y
Haarlems DaöMaii
D
Natuurbescherming in Nederland
De radio geeft
Internationale foto-salon in Amsterdam
-
v->y? a
dixi laiaxsiu au
7/atcrdag 21 September 1MB
Een der pioniers, J. Drijver te Santpoort wordt 60 jaar
E heer J. Drijver te Santpoort, de Ernstiger zijn de vernielingen die de
bekende ornitholoog en secretaris Duitschers in het duingebied hebben
van de Vereeniging tot Behoud van
Natuurmonumenten, wordt 29 Septem
ber 60 jaar.
Wij zijn een praatje met hem gaan
maken, de bescheiden man wilde niets
weten van een persoonlijke huldiging,
maar natuurlijk greep hij de gelegen
heid aan om nog eens over het mooie
werk van zijn vereeniging te spreken.
Sinds 1913 is hij secretaris, zoodat hij
in die 33 jaar, meer dan een half men-
schenleven, een belangrijk aandeel ge
had heeft in het succes dat „Natuur
monumenten" heeft, mogen boeken.
Reeds in zijn jonge jaren was de heer
Drijver een bewonderaar der natuur en
een vriend van de vogels. Van 1905 tot
1913 was hij werkzaam bij de Post,
maar dat ambtelijke werk gaf hij er
gaarne aan toen hem in 1913 het secreta
riaat van „Natuurmonumenten" werd
aangeboden. In 1914 volgde ook zijn
benoeming tot secretaris van de Ned.
Vereeniging tot bescherming van vo
gels. Eerst toen kon hij in vollen om
vang beginnen aan zijn levenstaak en
nauwer samenwerken met zijn door
hem vereerden vriend en leidsman, den
nu sterk betreurden Dr. Jac. P. Thysse.
Op dit oogenblik heeft „Natuur
monumenten" niet minder dan
12.500 H.A. grond en water in
eigendom. Daaronder zijn buiten
gewoon belangrijke bezittingen die
nu niet alleen voor het tegenwoor
dige, maar ook voor komende ge
slachten veilig gesteld zijn.
Alleen in Gelderland liggen reeds
4.500 H.A.. ook in Noord-Brabant zijn
groote uitgestrekte bezittingen. In
Noordholland heeft „Natuurmonumen
ten" eigendommen in de omgeving van
Alkmaar, in de Zaanstreek, het Gooi
(in het mooie Naardermeer) en Texel.
Een natuur-reservaat bij
11 aarlem?
Wij zoo merkten wij op voelen
ons in Haarlem en omgeving wel stief
moederlijk bedeeld. Waar moeten wij
wandelen? De Hout is klein en Groe-
nendaal is ook gauw bekeken. De dui
nen zijn voor ons gesloten Alleen kun
nen wij in de duinen van de Amsterdam-
sche Waterleiding komen, maar daarbij
is 't ongemak, dat er eerst een dagkaart
gehaald moet worden. Al vele jaren is
gepraat over de wenschelij'kheid, dat
ten W. van Haarlem het. duinterrein
onder Bloemendaal, Zandvoort en Vel-
sen en daarbij behoorende buitens, o.a.
„Elswout-" een natuur-reservaat zou
worden ingesteld, maar daarvan is nog
steeds niets gekomen. Toen wij er on
langs naar informeerden, werd ons ge
zegd: „de zaak is op dit oogenblik sla
pend". Hoe staat het er nu toch mee?
Het antwoord van den heer Drijver
was: Tot mijn spiit kan ik op dit oogen
blik ook niets naders meedeelen. Het is
een moeilijke zaak die geregeld moet
worden, waarbij niet alleen financieele
medewerking verleend moet worden
door de betrokken gemeenten waarin
de terreinen liggen, maar ook door
de gemeenten die voor haar inwoners
van het recreatieoord zullen genieten
(Haarlem en Amsterdam), yerder door
de Provincie en door het Rijk.
Wii kregen evenwel den indruk, dat
de heer Drijver wel overtuigd is dat er
toch veel kans is. dat binnen niet al te
langen tijd inderdaad een middel ge
vonden zal worden om tot de openstel
ling van dit natuur-reservaat te kun
nen komen. Dan krijgt deze omgeving
een belangrijk terrein, dat zoo uitge
strekt is. dat het aan alle verlangens
op dit gebied zal beantwoorden. De
wandelaars zullen volop kunnen ge
nieten van al het schoons dat de na
tuur biedt, maar daarnaast zal het ook
mogelijk zijn speciale maatregelen te
nemen voor bescherming van speciale
terreinen. Duinen zijn namelijk zoo
zei de heer Drijver een kwetgbaar
bezit. Men moet er tegen waken, dat
niet te veel bezoekers op bepaalde pun
ten komen, want dan hebben deze te
veel te lijden. Dan worden de duinen
„weggeloopen", zooals wii dat gezien
hebben bij de Blinkerd bij „Elswout".
Het is waar de Blinkerd was vele jaren
haast het eenige duin waarop het pu
bliek mocht komen, dat gaf natuurlijk
een overbelasting. Als er uitgestrekte
duinstreken komen voor ieder toegan
kelijk, vermindert het gevaar natuur
lijk belangrijk. Verspreiding van bezoe
kers is noodig. want men moet beden
ken, dat dan de duinen open komen
voor een bevolking van eenige millioe-
nen. Bovendien zijn er in deze dumen
nog zeldzame planten en bloemen en
kweekplaatsen van zeldzame vogels, die
in elk geval beschermd moeten worden.
Oorlogsschade.
De oorlogsschade die „Natuurmonu
menten" geleden heeft, valt gelukkig
mee. De Duitschers hebben wel vrij
veel vernield en ook de brandstoffen-
nood der burgerij was oorzaak, dat veel
boomen vielen, maar als men let op
hetgeen gespaard bleef, mag er niet ge
klaagd worden. Er worden maatregelen
genomen om aan te planten wat. verlo
ren ging. zoodat de zekerheid bestaat,
dat de oorlogsschade over eenige jaren
in de bosschen wel voor een belangrijk
deel hersteld zal zijn.
De vogelstand leed ook in de oorlogs
jaren. maar ook die gaat zich gelukkig
al herstellen.
aangericht. Het zal nog vele jaren du
ren voor men die weer te boven is. Een
stelselmatige zuivering der duinen is
noodig, maar toch mag men als de zaak
goed wordt aangepakt, de hoop koeste
ren, dat ook die ellende der vernieling
weer overwonnen kan worden.
Het is te begrijpen, dat de heer Drij
ver tenslotte de gelegenheid aangreep
nog eens te wijzen op het feit, dat „Na
tuurmonumenten" alleen kan werken
als landgenooten haar financieel daar
toe in staat stellen. Zij kreeg gelukkig
vele schenkingen, maar het moet be
treurd worden, dat er nog vele duizen
den in ons land zijn, die geregeld, voor
al in den vacantietijd, genieten van de
vrije wandelingen op de terreinen, maar
er nog niet-toe kwamen zich als lid op
te geven. Voor een rijksdaalder in het
jaar staat men te boek als lid en geniet
dan vei-schillende voordeelen. En heeft
bovendien het gevoel ook in deze zijn
plicht gedaan te hebben.
Het adres is: „Natuurmonumenten",
Rokin 92. Amsterdam.
ZATERDAG 21 SEPTEMBER.
Hilversum I, 301.5 M.: 19.00 20.00 en 22.00
Nieuws: 20.30 „Aïifforderung zum Tanz"
(Gr.); 20.40 Luisterspel; 21.00 Volkszang; 22.15
Benno Moisseiwitsch. piano (Gr.); 22,40 Gra-
mofoonmuziek; 22.45 Klaas van Beeck; 23.15
Gramofoonmuziek.
Hilversum II, 415.5 M.: 18.00, 20.00 en 23.00
Nieuws; 19.00 Gemengd Omroepkoor; 2015
Radio-Cabaretrevue; 21.30 Luisterspel; 22.00
„The Montmartre Players"; 22,30 „The Ram
blers"; 23.15 Jan Corduwener; 23.35 Bekende
Orkesten (Gr.)
ZONDAG
HILVERSUM I, 301.5 M.
8.00, 13.00, 19.30, 22.00 Nieuws. 10.00 Geref.
Kerkdienst. 11.30 Gewijde muziek. 12.30 Or
kest Klaas v. Beeck. 14.00 „Der Freischütz".
17,00 Ned. Herv. Kerkdienst. 20.15 Stichtsch
Kamerorkest. 21.00 Luisterspel. 21.20 Vervolg
Kamerorkest. 23.00 Symphonisch concert.
HILVERSUM II, 415.5 M.
8.00, 13.00, 18.00, 20.00, 23.00 Nieuws. 11.00
Klemkunst-programma. 13.15 Orkestwerken.
13.50 De Spoorwegen Spreken. 14.30 Concert
Bachvereeniging. 15.45 Thé dansant met Sky-
masters en Malandó. 17.00 Collegium Musi-
cum Amstelodamense. 19.00 Ned. Herv. Stu-
diodienst. 20.45 Hersengymnastiek. 21.15 Sym-
phonie in G gr. t„ Mahler. 22.10 Luisterspel.
23.40 Swing-parade.
Een TS edcrl
vredesbeweging.
Met de vorming van een Nederlapd-
sche vredesbeweging, die deel zal uit
maken van de groote internationale
beweging, belichaamd in het Bureau
Internationale de la Paix, Genève, is een
begin gemaakt. Zij zal pogen ons volk
in al zijn geledingen er van te over
tuigen, dat met het bereiken van haar
doel: één internationaal wetgevend
lichaam, één internationaal rechtsinsti
tuut en één internationaal machtsinsti
tuut de wereldvrede cn daarmee
noodzakelijke voorwaarde voor wereld
welvaart verzekerd is. Zij meent dat
indien ons volk en alle volkeren zulk
een enkelvoudige wereldorganisatie po
sitief willen, hun verantwoordelijke
leiders in staat zullen blijken de U.N.O.
zich in die richting te doen ontwikkelen.
Het documentatie- en propaganda-
bureau is gevestigd in de Leidsche-
straat 106108 te Amsterdam, direc
teur is de heer Jan van Hinte.
De stichting stelt zich op den grondslag,
vastgelegd in het beroep op de volke
ren der wereld van de R.C. Wendell
Stone Deal of the College for Rollins
College Conference on World Govern
ment, van 16 Maart 1946, Winterpark,
Florida. Zij acht dit beroep de sociaal-
politieke formule, die alle partijen
bindt en het nieuwe wapen is tegen alle
agressie. Zij onderstreept, dat het be
roep zich richt tot de volkeren en niet
tot de regeeringen der wereld. Regee
ringen hebben tot taak de directe lands
belangen te behartigen. Het individu
dient voor de menschheidbelangen op
de bres te staan. De stichting wil allen
omvatten, die hieraan willen medewer
ken. Zij richt zich speciaal tot coimmer-
cieele instellingen, daar deze de wel
vaartsvernietiging door den oorlog het
scherpst waarnemen en overzien. Zij
richt zich eveneens tot humanistische
vereenigingen. godsdienstige groepee
ringen en politieke partijen, kortom tot
alle staatsburgers om door middel van
een derde wereldvredesconferentie, zoo
mogelijk in Nederland te houden, te
komen tot'verwezenlijking van de richt
lijnen, vastgelegd in de Rollins College
formule.
MR. F. J. GERRITSEN TOT KANTON
RECHTER BENOEMD.
Bij Koninklijk Besluit is benoemd tot
kantonrechter te Haarlem mr. F. J. Ger
ritsen, advocaat en procureur en kanton-
rechter-plaatsvervanger in het kanton
Haarlem.
Mr. Gerritsen is in Hillegom geboren,
waar hij nu nog woont en studeerde aan
de Leidsche universiteit. Hij was tot dus
verre secretaris van de Ondervakgroep
Bloembollen veilingen.
De installatie zal waarschijnlijk op Vrij
dag 27 September geschieden.
In 1935 werd voor het eerst de Inter
nationale Focus Fotosalon in Arti et
Amicitiae te Amsterdam gehouden en
daarna jaarlijks tot en met 1939. Het
ontbreken van internationale verbin
dingen maakte verdere tentoonstel
lingen tot nu toe onmogelijk. Men zal
zich herinneren dat het houden van
nationale tentoonstellingen als het
domein van de fotoclubs wordt be
schouwd en zoo is een directe vergelij
king van de prestaties in binnen- en
buitenland niet mogelijk.
Wie verwacht heeft dat de invloed
van den oorlog op de fotografie zich
zou aankondigen op deze fotosalon,
komt bedrogen uit. Wie echter denkt
dat de foto's daarom onbelangrijk zijn,
vergist zich evenzeer. Het naar elkaar
toegroeien van de beste fotographen in
verschillende landen, valt sterk op. Dit
treft vooral m de keuze van onderwerp.
De „romantische" richting vindt zelfs
aanhangers in Rusland. Ook portretten
uit dat land wijken weinig af van de
rest.
De edele procédés zijn bepaald te
weinig snel of te moeilijk, zij komen op
deze tentoonstelling niet voor, noch de
kooldruk, nóch de broomverfdruk. Wel
zijn er nuances in bromide-afdrukken
van gevaluxe tot hoogglans toe.
Het is moeilijk alle mooie stukken te
vermelden, zonder andere te kort te
doen. Toch mag men niet nalaten eens
de nos. 139 en 140 te vergelijken, twee
portretten, een uit Portugal (een prach
tig en krachtig mannenportret) en een
„De herder" van Rudolph Jarai
uit Boedapest,
Kinderstudie van dr. H. Zinram,
Engeland.
uit Noorwegen (een eerlijke, sublieme
foto van een jongedame), zij hebben
ieder een eigen sfeer.
No. 11, Lenten service, van Eleonor
Parke Curtis, Washington, is m.i. de
mooiste foto van de salon, met een
onderwerp dat een schilder zou doen
watertanden. No. 151 van den Rus
Baltermanst heeft tot titel „Tschaikows-
ky, Breslau, 1945", het is een afbeelding
van soldaten die in een oorlogs-ruïne
zich vermaken met een piano die toe
vallig niet vernield is. Het is vrijwel de
eenige foto van het oorlogsgebeuren,
doch zij valt op door goede afwerking
van een prachtig getroffen actie. Zij,
die van kleurenbeelden houden, moeten
Dinsdags- of Zaterdagsavonds naar
Arti gaan, dan worden kleurendia's ge
projecteerd. De officieele opening van
deze zesde internationale Focus Foto
salon had heden, Zaterdag, plaats.
Rest ons nog op te merken dat twee
derde van de foto's van amateurs zijn,
dat 19 landen zijn vertegenwoordigd en
dat Dick Boer, de bekende redacteur
van „Focus" Maandagavond 9 uur voor
den radiozender Hilversum I zal spre
ken over „Fotografie in den loop der
tijden."
De kunstfotografie leert ons het
schoone te zoeken, het is, om met den
heer Boer te spreken, een opwekking
tot het beleven van schoonheid. Daarom
aarzelen wij niet een bezoek aan den
Focus foto-salon aan te bevelen.
v. O.
,,T>e IScdcrlandsche V!aie
en haar Driemanschap"
Onderzoekcommissie
brengt gunstig rapport uit
Bij boekdrukkerij Roelants te Schiedam is
verschenen het „Rapport", uitgebracht door
de daartoe op verzoek van het Driemanschap
door prof. ir. W. Schermerhorn benoemde
commissie over „De Nederlandsche Unie en
haar Driemanschap" een boekwerkje van
65 bladzijden, onderverdeeld in 19 hoofd
stukken die een objectief en zakelijk over
zicht geven van het ontstaan, de oogmerken,
de organisatie en de lotgevallen van De Ne
derlandsche Unie en haar bestuurders ge
durende haar kortstondig bestaan, alsmede
van de tactiek, de standpunten ten aanzien
van de internationale politiek en de verhou
ding der Unie tot andere politieke bewegin
gen van dien tijd. Het op een na laatste hoofd
stuk bevat een duidelijke omschrijving van
de grievgn tegen de Unie en het Drieman
schap, waarna het besluit „Balans en Con
clusies" omvat een formuleering van wat de
commissie beschouwt als de uitkomst van
het in voorafgaande hoofdstukken samenge
vatte onderzoek. Zij zegt dan: „Wij moeten
onderscheiden het Uniewerk als geheel ge
nomen en hetgeen te dien opzichte door
ieder der leden van het Driemanschap is ver
richt. Ten opzichte van het Uniewerk als
geheel genomen, sluit, naar ons gevoelen, de
balans met een voordeelig saldo. De oprich
ting van de Nederlandsche Unie heeft onge
twijfeld in meer dan een opzicht heilzame
gevolgen gehad. Zij versterkte het nationaal
bewustzijn en schraagde het verzet tegen de
NSB en haar trawanten". Memoreerend, dat
uit de Uniekringen zeer vele illegale wertcers
zijn voortgekomen, waardoor de Unie iri
werkelijkheid belangrijk heeft bijgedragen
tot het ondergrondsche verzet, eert de com
missie de Drig mannen, die „veel lof verdie
nen voor hun organisatie, doorzettingskracht
en toewijding".
Het rapport vervolgt aldus; „Ongetwijfeld
heeft het Driemanschap ook fouten gemaakt.
Bij de beoordeeling van die fouten moet
worden vooropgesteld dat de zuivere, warm-
■aderlandsche gevoelens van ieder der IcdAi
•an het Driemanschap boven twijfel ver.re^
ven zijn," Na een opsomming der fouten van
het Driemanschap, dat soms „minder ver
standig zelfs gevaarlijk handelde", besluit
de copimissie haar oordeel als volgt: „Alles
tesamen genomen spreekt onze commissie
als haar overtuiging uit, dat het optreden van
het Driemanschap ondanks de in het eerste
moeilijke oorlogsjaar begane fouten over
het geheel genomen in het belang van Neder
land is geweest en dat het werk van de Ne
derlandsche Unie dank zij het initiatief
van het Driemanschap tot stand gebracht
als zoodanig voor Nederland een wezenlijke
positieve waarde heeft gehad."
Zeventig jaren De Jong.
De bekende zaak van huishoudelijke ar
tikelen, firma A. L. de Jong in de Groote
Houtstraat, bestond gisteren zeventig jaar
het heeft haar daarbij niet aan belang
stelling ontbroken. Ongeveer twee hon
derd personen waren op de receptie aan
wezig en meer dan tachtig bloemstukken
kennissen en zakenrelaties van den
heer De Jong sieren den winkel. Ook op
andere wijze heeft men van zijn belang
stelling blijk gegeven: verscheidene kost
bare cadeaux vielen den eigenaar ten deel.
De zaak zelf heeft ter eere van het jubi
leum een moderniseering ondergaan naar
een ontwerp van den architect Fred. Kra
mer, die inderdaad erin geslaagd is, het
terieur op smaakvolle wijze te herschep
pen.
CANDID A ATSEX AMEN RECHTEN.
De heer C. Pet te Haarlem is aan. de Leid-,
sche Universiteit geslaagd voor het candi-
daatsexamen rechten.
BIOSCOPEN.
CINEMA. Van de tragische belevenis
sen der twee gezusters Kleh aanschouwt
men eerst het slot: de oudste schiet haar
zusje neer. De beweegredenen voor deze
daad liggen aanvankelijk volkomen in het
duister en zelfs de scherpzinnige rechter
van instructie weet het raadsel niet op te
lossen. Maar tenslotte volgt de oplossing,
typisch Fransch wat gegeven en uitwer
king betreft. Corinne Luchaire is de cen
trale figuur in deze boeiende film, sober
en beheerscht speelt zij de rol van de
jonge vrouw, wier moederliefde haar
dwingt, het huwelijksgeluk van haar zus
ter te verstoren.
LUXOR. Charles Laughton is een van
de steunpilaren van de Engelsche film,
maar hij zal waarschijnlijk nooit een meer
besproken succes gehad hebben dan in de
kostelijke film van Alexander Korda „Het
intieme leven van Hendrik VIII". Deze
ongelikte beer van een koning, die zes
wettige vrouwen „versleet", had moeilijk
een beter vertolker kifhnen yjnden dan
den karakterspeler Laughton, die ervoor
zorg draagt dat de goede humor de rol
niet doet ontaarden in een van een „Drei-
groschenoper". Alle figuren in het bij
zonder de vrouwelijke en die van Crom
well zijn uitstekend en dragen bij tot
soms onvergetelijke momenten in deze op
vallende film.
CITY THEATER. Deze week draait in
het kleine theater aan de Groote Markt
oude film, waarin de twee Fransche
sterren Jean Gabin en Annabella de hoofd
rollen vervullen. Al is de intrige pakkend
genoeg het variétéleven biedt nu een
maal stof te over voor een boeiende film
de indruk, dat hier een papicr-maché
schijnwereld is opgetrokken rond een lief
desaffaire is onontkoombaar. Sterk spel
slechts een incidenteel verschijnsel en
de camera weet geen bijzondere effecten
op te roepen. Te traag rolt het scenario
r de ontknooping en te weinig grijpt
de film in het werkelijke leven om blij
vend te boeien. Toch heeft „Variété" on
getwijfeld verdiensten: er wordt door een
bijna doodelijk ongeluk een climax ver
kregen en de driehoeksverhouding (waar
om zeggen de menschen in liefdesdrama's
nooit, waar het op staat!) wordt met klem
mende fataliteit verteld. In het voorpro
gramma trekt een aardig zwart-wit teeken
filmpje de aandacht en het nieuws geeft
een uitmuntende reportage van een polo
wedstrijd.