(n de Wereldpolitiek:
Nieuwe fruitbonnen
aangewezen
In en om de Tweede Kamer
Eerste-hulp verleening bij
wetgevende ongelukken
„Novelle" redt een wet
Wat er m de jansstraat veranderen zal
Nadrukkelijke verwijzing naar overeenkomst
van Potsdam
Thans is de tekst gepubliceerd van een
nota. die de Britsche regeering vorige
week heeft gezonden aan de Vereenigde
Staten, de Sovjet-Unie en Frankrijk,
deze nota wordt er op gewezen, dat bij de
overeenkomst van Totsdam is bepaald, dat
de Sovjet-regccring niet het recht heeft bij
wijze van herstelbetaling goederen uit
X>oitschland te betrekken, zoolang dit land
nog geen uitvoeroverschot heeft. Deze
overeenkomst kan niet eenzijdig dooi
der onderteekenaars worden opgezegd. De
behandeling van Duitschland als econo
mische eenheid gedurende den bezettings
tijd is bij Potsdam bepaald. Deze bepaling
moet in de eerste plaats worden nageleefd
en de kwestie van herstelbetalingen i:
daaraan ondergeschikt.
Na een beschouwing van de besprekin
gen der Groote Vier te Parijs, zegt de nota,
dat de Britsche regee^jng nimmer den Rus-
eischen eisch tot herstelbetalingen ten be
drage van 10 milliard dollars heeft aan
vaard De Sovjet-vertegenwoordiger,
dus de nota. heeft verwezen naar de be-
paling, dat bepaalde producten naar de
Westelijke zones moeten worden gezonden,
in ruil voor industrieele installaties die
uit die zones aan Rusland zouden worden
geleverd. Aangezien deze leveringen vol
gens genoemden vertegenwoordiger wei
nig voortgang maken, acht de Sovjet-Unie
zich blijkbaar gerechtigd goederen uit de
loopende productie van Duitschland tot
zich te trekken.
Volgens de nota is de door den Sovjet-
vertegenwoordiger aangehaalde bep<
niet ter zake dienend. Zij is geen recht
vaardiging, aldus de nota, voor het weg
halen van goederen als herstelbetaling
2oolang de Duitsche exporten onvoldoende
zijn om de noodzakelijkste aankoopen in
het buitenland mede te bepalen, tengevolge
waarvan reeds een jaarlijksche last
300 millioen pond stening op de andere
bezettende mogendheden rust.
Jn de nota wordt aan de Vereenigde
Staten, Frankrijk en de Sovjet-Unie ver
zocht hun standpunt bekend te maken. In-
dóen zij het met de in de nota tot uit
drukking gebrachte principes eens zijn,
verzoekt de Britsche regeering onmiddel
lijk maatregelen te nemen om deze in
praktijk te brengen.
De Duitschers
willen „veilig" sfemmen
IJaT duurt nog ongeveer drie weken
-1 1 voor de eerste plaatselijkk verkiezin
gen in de Russische zóne van Duitsch
land in Saksen, zullen worden gehouden
cn de vraag, die de meesten bezig houdt
is hoe de min of meer conservatieve
Christelijk Democratische Unie op 1 Sep
tember uit de stembus te voorschijn zal
komen.
De partij heeft een bekwamen leider in
den persoon van Jacob Kaiser., die in den
ijjd vóór Hiiler6 regiem een belangrijk
nandeel had in het organiseeren van de
christelijke vakbeweging in Duitschland.
Velen beschouwen hem op het oogenblik
als de belangrijkste politieke leider te
midden van <ie onafhankelijke politieke
partjjen.
Kaiser wordt een man met voortuit-
etrevende denkbeelden genoemd die aan
zienlijke politieke bekwaamheid getoond
heeft bij het sturen van zijn partij door
de riskante politieke wateren van
Sowjet-zöne.
Hoewel er sterke conservatieve elemen
ten in de Christelijk Democratische Unie
aanwezig zijn. schijnt Kaiser er in ge
slaagd te zijn een gezond evenwicht
handhaven in zijn partij die verscheidene
vooruitstrevender die van geer. andere
partij deel uitmaken, aantrek: Dit is van
bijzondere beteekenis in de Sowjet-zóne
omdat daar de Sociaal Democratische
partij niet langer mag bestaan, nu de So
cialistische Eenheidspartij gesticht is
Verscheidene socialisten, die zich niet
wilden aansluiten bij de communisten zijn
Een correspondent van de „Manchester
Guardian" veronderstelt, dat velen van
deze niet-aangesloten socialisten op de
Christelijk Democratische Unie zullen
stemmen en bepaalde waarnemers in
Berlijn meenen zelfs, dat wanneer de
Duitschers in de Russische zóne niet zoo
bang waren om „verkeerd te stommen,
de Christelijk Democratische Unie een
uitstekende kans zou hebben om ten
stembusmeerderheid te krijgen.
VAGE ARGUMENTEN.
Maar, zoo zegt de correspondent waar
schijnlijk zijn veel Duitschers bang voor
wat er gebeuren zou wanneer er te veel
stemmen op den „verkeerden kant" zou
den worden uitgebracht, dat wil zeggen
tegen de Socialistische Eenheidspartij,
die zich in de gunst van de Russen ver
heugt.
Het is veel meer deze vage vrees voor
wat misschien zou kunnen gebeuren, die
stemmen naar de Socialistische Eenheids
partij trekt, dan eenige directe druk.
Wanneer het recente referendum in Sak
sen in dit opzicht een aanwijzing kan ge
ven, dan zal de verkiezing vrijwel zeker
behoorlijk geheim zijn en behoeven de
kiezers zich geen zorgen te maken over
hun persoonlijke welzijn in verband met
de manier, waarop ze stemmen. Maar er
is wèl een soort massale vrees, een ge
voel, dat niemand kan zeggen wat er ge
beuren kan, wanneer de Socialistische
Eenheidspartij eens niet bevestigd werd
in haar huidige machtspositie.
Het zou kunnen zijn. dat de Russen zóó
ontevreden waren over den uitslag van
de stemming, dat zij op verschillende ge
bieden heel wat minder verdraagzaam
werden, dan ze nu zijn. Veel Duitschers
hebben er geen lust in risico te loopen en
het stemmen op de Eenheidspartij is
veilig".
Niettemin is het mogelijk, dat er on-
erwachts bijzonder veel stemmen op de
Christelijk Democratische Unie zouden
worden uitgebracht. De Eenheidspartij
zou daardoor natuurlijk in een merkwaar
dige situatie komen. Het is niet onmoge
lijk, dat een communistische vrees voor
een dergelijk verschijnsel geleid heeft tot
het gerucht, dat de Christelijk Democra
tische Unie zich uit de verkiezingen zal
terugtrekken Het schijnt ook. dat de
voorbereidingen voor de verkiezing de
partij niet gemakkelijk vallen. Zij heeft
echter in het onder Fransche controle
verschijnende blad ..Der Kurier" nadruk
kelijk ontkend, dat zij zich terug wil trek
ken.
Nu de regeering en dc fruitdctaillisten
lot overeenstemming zyn gekomen, zal de
distributie van appelen, peren en pruimen
zoo snel mogelijk worden uitgevoerd. Daar
een deel van het publiek de reeds eerder
bekend gemaakte bonnen na den verval
datum 8 Augustus heeft vernietigd, zyn
nieuwe bonnen aangewezen, n.l. 476 Alge
meen en 976 Algemeen.
Tot en met Maandag 19 Augustus, kan
men deze bonnen by groenten en/of fruit
handelaren inleveren, waarop dan zoo
spoedig mogelijk een hoeveelheid appelen,
peren of pruimen beschikbaar zal worden
gesteld. Vacantiegangers kunnen deze bon
nen eventueel aan hun leveranciers opzen
den. Er zal in geen geval na-inlevering
mogelgk zyn.
Wij vernemen nog, dat tusschen de re
geering en de drie landelijke bonden van
kleinhandelaren in aardappelen, groenten
en fruit overeenstemming werd bereikt
over de volgende drie punten: afdoende
controle op de verzendhuizen; instellen
van commissies met gelijke vertegenwoor
diging van groot- en kleinhandel bij de
verdeelingscentra en een regeling voor
vergoeding van extra-vrachtkosten voor
kleinhandelaren, welke ver verwijderd
zijn van de verdeelingscentra
De besturen hebben de leden geadvi
seerd, de thans aangewezen nieuwe bon
nen wel aan te nemen en hun volledige
medewerking aan de distributie van fruit
te verleenen.
Jam en suiker
op gecombineerde bon
Op 1 September zal er wijziging komen!
in de rantsoeneering van jam en suiker.
V.in dien datum af zal, telkens in een
periode van zes weken, elke veertien da
gen een gecombineerde bon worden aan
gewezen voor suiker, chocoladekorrels en
andere boterhamstrooisels, of de dubbele
hoeveelheid jam, pasta, kunsthoning,
stroop en andere boterhamsmeersels,
respectievelijk voor 750 gram in de eerste
veertien dagen, 500 gram in de tweede
veertien dagen en 750 gram in de derde
veertiendaagsche periode. Dus respectie
velijk 1500, 1000 en 1500 gram jam
Voor kinderen, geboren in 1942 en later
luidt dit schema 750, 500 en 500 gram
suiker of 1500, 1000 en 1000 gram jam. Deze
krijgen dus in elke derde veertiendaag
sche periode 250 gram suiker, respectie
velijk 500 gram jam minder dan de oude
ren. Op deze wijze wordt de verhouding
tot de suiker- en jamvoorziening der
ouderen hersteld. Het rantsoen kan ook
gedeeltelijk in suiker en gedeelteiijk in
jam worden opgenomen. Zoo zal een rant
soen van b.v. 750 gram kunnen worden
verstrekt in 500 gram suiker en 2 x 250
(500) gram jam of in andere hoeveelheden
in dezelfde onderlinge verhouding, voor
zoover de voorraden bij de detaillisten dit
toelaten.
Op deze wijze kan beter tegemoet wor
den gekomen aan de uiteenloopende be
hoeften in de steden en op het platte
land en aan de individueele behoefte.
Een delegatie van de linhsche E. A. M.
heeft geprotesteerd tegen de in Macedonië
uitgeoefende terreur tegen de democraten.
Van onzen parlementairen redacteur)
Na moeizamen arbeid, is de Tweede Ka
mer er tenslotte in geslaagd het ontwerp
vermogensaanwasbelasting zonder hoofde
lijke stemming aan te nemen. Dit mag
men zeker als een succes voor den Minis
ter beschouwen, wat ook geldt met be
trekking tot het feit, dat het gros der
nog ter tafel gekomen amendementen ten
slotte sneefde, hetzij door intrekking,
hetzij door verwerping. Ten deele is dit
mede een gevolg van het feit, dat Excel-
400.000 voedselpaketten
voor Europa
De C.A.R.E. (Cooperative voor Ame
rican Remittances to Europa) heeft
medegedeeld, dat zij thans over 400.000
voedselpakketten in haar opslagplaatsen
in Europa beschikt, waarvan twee-derde
reeds zijn aangekocht door Amerikanen
«lie het voedselrantsoen van hun vrien
den en familieleden overzee willen hel
pen aanvullen. De C.A.R.E. deelde
voorts mede dat de distributie van de
pakketten begonnen is te Tsjecho-Slo-
■wakije. Italië. Nederland. Frank
rijk. Finland, Noorwegen, Oostenrijk,
Griekenland en Polen en spoedig zal
aanvangen in Duitschland en België. De
CIO en de AFL (de twee groote Ameri-
Jtaansche Arbeiders Organisaties -
Red.) hebben onlangs 125.000 dollar
bijgedragen voor den aankoop van
7.788 pakketten voor leden van de Fran
sche Federatie van Vakvereenigingen.
Elk C.A.R.E.-pakket bevat 30 pond
voedsel of 30.000 calorieën, genoeg om
het rantsoen van 1 persoon gedurende
30 a 40 dagen aan te vullen. De pakket
ten worden tolvrij ingevoerd en vrij van
belasting en de ontvangers lijden geen
korting op hun voedselrantsoen.
t'lt Turkije wordt vernomen, dat een
Nederlandsche scheepsbouwmaalschapoij
thans onderhandelingen voert over der. bouw
yan vJex passagiersschepen voor Turkije.
Wie nu door de Jansstraat te Haar
lem loopt ziet, ten Noorden van dc
Schoolsteeg, een open terrein. D.it is ont
staan door het wegbreken van eenige
huizen, die door de gemeente zijn aan
gekocht. Het terrein wordt gebruikt
voor parkeeren van auto's, aan welke
gelegenheid groote behoefte is in ver
band met de nabijheid van het Paleis
van Justitie.
De situatie wekt den indruk, dat het
de bedoeling is de Schoolsteeg te ver-
breeden, maar dit is absoluut onjuist.
De gemeente heeft daar andere plan
nen! Bovenstaande teekening bewijst dit
Op het achter gelegen terrein staat
een gebouw dat indertijd gebruikt weid
als school voor openbaar voorbereidend
onderwijs. De toestand was evenwel zoo
slecht, dat het buiten gebruik gesteld
moest worden. Het is nu de bedoeling
daar een nieuw gebouw te zetten.
De oplossing die daarvoor gekozen is
verdient in het bijzonder de aandacht.
Voor bet gebouw komt een pleintje,
dat ook gebruikt kan worden voor par
keerterrein. Het wordt van de straat ge
scheiden door een zuilenrij.
In de Jansstraat is het aardige oude
poortje van het voormalig Barbara-
Gasthuis. Dit wordt in de nieuwe be
bouwing opgenomen.
Natuurlijk moet men niet denken dat
dit werk in de allernaaste toekomst zal
worden uitgevoerd. Men kent de be
zwaren wat betreft de materialen-po
sitie. Ook de financieele toestand der
gemeente speelt*een rol. Maar het pro
bleem der scholen eischt ook zoo spoe
dig mogelijk een voorziening. Vooral
wat betreft den bouw van openbare
scholen voor voorbereidend onderwijs
is te Haarlem een groote achterstand.
Daarom is wel aan te nemen, dat dade
lijk als de mogelijkheid zich voordoet,
de gemeente deze school zal laten
bouwen.
Daarom is het van belang den lezer
een kijkje te geven van de hangende
plannen.
lentic Lieftinck herhaaldelijk blijk gaf
van groote tegemoetkomendheid door zelf
in zijn ontwerp door de afgevaardigden
bepleite veranderingen aan te brengen of
door toezeggingen in hun geest te doen
mot betrekking tot de praktische toepas
sing van de wet.
Overigens heeft men ook heel wat
profijt getrokken van de uitnemende
voorbereiding van het openbaar debat,
doordat dit hoogst ingewikkelde wets
voorstel niet alleen gewoon in de afdee-
lingen onderzocht is. maar er een com
missie van voorbereiding bij te pas kwam
en er in dat stadium al gelegenheid tot
mondeling contact tusschen Minister en
Kamer heeft bestaan.
Hoe ingewikkeld de materie is en hoe
lastig het dus kan zijn om op een derge
lijk ontwerp, gedurende het openbaar
debat nog amendementen in te dienen,
moest men tenslotte ervaren, toen mr.
T e u 1 i n g s, wien de minister overi
genis terecht lof toezwaaide voor de
wijze, waarop hij tot verbetering van
allerlei bepalingen had bijgedragen, met
oen amendement voor den dag kwam dat
ten doel had voor in het buitenland wer
kende dochtermaatschappijen van Neder-
landsche ondernemingen een gunstigere
regeling te bewerkstelligen. In dat wijzi
gingsvoorstel zat veel billijks. Het hield
echter meteen, naar later bleek, ernstige
fouten in, doordat het niet paste in het
kader van onze verdere belastingwet
geving.
Gedurende de discussies was het niet
mogelijk terstond precies alle consequen
ties van eventueele aanneming van het
amendement te overzien en een waarschu
wing van een zijner in de loges gezeten
ambtenaren om te trachten de beslissing
over dit amendement even aan te houden,
had den Minister niet tydig genoeg be
reikt om hem er toe te brengen, hierop,
of op verwerping aan te sturen. De be
windsman gaf wel even te verstaan, dat
hij betwijfelde of men wel goed zou doen
het in de wet op te nemen, doch van ver
zet met klem was geen sprake.
Binnen 24 uur na de beslissing was
hem echter overduidelijk geworden, dat
er door de aanvaarde verandering werke
lijk een wetgevend ongeluk was gebeurd,
aangezien er iets in de wet was gekomen,
dat bedenkelijke gevolgen zou hebben.
Het amendement was echter aangenomen
en de wijzigingen, die het zou moeten on
dergaan, waren bepaald van materieelen
aard, zoodat herstel door een tweede
lezing, gegeven de dienomtrent bestaande
voorschriften, evenmin mogelijk was als
een er op terug te komen met behulp van
een Nota van wijziging van den minister.
Toch was en is het ongeluk te verhel
pen. Te weten, met behulp van een af
zonderlijk wetje, dat het nu onhoudbaar
geworden artikel in kwestie, tot een
houdbaar artikel zal maken. De gang van
zaken is dan, dat de Minister zulk een
wetje Indient en er op aan stuurt, dat het,
nadat eerst het ontwerp-vermogensaan-
wasbelasting door de Eerste Kamer is
aangenomen, onmiddeliyk daarna even
eens zal worden aangenomen. Zoo'n wetje,
dat men een „Novelle" pleegt te noemen
en waarvan Minister Lieftinck de indie
ning reeds heeft aangekondigd, is met de
wet, waarin het onmiddellijk een verbete
ring moet aanbrengen even nauw ver
bonden als de Siameesche tweeling on
derling. Dit brengt dan ook met zich mee,
dat de Koninklijke handteekening pas on
der de hoofdwet komt, nadat ook de No
velle de beide Kamers, overeenkomstig
den wensch van de Regeering gepasseerd
is. Aldus kan men een Novelle beschou-
als eerste hulp bij een wetgevend
ongeluk.