Haarlems Dagblad
Minister Jonkman en prof. Logemann
over de Indonesische kwestie
Blauw Wit Honkbalkampioen
Suifiaisuooiuai-Bjiijeü u»^| juamasniue iqoejq ajji/od J ssüdij. soo» jejioej Jeejjy
löUUAÜNVZ
Maandag 9 September 1940
Op een Indonesisch congres, Zaterdag
'door de Partij van den Arbeid in Krasna-
polsky te Amsterdam bijeen geroepen, is
een spoedige oplossing van de Indonesi
sche kwestie met vreedzame middelen be
pleit.
De minister van overzeesche gebieds-
deelen, de heer J. A. Jonkman, en zijn
voorganger, prof. J. H. Logemann, hebben
beiden het woord gevoerd. De eerste* ver
klaarde, dat de regeering het op prijs
stelt de stem te hooren van het volk,
dat vertegenwoordigd is in de Partij van
den Arbeid. „Wij hebben rechten en
plichten ten opzichte van Indonesië, hoe
meer wij ons echter bewust worden van
onze rechten, hoe meer wij ons ook be
wust worden van onze verplichtingen.
Moge dit congres bijdragen tot een ver
standhouding tusschen Nederland en In
donesië, waarbij de belangen van de twee
gebiedsdeelen in gelijke mate gediend
worden".
Prof. Logemann wees op de echtheid
van het nationalistische streven der re
publikeinen een streven dat noodza
kelijk moet uitloopen in den wensch naar
zelfbeschikking. „Het valt niet te ont
kennen, dat er eenige invloed van de
Japansche bezetting merkbaar is. Het is
echter zeer overdreven, te zeggen dat de
stijl van de leidende republikeinsche figu
ren niet democratisch is, al openbaren
zich hier en daar wel wat dictatoriale
kenmerken".
Alle aanwezigen minus één stemden voor
een resolutie, die aldus luidt:
„Het congres, van meening, dat oorlog
tusschen Nederland en Indonesië niet mag
worden gevoerd en dat het de taak van
Nederland is, de moeilijkheden in Indone
sië langs vreedzamen weg op te lossen,
is van oordeel:
1. Dat gestreefd behoort te worden
naar een samengaan van staatkundige
eenheden, gelijk in status, de eene op
geenerlei wijze onderworpen aan de an
dere in eenig opzicht, vrijelijk vereenigd
als leden van een gemeenschap van naties;
2 dat Nederland bereid moet zijn te
onderhandelen met vertegenwoordigers
van de Repoeblik Indonesia als zoodanig,
vrijelijk door haar aan te wijzen;
3. dat ten spoedigste moet worden be-
De fakkel der bevrijding
van Bayeux naar Eindhoven
Lichtjesdag op 18 September.
Twee jaar geleden beleefde Zuid-Ne
derland een der grootste historische mo
menten uit de geschiedenis. Van Bayeux
uit trok het Tweede Britsche leger op
en baande zich een weg door Frankrijk
en België naar Nederland, om het van
het juk der Duitschers te bevrijden. Na
het looze gerucht, dat Breda bevrijd was,
waarop Dolle Dinsdag uitbrak, en de
wanordelijke vlucht der onderdrukkers
langs de Brabantsche wegen nog toenam,
bleven de Engelschen vastzitten te Leo-
poldsburg. Zi d-Nederland wachtte in
adembenemende spanning af. Toen klonk
opnieuw de daverende stampede der
tanks. Eindhoven werd bevrijd en de
corridor was gevormd.
Dit groote feit zal op 18 September bij
de bevrijdingsfeesten van Eindhoven op
bijzondere wijze herdacht worden. Eind
hoven, de lichtstad van Nederland, heeft
dezen dag voor de toekomst lichtjesdag
genoemd. Eindhoven zal telkenjare op 18
September in een zee van licht baden
ter symboliseering van de bevrijding uit
de duistere periode. Het bevrijdende licht
zal per toorts langs den weg, die het
Tweede Britsche leger genomen heeft,
van Bayeux naar Eindhoven gebracht
worden. Daartoe zullen zich Zondag 15
September drie wielrenners professionals
in gezelschap van een vijftal amateurs,
naar de Normandische kust begeven.
Maandag 16 September des middags om
2 uur zal de burgemeester van Bayeux de
eerste fakkel aan het strand aldaar ont
steken, waarna het wielerpeloton zich in
beweging zet naar Nederland. Binnen drie
dagen wordt naar Leopoldsburg gereden,
waar de eerste van de loopers van de
verschillende Eindhovensche athletiek-
vereenigingen gereed staan om de fakkel
over te nemen. Na elke K.M. wordt de
fakkel overgegeven aan den gereedstaan-
den opvolger. In totaal zal voor den af
stand LeopoldsburgEindhoven een vijf
tigtal athleten zijn medewerking verlee-
nen. Burgemeester H. Kolfschoten zal met
de koningsfakkel de lichtzuil ontsteken.
Nadat de Nederlandsche vlag in top ge-
heschen is en het Wilhelmus heeft weer
klonken zullen de sirenes loeien en vuur
pijlen het moment aankondigen waarop
de feestverlichting opflitst Natuur
lijk staan voor den bevrijdingsdag nog
verschillende andere feestelijkheden op
het programma.
AGENDA
MAANDAG 9 SEPTEMBER.
neemstcde: Sportpark. Nouveau Cirque
de France, 20 uur.
Haarlem, Bioscopen: Rembrandt: Verloren
Paradijs (14 J.). Palace: De onzichtbare spion
(14 J.) Luxor: Het boek der wildernis (14 j.).
Deze drie 14.00, 16.15, 19.00 en 21,15 uur. Frans
Hals: Mayerling (14 j.). 14.00, 16.30, 19 00 en
21.15 uur. City Theater: Leven in de brou
werij (14 j.).
DINSDAG 10 SEPTEMBER
Stadsschouwburg: Rosmersholm, 20 uur.
Bioscopen: zie Maandag,
vorderd het sluiten van een wapenstil
stand op in onderling overleg te bepalen
voorwaarden en dat de uitzending van de
troepen t Nederland dienovereenkom
stig moet worden geregeld;
4. dat de eenheid van Indonesië moet
worden gehandhaafd onder waarborgen
voor Indonesisch.e en niet-Indonesische
minderheden;
5. dat gepaste maatregelen tot herstel
behooren te worden beraamd voor hen,
die uit hun bezittingen en bestaansmidde
len zijn gestooten".
Esperantisten bijeen
op congres in Utrecht
In het N.V.-huis te Utrecht werd Zater
dag het algemeen Nederlandsch congres
voor de propaganda van het Esperanto
geopend. Voor dit congres had men een
eere-comité en een comité van aanbeveling
gevormd, waarin vele vooraanstaande
personen zitting hadden genomen, o.a. de
ministers Drees en Gielen, alsmede de
burgemeesters van Amsterdam en Den
Haag.
Het congres heeft ten doel propaganda
te maken voor de in October beginnende
Als laatste van een vijftal sprekers hield
de heer G. Waringhien, hoogleeraar aan de
universiteit te Tours, een rede in het Es
peranto, waarin hij de taalkundige waarde
van dr. L. Zamenhoff's schepping naar
voren bracht. „Het Esperanto is niet de
eenige candidaat voor de wereldtaal, maar
het bezit er met zijn levenskracht en
levendigheid wel de beste kansen voor,"
aldus besloot deze spreker.
De Commissie-Generaal
In haar humoristische „Kleine Krant"
geeft de Groene de volgende definitie:
„Een commissie-generaal is een com
promis tusschen voorstanders van een
commissie en voorstanders van een ge
neraal"
Onze jongens in de Oost
Naar aanleiding van door den eersten
luitenant van het K.N.I.L., J. W. Wes
terhof en door kapitein J. J. Nahuis
M. B. E. aan een verslaggever van het
A.N.P. gedane mededeelingen betref
fende de percentages van lijders aan
venerische ziekten in Nederlandsch-In-
dië en in Nederland, deelt eerstgenoem
de ter aanvulling nog het volgende
mede:
Het percentage van 4.4 pet. voor de
troepen in Nederlandsch-Indië heeft be
trekking op die van de Koninklijke
Landmacht. Het eerder genoemde per
centage hangt samen met het feit. dat
in Nederlandsch-Indië na de capitulatie
buitenlandsche troepenonderdeelen zijn
geland.
Het percentage van 24 pet. en zelfs
hooger, heeft betrekking op onderdee
len, van de troepen in Nederland. Het
juiste gemiddelde van het geheel is niet
met zekerheid bekend, maar het is ze
ker hooger dan in Nederlandsch-Indië,
aldus de heer J. W. Westerhof.
Ter vergelijking moge nog dienen,
dat volgens officieele mededeelingen
meer dan één op de drie Amerikaan-
sche soldaten aan venerische ziekten
lijdt.
Buiten! an «Iers waardeer en
Koningin Wilhelmina
Tijdens de vergaderingen der inter
parlementaire unie te St. Moritz viel de
verjaardag van onze Koningin. Op bij
zondere wijze uitte zich de Engelsche
delegatie ter gelegenheid van dit feit.
Zij zond aan den voorzitter der Neder
landsche groep, den heer P.. J. S. Ser-
rarens, lid der Tweede Kamer, het ver
zoek. aan Hare Majesteit de gevoelens
der Britsche groep van de interparle
mentaire unie te doen toekomen.
In dit schrijven getuigt de voorzitter
der Britsche groep. mr. Rhys J. Davies
M. P.:
„Gedurende den oorlog hadden wij
de eer, Hare Majesteit in Groot-Brit-
tannië te ontvangen en wii kunnen u
verzekeren, dat wij gedurende dien tijd
met bewondering haar sterkte en uitste
kend voorbeeld onder de ernstigste om
standigheden hebben gadegeslagen. Wij
verzekeren u, dat het Britsche volle het
diepste respect en de warmste vriend
schap voor Haar koestert, zoowel voor
haar persoon als voor het staatshoofd
van een volle, dat zoo nauw met ons
verbonden is en dat voor de gemeen
schappelijke zaak der Vereenigde Vol
ken zoo ontzettend geleden heeft.
Wii hopen, dat u aan Hare Majesteit
de beste wensch en voor Haar geluk en
voorspoed en voor die van Haar land
namens de Britsche groep van de inter
parlementaire unie wilt overbrengen".
Collecte voor t.b.c.-bestrijding
Op Zaterdag 28 September wordt een
collecte gehouden ten bate van het sup-
pletiefonds van het sanatorium Zonne
gloren te Soest. Dit sanatorium is inge
richt voor tuberculose-patiënten van
alle gezindten, die hun verpleging niet
of slechts gedeeltelijk betalen kunnen.
De nood van d^ze instelling is groot.
Het is voor een groot gedeelte de
jeugd, die aan deze vreeselijke ziekte
lijdt laat daarom de gezonde jeugd
iets voor de zieke doen en den Zater
dag vrijhouden voor het collecteeren.
Het Centraal bureau voor deze col
lecte is gevestigd in het clubhuis naast
d'Appelaar, Damstraat 19, Haarlem. Se
cretariaat: Julianastraat 12. tel. 10888.
Wilkes naar een Belgische club?
Ten gevolge van de verscherpte toepassing
der overschrijvingsbepalingen door den K. N.
V. B., zal de Internationaal Wilkes het ko
mende seizoen niet voor zijn nieuwe club
MVV uitkomen. Ook wil hij niet terug naar
zijn oude' club Xerxes. Naar „Sport" ver
neemt, overweegt Wilkes thans, om het ko
mende seizoen voor een Belgische eere-divi-
sieclub uit te komen. Van Maastricht uit.
behoeft hem dit geen moeilijkheden op te
leveren.
Engelsche league
De uitslagen van de Zaterdag in Engeland
gespeelde League-wedstrijden luiden:
Eerste divisie: ArsenalSunderland 22;
Blackburn Rovers—Everton 4—1; Blackpool—
Wolverhampton W. 2—0: Bolton W
Portsmouth 10; BrentfordHuddersfield T.
20; Charlton Athl.Manchester Un. 23:
Derby C Aston V. 1—2; Grimsby T.—Preston
N. E. 2—3; Leeds Un—Sheffield Un. 2—2;
LiverpoolChelsea 74; Middlesborough—
Stoke C 54,
Sport in het Kort
JEUGD CRICKETWEDSTRIJD VERREGEND.
De te Hilversum gespeelde wedstrijd tus
schen' het Nederlandsch jeugdelftal en het
Ned. Cricketbondselftal is verregend. Bij den
stand 88 voor 2 voor het bondselftal werd
gestopt.
LIMBURG— CURASAO. Het Limburgsch
elftal won den voetbalwedstrijd tegen Cura
sao met 62. Zaterdag a.s. spelen de West
Indiërs nog eenmaal tegen Feijenoord,
BW WINT ZILVEREN BAL. De finale
van het zilveren balloumool, tusschen BW
on Heracles Is geëindigd in een overwinning
van 4—2 voor BW.
Onderlinge wedstrijden
van „Het Spaarne"
Zaterdag en Zondag hield de Roel- en ,Zeil-
vereeniging „Het Spaarne" onderlinge roei-'-
wedstrijden op het Zuider Bulten Spaarne.
De afstanden voor de hoofdnummers heeren.
bedroeg 1000 meter en voor de dames 750
meter. Voor de overige nummers was de af
stand 750 meter behalve voor het extra-num
mer gemengd; de dames en heeren roeiden
400 meter. De uitslagen lulden:
Hoofdnummer: Oude Vier heeren (ovetn.)
in 4 min. 2 sec. W. van Ree (bg), H. Broeke-
ma, J. Stapensea en A. Starink si., st. E. v.
d. Laaken.
Hoofdnummer: Jonge Vier heeren (overn.)
in 3 min. 55 sec. (Dit was dus een betere
tijd dan de oude ploeg!) J. H. Kersten Jr.
(bg), S. Minnema, R. F. Adrian, S. W. F.
Hendrikse Jr. (sl.) en W. de Vries (st.)
Hoofdnummer: Snelvieren dames (overn.)
in 3 min. 21% sec. Mej. N, de Breuk, R. de
Vr-ies, A. de Ronde, M. van Riet Paap, L.
IJntema, (st.vr.).
Ou.de Twee heeren in 4.41%: T. W. Pals, A.
Dapper en Lex FUhri st.
Jonge skiff heeren in 3.20: Jan Kruyt.
Jonge twee heeren in 3.44: Da Costa, Ai
Kruyt en A. Bruyning st.
Oude skiff heeren in 4.44: J. Boerma,
Jonge skiff dames (stijlroeien) Mej. C.
Wijntjes.
Oude skiff dames (stijlroelen) Mej. Ine
Mol ij n.
Oude vier dames (stijlroeien) Leni IJntema
(bg), C. Wijntjes, M. Verduyn, A. van Gastel,
Loes IJntema stvr.
Extra-nummer Mixed Snelvieren in 1.42:
Nel de Breuk, Bas Sorgdrager. Bert Bos, Ine
Molijn en Lex Führi st.
Athletiekkampioenschappen
te Beverwijk
De Districtkampioenschappen van Noord-
holland, die op 25 Augustus wegens den
regel moesten worden afgebroken, werden
'Zondag op de DEM sintelbaan te Bever
wijk voortgezet. Helaas lieten thans di-
serve prominenten verstek gaan. waar
door de wedstrijden veel aan belangrijk
heid inboetten. De 800 M werd een on
bedreigde zege voor De Ruyter in 1 min.
57.4 sec. vóór de Haarlemlooper v Gog,
die 2 min. 2.1 sec. noteerde. De 100 M had
een zeer spannend verloop. Nussc (AAC)
won in 115 sec., doch voor Schaap (Haar
lem) werd dezelfde tijd genoteerd Zijn
clubgenoot Heyn werd derde in 11.6 sec.
Zeer zwak bezet was de 5000 M en Jor-
dens (Haarlem) won dan ook zonder
eenige moeite. De tijd bedroeg 16 min.
37 4 sec De 4 x 100 M. estafette was voor
A V. '23 in 45.6, doch „Haarlem" met den
polshoogsp ringer Lamoree weer in
zijn midden, leverde feilen strijd en kwam
slechts 0.1 sec. later aan. Het discuswerJ
pen leverde successen op voor „Haarlem";
Kluft werd eerste met een worp van 36.74
M. en zijn clubgenoot Dirkse tweede met
35.32 M. Ook de 400 M was zwak bezet
cn hier kon de Haarlemmer Dekker zon
der moeite zegevieren in 52 4 sec
Tevens werd gisteren op de DEM sintel-
baan het nationale clubkampioenschap
voor Juniores verwerkt met als inzet de
Wouter Groenensteyn Beker Het Rotter-
damsche DOS won met zeer grooten.
voorsprong. Het betaalde 74 punten tegen
„Haarlem" 45 en Suomi 43 punten Het
meest verrassende resultaat was ongetwij
feld de overwinning van de „Haarlem"-
junior Sloos op de 100 M Hij sloeg daar
bij de Nederlandsche jeugdkampioen op
dit nummer Gerstens ^an DOS. die zich
eveneens geslagen zag door E Scholten
(Haarlem), Zeer interessant was de 4 x
100 M. estafette voor juniores. „Haarlem"
en DOS kwamen practisch gelijk aan.
Voor beide ploegen noteerde men 48.4
6ec., hetgeen voor „Haarlem" een nieuw
clubrecord beteekende.
Damkampioenschap van
Nederland
De uitslagen van de Zaterdag gespeelde
wedstrijden om het Nederlandsch dam
kampioenschap zijn:
Van der StaayBlom remise. Rozen
burgKinnegin remise; Vos wint van Van
Doorn; MetzDe Graag remise: Ligthart
wint van Huisman
De uitslagen van Zondag luiden: Groep
A: Blom verliest van Huisman; De Graaf
verliest van Ligthart; Van Doorn verliest
van Metz; KinneginVos remise: Van
der StaayRozenburg remise
Groep B: Wagter verliest van Beers;
Dukelvan Dijk remise; Keiler wint van
Kooymans; Beers wint van Verhoeven;
Kooymans wint van Drent, Wagter
Bandstra remise; Van DijkKeiler remise.
Hoving verbeter! eigen record
De Nederlandsche kampioen 100 M.
borstcrawl, ir. C. Hoving, is er in het
Sportfondsenbad te Delft in geslaagd het
nationale record op dit nummer dat sinds
1 Dec 1938 met 59 2 op zijn naam stond,
met 0.1 6ec. te verbeteren Hoving, die
voor deze poging regelmatig in het Delft-
sche bad heeft geoefend, maakte Zaterdag
voor een week bij een training een tijd
van 58.8 sec. De geringe verbetering van
het record is toe te schrijven aan het feit,
dat hij zijn derde baan wat stroef zwom
en het derde keerpunt niet goed nam Zijn
tijd over de eerste 50 meter was 27 4 sec.
Kanokampioenschappen
Ter gelegenheid van haar 15-jarig be
staan organiseerden „De Geuzen" Zondag
middag op de Voorzaan de nationale
ploegkampioenschappen.
De belangrijkste uitslagen war:
KI senioren 1000 M.: 1. v. d Kroft (HKV)
4 min. 32 sec.; 2. Stroo (Geuzen) 4 min.,
36.4 sec.; 3. Kraayer (Geuzen) 4 min. 40
sec.
K2 senioren: KraayerStroo (Geuzen) 4
min 11 sec.; 2, Van der Vlietvan den
Berghe (Mechelen) 4 min. 15 sec.; 3. Wij-
dekopKneulman (Viking) 4 min. 20.8 sec.
K4 senioren: 1. Geuzen 3 min 48.8 sec.;
2. Viking 3 min. 52.6 sec.; 3. Mechelen, 3
min. 54.4 sec.
Blauw-Wit is er' in geslaagd van
Ajax te winnen en heeft daardoor
wederom beslag gelegd op het kam
pioenschap.
Blauw-WitAjax C0
Vijf innings lang bleef het volkomen de
vraag, wie zou winnen. De veldpartijen
speelden zeer goed en hielden de score
blank. In de zevende slagbeurt echter
maakte Ajax drie fouten, die na een vrijen
loop en een honkslag van Linke 4 punten
opleverden. Toen zakte het spel bij Ajax
ineen en in de twee volgende beurten
voegde Blauw-Wit nog 2 punten aan de
score toe en het kampioenschap was
behaald.
De inningscijfers waren:
Ajax 000000000 0
BI.-Wit.00000411x 6
E.D.O. verliest van V.V.G.A.
E.D.O. heeft het zonder Schijvenaar,
Odenthal en de Koekoek niet tot een over
winning kunnen brengen tegen het slag
vaardige V.V.G.A De ballen, welke de drie
werpers, die E.D.O. op de plaat heeft gehad
gooiden werden flink geslagen, zoodat het
veld veel werk kreeg, hetgeen de oorzaak
was van talrijke fouten.
Reeds in de eerste innings behaalde V.
V.G.A, een voorsprong van 3l, doch vlak
hierop maakte E.D O. gelijk door een
honkslag van Leuven. De vierde slagbeurt
was echter fataal. Honkslagen van Smit,
Bouman. F. Bloem en Holewijn, 2 vrije
loopen en het missen van een moeilijke
vangkans leverden zes punten op (410).
Wel werden de ballen van v. d. Velde weg
geslagen. doch het veld van V.V.G.A. was
goed op dreef en maakte geen fouten
meer. Vooral een fraaie vang van K
Bloem dient vermeld te worden. De beste
slagman bij V.V.G.A. was Bouman, terwijl
voor E.D.O. slechts Leuven het tot een
honkslag wist te brengen.
De werpersresultaten waren: v. d. Born,
Vrenegoor en De Smidt 7X3 sl., 7 X 4 w.
8 h.s. tegen; v. d. Velde 6X3 sl., 5 X 4 w,
1 h.s. tegen.
Gescoord werd als volgt:
V.V.G.A. 301601102 14
E. D. O. 121000000 4
H.H.C.—Haarlem 17—2
Het natte veld, waarop H.H.C. en Haar
lem elkaar ontmoetten, vergde veel van
het kunnen der spelers Het pleit dan ook
voor het aanpassingsvermogen der rood-
broeken. dat zij slechts twee fouten maak
ten. Reeds in de eerste slagbeurt nam H.
H.C. de leiding door honkslagen van Duin-
ker en Baas, terwijl in de tweede innings
de overwinning practisch een feit was,
toen deze voorsprong voornamelijk door
fouten in het Haarlem-veld vergroot kon
worden tot 90. Haarlem scoorde slechts
tweemaal in de 7e innings door Kok er
de negende na een foutje van Gaartman.
De werpersresultaten waren: Van Holst
7X3 sl., 7 X 4 w., 2 honksl. tegen; Smidt
10 X 3 sl., 11 X 4 w„ 5 honksl. tegen
De inningscijfers waren:
Haarlem 00000010-1 2
H. H. C. 4 5 0 0 4 0 4 0 x 17
Door de overwinning van Spartaan op
Quick (117) zijn de kansen van O.V V O.
relatief gestegen. Het heeft nu aan een
gelijk spel genoeg om te promoveeren.
H F C. Haarlem is er na een zeer span-
renden wedstrijd in geslaagd van de Kana
ries te winnen met 43 en promoveert
naar de Overgangsklasse.
H.C.K. 2 blijft tweede klasser, doordat
het van Watergraafsmeer verloor met 7—8.
In de Overgangsklasse is gespeeld: Cele-
ritas—H.H.C. 2 9—6.