgt
gemotiveerd: Door herhaalde, soms bijna
dagelijks in De Telegraaf verschijnende
artikelen van de hand van verdachte, in
houdende in propagandistischen stijl ge
stelde verslagen van het leven aan het
Oostfront, heeft hij zeer veel schade aan
gericht. doordat mede door zijn werk po
litiek gemakkelijk te beïnvloeden Neder-
landsche jongens zich hebben laten ver
leiden tot dienstneming in Duitschen krijgs
dienst. Bovendien heeft hij er met zijn
artikelen toe medegewerkt het moreel van
de tegen onze bondgenooten strijdende
soldaten aan het Oostfront hoog te houden.
Dit alles is des te verwerpelijker, aange
zien de verdachte stamt uit een moreel
hoogstaand milieu en behoort tot een der
oudste families van ons land.
Hei woord is aan.
Sheridan:
De zekerste weg om niet te
falen is, vastbesloten te zijn
tot welslagen.
Rusland's afwijzing
„een natuurlijke
ontwikkeling
Zooals bekend heeft de Russische Afge
vaardigde Gromyko aan de Commissie
van de Atoom-Energie van de UNO mede
gedeeld, dat de Amerikaansche voorstel
len voor de instelling van een internatio
nale instantie voor controle op de Atoom-
Energie op geen enkele wijze door do
Sovjet-Unie kan worden aanvaard.
Niet hopeloos.
Een woordvoerder van de Vereenigde
Staten heeft een uiteenzetting gegeven
van de houding van de Amerik; insche
delegatie in de Commissie voor de Atoom-
Energie aangaande Gromykos verklaring.
De Amerikaansche delegatie had gevoeld,
dat zulk een verklaring van Gromyko te
verwachten was. en dat daardoor 'alleen
de vroeger door hom afgelegde verklarin
gen werden aangevuld.
I)e Russische verklaring werd beschre
ven als een natuurlijke en normale ont
wikkeling zooals die b(j alle onderhande
lingen plaats vindt en Amerika is voor
nemens voort te gaan teneinde de ver
schillen van opvatting met elkaar to
verzoenen. De Amerikaansche delegatie
is niet van gevoelen dal de situatie hope
loos is. zeide h(j met nadruk. Zij ziet dit
probleem als de kwestie hoe men de con
trole op de atoom-energie binnen het
kader van de Vereenigde Volkeren kan
brengen. I)c woordvoerder zeide. dat de
eene kan beweren dat de Amerikaansche
voorstellen er toe leiden om de UNO te
verzwakken, terwijl een ander het tegen
gestelde kan beweren.
Ten aanzien van de kwestie van de
souvereiniteit, welke door Gromyko in
het geding werd gebracht, is de Ameri
kaansche opvatting dat iedere natie iets
van souvereiniteit moet opofferen om de
UNO tot een succes te maken Op zijn
persconferentie werd President Truman
om commentaar gevraagd omtrent de ver
werping van het Amerikaansche plan voor
de controle op de Atoom-energie door den
Russi^chen afgevaardigde Gromvko. De
President wilde geen commentaar geven,
doch zeide, dat hij nog steeds achter het
Amerikaansche plan stond
Portefeuille
va ii
Ma
irine
Stakingsgolf over Italië
Radio Rome maakt melding van een sla
kingsgolf welke over geheel Italië gaa
ln Barletta, Foggia en de provincie Ta
rente zijn arbeiders in staking gegaan. De
staking van kellners te Florence heeft
zich tot heel Italië uitgebreid. Om een
staking van drukkers te voorkomen, be
legt het ministerie van arbeid een rond'
tafel-conferentie. De politie te Como
staakt, deeLs uit protest tegen de slechte
kleedingpositie. deels omdat zij een ver
vanging van hoogere politieambtenaren
door leiders van de verzetsbeweging
eischt.
Mild vonnis voor Flandin
Pierre Etienne Flandin. de voormalige
minister van buitenlandsche zaken in dc
regeering van Vichy, is gisteravond door
het Fransche Hooggerechtshof te Parijs
tot vijf jaar „nationale onwaardigheid"
(verlies van burgerrechten) veroordeeld
Bij het voorlezen van het vonnis voegde
het hof hieraan toe. dat het van meening
was, dat Flandins daden als minister van
buitenlandsche zaken in de regeering van
Vichy geen collaboratie beteekenden.
Geen overlevenden
op aloomboni-vloot
Vice-admiraal Blandy, bevelhebber der
strijdkrachten voor de atoombomproeven.
heeft op een persconferentie medegedeeld,
dat geen levend menschelijk wezen aan
boord van de oorlogsschepen, die bij de
eerste onderzeesche atoombomproef scha
de hebben geleden, de proef zou hebben
overleefd.
Een Gerhard Hauptmann-museum zal in
't Russische gedeelte van Duitschland worden
opgericht, ter nagedachtenis van den Duit
schen dichter.
Naar wij van onzen Haagschcn corres
pondent vernemen zal een dezer dagen
voor de portefeuille van Marine een auto
riteit uit Marine-kringen ui'genoodigd
worden, die geen deel uitmaakt van een,
der politieke partijen.
„Camera Obscura"
Tentoonstelling bij LcffclnAi'.
De culturcele ondergrond van de
feestelijke Zevenecuwen-herdenking te
Haarlem wordt steviger naarmate de
datum van viering nadert. Heden is bij
den kunsthandel Leffelaar aan de
Groote Markt een tentoonstelling ge
opend met betrekking tot Hildebrands
„Camera Obscura". Het initiatief tot
deze tentoonstelling werd genomen door
den heer Leffelaar zelf, die er, met de
volledige medewerking van de Erven
F'. Bohn, in geslaagd is een waardevolle
mi belangwekkende collectie van uit
gaven, illustraties en geschriften van,
voor en over de goede oude „Camera"
bijeen te brengen.
In een indrukwekkende rij geschaard
liggen dc 4(i drukken van het beroemde
boek te kijk, groote en kleine uit
gaven, dikke en dunne, „volks" en
„luxe", school en huis. Een bijbeldruk
en een ontilbare foliant. Vertalingen in
het Fransch, Duitsch, Italiaanscn (als
sensatie romannetje!) en Esperanto.
De tcokeningen van Bombled (1857),
de fiine schetsen van F. Carl Sierig en
de luchtige ponnekrassen van Jo Spier
zijn in druk of in origineel te bewonde
ren. Brieven van Beets in vergulde inkt
kan men lezen, alsmede schriftelijke
getuigenissen van bekende Nederland-
sche persoonlijkheden, onder wie Ko
ningin Emma, Jozef Israels. Mesdag,
Willem Maris, Kloos. Verwey, Robbers
en Heyermans. die allen hun meening
vertellen over Hildebrands onsterfelijke
creatie.
In de benedenzaal zijn geëxposeerd
de ontwerpen van Herman Moerkerk
voor de galerij van Camera-figuren,
waarin straks de Anegang zal worden
omgetooverd, alsmede de teekeningen
van dezen kunstenaar voor den grooten
Camera-optocht, die in 1939 zou zijn
gehouden maar toen geen doorgang kon
vinden. Deelen van dezen optocht zul
len toch in de komende feestweek door
Haarlems straten trekken.
Vanmiddag zou de tentoonstelling
door dr. P. H. Schroder officieel wor
den geopend en daarmee is het zeven
eeuwen-feest weer een attractie op
cultureel gebied rijker geworden.