Haarlems Dagblad
Nieuw Russisch voorstel
inzake Triëst
Molotof
over veto-recht
President Truman valt Wallace af
6tc Jaargang \o. 18432
Bureaux: Groote Houtstr. 93
en Soendaplein 37, Haarlem
IJmuiden: Kennemerlaan 154,
Telef. 5437.
Tel.: Administratie 10724. Expeditie 14825
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Maandag 10 September 1946
Uitgave Stichting Voorlichting
Abonnementen: p. week 31 ct,
per kwartaal f 4.
Postgiro 273107
Tel.: Redactie 10600 Dir-Hoofdred 15054
Nadat de Australische delegatie in de
politieke en territoriale commissie voor
Italië ter Vredesconferentie een uitge
breid amendement had ingediend inza
ke Triëst, waarin stelling werd genomen
tegen het voorleggen van de oplossing
voor Triëst aan den Veiligheidsraad,
daar er in dien raad het vetorecht op
onverantwoordelijke wijze wordt ge
hanteerd, hield Molotof een rede van
ruim een uur, waarin hij zeide: „Indien
het vetorecht aan den kant wordt ge
zet, zal dit de kans geven aan degenen
die erop uit zijn een nieuwe groepee
ring van staten te vormen om in staat
te zijn de belangen van andere vrede
lievende landen te ignoreeren".
Molotof kwam vervolgens met een
gedetailleerd voorstel voor de regeling
van de kwestie-Triëst. nadat hij nog had
opgemerkt dat Australië probeert „ons
terug te trekken naar den bankroeten
Volkenbond".
Molotof bracht dan zijn voorstellen
•voor het statuut van Triëst ter tafel:
1. De vrijstaat Triëst zal neutraal zijn.
en gedemilitariseerd.
2. Alle vreemde troepen, welke in
den vrijstaat Triëst gelegerd zijn, moe
ten binnen dertig dagen vanaf den da
tum van inwerking treden van het vre
desverdrag met Italië worden terugge
trokken.
3. Ter verzekering van gunstige voor
waarden voor de economische ontwik
keling van den vrijstaat Triëst moet
economische samenwerking tusschen
den vrijstaat en Joego-Slavië tot stand
gebracht worden.
4. Het internationaal bestuur van de
haven van Triëst moet er zorg voor dra
gen, dat de haven- en transito-facili
teiten van Triëst gelijkelijk door den
heelen internationalen handel genoten
worden, terwijl de nabuurstaten -_ Joe
go-Slavië en Italië - vrije zones in de
haven moeten toegewezen krijgen.
5. De gouverneur zal er voor moeten
zorgen, dat het statuut wordt nage
leefd.
6. De wetgevende macht zal worden
uitgeoefend door een volksvergadering,
gekozen bij algemeene, directe en ge
heime verkiezingen.
7. De uitvoerende macht zal komen
bij het bestuur van den vrijstaat, dat
gekozen moet worden door de volksver
gadering en dat aan dezen verantwoor
delijk zal zijn voor zijn daden.
8. Het burgerschap van den vrijstaat
worde verleend aan de voormalige Ita-
liaansche burgers, die er op 10 Juni
1940 woonden en die er nog steeds wo-
Op 15 October komen er
nieuwe sigaretten
Op een vergadering van Amsterdamsche
tabakswinkeliers heeft de heer A. Polak,
directeur van het Rijksbureau voor Tabak
medegedeeld, dat in de komende maand
sigaretten in den handel gebracht zullen
worden, welke van Zuid-Amerikaansche
tabak vervaardigd zijn. Wij vernemen,
dat er van 15 October af tot eind van
dit jaar 200 millioen van deze sigaretten
op de markt gebracht zullen worden, het
geen beteekent dat er dan 43 pCt. meer
sigaretten beschikbaar zullen zijn dan nu.
De rantsoenen worden echter niet ver
hoogd. De sigaret, welke tot dit doel ge
fabriceerd wordt zal wat samenstelling
betreft afwijken van de huidige. Men
heeft moeten zoeken naar tabakken die
binnen het bereik lagen van de deviezen,
welke ter beschikking gesteld kunnen
worden. De beoogde verruiming was al
leen te verwezenlijken door het gebruiken
van donkere Zuid-Amerikaansche tabak
ken. Het daardoor verpregen product is
te vergelijken met de Fransche Regie
sigaret en de Algiersche sigaret „Bastos".
Het is een sigaret, waaraan men even zal
moeten wennen. Reageert het publiek
gunstig, dan zal deze sigaret normaal
in omloop gebracht worden.
Als de sigaret in den smaak valt is er
een behoorlijke kans, dat na dien datum
de fabricage kan worden voortgezet. De
prijs zal 48 cent per pakje bedragen.
Extra treinen voor militairen
De militairen, bestemd voor de garni
zoenen Utrecht en Ede moeten heden
avond reizen per extra trein uit Amster
dam. Amsterdam C.S. vertrek 21 35 uur.
Utrecht aankomst 22.22 uur Aankomst
Ede 23.25 uur.
De militairen bestemd voor het garni
zoen Harderwijk moeten heden avond
reizen per extra electrischen trein uit
Amsterdam naar Amersfoort: Amsterdam
C.S. vertrek 22.25 uur; Amersfoort aan
komst 23.05 uur.
nen op den datum van inwerking tre
den van het vredesverdrag met Italië.
Actieve aanhangers van het fascisti
sche regiem in Italië en dergelijke per
sonen worden' uitgesloten.
9. Er worde ingesteld een intergeal-
lieerde commissie bestaande uit ver
tegenwoordigers van Groot-Brittannië,
de Vereenigde Staten, de Sovjet-Unie
en Frankrijk, welke een voorloopig be
stuur van den vrijstaat zal vormen.
10. Speciale taak van het voorloopig
bestuur zal zijn het vaststellen van ver
kiezingen, binnen drie maanden, voor
de volksvergadering.
Debatten over de kwestie Triëst wor
den voortgezet.
Weerbericht
WEINIG VERANDERING
Verwachting geldig van Maandagavond
tot Dinsdagavond. In den nacht opklarend
met later hier en daar mistvorming. Mor
gen overdag gedeeltelijk bewolkt, droog
en ongeveer dezelfde temperatuur als
vandaag. Zwakke tot matige wind tus
schen Zuid-West en Zuid.
„Voorloopig accoord"
te Fonfainebleau
De president van de Indo-Chineesche
republiek Vietnam, Ho Chi Minh. en de
Fransche minister van koloniën, Marius
Moutet, hebben Zondag een voorloopig
accoord gesloten, waarmede dus de on
derhandelingen te Fontainebleau, die
anderhalve maand geduurd hebben, be
ëindigd zijn.
De inhoud van deze overeenkomst is
niet bekend gemaakt, doch men verwacht,
dat in de eerstkomende dagen een ge
zamenlijk communiuqé zal worden uitge
geven.
Fransche koloniale deskundigen hebben
evenwel verklaard, dat de overeenkomst
de. belangrijke kwesties betreffende de
positie van Vietnam in de Indo-Chinee
sche federatie onopgelost heeft gelaten
en dat in Januari opnieuw conferenties
zullen worden gehouden om tot een meer
volledige overeenstemming te komen.
„Luchtslag om Engeland"
herdacht
Zondag is de „slag om Engeland"
door het geheele land herdacht. Het
was zes jaar geleden, dat de jagers van
de R.A.F. op een dag 185 vijandelijke
bommenwerpers neerschoten.
In Westminster Ajpby werd een dank
stonde gehouden, die door piloten uit
den slag werd bijgewoond. De luoht-
maarschalk lord Tranohard onthulde
nadien een nieuwe inscriptie op het
gedenkteeken voor de gevallenen van
de luchtmacht.
Squafter-leiders in arrest
Te Londen zijn vijf leiders van de
„squatters", namelijk vier mannen en
een vrouw gearresteerd. Drie van hen
zijn prominente communisten. Zij zul
len heden terecht staan.
Tot de gearresteerden behooren Ed
ward F. Bramley. districtssecretaris van
de communistische partij te Londen.
Hij is een van de twee communisten
die in 1939 tijdens een diner van Ne
ville Chamberlain in Downingstreet 10
aan het Engelsche koningspaar een pe
titionnement aanboden, waarin werd
geprotesteerd tegen de aanpassingspo
litiek van de regeering. Een andere ge
arresteerde is Gabriel Caritt. commu
nistisch raadslid van Westminster, zoon
van den hoogleeraar in de philosofie
aan de Oxfordsche universiteit.
Terugkomst van
de Gaulle verwacht
Men verwacht dat generaal De Gaulle
een belangrijke rede zal houden, die zijn
definitieve terugkeer in de politieke arena
zal beteekenen, bij gelegenheid van de 29
September aanstaande te houden bevrij
dingsherdenkingsfeesten in het stadje
Epinal in Oost-Frankrijk
Chineesche communisten wijken
Tusschen het communistische politie
ke centrum Jenan en de militaire basis
der communisten Kalgan word] thans
door sterke nationalistische strijdkrach
ten een wig gedreven, teneinde de ver
bindingen tusschen beide plaatsen te
verbreken. Tegelijkertijd melden be
richten van communistische zijde dat
een terugtocht uit Charbin naar het
Noordoosten in de richting van Kia-
moedse in vollen gang is.
Men neemt aan, dat de communisten
van plan zijn laatstgenoemde stad tot
hun hoofdstad in Mantsjoerije te ma
ken. Kiamoedse ligt 240 km. van Car-
bin af.
Haagsche K.P.-ers gaan
houtkappen in Suriname
Eenige leden van de Haagsche K.P.
„De speciale Brigade" hebben, met aan
bevelingen van Prins Bernhard en staf
officieren van de B.S., het initiatief ge
nomen tot het oprichten van een hout
aankap- en cultuurondememing in Su
riname. Reeds is een concessie, groot
2500 H.A. overgenomen en vergunning
verkregen om op diverse plantages,
groot 3300 H.A. den landbouw te be
oefenen. Verder is vergunning verleend,
voor houtaankap op een terrein van
1500 H.A. Bovendien is nog een con
cessie voor houtaankap aangevraagd
voor een gebied van ca. 6000 H.A.
Op 26 dezer zal de adjunct-directeur
der onderneming, de heer A. J. M. Ju-
dell, naar Paramaribo vertrekken. Naar
men hoopt zullen dank zij deze onder
neming weer Surinaamsch hout en an
dere Surinaamsche producten, zooals
rijst en sinaasappelen op de Neder-
landsche maf kt verschijnen.
Vier jaar voor ex-boerenleider
in Haarlemmermeer
De Bijzondere Raad van Cassatie heeft
C. B. te Nieuw-Vennep, ex-boerenleider
in Haarlemmermeer, tot vier jaar gevan
genisstraf veroordeeld. B. was in beroep
gekomen van het vonnis van het Bijzon
der Gerechtshof te Amsterdam, waarbij
hij tot zes jaar gevangenisstraf was ver
oordeeld. omdat hii een inwoner van
Haarlemmermeer naar Duitschland heeft
willen sturen en omdat hij verraden had,
dat iemand een clandestiene telefoonaan
sluiting had. De procureur-fiscaal had tot
verwerping van het beroep geconcludeerd,
De legerleiding heeft
met het vormen van discu:
in actueele onderwerpen van allerlei aard
onder leiding van het kader, met de soldaten
zullen worden besproken, evenals dit in het
Engelsche leger gewoonte is bij de z.g.
„current affairs".
„Geen verandering in buitenlandsche politiek"
Zaterdag; heeft President Truman on een persconferentie voor een nieuwe sensatie
gezorgd door zijn instemming met de opzienbarende rede van den Amerikaanseheii
minister van Handel, Wallace, in te trekken en te verklaren, dat li ij slecht.-, bedoeld
had l»et recht van Wallace lot liet uitspreken dezer rede te erkennen. „Ik bedoelde
niet aan te geven dat ik instemde niet de rede als zijnde een verklaring over tie
buitenlandsche politiek van dit land", aldns zeide Truman than-.
Hierbij dient te worden opgemerkt
dai een der journalisten j.l. Donderdag
in het bijzijn van Truman de woorden
van Wallace voorlas: „Toen de presi
dent deze woorden las, zeide hij, dat zij
de politiek van zijn regeering weerga
ven". Hij vroeg daarop Truman of dat
sloeg op de geheele rede. waarop de
president bevestigend antwoordde.
Zaterdag j.l. voegde de president aan
zijn verklaring, dat hij niet bedoeld
had in te stemmen met de rede van
Wallace, nog het het volgende toe: „Er
is geen verandering gekomen in de
aangenomen buitenlandsche politiek
De slag om
Arnhem
wordt
herdacht
Steenhouwers
leggen de laatste
hand aan een mo
nument, dat H. M.
de Koningin mor
gen zal overdragen
aan generadl-ma-
joor R. E. Urquart
den commandant,
die tijdens den
slag om Arnhem
de gevechten leid
de. Het monument,
dat ontworpen is
door den Nijmeeg-
schen beeldhou
wer Maris, staat
tegenover hotel
Hartesteinwaar
de First Airborne
Division haar
hoofdkwartier had
Extra rantsoen vleesch
Het Centraal Distributiekantoor deelt
mede. dat gedurende de periode van 15
t.m. 21 September de bon 523 vleesch recht
geeft op een extra rantsoen van 100 gram
vleesch.
m.s. „Oranje"
De lijst met namen der passagiers van
het m.s. „Oranje" ligt op onze bureaux
ter inzage
De vermoedelijke aankomst van het
schip is 19 September te Amsterdam.
Mr. M. Rooy vraagt ontslag
als lid van den Persraad
Mr M. Rooy, hoofdredacteur van de
Nationale Rotterdamsche Courant heeft
aan den minister van Binnenlandsche Za
ken eervol ontslag verzocht als lid van den
Persraad, aangezien hij overwegende be
zwaren heeft tegen de motiveering van de
uitspraak van de Commissie voor de pers
zuivering inzake functionarissen van de
N.R.C. en tegen het optreden van den van-
wege den minister aangewezen getuige-
deskundige bij de procedure, welke deze
commissie onlangs tegen bedoelde functio-
narissen heeft gevoerd.
van onze regeering. Er zal in die poli
tiek geen wijziging van beteekenis wor
den gebracht zonder bespreking en con
ferentie van den president met den mi
nister van buitenlandsche zaken en de
leiders van het congres".
Te Washington acht men de nieuwste
manoeuvre van Truman een groote
overwinning van Byrnes op Wallace en
een diplomatieke triomf van zijn buiten
landsche politiek, welke thans door den
president is erkend als de aanvaarde
buitenlandsche politiek der Vereenigde
Staten.
De New-Yorksche correspondent
van de Dail.v Mail deelt mede, dat
aldaar een door de dagbladen on
dersteunde actie is begonnen voor
het ontslag van Wallace, daar men
van meening is dat deze „hopeloos
gecompromitteerd is" door de
„bruuske verklaring van Truman".
Wallace heeft den steun van al zijn
collega-ministers verloren; zii ne-
het hem kwalijk dat hij geprobeerd
heeft de regeering naar links te
sturen en zij gelooven dat thans hun
Jeans gekomen is om hem „politiek
te scalpeeren". Uit welingelichte
bron verneemt Reuter echter, dat
Henry Wallace vastbesloten is zijn
strijd voor een gematigder politiek
der regeering ten opzichte van de
Sovjet-Unie voort te zetten, tenzij
Truman hem dit uitdrukkelijk zou
verbieden.
Vandenberg steunt Byrnes
De Amerikaansche senator Arthur H.
Vandenberg. voorzitter van de commis
sie voor buitenlandsche zaken van de
senaat en een der adviseurs van Byr
nes. heeft zich heden in het openbaar
gedistancieerd van de rede van Wal
lace, den Amerikaanschen minister van
handel. Vandenberg wijst er op. dat de
buitenlandsche politiek van Byrnes ge
lijkelijk den steun heeft van republi
keinen en democraten in Amerika. Dit
is ook de eenige weg om een georgani-
seerden vrede en collectieve veiligheid
te verkrijgen. Zii. die hier van afwij
ken, brengen deze doelstellingen in ge
vaar. „Ik ben er zeker van", aldus Van
denberg, „dat de meeste republikeinen,
ondanks onvermijdelijke verschillen in
sommige opzichten, ook verder steun
zullen willen verleenen aan de regee
ring voor een buitenlandsche politiek,
die gebaseerd is op de twee partijen, en
op een gezonde Amerikaansche basis,
die een dictatuur van wie dan ook ver
werpt. die niet vijandig noch onderge-
schikt is aan eenige andere macht op
aarde en die de rechten van den mensch
en de fundamenteele vrijheid verdedigt.
De toestand eiséht eenheid binnen de
regeering zelf. Wii kunnen slechts sa
menwerken met één minister van bui
tenlandsche zaken tegelijk".
