9
Half Om van Franken!
De nieuwe bonnen
Haarlems DaSWad
De dood van Per Alhin Hansson
Zweden rouwt om een eenvoudig
en oprecht man
Hooge onderscheidingen voor
veldmaarschalk Smuts
jeef S31 uj isun)f aqasuidijeen 1
rjaigo» auo|jeio I tcl VJL
Nu hot gowono brood er nlot
beter op wordt!.
Voor de tweede helft van de 11de periode
1946 (13 t.m. 26 October) zijn de volgende
bonnen geldig:
Bonkaarten Ka. Kb. Kc 610:
610 t.m. 614 brood 800 gram brood
615 brood 400 gram brood
618 boter 125 gram boter
619 boter 125 gram margarine of
100 gram vet
628 boter 250 gram margarine of
200 gram vet
620 algemeen 200 gram kaaa(waarvaa
100 gram korstl. kaas)
621 algemeen 250 gram zachte zeep
622 algemeen 100 gram bloem
B 28 reserve 1600 gram brood
C 28 reserve 800 gram brood
B 29 reserve 100 gram kaas(waarvaa
50 gram korstl. kaas)
Bonkaarten La, Lb, Lc 610:
537 vleesch100 gram vleesch
538 vleesch400 gram vleesch
A 10 melk 4 liter melk
B 10, C 10 melk.7 liter melk
Bonkaarten Kd, Ke 610:
110, 111 brood 800 gram brood
118 boter250 gram boter.
119 boter125 gram margarine of
100 gram vet
120 algemeen 100 gram kaasfwaarvaa
50 gram korstl. kaas)
121 algemeen 250 gram zachte zeep
D 28 reserve 800 gram brood
E 28 reserve 250 gram rijst, kinder
meel of kinderbisc.
D 29 reserve 100 gram bloem
E 29 reserve 300 gram bloem
Bonkaarten Ld, Lc 610:
037, 038 vleesch.. 100 gram vleesch
D'10, E 10 melk.. 12 liter melk
Tabakskaartcn, enz.:
T 51 2 rantsoenen tabaksartikelen
V 52 200 gram chocol. en/of suikorw.
X 51 2 rantsoenen tabaksartikelen
X 52 100 gram chocol. cn'of suikerw
Voor de week van 20 t m. 26 October zul
len nog bonnen worden aangewezen voor
tabak, suiker en thee.
Deze week is wederom 100 gram vleesch
extra beschikbaar, zoodat men in totaal
500 gram per veertien dagen ontvangt
Op de bonnen voor vleesch en melk mag
eerst met ingang van Maandag worden
gekocht.
Voor maaltijden van de Centrale Keuken
moeten de bonnen „537 en 037 vleesch"
worden ingeleverd.
Suikerbon verlengd.
Het Centraal Distributiekantoor deelt
mede, dat de voor suiker of jam aange
wezen bonnen 606 en 106 „suiker" en 607,
107 en 108 „algemeen" geldig blijven tot
en met 19 October.
Voortaan ook een luierbon.
Het Centraal Distributiekantoor deelt
mede, dat de distributiediensten in den
vervolge bij de uitreiking van de babytex-
tielkaart aan a s. moeders tevens een bon
zullen verstrekken waarop 6 luiers ge-/
kocht kunnen worden Hiervoor wordt ge
bruik gemaakt van de vroegere babypak-
ketbonnen, welke aan de voorzijde worden
voorzien van het stempel van den
distributiedienst. De bon moet wor
den Ingeleverd bij een winkelier die
hiermede luiers bij zijn leverancier
moet betrekken. Bij de uitreiking van de
zen bon zullen geen punten der babytextiel
kaart worden ingehouden De aflevering
der luiers geschiedt evenegns zonder in
levering van punten. Er worden geen
babypakketten meer verstrekt. Babywol
zal men voortaan kunnen koopen op de
punten der babvtcxtielkanrt.
Een film over Vincent van Gogh
De door den oorlog onderbroken plan
nen tot het vervaardigen van een film
over het leven van Vincent van Gogh
zullen thans verwezenlijkt worden In
Februari zal de Fransche filmregisseur
Edmond T. Greville naar ons land komen
om In samenwerking met den schrijver
Ben van Eyssclsteijn uit diens manu
script het draaiboek samen te stellen Een
gedeelte van de film zal in kleuren wor
den opgenomen. Met de opneming zal eind
Mei in de Borlnage, Parijs en Zuid-Frank
rijk worden begonnen. De studio-opna
men zullen te Bazel worden gemaakt.
Onder de Nederlandschc filmtechnici
bevinden zich de filmarchitect A H. We-
gerif en de operateur Otto van Neyenhof.
Uw pijnen verdwijnen
met de schadelijke zuren. als ge niet
de beroomdo da+celIJkHche (kleine) dosis
Krusche-n de zuren verwijdert, die <lo
pijnen verwokken. Dan smoort ge Uw
rheurnatiek als het ware in de kiem.
Niet zonder roden zweren tienduizenden
oud-rheumatloktijderB over de goheelo
wereld bij Kruschcn Salts Zij weten bij
ondervinding wat K.ru."chen voor hen
deed. Vol# hun goede voorbeeld, bo#in
po-k een bloedzuiverende kuur met
KruKo.hon. Fabr. Griffiths Hu ghee Ltd.,
Manchcetor (Engeland).
Adv.
IIET AMERIKAANSCHE EN ENGELSCHE
BOEK.
Van 21 tot 28 October zal de tentoon
stelling van het Amerikaansche en Engel-
sche boek, welke ln Den Haag groote be
langstelling ondervonden heeft, in het
Prinsenhof te Haarlem worden gehouden,
waarbij de Stadsbibliotheek en do Haar-
lemsche boekverkooperevereenlging samen
werken.
Donderdag ld October1 11)Kt
Van onzen correspondent)
Stockhólm, 6 October.
„Zweden rouwt, want Per Albin is dood",
zei vanmorgen het krantenmannetje, dat
met zijn zware tasch met Zondagsbladen
door den October-grijzen regen schuifelde.
De oogen van de menschen gleden over de
voorpagina heen, zagen nauwelijks den
zeven kolommen breeden kop, dat het han
delsverdrag met Rusland eindelijk in orde
was. zochten bevestiging van dat onver
wachte, voor zeer velen schokkende nieuws
dat Per Albin Hansson, de man, die veer
tien jaar lang minister-president is ge
weest, plotseling gestorven was.
Het stond er met een P.S.: dat hij, na
een drukken dag met besprekingen met
Noorsche ministers, onderbroken voor een
Inderhaast bijeengeroepen kroonraad over
dat Russische verdrag, nog tot zeer laat
met de Noren had zitten napraten en om
één uur een nachttram had gepakt om naar
huis te gaan. Zonder dat zijn medepassa
giers iets bijzonders aan hem hadden ge
merkt was hij bij zijn halte uitgestapt en
onmiddellijk daarna in elkaar gezakt. Een
tramconducteur en een brievenbesteller
en nog een paar menschen hadden hem in
den motregen de donkere straat langs ge
dragen naar zijn woning. Er was niemand
thuis, buren belden de politie op, een zie
kenauto bracht den premier naar een zie
kenhuis. De pols klopte toen al niet meer,
in 't ziekenhuis kon de dokter alleen' maar
vaststellen, dat Per Albin Hansson, ver
moedelijk aan hartverlamming, overleden
In het buitenland zal het misschien
eenige verwondering hebben gewekt, dat
de minister-president van het rijke Zwe
den na een langen, door staatszaken druk
ken dag met de tram naar zijn woning in
een tuinstad, zoowat tien kilometer buiten
het centrum, reed. De Zweden besteden
nauwelijks aandacht aan dit détSïl. want
men wist dat Per Albin Hansson gewoon
was. de tram te nemen Hij had sedert een
jaar weliswaar een auto. maar gebruikte
die bijna alleen om, als er een vrij week
end was, naar zijn houten landhuisje in de
scheren te rijden. Door de week tramde hij
van en naar huls zooals zoovele andere
gewone burgers uit de tuinsteden, dat
gaf hem gelegenheid om tenminste twee
keer per dag rustig eon half uur de kran
ten in te kunnen zien.
Dit teekent den in heel zijn wezen een
voud i geil en oprechten man, die Per Albin
Was Hij was afkomstig uit het uiterste
Zuiden van Zweden, uit Schonen, en hij
figuur, daardoor zijn het niet alleen de
sociaal-democraten, maar ook de politieke
tegenstanders die vandaag, verrast door
de plotselinge doodstijding, zich afvragen
wie de leege plaats zal kunnen innemen.
Natuurlijk worden er namen genoemd,
natuurlijk zullen er dezer dagen een
nieuwe partijvoorzitter gekozen en een
nieuwe minister-president benoemd wor
den, maar als men die verschillende na
men overdenkt, de mogelijke candidaten
tegen elkaar weegt, moet men constatee-
ren, dat er niemand is, die dé aangewezen
man geacht kan worden. Dat accentueert
de domineerende positie, die Per Albin be
kleedde, nu al jaren lang, dat verklaart de
weemoed en de leegte, die men voelt, in
alle kringen van de Zweedsche maatschap
pij, nu hij zoo plotseling in die kille Octo-
beruacht is weggerukt uit dit leven.
C. G. B.
Na zijn bezoek aan de Koningin op
paleis Soestdijk werd veldmaarschalk
Smuts uitgeleide gedaan door Prins
Bernhard. Achter hen in het midden de
minister-president dr. L. J. M. Beel.
Grootkruis in de Orde van den Nederlandschen Leeuw
en Eeredoctor der Leidsche Universiteit
De Koningin heeft veldmaarschalk
Smuts, die op het oogenblik een bezoek
brengt aan ons land onderscheiden met
het Grootkruis in de Orde van den Ne
derlandschen Leeuw. Bovendien heeft
de Leidsche Universiteit veldmaar
schalk Smuts benoemd tot doctor hono
ris causa in de rechtsgeleerdheid.
Veldmaarschalk Smuts kwam giste
ren in het particuliere vliegtuig van
Montgomery op het militaire vliegveld
Valkenburg aan en begaf zich per auto
naar het paleis Soestdijk. waar hij met
de Koningin. Prinses Juliana en Prins
Bernhard de lunch gebruikte. De minis
ter-president, dr. L. J. M. Beel. de mi
nister van Buitenlandsche Zaken. mr.
C. G. W. H. baron van Boetzelaer van
Oosterhout en de heer Egeland. gezant
van Zuid-Afrika, zaten mede aan.
Na zijn bezoek aan Soestdijk keerde
veldmaarschalk Smuts naar Den Haag
terug, waar hij in Hotel des Indes voor
persvertegenwoordigers een uitvoerige
beschouwing gaf over de mogelijkhe
den tot opbouw van een nieuwe wereld,
zooals hij die ziet.
Ten aanzien van de naaste toekomst
had de karaktertrekken van de menschen van de wereld verklaarde de heer
1 die streek. Zijn kalmte en zijn onver
stoorbaarheid waren spreekwoordelijk en
hoewel zij tijdens den oorlog minder even
wichtige en minder verstandige lieden wel
eens erg konden irriteeren, waren het toch
deze eigenschappen, die er sterk toe bij
droegen, daKbij gedurende een reeks van
Jaren niet alleen als minister-president de
leidende politicus in Zweden was. maar
ook de politieke leider, die algemeene
achting en vrijwel onbeperkt vertrouwen
genoot. En al is er achteraf wel critiek ge
oefend. dat zijn beleid tijdens den oorlog
niet heroïsch was omdat het er voor
alles op gericht was, het Zweedsche volk
voor de rampen van den oorlog te behoe
den toen, in die bange jaren aan het
begin van den oorlog, gaf het welhaast
Iedereen in Zweden een zeker gevoel van
veiligheid, dat koning Gustaaf Per Albin
Hansson als eersten raadsman aan zijn
zijdq had.
Zijn partij, de sociaal-democratische,
heeft Per Albin Hansson als leerling en
opvolger van Hjalmar Branting tot de
machtigste in den lande gemaakt. Hij was
zelf als arbeiderskind geboren, was maar
vier jaar op school geweest voor hij als
loopjongen in Malmö den kost moest gaan
verdienen. Hij kwam iri den sociaal-demo-
cratischen jeugdbond, toonde al vroeg zijn
aard door met de lichtelijk anarchistische
richting in dien bond te breken, werd jour- i
zialist. kwam in de Kamer en in het partij
bestuur, werd, nauwelijks 35 jaar oud. of
schoon anti-militairist, minister van oor
log zooals het destijds, in 1920, nog heette,
volgde ln 1925 Branting als partijleider op,
vormde ln 1932 zijn eerste kabinet en bleef
sedertdien, met een korte onbeteekenende
onderbreking in 1936. minister-president,
hoe ook de samenstelling van de kabinet
ten veranderde.
Por Albin Hansson was een verstandig
en knap politicus, een meester in de tac
tiek. oen reformist, die het niet direct
bereikbare poogde te benaderen door het
mogelijke te verwerkelijken. Zijn positie-
in de parlij was. althans ln latere jaren,
onbestreden. Maar hij zag over de partij-
grenzen en de partijbelangen heen. hij zag
het groote geheel, dat het Zvveedsche volk
vormt. Daardoor werd hij een centrale
De nieuwe sigaret
verschijnt volgende week
Eenige weken geleden Is medegedeeld,
'dat een nieuw soort sigaretten, vervaar
digd uit Zuid-Amerikaansche tabak, op
de markt gebracht zou worden. Eenige
fabrieken zijn thans met de aflevering
begonnen De nieuwe sigaret is niet
overal tegelijk verkrijgbaar, doch ver
wacht wordt, dat tusschen 15 en 20 Oc
tober alle winkeliers bevoorraad zijn.
Smuts dat hij niet pessimistisch ge
stemd is over de Parijsche conferentie.
De grootste moeilijkheden liggen ach
ter ons, niet voor ons. zoo zeide hii met
nadruk.
„Het is niet de eerste vredesconfe
rentie die ik thans meemaak. Reeds 44
jaar geleden heb ik in Transvaal de eer
ste vredesconferentie medegemaakt.
Toen was mijn land verpletterd door
een oorlog, maar na 44 jaar harden ar
beid werd het met vooruitzienden blik
door het Zuid-Afrikaansche volk, be
zield met goeden wil en met verstand
en onder het nationale devies „Vasthou",
weer opgevoerd tot nieuwen en groote
ren bloei". "Sprekende over Nederland
zeide de heer Smuts dat wat toen in
Zuid-Afrika is bereikt, ook voor het
Nederlandsche volk te bereiken is.
Nederlands taak.
„De wereld gaat een der grootste re
voluties in haar geschiedenis tegemoet",
aldus vervolgde hij. „Wij moeten de
zaken niet kortzichtig beschouwen. De
revolutie die men thans kan waarne
men is met de twintigste eeuw begon
nen. Reeds eeuwen geleden stonden de
Hollanders na den Tachtigjarigen
Oorlog voor moeilijke en nauwelijks
oplosbare problemen. Nederland heeft
steeds bijgedragen om Europa in een
bepaalde richting te leiden. Dat kan ook
in de toekomst weer zoo worden.
Kijk niet-alleen naar de groote drie of
vier mogendheden. De oplossing der
moeilijkheden geschiedt meestal niet
door de grooten, maar door de kleintjes.
Deze kunnen mede bepalen welke rich
ting een nieuwe wereld zal inslaan".
Met nadruk verklaarde de heer Smuts
dat hij hiermede niets tegen de groote
staten wilde zeggen.
Vervolgens gaf hij mogelijkheden aan
voor de wijze, waarop een nieuwe we
reld tot stand kan komen. Hierover spre
kende, verklaarde hij dat een zeer
groote verantwoordelijkheid op de Pers
rust. De Pers is tot een nieuwe kracht
in de maatschappij geworden, een
kracht die ten goede of ten kwade kan
worden gebruikt. Na dit geconstateerd
te hebben, drukte hij den journalisten
nog eens op het hart, dat zij hun voor
naamste taak moeten zien m de wijze
waarop aan de nieuwe wereld leiding
kan worden gegeven.
Sprekende over de verhouding tus
schen Zuid-Afrika en Nederland zeide
de heer Smuts dat de harten der twee
volkeren precies dezelfde zijn gebleven
ondanks kleine taalverschillen, die in
den loop der jaren zijn ontstaan.
De heer Smuts eindigde zijn toespraak
met te zeggen, dat men nieï moet wan
hopen ten aanzien van een nieuw
Europa. De nazi's zijn thans uitgeroeid.
Eeredoctor.
Na de persconferentie ontving veld
maarschalk Smuts in Kasteel Oud-Was
senaar te Wassenaar de leden der Ne
derlandsche regeering, alsmede het ge-
heele diplomatieke corps, vertegenwoor
digers van de Leidsche universiteit, en
voorzitter van de Eerste Kamer prof.
mr. dr. R. Kranenburg.
Prof. R. P. Cleveringa deelde mede
dat de Leidsche Universiteit veldmaar
schalk Smuts tot doctor honoris causa
in de rechtsgeleerdheid had benoemd.
Bij de promotie, welke later zal ge
schieden, zal prof. mr. dr. Kranenburg
als promotor optreden.
In voorname Londensche hotels is een staking van kokspersoneel uitgebroken,
waardoor de bekende gelegenheden als Ritz en Savoy hun gasten met een leege
maag naar elders moesten verwijzen.
Bovenstaande foto geeft de uittocht derstakers uit Ritzhotel te zien