De wondere bloem uit Mexico
Vereemgde Staten bereiden
„Wereldhandvest van den handel" voor
De Radio geeft vanavond;
Op 15 October
een conferentie
Kort en
Bondig
Van Popocatepetl haar Spaarnestad
I liijoso s Mof
Nog steeds flnnncleclc
moeilijkheden.
Reeds een i ge keer en schreven wij
over Thysse's Hof. het uitverkoren
plekje bij het Bloemendaalsche Bosch,
dat werd gesticht ter eere van Neder
lands grootsten natuurvriend. Jac. P.
Thysse, die daar vele jaren werkte. De
stichting verkeert in financieele moei
lijkheden. omdat er meer uitgaven dan
inkomsten zijn. Dit is een gevolg van
het feit, dat de gemeente Bloemendaal,
die noodlijdend geworden is, haar sub
sidie gehalveerd heeft. Dit bracht een
leemte van f 1250 per jaar.
Er zijn al geruchten gekomen, dat
Thysse's Hof niet kon blijven voortbe
staan. Ieder beseft, dat het daartoe niet
mag komen. Ook het gemeentebestuur
van Bloemendaal is daarvan overtuigd.
Het heeft getracht financieelen steun te
verkriigen voor den Hof van de Ver-
eeniging tot Behoud van Natuurmonu
menten, maar die poging is helaas niet
gelukt.
Het bestuur van-den Hof doet thans
moeite om het aantal leden en dona
teurs uit te breiden, om op die wijze
meer inkomsten te verkrijgen. In ver
schillende winkels liggen inteeketnlijs-
ten.-
De heer C. H. Voorhoeve te Voorburg
schrijft ons namens de Studiekern van
Tuinbouwkundigen van de vereeniging
Arboricultura o.a.:
„Dit levenswerk is nagelaten door
den vermaarden botanicus en schrijver
Dr. Jac. P. Thysse, om de menschen als
natuurvrienden te 'houden niet alleen,
maar ook om ze vrienden van die mach
tige natuur te maken. Als men in dien
Hof is geweest is men rijker aan ken
nis dan voorheen.
Hier werd niet gekapt, er is maar
weinig vernield tijdens de bezetting,
hier heerscht de ongerepte natuur. Tus-
schen het groen ziet men een tuinman
die reeds jaren aan dezen Hof verbon
den is, rustig aan het werk en met
De Volksuniversiteit, afdeeling Haarlem
en Omstreken, opent haar serie luister
cursussen op 16 September met een voor
drachtavond van Albert Vogel Jr. Er
worden dit seizoen tien cursussen gehou
den, o.a. over actueele vraagstukken, het
natuurleven in eigen land, sociale zeker
heid en ook cursussen in talen.
groote liefde de planten verzorgen.
Steeds is hij bereid om het voorbeeld
van zijn meester te volgen en de hof be
zoekers alle mogelijke inlichtingen te
verschaffen.
Toch is dit erfstuk ten doode opge
schreven. Waarom?
Is dat de dank aan zoo'n groot man,
die tot op hoogen leeftiid zijn kracht
en wetenschap gaf aan Nederland dus
ook aan Bloemendaal?
Is dat de dank van de ingezetenen aan
hun natuurvriend? Moet dat levens
werk nu verloren gaan?
Het jaarlijksche tekort bedraagt
f 1250.Dit gaat toch zoo niet langer!
Hier geschiedt onrecht aan de nage
dachtenis van een groot man. Hoeveel
leerlingen van scholen in en om Bloe
mendaal, studenten met hun professo
ren, komen hier hun kennis verrijken.
Wijd in den omtrek is zoo'n instructief
plantsoen niet te vinden.
Ingezetenen van Bloemendaal, waar
onder menig boschbezitter, gaat het u
niet ter harte? Is het niet een eer voor
u, zoo'n geleerde als Dr. Thysse in uw
gemeente te hebben gehad?
Daarom namens -de Studiekern van
tuinbouwkundigen van de vereeniging
Arboricultura in de eerste plaats, en
zeker ook namens andere hoogstaande
natuurvorschers en -vrienden doe ik
een beroep op allen. Beziet u deze drin
gende aangelegenheid met een welwil
lend oog en een blijmoedig hart en geeft
ook aan menig niet Bloemendaler nog
lang de gelegenheid zich in „Thysse's
Hof" te verlustigen, door met milde
hand te geven en het tekort zoo spoe
dig mogelijk te dekken".
Het auto-dump bij Deeleu staat thans onder bewaking; van de Rijkspolitie. l)e
controle is zeer seherp en, om diefstallen te voorkomen, is behalve een tweetal
prikkeldraadversperringen een electrlseho draad gespannen, die onder 2000
Volt spanning staat.
Nu voor het eerst sedert vele jaren
weer een groote internationale Dahlia
tentoonstelling in Haarlem voor de
deur staat, komt deze veelzijdige
bloem, die niet alleen in de huiska
mers, maar ook in de harten van dui
zenden een bijzonder plaatsje inneemt,
weer in het middelpunt van de be
langstelling te staan. Wie denken zou,
dat de eerste Dahlia's tegen elkaar
hebben staan knikkebollen in het pa
radijs. heeft het vermoedelijk mis,
want de wieg van de wondere bloem
stond in de dorre hooglanden van
Mexico Acocotli noemde men haar.
llcllos", hi vakkringen bekend als
„semi-euelus", die de eer van Haarlem
ral vertegenwoordigen op de komende
3>ahl la tentoonstelling.
Daar, op de zonnig-droge hellingen van
Popocatepetl en aanverwante verlatenhe
den. tusschen manshooge cacteeën en
agaven, groeide en groeit vandaag nog
het prototype van pnze Dahlia. De Span
jaard Francisco Hernandez beschreef het
reeds in 1651, maar het zou nog bijna an
derhalve eeuw duren, voor dat de eerste
Dahlia in Europa kwam. Dit gebeurde in
1784; eenige exemplaren werden toen óf
in zaad, óf in knol naar den Botanischen
tuin van Madrid gezonden. De Hortulanus
van dezen tuin, zekere Cavanilles, bestu
deerde ze en noemde ze naar een leerling
van den grooten Linnaeus, Andreas Dahl.
Er is nog wel eens getwist over den naam,
want een andere onderzoeker, zekere Wil-
denon, noemde de bloem naar een Russi-
schen plantkundige, Georgi Wanneer men
dus een bloem tegen komt. die precies een
Dahlia lijkt, doch Georgine blijkt te hee-
ten. weet men hoe de vork in den steel zit
De Europcesche bloemkwcekers, vooral
de Engelsche wierpen zich gretig op het
simpele, enkelvoudige Mexicaansche
bloempje, waarvan zij de groote mogelijk
heden al terstond inzagen. Zoo begon de
Dahlia-cultuur, die in de anderhalve eeuw
van haar bestaan een enorme vlucht heeft
genomen en de bloem in duizenderlei ge
daante over de gansche wereld heeft ge
bracht, waar zij ware triomfen van be-
toovering oogstte. Als weinig andere bloe
men weet zij 's menschen gevoel voor
schoonheid te streelen en de zinnen te be
koren.
Nederland vooraan.
Nederland neemt in de Dahlia-cultuur
een even bijzondere als belangrijke plaats
Jn. In 1810 kwam de Dahlia hier voor het
eerst. Zij vond haar weg naar de kwee-
kerijen, maar op tot nog toe onopgehel
derde wijze verscheen zij bovendien op
vele boerenerven, in een grootbloemige,
Dit lieflijke stilleven wordt gevormd
door enkel l.'loomlge Mlgnon-Dahlia's,
te Haarlem gewonnen en „Henrlëtte"
gedoopt. Deze soort wordt met succes
III plantsoenen te Haarlem en omgeving
neergezet en Is o.a. te Iwwoiidcren lang
de Heemst eed sche Dreef,
„gepijpte" soort, die heden ten dage nog
bestaat. Terwijl in Engeland omstreeks
1840 een ware windhandel in Dahlia's ont
stond, waarbij luttele bloemen voor tien
tallen ponden sterling van de hand gin
gen en kweekers op slag millionair wer
den, zocht men in ons land moeizaam naar
nieuwe vormen. In 1874 kreeg een kwee-
ker te Jutphaas een partij bloemen en
planten uit Mexico, waarvan hij een deel,
omdat het verdord was, op de mestvaalt
wierp. Tot zijn groote verbazing schoot
er uit den rottenden stapel na verloop van
tijd een wondermooie bloem op; dit was
de Cactusdahlia, een onbekende soort, die
beroemd werd. Was op deze wijze het ge
luk de Nederlandsche Dahlia-cultuur
dienstig, omstreeks 1900 bereikte de kwee-
ker Hornsveld in Baarn door onvermoeid
zwoegen en met vurig idealisme schit
terende resultaten; hij won zeer vele nieu
we soorten, o.a. djp pioenbloemige Dahlia
in 1903, die onzen naam op dit gebied voor
goed in de wereld vestigden.
Met medewerking en steun van de in
1918 opgerichte Nederlandsche Dahlia-ver-
eeniging bracht de heer André Csizik. een
Tsjech van geboorte, in 1933 op vernuftige
wijze orde in den chaos van Dahlia-varië
teiten door het ontwerpen van een bota
nisch verantwoord systeem van classifi
catie. Hij bracht de Dahlia's in vijf klas
sen onder, te weten; De „Deca"-klasse,
waartoe de z.g. decoratieve, .cactus en
semi-cactus behooren; de „Hart"-klasse,
Dahlia's met zichtbaar hart (Pioen, Du
plex, Bouton); de „Pomponette"-klasse
(Pompon en Rosette); de enkelbloemige
klasse (enkele, Mignon en Ster) en de
Bizar-klasse (Halskraag, Anemoonbloe-
mige, Narcisbloemige. etc.).
De tentoonstelling.
Volgens deze vijf klassen worden de
Dahlia's, die op de komende tentoonstel
ling in Haarlem te bezichtigen zullen zijn,
gerangschikt. Voor de beste Nederland
sche inzending wordt de jaarlijksche zil
veren wisselbeker beschikbaar gesteld.
Alle nieuwe variëteiten, die voldoen, wor
den gehonoreerd met een getuigschrift,
dat den kweeker in staat stelt een certi
ficaat te bemachtigen, waarmee zijn kleu
rig voortbrengsel in de rij der bestaande
soorten wordt geschaard.
Een ingewijde verklapte ons, dat er
heel wat mooie soorten op de tentoonstel
ling te zien zullen zijn. Er worden ook
belangrijke buitenlandsche inzendingen
verwacht. Candidaten voor een prijs zijn
naar alle waarschijnlijkheid „Almelo's
Glorie" (van een amateur uit deze plaats);
„Broeder Justinus" (uit .België); „Voorzit
ter Oud" en „Topscore" (uit Aalsmeer);
.Moeder Ballego" (Leidon); „Moeder
Aardsen" (Nijkerk); Willy Flaton"
(Naaldwijk); „Elegans" (Den Haag) en
„Golden Leader" (Baarn). Haarlem dingt
mee met „Helios". „Honourguest" en „Lo
vely Jewel", die thans reeds te bewonde
ren ziin op de kweekerij van Carlée aan
de Leidschevaart.
Wie er ook winnaar moge worden, ze
ker is het. dat veel schoons een bezoek
aan de tentoonstelling overwaard zal
maken.
Het herstel van „Dreefzichl"
Het wncliten Is op materialen.
Eenige maanden geleden besloot de Haar-
lemsche raad. op voorstel van B. en W„ het
in de oorlogsjaren zwaar beschadigde „Dreef-
zicht" in den Hout te herstellen. Het raads
besluit is door Ged. Staten goedgekeurd. Hel
bestek voor het werk ls klaar. Alles wacht
nu op de toestemming van den Wederopbouw
wat de materialen betreft. Wanneer die af
komt ls niet te zeggen. De materialenpositie
is, men weet het, verre van gunstig. Zelfs
de uitvoering van 't woningbouwprogramma
van den Wederopbouw wordt er door ver
traagd. zoodat het sterk betwijfeld wordt, of
de beloofde 10 000 nieuwe hulzen in 1946 wel
alle gereed zullen komen Het opknappen van
„Dreefzicht" is evenwel ook herstelwerk
Bovendien ls er hier ter stede groote behoefte
aan zalen-ruimte.
Restauraties van schilderijen
Plannen van lid Frans Hals
museum te Haarlem.
De gemeenteraad van Haarlem heeft
Woensdagmiddag een crediet toegestaan
voor de restauratie van eenige schilderijen
van het Frans Halsmuseum. Het is de be
doeling dat dit geschiedt door erkende
restaurateurs van het Rijksmuseum te
Amsterdam. Een van de suppoosten van
het Frans Halsmuseum, die in het verleden
al veel restauratiewerk verricht heeft, zal
daarbij tegenwoordig zijn. opdat hij verde
re bekwaamheid daarin krijgt. In de toe
komst zal dan de restauratie van schilde
rijen in het Frans Halsmuseum kunnen
geschieden. De bedoelde suppoost-restau
rateur heeft, naar de directeur meent,
geen voldoende bekwaamheden voor het
„inschilderen" bij restauratie van schilde
rijen. In de toekomst zal dit dus aan een
schilder worden opgedragen.
HILVERSUM I, 301 M.
7.00. 8.00, 13.00, 19.00, 30.00, 22.00 Nieuws. 17 30
The Travellers. 19.20 Goede bekenden van
vroeger. 20.08 Oranje-'avond m Groote Kerk
Den Haag. 21.15 Oranje-garde. 23.15 14e ronde
Staunton-schaaktoui nooi.
HILVERSUM II, 415 M.
7.00. 8.00, 13 00. 18.00, 20.00, 23.00 Nieuws. 17.35
Ramblers. 18.15 Novelty Serenadcrs. 21.00
Sweetness and Rhythm. 22.15 Jazz-program-
ma. 23.20 Werken van Mendelssohn.
In de Amerikaansche regeeringsbureaux
wordt de laatste hand gelegd aan het ont
werp van een pjan, dat de Vereenigde
Staten zullen voorleggen aan de interna
tionale handelsconferentie, die op 15 Oc
tober te Londen bijeen komt. Dit plan zou
moeten dienen als basis voor een wereld
handels-handvest, tot voordeel van alle
volken.
Het Amerikaansche voorstel zal van te
voren met vertegenwoordigers van de
achttien aan de conferentie deelnemende
landen besproken worden, teneinde hun
reacties van te voren te leeren kennen,
beter op de verdediging voorbereid te
zijn en eventueele amendementen te kun
nen inlasschen. Het plan is een uitwer
king van de vier algemeene voorstellen
ter bevorderingvan den wereldhandel,
die den vorigen winter door de V. S. zijn
gepubliceerd, aldus United Press
De conferentie te Londen wordt de
„kern-conferentie" genoemd en zal dienen
ter voorbereiding van een internationale
handelsconferentie der Vereenigde Vol
ken, in den zomer van het volgende jaar.
De economische en sociale raad der Ver
eenigde Volken verleent zijn medewer
king.
Tot de uitgenoodigde achttien landen
behooren de groote vier. China, de Brit-
sche Dominions, België-Luxemburg en
ook Nederland. Rusland heeft aan
vankelijk de uitnoodiging niet aanvaard,
maar later wel geaccepteerd toen de or
ganisatie der Ver Volken het idee over
nam. Men verwacht dan ook dat de Sovjet
Unie op de een of andere manier op de
„kern-conferentie" vertegenwoordigd zal
zijn.
De vier algemeene voorstellen der Ver
eenigde Staten behelzen een programma
tot verlaging der handelsrestricties in
het internationale verkeer Het eerste
voorstel gaat over de middelen om „de
door de regeeringen ingestelde beperkin
gen" weg te nemen. Daaronder vallen dus
de officieele embargo's, quota, tarieven en
andere hindernissen voor het vrije, in
ternationale handelsverkeer.
Het tweede deel van het plan betreft
methodes om „vrij te komen van restric
ties ingesteld door particuliere onderne
mingen en kartels", het derde deel bevat
voorstellen om de ongunstige gevolgen
van overschotten en andere evenwicht-
verstorende factoren in de wereldecono
mie weg te nemen, dus om „vrij te gera
ken van vrees voor wanorde op de mark
ten van eerste levensbehoeften". In de
vierde plaats handelt het plan over „vrij
making van de vrees voor onregelmatig
heid in productie en werkverdeeling",
dus het vermijden van de instelling van
embargo's en tarieven ter oplossing van
werkloosheidsproblemen.
De Amerikaansche initiatiefnemers ma
ken zich geen illusies over de mogelijk
heid dat de tijd reeds zou zijn aangebro
ken dat de volken zouden instemmen met
een idealistisch plan voor een volkomen
vrijen wereldhandel. Zij gelooven echter
dat hun plan zal kunnen dienen als basis
van een wereld-handels-handvest, waar
bij de internationale handel veel vrijer
zal zijn dan voor den oorlog.
Gehoopt wordt dat, als de „kern-confe
rentie" tot overeenstemming komt over
wat de internationale handelsconferentie
van 1947 moet beslissen," de achttien lan
den er reeds toe zullen overgaan onder
elkaar handelsverdragen te sluiten, ge
grondvest op het voorgestelde handels
handvest. Dan immers zouden de landen
niet slechts een ontwerp-handvest heb
ben aan te bieden, doch tevens de duide
lijke proeve van hun bereidheid om het
toe te passen.
BINNENLAND
Een ondernemend
Amsterdammer verkocht
gesmokkelde Zwttser-
sche polshorloges zonder
vergunning voor f 35.
Toen hij in Amsterdam
geen klanten meer vond,
ging hij naar Leeuwar
den. waar hij er nog 300
verkocht, voordat de po
litie hem betrapte.
Een groep Engelsche
stedenbouwkundigen
zal van 12—17 Septem
ber een aantal Neder
landsche steden bezoe
ken.
De drie prinsesjes
Beatrix, Irene en Mar
griet. logeeren op het
oogenbllk bij de Konin
gin op het Loo. In Hil
versum zoekt men naar
het lievelingshondje
„Panda" van prinses
Irene, dat daar bij jhr.
Feith logeert en nu ver
mist wordt
Het aantal werkloo-
zen daalt met gemiddeld
6000 per maand. Het is
thans van 314.000 op 30
Juni 1945 gedaald tot
47.000.
De Nederlandsche
regeering zal waar
schijnlijk toestemming
veiieenen om tien ton
Egyptische sigaretten te
Importeeren.
TUdens de kermis te
Goes verstoorden eenige
militairen de orde in een
café. Toen de wacht te
hulp geroepen werd,
loste deze na waarschu
wing een schot, waar
door de 50-jarige koop
man S. uit Goes gedood
en de korporaal D. uit
Delft ernstig gewond
werd. D. is kort daarop
overleden.
De sultan van Pon-
tianak is gisteren op
Schiphol aangekomen in
gezelschap van den heer
Soekawati. een der Bali-
neesche afgevaardigden
op de Mailnoconferen-
tie. Zij zullen drie we
ken in Nederland
blijven.
Voor corresponden
tie aan militair perso
neel behoorende tot de
Koninklijke landmacht
en het Koninklijk Ne-
derlandsch Indische le
ger in Nederlandsch In-
dié moet de volgende
adresseering worden ge
bruikt: naam. voorlet
ters, rang, legernum-
mer, onderdeel, veld
postkantoor Batavia.
De Koningin heeft
aan eenige personen
gratie verleend, die tot
geringe straffen waren
veroordeeld wegens tij
dens de bezetting of
kort na de bevrijding
gepleegde feiten.
Het telefoonverkeer
tusschen Nederland en
Tsjecho-SlowakUe is op
beperkte schaal her
opend.
Begin September
zulten 25 Zwltsersche
industrieelen en zaken
lieden een bezoek aan
Nederland brengen.
Haarlem en Omgeving
Ds. L. Hoorweg uit
Haarlem Is door de Ge
nerale Synode der Gere
formeerde Kerken aan
gewezen als een harer
afgevaardigden naar een
door den Hervormden
Raad voor het kerkge
zang en den eeredienst
van de Synode der Ned.
Herv. Kerk belegde in
terkerkelijke conferentie
over een nieuwe psalm
berijming.
I)s. C. Moons uit
Beverwijk, die voor on
derscheidene beroepen
heeft bedankt, heeft
aangenomen het beroep
als piedlkant bij de Ge
reformeerde Kerk van
Leimulden.
I)c Gereformeerde
Kerk van Haarlem heeft
de weduwe P. te S.. uit
dankbaarheid een gift
van f 1000, waarvan f 750
voor de kerk en f 250
voor de diaconie.
Ds. F. de Jong uit
Heemstede, een uit Ned.
Indaö gerepatrieerd pre
dikant. heeft zich bereid
verklaard ln de Gerefor
meerde Kerk van Vijf
buizen hulppredikers
diensten te verrichten
totdat de Kerk een nieu
wen predikant heeft ver
kregen.
Hij den kerkeraad
der Gereformeerde Kerk
van Velson is van het
Bureau voor de geeste
lijke vnrzorglng van mi
litairen bericht ontvan
gen dat niet kan worden
voldaan aan het verzoek
om ds. Van Nood niet
aan te wijzen als geeste
lijk verzorger voor het
eerste transport van
troepen naar Ncd.Indië.
l)e raad van Heem
stede vergadert Dinsdag
middag 3 uur o.a. om
nieuwe wethouders te
kiezen.
